Legerzaken.
Correspondentie.
Uit Leger en Vloot.
3DE3 fe3<C3XjX3^_,r3?]511XrOC3XJ]F? ê^TT -van Woensang1 13 .lannari XU13
3
Amerikaansche Hoiland-typo» door de firma
Vickers gebouwd. Dezo schepen, van go-
ringon tonnen-iuhoud en gering© snelheid,
zijn tegenwoordig niet meer bruikbaar. De
meeste onderzeeërs zijn door de firma ickers
gebouwd. De marine-werf te Chatham is
eerst in de laatste jaren op den voorgrond
Het volgende type waren de A-booten.
Daarvan werden van 1903 tot 1906 13 ge
bouwd. Zij hebben een waterverplaatsing
van 190/208 ton met 450 (ot 500 paarden
kracht en een maximum-snelheid van 12
knoop boven en 8 knoop onder water. In
dienst is slechts nog een negental.
De booten der B-klasse, 11 in getal, wer
den van 1904 tot 1907 gebouwd. Zij zijn
•390/314 ton groot, hebben 600 paarden
kracht en bereiken een snelheid van 12/8
knoop. Haar bemanning is dezelfde als die
der A-booten, n.l. manschappen en officie
ren samen 17.
Van de daarop volgende C-klasse werden
er van 19071910 38 gebouwd. Haar
grootte is bijna dezelfde als die der
B-booten. Daarentegen is het aantal paar
denkrachten op 800 gebracht en daarmee
een snelheid van 13/9 knoop bereikt. Dc
(bemanning is dezelfde.
Dan komen de booten der D-klasse. De
plannen daarvoor zijn voor de eerste maa!
door de Engelsche marine en niet door
Vickers ontworpen. De waterverplaatsing
(590/601 ton), machines (1200 P.K.) en
snelheid (15 knoop) overtreffen die van
alle vroegere onderzeeërs. Bij deze 8 booten
zijn verder voor do eerste maal de gasoline-
raotoren door Diesel-motoren vervangen.
De bewapening bestaat uit drie torpedo-
lanoeerbuizen, 6 torpedo's en een 7.6 c.M.
snelvuur-kanon.
Ton slotte komen nog de E-booten, 16 in
aantal, gedeeltelijk door Vickers, gedeelte
lijk door de marine-werf to Chatham ge
bouwd. Thans zullen deze grootendeels ge
reed zijn. Do bouw had plaats, volgens de
plannen der Admiraliteit. Zij zijn nog
grooter en nog sneller, dan de D-booten.
Do wa'terverplaatsing is 720/810 ton en de
snelheid 16 knoop boven water met 1700
paardenkracht. Haar bewapening bestaat
uit vier 53 c.M. torpedobuizen en twee
7.6 c.M. snelvuurkanonnen.
Deze E-booten en de D-booten zijn van
toestellen voor draadloozo telegrafie voor
zien, die over een afstand van 50 mijl kun
nen seinen. De E-booten waren minder be
stemd voor de bewaking van de kust, dan
wel voor het doen van aanvallen. Zij kun
nen het eskader in volle zee volgen. Het
schijnt echter, dat de Admiraliteit voor
een volle-zee-onderzeeboot nog hoögere
edschen --telt. Zij heeft daarom plannen
voor nog grootere on snellere schepen ont
worpen.
Het is mogelijk, dat thans reeds de
proeftochten dezer E-booten plaats vinden.
Haar indienststelling is dan ooli gauw te
verwachten De grootte is 1200 ton. De
boido petroleum-motoren hebben te -zamen
3000 paardenkracht en geven den booten een
snolheid van 20/12 knoop.
De bewapening zal bestaan uit ze6
53 c.M. torpedobuizen en vier 7.6 c.M.-
kanonnen.
Aan de Zwarte Zee.
KONSTANTINOPEL. De Groote Ge
nerale Staf deelt mede,,De Rus
sische vloot beschoot heden, in strijd
met de voorschriften van het internationale
recht, de open stad Sinope (in Paphlagonië
aan de Zwarte Zee) waardoor twee huizen
eorigszins beschadigd werden.
Menschenlevens vallen niet to betreuren.
Vier barken zijn gezonken.
Turksche schepen beschoten met succes
Russische troepen, die zich in en ten noor
den van Makrjali (Russische kust van de
Zwarte Zee) bevonden.
Op 5 dezer deed een Engelsche kruiser
een poging om to landen ten oosten van
Mereinas. Het vuur onzer troepen dwong
den vijand echter te wijken. Hij liet vier
dooden achter.
PARIJS. Een groot Turksch transport
schip is op 2 Jan. bij het uitvaren uit den
Bosporus met een mijn in aanraking ge
komen en gezonken.
Een ander transportschip, begeleid door
den Turkschen kruiser „Medjidie", is op
5 Januari gezonken in de Zwarte Zee tus-
schen Sinope en Trebizonde.
