ibE SOLDATEKTCOURAKTT
OF ZEE.
Binnenland.
S3
van, Zondag 7 Maart 19ig
-•-•'-f'Otcrutfj
w >.rA"-'
De frontlijn in België.
Ojte,Vu>e^
De frontlijn van Nieuwpoort tot Yperen, als men de infanterie tot basis neemt
loopt als volgtWestende, Nieuwpoort, St. PieterrCapelle, Leke, Keyem, Beerst,
i Vladsloo, Eessen, Zarren, St. Jaques en verder langs het kanaal van Dixmuiden naar
Yperen. Op het kaartje duidt een zwarte lijn deze frontlinie aan.
treffende de militaire veiligheid, door de
uitvoerverboden en door eenige uitlatingen
van den minister van oorlog, ongegrond is,
daar al deze maatregelen slechts ten doel
hebben het leger gereed te maken voor zijn
taak en volstrekt niet het besluit tot ingrij
pen in den oorlog beteekenen. Kalmte was
nu de eerste deugd en allen, die een ver
antwoordelijke positie innemen, moesten
hierin een goed voorbeeld geven.
De „Popoio Romano" schrijft: Wie
meent, dat de mobilisatie aanstaande is,
vergeet dat de nieuwe wet op de reserve-
officieren juist bewijst, dat de regeering
geen mobilisatie bedoelt. Anders had zij
geen machtiging noodig van het parlement
om alle reserve-officieren naar believen op
te roepen en onder de wapens te houden.
Ook zouden de nieuwe strafbepalingen op
overtreding der uitvoerverboden en de
schending der militaire geheimen geheel an
ders luiden als er oorlog in zicht was.
Zuid-Af rika.
In den Volksraad.
Zooals Reuter ons .reeds heeft geseind, is
het parlement van de Unie van Zuid-Afrika
geopend met een rede van den gduveraeur-
generaal Lord Baston en met de voorlezing
in den Volksraad van een telegram
van generaal Botha, die thans tijdelijk zijn
ministerschap voer het bevel in Duitsch
Zuid-West verwisselde, waarin deze aan
drong op het laten rusten van alle partij
politiek en op de samenwerking van alle
partijen.
In deze eerste vergadering van den
Voilé raad deed de minister van justitie,
De Wet, mededeeling, dat twee leden, de
heeren Piet Grobier en Brand Wessels. te
recht stonden wegens hoogverraad en dat
twee andere leden, de heeren Serfontein
in hechtenis zich bevonden in afwachting
van een beschuldiging wegens hoogverraad.
Deze laatste mededeeling gaf generaal
Hertzog aanleiding het woord te vragen.
De heer Hertzog wees er op, dat de beide
heeren Serfontein nu al twee maanden ge
vangen werden gehouden, zonder dat een
aanklacht tegen hen was geformuleerd. Dat
was in strijd met de parlementaire regelen
en de voorrechten der leden, meende hij.
Maar de- voorzitter van den Volksraad wil
de hierover geen discussie toelaten en ont
nam Hertzog het woord. Later trachtte ge
neraal Hertzog opnieuw de rebellie aan de
orde te stellen. Hij stelde voor een commis
sie te benoemen om een onderzoek te doen
naar de oorzaken der rebellie, de vraag of
zij aan Duitsche invloeden was te wijten en
of het doel was de onafhankelijkheid te
herstellen. Maar, zoo althans seint de cor
respondent van de „Times", hij vond
slechts bij enkelen steun, in het algemeen
-werd het voorstel met teekenen van onge
duld ontvangen.
Dat was natuurlijk te verwachten, in den
Volksraad hebben Botha-Smuts nog steeds
een grooten aanhang..
Japan.
Japan en China.
LONDEN. De „Times" verneemt uit
Peking, dat de bijeenkomst der Chine-esche
en Japansche vertegenwoordigers, ter be
spreking der gestelde eischen, gisteren plaats
had.
China stemde toe in den Japanschen eisch
tot uitbreiding van den termijn voor den
tijdelijken afstand in pacht der gebieden
op het schiereiland Liaotong, met inbegrip
van Port Arthur eu Dalny voor 99 jaar.
Oorlog en techniek.
De sappenoorlog.
