Binnenland.
Legerzaken.
Correspondentie.
Uit Leger^ en Vlotrt
TDE SOIaïJA-TETVCauriAWr van WöenSöSf 5 Mei 1915
3
ache onderzeeboot in den grond zijn geboord
bij de Blasketteilanden (Westkust van. Ier
land). De bemanning -werd gered en naar
Valencia-eiland overgebracht.
De „Lilydale".
LONDEN. Na een lange jaoht slaagde
da onderzeeër, die de „Lilydale" getorpe
deerd had, erin aan een vervolgend
patrouillevaartuig, dat op den Duitscher
vuurde, te ontkomen. Waarschijnlijk is de
onderzeeër getroffen.
Schepen getorpedeerd.
LONDEN. Een Duitsche duikboot heeft
de s'toorpboot „Edale" (5000 ton) van Ztrid-
Amerika komend, getorpedeerd.
De bemanning is op de Scilly eilanden
aan wal gezet.
LONDEN. Volgens een Lloyds-
bericht van de Scilly-eilanden is Za
terdag het Amerikaansche stoomschip
„Gulflighfc" getorpedeerd. Eén persoon ver
dronk en één wordt vermistDe rest van de
bemanning is ggred, doordat het schip door
een andor op sleeptouw werd genomen.
LONDEN. Volgens een telegram van de
Scilly-eilanden zou de kapitein van een
visschersboot hebben verklaard, dat hij
Zondagochtend te 11 uur 30 een Duitschen
onderzeeër had zien schieten op een stoom
schip ten noordwesten van den vuurtoren
van Bishopland.
LONDEN. Lloyds bericht uit Penzance
(zuidkust van Comwallis) Het Fransche
stoomschip „Europe" is getorpedeerd en in
den grond geboord door een onderzeeër. De
bemanning werd gered.
Volgens een Lloyds-bericht uit Kilrush
(westkust aan den ingang van de Shannon)
is de trawler „Fulgent" door een onder
zeeër tot zinken gebracht. De trawler pikte
een boot met negen geredden op en bracht
non aan land. Ilefc lijk van den kapitein,
die doodgeschoten werd, en de geredden in
de tweede boot zijn nog niet gevonden.
LONDEN. De admiraliteit maakt mel
ding van verschillende kleine gebeurtenis
sen, die Zaterdag plaats hadden in de na
bijheid van de lichtschepen Galloper en
Noordhinder.
De Engelsehe torpedojager „Recruit"
werd door esn onderzeeër in den grond ge
boord, terwijl twee Duitsche torpedobooten
werden na-gejaagd door een divisie Engel
sehe torpedojagc-rs. Het schip zonk na een
kort loopend gevecht.
LONDEN. Een telegram uit Ipswich
meldt, dat de Engelsehe torpedojager
„Recruit" midscheeps werd getorpedeerd.
De gouvernementstrawler „Daisv" haastte
zich naar de plek en redde dertig man van
do bemanning. De torpedoboot deed een
poging de „Daisy" te treffen, maar miste.
Inmiddels moest dc „Daisy" de boot vol
geredden los laten, die nu verder roeien
wilden, doch aangevallen werden door een
onderzeeër, waardoor vier hunner gewond
werden. Op dit moment naderde een divisie
Engelsehe torpedojagers, waarvan er 'twee
de vervolging ven de Duitsche torpedoboo
ten begonnen, terwijl anderen de nadering
van onderzeeërs bewaakten. De Duitschers
worden spoedig verdreven. De Engelschen
lieten booten uit om overlevenden te red
den.
De trawler „Barbados" kwam te Yar
mouth beschadigd aan met den kapitein
gewond ten gevolge van een ontmoeting
met een Duitsche torpedoboot bij de Bel
gische kust. Het schip bracht den oenigst
overlevende mede van de 17 koppen tel
lende bemanning van den trawler „Colum
bia", dio getorpedeerd was. Tevens was een
Duitsche matroos aan boord, die in zee was
gevallen.
De „Barbados" gebruikte twee kleine
kanonnen tegenover den torpedobootaanval.
De bemanning van den getorpedeerden
Franschen stoomer „Europe" redde zich in
een kleine boot en de onderzeeër beschoot
eerst het stoomschip zonder succe6. Een
trawler uit Lowestoft redde do bemanning,
hoewel hij door den onderzeeër vervolgd
werd en drie projectielen in de nabijheid
neervielen. Later bracht de onderzeeër de
„Europe" tot zinken.
LONDEN. De Admiraliteit berichtDe
treilftr „Columbia" werd aangevallen, ge
torpedeerd en tot zinken gebracht door tweo
Duitsche torpedobootenslechts één man
werd gered door andere treilers.
Dj torpedob /ten werden achtervolgd
door een divisie torpedojagers, waartoe be
hoorden de „Laforey", „Leonidas", ,,Law-
ford" en „Lark". Beide torpedobooten
werden in ongeveer een uur in den grond
geboord.
Ds Engelsehe onderzeeërs leden geen
verliezen.
Twee Duitsche officieren en 44 man wer
den gered en krijgsgevangen gemaakt.
Eenentwintig man '-an de Recruit"'
werden gered door den treiler „Daisy".