De Russische beschermde kruiser ,,Mer-
curia" en de Russische torpedo bootjager
„Gnieovi" adelen de „Medjidie" aan. Deze
werd getroffen door een aantal projectielen,
maar wist te ontkomen.
Het hoofdbestuur van „Bendor" (bond
van gepensionneerde en eervol ontslagen
militaire officieren van moederland en kolo
niën en hun weduwen) heeft ingeschreven
voor f 7000.
Het bestuur van het „Groot Noord-Hol-
landsch Begrafenisfonds" te De Rijp heeft
voor f 125,000 deelgenomen in de Oorlogs-
leening.
Naar „Het Volk" verneemt, heeft de
Bondsraad van den A. N. D. B. in zijn
jongste vergadering besloten doel te nemen
aan de oorlogsloening met een bedrag van
f 125.000.
Die som is het kwart van de weTkloos-
heidskas, dat, volgens de bepalingen der
buitengewone werkloosheidsverzekering, niet
uitgekeerd behoeft te worden, doch gereser
veerd moet blijven, opdat, als normale om
standigheden zijn ingetreden, de kas onmid
dellijk weer normaal kan functioneeren.
Waar dus de f 125.000 toch vastgehou
den moeten worden, meende de Bondsraad
gebruik te moeten maken van deze gele
genheid om liet geld solide, tegen hooge
rente en makkelijk realiseerbaar te beleg-
gen.
In den loop der discussie werd door den
voorzitter Henri Polak er bovendien
op gewezen, dat de *egeering wel eenig
recht heeft op de erkentelijkheid van de
vakbeweging in het algemeen en den Bond
in het bijzonder voor de instelling der bui
tengewone werkloosheidsverzekering, die van
zoo groote beteekenis voot het behoud der
organisatie is gebleken.
Zoo juist vernemen wij dat de Staatslee-
ning van 275 millioen heden ruim voltee
kond was.
Reservekader onbereden korpsen.
(Uitstel van opkomst onder de
wapenen.)
Ten einde de depots niet telkenmale to be
lasten met de opleiding van een meer of min
der uitgebreid aantal nieuw aangewonnen ad-
spirant-vaandrigs, alsmede ter tegemoetkoming
aan de studiebelangen der betrokken jongelie
den, is het volgende bepaald
lo. Zij, dio zich bij het reservekader dor on
bereden korpsen verbinden na 1 Januari 1915,
doch terwijl het leger nog gemobiliseerd is, zul
len evenals in gewone tijden, uitstel van op
komst onder de wapenen kunnen verkrijgen tot
in het jaar waarin het 23e levensjaar wordt vol
bracht.
2o. De kaderreservisten, die zich na 1 Janu
ari 1915, doch vóór de demobilisatie, aan het le
ger verbinden bij het reserve-kader der onbe
reden korpsen zullen na het sluiten der ver
bintenis voorloopig met onbepaald verlof wor
den gezonden, onder voorbehoud, dat zij tot
onmiddellijke opkomst onder do wapenen ver
plicht zullen zijn, zoodra gedurende de heer-
schende tijdsomstandigheden Nederlandsche
troepen in vijandelijkheden worden gewikkeld.
3o. Indien het leger op 20 Juli 1915 niet ge
demobiliseerd is, zal de zomeropleiding tot
reserve-korporaal op dien datum niot aan
vangen.
4o. Indien gedemobiliseerd wordt zonder dat
deze kaderreservisten onder de wapenen be
hoeven te komen, zullen zij, die tot de in
fanterie behooren. zich tot den hoofdofficier
voor het Reservekader kunnen wenden met het
verzoek om een onafgebroken opleiding aan
een der scholen voor verlofsofficieren te mogen
volgen, dan wel om de intermitte© rende zomer-
opleidingen (categorie A of C) te mogen-bij
wonen. De kaderreservisten der vesting-artil
lerie zullen een dergelijk verzoek kunnen rich
ten tot den inspecteur der vesting-artillerie.
H. J. B. Van zulk een bedoeling is beusch
geen sprake geweest. Red.
Mil. G. Fuldauer, Vlieland. Gratis liede
renbundels zijn te verkrijgen bij het hoofd
bestuur der Ver. „Onze Vloot", Stationsweg
89, Den Haag, en bij mr. Loosjes, secretaris
der "Nationale Ver. voor den Volkszang, Leid-
schegracht-, Amsterdam.
Korp. Bergen. Wend u tot het zoo welwil
lende hoofdbestuur der A'er. „Onze Vloot",
Stationsweg 89, Den Haag. Red.
Soldaten-Tooneelspelers.
Reserve-luitenant J. A. Rensen te Klaren-
daal vraagt adressen van tooneelspelers onder
de militairen, dio bereid zijn voor hun kame
raden op to treden. Red.
De Staatsieening.
De Koningin-Moeder heeft voor een zeer
belangrijk bedrag ingeschreven op de 275-
millioen-Staatsleening.
