1 m m
li
S3
1 y i
K
8 JAN. 1915
Bivakmutsen.
Êt
li» i. f. si® s im,
VAN WOERKOiWs
EXAMEN KOMMIES.
Laatste Berichten,
-
Allerlei.
Damspel.
ADVERTENTIËN.
G. ED. BORST,
J. L. MULLER Zn.
HUISHOUD JAM EN APPELSIROOP
21
REPAREEREN VAN AUTOBANDEN
F^ookt
Rijp-Licht.
jQCts pr ons-pakje.
Schoencreme
PE SOLDATENCOTTR AWT x? on zsondag av Dcoember X O X
bekend wasin hot algemeen waren tconeol-
uitvoeringen te Hellevoetsluis niet of zeer
weinig bekenf3echter worden, zeide spreker,
thans pogingen aangewend om meer opvoerin
gen van dien aard te krijgen.
Spr. dankte vervolgens eten leider, den Wel-
edelgeb. hoer J. J. Dreesens, en do overige
medewerkenden voor den heerlijken, genot-
vollen avond, ons geschonkenen vroeg voor
hen een luid applaus van de aanwezigen, waar
op een langdurig, daverend applaus door de
zaal weerklonk.
BERNARD KNAAPEN.
Uit Baarle-Nassau,
Mil. L. M. Kalmijn schrijft ons:
Wanneer „De bul daten courant" versoheen
en door onze jongens werd 'gelezen, hoe met
St. Nicalaas zoovele» iets hadden gekregen en
daarvoor dank betuigden, zeiden ze vaak, dat
men de manschappen in Baarle-Nassau maar
steeds scheen te vergeten.
Of 't waar is, mag ik niet beoordeelcn, daa:
ik toen nog niet hier was, maar wel weet ik,
dat men ons niet vergeten heeft mét Kerst
feest-
Pijpen en pijpjes, speculaas e. d. w
teren in zoo'n hoeveelheid aanwezig,
iets kon krijgen.
Onze kapitein wist alles zoo eerlij slijk
te verdoelen. Ik geloof niet, dat er ém. ...i. zijn,
<lie een betere wijze had geweten. Een woord
van hartelijken dank voor do moeite, die hij
zich heeft willen getroosten, is hier zeker
misplaatst.
Maar ook vergeten we niet de mildo geef
sters en gevers, die hem daartoe in do gelegen
heid stelden. Immers, het is niet de prijs, die
de waarde aan een geschenk geeft, en moest
niet voor zoovel en gezorgd worden P
Ik weet wel, mijn pijp, en zeker wel do i
ten, die iets blijvends ontvangen hebben, zal
een zeer aangename herinnering blijven aan
dezen on aan ge na men tijd. De mijne zal een
«ereplaats krijgen in het rek op mijn studeer
kamer, wanneer hetere tijden zijn aangebro
ken. Dat ik hem er spoedig in kon plaatsen.
Wel heb ik iet3 uit Utrecht hooren luiden,
maar wie ons deze verrassing bereid hebben,
weten wij niet. Daardoor kunnen we hen ook
niet bereiken doeh hopen, dat we op deze
wijze hun onzen hartelijken dank kunnen be
tuigen. Zeker spreek ik wel namens bijna
allen, geloof ik, wanneer ik dit schrijf. Hun
gaven en moeite worden door ons zeer gewaar
deerd.
L. M. KALMIJN
Uit Hellcvoetséuls.
Mil. J. Top schrijft ons
't Was Dinsdagnamiddag! Koud kletterde
do regen tegen de kleine ruitjes der „Steenen
loods". De rooster van werkzaamheden gaf
aan: Oefen. Generale Marseh!
In tegenstelling met a-ndero keeren zagen
wij ditmaal deze oefening niet in aangename
stemming tegemoet. Maar opeens klinkt 't
door de loodsNaar 't dagverblijf, een gezellig
houten gebouw, door de goede zorgen van on
zen beminden comp. comm., den WeledelGest-r.
heer J. Lammerts, ten onzen gerieve neer
gezet.
Aldaar wachtte ons eene groote verrassing.
