IDE! SOLDATEIVCOURAN1' vail Vrijdag la Pebruari 1915
3
Binnenland.
Legerzaken.
Uit Leger en Vloot.
Correspondentie.
Hr. Ms- „Heemskerck" aan boord waarvan
do agent van do Yelocc, de heer C. S. Gorsira
J.P.Ez., zich begeren had om de reis meo to
maken dan ook naar de plaats des onheils
stevenen om zooveel mogelijk'hulp te bieden. In
de eerste plaats word or getracht het schip we
der vlot to krijgen. Bij de krachtige pogingen,
die de „Heomskerck" daartoe aanwendde,
sprongen achtereenvolgens drie zware kabels
stuk on ten slotte moesten deze pogingen wor
den opgegeven, daar het bleek, dat de ^Bolog
na" intusschen lek was geworden.
Toen een der kabels brak, werden twee ma
trozen van de „Heemskerck" over boord gesla
gen, maar gelukkig kondon beiden niettegen
staande de zeer onstuimige golven binnenge
haald worden. Dit bewijst dat hot reddings
werk van do ..Heemskerck" niet zonder levens
gevaar voor de bemanning was.
Allen die getuigen zijn geweest van hetgeen
deze Xederlandsche oorlogsboot gepresteerd
heeft, zijn dan ook vol lof over de houding van
de bemanning. Wij hebben met diepe erken
telijkheid en met de grootste waardeenug hoo-
ron gewagen van hetgeen commandant, officie
ren en verdere bemanning van de „Heems
kerck" gedaan hebben. Niet het minst dank
baar zijn de passagiers, 33 in getal, die te zn-
men met ruim 30 leden van de bemanning van
do Bologna", door sloepen van de „Heems
kerck" aan boord van dit oorlogsschip gebracht
konden worden, daar den nacht van Woensdag
op Donderdag doorbrachten en gistermorgen
aan boord van dien bodem om elf uur de vei
lige haven bereikten.
Aan boord van de ..Bologna" is een gedeelte
van de bemanning achtergebleven om te trach
ten de lading te bergen. Daartoe is een kabel
gespanpen van ecu dor masten naar het strand,
waarlangs men do colli naar land laat glijden.
Een gedeelte van de lading, hoofdzakelijk'
koffie, is iu zee geworpen bij de pogingen om
do boot vlot te krijgen.
Het geval bracht veel opschudding teweeg
in do stad. Eergisteren en gisteren is een
groot aantal nieuwsgierigen per automobiel,
mot andere vervoermiddelen en ook te voet
naar buiten getrokken om heb gestrande schip
te zien.
Hoe een zeeman aan zijn schip denkt
Een matroos van de „Mainz", die indertijd
na den slag bij Helgoland gewond werd. en
thans het ziekenhuis verlaten heeft, vertelt lioe
oen zeeman gehecht is aan zijn schip, zijn
„eiserne Heimat''. „Dat zijn dingen, die land-
ratten niet kunnen begrijpen zeide hij. „Na
tuurlijk Taren zij ook wel op een schip, turen
zij ook wel in de zee, maar zij gevoelen zich
niet één met het schip. Voor ons zeelieden is
het schip een levend wezen, ons hart, is zijn
hart." Hij vervolgde:
..En toen kwam het belangrijke uur dan voor
Helgoland. Zijn wij voor dit uur niet eigenlijk
geboren? Wie zóó niet denkt, is geen zeeman!
Zij zijn allen zoo gestorven, bij de Falklands-
©i landen, op de „Einden", of op de „Blüclior".
Zij stonden als pilaren, zij hebben met de mut
sen gezwaaid, en zongen. Hier liegen do En-
gelschen niet, hier zijn zij echt, voor de zee
hebben zij eerbied.
„Maar toen wij het eerste centenaar ijzer in
den romp kregen! Weet je, hoe dat dreunt!
Denk eens, dat jo een trommelvlies van heel
hard glas hebt en dat iemand er met eon stalen
hamer op slaat, dien hij driemaal over het hoofd
heeft gezwaaid. Je denkt dat je in atomen
springt. Maar wij hebben het ingenomen en
w eer teruggeven, als was dat eiken dag zoo het
gebruik. Alleen werden alle oogen grooter en
wilder, en men klemde de tanden op elkaar,
alsof men den Engelschen admiraal tussohen de
kiezen had. Men spreekt van kogelregen en
koo-elhagel. Maar dat 'zijn denkbeelden uit
den dertigjarigen oorlog. Wanneer een slag
schip ons een volle laag geeft, ingeschoten, we
tende, dat het overmachtig is, dan is hot overal
gedonder, ijzer en vuur en de stukken staal
vliegen in het rond, alsof de hel uit elkaar
springt. En in dit „onweder" stond ieder
tot op het laatste toe op zijn post en, of men
het geloovèii wil of niet, men had een opge
wekt©» lust om te vechten.
