No. 109.
Woensdag 28 Apr!! 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Van een Schijn-gevvonde,
Dobbeiman's
Oplaag 45,000 exemplaren.
SOLDATENCOURANT
ADRES DEE EEDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRÏXASTRAAT 10.
AMSTERDAM, TELEFOON Z.4368. DIT"BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL TER
"WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT. VOOR NIET-MILITA1-
EEN CENT, ABONNEMENT 1.50 PER DRIE MAANDEN.
Voor AdvertenH-n wend© men rich tot h«t A!^. Advertentie-Bureau ROCMA&Co,
Heeren gracht 220 Amsterdam, tot de Drukke» ij ...Jacob van Cam pen' N. Z. Voorburgwal
234-240 (Keizerrijk 9j Arasterdam of tot onze Administrate. Paiestrinaatr&at 10,
Amsterdam. Pi _s der Ad verten tién per regel 30 cent. Bj abonnement reductie
Een onvervaarde verdediger van zijns meesters huis, zoo zou het opschrift
van dit plaatje kunnen heeten. Van 't huis is niet veel m9er over, en wat er nog is,
werd door de bezitters al lang verlaten. De Duitsehers zijn meesters in dit dorpje
aan de Aisne, Yailly, waaruit zij de Fransehe troepen verjoegen met hun geschutvuur
en hun geweersalvo's. Maar niet konden zij verjagen, ook toen een colonne Duitsehers
voorbijtrok, den moedigen hond, die onverschrokken het huis zijns meesters, al lang
vertrokken bewaakte en verdedigde, geen stap terugwijkend en zijn tanden toonend
aan de vijanden. Maar dezen dachten er niet aan het trouwe dier eenig kwaad te doen.
BELANGRIJKE ME9EDEEUHG.
Hu en dan plaatst da Directeur van de Hoofd-
expeditio Veldpost in „De Sol datencourant"
een oproep van hon, van wie t3 zijnen bureete
ce'rasponöentie berust.
Doze oproepingen zijn dus zeer belangrijk en
kunnen iedereen aangaan, letier militair
tezo derhalve steeds nauwkeurig „Do Soldaten-
courant". Dit kan voor hem van hot grootste
belang zijn. Wij plaatsen deze berichten ge
lijk heden in de Corresponöentierubriek.
Geen audiëntie.
Elijkeni bericht in de „Staatscourant"
wprdfc Donderdag a.s. door den Minister van
Oorlog geen audiëntie verleend.
De Eüederiandsche Veldpost
Doon A. P. BENJAKÜ5NSE,
Directeur Hoofdexpeditie- Veldpost.
Wat da adresseering der stukken betreft, af
komstig van de militairen, moet me de opmer
king van t hart, dat vooral de jonge lichtin
gen hierin verbetering moeten brengen. Het
komt. b.L zeer veel voor, dat <»en prentbrief
kaart op do adreszijde geheel beschreven wordt,
terwijl het adres in een verborgen hoekjo ver
nield wordt. Een ander maal worden de adres
sen van afzender en geadresseerde onder el
kaar geschreven, zoodat de stukken weer bij
den afzender terugkomen. Meerderen vermel
den alleen de straat cf de buurtschap zonder
plaats van bestemming. Ander»?n laten den
naam van den geadresseerde of het geheele
adres weg. Daarbij komt, dat deze stukken
meestentijds in de standplaatsen der depots
op Zondagmiddag of Zondagavond in de bus
gedaan worden, waardoor de aTbeid van het
personeel der posterijen op Zondag zeer wordt
verzwaard en cp sommige kantoren op Zondag
avond extra d»nst gedaan moet worden ten be
hoeve van de soldatenbrieven. Waren de adres
sen goed duidelijk, dan was dit geen bezwaar,
maar daar op sommige stukken »?enigo minu
ten getuurd moet. worden voor het adres ont
cijferd is, en daarna bij weglating der plaats
van bestemming de buurtschappen nog eens
in een afzonderlijk boek nagezocht moeten
worden, waarbij do gebruikte schrijfwijze in
den regel veel afwijkt van de officieele, wordt
zeer veel tijd verspild. Men denk» er dus aan
op de briefkaarten de rechterhelft te bestem
men voor het adn?s van den geadresseerde, he-
t JAN FEITH.
