Binnenland.
DB SOL.DATENCOURANT van Woensdag X 4 April 1913
3
Da „Chateaubriand" getorpedeerd.
TREPORT. Het Fransche zeilschip
Chataubriand'werd in het Kanaal ge-
torppdeord door een Dmtschon onder
zeeër. Do bemanning, 25 man, is hier aan
gekomen, in twee booten, na twee dagen
en twee nachten geroeid te hebl>en.
De „Kronprlnz Wilhelm".
NEWPORT NEWS. De kruiser „Kron-
prinz Wilhelm" is Zondagochtend de haven
binnengeloopen. De kapitein deelde mede,
dat hij°gobrek h3d aan kolen en levensmid
delen.
Aan de Dardanellen.
LONDEN De Daily Chronicle" ver
neemt van Mitylene, dat op vier en zeven
.April do binnenforten der Dardanellen
opnieuw gebombardeerd werden. Bri'tsche
en Fransoho slagschepen ©n kruisers, en
vliegtuigen namen aan de operatiën deel.
Van Tenedos konden de door de granaten
veroorzaakte branden worden waarge
nomen.
Admiraal Bettolo over de Dardanellen.
BERLIJN. De oud-minister van marine
admiraal Bettolo, zeide tot den ver
tegenwoordiger van de „Tribuna"
betreffende de versterking der Dar
danellen, dat do geschutmunitie, de
mijnen van de modernste vinding, de sterke
cntploffingsmiddelen en de beweegbare
152 m.M. batterijen, die vier schoten per
minuut kunnen lossen en een schootswijdte
hebben van 10 K.M., een buitengewoon
sterk verdedigingsstelsel vormen.
Bettolo achtte het waarschijnlijk, dat be
halve de gevaarlijke drijvende mijnen er
misschien ook nog verborgen, wellicht on-
derseesche torpedo-lanceertoestellen, aan
wezig zouden zijn.
Een vloot zou de versterkingen eerst kun
nen overweldigen wanneer landingstroepen,
ïatlat een krachtdadige beschieting had
plaats gehad, ze in de lucht hadden laten
vliegen.
De nota onzer Regeering in zake
de „Medea".
In zake het, incident der ,,Medea" heeft
de Nederlandscho Regeering onder dagtee-
kening van 3 April tct de Duitsche Regee
ring eene nota gericht, welke in hoofdzaak
gegrond is op de overweging, dat het gel
dend volkenrecht de vernietiging van neu
trale prijzen niet erkent en dat- zelfs, in
dien de Londensche verklaring van 1909
deel uitmaakt van dat geldend recht
hetgeen de Nederlandscho Regeering op
grond der «iet-ratificatie van de verkla
ring ontkent voor zoover deze afwijkt van
het bestaand volkenrecht de vernieti
ging der „Medea" onrechtmatig was omdat
de voorwaarden, door de verklaring voor
het vernietiging van een neutralen prijs
gestald, niet aanwezig waren en dat in ieder
geval de onherstelbare maatregel van ver
nietiging in geenerlei verhouding stond tot
het belang daarvan uit strategisch oogpunt,
n.l. liet verhinderen, dat een lading sinaas
appelen het vijandelijk land zou bereiken.
Aan het protest was toegevoegd het voor
behoud van een eisch tot volledige schade
vergoeding.
De overhandiging der bedoelde nota te
Berlijn op 6 dezer was, gelijk bekend is,
eenigen tijd geleden voorafgegaan door eeno
vraag om opheldering. Uit het door den
Nederlandschen gezant ontvangen antwoord
bleek, dat in het oog der Duitsche Regee
ring het met de .."Medea" zoowel als met
de ..Batavier V" en de ,,Zaanstroom"
voorgevallene steunde op de voorschriften
der Londensche declaratie, dat voorts be
sloten was do rechtmatigheid der gepleegde
handelingen ten spoedigste aan het oordeel
van eeu prijsrcchter te onderwerpen en dat
er van een veranderde politieke gedragslijn
ge-en sprake was.
Nederland— Duitschland.
Fit do Engelsche bladen blijkt, dat do
Nederlandscho gezant to Londen aan Renter's
agentschap, naar aanleiding van do geruchten
in Engeland in omloop, do verklaring zond,
dat cr geen waarheid is in do berichten van
nieuwe of bijzondere spanning tussclien Neder
land en Duilschland.
Krediet vcor den Kleinen Middenstand.
Do commissie voor ecne centraio bank voor
Volks-, Hulp-, Spaar- en Voorschotbanken, be
noemd in de vergadering van kredietinstellin
gen te 's Hago op 13 Maart gehouden, is met
haar arbeid gereed. Aan de volks-, hulp-,
spaar- en voorschotbanken, die deelnamen aan
bovengenoemdo bijeenkomst, heeft zij een ont
werp voor statuten eener Nederlandscho cen
trale bank voor volkskrediet toegezonden. Hier
in is gestreefd naar eer»? centrale, wier in
richting en working weinig kosten met zich
zal brengen, terwijl de deelneming den volks-,
hulp-, spaar- en voorschotbanken zeer gemak
kelijk wordt gemaakt on hare zelfstandigheid
volmaakt wordt geëerbiedigd.