„Het laatste, wat ik nog weet, was de vrce-
selijke schrik, toen ik plotseling hoorde, dat
onze machines stilstonden. Weet je, wat dat
zeggen wil? Ieder, die het bemerkt liecft, moet
den indruk hebben gekregen, dat niet de ma
chine, doch hij zelf in het hart is getroffen.
Men denkt tot het laatst slechts aan het
schip
Toen ik in het hospitaal lag, en weer bij
kwam, zeide iemand lachend in een witte jas
tot mij
Het gaat je goed, dappere.
Hoo. kom je ook zoo in Engeland?, vroeg
ik. denkende, dat ik gevangen genomen was.
Je bent in Duitschland, zeide hij.
Ik dacht toen aan mijn oude moeder en kon
niet gelukkiger zijn, dan toen ik dit hoorde.
Maar daarna docht ik weer aan het schip on
het' draaide mij voor de oogen.
En dg „Mainz"zeide ik.
Het was een oogenblik stil; wij dachten aan
het heerlijke schip, dat op den bodem der zee
ligt. Maar toen zeide de dokter:
„Het mooie schip is verloren, maar
Duitechland is sterker dan ooit en daartoe
hebben gij en nw schip meegeholpen."
Ik zweeg, en dacht aan mijn scliip en mijn
kameraden."
De Duitsche bedreiging.
NEW-YORK. De nadere inlichtingen
van dj Duitsche ambassade hebben bet
misnoegen over de verklaring van Duitech
land niet kunnen wegnemen.
Do „New York Herald" zegt, dat
Duitechland op 'tpunt staat in de grootste
fout te vervallen, nl. tot het uitlokken van
een oorlog met de Vereeiiigde Staten.
De „World" verklaart, dat de neutralen
in dezen oorlog niets anders hebben gedaan
dan datgene, waartoe zij het recht hadden.
Het is waar, dat zij handel drijven met En
geland en Frankrijk, wier havens open zijn.
Als Duitechland de Engelsche vloot in den
grond boort of neemt, zullen ook in do
Duitsche havens do neutrale e hepen niet
ontbreken.
Alle neutralen, zijn het eens over de be-
teekenis van de bedreiging, vervat in het
besluit van Berlijn en van haar moedwillige
miskenning van de rechten der neutralen.
Zij is een ernstiger en dreigender vijande
lijkheid jegens de neutralen dan jegens
een der oorlogvoerenden. Overwegingen van
eigenwaarde en veiligheid nopen derhalve
de neutralen zich onmiddellijk te verecni-
gen tot een gemeenschappelijk vertoog, dat
zoo krachtig moet zijn, dat het niet veron
achtzaamd kan worden.
De „Tribune" zegt., dat geen neitrale
staat, die zichzelf respecteert, berusten km
in deze aanmatigonde inbreuk op de rechten
der neutralen.
Amerikaansche schepen zullen ongetwij
feld ook verder naar Groot-Britauuie ren
en als Duitechland ze torpedeert, uetzij bij
ongeluk of anderszins, zal het dit doen o;.
eigen groot gevaar.
Ten aanzien van het hijschen van de
Amerikaanscho vlag op de „Lusitania"
zegt de „Times" „Wij mogen niet verge
ten, dat de kapitein niet alleen voorzorgs
maatregelen nam voor de veiligheid van zijn
schip, maar ook voor zijn vele Amerikaan
sche passagiers. Wij kunnen ons toegeven 1
betoonen in het gebruik van onze vlag
onder dergelijke omstandigheden."
CHRISTIAN IA. De Noorsche Admiraal
Eörresen schrijft in het Morgenblad:
Het plan, dat de Duitschers thans verklaar
den te zullen volgen, beteekent een zeer
belangrijken doch ook zeer gevaarlijken
stap in het onbekende. Wellicht kan het
tot zeer groote en belangrijke resultaten
leiden, maar het bergt ook groote gevaren
in zich.
Maar van één zaak kan men overtuigd
zijn: de man, die het bevel heeft uitge-
gevaardigd, de minister van marine, admi
raal von Tirpitz, is voor zich zelf volkomen
overtuigd, wat te winnen cn wat te ver
liezen is.
Het,hijschen der neutrale vlag.
KOPENHAGEN. In een hoofdartikel
in het blad „Politiken" wordt gezegd:
„Engeland beweert, dat het hijschen
der neutrale vlag als krijgslist geregeld
in praktijk wordt gebracht. Er valt
niet te loochenen, dat oorlogvoerende mo
gendheden in vroegere tijden nu en dan ge
bruik maakten van dit middel, niet alleen
bij koopvaardijschepen, maar zelfs bij oor
logsschepen, teneinde aan ©en vervolging te
ontkomen. Het is echter de vraag, of deze
wijze van doen niet reeds zoo lang niet
meer is toegepast, dat zij als verouderd be
schouwd moet worden.
Nu Engeland het recht beweert te heb
ben zich een neutrale vlag toe te eigenen
ter bescherming van zijn handelsvloot, zal
het gevolg zijn, dat er in dezen wereldoorlog
geen grens meer zal zijn wat de onveiligheid
en de kans op vernieling betreft en dat de
gevaren van de neutrale schoepvaart tot
iii het oneindige zullen toenemen. Nood
lottige vergissingen zijn dus niet te ver
mijden."