Versoek.
kamer personeel, in enkoio maanden, een be
drag van f 25 bijeengebracht voor het „Ko
ninklijk Nationaal Steuncomité."
Met vele kleintjes maakt men dus grooten.
Uit Tor A pel.
Luitenant Feenstra schrijft ons:
Wat wordt er toch ontzettend veel gedaan
voor onze militairen, zooals uit onlorstaande
blijkt. Do dameszangvereeniging alhier geves
tigd „Woudzang", opende de rij der feestelijk
heden. Op 20 November van het voorgaande
jaar brachten, do dames onder leiding van
hare wakkren directeur, den heer II. Bcw. een
aantal mooie liederen ten gehoorc; voor afwis
seling spoelde het Dulmer-orkest gepaste Hol-
landscho liederen.
Op St. Nicolaas word mij ruim tachtig gul
don ter hand gesteld, bijeengebracht door de
ingezetenen, om mijn onderhebbenden te ont
halen, do mannen kregen pakjes mee voor
hunne gezinnen, dank aij den heer Boer, die
had bewerkt, dat do tafel zoo echt gezellig
was. Do St. Ni-colaas avond van het mobili
satiejaar zullen wij nimmer vergeten. Op 7
December trad luitenant L. W. Visser op en
gaf een keur van voordrachten ten boste. De
genoemde zangvereeniging droeg ook nu weer
het hare er toe bij, en ook deze avond slaagde
uitstekend.
Do vereeniging „Vrouwenbond" te Gronin
gen vergat ons niet. Tweede Kerstdag was een
onvergetelijke avond. Geheel uit Groningen
zochten de dames en hoeren ons op.
We werden dien avond vergast op zang.
viool piano en voordrachten^ alles zoo mooi
dat menigeen zeide zulk kunstgenot wordt hier
zelden gesmaakt. Het is tobh geen kleinigheid
geweest voor do dames en hoeren, zich deze
opofferingen te willen getroosten. Duizend
maal dank voor wat u ons hebt gedaan! Alles
prodoo want de drie uitvoeringen brachten
ruim 100 gulden in 't laadjo van het Algemeen
ëteunoomité alhier. We vieren bier niet alleen
feest, er wordt ook gewerkt. Lager onderwijs
wordt gegeven aan 38 eoldateu, door korporaal
Wanmaker hoofd der school te Vlagtwedde.
De lieer Veneklaas geoft aan 18 leerlingen les
in 't boekhouden, en de heer Lutjeboer ver
hoogt hun kennis van bemestingsleer. Er wordt
met nauwgezetheid gediend, ieder is van zijne
plicht doordrongen, en opgewekt patrouillee
ren ze langs de grens of staan op post, koude
en ontbering trotscercnd. Het devies „Elkan
ders misstappen" is hier geen holle klank. De
schoone spreuk „Helpt elkander altijd en over
al", wordt op een voorbeeldige wijze toege
past. Het Algem. Ned. Verbond zorgt voor
lectuur. Versnaperingen ontvingen we - an den
heer Bra-nbergen te Musselkanaal, Viersen
Trip to Groningen. De Vereeniging „Onze
Vloot" te 's-Gravenhage zond ons bovendien
nog spelen, en voor kerstgeschenken ut?rd ge
zorgd door het Vrouwen-Comité „Kerstgaven"
te 's-Gravenhage en meer andere.
Aan allen vriendelijken dank voor wat u
voor ons hebt gedaan, en u mijnheer do Re
dacteur voor de opname.
1© Luitenant FEENSTRA.
Uit Stavoren.
Sergeant-adm. H. Haantjes schrijft ons:
Door bemiddeling van mevrouw Posthumus
MeyersStar Numan te Oude Mirdum als lid
van het Algemeen Comité, afdeeling Friesland,
verschillende nummers, zeer verdienstelijk ge
speeld door do hoeren Vogel, Van Heek, Hage
naar en Mok. Vooral in het slotnummer: 't's
a long way to Tipporary toonde do heer Mok
ons zijne vaardigheid op de piccolo.
Het applaus, don hoeren na afloop gobracht,
was dan ook ten volle verdiend.
Een gezellige avond op Rottumecoog.
Mil. P. Schmidt Jr. schrijft ons:
Dinsdagavond hadden w© weer een prettigen
avond op ons eiland. Toen trad voor ons op de
heer Do Booy van Amsterdam, «oer. dor N.-
en Zuid-Hollandsch© Reddingmaarechappij met
't onderwerp .,D© reddingsmiddelen aan onze
kust", toegelicht met lichtbeelden, 't Eerst
kregen we op fo;-t doek een kaart mot de sta
tions dier Moatoohappij. Daarna zagen we
plaatjes van de inrichtingen der booten, zoo
als: strandboot, zelf richtende boot, motorred-
dingboot, reddingvlet, enz. Ook kregen we te
zien ons eiland met den voogd en zijn zoontje
voor 't huis. Dit was zooals spreker zeide in
gewonen tijd 90 der bevolking of zooals jo 't
noemen kunt een volksoploop op Rottum Ook
hoorden we 't verhaal van de schipbreuk der
„Amazone", een zeilschip, dat Dec. 1913 bij
c'o Bosch plaat strandde en waar de voogd de
laatste mensehen afhaalde, geholpen door zijn
twee knechts.