De op de bijeenkomst van 13 Maart verte
genwoordigde kredietinstellingen, tot deze
groep behoorende, worden uitgenoodigd tot een
vergadering, welke zal goliouden worden op
Dinsdag 20 April a.s. in hot gobouw der Gra
felijke Zalen to 's-Gravenhago. Aldaar zal do
Commissie voorstellen ovor to gaan tot oprich
ting eener Centrale, behandeling der statuten
en aanwijzing van een aantal afgevaardigden
ter algemeene Regeeringscommissie in verhou
ding tot het getal deelnemend© kredietinstel
lingen.
In verband met do ernstige omstandigheden
verwacht de commissie, dan vele kredietinstel
lingen zullen deelnemen, ten einde de zoo vol
ledig mogelijke uitvoering der regeeringplannen
te bevorderen.
Volks-, hulp-, spaar- en voorschotbanken,
welke geen uitnoodiging ontvingen en prijs stel
len op vertegenwoordiging ter vergadering van
20 April a.s., kunnen daartoe aanvragen rich
ten aan het bureau dor commissie, Keizers
gracht 263, Amsterdam.
Legerzaken.
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is met 15 April a.s. benoemd hij
het wapen der cavalerie, bij het le reg. huza
ren, tot kolonel, do luit.-kol. jhr. E. W. v o n
Wr angel auf Lindenberg, comman
dant van het korps.
Bij K. B. is aan den reserve-officier van
gezondheid lo kl. A. F. Soer, van het per
soneel van den geneesk. dienst der landmacht,
ter zake van ongeschiktheid voor do verdere
waarneming van den militairen dienst, wegens
lichaamsgebreken een eervol ontslag uit den
militairen dienst verleend.
Vaandrigs.
De reserve-sergeanten Maathuis, Van
Hoorn, Peters, Van der Held en Van Vliet
hebben voldaan aan het examen voor vaandrig.
Cedetacheerd.
Nu do voorjaarsploeg der lichting 1915 op
15 April van de depots naar het veldleger
overgaat, komen daarbij manschappen over
compleet. In verband hiermede worden deze
gedetacheerd bij de landweer.
Wijziging Landstormbesiuït.
De „St.-Ct." No. 84 (St.bl. No. 176) bevat
een Kon. besluit van 8 dezer, tot tijdelijke
wijziging en aanvulling van cenige bepalingen
van het Landstormbesluit (St.bl. 1913, No. 273).
Onder overwoging, dat hot wenschelijk is, om
voor den duur, waarovér do bij Kon. besluit van
2 Aug. 1914, No. 1. verleende machtiging tot
oproeping in werkelijkcu dienst van tot den
landstorm behoorende dienstplichtigen van
kracht is, de bepalingen nopens de rangschik
king en bezoldiging van de gezaghebbenden
van den landstorm te verruimen en het maxi
mum-bedrag der vergoeding, welke op grond
van art. 9 der Landstormwet wordt toegekend,
te verhoogen ter zake van den werkelijken
dienst, welke wordt vervuld door tot den land
storm behoorende dienstplichtigen van den
militieplichtigen leeftijd of daaromtrent, wordt
bepaald, dat zoolang do bij Kon. Besluit van
2 Aug. 1914, No. 1, verleende machtiging om
tot den landstorm behoorende dienstplichtigen
tot werkelijken dienst to doen oproepen, niet
buiten verdere werking wordt gesteld, ten aan
zien van do artikelen 24 en 28 van het Land
stormbesluit de volgende wijzigingen van kracht
zijn
Art. 24In hét derde lid vervalt het woord
steeds".
Aan het artikel wordt een lid toegevoegd,
luidende
„5. In bijzondere gevallen kunnen Onze
Ministers van Oorlog en van Marine, ieder voor
zooveel hem betreft, doen afwijken van de be
palingen van het derdo en van het vierdé lid,
indien die Ministers zulks wegens de belangen
van den dienst en van de gezaghebbenden van
den landstorm noodig achten."
Art. 2SIn het eerste lid wordt voor ,,f 1.00"
gelezen: ,,f 1.50".
In hetzelfde lid vervallen dé woorden 26ste
levensjaar, ten hoogste f 1.50 per dag, als hij
in het jaar van zijn verblijf in werkelijken
dienst het".
Oorlogsberichten V3n de grens.
De territoriale bevelhebber in Zeeland heeft,
.iar men aan do ,,N. R. Ct." meldt, aan de
hoofden der-politie in alle Zceuwsche gemeen-
tén een aanschrijving gericht, om aan correspon
denten van Nederlandscho bladen mededeeling
te doen, dat volgens de opvatting van den be
velhebber het opzenden van berichten over
oorlogsgebeurtenissen in do nabijheid van de
grenzen in strijd is met dé neutraliteit van ons
land, en dab correspondenten, die zicli na deze
waarschuwing hieraan toch schuldig maken,
govaar loopen, dat hun door den territorialen
bevelhebber het verblijf in Zeeland zal verboden
worden.