De Amsterdamsche Effectenbeurs heropend.
Dinsdagmiddag is de Amsterdamsche Effec
tenbeurs heropend, die sedert vele maanden
gesloten was. Het was er natuurlijk weer een
heele drukte op het Damrak, men zag cr, zoo
als de „Telegr." meldt, het eenigszins vreemd
geworden beeld van moppen tappende beurs
bedienden, saamgeplokt aan den Passage-in
gang. van deftige zich in 't zonnetje koeste
rende procuratiehouders, van auto's en rijtui
gen, waarmede de chefs der groote handelshui
zen zich naar de beurs laten brengen.
Op 't pleintje, thans niet meer door de
Bijenkorf loods aan zijn eigenlijke bestemming
onttrokken, een aantal nieuwsgierigen die
beurtelings 't beursgebouw en de beurs
bezoekers aanstaarden en elkander vrezen
op do verbindingsgang tusschen Berlage's en
Kuyper's bouwwerk, langs welker glazen wan
den tal van bekende beursfiguren zich voort
bewogen.
Vóór de poorten fotografen mot liun kiektoe-
stellen en achter de tourniquets in de groote
zaal do oude bedrijvigheid van hollen en
draven, van koop en verkoop als in den tijd
toen 't kanon nog zweeg...
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. zijn benoemd bij het res.-pers. der
landmacht, tot res. 2de luit. bij hun tegenw.
korps: bij do inf., de vaandr. J. van Hoey
Smith, 6de reg-, K. Stoker, 1ste reg.,
laatstgen. m. ing. v. 11 Febr.bij de art. m.
ing. van 27 Febr., do kornet A. v a n O s, 3de
reg. veld-art.
Bij K. B. is aan le luit. ;jhr. J. van
Vredonburch. lid van liet Vrijw. Mil..
Automobielkorps, wegens gezondheidsredenen,
eervol ontslag verleend.
Bij K. B. zijn met ing. van 11 Febr. bij
de Kon. Mar.-reserve bevorderd tot luit. t. z.
le kl., de id. 2de kl. W. Krol, D. van den
Ent en J. R. S c li o'l t e ntot adelb. 1st© kl.
do buitengew. adelb. J. H. Buijen van
Weeldoron, H. van der Horst, R. J.
Voost en II. J. Bonman.
Bij K. 13. is aan den voorl. tijd. gcp. le-
luit. der inf. C. Gordijn, ter zake van
liohaamsgebr., te rekenen van 16 Nov. 1914, bij
vernieuwing voor den tijd van óén jaar een
voorl. tijd. pensioen verleend van 1005.
Bij K. B. is met ing. van 1 Maart aan
den kap. der mariniers J. J. C. dc Koek eer
vol ontslag uit den zeedienst verleend, onder
toekenning van een pensioen van f 1597, en bij
dit korps bevorderd tot kap. do le luit. L.
Sp i egol be rg.
Bij K. B. is benoemd bij de inf. dor landw.,
tot rcs.-2o-luit.do dionstpl. serg. J. C. v a n
den Berg, 19o bat. Landw.-inf.
Bij K. B. is bij don geneesk. dionst van
liet leger in Ned.-IndiÖ licnoorad en aangesteld
tot off. v. goz. 2o kl,, de arts A. Kuijor.
Verlof naar België.
In een order voor Land- on Zeemacht deelt
de Opperbevelhebber Generaal Snijders medó
dat blijkens van liet Departement van Bui-
tenlandsche Zaken bekomen bericht, aan rei
zigers in België nog steeds vele moeilijkheden
worden in den weg gelegd. In verband hier
mede heeft d© Opperbevelhebber het volgende
bepaald
Worden verloven aan Xcderlandscho mili
tairen naar dat land toegestaan, zoo zullen deze
in elk geval voor verscheidene dagen moeten
worden verleend, daar do reis van Nederland
naar Brussel en terug tegontvoordig drio da
gen duurt.
Bij hun vertrek uit België zullen bedoelde
militairen een© verklaring moeten teekenen,
dat zij tijdens den oorlog aldaar met riteer zul
len terugkeeren
Voor de reis naar België zullen de miltairen
in het bezit moeten zijn van een buitenlandscb
paspoort met portret en handteekening, bene
vens van eene verklaring af te geven door een
Duitschen consulaire® ambtenaar hier te lande
nopens doel, eindbestemming, tijdstip en duur
der reis.
In verband daarmede is het gewenscht naar
België slechts m zéér beperkt© mate verlof toe
to staan, namelijk in dio gevallen, waarin uit
te voren over te leggen voldoende bev;ijzen
blijkt dat of overlijden dan wol ernstige ziekte
van echtgenoote, ouders of kinderen, of ec-n
zéér gewichtig financieel of zakenbelang aan
de aanvrage ten grondslag liegen.