Russisch schip In den grond geboord.
LONDEN. Het Russische schip, dat in
den grond werd geboord, was de „Svorona",
op weg van Port Talbot naar Archangel en
werd tot zinken gebracht door den ,,U 23".
De equipage van 24 koppen had nau
welijks tijd het schip te verlaten, voor de
Duitschers schoten.
Het schip zonk in 12 minuten.
Japansch schip vergaan.
Een Lloyds-telegram meldt, dat het Ja-
pansche stoomschip „Fuki Maru" aan de
Westkust van Korea is gezonken. Dertig
man worden vermist.
H. M. de Koningin-Moeder.
H. M. de Koningin-Moeder heeft Vrijdag
avond te 's-Gravenhage in het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen een uitvoering
bijgewoond ten bate van bet Haagsche
Steuncomité.
„Moed, Beleid en Trouw",
In de Vrijdag te 's-Gravenhagc gehouden
nlgemceno vergadering van de Vereeniging
„Moed, Beleid en Trouw" werden de aanwezi
gen welkom gekeeten door den onder-voorzitter
der Vereeniging, den gepensionneerden luite
nant-generaal, commandant van het leger in
Ned. Oost-Indië, W. BoOtje, dio daarbij
den ontslapen voorzitter jhr. C. H. A. van
dor W ij e k herdacht.
In 't bijzonder werden de aanwezigen wel
kom geheeten met het oog op het zilveren
feest van de Vereeniging. Kon in de gegeven
omstandigheden geen sprake zijn van een
feestviering, zoo wekte spr. toch allen op om
zooveel mogelijk nieuwe leden to werven ieder
in zijn kring, opdat deze dag dan toch een
belangrijke kon worden in de geschiedenis van
do Vereeniging.
Vervolgens werd liet jaarverslag goedgekeurd
evenals do rekening en verantwoording van
den secretaris-penningmeester.
Medegedeeld werd dat tot voorzitter van de
Vereeniging is benoemd generaal W. Boet jo,
thans onder-voorzitter, tot onder-voorzitter
generaal Mac-Leod, terwijl als secretaris-
penningmeester wierd herbenoemd generaal
Van Braam Houckgeest.
Voorts werd van gedachten gewisseld over de
omzetting der fondsen van de Vereeniging.
Het kapitaal der Vereeniging is thans be
legd op het Grootboek.
Aan het bestuur werd daarop machtiging
verleend dit kapitaal meer rentegevend te be
leggen.
Nog werd ter sprake gebracht de idéé om,
evenals dit bij d© broeders van den Neder-
landschen I/eeuw het geval is, aan de weduwen
van ridders beneden den rang van officier
een doel van de ridder-soldij toe te kennen.
"Waarschijnlijk zal dit idéé op ernstige be
zwaren bij de Regeering stuiten, maar toch
zou er naar gestreefd kunnen worden een der
gelijke bepaling in het leven te roepen voor
ridders, die op het oogenblik dat zij het rid
derkruis verdienen, reeds gehuwd zijn.
Kapt. Van Criethuyson f.
Te Bennekom is plotseling overleden de heer
O. J. van Griethuysen, gepens. kapitein der
artillerie van het Oost-Indisch leger.
Order voor de Landmacht.
VERLOF.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht deelt het volgende mede:
„Ter aanvulling en gedeeltelijke wijziging
van het gestelde onder 2o. in mijn .jrder
voor de Landmacht dd. 29 April 1.1. B. L.
N. 15326/A 440 is door den Minister van
Oorlog bepaald:
„dat aan gemobiliseerde arbeiders van
industrie en landbouw, die levensmiddelen
ten gebruike voor hunne gezinnen verbou
wen, boven en behalve de 24 uur langer ver
lof, in genoemd punt 2e. bedoeld, en in
aansluiting daarbij nog 24 uur verlenging
van verlof kan worden verleend, mits zij
aan hun onmiddellijken chef overleggen
eene verklaring, als hieronder is aangegeven.
Deze verklaringen moeten regimentsgewijze
verzameld en dagelijks rechtstreeks aan het
Departement van Oorlog ingezonden wor
den.
„Zij, die voor deze uitbreiding van verlof
in de termen vallen, zullen de Mei-verloven
van af heden aan één stuk kunnen genie
ten, terwijl deze verloven zoodanig zullen
worden geregeld, dat zij voor zooveel de
dienst zulks eenigszins toelaat vóór 15
Mei a.s. zijn afgeloopen.
„De gewone verloven voor de overige ge-
mobiliseerden zullen, voor zooveel zulks in
verband met het voorgaande noodzak slijk
mocht blijken, eerst daarna verleend wor
den."
V erklaring.
De ondergeteekende (naam, positie,
korps, bat., comp„ enz.), arbeider van in
dustrie en landbouw, verklaart dat de grond,
waarop hij levensmiddelen ten gebruike van
zijn gezin verbouwt, nog niet voldoende
bewerkt is.
(woonplaats met adres) ...Mei '15.
(handteekening)
Het landbouwverlof In de Tweede Kamsr.