Een zeer geslaagde militair-geneeskundi
ge oefening werd ter eere van haar 40-
jarig bestaan, vanwege <le Hilvereum-
sche afdeeling ,,Het Witte Krüis' Zon
dag in het Gooi gehouden, onder leiding
van den bekenden dr. H. Koppeschaar.
Wij hadden het geluk, een onzer mede
werkers terug te vinden onder hen, die
deze geneeskundige oefening als „gewonde"
meemaakten, en die gaarne liun Zondag
beschikbaar hebben gesteld om, als zoodanig
te fungeeren.Wat hij vertelt, komt ons be
langrijk voor, daar wij aldus de particuliere
verpleging te velde o. as hooren bespreken
van de zijde der lijdelijke voorwerpen, n.l.
van den kant der gewonden. De indruk, dien
hij van de inrichting, regeling en verzorging
van dezen particulieren verplegingsdienst
'pntving, was wel een bizonder gunstige.
Onze „gewonde" medewerker vertelt:
...Den avond reeds van te voren kregen al
onze „dooden" en „gewonden" hun uitvoe
rige inlichtingen van dr. H. Koppeschaar en
van diens echtgenoot», mevrouw dr. Kop
peschaarVan de Ven Sauveur; en dade
lijk werd ons met eenvoudige woorden
die indruk maakten, omdat ze kwamen van
iemand als dr. Koppeschaar. onzen zich zelf
verzakende» landgenoot, die vóór eenige
jaren in Albanië op zoo eervolle wijze zich
den eere-titel van „oorlogs-dokter" wist te
verwerven op het hart gedrukt, dat aan
ons gewonden slechts één voorwaarde werd
gesteld, n.l. ernstig begrip van onze taak als
gewonde.
Ik zelf kreeg de onderscheid».als
zwaar-gewonde te mogen figureeren, en mijn
kert-omschreven opdracht luidde
„Schot- door het hoofd; zich gedragen als
een bewusteloozcdus niets zeggen, geen
antwoord geven; armen, hoofd, beenenalles
slap laten hangen als een doode"
Reeds dadelijk werd mijn hoofdwonde
ter plaatse gemarkeerd door een tweetal
pleisters, een op het voorhoofd, waar de
'denkbeeldige kogel den volgenden dag zou
binnendringen» SffiL
staande uit naam en voorletters, straatnaam
en nummer of buurtschap en plaats van be
stemming, en de linkerhelft voor meded»?elin-
gen en den naam van den afzender met ver
melding van indeeling. In dr?n rechterhoek is
Let. woord „Militair" te plaatsen en te onder-
teekenen. Voor brieven geldt hetzelfde nuet
dit onderscheid dat de voorzijde uitsluitend be
stemd is voor heb adrtes, de achterzijde voor
vermelding van naam en indeeling. Deuk er
aan, dat de posterijen alles doen om jullie cor
respondentie zoo spoedig mogelijk over te bren
gen, maar rij verwacht dan ook, dat haar hier
in door allen de behulpzame hand wordt ge
boden door de adresen zoo volledig en duide
lijk mogelijk te maken. Door slechte adrefeee-
mg wordt niet alleen je i?ïgen zaak. maar ook
die van anderen geschaad.
Na een herhaalde ernstige vermaning aan
allen, die nu na 3 maanden het nog niet noo-
dig gevonden hebben hun adressen to laten
wijzigen, voor de toezending van vaktijdschrif
ten. wek- en maandbladen enz. zullen we van
de adresseering afstappen en hopen, d?.t ieder
zich beteren zal.
In no. 106 bespraken we de wijze van uitgif
te van de correspondentie door de postkan
toren aan de facteurs.
Bij voorkeur wordt tot facteur benoemd een
onderofficier, bij den staf. in het fort of bij
liet onderdeel bektsfc met adininistratieven
dienst of anders een ander daartoe alleszins
geschikt onderofficier. Hij is belast met d»
in ontvangst-neming van de stukken voor zijn
onderdeel bestemd. In do uitreiking dier stuk
ken kan hij worden bijgestaan door hulpfac
teurs die aangesteld worden bij iedere compag
nie, of bij elk wapen, dat zich in een fort be
vindt. Bij kleine onderdeelen kan de comman
dant den facteur zelf met den besteldienst be
lasten. Tot hulpfacteur worden bij voorkeur
aangewezen militie- of landweerplichtige be
ambten der posterijen, die door hun vredes
werkkring (postbode, besteller) tot het vervul
len van dezen dienst geschikt zijn.