Nadat alle stations, waar een reddingboot
of Hjngeweer gestationneerd zijn, vertoond wa
ren. werd ons 't wipper-toestel of do redding
broek verklaard. Dit is een toe-stel waarmede
men van den wal de schipbreukelingen met een
lijn waaraan een reddingboei met zeildoekscJie
broek zit, aan den wal kan halen. Toen om
pl.m. half elf 't afgeloopen was en mijnheer
De Booy nog over 't belang dor bovengenoem
de Maatschappij een enkel woord gesproken
had, viel hem een daverend applaus ten deel
wel een bewijs, dat we ons allen kostelijk ge
amuseerd hadden. Daarna dankte onze kapi
tein mijnheer De Booy voor zijn prettigen en
tevens zeer loerzamen avondwaarvoor hij
zich niet had ontzien de moeilijkheden van den
overtocht te overwinnen.
Ook hier nog een woord van dank van ons
allen voor mijnheer De Booy in de hoop hem
hier spoedig weer te zien. We hopen dat er
nog vele zulke avonden komen om zoo de
eenzaamheid hiermede wat op te vroolijken.
P. 6. Jr.
Toor>eelultvoerlng te Oosterhout.
Mil. Jos. Taeymans schrijft ons;
Een Fransch geleerde heeft eens gezegdDe
vrouw is een raadsel, hetwelk in nog geen hon
derd jaar zal zijn opgelost. Dat de vrouw niet
alleen dikwijls een raadsel is, doch dat ook
wel zal blijven, konden wij Zondagavond voor
do zooveelsto maal ervaren in de tooneelstuk-
ken „Hij is niot jaloersch" van A. A. v. d.
Stempel Jr. en „Hij is wel jaloersch" van A.
L. J. Landré. Van beide blijspelen die mot
Kerstmis door de Rederijkerskamer „Geestbe
schaving" werden opgevoerd, werd Zondag
avond eeno he dialing gegeven voor do militai
ren te Oosterhout.
Zonderling gaat het er in beide stukken
maar toe. De jeugdige echtgenoot© van een
dokter is vreemd geval wanhopig bij de
gedachte, dat haar man niet jaloersch is.
Iedere andere vrouw zou zich in zulk een geval
Engelschen en Frauschen „strijden schouder aan schouder' in dezen grooten
oorlog. Dit is een uitdrukking, die men lang niet altijd letterlijk kan opvatten.
Maar op het plaatje hierboven wel, daar ziet men een gemengde rroepenafdeeling
van Fransche en Engelsche krijgers een stad in Noord-Frankryfc binnen rukken, die
nog door de vijanden is bezet. Er wordt zeer hard gevochten en liet lijkt er
op, dat de verbondenen zullen doordringen, werkelijk „schouder aan schouder".
Overigens zien w\j hier weer den oorlog in al zijnfefelheid.
In verband met onze beperkte pFaas-
ruimte komen wij bij onze vrienden
weer eens op beknoptheid in hun
mededeelingen en verslagen aan
dringen.
Voor het Kon. Nat. Steuncomité.
Men meldt ons:
Aan boord Hr. Ms. ..Noord-Brabant" >s op
tractamontdagon met kleine giften van 4 onder
officieren en 16 korporaals van het machine
Japan heeft, zooals men weet, ook partij gekozen in dezen oorlog. Het staat
natuurrijk aan de zijde van Engeland, waarmee het een overeenkomst heeft, en
dus ook aan de zijde van Rusland, dat met Engeland één lijn trekt. We zien zoo
het bijzondere, dat Russen en Japanners, die vóór tien jaren elkaar zoo heftig be-
stredon in Oost-Azië, nu dezelfde vijanden bevechten, 't Is waar zij doen dat niet
schouder aan schouder, maar wel staan zij elkaar op andero manieren bij. Zoo hebben
de Japanners een Roode-Kruis-afdeoling naar 't Russische leger in Polen gezonden,
we geven er hierboven een kiekje van,
werd gistermiddag aan het detachement Sta
voren oen concert aangeboden. Hiervoor had
den prof. Ovink van Utrecht (piano), mej.
Betsy Vos van Amsterdam (zang) en de heer
van Akkeren (geïnterneerd te Gaasterland, lid
van het orkest van den Munt-schouwburg te
Brusselhunne muzikale talenten belangeloos
beschikbaar gesteld. Dit werd dan ook door do
manschappen op hoogen prijs gesteld, en de
verschillende nummers werden met belangstel
ling aangehoord.
De commandant, kapitein Bleeker, bedankto
na afloop namens kader en manschappen mej.