Ontheffing en vrijstelling van personeole
belasting voor gemobiliseerde».
In con Nota naar aanleiding van het verslag
over het wetsontwerp, houdende een© bijzon
der© regeling nopens ontheffing ©n vrijstelling
van personeele belasting in verband met dc in
1914 plaats gehad hebbende mobilisatie
land- en zeemacht, doelt do Minister van Fi-
zien mede, dat hij geen reden aanwezig
acht, om gemobiliseerde personen die eeno te
gemoetkoming uit 's Rijks kas ontvangen zon
der onderscheid buiten vervolging to laten,
waar gebleken is dat velen hunner, mede ten
gevolge van do bedoelde tegemoetkoming, zeer
wel en somtijds zelfs beter dan te voren, tot
het betalen van belasting in staat zijn.
Overigens verlieze men niet uit het oog, dat
liet aanvangen der vervolging veeltijds het
eenige middel is om te weten te komen hoe de
financieele toestand is van den belastingplich
tige, dio niets van zich heeft laten hooren,
Dat ook do Regeering in de buitengewone
tijdsomstandigheden voldoende aanleiding vond
om hun to gemoet te komen die doo- bloot ver-
zuim eeno aanspraak op ontheffing geheel of
ton dccle hebben verloren, heeft zij reeds ge-
I toond door het indienen van hot ondcrwerpe-
lijic wetsvoorstel. Dc Minister acht geen ter
men aanwezig om in dit geval af te wijken van
den regel, dat ontheffing slechts verleend wordt
over do maanden, waarin geen objectieve belas
tingplicht meer aanwezig was.
Eeno meer ingrijpende regeling, zooals door
enkele leden verlangd werd ten aanzien van de
chauffeurs, garages, enz., van diegenen, wier
automobielen en paarden geroquiroerd zijn,
komt den Minister niet noodig voor, omdat
men het aangehouden dienstpersoneel allicht
voor andere diensten dan hunne gewone zal be
zigen, terwijl de belasting der gebouwen door
gaans een deel uitmakende van overigens in ge
bruik gebleven perceelen, in den regvl niet be
langrijk zal zijn.
Nae.r do meening van den Minister moeten
de leden van het Vrijwiliig Militair Automo
bielkorps ook thans nog geacht worden houder
te zijn ran de motorrijtuigen, waarmede zij
zich ter beschikking van het legerbestuur heb
ben gesteld.
Intuflschen acht hij wel termen aanwezig om
bedoelde belastingplichtigen voor den tijd, ge-
dnrende welken zij zich in militairen dienst be
vinden, van belasting naar den 7den grondslag
vrij to stellen, zulks naar analogio der vrij
stelling voor door officieren gehouden dienst
paarden. Deze vrijstelling zou mede kunnen
worden uitgestrekt tot do belasting nnar den
4den grondslag voor de met hunne patroons
onder do wapenen gekomen chauffeurs, wier
functie thans is gelijk te stellen met die van een
militair oppasser. Tot dat einde wordt een
nota van wijiging nevens deze nota overgelegd
De Landstorm In Limburg.
Op dit oogenblik zijn er, behalve de bestaande
35 landstormafdeelingen, reeds een 2'J- a 25-tal
in verschillende plaatsen van het land in op
richting.
Aldus een officieus bericht uit Den Haag in
de Hollandsche pers.
Indien deze cijfers juist zijn, zegt de ,,Limb.
Kr.", dan beschaamt het kleine Limburg ge
heel overig Nederland, want in deze provincie
(die nog niet zooveel inwoners telt als do stad
Rotterdam alleen) zijn er op dit oogenblik 14
gevestigde landstormafdeelingen, 2 in wording
en 6 n 7 in voorbereiding.
Terwijl 10 provinciën samen 21 vrijwillige
landstormafdoelingea vormden, brengt Lim
burg alleen er 14 op de been.
Het zijnMaastricht met 319 man, Kerkrad©
37 man, Spekholzerheide 31 man, Amby en.
Heer 47 man, Eijsden 29 man, Wylré 37 man,
Valkenburg 32 man, Roermond 37 man, Sittard
28 man, Heerlen 123 man, Gulpen 21 man,
Schaesberg 41 man, en Baarlo met 43 man,
6amen 825 man.
In oprichting zijnNieuwenhage met 12 en
J. C. l-III. 13 II. I. Advertentiën kosten
geld. Wij zullen uw oproeping dus, gelijk onze
gewoonte is, in do redact ioneoio kolommen
plaatsen, dan kost het u niets.
B. K. M, V. Wij zullen informoeren en trach
ten nog deze week beantwoord to geven. Rod.