Des© oorlog is zeker merkwaardiger dan
eenige andere ooit. Naast de meest mo
derne aanvals- en verdedigingsmiddelen
toch, welke de techniek heeft uitgedacht,
wordt thans in den veldoorlog weder ge
bruik gemaakt van. een eeuwenoud aanvals
middel, dat in den vestingoorlog reeds se
dert lang niet meer wordt toegepast. Deze
kringloop is een gevolg van de groote uitwer
king van het moderne geschut, waardoor
eene snelle beweging over het open terrein,
om de .tegenpartij te kunnen naderen, on
mogelijk wordt en de noodzakelijkheid ont
stond om weder terug te keeren tot de
oude, gedelete, ondergrondsche aanvalswijze.
Zoo vormen dan ook de reeds beschreven
ondergrondsche mijnoorlog en de sappen
oorlog een hoogst belangrijk onderdeel van
den strijd ©p het Westelijk oorlogstooneel,
waar bcade partijen nog steeds in sterke,
semi-permanent© stellingen tegenover elkan
der liggen.
Bij deze wijze van oorlogvoeren zal de in
fanterie van beide partijen, gesteund door
het artillerievuur, zóólang over het terrein
voorwaarts gaan, totdat dit door de vijande
lijke vuuruitwerMng onmogelijk wordt. Ten
spoedigste wordt dan eene linie van ge-
vechtsdekkinge n aangelegd, welke
tezamen eene vuurstelling vormen, die in
den vestiagoorlog de eerste parallel
wordt genoemd.
Uit deze eerste parallel, welke de basis
.vormt voor den verderen aanval, worden dan
nadlerings- of gemeenschaps
loopgraven geopend en zoodra de vij
andelijke vuuruitwerking voldoende is on
derdrukt, wordt bij duisternis en bij eene
daartoe gunstige weergesteldheid uit de
eerste vuurstelling bij verrassing voortge-
rukt en aan het einde van de naderingsloop
graven eene nieuwe vuurstelling tegenover
den vijand aangelegd.
Op deze wijze wordt geleidelijk voor'tge-
werkt, totdat ten slotte eene stelling, de
I bjj t 11 i n gx wordt b^eikt1_
De „Canopus".
Het voornemen bestaat om heb stoomschip
van do gouvernementsmarine in Nederlandsch-
Indië „Canopus", dat. thans in aanbouw is
te Amsterdam, in den loop van de maand Mei
onder militair commando en met militaire be
manning naar lndië te brengen.
De „Dacia".
De eigenaar van d- „Dacia", die door de
Fransehen is opgebracht verklaart volko
men onverschillig te zijn over het besluit
df^ in Frankrijk omtrent dit scbip zal wor
den genomen. Hij bad de inbeslagneming
verwacht, maar troost zich overigens, want,
zegt hij, het schip is bij een Briteck© maat-
welke op zoo korten afstand van de hoofd -
verdedigingslijn van de tegenpartij is ge
legen, dat van hieruit de stormaanval kan
worden ondernomen. Veelal wordt deze
stormaanval nog voorbereid door een onder-
grondschen mijnaanval.
De schets geeft een voorbeeld van dezo
thans in Frankrijk gebezigde aanvalswijze.
In deze schets is de laatste parallel afge
beeld van twee, tegenover elkander liggende
troepenafdeelingen. De zuidelijke troepen-
afdeeling heeft in deze vuurstelling een
dorp opgenomen, dat als versterkt steunpunt
tevens dient tot het bestrijken vaar de
spoorlijn. Later zal afzonderlijk beschreven
worden, op welke wijze dit dorp in staat
van verdediging wordt gebracht.
Uit deze laatste vuurstellingen wordt
door beide partijen voortgewerkt in nade
ringsloopgraven, welke meestal den zigzag-
vorm hebben, om te voorkomen, dat de
vijand deze met zijn vuur in de lengterich
ting bestrijkt, z.g. enfileert. In het laatste
tijdperk van den aanvalsarbeid is dit laatste
niet altijd mogelijk en worden de gemeea-
schapsloopgraven, met een gebroken of
dubbel gebroken tracé (zie de schets), aan
gelegd in eene richting, nagenoeg loodrecht
op het aanvalsfront.