Ieder facteur en huipfa<-teur ontvangt van
den commandant van het onderdeel waarbij hij
is ingedeeld een schriftelijk beu ijs zijner be-
noeming op welk bewijs hij zijne handteeke-
ning moet stellen, ten einde zich bij navraag
(uitbetalen van postwissels, afgifte van aan-
geteekende stukken) to kunnen legitimeeren.
Hom wordt van militaire zijde een lederen brie-
ventasch uitgereikt, w&arop duidelijk het
woord „Post" voorkomt. Hij moet voorzien zijn
van postzegels, briefkaarten, enz., teneinde
deze aan de militairen, tegen betaling volgens
rijkstar»?f, te kunnen afgeven; hij ontvangt
uit de kas van den. staf of het troopendeel.
waarbij hij zijn dienst verricht, een geldelijk
voorschot tob heb aanschaffen daarvan zoome
de tot l»?t betalen van de porten, waarmede
do blieven en andere stukken bij niet of on
voldoend© frankeering belast zijn. Hij ontvangt
dat port van de belanghebbenden terug, zon-
der daarvoor ©enigerlei belooning te mogen
vragnn of aannemen. Het Teldpostkantoor
voorziet, zoo noodig, in de verstrekking van
postzegels, briefkaarten en andere postformu-
lieren.
Ieder facteur en hulpfacteur is persoonlijk
verantwoordelijk voor de aan hem afgegeven
gewone en aangeteekende 6tukken, postwisael-
gelden of postpakketten.
Hij behoort voorzien te zijn van een alfabe
tische nominatieve opgave van het onderdeel,
waarvoor hij is aangesteld en wel de hulpfac
teur voor het onderdeel, de facteur
voor het geheel. Deze opgaven moeten
bevatten naam, voorletters, rang en indeeling
(voor de facteurs de compagnie, voor do hulp-
facteurs de sectie). Een kolom moet openge
laten worden om overplaatsingen te kunnen
nanteekenen. Voor ieder onderdeel wordt door
den met de bestelling belasten hulpfacteur rosp.
facteur een register aangehouden waarin de
kennisgevingen der aangeteekende stukken, de
geadviseerde stukken, postwissels en postpak
ketten worden ingeschreven en waarin door
de geadivsseerden voor ontvangst dier stukken
wordt geteekend. Voor het dagelijks bijhouden
der alfabetische opgaven Gn van liet register
is de facteur of hulpfacteur persoonlijk aan
sprakelijk. De vereisehte rrea-evens voor
rden dagelijks door de
betrokken onderdeelen
waar het projectiel, na mijn hersens door
boord te hebben, den schedel zou moeten
verlaten. Als toelichting kreeg ik er van
den dokter bij: „Uw bewusteloosheid
moet bij het treffen dadelijk intreden;
de aard van zulk een hoofdschot is zóó
ernstig, dat in de enkele gevallen van ge
nezing. die ik me van m'n verblijf in Skoe-
tarie herinner, deze eerst na ongeveer drie
maanden van volstrekte bewusteloosheid in
treedt."
Daarmee kon ik gaan.
Ik begreep, dat den anderen dag een rus
tige Zondag van volstrekte bewusteloosheid
mij wachtte.
Den volgenden ochtend was het juist half
twaalf toeai ik midden in een ratelend tirail
leur-vuur in een holle wegzinking van den
Huizerweg, eenige honderden meters van
den door den Naardenschen vijand kranig
verdedigden Tafelberg kwam te vallen. Ik
deed het onaanstellerig. Deze zijn er de_ tij
den niet naar, om van het militaire métier
een soldaten-spelletje te makenook een
schijn-verwonding op het manoeuvre-ter
rein mag al evenmin den indruk wekken
cener tooneelmatige plastiek.