B. K. M. V. to Andol en P. J. P. to Swal-
men. In no. 81 van ons blad gaven wij reeds
bet antwoord, dat ook op uw vragen slaat. Hot
luidt aldus; Js een onderofficier of .soldaat
door ziekte verhinderd van een hem toegestaan
verlof terug te keeren, dan wordt hij ten op
zichte van het genot van soldij beschouwd,
alsof hij zich met verlof bevond. U hebt dus
recht op vier dagen soldij en écn dag vergoe
ding voor levensmiddelen op den dag van ver
trek met verlof, mits gij kennis hebt gegeven
niet aan de menage to zullen deelnemen.
Een en ander wordt uitbetaald door den be-
trokken sergeant-majooradministrateur van de
compagnie. Re d.
Nader adres wordt gevraagd van den mil.
Verduin, vroeger gediend hebbende bij het
lo Reg. vest.-art. 8 comp., lichting 1907, bij
de reorganisatie overgegaan zijnde bij het 2o
Reg. vest-art. 2o bat. 4e comp., door S. Bii-
scher, fort bij Velsen, kamer 24, Beverwijk.
Verloren Voorwerpen.
Wie kan ondergeteekende inlichtingen ver
schaffen, omtrent een koppel met bajonet, ver
geten in den trein, dio op 6 April j.l. om 4
uur 28 van Utrecht naar Rotterdam ging-
Koppel gom.: 6153, bajonet: 926.
F. VOS.
1/3 Reg. Grenadiers.
Verloren koppel genummerd No. 6033 en
bajonet No. 4721. Deze voorwerpen zijn den
29 Maart in den trein blijven liggen. De vin
der wordt beleefd verzocht zich to wenden
tot den militair M. v. Berlo, fort bij Vuren,
Gorinchera.
B.clarlnette verloren.
Op 29 Maart in den trein van Maastricht
Tusschen Moezel en Mees
Ic do laatste dagen hebber
de Franachen bijzonder heltigt
aanvallen gedaan op hot oor
logsterrein tusschen Maas en
Moezel, in den omtrek van
Verdun dus. Vroeger golden
de aanvallen der Franschen
vooral do Duitsche linie in
het Argonnor Woud en in
Champagne, schc-uen de gealli
eerden daar to willen door
breken; nu beproeven zij blijk
baar hetzelfde bij de gr« t s
van den Elzas. Tot nog to
is hun dit evenmin hier ge
lakt als elders, al hebben de
kranechen er eenig voordeel
behaald naar 't schijnt.
Wij geven hier nog eens
een kaartje van dit gedeelte
van het Westerfront; daarop
worden verschillende plaatsen
gevonden, die in dc laatste da
gen veel genoemd zijn. Verdun
ligt ongeveer in het midden,
in 't zuiden zieD we St. Dizier,
in het Oosten het vaak ge
noemd Pont ix MousBon, ten
Zuiden daarvan de vestingen
Toul en Nancy, terwijl in
't Noordwesten het nit den
oorlog van 1870 bekende Sedan ligt. Het laat zich aanzien, dat c-r in deze streek nog
hardnekkig zal worden gestreden om c-lken meter loopgraaf, om elk huisje.
Uit Leger en Vloot
Muziekavond te Willemstad.
Luitenant H e ij b r o e k schrijft ons uit
Willemstad
Helaas, voor do laatst© maal in dit seizoen
hebben dc militaire en burgerlijke, tijdelijke en
aste inwoners van Willemstad op Donderdag
8 April j.l., nog eens kunnen genieten van een
avond vol melodie en innerlijke kracht, bun
aangeboden door het soldatenzangkoor te Wil
lemstad.
Een tafreehje uit den oorlog, zooals die reeds maanden gestreden wordt op het
Westerfront. We zijn hier bij La Bassée in Noord-Frankrijk, en een afdeeling
En^elschen heeft een huis bezet, dat reeds gedeeltelijk is vernield, maar dat nog
hardnekkig verdedigd wordt. Van het huisraad is natuurlijk niet veel meer over
gebleven. Men gebruikt de kasten en andere meubelen als steunpunten en om
er gewonden achter to verbergen voor de vijandelijke kogels.
De verplegingsdienst van een leger in het oorlogsveld is een zaak van het
allergrootste belang. De menscholijkheid alleen gebiedt reeds om de gewonden zoo
goed mogelijk te verzorgen en te genezen, maar bovendien vormen de herstelden
nieuwe soldaten, die weer naar 't front gezonden kunnen worden. Men zorgt daarom
ook goed voor de lichtgewonden; zij worden echter niet ver van het oorlogsterrein
gezonden, maar blijven achter het front buiten de vuurlinie. We zien hierboven
een inrichting voor lichtgewonden in het Duitsche leger: barakken, veldkeukens,
enz. Zij krijgen verpleging, rust en versterkend voedsel en zjju dan dikwijls
■jjoedig weer genezen.
Munstergeleen met 14 man. totaal 851 man.
Zooals men ziet, is het nog nagenoeg alleen
Zuid-Limburg, dat dit cijfer opbrengt; Mid
den- en Noord-Limburg zijn nog wenig bewerkt.