Daarom zullen de/e verloven behalve door
Zijne Excellentie don Minister van Oorlog, tot
nader order alleen, worden verleend door den
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht.
Legerorders.
Door den opperbevelhebber van land- en
zeemacht zijn de volgend© orders uitgevaar
digd.
Daar het mij thans blijkt, dat ik ten
tweede male door do directie van een groot
financieel lichaam onvolledig ben voorgelicht,
doe ik u alsnog kennen dat onder hen aan
wie het drieweeksch verlof wordt verleend, be
doeld in mijne orders van 27 Januari en 1 Fe
bruari (verlof aan ambtenaren bij financieel©
instellingen) ook moeten gerekend worden de
leden van do evkendo Vereeniging van Effec
tenhandelaren te Rotterdam.
Naar den Minister van Oorlog is geble-
1 uiten aait der vest. art. te Utrecht. J. Brouwer
L. W. soldaat 2o ooinp. 1 reg. reet. art.
verzoek.
Onzen vriendelijken medewerkers het ver
zoek om, met het oog op de beperkte plaats
ruimte, in hun verslagen kortheid te
willen betrachten. Redactie.
Koninklijk bezoek.
Eenigo miliciens schrijven ons B°g uit Den
Haag:
„Wat hebben wij, bezoekers van liet tijden®
de mo'oili&atio opgerichte „Tehuis voor Mili
tairen" te 's G ravenna ge, in de afgeloopen
week genoten! Ja, genieten doen we ©r altijd,
want er wordt verbazend veel gedaan om het
ons gezellig to maken. Er zijn allerlei kranten
en boeken ter lezing, verschillende spelen ter
beschikking; gratis wordt koffie of thee ver
strekt. Verder houden we on6 bezig met zin
gen, begeleid door orgel of piano, voordrach
ten, enz. Ook zijn er cursussen ingericht voor
het aanleereu van talen en andere vakken.
Maar deze week was er iets zeer bijzonders.
We werden vereerd met het bezoek van H.M.
de Koningin en van Z. K. IL den Prins. De
Prins kwam Woensdagavond, gekleed in ge
neraalsuniform. Bij het binnentreden van de
zaal speelde het strijkorkest, dat zich voor
deze gex-genneid vrijwillig had aangemeld, het
„Wilhelmus". Ds. Schokking, de oprichter en
leider van ons tehuis, sprak daarna een kort
maar hartelijk welkomstwoord. Hierna bezocht
Z. K. H. de verschillende cursussen, waarin
hij veel belang stelde. Ongeveer ec-n half uur
vertoefde de Prins in ons midden. Bij zijn ver
trek klonk hot luidki?els uit aller mond: „Leve
de Prins".
Vrijdagavond kwam II. M. de Koningin.
H. M. werd ontvangen en rondgeleid door ds.
Sdhokking. Tot verschillende militairen werd
door H. M. het woord gericht. Na hot geheele
Tehuis te zijn door gewandeld, sprak H. M.
hierover haar voldoening uit. Ook voor de ver
schillende dames en heenon, die zoo avond aan
avond hun vrijen tijd opofferen voor de mili
tairen. had H. M. een vriendelijk woord. Be
geleid door Lot strijkorkest werd nu haar het
..Wilhelmus" toegezongen. De geestdrift in de
zaal was onbeschrijfelijk, en luidkeels klonk het
na dit zingen uit akor mond „Leve de Konin
gin!" Onder het zingen van het „Wien Neer-
lands Bloed" verliet H. M. bet Tehuis. De
indruk, dien liet bozoek van ons Geliefd Vor
stelijk Echtpaar op ons gemaakt heeft, zal
nimmer meer uit ons geheugen gaan.
Van Cennep naar Ede.
Mil. sergeant G. Sijn schrijft on6:
We zaten aan ons soldaten-diner, toen de
sergeant-majoor-administrateur ons de sensa-
Een zeer interessant plaatje geven we hier uit de voortdurend zeer hevige
gevechten aan de Aisne in Noord-Frankrijk. De beide tegenpartijen, de geallieerden
en de Duitschers, staan vaak beurtelings aan de eene en de andere zijde der
rivier, hoe moeilijk deze ook dikwijls over te steken is. We zien hier, hoe een
Engel8cke afdeeling troepen, wijkend voor een vijandelijken aanval zich haast over
de Aisne terug te trekken. De ponton-brug ligt reeds ten deele onder water, de
granaten vallen neer en ontploffen, hoog spat het water op,zal de brug bezwijken
Neen, de Engelsche zjjn er goed en wel overgekomen»
We geven hier een merkwaardig kiekje uit den laatsten zeeslag bij Helgoland.