Wel had ik een verscholen randje van
laag hakhout uitgezocht, om het der hulp
colonne nu niet al te gemakkelijk te ma
ken
Ik lag er juist een half uur. Er waren nog
al wat belangstellenden naar de oefening
komen kijken; een jong meisje, wandelend
met haar mama, ontdekte mij het eerst
beiden schenen verlegen met het geval,fluis
terden, bloosden, wendden de hoofden af
en wandelden verder. Ik kneep mijn oogen
weer dicht. Toen ontdekten mij eenige slag
veld-boemelaars. Zij spendeerden ettelijke
spottende opmerkingen, die voor mij bedoeld
moesten zijn, doch die in het minst niet bij
machte waren, mij uit mijn bewusteloosheid
te doen herleven.
Een paar kindertjes, afgedwaald van hun
ouders, verstoppertje-spelend in de hei-kui
len, struikelden bijna over m'n beenen. Het
scheelde geen zier, of ze begonnen te
schreien,daarom kuchte ik even,en omdat
het kinderen waren, die het onderscheid nog
niet konden begrijpen tusschen ernst en
e^nstj fjuistyi^e jk: Is niks,
lite geg<
i voor do itl-
i van het veldpostkan-
c-slijst met doorschrift, niet niet
»n?.s in no. 10G
fnbetische opgaven
administrateurs
i erstrekt.
De facteurs ontv
roor een advic-sl
voorschrift zooals in no. 10*3 staat. Up dez«
advieslijst staan behalvo de reeds in dat nr. ge
noemde stukken neg vermeld >le gelden, welke
eventueel voor nazrnding van postpaketten,
voor belasting, verrekening, leges, enz. van
de geadresseerden moeten worden ingevorderd.
Deze gelden zijn door de facteurs bij in ont-
•vangstneming van het advies te voldcen, ten
zij door den directeur van het veldpostkantoor
anders wordt bepaald.
De adreskaarten der postpakketten woru n
door hen voor ontvangst afg"teekp-nd„ evenals
c!o kennïsge; ingen der geadviseerde stukken.
Deze afteekening Le'icort te geschieden met
inkt of met bevochtigd inktpotlood. De ken
nisgevingen der aangeteekende stukken, de
postnrisseis. postbea-iz<-n enz. worden na door
de geadresseerden voor ontvangst geteekend t'
.zijn, welke handteekening bekrachtigd moe:
zijn door den fa-tour door wiens bemiddeling
zo zijn uitbetaald of uitgereikt, gevolgd d u.
co aanwijzing „facteur" eiken volgenden
ris igeleverd tegen de aaugeicekende stukken,
resp. te gelde gemaakt. Postwissels en postbe-
wjjzeü kunnen echter ook op de naburige pesi-
inrichtingen worden te gekle gemaakt. De uit
reiking van aangeteekende stukken kan echter
alleen geschieden door tussclicn komst van het
kantoor vermeld in den linkerbovenhoek der
kennisgeving.
De toestand in den reuzenstrij
Was de betrekkelijke kalmte, die er de
laatste dagen heerschte in de strijdverrich-
tingen aan het Westerfront, zoo iets als de
stilte voor len storm? Deze vergelijking is
wat overdreventot een zwaren storm is
het op 't- westelijk oorlogsterrein nog niet
gekomen, maar wel is de strijd er, op ver
schillende punten, opnieuw ontketend. De
laatste dagen brengen weer berichten van
zeer hevige gevechten. Die hadden vooral
plaats in de buurt van Yperen. Met groot©
kracht schijnen de Duitsehers daar er
aanvallen te hebben gedaan en het was blijk
baar hun doel door de linie der gealli
eerden heen te breken. Gelukt is dat niet,
maar uit de verschillende, en uit den aard der
zaak nog al tegenstrijdige berichten, moeten
wij opmaken dat de Duitsehers bij Yperen
'eenige voordeelen hebben behaald, iets vooruit
zijn geschoven, eeD 1600 man vijanden ge
vangen genomen en 30 kanonnen of meer
hebben buit gemaakt. Bovendien zouden
zij, volgens hen eigen mededeelingen, zich
hebben vastgezet op den rechter oever van
het kanaal daar.