Van die S50 man zijn ongeveer 300 wielrij
ders, terwijl er verschillend© motor-rijders en
auto-rijders bij zijn.
Als kader zijn er twee sergeants-majoor,
sergeants en twaalf korporaals, wat voorzeker
een absoluut onvoldoende encadroering is.
Men moet inderdaad do volharding bewon
deren, waarmee in Zuid-Limburg zonder uni
form,' zonder wapenen, zonder eigen comman
dante veelal, geoefend wordt, onder leiding
van kader van het veldleger, voor zoover dat
zich beschikbaar stelt of beschikbaar wordt ge
steld.
Te Zaandam is na eeno vergadering in Café
Suisse, waarin door den kolonel-territori
aal commandant van Zaandam do beteekenis
daarvan werd uiteengezet, een afdeeling opge
richt van den Yrijwilligen Landstorm. 44 per
sonen traden reeds tot de afdeeling toe.
Bevordering officieren zeemacht.
Het wetsontwerp tot tijdelijke afwijking
van de ten aanzien van de rangschikking van
de bevordering der officieren van do zee
macht geldende bepalingen der bevorderings-
wet van de zeemacht 1902, welke noodig wordt
geacht ten gevolge van do buitengewone om-
standighedon, ontstaan door de in 1914 bevo
len mobilisatie der krijgsmacht, is naar den
Raad van State gezonden.
Benoeming.
Do luitenant ter zee 1ste klasse G. J. W.
Putman Cramer is bestemd te gelege
ner tijd op te treden als chef van den bureau
staf van het departement van marine te
Batavia.
Gorres_pond en tie.
B. B. Den Bosch.. Uw verlof is vervallen
en op uw nieuwe beurt moet dus gewacht wor
den. Red.
S. te Blericb. Niet geoorloofd, naar wij ook
in No. 9fi van ons blad hebben meegedeeld.
Red.
G, B. K. Venlo. Niet geoorloofd. Red.
J. S. Dordrecht. Zeer waarschijnlijk vindt
go in een stad als Den Haag gelegenheid uw
taai-cursussen te vervolgen. Ga dadelijk na
uw aankomst maar eens bij Haagscho kame
raden op onderzoek uit. Red.
M. v. B. Uw bericht wordt gaarne geplaatst,
maar geld willen wij daarvoor niet hebben.
Alle berichten over verloren en gevonden voor
werpen kunnen ons steeds zonder eenigo kosten
$er plaatsing worden opgegeven. Red.
een welverdiend woord van vollen lof te mogen
toevoegen.
Behoef ik nog te zeggen dat ook thans weder
do welwillend afgestane kerk der Ned. Herv.
Gemeente, tot alle plaatsen gevuld was door
naar Amsterdam, die ongeveer 9 uur te Boxtel c"^n g°ed gestemd publiekt Do generaal-majoor
vertrekt, heeft ondergeteekende eeno B-clari- H- J'. van Oordt, vele oifieuren en notabelen
netto laten liggen. De eerlijke vinder wordt j fe'n)'cn van hunne belangstelling blijk,
vriendelijk verzocht dezo terug te bezorgen, I Het za eo lega Nuurman zeker verdiende vol
tegen eene goede belooning aan J. Collelte, doening hebben geschonken voor do bereidw.l-
le comp. 3e bat. 13 R. I., Veldleger. I'Sheid, waarmede hsj de Ic.d.ng van dezen
avond op zich had genomen, toen de stelling-
commandant in intiemen kring den medewer
kenden en hem hulde bracht voor hun goed
streven om het verblijf van onze troepen in Wil
lemstad te veraangenamen.
En zoo is dus de laatsto muziekavond van dit
winterseizoen weder zeer geslaagd verloopen.
Maar ik wensch niet to eindigen, zonder nog
maals een woord van waardeering en hulde te
hebben gebracht aan alle militairen dio moeite
noch tijd hebben gespaard om hun kameraden
aangename uren te bezorgen.
Kameraadschap is in dio eigenaardige, eenïgs-
zins op zich zelf staande maatschappij, die het
léger toch nog altijd is, een zeer voofname fac
tor voor het elkaar begrijpen en waardeeren,
waardoor die mooi© samenwerking en dat ver
trouwen in elkanders kracht ontstaan, die zelfs
in de moeilijkste oogenblikken een leger bergen
doen verzetten.
Luitenant HEIJBROEK.
Wetenschappelijke lezing voor Militairen
te Amsterdam.
Men schrijft ons
Door bemiddeling van do Commissie voor
Wetenschappelijke lezingen voor Militairen zal
op Donderdag 15 April 's avonds 8 uur door
den Weledelgestr. heer Schuurman van Strijen
electro-technisch ingenieur) een lezing met
lichtbeelden gehouden worden over het. volgend
onderwerp: „Wat is een electrisohe tram en
hoe wordt zij voortbewogen De voordracht
zal plaats vinden in het R. K. Gymnasium a/d
Hobbemakade. Kaarten voor deze lezing
kunnen schriftelijk of mondeling worden
aangevraagd bij den secretaris der Commissie
L. A. Duprée, 2e Reg. V-g. Art. le Depot Com
pagnie, Amsterdam.