Eenigo leden der Tweede Kamer hebben ge
toond, niet geheel mee te kunnen gaan met do
beslissing van den Minister van Oorlog in zako
het verleenen van landbouwverlof, waarvan
uitgesloten zouden zijn do bebouwers van min
der dan één H.A. gronds. De afgevaardigde
voor Enschedé, de heer Albarcia, stelde dien
aangaande een oiotio voor, luidende als volgt
,De Kamer gehoord de bespreking over land-
bouwverloven ten behoeve van gemobiliseerde
grondgebruikers, die oppervlakten kleiner dan
1 H.A. bebouwen, spreekt den wensck uit, dat
de Minister van Oorlog daarin aanleiding moge
vinden, het door hem ingenomen standpunt
nader te overwegen en gaat over tot ae orde
van den dag."
Do Minister van Oorlog, de heer Bos
boom, verklaarde hierop, dat hij liever had ge
discussieerd over kanonnen, geweren en leger-
organisaties, dan over de landbouwverloven,
want hij is geen landbouwspecialiteit, maar
soldaat en hij heeft te zorgen dat het leger
steeds op sterkte is en nu is een van de grooto
bezwaren tegen een te groote verleening van
verloven, dat do personen bij verlof niet tijdig
allen weer op hun plaats kunnen zijn als do
oorlog onverhoopt uitbreekt, bij gebreke aan
voldoend treinenmaterieel. Voorts dienen er
steeds voldoende manschappen te zijn voor den
grensdienst. Ging men die aanvullen uit de
depots, dan zou men de treinen weer overlasten.
Verder dient de Minister toch een maatstaf te
hebben, om de billijkheid van de aanvragen
voor landbouwverlof te beoordeelen. De Minis
ter beweert volstrekt niet, dab de burgemees
ters onbetrouwbaar zijn, maar zij hebben het
te druk en missen de nooaige gegevens, om een
billijk advies te kunnen geven. Welke organisa
tie ter wereld kan aan 40,000 of 60,000 aanvra
gen een zuiveren maatstaf aanleggen? Daar
om heeft de Minister moeten stellen een grens
en elke grens is nu eenmaal willekeurig, maar
in deze discussie drong een nieuw lichtpunt
tot den Minister doorde maatstaf van de in
tensieve cultuur. Daaraan had de Minister
niet gedacht. Do Minister is geneigd om te
overwegen of hij in eenig opzicht nog de be
hulpzame hand kan bieden. Hij zal de zaak
nog eens bespreken met de afgevaardigden der
bemiddelingsbureaus. De Minister waarschuwt
echter tegen te hooge verwachtingen daarvan,
want als de eisehfen van het leger daardoor in
het gedrang kwamen, dan zou hij niet verder
kunnen gaan. Op hot oogenblik praedomineert
nog steeds het legerbelang. Het doet hom leed
te moeten constateeren, dat men in het land
niet voldoende gevoelt den ernst van het oogen
blik, niet gevoelt dat wij nog steeds verkeeren
in oorlogsgevaar. Ware dat niet het geval,
waartoe zou 't dan nog noodig zijn, het leger
gemobiliseerd te houden? Bij de motie, zooals
deze thans door den heer Albarda is ingediend,
kan de Minister zich neerleggen.
De Minister zegt toe te zullen gaan tot de
uiterste grens, waartoe hij kan gaan met in
achtneming van het militair belang en te zul
len pogen iets te doen om de betrokken per
sonen te hulp te komen.
Dc heer ALBARDA neemt acte van deze
toezegging, vertrouwt dat 's Ministers nadere
overweging hem tot maatregelen zal leiden in
't belang der betrokken categorie van personen
en trekt zijn motie in.
Verloven In het behangersbedrijf.
Dezer dagen heeft het bestuur van den Ned.
Bond van Behangers-, Stoffeerders- en Bedden-
makers-Patroonsvereeuigingen een onderhoud
gehad op het Ministerie van Oorlog tot het
verkriizen. van meer verlof voor behangers
patroons, die op het oogenblik onder de wape
nen zijn. Daarbij werd aan do bestuurders
medegedeeld, da*, wanneer wordt aangetoond,
dat het aantal dier patroons niet te groot is,
zoodat eventueel verlof anders onmogelijk zou
worden, geen bezwaar zou bestaan aan hun
wenseh te voldoen. Hiervan is kennis gegeven
aan de patroons hier te lande.
Troepen naar Indië.
Op 4 en 8 Mei a.s., respectievelijk met het
stoomschip ..Tambora" en „Prinses Juliana",
zullen detachementen suppletietroepen naar
Oost-Indië worden uitgezonden, telkens onder
bevel van een onderofficier van het Indische
leger.
Bevorderd.
De reserve-sergeanten Maathuis, Van Hoorn,
Peters, Van der Held en Van Vliet, van de le
infanteriebrigade, zijn bevorderd tot vaandrig.
Landstorm.
Na een dienstreis, door den majoor P. A.
Nierstrasz, toegevoegd aan den inspecteur van
den Landstorm, de vorige week in Limburg
ondernomen, ten einde aldaar de organisatie
van de reeds lang in oprichting zijnde land-
stormafdeelingen, de dusgenaamde Limburg-
Eobe jagere, ter hand te nemen, zijn de voorbe
reidingen nu zoo ver gevorderd, dat verschil
lende ond-Indische officieren thans als com
pagnies-commandanten zullen optreden en dat
tot commandant over het geheelo corps zal
worden benoemd de gep. kolonel der cavalerie,
P. P. H. Tielens, thans militie-commissaris in
Limburg.