De telegrammen der gealliëerden geven
dit succes gedeeltelijk toe, en zij gewagen
van zeer felle aanvallen der Duitsehers op
dit punt. Blijkbaar hadden dezen daar hun
troepen versterkt en was het doel om door
de vijandelijke linies te breken. Onder de
Duïtsehe troepen schijnt nog altijd de hoop
te bestaan, dat zij zullen oprukken naar Calais
en zich meester maken van de noordkust
van Frankrijk. De tegenstanders der Duit
sehers schrijven het succes van dezen toe
aan een verrassiug door het gebruik van
bommen met verstikkende gassen. Daarvoor
zouden hier en daar #e troepen der gealli
ëerden zijn teruggeweken. Op de dikwijls
besproken hoogte 60 zouden de Duitsehers
ook deze bommen hebben geworpen, zonder
den vijand echter tot wijken te kunnen
hoor!... Ga maar gauw ergens anders spe
len
Toen hield ik me verder onbeweeglijk.
Juist om twaalf uur kraakten de takken;
een stem riep„Hier ligt er nog een, man
nen!" Ik was dadelijk omringd ik meende
de stem van den leidenden geneesheer te
herkennen, die zijn helpers zooveel mogelijk
zelfstandig het werk liet doen, van tijd tot-
tijd slechts een technische vraag, of een
practischen wenk gevend. Ik gaf geen kik,
en liet ze met me doen wat ze maar wilden.
Mijn licofdschot hadden ze vlug gevon
den, ook den aard van mijn volslagen be
wusteloosheid na een korte diagnose vastge
steld. Het hoofd werd even handig als voor
zichtig opgetild, onderzocht en gebandeerd;
dan werden een aantal armen onder me ge
schoven ik werd opgetilden meteen
rustte ik in het niet al te ongemakkelijke
hangbed van een brancard.
Ik trachtte nu, zoo ongemerkt mogelijk,
door mijn oogleden te spieden; ik zag hoe
overal op de groot© Blaricumsche hei rondom
groepjes 6tonden om de andere gewonden,
die al verbonden waren, op hun trans
port naar de tent der hulp-verband plaats
wachtend. Aan den boschrand van Crailoo
zag ik dan de Roode Kruisvlag waaien en het
witte doek van een tent schemerig tegen den
donkeren zoom afsteken.
In het veerende karretje werd ik nu
dwars over de hei gereden, -de hei is er
ruw en meedoogenloos, maar zoo'n gewon
den-brancard is vernuftig geconstrueerd,
eiken schok vangen de veeren en draag-
kettingen op, en het deinend gewiebel
deed me zelfs aan een scheepje denken, dat
zich over onrustige zee laat hcen-en-weer
slingeren.
Een half uur na mijn eerste noodverband
was ik reeds door den technischen staf en
mevrouw dr. Koppeschaar voor de tweede
maal verbonden, ditmaal met - strak stijf-
selverband, dab mijn geheele hoofd omwon
den hield... al bleef er voldoende van mijn
gelaat gespaard, dat ik telkens een kiertje
van mijn oogen kon openen, want ik wilde
alle profijt trekken van de bewustheid mij
ner bewusteloosheid.
Ook hier constateerde men den ernst van
mjjn fesMssii m ssdsS ete? fe-1
wusteloos bleef, hoorde ik de doktoren vrij
uit delibereeren over den belangrijken aard
van mijn verwonding, doch de niet uitgeslo
ten kansen op herstel. De ernst van het- ge.
vkï maakte, dat ik uiterst voorzichtig behan
deld en vervoerd moest werden. Tusschen
do sparren werd du6 do brancard gezet;
een stil beschut plekje. Onder m'n verband
door, kierde ik telkens naar het roerigo,
maar zoo teekenachtige tooneeltje vol ern
stige bedrijvigheid van doktoren en verpleeg
sters, landstorm-soldaten en padvinders, op
den grond de licht-gewonde militairen met
hun groote, witte verbanden, elk op weer ©en
ander getroffen lichaamsdeel omzwachteld,
en ter zijde d© brancards met mijn lotgenoo-
ten, de zwaar-gewonden.
Tegen den middag, d.i. hoogstens drie
uren na het staken van het ochtend-vuur-ge-
vecht, was reeds het geheele slagveld afge-'
zocht en leeggeruimd alle gekwetsten waren
hier aangevoerd eu verbonden.