In de schets is zichtbaar, hoe bij de zui
delijke stormstelling gebruik gemaakt is
van de voordeden van het terrein, door in
de stelling op te nemen een bosch en een
huis, welk laatste tevens is ingericht als
versterkt steunpunt tot het bestrijken van
den weg. Het bosch is zoodanig weggekapt,
dat de toegang vanuit de stelling kan wor
den bestreken, terwijl eene verhakking cent
hindernis langs den rand vormt.
Evenzoo is in de noordelijke stormstelling
een gehucht als versterkt steunpunt .opge
nomen, terwijl bovendien, uit vrees voor
eene doorbreking van de stelling langs den
spoorweg, hier een versterkt, door hinder
nissen omgeven, kunstmatig steunpunt, een
z.g. groepversterking, is aange-
legd.
Beide sformstellingen zijn gedekt door
pl m. 10 M. breede hindernissen, ijzer
draadversperringen, of verhakkingen, die
onder het bereik van het eigen vuur op een
afstand van 50—100 M, gag de: stelling zijn
schappij verzekerd ook tegen inbeslagne
ming. Dat is zeker Hvel een aardige bij
zonderheid.
Een tankschip verbrand.
LONDEN. Lloyds meldt uit Alicante
dat de Belgische tanksfjöomcr „Titles" in
brand staat. Er zijn vijf dooden, vijf ge
wonden.
[De „Tiflis" is oen t.ankboot van 27S3
ton bruto, in 1900 to Newcastle gebouwd.
Zij heeft vermoedelijk een lading petroleum
uit New-York aan boord.]
Een onderzeeër geramd?
De „Daily Telegraph" deelt mede, dat
kapitein Bell van den kustvaarder „Thora-
dis" van Newcastle berichtte, dat hij Zon
dagmorgen in het Kanaal tien mijlen van
Beachy Head, de periscoop waarnam van
een onderzeeër, die op het schip aankoerste.
Eenigen tijd later zag men dat de onder
zeeër eensklaps van koers veranderde en
dadelijk daarop bemerkte men dat een tor
pedo de „Tlïoradis" naderde. Kapitein
Bell wierp het roer om on de torpedo ging
vlak langs liet scbip heen. Stoomboot cir
onderzeeër waren op korten afstand van
elkaar <?n kapitein Bell besloot een poging
te doen om den onderzeeër te vernietigen.
De „Thoradis" ramde den onderzeeër. Het
water werd met olie bedekt-, waaruit men
opmaakte dat het doel bereikt was.
De aanval op de Dardanelles
Het „Berl. Tagebl." een Duitsch blad
zooals men weet, verneemt uit Konstanti-
nopel, dat volgens bericht uit Saloniki de
Engelsche kruiser Zephyr met 150 gewon
den, zwaar beschadigd van de Dardanellen
te Saloniki aankwam.
Tnrksche bladen verklaren, dat de Dar
danellen het graf zullen zijn van de vijanden
van Turkije.
Het opperbevel over de landingstroepen
der geallieerden in de Dardanellen, die uit
vier divisies bestaan, is opgedragen aan
generaal d'Amade (die vroeger deel uit
maakte van het Fransch© leger in Marokko)
De Turken hebben aan de zeeëngben even
eens een belangrijke troepenmacht bijeen
gebracht.
Het grooite Duitsche hoofdkwartier meldt:
De vijandelijke vloot beschoot Dinsdag drie
uren lang zonder eenig succes de Dardanel
len. Door het krachtdadig vuur onzer bat
terijen werd zij gedwongen zich terug to
trekken. Tegelijkertijd beschoot een vijan
delijk eskader, uit vier Fransche kruisers
on eenige torpedobooten bestaande, zonder
eenig resultaat onze stellingen aan de golf
van Saros.
Onze vliegers bombardeerden met succes
de vijandelijke schepen in Ivak.
In den omtrek van Ahoz werd, na een
gevecht tusschen twee eskadrons Engelsche
cavalerie, die machinegeweren medevoerden,
en onze verkenningscolonnes, de vijand op
de vlucht gedreven, met achterlating van
vijftig dooden en een menigte wapens en
ammunitie op het slagveld.