Voor de Militairen te Amsterdam.
Op Donderdag 15 April a.s. des avonds 8
uur, hoopt do heer S. Duif, oud-leerling van
het Blinden-Instituut en van het Conservato
rium van de Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst t© dezer stede, in „Salvatori" (Bin
nen Amstel, hoek Halvemaansteeg) een concert
te geven. Belanglooz© medewerking wordt ver
leend door d© dames L. van Vloten en H.
Smit (zang), B. Hommers en den heer S.
Sterk (viool), alsmede door de Chr. Zang
verenigingen „Ora et La-bora", gemengd
koor; ,7Adama van Scheltema", Mannenkoor;
en „.Juliana", vrouwenkoor (ongeveer 130
zangers), directeur de heer Joh. Meyer. Dooi
den heer W. Wagenaar zal een kort openings
woord worden gesproken. Do netto-opbrengst
van dezen avond komt ten goede aan den ar
beid onder de militairen te Amsterdam, uit
gaande van het Comité voor do militairen
te Amsterdam (Secretariaat der C. J. M. V.
„Excelsior", Keizersgracht 207).
Dinsdagavond, 13 April, 8 uur geeft het Dilet
tanten Tooneelensemble „De Vrije Club", op
uitnoodiging van do Amst. Comm. voor Ont
wikkeling en Ontspanning van Militairen een
tooneeluitvoering in „Maison Boer", Wete
ringplantsoen 2. Militairen hebben vrijen toe
gang-
Mijn naam Is „Jonkheer Ronsbeur"
of
De gefopte weduwe.
(Een war© gesel)-txlenis, door sergeant G.
Persklomp 213 L.W.I.)
Het 2de regiment zou verplaatst worden en
alvorens kazernes te gaan betrekken te Heuve
len op Schelde werden de militairen voor een
uacht ingekwartierd by de burgïrbevcJring.
Ook sergt. Raaf ontvangt een inkwartie-
ringsbiljct en marcheert naar de hem aange
duide woning. Deftig huis, hooge stoep, 't zag
er fijn uit.
Sergeant belt, meid doet open.
Sergeant zegt, hier ingekwartierd te zijn,
meid zal mevrouw even roepen.
Mevrouw komt, ziet, dat het een sergeant
is en zegt: „Ah pardon mijnheer. Ik had een
officier verwacht. Ik ben een weduwe, dus ik
behoef geen inkwartiering te nemen''. En zoo
wordt de sergeant afgeschipperd en dezi? ver
haalt even later 't geval aan zijn sergeant-ma
joor.
Toevallig loopt milicien-sergeant Ronsbeur er
ook bij en hoort het verhaal mede aan. Plotse
ling zegt den?„Weet jo wat Raaf, neem jij
mijn kwartier, dan ga ik in dat, waar jij ge
weigerd bent".
„Oh, maar daar kom je niet in", zegt Raaf.
..Toch wel" zegt Rensbeur. Er wordt gewed en
't zou dus moeten gebeuren.
Collega's zullen op een afstand gluren. Rens
beur doet zijn beste uniform aan, slaat een
mantel om, weet een paar glacé s to bemachti
gen en stapt naar 't bewuste huis.
Hij schelt aan en weer doet de meid open.
Met een zelfbewust»? hoofdknik wordt waardig
haar ..Goeden dag, mijnheer", beantwoord en
Rensbeurs zegt, hier te zijn ingekwartierd.
Mevrouw komt; Renstcur heelt z'n kepi in
de hand genomen en zegt, na een elegante bui
ging gemaakt te hebben: „Mevrouw, mag ik
mij enen voorstellen, mijn naam is Jonkheer
Rensbeur, adspirant-offieier. Mijn compagniee
commandant was van oordeel, d3t ik een goed
kwartier meest hebben, daar alle oogenblikken
mijn officiersaanstelling kin afkomen en dus
heeft hij mij hierheen gezonden".
Mevrouw is enohanté en noodigt beminne
lijk den aardigen (adspirant?) nit binnen te
komen in d»? kamer.
„Het spijt mij mevrouw, maar ik heb nog
eenige dringend© boodschappen. Ik kwam
slechte even kennis maken en ik kan werkelijk
op h»?t oogenblik niet blijven, daar ik zeer ge
presseerd ben.
Mevrouw verklaart het vervelend t-e vinden.