Vos en do heeren musici voor het kustgenot
hun dezen middag geschonken en zeide, dat bij
dat met de te moer genoegen deed, daar bij
vertrouwde, dat do manschappen zouden besef
fen, het vele goede, dat de verschillende comi
tés 'in Nederland, geheel belangeloos voor hen
deden, om do mobilisatie zoo aangenaam en
nuttig mogelijk te maken.
Met handgeklap werd dezen uitgesproken
dank door de manschappen bekrachtigd.
Mobilisatie Club.
Sergeant F. L. Segers schrijft ons
Voor een geheel uitverkocht huis hield Don
derdag 7 Januari voor bovengenoemde club de
heer dr. Kleiweg de Zwaan eene lezing over het
eiland Xias. Na een woord van welkom van den
voorzitter, den heer Binnendijk, inzonderheid
aan den detaohements-commandant kapitein
Buijtendijk, en den Burgemeester van Wecsp,
ving dr. K., welke in opdracht van het Konink
lijk Aardrijkskundig Genootschap eene studie
reis naar het eiland Nias maakte, zijne lezing
aan.
Na in het kort gememoreerd te hebben de
ligging van genoemd eiland, gaf spreker ons
een beeld omtrent do gesteldheid van den
bodem, do dier- en plantensoorten, welke daar
voorkomen. Ook de bewoners en liunne leefwijze
werden ons zeer duidelijk geschetst, waarbij wij
konden ontwaren, dat het zoo gevreesde kop
pensnellen niet alleen bij de Dajakkers, doch,
ondanks het krachtig ingrijpen der Regeering.
ook nog bij de Niassers voorkomt. Dr. K. sloot
zijn voor ons zoo leerzame lezing met eene
sorio lichtbeelden, waarbij wij een duidelijk
beeld krergon omtrent de woningen, den plan
tengroei, de bewoners enz. Dat het spreek
woord „Over den smaak valt niet te twisten",
waarheid bevat, bleek bij het vertoonen van
cenige dames uit Nias. Deze konden blijkbaar
geen genade vinden in de oogen van een land
weermanhetwelk hem do woorden ontlokte:
„doan heb ik louwjer un famke ut Fryslan".
Na afloop dankte de kapt. Buijtendijk spre
ker voor do interessante en leerzame lezing.'
Met het oog op bet vroegtijdig vertrek van dr.
K. werd het verdere deel van den avond aan
gevuld met muziek door bet soldatenquartet
„De Jovele Pistolets". Allen genoten van de
Het is goed, dat niet de heele wereld rechtstreeks bij den oorlog betrokken
is: de neutralen hebben thans ook hun functie te vervullen. Zij kunnen het natuur
lijk op verschillende wijze doen, we hoeven er niet aan te herinneren, hoe grootsch
ons land zijn taak heeft opgevat De Vereenigde Staten van Noord-Amerika zijn
ook niet achtergebleven; zij hebben een verplegingsafdeeling naar het oorlogsterrein
gezonden, en Amerikaansche verplegers en verpleegsters doen nu hnn best om ge
wonden to helpen, zonder natuurlijk op de nationaliteit acht te gaven. "Wij zien hen
hier bezig de Fransche gekwetsten te Neurity te verplegen.
gelukkig geprezen hebben, hier is het eohter
juist andersom. Zij zint op middelen om met
behulp van haar oom, die in dit speciale ge
val den Don Juan moet spelen, haar man van
I jaloezie te doen verbeteren. Alies gelukt volko-
j men, doch de geheele affaire schijnt reeds af-
gesproken werk tnssehen den dokter en oom-
i lief. Bij de ontknooping van dit liefdestafereel
1 blijkt dan ook, dat vrouwlief in den persoon
van haar oom den duivel in vertrouwen geno-
fceeft, daarbij wn gezicht trekkende als een
verlegen schoolmeisje.
Hoewel het stuk, wat inhoud betreft, den
spelers geen bijster groote gelegenheid geeft
hunne kwaliteiten naar voren te brengen, heb
ben zij het veelszins bekwaam en met entrain
gespeeld. Zoo noemen wij mevr. 't Sas, die haar
rol behoorlijk vertolkte, en den heer J. do
Jongh, die als dokter zeer goed op dreef was.
Diens bediende, de heer F. Oomen, liet zich
als naar gewoonte van zijne beste zijde kennen.
I Het blijspel „Hij is wel jaloersch" zou als
j pendant kunnen dienen van het hiervoren be-
sprokene. Het is alles het tegenovergestelde,
j Hier was het de heer J. H. van Helvert, die
ons mooi spel te genieten gaf, in zijne hoeda
nigheid van in zijn eer aangetasten echtgenoot,
en vervulde mevr. 't Sas als Hermance ha'ar
rol op aanvallige wijze. Haar figuur was goed,
zij weet zich met veel smaak to kleeden en in
i hare bewegingen is zij vrij genoeg. De partij
hier aan den heer 't Sas toevertrouwd, lag
liem over bet algemeen veel beter dan in het
vorige blijspel.