Het Duitsche blad „Vittoria" schrijft:
De aanval op. de Dardanellen heeft
ten doel de uitvoer van graan uit
Rusland en de invoer van wapenen i
en oorlogsmateriaal in Rusland moge
lijk te maken, daar liet de centraal-Europec-
sche mogend lieden gelulde de eigen blokkee
ring door die van Rusland te beantwoorden.
Rusland ziet met reuzenschreden het oogen-
blik naderen, waarop zijn kanonnen en ge
weren onbruikbaar zullen worden en zijn
legers zich zullen moeten overgeven. Van
daar het wanhopige pogen om de Dardanel
len te forceeren. Die taaie is moeilijk. Zoo
de.poging mislukt is Rusland schaakmat.
ROME. Men verneemt, dat voorraden
voor de Engelsche en Fransche oorlogs
schepen zich op Lemnas eu Tenedos be
vinden. De eigelijko basis is op een onbe
woond eiland tien mijlen van Tenedos in
de richting van de Dardanellen. Daar
richtteu de Engelsche dokken in; een
draad!oostelegraafstation is opgericht en
een waarnemingspost; daar liggen de troe
pentransporten, naar men zegt 30,000 Fran-
schen en tallooz© Indiërs, bestemd voor een
landing op Gallipoli.
LONDEN. De admiraliteit deelt mede,
dat de operation tegen de Dardanellen
Maandags te elf uur werden hervat. De
Triumph", „Ocean" en „Albion"-voeren
de zeestraat binnen en vielen fort no. S
aan, de batterijen, veldkanonnen en
houwitsers beantwoordden het -uur. In
den avond werd een verkenning gedaan
door watervliegtuigen, welke leefde dat er
vele nieuwe geschutstellingen waren inge-
1 richt, maar dat daar geen kanonnen waren
geplaatst. De verkenners konden eveneons
een linie van oppervlakte-mijnen vaststel
len. Maandagnacht voeren mijnvegers on
der bedekking van toi-pedobootjagers tot IJ
mijl afstand van Kaap Kephez. Zij werden
onder vuur genomen, maar onze verliezen
bedroegen, slechts zes gewonden.
.Vier Fransche slagschepen bombardeer
den van de Golf van Saros uit de batterijen
ter hoogte van Boelair en de verbindings
wegen. Vroegere operatiën aan den ingang
van de zeeëngto hadden tot resultaat dat
negentien kanonnen van zes tot elf inch
en elf kanonnen van minder dan zes inch
benevens vier NorcTenfeldt-kanonnen, twee
zoeklichten en de magazijnen van de forten
6 en 3 vernield werden.
Op Dinsdag vielen de Canopus",
„Swiftsurc" en „Cornwallis" fort no. 8
aan, op hen werd van fort 9 uit een hevig
vuur geopend dab ondersteund, werd doop
vel dba tt er ij en ©n houwitsers. Heb fort no. 9
werd beschadigd en zweeg te 4 uur 50. Te
5 uur 30 trokken de oorlogsschepen terug.
Zij waren alle drie getroffen, maar er werd
slechts een man gewond.
Een verkenning van watervliegtuigen was
onmogelijk ten gevolge van het weer.
Des nachts werd het mijnvegen voort
gezet.
De aanval maakt vorderingen.
De Russische kruiser Ask old" heeft zich
gevoegd bij de vloot die tegen de Dardanel
len ageert.
LONDEN. .De Admiraliteit bericht
„De „Triumph", „Oca-n" en „Albion"
zijn Maandag de zeestraat ingevaren en
hebben een aanval gedaan op fort No. 8.
Do vijand beantwoordde het vuur. Onze
vc-r liezen bedroegen zes gewonden.
Tegelijkertijd voeren vier Fransche slag
schepen de Golf van Saros in en bombar
deerden Boulair. De „Canopus", „Swift-
sure" en „Cornwallis" naraen Dinsdag de
forten 8 en 9 onder vuur en brachten deze
tot zwijgen.
Alle drie schepen werden getroffen, er
werd echter slechts één man gewond.
De aanval wordt voortgezet,
LONDEN. "Woensdag werd de aan
val op de Dardanellen voortgezet. De
admiraal meldde nog niet de in de
Dardanellen verkregen resultaten. Bui
ten de zeeëngte vernielde de „Dublin"
het observatiestation op het schiereiland
Galipoli. terwijl de „Sapphire" op ver
schillende plaatsen van de Adramytigolf
kanonnen en troepen beschoot. Bij fort B.
werden 6 moderne veldkanonnen vernield,
zood:heb totaal aantal vernielde kanon
nen nu 40 bedraagt.