Het groote schip, dat we daarop zien, is de Engelsche slagkruiser „Lion"dit schip
zou volgens de Duitsche berichten door een Duitsch oorlogsschip getorpilleerd zijn
en daarop gezonken. De Engelsche telegrammen hebben dit echter tegengesproken
en er is ook geen enkele bevestiging van gekomen. Toch kan het Engelsche schip
natuurlijk wel getroffen zijn door een torpedo en zijn positie ziet er gevaarlijk
genoeg uit, maar gezonken moet het niet zijn.
ken brengen vclo korps-commandanic-n dc bij
zondere verloven, welke voor behartiging van
zaken of om andere redenen worden verleend
geheel in mindering van de normale verloven,
waardoor zij, die een bijzonder verlof hebben
genoten daarna soms gedurende weken of
maanden verstoken blijven van de gelegenheid,
om in familie- of werkkring korten tijd terug
to keeren.
Naar aanleiding hiervan wordt op verzoek
van Z. E. door mij bepaald, dat voor de be
trokken militairen slechts die normale verlo
ven komen te vervallen, welke gedurende den
tijd, dat zij met buitengewoon verlof zijn, door
hen zouden zijn genoten en dat na het verstrij
ken van laatstbedoeld verlof op hen dus weer
de algemeen© regelen omtrent het verieenen
van verloven van toepassing worden.
Typhus te Brunneke geweken.
De legerorder met betrekking tot typhus te
Brunneke is, nu de typhus daar is geweken,
door den Opperbevelhebber ingetrokken.
Mil. SI.. IJmuiden. Wij hebben van de leng
te wat masten afdoen. Onz© ruimte is beperkt
en ieder ziet graag wat geplaatst. Red.
Mil. korp. v. L., Amersfoort. Een bepaald
adres is niet óp te geven, maar een boekban
delaar in uw garnizoen zal, denken wij, met
plezier voor het werkje zorgen. Zoo deze zelf
juisten titel of uitgever niet kent. weet uw
sergcant-majoor-insTTUctenr het wel. Red.
Korp. v. d. N-, Goirle. Informeer dan eens
nader bij uwen escadrons-commandant of bij
do opperwachtmeester. Red.
O. O. te A. Wend u tot uwen compagnies
commandant en u zult spoedig het verlangde
weten. Red.
Motto Landweer. Kapitein Suterland is ge
pensioneerd. Kapitein Van der Wilde van Op
meer dient bij liet 6o teg. infanterie. Red.
J. L. v. d. M. Neen. Red.
Tamboer le kl. W. P. te H„ .J. M. greusw.
te W„ G. H. te L. on d. W. te B. Uw- verzen
zijn over 't geheel niet kwaad, maar toch niet
geschikt om geplaatst t© worden, vooral nu we
nog zoo'n grooten voorraad hebben. Red.
A. P. te V. TT. moet voor uwe verlof aan
vrage wenden tot uw onmiddellijken chef.
Red.
Gezocht wordt het adres van den mil. Jac
ques Schoenhoedt door mil. J. van Bienc, le
comp. le bat. 16e reg. iuf. 4e divisio veldleger.
Do schoen- en kleermakers der landw. 43
vragen inlichting aan hun collega's hoeveel
toelage per dag toekomt aan de compagnies
schoen- en kleermakers.
Ondérgeteekendo vraagt het adres van lui-
L tenant jonkh. Alting van Geusau, in 1905 le
tioneele tijding bracht, dat we overgeplaatst
zouden worden naar Ede.
„Onze compagnie is bestemd voorGennep.
Daar z3l het tegenbericht komen! Onzin!"
Maar 'n gedeelte der eetlust verdween
plotseling
'n Paar dagen koesterden we nog de stille
hoop, dat er tegenbericht zou komen.
Helaas! Wo gaan naar Ede!
Verscheidene tooneeltjes uit onze half-jarige
mobilisatie komen ons voor don g'eest-, als in
'n reuzen-film.
Ik zio do compagnie in late-avonddonkerte
door de hobbelige Maasrstraat strompelen. Ik
zie ze, moe, neervallen in duffe kelders en in
!n tramloods op 'n dun laagje strooHaar
eerste nacht in Gennep*
Ik zio patrouilles lobpen. zeer behoedzaam ia
nachtelijk donker. Ik zie de wacht- bij 'n sein
paal aan de spoorlijn BoxtelWezel. Daar ligt
z© tegen den spoordijk in somberen sijpelregen,
op 't ergst© voorbereid, aangemoedigd
door 'n toespraak van den kapitein, die sprak
van den „schoonsten dood den heldendood
Dat was in 't interessant begin der mobili
satie, toen men 's lands toestand kritiek
achtte.
Ik zie de wacht aan 't Oeffeltsche veer
haar zaken doen, gemoedelijk, maar stipt.
En vele tafereeltjes zio ik nog van knus
bijeen-zijn van soldaten onderling en met gast-
vrije burgers.
ik zio soldaten studeeren, vergaderen en re-
petitie's houden om kameraden en burgers 'n
genoeglijken avond te bezorgen.
Ik zie onze „Militaire Tooneelclub" 'n ma
tinee geven voor zeven dames(De an
dere zijn naar 'n vrouwen-vergadering!)
De film is lang, zeer lang, de explica
teur vertelt veel.
Als wo in Ede zitten, zullen w© denzelfden
film nog dikwijls zien ontrollen, nog dikwijls
beelden zien van wat ons in Gennep en Oef feit
dierbaar is geworden.