Ik prees, in zwijgende stilte, de vlugheid,
waarmede dit alles geschied was; het was
nauwelijks twe© imrMaar toen ik dus
stiekum op mijn horloge naar den tijd
keek, en, in weerwil van hun lichte be
zwijming, mijn andere zwaar-gewonae kame
raden hun kadetjes zag eten, vermande ik
mij en gebruikte mijn middagmaaltje óp de
meest steelsche wijze, waaros ik ooit een
lunch tot mij nam.
Nauwelijks had ik echter ongemerkt het
harde eitje genuttigd, dat een weldadige
hand naast mijn onbeweeglijken mond had
gelegd, of mijn draagbaar werd weer opge
tild, de twee booge raderen werden er han
dig boven gereden, de brancard werd tus
schen de stangen gehangen, en in deinend
gewiebel stelde mijn raderbaar zich weer
langs da zware mulle zandwegen van het
Gooi, daarna over de verharde Crailoosche
wegen in beweging.
De geheele gewonden-colonne was in dien
tusschentijd opgesteld en bewoog zich reeds
langzaam in de richting van Hilversum;
wat hulpbehoevenden in een ziekenwagen,
heel 'n vracht licht-gewonden op een holder-
debolderende boerenkar, dan de brancards,
en voorzichtig, achteraan, met voorbeel
dige zorgzaamheidde zwaarst gewonde, de
dwingen. Yier en halve dag moet op dit
stukje grond, maar 250 M. lang en 200 M.
breed gevochten zijn: uren lang hebben de
Duitsehers deze plek met zwaar geschut
beschoten en soms was, volgens een Engelse h
bericht, de heuveltop gehuld in een wolk
van vergiftigen damp.
Toch is niet alleen bij Yperen op het
Westerfront gestreden. Van verschillende
kanten komen berichten van hardnek
kige en moorddadige gevechten. Geen
middelen worden in dezen gespaard, om den
vijand afbreuk te doen. We lezen van bom
men met vergiftige gassen, van ondergrond-
sclie mijnen, die de loopgraven van den
vijand in de lucht doen springen, met allen
en alles wat zich daarin bevindt, van be
schietingen, als waarvan men in vroeger tijd
niet kon droomen. In Champagne, in de Ar-
_-.'Uuen, bij Ailly, in het Bosch van Apremont,
overal hebben verwoede gevechten plaats
niG?. afwisselend succes. De Dn;"schers
hebben blijkbaar ditmaal op verschillende
jiunten aanvallen gedaan en zijn hier en
daar met versterkte macht op den vijand
ingestormd. Vooral op de Maashoogien bij
Combres hadden zij hun aanvallen gericht
en ook hier waren zo niet onfortuinlijk,
naar 't schijnt, namen zij een aantal Fransehe
soldaten gevangen en kregen zij eenige
kanonnen in handen. Maar hun pogingen
om door te breken mislukten ook hier door
den moedigen en volhardenden tegenstand
der Franschen. Van beiden kanten moeten
echter de verliezen ontzaglijk zijn geweest;
de lijken lagen opgestapeld in en voor de
loopgraven.
Aan het Oosterfront schijnt insgelijks de
strijd met kracht hervat. Van verschil
lende kanten althans, uit St. Petersburg,
Weenen en Berlijn, komen berichten van
nieuwe ernstige gevechten. Maar de toestand
over 't geheel schijnt in het Oosten al even
min veranderd als in het Westen. Er is
gestreden in Polen en in de Karpathen,
maar zonder dat de tegenstanders op sncces
kunnen bogen. In Polen sloegen de Russen
de aanvallen der Duitsehers afbij den
Uszok-pas de Oostenrijkers die der Russen.
Intusschen gaan de vliegers van verschil
lenden kanten den vijand bestoken met
bommen: Russische aviatenrs wierpen erop
Neidenburg in Oostelijk Pruisen, Duitsche
op het station van Bialostck.
Op zee is eigenlijk niets bijzonders voor
gevallen. Bij de Dardanellen wordt blijkbaar
een nieuwe actie voorbereid; men zal het
nu met een landingsleger beproeven en we
lezen van Fransc-be troepen, die in Alexan-
drië zijn aangekomen en later naar de kusten
der Dardanellen zullen worden gezonden.