De Fransche slagschepen bombardeerden
het fort Boelair en vernielden een brug.
KONSTANTINOPEL. Het Atheenscne
nieuwsgezelschap meldde den 27en Febr.,
dab de Engelsch-Franscke vloot op &e kust
•van Gallipoli troepen geland en de vlaggen
.der verbondenen geplant had.
Daartegenover is het Ag. Mil li ge-
jinachtigd tot de verklaring, dat een vijan
delijke vloot tot nog toe slechts de buiten
ste forten heeft kunnen beschadigen, dat
daarentegen de binnenforten volkomen in
tact zijn. Evenmin kon de vijand tot heden
een enkelen man landen. Bovengenoemd
bericht is derhalve geheel verzonnen.
KONSTANTINOPEL. De vijandelijke
vloot onderhield een tijdlang een riiet-werk-
zaam vuur op onze batterijen aan den in
gang van de Dardanellen.-
De handelsoorlog.
CHRISTIAN LA. De Bergensche en
Nordenfjeldske Stoomvaart-maatschappijen,
welke hun verkeer op Hamburg stopzetten,
richtten een geregelden dienst in. op Lu-
beck De overige Oostzeelijnen varen door
en zijn twee stoomschepen meer in de
vaart gebracht.
De correspondent van de „Times" te
Washington merkt op, dat men in de Unie
met spanning afwacht, op welke wijze de
aankondiging van de represaillemaatregelen
der entente in daden zal worden omgezet.
Alle Amerikaansche bladen bevatten tele
grammen van hun correspondenten te
Washington, zeggend, dat de Yereenïgde
Staten krachtig zullen probesteeren als het
gelegen. Bovendien worden veelal in het
terrein vóór deze stellingen nog hindernis-
mijnen gelegd, welko ontstoken worden,
zoodra de vijand zich daar boven bevindt.
In de schets zijn tevens aangegeven de
door beide partijen gemaakte ondergrond
sche mijngangen, waarvan sommige voor
zien zijn van luistergangen, om den arbeid
van den vijand te kunnen afluisteren en
indrukken van de eigen mijngangen te kun
nen voorkomen. In de zuidelijke stormstel
ling is een der mijnputten aangelegd in een
door een brisantgranaat uitgeworpen grond-
t rechter,)
Deze geveehis- en nade^ingsloopgra-ven
worden nu gezamenlijk s a p p e n- of s a p-
pewerken genoemd en het maken van
deze werken sap poeren. (Vandaar de
verouderde naam sappeurs voor een
gedeelte der genietroepen). Geschiedde dit
sappeeren vroeger alleen door de pioniers,
zoo behoort dit in de moderne oorlogvoering
tot de taak der infanterie en worden de
pioniers alleen belast met de uitvoering van
die werkzaamheden, welke eene bijzonder
technische geoefendheid vereischen. 1)
De gevechtsdekkingen of
-1 o O p g a pn, zijn zooveel mogelijk na
aangekondigde besluit tot besliste uitvoering
zal komen.
Intusscken echter verklaart de correspon
dent van de „Times", dat de Britsche am
bassadeur bij de overhandiging van de
Fransch-Britsche nota aan minister Bryan
meedeelde, dat het antwoord op het Ameri
kaansche denkbeeld tot verbetering van den
toestand iu de oorlogszone te Londen nog
wordt overwogen. Men hoopt, dat dit wijst
op de mogelijkheid van een schikking, die
althans in zekeren zin den handel der neu
tralen met Duitschland eu de geallieerden
mogelijk zou maken. Een tegemoetkoming
bijv. voor de Amerikaansche exporteurs van
katoen en importeurs van Duitsche kleur
stoffen, zou alreeds voor de Vereenigde Sta
ten den toestand zeer verbeteren.