Ik houd er niet van, weg et huichelen den
spijt, dien we allen voelen, nu we onz© stelling
moeten verlaten. GennepOeffeit was ons, in
vergelijking met Ede. 'n Hof van Effen. We
hebben cr prettig gediend.
Werden we door enkele, zelfs hooggeplaatste
personen. ook als minderwaardige menschen
behandeld, mocht onze tooneelclub ook niet
voldoenden steun van de Gennepscke ingeze-
nen, zelfs tegenwerking van sommigen on
dervinden, daar zijn we Hollandsch soldaat
voor! er waren ook burgers, die ons de hand
boven 't hoofd hielden, met wie wo ^amicaal
omgingen, met wie' we sympathie hebben
gesloten, van wie we noode afscheid nemen
We hopen, dat onze officieren tevreden zijn
over ons werken. We hopen, dat onze com
pagnie in Gennep en Oef feit geen slechten in
druk zal achterlaten. We hopen, dat het de
komende compagnie er zoo goed bevalt, als 't
ons beviel!
Wo groeten Oeffeit en Gennep en danken
voor haar gulheid en hartelijkheid. En duurt
onverhoopt do mobilisatie nog vele maanden
_we hopen op wederzien!
't. Is wel een hard werkje, dat deze mannen hier te doen hebben, 't Eijn nl.
Russische krijgsgevangenen, die door de Duitschers aan ft werk gesteld worden.-
in hun eigen land. Ze zijn in Russisch-Polen verslagen en moeten nu de wegen
herstellen in het gebied, waarover zo zelf teruggetrokken zijn. Ze maken m.a.w.
de wegen in orde, waarover hun vijanden hun eigen 1 n verder zullen binnen
trekken, waarover deze opnieuw Duitsche kanonnen zullen vervoeren op den weg
naar Warschau.
We zullen niet morren, maar de ons wach
tende zwaardere plichten naar vermogen ver
vullen.
Blijvo de goede geest in de compagnie be
waard
Worde ons niet de indruk gegeven, «Jat
„militair" synoniem is met aJtijd-norseh-en-on-
beschoft
Dan zullen wo iu Ede als altijd opgeruimde
Hollandsche jongens, zelfs do zwaarste dien
sten doen "met liefde voor do bemind© Hocrsche-
reeso van ons vrije Holland! cjjm
Met vejiof.
(Van een oru»;r lezers).
Maandanamiddag zou ik met verlof gaan;
dat is iets, waarop elk rechtgeaard Noder-
landsch soldaat roods dagen van to voi«-.n,
eigenlijk al van den terugkeer van het vorige
verlof af, tuurt en terecht, want, zooals onze
kapitein zegt: „bet verlof is dienst". En zoo
zag ik rent vreugde don Maandag naderen.
Evenwel, is het gaan mot verlof op sommige
plaatsen gemakkelijk, op ons ongenoemd eiland-
fort zijn daaraan nog al ©ens besswaren ver
bonden cu het is oen enkele maal reeds voorge
komen. dat door bijzonder© omstandigheden,
dat niet mot verlof gegaan kon worden, om
dat doch dat zal do lezer aan 't eind van
dit. echetj© beter kunnen begrijpen.
Vrijdagavond was hot gaan vriezen bij Noord
oosten wind Zaterdag was nog zeer koud ge
weest en Zondag was Let laag water. 1>© boot,
die eiken morgen om 9 uur van ons fort naar
den vasten- wal vertrekt, en die Zondag, van
weg© do „passagiers" nog een bijwagen heeft,
in don vorm van onzen Litter kon echter nog
varen. Wel was echter dc schipper met «en
bedenkelijk gezicht bij onzen kapitein geko
men het zou om 3 uur nog wel lager zijn of
het niet boter was do manschappen, dio opdat
uur weer terug moesten komen op liet fort te
laten Maar d© commandant wild© hot er maar
op wagen. En zoo word gevaren
's Middags© geen kijk er op, dat de boot uit
de haven kon; bet water was werkelijk nog
lager geworden. Gelukkig was do wind nog
«teeds aan den Oostkant, zoodat de overtocht
met den botter plaats had.
'6 Avonds was Let ©venwel zoo laag. en lo
ven dien mistig, zoodat er van varen, 't zij met
de boot, 't zij met den botter geen sprake was.
Zij, die naar het fort moesten en in de buurt
zelf woonden, werden naar huis teruggestuurd
voor de anderen werd aan den wal voor logies
gezorgd.
Nu was 't gedurende den mobilisatie-tijd al
meer laag water geweest; na den lek ouden
kuste tor m zóó, dat 1© steiger van het fort,
waar do boot en de botter aanleggen, op droog
stonden! Maar. in don regel duurde dat nimmer
zoo heel lang en langer dan één dag was nog
niet voorgekomen.