Laatstgenoemde functie blijft hij echter
tevens behouden.
Sedert vorige opgaven zijn landstorm-
afdeelingen opgericht te: DenHelder, met
2e luitenant C. Hoogers als waarnemend com
mandant Oldenzaal met kapitein Carl
Stolid Jr. als commandant: Middelburg
met commandant le luit. jhr. P. J. Bogaert;
'sHeerenberg met den reserve-tweede-
luitenant A. van der Lande als commandant en
Zaandam, van welke afdeeling kolonel E.
P. van Thiel als waarnemend commandant zal
optreden.
In verband met de militaire organisatie
van den landstorm, meldt men ons dat de bijeen
komsten, welke in verschillende plaatsen des
lands worden gehouden onder auspiciën van
den burgemeester of andere notabelen, en die
strekken tot opwekking om landstormafdee-
lingen op te richten, gewoonlijk op uitnoodi-
ging worden bijgewoond door den aan den in
specteur toegevoegden majoor P. A. Nierstrasz,
ten einde, desgewenscht alle inlichtingen te
verstrakken over de aangelegenheden van den
landstorm.
Adressen gevraagd.
De Directeur Hoofdexpeditie Veldpost te
's-Gravenhage, verzoekt adres van
E. Vedder (Buffetchef), le Bataljon
Infanterie voorheen te Amersfoort (corres-
Korp. en Mansch. 3-11-3, 23.55; Opbrengst
ener uitvoering gegeven door de Onderoff.
der Grenadiers, Bricllo, 40; 3-II-J L.Art.,
f 2.97. Mil. personeel byehoorende tot de Di
rectie der Marine Amsterdam f 572,50.
'a-Gravenhage, 26 April 1910.
De penningmeester,
Jhr. Mr. W. Th. C. van Doorn.
Mobilisatieclub „Weesp".
Mil.-Sergeant J. G. ft. Gottmer schrijft ons
namens het Bestuur
Donderdagavond 15 April gaf de mobilisatie-
dub „Weesp" een ontspanningsavond in de
zaal van „Do Roskam'1 en had zij een
varieerend programma samengesteld. O.a.
kwamen daarop voor de medewerking van het
kanonn»?r*ensemble De jovele Pistolets",
Weesper Gymnastiekclub, declamatie van den
heer W. Sloot, eene poging tot record verbete
ring „Rechtstandig drukken" door den kanon
nier X. Boer en een tooneelstukje „De ge
broken Spiegelopgeveerd door de kanonniers
Van Nes en Van Riel, met medewerking Tan
mej. Van Hout.
De nnizieknummera uitgevoerd door „De
Jovele Pistolets" worden keurig uitgegeven
vooral De Troubadour viel zeer in den 6tnaak
en mocht dan ook een dankbaar applaus oogst
ten. Do cr-feningen, uitgevoerd door de Wees
per Gymnastiekclub, werden allen keurig en
accuraat uitgevoerd, vooral de uitvoeringen
aan ringen en lioogrek wokten aller bewon
dering. Het belangrijkste nummer was de
poging tot recordverbetering „Rechtstandig
drukken" van onzen kameraad N. de Boer.
waarin hij volkomen is geslaagd. Het record
wat met een gewicht van 79 K.G. sedert 19
April 1914 ten name van Óen heer L. Thieeeen,
lid van de Vereeniging „Sandow", Venlo
stond, werd dan ook door hem geklopt mét
oen gewicht van 83£ K.G. Een oorverdoovenj
applaus barstte las, toen li ij dit. kolossale ge
wicht had gedrukt. Iedereen stemd» dan ook
volkomen in met de felicitaties, welke tot hem
werden gericht door een afgevaardigde van den
N. K. B. en den voorzitter der mobilisatieclub.
Ook de uitvoering van het t-ooneelstukje
„De gebroken Spiegel viel zeer in den 6maak
en hadden alle aanwezigen wederom een ge
zel ligen avond doorgebracht.
Van fort bij Velsen.
Korp. De Goeije schrijft ons namens de be
zetting van liet fort bij Velsen
Naar aanleiding der verschillende verslagen
in uw blad omtrent hetgeen er alzoo gedaan
wordt tot ontspanning der militairen, wenschen
wij ook eens iets te vermelden van ons fort,
n.l. het „Fort bij Velsen".
Er bestaat sedert geruimen tijd een strijk
orkestje, geheel gevormd uit manschappen der
bezetting van dat fort, en wat muzikaal ge
halte betreft te vergelijken met de beste be
roepsensembles. Zoo hadden wij verschenen
Donderdag weder een muzikale uitvoering,
waarbij wij vereerd werden met de tegenwoor
digheid van onze geachten fortcommandant en
heeren officieren.