1 Over het na de pauze nog vertoonde blijspel
i van Landré, getiteld ,,De sohoolrijdster". valt
weinig te zeggen. ATij laten hier in het midden
of ..Geestbeschaving" in de keuzo van dit stuk
gelukkig is geweest. Do uitvoerenden - hebben
zich uitstekend van hun taak gekweten on door
hun degelijk spel dc waarde van dit blijspel nog
verhoogd. AVij vergaten nog te bespreken den
lieer A. Oomen Az. die een der hoofdrollen
voor zijne rekening had en die bij vervulde op
eene wijze, waarvan wij slechte met lof kun
nen gewagen.
Den executanten willen wij onze waardoering
voor hunne prestaties geenszins onthouden.
..Geestbeschaving" is eene vereeniging die er
zeer zeker voor eene plaats als deze zijn mag
en die met goeden wil ongetwijfeld nog in spel-
gehalte zal toenemen.
De zaal was dicht bezet en de velo militairen
hebben het de spelers na afloop der voorstel
ling aan toejuichingen niet laten ontbreken.
AVij besluiten met den wensch, dat dit op
treden niet het laatste in dit seizoen zij.
JOS. TAEYMANS.
nit bovengenoemde gemeenten werd op Jan.
een uitvoering gegeven te Loenen in het go-
bouw van de R.-K. Werkmansvereeniging. Een
kwartier vóór den aanvang van de uitvoering
was do zaal reeds stampvol. Hoe kan 't ook
anders? Een ieder die al eens een uitvoering
te Nieuworsluis heeft meegemaakt, weet, dat
wanneer zij iets op touw zetten, het de moeite
wel waard is.
De heer Hasempflng die als humorist op
trad, begon al direct, om de lachspieren in be
weging te brengen.
Do hecren A'an der Kloot, Herman en Yan
Straaten gaven een nummertje aan de ringen
dat men hen niet licht zal verbeteren, b.v.
hoogstand, breedtestand en dergelijke bekende
krachttoeren meer. De stepp-dansen, uitge
voerd door den heer Aran dor Kloot, hadden
zooveel bijval, dat er voor hem niets anders
opzat, dan tie stopp nog eens te herhalen.
Een zeer komische voordracht, getiteld „De
Stomme Beklaagde", hebben we wel eens iets
mooier gezien. Omtrent oen solo piano en
viool, gegeven door de hoeren Wcrij en Hammo,
durf ik niet gaarne een oordeel uit te spreken,
maar, afgaande op do attentie hierbij betoond
(men kon wel —a spold hooren vallen) meen ik
to mogen zeggen, dat 't iete fijns was.
Als laatste nummer van 't programma kre
gen wij eenig© staaltjes to zien van de hindoes
„Godelini, het wondermensch" en „Lambor-
hinoe".
Dezo hecren hebben ona verbaasd doen staan.
Zij loopen op bloote voeten over glasscherven,
eten tabak, rijst, cokes en vuur. Godelini
springt van een tafel en komt neer op glas
scherven, loopt over een plank met spijkers,
gaat er met z'n rug op liggen, steekt stop
naalden door zijn huid enz... enz... 't was soms
om van te griezelen, maar daarom m.i. toch
zéér interessant.
Brengen we ten slotto nog een woord van
dank aan allen die hebben meegewerkt om
dozen avond zoo uitstekend te doen slagen,
waarbij wij vooral niet mogen vergeten het
muziekkorps, hetwelk onder leiding van den
l heer A'an Brecën zoo'n uitstekend figuur
1 maakte.
B.
Ernst en Luim.
MiL S. H. Pietersma schrijft ons:
Heusch, de uitvoeringen in het Leopatronaat
te Tilburg zijn niet van de lucht! Afgeloopen
Zondag en Driekoningen-dag het drama ,,Ca-
ranza", gevolg door „Metamorphose" als
klucht. A.s. Zondag 10 Januari een rede en
voordrachten 17 Januari een drietal blijspe
len 24 januari een drama en den d. a. v. Zon
dag weder een drama!
AVe behoeven ons in 't Goirko niet te ver
velen In doorsnee genomen, wordt hier bijzon
der best gespeeld. Burgers en militairen gaan
hand in hand en helpen elkander voor het or-
ganiseeren van amusante avonden. En door-de>-
weeksche-dagenA'an verveling geen sprake!
Een gezellige zaal, alle soorten spellen dispo
nibel, boeken en couranten dito, piano, enz.
En last not least twee groepen iooneelisten,
eene burgerlijke en een militaire, dio „een
stuk" instudeeren. Hoog onze Leopatronaat-
zaal!
S. H. PIETERSMA.
Oosterhout, 5 Januari 1915.
Uit Nieuwersluls.
Men schrijft ons
De militairen uit Nieuwerssluis en Loenen
Rebben weer genoten. Door de gemobiliseerden
Misschien vergeten?