Ik wensch Jelui niet toe, kameraden, dat ik
nogmaals in de gelegenheid mag zijn de mooie
eenheid en klankzuiverheid van jo zoo jonge
koor to kunnen genietenhet zou getuigen van
een dom egoïsme, als ik er naar verlangde, mij
nog eens te kunnen vergasten aan do fijn
besnaarde, gevoelvolle en toch krachtige leiding
van jelui dirigent, kanonnier R Poulus, wan:
dat zou oen wensch zijn, die ging tegen het be
lang van alle gemobiliseerden en van bet naar
rust snakkend vaderland. Toch moet ik een ge
voel van spijt onderdrukken bij de gedachte,
dat het zoo moeilijk bereikbare en met zooveel
opoffering verkregen samenvoelen op muzikaal
gebied, straks weer uiteen moet vallen. Laat
het jelui dan echter een troost zijn, dat 4 avon
den van kunstgenot voor een boordevol kerkge
bouw zeker haar veredelenden invloed niet ge
mist zullen hebben.
Naast het zangkoor hadden wederom eenige
bekende muziêkkrachten hunne medewerking
verleend.
Mejuffrouw Henriette Smith was heel uit
Amsterdam gekomen om in ons oude stadje haar
gaven aan het leger dienstbaar te maken.
De stille aandacht, mejuffrouw Smith, waar
mede uw met zorg gekozen liederen werden
aangehoord, zal u zeker voldoende bewijs zijn
geweest van de waardeering, die uw welwillende
medewerking bij ons ondervindt
Mevrouw PoulusDe Boer, schoonzuster van
den flinken leider van ons soldatenkoor, gaf in
de pianobegeleiding dien soepelen steun, welke
den zang zoo makkelijk draagt en de harmonie
tusschen melodie en begeleiding in haar vollen
glans doet uitkomen
Het heeft velen met mij gespeten, dat een,
voor Willemstad reeds oude en niet minder
goede bekende, dezen avond zulk een bescheiden
rol op zich genomen had.
Do mooie volle baritonstem van den heer
Van den Elshoudt kan eigenlijk niet genoeg ge
hoord worden, maar we moeten bij allo welwil
lendheid, die dezo heer reeds ons garnizoen be-
toondé, tevreden zijn, en dankbaar het weinige,
maar zoo hoog-klankvolle in ons opnemen.
Do heer Van Miffelen uit Scheveningen heeft
achter de schermen niet weinig medegewerkt,
om dezen avond tot een geslaagden te maken.
Niet alleen bracht hij zeer gevoelvol op het
orgel eenige bijzonder warmé eigen composities
ten gehoore, maar ook een der door het solda
tenkoor gezongen liederen was kind van zijn
muzikaal talent.
Collega Kouwenberg had zich thans ook
slechts een bescheiden rol toebedacht. Nauwge
zet en vol toewijding kweet hij zich van zijn
taak.
Een nieuwe kracht uit ons midden deed zich
dezen avond hooren cn we mogen het betreuren
dat de korporaal P. G. Prins van de genie eerst
nu besloten had zijn muzikale gaven en zijn
klarinet ten behoeve van zijn kameraden op
ruimere schaal ten nutte te maken. Ik wensch
hem geluk met do verdienstelijke vertolking
van zijn nummers en ware hét niet in strijd
met het begin van deze regelen, ik zou hem
gaarne een „tot ziens" toeroepen.
Kanonnier Van der Wulp was zeer goed op
dreef en het doet me genoegen, hem, die reeds
zoo velen hulde bracht in de Soldatencourant, j
dat hij nu reeds weg moet en informeort boe
laat do Jonkheer denkt thuis te komen. Ren»»
beur antwoordt kwart over negen, waarop me
vrouw vraagt, of hij van avond met haar
haar zoon dan zal soupeeren, als hij thuis
komt: of hij thé verkiest of koffie of wijn.
Bescheiden antwoordt hij, dat hij graag ee-
gla3sjo wijn za! gebruiken cn neemt af schei'
Z:jn kameraden lachen hartelijk aU hij zsj
goed geslaagd» list vertelt.
Ten negen ure komt hij weer in zijn kwart"
en onder t genot van ©en glas wijn, ontsprii
zich 't volgend© gesprek:
„Mevrouw, zijn mijn koffers al aangek'
men
„Neen. jonkheer, nog niet".
„Daar hen ik leelijk mee gedupeerd, aan;.-
zien mijn toiletartikelen zich daarin bevindt.
Wat nu".
„Maakt u daarover niet bezorgd jonkhc
dat zal ik wel in orde brengen. Maar a prop©.-
boo hoot uw kapitein".
Rensbeur zit in do klem, doch weot zich te
redden.
„Neemt u mij niet kwalijk mevrouw, mar.'
ik ben eerst twee dagen hier bij do coinpagni
cn mijn kapitein heeft zoo'n vreemden naarr-
ik weet mij dien op het oogenblik niet to bin
nen to brengen.
Rensbeur geeft voor vermoeid to zijn, want
zooals hij zeide, dat hij ©en nachtdienst e:
een mareeh van zeven uur achter den rug e:
verzocht zijn kamer gewezen to worden.