En voor het nieuwe krijgsrumoer ver
klinken weer de vredesstemmen, of blijven
Alleen nog maar duisteren. Maar we zijn er
zeker van, dat zij na nieuwe vruchtelooze
pogingen op de oorlogsterreinen, opnieuw
zullen opklinken, sterker dan ooit.
Yperen, tijdelijk ©enigszins ontbloot. En
om nu hun nederlagen aan het Zuidelijk
front goed te maken hebben do Duitcchera
gepoogd hier met een troepenconcentratie
hunnerzijds een doorbraak te bewerken. De
Franschen waren op hun hoede, maar er
kend mag, dat do noodige sterkte aan
trocjjen hier nog niet volkomen weer aanwe
zig kon zijn Zoo hebben do Duitschera in
den loop v.:n Donderdag hier aanvankelijk
voordeel behaald. Voorop zij gesteld, dat
de uitmuntende Belgische linie intact go-
bloven is en dat de Belgen bun stellingen,
zoover als ik weet, hebben behouden.
Do vijand had echter rinds enigen tijd
do Fransehe en Engefcche stellingen onder
hevig artillerievuur genomen *>n zich be
diend van een nieuwe afschuwelijk© strijd
wijze. Do Duitechere hebben toeftellen be
dacht, om de vijandelijke loopgraven met
bed we] mende gassen te vullen ©n daaraan
is het toe te schrijven, dat de Fransehe
linie in den afgeloopen dag teruggebogen
moest worden.
De Franschen, aldus in hun vooruitge
schoven loopgravenlinies bedreigd, moesten
op een gegeven moment terugtrekkener
was geen houden aan. Maar zij zorgden er
voor, dat de Duitsehers hun aanvankelijk
voordeel niet verder konden gebruiken voor
esn doorbraak in greoten stijl van heel de
linie. Het terugtrekken der Franschen
noopte echter de Engelschen bij Yj*?ren
hun front ook meer achterwaart? te buigen,
aangezien or anders een gaping war© geko
men. Een meesterwerk van strategie is
hier geleverd. Want ora bij terugbuiging
der Fransehe linie ook onmiddellijk de En-
gekche daarmede in aansluiting en over
eenstemming te brengen was een uiterst
moeilijk werk. Een doorbraak is niet vol
voerd. D© Dnitschers hebben hun vooruit
dringen daartoe niet kunnen gebruiken, al
blijft de toestand natuurlijk alle zorg
eischer.. De Duitsehers oefenen een gewel
digen druk en de strijd is no£ in gang.
Duitsche vredesvoorstellen aan België?
LONDEN. De „Daily Telegraph ver
neemt uit Havre van officieel© zijde,
dat tegen het laatst van December
Duitechland aan België den vrodo
aanbood. Het Belgisch gebied zou ont
ruimd worden, indien België verder
zijn neutraliteit zou afkondigen, en dea
geallieerden geen toegang tot zijn ge
bied zou geven. BGet voorstel werd mét-
verontwaardiging afgewezen.
BELGIS.
CUITSCHLAND.
Craaf Zeppelin.
BERLUN. Graaf Zeppelin kreeg het
Uzeren Kruia eerrie klasse.
Een Russische vlieger hoven Ooat-Prulsen.
LANDSBERG. Een Russisch vlieger
wierp op het station Soldau in Oost-Pruif©:i
in plaata van op een munitietrein bommen
De Franschen en Engelschen In Beiglö
teruggeslagen.
Uit Duinkerken wordt aan „De Tijd"
bericht:
Het Fransehe legerbestuur had voor de
©norm© en zoo wel geslaagde aanvallen bij
Les Eparges en in de Vogezen groote troe
penmassa's noodig en het was het geheim
van Joffre, op welke wijze hij, vóór de
vijand er iets van wist, de noodig© troepen
concentratie bewerkte. Door een en ander
was het Fransehe front in België bij Bix-
schoote en Langemarck, noordwestelijk van
man met het dubbele hoofdechot, mijn
bewusteloosheid.