Maar zelfs zoo is niet to verwachten,
meent de correspondent, dat een protest
zou achterwege blijven. Men is van oordeel,
dat de Amerikaansche handel al te leelijk
in het gedrang komt tusschen, zooals de En
gelsche correspondent zegt, „moorddadige
zeeroof" en „.onwettige weerwraak". Twee
onrechtmatigheden maken niet te zamen éen
recht, en vooral niet als de beide onrecht
matigheden voor de neutralen beide even
onaangenaam zijn. Zooals de regeering
krachtig optrad tegen de Duitsche afkondi
ging van een oorlogszone en de bedreiging
der neutralen, zoo moet, meent men, de
regeering nu ook krachtig optreden tegen
de verklaring der geallieerden en de drei
gende benadeeling der neutralen door de
nieuw aangekondigde maatregelen.
Het Amerikaansche standpunt is, vol
gens den correspondent, dat men van een
papieren blokkade niets wil weten en dat
men zelfs in het geval van een effectieve
blokkade het recht ontkent om tegen contra
bande en nog minder tegen niet-contra-
bande op te treden, bestemd voor neutrale
havens, alleen omdat het vermoeden be
staat, dat de eindbestemming der waren
voor het vijandelijke land zou zijn. En al
merkt men nu op, dat zeeroof buitenge
wone maatregelen eischt, de Amerikanen
meenen, dat Engeland door de inbeslagne
ming van de „Wilhelmina" blijk gaf allen
toevoer van levensmiddelen voor Duitsch
land af te snijden en dus het volkenrecht
schond.
Men gevoelt bovendien in Amerika, dat
blijkt bijv. uit de „Sun", dat de nieuwe
politiek der geallieerden den Amerikaan-
schen handel zeer zal schaden, terwijl men
altijd de hoop had, dat de Amerikaansche
handel van de Duitsche onderzeeërs niet veel
last zou hebben.
Uit deze mededeelingen van den corres
pondent van de „Times", die een beteren
indruk geeft vau de stemming in Amerika
dan men gewoonlijk nit de Reuter-telegram-
men ontvangt, blijkt wel, dat er een krach
tige strooming in Amerika is om zich nu
maar niet zoo neer te leggen bij alle maat
regelen der oorlogvoerenden.
Dat de stemming'in de Unie verdeeld is,
blijkt uit de verdere mededeelingen van den
correspondent, die opmerkt, dat men ver
schillende groepen kan onderscheiden. Een
groep, die alle schuld aan de Duitschers
geven, een tweede anti-Engelsche groep, die
juist de tegenovergestelde opvatting hul
digt en een derde groep, waartoe bijv. de
„New-York Times" en „Tribune" belmo
ren, die meenen dat men de geallieerden in
het belang der neutralen binnen de perken
van de eenmaal voor de blokkade gestelde
regelen moet houden. Eindelijk is er nog
een vierde groep, die Duitschland en Enge
land gelijkelijk aansprakelijk stellen.
Hofbericht.
Aangezien de kuur van Z. K. H. den
Prins der Nederlanden a.s. Zaterdag 6
Maart geheel afgeloopen is, keert Z. K. H.
in den namiddag van dien dag in de Resi
dentie terug.
Voor Curasao.
H. M. de Koningin is voornemens a.s.
Zaterdagmiddag in Diligentia te 's-Gra-
venhage de aangekondigde matinee ten
bate van bet Comité voor Stounverleening
aan Curasao met Hare tegenwoordigeheid
te vereeren. Ook H. M. de Koningin-Moe
der heeft het voornemen tot aan de pauze
de Voordracht, door prof. Boeke op deze
matinee te houden, bij te wonen.
tuurlijke dekkingen, zijnde ter rein voorwer
pen, welke op eenvoudige wijze als zoodanig
worden ingericht. Waar noodig, worden
deze met kunstmatige dekkingen aangevuld.
Dit zijn ingravingen, waarin knielende of
bij voorkeur staande schutters eene gedekte
opstelling vinden. Deze ingravingen moeten
zoo smal mogelijk zijn, waardoor de grootste
bescherming wordt verkregen tegen vijan
delijk worpgeschut, terwijl aan het beperkt
weerstandsvermogen wordt tegemoetgekomen
door eene gemaskeerde ligging en een zorg
vuldig aanpassen aan het terrein.