Mil. J. v. d. Pot schrijft ons
Naar aanleiding der vele giften en gaven,
die voor de soldaten gegeven, zijn wij zoo vrij
dit te plaatsen. Ons is nog nooit iete to beurt
gevallen. De feestdagen zijn voor ons als ge
wone dagen verloopen, wij hebben nergens iets
van gemerkt, nog minder gekregen. Daarom
komt de vraag in ons op. zijn dan de zeemili-
ciens van de monden Maas en Haringvliet
geen gemobiliseerde mannen AA ij meenen van
terdege wel! en voornamelijk wij gepasporteer-
den der lichting 1909.
Duizenden bij duizenden bivakmutsen; pols-
moffen buikgordels, enz. enz. worden door
onze vrouwen en meisjes naar het damescomité
verzondendie ze dan misschien wel terdege
goed weten te verdeden, maar steeds de zee
miliciens uit Hellevoetsluis vergeten. Wij hopen
dan ook, dat ook dit eens onder de oogen komt
van de vele gevormde comités.
Uit aller naam van de zeemiliciens
aan boord Hr. Ms. „Buffel" en
„Aran Galen",
J. P. v. d. POT.
Voordracht over Amerika.
Kanonnier L. v. d. AVulp schrijft ons uit
Willemstad
In het Militair Tehuis te Willemstad gaf
dr. H. IJ. Groene wegen, hoogleeraar te loei
den. op AA'oensdagarond 6 Januari een uitne
mend geslaagde bijeenkomst, door nnt blijde
goestdritt <hem, naar hy zeide. ingegeven door
de goedlaonschbeid van het door hem bespro
ken volk zelf) indrukken van de A'emenigde
Staten mede te deelen. En zooaJs bij de Ame
rikanen die goedlachtschheid geenszins zin
voor ernst naar den achtergrond dringt was 's
sprekers luimige voordracht van werkelijke
belangrijkheid.
Voorproefje eter reusachtige afmetingen van
al het Amerikaanscho kroeg spreker op zijn
reis er heen por stoomboot van een 200 M.
lang, met een 2000 opvarenden. Dan de hoofd
stad New-York met haar 5 milllioen inwoners,
haar hoog© huizen (tot 250 M.) met boemel
en snelliften, haar onder- en overwegen, haar
zelf des nachts niet stilstaand leven. Al maakt
dit stadsgewoel wat gcedkooper indruk dan de
meer statige Lomdensche of de meer bevallige
Parijsche volte. A'an eveneens buitengewone
grootte zijn de met razende snelheid volbrach
te Europeesche zomerreizen van Amerikanen;
dat de genieting er door aan degelijkheid ver
liest, is duidelijk. In New-York zelf ziet men
de pleizierreizigers-auto's met een veertigtal
plaateen, die met groote vaart door de straten
ïr-nnen, terwijl achterop de geleider namen
van beziensdaardigheden, die men voorbij
trekt, door een spreektrompet schreeuwt, daar-
bjj vooral niet vergetend, wat al die beziens
waardigheden gekost hebben. In het algemeen
moet van do Amerikanen wat opsnijderij op den
koop toe worden genomen. Groot zijn in Ameri-
rifea voorts de persoonlijke rijkdommen, die
veelal zeer nuttig worden gebruikt (ziekenhui
zen, boekerijen, museums, hoogescholen). Naast
(roods aangestipte®) eerbied voor heilige din-
gen (bv. if, rant prediking m New-York win
der ©enige stoornis) werden als Amorikaansche
t-igensohanpen genoemd zin voor geestU-w ha-
v-ing ook in „arbeiders''-kringfn (openbare
boekerijrn), voor openbare orde en eerlijkheid.
(Is ©en brievenbus gr-b<tel vol, dan zijn brieven
ook er op en er naast veilig, veel politietoe
zicht in parken ia onnoodig). onderlinge goed
moedigheid der maatsrhappcüjko lagen, al is
er zeer groot© tegenstelling van rijken en ar
men. (Aardig dat voorbeeld van gemoedelijk©
groetvieselir.g van Roosevelt ©n ©énige hand
werkslieden). .Spreker wensebte eenzijdig t©
zijn, door het «ohoone van fort Amerikaan.*"he
karakter niet Let minder lofwaardige te be
lichten: het goede prijzen is nuttiger dan het
slechte afkeuren. Het klein© >'•>-.»>rt.ind kan
van de groot© overzecech© republiek voel loe
ren in (om een woord van Koningin Emma ti>
gebruiken) „dingen, waarin ook ©en klein volk
groot kan zijn": in karaktereigenschappen.
Aandachtvollo stilte hoorschte don ganschen
avond in do tex~Ji meer dan volle zaal, en do
geestdriftige toejuichingen aan het einde
waren veelzeggend. Ten slotte bracht majoor
Roelofs A'alk aas prof. Groenewogen, die „zijn
hoorders tot in het hart had weten te treffen",,
hartelijk dank.