Dien rit dwars over de Larensche heide ge
bruikte ik voor een middag-dommeitjede
hospitaal-soldaten hadden, met inderdaad
iets van meelijdende teerheid in hun ruste-
looze bezigheid, het zeildoek over mijn
hoofd gesloten; slechts door een kiertje
kon ik hun regelmatig-stappende voe
ten zich naast mijn hoofdeinde zien be
wegen. Telkens wanneer ze, op gerégelde
tijden, met stipt© in-acht-neming van
's dokters voorschrift, een der bovenkleppen
openmaakten, „om zich voortdurend over
den toestand van den zwaar-gewonde op de
hoogt© te houden", trok ik mijn gelaat
strak.
Overigens was dit een behagelijk ritje. En
zoo bereikte ik in gunstigen toestand de
lioofd-verbandplaats, waar mijn rustige
ademhaling en temperatuur den daar leiden
den geneesheer blijkbaar tot. een dusdanige
voldoening waren, dat hij zelfs een poging
ondernam, mij met een nijdig arm-prikje bij
wijze van injectie tot mijn bewustzijn terug
te brengen doch ik gaf er de voorkeur
aan, in mijn bewusteloosheid te volharden.
Dus moeet de wetenschap het tegenover
mijn hardnekkige plichteopvatting afleggen.
Weer werd hier door vlugge, gewende
handen van dokters en verpleegsters mijn
hoofdverhand vernieuwd, de wonde gerei
nigd, de diagnose herhaald van „ernstige
hersen-aandoening, tweeledige schedel-ope
ning, diepe bewusteloosheid, uiterst
voorzichtig vervoer".
En na dit hoopvolle attest werd ik door
gezonden.
In weerwil van het scras joelend opdrin
gende publiek, dat niet geheel de bedoeling
van deze werkelijkheid--vertooning scheen
te begrijpen, had mijn laatste transport
Karnemelkzeep met het Anker.
In 't gebruik de voordeeligste Toiletzeep.
Alom verkrijgbaar.
Men lette echter vooral op het gedeponeerd
Fabrieksmerk „HEI ANKER"
Ditmaal achtte ik het bepaald veiliger en
ook kiescher, dat het zeildoek, dat mijn
brancard overhuifde, aan alle kanten door
mijn onvermoeide hospitaal-vrijwilligers
dicht gegespt werd. Want men riep malle
dingen, men bespotte ons gewonden
en in onze volslagen bewusteloosheid moch
ten wij ons niets daarvan aantrekken. In-
v3erdaaó( begon ik nu wel naa-r het eind-
hospitaal te verlangen, ik had den tijd
gehad, inmiddels uit te rekenen, dat ik mij
reeds vier uur roerloos en sprakeloos had
moeten houden!
Doch de geneeskundige oefening liep ten
einde.
Door een openinkje in mijn brancard-
zeil herkende ik den Hilversumschen
glooikant met het smalle boschweggetje van
de Crailoosche Brug naar Trompenbere.
Bij het sanatorium ,-Heide-Heuve!" sloeg
de gewonden-colonne links af.
Het was vier uur.
Weer werd ik opgetild uit mijn brancard
.en dan eindelijk voelde ik rnii neerleg
gen op de behagelijke zachtheid van een
bed.
De gewonden waren in hun hospitaal aan
gekomen
Ik behoefde niefe anders te doen dan te
genezen....
Maar daar commandeerde dr. Koppeschaar
het einde van de militair-geneeskundige
oefening: en mefben noodde hij al zijn pa
tiënten hartelijk uit, zich als genezen t9
beschouwen.
Toen wreef ik eindelijk m'n oogen eens
lekker uit. en rekte m'n armen en beenen,
en peuterde zelf m'n hoofdzwachtels los.
Ik voelde mij inderdaad recht behaaglijk!
De comedie van oorlog was immers afge
loopen.
Dien dag was ik slachtoffer geweest, op
zettelijk en wei-bewust al de emoties door
levend van een oorlogs-gekwetste. 'n zwaar
gewonde,... wel ernstig, maar niet in
ernst!
En toen het dan tot nabetraehten
kwam tuschen doktoren en verpleegsters
met hun zwaar- en lichtgewonden, t-oen was
er een van ons. die uit den grond van z'n
hart deze gedachte onder woorden bracht
„Mocht bet ooit tot den ernst van cc:
oorlog komen, ook voor ons land, moch-'
onze gewonde soldaten dan zulk een verr"1"
ging vinden 1"