Door stalen platen met schietgaten, een
voudige hoofdweren van zandzakken of zo
den, overdekte schietgaten, enz. worden de
manschappen in deze gevechtsloopgraven
beter gedekt tegen het vijandelijk vuur, ter
wijl hierin tevens worden aangebracht
schuilplaatsen, nissen voor patronen, uit
kijkposten, telephoonposten, opleggings
inrichtingen voor nachtelijk vuur, enz.
Waar noodig, worden ook, met on
derlinge afstanden van pl.m. 10 M.,
grondophoogingen gemaakt in eene rich
ting loodrecht op die van de borstwe
ring, z.g. traversen, welke het enfileeren
van de loopgraven beletten en de scherfwer-
king van de .vijandelijke granaten localisee-
ren.
De naderingsloopgraven worden zoo diep
gemaakt, dat zij eene gedekte gemeenschap
mogelijk maken. De grondophoogingen wor
den daartoe steeds aan de naar den vijand
gekeerde zijde van de loopgraaf aange
bracht. Op de snijpunten van twee takken
van deze loopgraven wordt de voorste tak
10 a 15 M. verlengd en eenigszins haakvor
mig omgebogen. In deze baken worden latri
nes, hulpverbandplaatsen, munitiedepóts,
enz. aangelegd.
Wegwijzers, 's nachts door lantarens ver
licht', vergemakkelijken het verkeer in het
loopgravennet.
De uitvoering van deze sappewerken .ge
schiedt, naarmate van de kracht van het
vijandelijk vuur en van den afstand, waar
op de tegenpartij zich bevindt, door
lo. Gezwind sappeeren, waar
bij de te maken werken over de geheele
lengte gelijktijdig worden aangelegd door
PRIJS Fl. 1.- in apotheken en drogisterijen^
Monslerw8rochurcs: Agentschap Sarphatistf. 34, Amsterdamf
Legerversferking.
Het onder-zoek door den Raad. van State
van de wetsontwerpon betreffend© de lich
ting 1916 en den Lanstorm, is thans ge
ëindigd. De ontwerpen zijn thans naar het
departement yan oorlog teruggegaan.
Een schaakbord en een domino-spel.
Het „Handelsblad" van.j.l. .Vriidagmorcon
schrijft het volgende:
„Mijnheer Prince uit Driebergen is een genie
in het knutselen; en metdatal bleef hij een
eenvoudig man. Als in do toekomst onze ge
mobiliseerde militairen u-eer naar hunne haard
steden zullen zijn teruggekeerd, dan zullen zij
ervan gewagen, hoe, in kazerne, schuur en boe
renwoning menig aangenaam uurtje werd ge
sleten met schaken, en domineeren dank zij
den heer Prince.
„In do concertzaal van het Paleis voor Volks
vlijt hebben wij gistermiddag den heer Prince
hooren vertellen en zien wei-ken.
„In de oneindig groote chambrée, te midden
van'de britsen der mannen, die in het ijzeren
Paleis zijn ingekwartierd, was oen kleine ruim
te schoongeveegd. De inleider, als leeraar. stond
bij zijn lessenaar vol „leermiddelen" de sol
daten, als leerlingen, stonden er rond in een
dichte groep, en de mooiste melodiën, die in
de zijzaal enkele orkestleden van hef Rem
brand-Theater waren komen ten gehoor© bren
gen om de soldaten te plezieren, vermochten
niet, hen weg te lokben van schaakbord en do
mino-spel.
„Den eersten strop, door de mobilisatie ver
oorzaakt, vertelde de inleider en wie zal
hot ontkennen hadden de dagbladen, die af
en toe moesten verschijnen met een blanco
pagina. Maar voor hem was dat witte blad
papier een aanwijzing en hij hedacht, dat op
papier spelen kunnen geteèkend en dat pa
pier kan verwerkt tot handige spelen.
„Maar niet alleen papier! Neem oude kar
tonnen doozen, oud behangsel of vloerzeil, zie
stukjes kurk, oud1 linnen, afgedankte tafelmat
jes en ibeschuitblilcken te bemachtigen. Haal
je zakmes te voorschijn en voorzie je van een
zaagje, een hamer, een stukje schuurpapier
(onkosten één cent) en van plaksel. Ga dan
aan 't werk.