Dat deze uitvoeringen op prijs gesteld wor
den, bewees wel het overweldigend applaus <m
niet het minst de gloedvolle rede van onzen
hooggeaehten fortcommandant, die aan het
slot het woord tot de uitvoerenden richtte,
Vindt men onder de legers der gealliëerden op het Westelijk oorlogsterrein
troepen van verschillenden landaard, ook het Russische leger bevat in zijn groote
legermacht afdeelingen, die al heel weinig met elkaar overeenkomen en elkander
niet kunnen verstaan. Hierboven zien we bijv. een strijd in Polen tegen scherp
schutters uit Turkestan in Zuid-Rusland. Deze laatsten hebben een dorp bezet
en verschansen zich in huizen en schuren, maar worden daaruit verdreven door
Saksische regimenten.
pondentie uit Magelang.)
Van de tot heden ontvangen adressen
werd 2/5 verstrekt door de geadresseerden
zelf, 2/5 door andere militairen, 1/5 door
een burger. Het blijkt dus, dat óf niet allen
de courant lezen, óf slecht lezen. Ieder, die
dus met de indeeling van de gevraagden be
kend is, wordt verzocht daarvan opgave te
doen. Tot heden kwamen nog geen dubbele
opgaven in.
Mil. A. W. Maar&sen. Neen, sinds 14 Nov.
1914 wordt voor eigen reiniging van onder
goed geen vergoeding uitgekeerd. 2o. Van 1
Decernber 1914 af of later, al naarmate terug
werkende kracht aan een ministerieele aan
schrijving van jl. Maart wordt verleend. Red.
G. H. 's-Gravenhage. Zullen het trachten
te beantwoorden. Eenig geduld. Red.
Vragen fort Sabbina Henrica. Het bestuur
maakt uit wat- daarmee gedaan zal worden.
Rod.
J. H. V. Blerik. Op beide vragen: Ja. Red.
Wachtm. K. A. M. T„ Delft. In No. 109
onzer courant vindt u het volledige bericht
onder „Legerzaken" vermeld, met het adres
van het bestuur, waar u nadere bijzonderheden
vragen kunt. U moet trouw uw eigen Solda-
tencourant lezen, dan vindt u vanzelf al hét
voor u belangrijke nieuws. Red.
W. H„ fort bij Rijnauwen. In No. 90 van
De Soldatencourant stond daaromtrent onder
„Legerzuken" een mededeqling. Door trouw
uw eigen Soldatencourant te lezen, leert u de
voor u belangrijke berichten allo kennen. Red.
H. J. v. R., Utrecht. Menagegeld krijgt
u voor ten hoogste 4 dagen, maar soldij ook
voor de overige. Red.
T. M. Smailegange, Utrecht. In orde. Red.
A. v. S„ Blerik. Die doktersrekening is voor
uw familie. Ten hoogste 4 dagen menagegeld.
Red.
Mil. korp. B. J. Apeldoorn. Wend u tot
het hoofdbestuur der Xed. Vereeniging ..Onze
Vloot", Stationsweg 89, Den Haag. Red.
N. N. Nedorweert. U hebt daarop geen
recht. Hoe het met die uitkeering zit is ons
onbekend. Red.
Koninklijk Nationaal Steuncomité 1914.
Ingekomen bijdragen van militairen van 18
t/m 24 April 1915. L.W. Soldaat A.d.V. Roo
sendaal. f 2.50; Equipage H. M. „Zeeland",
Willemsoord, 35.35; M lieien Sj„ Ol denbroek,
f 0.2-5; ,,On.- Belang", Ver. van Onderofficie
ren, Amersfoort, 191.0SgGestort door den
Kustwachter Majoor K. L., Den Helder, f 5.85;
woorden getuigende van waardcering en aan
moediging, die op ons allen een aangenamen
indruk maakten.
Van lort ttj Rijnauwen.
Korporaal A. B. Posma schrijft ons van fort
bij Rijnauwen:
Donderdag 29 April trad in onze cantine als
spreker op de heer K. de Vos met het onder
werp: „De voorgeschiedenis van den Oorlog".
De plaatsen waren tamelijk bezet wat geen
wonder was, daar natuurlijk ieder zich ten
zee I's te interesseert voor een vraagstuk, dat
ook ons land aangaat. De heer De Vos dacht
het onderwerp wat afgewerkt, omdat hij reeds
vele malen erover gesproken had, maar toch
voor velen vertelde hij nieuws, dat ophelderde,
wat tot nu toe duister gebleven was in de oor
zaken van den oorlog. De avond was voor allen
leerrijk, waar hij de geleidelijke ontwikkeling
van de tegenwoordige verhoudingen duidelijk
aantoonde. We hopen, dat de commissie in
Utrecht nog meer zulk© avonden voor ons
heeft weggelegd, 't Maakt de leegheid van ons
tegenwoordig bestaan een weinig minder voel
baar.
Do stoomtram.