Een schoon© avond.
Eert uwen vader en uwe moeder.
Mfl- P. schrijft ons uit Loevestein
Is er schooner taak voor ©en kind wegge
legd als deze: om d© jaren zijner jeugd en we
mogen gerust zeggen, zijn geheel© leven, t©
wijden aan het welzijn van z:jn vader ©n moe
der? Och, zoo weinigen denken dat ze. in dit
opzioht al zooveel doen door hen eens, een of
't ander licht werkje uit de hand te nemen,
doch het liefhebben bestaat ook hierin dat
men zonder morren of tegenpruttelen den wil
zijner ouders volbrenge, niet alleen als men
thuis is, maar ook in den vreemde, om bij alles
wat men doet te denken, kan ik mijn ouders
riermede eeren, bun iete van mijn warme liefdo
voor ben doen blijken.
Laten we toch nooit vergeten, dat we hun
nimmer zullen kunnen vergelden wat zij eens
voor bun kind zijn geweest, vooral onze moe
der, die ons heeft gekoesterd met de liefde
©ener war© moeder, een liefdo welk© Gods liefde
het meest nabij komt
Dat wij dus zooveel mogelijk het gebod:
„Eerst uwen vader en uw© moeder leeren be
grijpen en hen steunen, sterken on troosten
in 3Ües en vooral voor hen bidden, zoo doen
we Godo een welbehagelijk werk. AVcet gij dan
wel hoelang gij uwen vader en uwe moeder
zult kunnen liefhebben? Ho© spoedig misschien
zult gij ze moeten missen. Zorg er dan vcor
dat gij niet aan hun graf zult behoeven te
staan met de wroeging in 't hart: „Ik heb
niet genoeg liefgehad," des te meer moeten
wij liefde gevoelen voor hen die ons zoo dier
baar zijn Heb lief, nwe ouders zoolang gij dat
nog kunt.
Locrestein. P.
Rectificatie.
Naar aanleiding van mijn verslag over „Jan
Ongeluk" te Hellevoetsluis in uw geacht blad
van 27 Dec. 1.1. moet ik u nog medêdeelcn. dat
d© Vereeniging, dio „Jan Ongeluk" heeft op
gevoerd, niet was de Vereeniging „Nieuw-
land", doch de ATereeniging „Haagsch En
semble." B. K.
Wie helpt aan Schermmaterlaal?
Men meldt ons:
AVij willen hier een schermvereeniging op
richten, wij hebben de noodige leden daar
toe en evenzoo hebben wij ook de noodige on
derwijzers. Maar, en dit is juist de groot
ste quaestie, wij hebben geen wapens en geen
maskers. De onderwijzers zijn genog om on
derwijs t© geven op :t geweer en of de sabel.
En mijnheer nu is mijn vraag zoudt u ons ook
kunnen inlichten ho© of wij aan dezo wapenen
en maskers kunnen komen
BERGER,
Korp. 2 HI. Reg. Jagers,
le divisie, A'eldlcger.
Vergeten?
Wij zouden gaarne wel eens willen weten,
hoe of dat komt, dat andero legerkorpsen en
nfdeelingen in alles worden bedeeld, o.a. van
sigaren, tabak en versnaperingen, enz. enz.
Wij daarentegen worden bij vcrgissing(?)
overal in misgedecld. Het lijkt wel, of dat
men in ons geliefd Nederland niet weet dat de
pontonniers van de P. A. H. V. bestaan.
Gaarne zouden wij, pontonniers, van de P.
A. H. V-, ec-nigo verandering in dezen toe
stand willen zien.
De pontonniers van de Ponton Afdeeling
Hoofdkwartier A'eldleger
Aan onzen overleden vriend J. Crofstein,
milicien bij de H. K. W. lichting *14 te
Schiermonnikoog,
(Van de kustwacht t« Schiermonnikoog.,
Wat waart gij levenslustig, beste kameraad,
Hoe lachte u do toekomst tescn,
Gelijk het ons en alle jonkheid gaat,
Die in 't verschiet niots ziet dan neil en zegen,
Die nimmer denkt aan weemoed, rouw of smart,
Maar kweelt van als de dag begint tot 's avonds
laat,
En vaak geen oogenblik bet hoofd zoo min als
't hart
Doet weten, dat elk menschenleven wankel
staat.
Hoe vroolijk hadden wij het saam hier op den
toren,
En als des bootemans mandoline en uwe fluit
weerklonk.
Dan lieten wij ook allen onze stemmen hoo
ren,
En blijdschap woonde alom, niets was er dat
niet blonk.
Nu rust de fluit, nu zwijgt de mandolien,
Do Schiermonnikoogsehe staf, die rondom was
vermaard,
Zwijgt, evenals de vriend, die ons zijn lied'ren
biên,
Gelijk het graf, waarin zijn lichaam wordt be-
hewaard.
Hadt gij gedacht, o vader, toen bij 't jongst
verlof,