Mijn maat en ik, dio ook Maandag met ver
lof moesten, dachten er dan ook noggeen
oogenblik aan. dat er iets aan kon haperen,
doch o wee! Toen wo Maandagmorgen buiten
kwam dn was het water nog meer gevallen en,
tot overmaat van ramp. was de wind naar liet
Zuiden geïoopeude windstreek voor laag w a
ter.
Dit bleef zoo de® gebeden dag: de boot lag
werkeloos in de haven; dó botter deed, voor
het lapje .een reis naar het fort; toen met
mr»?ite, maar 't ging toch. want de wind was
iets naar het Westen gegaan, een reis naar den
wal; daarna weer een terlug en toen waren
alle achterblijvers van den vorigen avond bin
nen. Maar teen: de wind kromp meer, werd
bijna Zuid, het water bleef laag. De kans om
met verlof te gaan werd geringer.
De kapitein overlegde met den schipper deze
keek naar de peilschaal en naar den wind en
trok een bedenkelijk gezicht.
't Word één uur, twee uur. verandering
kwam er weinig. Met dezen wind kon d© ha
ven onmogelijk in gezekl worden zonder la-
veerenmet dit lag© water kon onmogelijk ge
laveerd worden zonder aan den grond te gera
ken. En stel u eens voor. dat we daar m de
haven, in het gezicht van den wal. vast liepen!
De kapitein overlegde met den 6chipper;
c»?ze keek naar de peinkchaalhet water kw am
iets opkeek naar den winddeze bleef zich
zelf gelijk. Misschien dat het water over ©en
uur voldoende gerezen was om het to wagon
mgar do haven in, daarvan was geen sprake,
wo moesten dus maar zien het eind van een
éW steekdammen to bereiken en daar langs
naar den vasten wal te loopen.
Toen kwam do order: „verlofgangers om 3
uur gereed: vooruit- eten". Groot© vreugde! En
of we zorgden om 3 uur klaar t© zijn
De.tocht werd aanvaard; de eerste moeilijk
heid was om goed van den steiger af te ko
men, zonder tegen de hardst-eenc-n kad© er
naast aan te loopendoor trek lom met ver-
cende krachten geraakten we editor in open
water en met een flink vaartje ging het er
door.
Nu en dan zagen we aan óm achtersteven
de modder naar boven komende botter raak
te grond. Nabij de -haven moest ©ens en nog
eens door den wind gegaan worden om goer or
voor tc gerakenbij dc laatste maal kropen we
haast over den grond het roer gaf geen rich
ting meèr aan het vaartuig cn wo lagen bijna
stil.
Eindelijk geraakten we toch in don havenmond
en met een f linken draai liepen we in den mod
der nabij den eersten strekdamdoch, o ramp.
de loopplank was niet lang genoeg en kwam
halfweg in 't water! Wat nu ?Onze schipper wi.>t
raad. Twee vaarlwomcn werden van het schip
op den dam gelegd en daarover wist een <l©r
dekknedhts, eea rappe vi&schersjongen, den
dam t© bereiken; een tres werd uitgeworpen
en we hadden ten minste verbid ing met den
wal.
Veel beweging was er echter, hoe wij ook trok
ken ra de schuit niet te krijgen, totdat eindelijk
de schipper besloot te trachten bij Lot haven
licht, juist op het uiterst© pontje van den dam
t© komen. Dat gelukte; de botter werd ge
meerd d© plank op den onderbouw van
liet licht gelegd en wij van boord,
't Was toen kwart voor vier geworden, het
uur, waarop in gewone omstandigheden de
boot van hot fort gaat; maar de overtocht,
die andere slechte 20 minuten duurt, W3S vol
bracht.
De wandeling over de van waterplanten glib
berige hardsteenen brokken van den strekdam
geschiedde zonder ongelukken »>n goed vier uur
waren we aan de stopplaats van den tram, di©
ons met verlof rnoeet vervoeren, maar wo waren
er, en op tijd.
Werk aan bet Ij voor Dlemordam.
Kanonnier V de Vaal, le -secrotaria van
ondergenoetnde vereeniging schrijft ons:
oor de leden der uit <1© bezetting van voor-
meid werk gevormde vereeniging ..Tot onder
ling genoegen" trad 1.1. Vrijdag een gezelschap
op, dat allen een bijzonder aangonamen avond
bezorgd heeft. Het bestond uit het Amxter-
damsch Strijkje, dir. de heer .Johan Davids,
terwijl hunne welwillend© medewerking ver
leenden de dames: J. C. BergmannVoUars
eopraan-zangeres, C. Meyer - Stolk. alt-zang©!
ros alsmede <1© h»;-©r J. Schouten, bariton-
zaliger, het duo Schutte, humoristen, terwijl
d© piarfo-begeleiding was toevertrouwd aan den
boer D. Roost. Alle medewerkenden zonder
uitzondering zetten hun beet© hrentj© voor om
den avond te doen slagen en 'lat hun dit go-
lukt is bleek uit het applaus, dat na elk num
mer weerklonk, en dat voor de dames en hoeren,
die allen hunne medewerking belangloos gaven,
een bewijs was dat hunne moeit© niet te ver-
geefsoh was en op juisten prijs woTd gesteld.