De zoon, kapelaan to B., staat onraidde 11;;
op en gaat or.zen jonkheer voor en brengt bc.
in een prachtig gemeubileerde slaapkamer, zo
mooi, dat onze geïmproviseerde jonkheer e
nauwelijk durft adem halen. net bed wr.
praeh'i-,: en sneeuwwitte lakens lagen er oj
zoodat Rensbeur onwillekeurig de gedachte i>
zich voelt opkomen bij 't ontkleoden, om a,
vorens in bed te stappen eerst met z'n sokkr:
z'n voeten nog af te vegen, om do lakens xri<
vuil te maken.
Te 6 uur wordt hij gewekt en om half ach
dejeuneerde hij met de weduwe en haar zoor
Daarna gaat hij de straat op en komt oen hal
uur later terug met 't bericht, dat hij de kazcr
no moest overnemen, daar dit gen ander dan
hij doen mocht en voor hern oen kamor wa--
gereed gemaakt aldaar en hij dus tot zij:,
groot leedwezen moet vertrekken.
Mot veel spijt ziet de weduwe den charman
te» jonkheer vertrekken, er in de verste verte
niet aan denkende op zoo'n reuzenmanier ge
fopt te zijn geworden, terwijl onze jonkheer
zijn intrek nam op een kamer, bewoond dooi
nog acht andere onderofficieren en met een
prachtige slaapstede in den vorm tan een krib
met flinken stroozak.
G. PERSKLOMP
Uit het fort Pannerden.
Adsp.-vaandrig J. B. Meijer schrijft ons van
fort Pannerden:
Op initiatief van den veldprediker ds. Ha
gen was een comité tot stand gekomen tot op
richting cn instandhouding van een militair
tehuis voor do m: schappen van het fort al
hier.
Gisteravond had de opening plaats.
Het Tehuis is gelegen in het naburige dorp
Doornenburg. Toen we om 6 uur de groote zou
binnenkwamen, waren er reodï aanwezig ds.
Hagen, do commandant van het fort ©n ds.
Gerritsen, predikant te Gent. .Spoedig waren
allen om do tafel gezeten en do spelen, die-
er in groote getalo aanwezig waren, werden
druk gebruikt.
Toen fis. Hagen 't woord vroeg om het Te
huis officieel te openen, was voor de meeste,
aanwezigen het- vreemde van het nieuwe Te
huis al weg, ieder was er al op zijn gemak.
Ds. Hagen wees er op, dat allo bezoekers mot
ten meewerken om de orde enz. in het Tehu.-
in stand te houden en eindigde met er den na
druk op to leggen, dat het Tehuis een Christe
lijk Tenuis is; hij hoopt© dat er van de be
zoekers van het Tehuis een goede geest za"
uitgaan tot de kameraden op het fort.
Daarna sprak de commandant-. Hij zegde
namens alle militairen dank aan ds. Hagen er
het comité voor de moeit© en de kosten, die zij
voor het Tehuis hadden willen maken en h:
sprak de beste wenschen uit voor den bloei
ervan. Ook beloofde hij zelf Taak het Tehuis
te zullen bezoeken en vroeg do manschappen
hem, in het Tehuis, te willen beschouwen als
hun oudst© kameraad.
Hierna werd staande het Wilhelmus gezon
gen. Do spelen werden weer h-.-rat. Sigaren
werden uitgedeeld en tabak en the© en choco
lade met koek. Natuurlijk hebben de soldaten
daar graag gebruik van gemaakt.
Later op den avond heeft de oudste der man
schappen ds. Hagen en den fort-commandant
en ds. Gerritsen nog bedankt namens allo
manschappen. Ds. Gerritson uit Gent sloot
dezen eersten avond, die door een flink aantal
militairen was bezocht, met gebed. Dat het
Tehuis druk moge bezocht wordfcn ten plei-
ziere van de manschappen van het fort tus
schen Waal en Rijn!
Namens allo manschappen nogmaals allen,
die rot het stand bomen van het Tehuis hebi
ben meegewerkt, onzen dank.
Feestavonden te Thorn.
Mi!, korporaal J. H. Brakel schrijft ons.
Iete nieuws zult ge denkendaar organi
seert men niet één. doch twee feestavonden. Ja.
het is zoo, doch dat is gedaan, opdat zij, die
den eereten avond op wacht waren, den vol
genden avond konden genieten. Wij hebben
dan ook, dank zij den sergt.-mai. v. d. G„
den sergt. v. d. C. en korp. v. d. B., twee
genotvolle avonden gehad. Do WelÉdel Gestr.
heeren kapitein v. d. Pant, luits. Raadt en
Loeb woonden hot- geheel© feest bij en gaver;
hun groote ingenomenheid te kennen me: b.-t
geen voor het voet-licht werd gebracht.
Do Harmonie St. Michiel opende den aront!
met het spelen van het „Wien Ncorlandsc
Bloed", wat door de stampvolle zaal staande
werd aangehoord. Verder brachten de humorist
Jean Leijondeckers uit Thorn en de mil. Rood-
zond, v. Pel. v. Slooten en Pat de lachspieren
vaak geweldig in werking, terwijl de mik Vaal.