Mil. F. ten Bosch, van liet 3e Reg. Veld-
Art., zendt ons de volgende parodie op een
plattelandsche stoomtram
Het was in den jare achttienhonderd en zoo
veel, dat alle notabelen van de provincie B.
hunne wijze hoofden geheimzinnig bij elkander
staken. Het plan, dat word beraamd, was het
doen aanleggen van een tramlijn, en liefst nog
wel een s t o o m tramlijn, dwars door de pro
vincie, cn vervolgens het doen plaatsen van
helsche voertuigen op die tramlijn. Die helsche
voertuigen zouden niet worden voortbewogen
door een duivel (zooals misschien wordt ver
ondersteld), noch door een paard, os of e^el,
maar door een even helsch ingerichte machine,
die niets anders verslond dan steenkolen en
water. Als bijzonderheid dient to worden opge
merkt, dat onder dio helsche voertuigen en
even helsch ingerichte machine, ronde wie
len waren aangebracht, en wel zoo, dat op elk
der tweo lijnen evenveel wielen kwamen te
rusten: dus elke lijn op zichzelf was niets min
der noodig dan de andere.
Do voertuigen, door mij bedoeld, zijn er spe
ciaal op ingericht tot het vervoeren van men-
schen. die van de eene plaats naar de andere
trekken en omgekeerd. Dan 2ijn er nog wa
gens voor het vervoer van vee, en bagage
wagens, voor de bagage. De menschen krijgen
zitplaatsen, het vee een staanplaats en de
bagage een ligplaats en ten slotte de conduc-
teur, dio in 't bezit gesteld wordt van een
loopplaats. Maar nu zou ik het voornaamste
nog eigenlijk vergeten, de machinist en de sto
ker. die beiden een hangplaats hebben.
I De snelheid van de stoomtram is buitenge-
j woon; als bewijs diene het volgende: Een oude
Bijna overal, op het "Westelijk zoowel als op het. Oostelijk oorlogsterrein, is ie
krijg allengs een positie-oorlog geworden, d.w.z. bestrijdt men ©lk&ar uit versterkte
stellingen, uit- loopgraven. Hier zien wij Oosten rij ksche loopgraven in de Karpathen.
Ook hier komt het water dikwijls tot de knieën en wij zien de mannen bezig om
planken en palen aan te sjouwen om het, verblijf wat geriefelijker te maken. Het
is hier een artillerie-afdeeling; de kanonnen staan op den achtergrond en beschieten
de vijandelijke versterkingen volgens de aanwijzingen van den opservatiepost.
man van ongveer 60 jaar met één oog, één hou
ten en één gewoon been moest te voet van B.
naar R. Hij vertrok 's morgens 8 uur uit R.
Onderweg werd hij aangereden door een zwaar
beladen wagen, kwam te vallen en bleef uur
bewusteloos liggen. Toen hij weer bijkwam
(niet vóór dien tijd) stond hij op en vervolgde
zijn voetreis. Bij het eerstvolgend koffiehuis
bestelde hij thee, die natuurlijk eerst gezet
moest worden, en at daar zijn boterhammen
op. Hij rookte nog eerst een pijpje cn zette
daarna zijn reis onafgebroken voort, uitgezon
derd «enige kleine intermezzo's, als het af
waaien van z'n hoed, liet uitwijken voor een
kinderwagen, etc. Toen hij eindelijk te R. aan
kwam, zag hij tot zijn groote verwondering dat
de stoomtram, die een half uur later als hij te
B. was vertrokken, reeds te R. was aangeko
men.
't Vorig jaar was er een wedstrijd op touw
gezet door de vereeniging „Haastige spoed is
zelden goed". De deelnemers waren een bok
kenwagen en onze stoomtram. In 't begin was
de tram vooruit, maar dat kwam omdat de bok
op bokkerige wijze aan 't bokken was, doch
een poosje later had de bok met wagen de tram
reeds ingehaald en snelde hem zoowaar voorbij.
Toch kwam de stoomtram slechts één seconde
later aan het doel aan dan de bokkenwagen.
De tram was denkelijk wel iets later aangeko
men, als niet de pientere machinist de tegen
woordigheid van geest had bezeten om tram en
bokkenwagen snel met een touwtje aaneen te
koppelen. Het arme bokkebeestje had zoodoen
de een dubbelen last te trekken, maar bleef
niettegenstaande dat toch overwinnaar.
Om allo gevaar te voorkomen, branden er
des avonds twee heel groote lantaarns vóór op
de machine, die zoo'n verblindend licht uitstra
len, dat zij op wel 100 M. zichtbaar zijn, mits
het niet mistig is of al te donker.
Mocht een van mijn geëerde lezers eersttijds
in de provincie B. komen, zoo hoop ik dat zij
van de gelegenheid zullen gebruik maken om
zich van de waarheid mijner woorden te over
tuigen. Voorwaar, het is de moeite waard.
Uit Halfweg.
Milicien Van Loon schrijft ons:
„Eindelijk zijn dan ook de beide andere
comp. uit Naarden-Bussum te Halfweg aange
komen, zoodat thans allen present zijn.
Eerst thans blijkt maar al te goed 't groote
verschil tusschen 't kampleven hier en de goede
inkwartiering, die we ruim 7 maanden hadden
in Alphen. Toch tracht men 't ons ook hier
zoo aangenaam mogelijk te maken, en hadden
dezer dagen diverse feestavonden plaats, waar
van twee in de cantine. We gaven de voorkeur
aan do muziekuitvoering in het Prot. Chr. Mil.
Tehuis, ter gelegenheid van den verjaardag
van H. K. H. Prinses Juliana.