Als „loopend programma fungeerde dc heer J
11. Bergman, dio zich hiervan op bekwam©
wijze kweet Cn zeker niet liet minste tot het
welslagen van den avond hoeft bijgedragen.
Memento mori.
Landweer-korp. P. Rolffs sohrft oös
Den lOen Dcc. 1914 meldde do milicien J.
V. Cornel issen, van het 8o rog. inf. depót ba
taljon zich ziek- Scheen liet bij den aanvang,
dat zijn ziekte van voorbij gaanden aard zou we
zen, toch bleek het spoedig dat ook in deze
„Gods gedachten niet dc onzen waren".
Hij, de Heer van „leven en dood", beschikte
het anders. Zaterdagmorgen den Gen Februari
ging onze vriend de eeuwige rust in.
Zeer geduldig heeft hij geledenvolkomen
berustend© in den wil dee Hoeren. Di«p mede
gevoel hebben w© met de oudere die de smart
van het gemis van hun goed»m zoon moeten
dragen.
Moge God ben troosten en sterken.
R-
Uit IJmuiden.
Milicien Sluiter schrijft ons:
Zooals bij verschillend© legorafdeelingen in
zwang is, om clubjes en vereenagingen te vor
men tot vermaak en ontspanning onderling,
zoo besloten een 20-tal militairen to IJmuiden
den lten November 1914 om een mobilisatie-
Toonec-lvereenigbig op te richten. Zij hadden
daarbij het'geluk om den heer K. Klein tot
regis©ur te krijgen, onder wiens uitstekend©
leiding wel wat verwacht kon worden. En
voorwaar zij hebben onze verwachting verre
overtroffen.
D© eerste uitvoering, dio voor ons militairen
gratis werd gegeven, was een Kucocsarond m
3i!e opzichten. De schouwburgzaal „Cicloop"
was tot den nok geruid en toen het eerste too-
neelstukje in één bedrijf, getiteld „De princi
pes van Van der Steen", opgevoerd, was, teen
bewees het applaus, dat zij rich niet in Lun
hoop hadden bedrogen. Daarna kwamen» eenige
voordrachten cn duetten aan de beurt, die door
hun humor en geestigheid bijzonder in den
smaak vielen.
Na d© pauze werd het tooneelstukj© opge
voerd getiteld „Mijn Luitenant" hetgeen, ons,
militairen, van het begin tot het einde deed
schaterlachen. Daarna weer eenige voordrach
ten cn duetten, voorgedragen door ©enig da
mesleden.
Het w as voorwaar een succesavond voor hen,
die deze vereeniging hadden opgericht, en ver
trouwende op het sucoee van die uitvoering, be
sloot het bestuur, om den avond d.3.v. een
uitvoering te geven voor burgers uit IJmuiden
tegen entree. Weer was do zaal stampvol cn
het spel was ook dezen avond voort r> ff ei-ik
en het. applaus wel verdiend. Do damesleden
zagen haar werk bekroond, daar ieder van hiar
uit de handen van Óen ©ere-voorzitter der ver
eeniging, den luitenant Van Besouw, een fraai
bloemstuk ontving.
Een gezellig bal hield de aanwezigen tot laat
bijeen.
Een woord van bijzonderen dank komt op
den eerste plaats toe aan den regisseur der
vereeniging, den mil. soldaat K. Klein, onde-r
wiens leiding de vereeniging geworden is wat
ze nu is, en do krans hem geschonken, getuig
de; volmondig, dat zijn werk ten volle gewaar
deerd werd.
lVij z;jn trotech op onze makkers, die ons
avonden hebben gegeven, die wij nooit zullen
vergeten, cn met verlangen zien w ij dan ook
uit naar don datum van een nieuw© uitvoering.
Waarlijk, onze jongens hebben hun doel be
reikt in alle opzichten. Het verhoogt het ka
meraadschappelijk gevoel onder elkaar on het
geeft een gepaste ontspanning op y.'n tijd.
Uit Alphen a d. Rijn.
Milicien Van Loon schrijft ons:
„Het tijdelijk militair Tehuis „Concordia"
was Dinsdagavond geheel bezet en geen won
der. £»;rgeant Groot Ennerink hield voor ons
een lezing over ..Prins Willem van Oranje",
terwijl de christelijke militaire zangvoreeniging
Excelsior" eenige vaderlandsch© Lederen ten
beste gaf.
Door de christelijke Jongeliedenvereeniging
„Onderzoekt de Schriften", waren de militai
ren uitgonoodigd cm haar vergadering bij te
wonen. Jammer dat slechts zoo weinig militai
ren Zondag aanwezig waren, want ditmaal
hebben d© afwezigen vr-el gemist.
Immers do heer J. Th. van der Voord© uit
's-Gravenhage, hield ec-n interessant© lezing
over „Animisme bij de Indonesische Volken".
Hot Animism© is ©cn bijgeloof van Xatuur-
menschen, volgens hetwelk niet alleen men
schen, doch ook dieren en planten een aie! bc-