.Want dan kun je een dambord plakken met
een ruggetje van streepjeslinnenkeurig ge
vouwen in tweeën, in drieën, in vieren steek
je het dan in een zakfoudraal dat bestaat uit
het karton van de smalle zijkanten van een
oude Palthe-doos. De schijven zijn stukjes kuric
of rondo stokjes. Een prachtig dambord vormt
ook een opengesneden, platgelegde en dan keu
rig bewerkte beschuitbus; de ruwe kantjes
moeten gepolijst met heb schuurpapier.
„Dominosteenen maakt ge al héél mooi van
sigarenkistjes-hout en, nog volmaakter, van
beenderen.
„Maar om dat alles te maken, zult ge nu vra
gen, om dominosteenen, een dambord en schij
ven te kunnen opplakken, moet men eerst de
papieren modellen hebben en dan pas kunnen
wij aan het werk gaan om, zooals de heer Prince
deed op groote schaal, een prettig spel te gaan
fahriceeren voor onze jongens, die onder dienst
zijn. Want ge weet natuurlijk allen adressen te
over; ge hebt wel bloedverwanten of vrienden
in kazerne, hospitaal of militair tehuis t
„Juist! Het voorbeeld
„De heer Prince heeft van zijn beide vindin
gen clichés laten maken. Zij werden het eerst
afgedrukt in de „Soldatencourant" en, vol trots
vertelde het de inleider, dank zij die gulle
medewerking van den hoofdredacteur, den heer
Manassen, gingen dam- en dominospel in vijf
tigduizend exemplaren ons land in. Onze jon
gens hebben daarvan al héél wat pleizier gehad.
Ook het „Handelsblad" zal aan de wenschen
van den heer Prince tegemoet komen. En als de
lezers dan precies villen weten, hoe en waar
mee zij onze militairen afleiding en dus een ge
noegen kunnen bereiden, dan moeten zij aan
staanden Vrijdag 12 Maart, eens gaan kijken
naar de huisvlijt-tentoonstelling, welko bij
Frederik Muller zal worden gehouden en waar
de heer Prince en eenige militairen in alle
details zullen demonstreeren, hoe de spelen
moeten worden gefabriceerdhoe n i e t b tot
iets wordt gemaakt."
n a a s fc elkander geplaatste gravers.
Nadat liet terrein is verkend en de vorm
en de ligging van de t© maken stelling, in
verband met de in het terrein, aanwezige,
natuurlijke dekkingen, zijn vastgesteld,
wordt de lijn van ingraving getraoeerd.
Vervolgens marebeeren bij verrassing en
beveiligd door dekkingstroepen de ar
beiderscolonnes op, waarna op het fluiste
rend doorgegeven commando „werken" de
arbeid begonnen wordt en met regelmatige
aflossingen wordt voortgezet.
2o. Bij bet gedekt gezwind sap
peeren, wat vooral wordt toegepast in
terreinen, waarin weinig iiigraving moge
lijk is, vinden de gravers dekking in ton
nen, zandzakken, rijsmaterialen, kisten,
enz., welke aaneensluitend, langs de lijn yan
ingraving worden opgesteld.
Maakt de nabijheid van den vijand noo
dig, dab de arbeiders bij bet werk voortdu
rend tegen vijandelijk vuur worden gedekt,
dan wordt gevolgd
3o. sappeer en voet voor voet,
waarbij eene kleine afdeeling geoefende
gravers in de lengterichting van de te ma
ken loopgraaf achter elkander is opge
steld en dus in de richting van den vijand
voorbwerkt. Do arbeid wordt daarbij ge
dekt door een z.g. masker, zijnde eene
haakscke ombuiging van de borstwering of
wel eeno ophooging van zandzakkon.
Naarmate aan één of aan beide zijden
pan de ingraving eene gronddekking wordt
opgeworpen, wordt de sappe voet voor voet
onderscheiden in eene volle of in eene
dubbele &a p.pe.
Deze wijze van werken vordert zeer veel
tijd: gemiddeld kan op een voortgang van
slechts 1 M. per uur worden gerekend.
1) Ook voor ons leger vormt het sappeeren,
vooral met het oog op een eventueolen strijd
in do hooggelegen terreinen, een belangrijk
onderdeel van de opleiding der infanterie,
waarbij als voorschrift geldt het „Aanhangsel
van het zakboekje voor den pionier". (Kon.
Mil. Academio. Breda. No. 42-5).