De mobilisatie-kapel der 2e comp. speelde
fraaie muzieknummers. Vooral „de 2e com-
pagnic-marsch met zang" viel zeer in den
smaak der talrijke aanwezige militairen. Ver
schillende malen werden de muzikanten ont
haald door het bestuur van 't tehuis. Aan het
einde der samenkomst sprak ds. B. Baljon.
Herv. pred. te Halfweg en voorzitter van 't
comité een woord van dank.
Van ganscher harte hopen wij, dat „onze
muziek" met haar ij ver i gen kapelmeester ons
nog vele malen op dergviijke f eestavondjes in
't Tehuis zal vergasten, aie ongetwijfeld door
vele zullen worden gewaardeerd."
Uit Vlanen.
Men schrijft ons uit Vianen:
In langen tijd stond van hier uit niets bi-
zonders in onze „Soldatencourant" vermeld,
doch het volgende mag m. i. niet onvermeld
blijvenMede door iusschenkomst onzer offi
cieren hadden we gisteravond bot genoegen
den heer cn mevrouw Kling eD o o r n b o s
in ons midden te zien. Van verschillende zij
den hadden we al wel vernomen dat genoemd
echtpaar overal lauweren oogstte, als een be
wijs hiervan dient, dat het deze avond reeds
hun llXtete was, welke ze zoo belangloos voor
ons soldaten gaven. Nu, eerlijk gezegdons al
ler verwachting is nog verre overtroffen. Om
to beginnen kregen we een kleine inleiding
van den hoer Klinge. die ons zeide het zoo n
beetje als een theevisite te moeten beschou
wen, nu op zoo n theevisite hopen w© allen
nog vaker als gast tegenwoordig te zijn.
In den loop van den avond kregen we ver
schillende %-oordrachten te liooren. dan weer
komisch, dan weer ernstiger, doch op geen
enkele viel iets af te dingen. Sta mij toe en
kele to noemen welke wei 't meest in onzen
smaak viel en wel Uo. 2, 3, 5. 10 respt.De
man De oude koetsier Een bal in 't
Doofstommeninstit-uut en Opschrift van har
ten. Doch nogmaals 't geheele programma viel
bizonder in ons aller smaak. Ik kan dan ook
niet nalaten den heer en mevrouw Klinge
Doornbos ook langs dezen weg onzen hartolij-
ken dank te betuigen voor den zoo gezelligen
avond ons bezorgd. Mocht de mobilisatie nog
cenigen tijd duren, wat wij echter niet hopen.
d3n is onze «enigste wensch hun nog een
keertje meer in ons midden te zien, 't zij dan
op de thee- of koffievisite, wat de tijd zoo mee
brengt.
Na de pauze werd hun namens het mobilisa-
tiegezelschap bij monde van den milicien Sie-
vers oen prachtige bloemenmand aangeboden
als blijk van waardeering voor dezen genot
vollen avond, waaraan wij allen nog menigmaal
'zullen terugdenken.
Uit Ede.
Mil. W. Harsevoort schrijft ons:
Hoewel ik hier nog niet iang ben gedeta
cheerd, heb ik tot mijn blijdschap kunnen con
stateeren, dat de verhouding tusschen de mi
litairen alhier zeer gunstig is. Het was van
daag voor ons een oenigszin? bedrukte dn-?,
want onze oude makkers van de lichting 1906,
die van af den lsien mobilisat'»»lag trouw bij
ons in de gelederen 6tonden. moesten ons he
denmorgen verlaten, daar zij bij .de landweer
zijn oiorgcplaatst. Droevig is het wel niet.
maar toch was het hard voor ons, om afscheid
te nemen. Wij hopen dan ook. dat het hun
goed mag gaan in hun nieuwe verblijfplaatsen.
Ik hoop verder, dat deze woorden aan'eiding
zullen geven, dat er 6poedig een tweede zal
zijn, die iets over ons garnizoen in <fe „Solda-
ienoourant" mededeelt, want het spreekwoord
zegt ..Als er een schaap over dam ia, vol
gen er meer."
Voor onz© makkers, die h-rienmorgen zijn
vertrokken, hebben wij »l«*middagn ©en nieuwe
ploeg in ons midden gekregen, waaronder ook
nog vele oudo vrienden. Wij hoeten hun harte
lijk welkom!
Uit Klaaswaal.
Mil. C. L. J. schrijft ons uit Klaaswaal
Tevergeefs lieb ik meermalen met verlangen
uitgekeken, aks dit veelgelezen blad verscheen,
naar een schrijven over ons militair muziek
korps. Helaas, altijd moest ik het blad teleur
gesteld nedorleggen, want niet één syllal»o
repte iets van dit korps. Nu velen echter in
gebreke blijven, voel ik mij gedrongen om ieta
van die vereeniging te melden.
In 't begin van December 1914 kwam de mil.
hoornblazer Bergman (werkend lid van een fan
farekorps te Warmond) op de gedachte, om
onder de militairen in 't. dépot een dergelijk
korps op te richten. Aanvankelijk liet het zich
bedroevend aanzien, maar al spoedig bleek
het, dat er bij do militairen ook belangstelling
voor de muziek bestond; allen, zoowel de beo-
ren officieren, als oe minderen, gaven door
hunnen geldelijken steun blijk van waardce
ring. Het aantal leden (oorspronkelijk vier) is
aangegroeid tot zestien, cn thans mogen we ons
verheugen, in het bezit te zijn, van een korps,
waarop we met trota mogen neerzien.
Hoe dikwijls heeft h6t ons al opgevroolijkt
en minder moeilijk doen gaan. als de marsch
wat lang vielopgeruimd cn welgemoed komen
wij altijd terug en we verlangen als 't ware
naar den dag, waarop we met „de muziek"
kunnen uitrukken.
Ga zoo voort, leden van ..De Kleigalm",
repeteert en studeert, opdat gij ons nog menig
maal. zoolang de mobilisatie duurt, op een
vroolijken marsch kunt vergasten. Veel succes
bij uw edel streven!!
„Een muziekliefhebber".
C. L. J.
Onderricht en ontwikkeling gezocht.
Mil. S. Rothfuaz a/b. Hr. Ma. „Balder",
schrijft ons;
Naar aanleiding van het schrijven van Mil.
Korp. J. J. Kalkman, onder liet opschrift:
„Besteed Uw tijd nuttig", moet hetgeen mij
reeds lang op het hart ligt, mij van de lip.
pen, of liever, uit de pen.
Zooals ik zeg, reels langen tijd heb ik, en
nog eenigen van mijn scheepskarneraden het
betreurd, dat de kostbare vrije tijd in dienst
doorgebracht, in vele gevallen zoo nutteloos
voorbij gaat. Met eenige wangunst namoj wij
er dan ook steeds kennis vna, vooral ait de
„Soldatencourant", welke voorrechten de
meeste soldaten, in de groote pla*tsen van ons
land gedetacheerd, genieten boven dio welke in
dorpen en op de schepen geplaatst zijn. Onder
deze laatsten behooren wij, eenige miliciens,
aan boord van Hr. Ms. Balder. Tot twee keer
toe heb ik mij tot de Centrale Commissie voor
Ontwikkeling en Ontspanning" gewend, met
het verzoek, in de gelegenheid gesteld te wor
den, een gratia schril tel ken cursus te mogen
volgen, in Ned. Taal, Rekenen en Meetkunde.
Mijn doel is echter nog niet bereikt, zelfs heb
ik tot na toe geen antwoord op mijn schrijven
ontvangen, terwijl ik er van overtuigd ben, het
juist geadresseerd te hebben.
Daarom wil ik dan langs dezen weg probe©-
ren, do aandacht op ons, van all gunsten op
gebied van onderwijs verstokenen, te vestigen.
Mijn beleefde vraag is nu: zouden er perso
nen zijn, of een Commissie, onder welker ter
men wij kunnen vallen, die ons in deze ter
hnlpe wil komen?
Hopende, dat mijn schrijven niet als een
klacht tegen de Commissie van Ontwikkeling
en Ontspanning zal worden opgenomen, maar
meer als een poging om tot het gewenscht©
resultaat ie komen.
Kunstavond voor de Militairen te Amsterdam.
De secretaris der Commissie Sergeant Du-
pree schrijft ons:
De Commissie voor Wetenschappelijke lezin
gen voor Militairen organiseert op Donder
dagavond 6 Mei (8 nur) in de Aula van het R.
K. Gymnasium aan de Hobbemakade een
kunstavond, waartoe alle Militairen van het
garnizoen te Amsterdam vrijen toegang heb-
Fen. De heer B. W. W i e r i n k, de beken
de teekenaar en illustrator, zal een kunstbe
schouwing houden over beeldhouwwerken (met
lichtbeelden), terwij! Ln de pauze en na afloop
van de eau orie mejuffrouw S u ze Tak eeni
ge vioolsolo's zal voordragen. Aan het klavier
de heer George B eyerie. Heeren offi
cieren worden beleefd uiigenoodigd, deran
avond bij te wonen.
Een aanbod.
Men schrijft ons uit Yelzen
Het ensmeble, dat zich op het fort bij Yelzen
gevormd heeft, is gaarne bereid zich beschik
baar te stellen tot het geven van uitvoeringen
ten behoeve van militairen. Aanvragen te rich
ten tot het Militair Strijkorkestje te Fort bij
Velzen, Beverwijk.
Dankbetuiging.
De manschappen van H. Ms. pantserschip
„Kortenaer" betuigen langs dezen weg de(n)
vriendelijke(n) schenker(s) hunne oprechten
dank, voor de aan hen in bruikleen toegezon
den guitaars.
SPORT.
De afstandsmarsch.
De Driedaagsche Rondmarsch door de Stel
ling Amsterdam, waarvan we in ons vorig
no. de deelnemers hebben genoemd, is Zon
dag afgeloopen en een groot, een volkomen
succes geweest. Men moet zoo n drie-daagschen
marsch met geweer, ransel, enz., die een be
hoorlijk gewicht vertegenwoordigen, niet ge
ring achten, en de deelnemers hebben zich dan
<>ok. zooals we beneden zullen zien, kranig ge
houden.
Vrijdagmorgen om acht uur vetrokken van
het Amstel-Hotel. zooais we weten, kwamen
de deelnemers ZondasmHrHe kwn-t voor vVt
j het Stadion binnen marcheeren onder de tonen