De serg.-iu-aj. Van Tiel droeg enkele verzen
voor, hetgeen wij, naar zijne mededeeling, te
danken -hadden aan de welwillendheid van on
zen comp. comm. Het aardige wa-s. dat do voor
drachten in verband stonden met toestanden,
die we hier beleven. Het meest vielen in den
smaak: De Fietsenbergplaats, De Kistenmanie
en Het Natte Kleedingstukvooral liet- laat
ste tintelde van humor en vernuft. Maar aan
'b applaus scheen geen bedaren te komen, toen
de voordrager in vertrouwen vertelde, dat nie
mand minder dan onze comp.-comm. zelve de
auteur dezer verzen wa-s. Wel een bewijs van
meeleven van onzen hogelijk gewaardeerden
comp.-comm.
Dat wij nog dikwijls van zijn vruohten genie
ten mogen is de hartelijke wensoh van alle
manschappen der „Steenen Loods".
Aan boord van Hr. Ms. „Das".
Men schrijft ons:
Mej. C. van Veen, Kleinland 3 te Sneek,
heeft ons versnaperingen als Kerstgeschenk
toegedacht. Ieder zal gevoelen, dat wij geen
woorden tot- dank kunnen vinden om de edele
bedoeling, die daarin ligt opgesloten to uiten
bijzonder maakte indruk op ons allen, nu
wij in de donkere dagen die het Kerstfeest
vooraf gingen staan en nu wij weer staan aan
den vooravond van Kerstmis in dezen spannen
de tijd, nu wij geroepen zijn ons vaderland
tegen een eventueelen inval zullen moi
trachten to verdedigen, wanneer de tijd ons
roept, daarom, nu wij hier op onzen post als
mijnen-leggers velo ontberingen en van alle ge
not wat het Kerstfeest ons herinnerden, ver
hinderd in ons huiselijken kring door to bren
gen, nu wij hier op onze post aan de kust der
Noordzee getrouw aan het vaderland in de
geving van onze woonplaats soms het gejubel
onzer kinderen, die onbezorgd in de onwetend
heid in deze spanne des tijds kunnen hooren,
maar niet aanschouwen.
Geachte Redactie, wij willen het hier bij
laten; wij hebben gemeend de verrassing die
ons ten deel i3 gevallen, kenbaar te maken
langs dezen weg en de bedoeling van de edele
geefster
U dankend geachte Redactie voor de aan ons
verleende plaatsruimte.
(get.) De vijf Terschellingers aan boord
van Hr. Ms. „Das", Mijnenlegger.
Uit Doesburg.
Men schrijft ons uit Doesburg:
Als geregeld lezer van de Soldateneourant,
las ik met genoegen die berichten, welke blijk
gaven, dat de goede geest die in het begin der
mobilisatie in het Nederlandsche leger aan
wezig was, niet is gaan wijken, nu de mobili
satie wat langer duurt dan de moesten onzer
wel in Aug. hadden voorzien of gewenscht. Uit
ons garnizoen, Doesburg, heeft nog niet te
veel in de Soldatencourant gestaan, wat mij
vrijmoedigheid geeft om onderstaande regelen
eens ter plaatsing in te zenden.
Op Zaterdag 19 December was het feest- op
de bovenste kamer van het arsenaal. Een onzer
collega's had den stoutc-n moed gehad, zic.'a in
de dagen der mobilisatie te verloven. De ver
leiding was hem te sterk geworden. Amor's
pijlen hadden te diep getroffen, en vrees dat
cr kapers op de kust zouden komen, had onzen
collega IV. moed gegeven zijn plannen door te
zetten. Toen we van een en ander hadden ver
nomen, waren onze plannen spoedig gemaakt.
De stroozak van ..den jongen verloofde" zou
worden versierd en hij zelf, bij zijn terugkomst
op de kamer, feestelijk ingehaald. Met dennon-
groen, een 'ampiou, een hart, waarin de voor
letters A en J van do verloofden c-n een „Hulde
aan het verloofde Paar" op den stroozak met
sierlijke lettors gc-teekend, was do zaak spoe
dig in orde. Wat ve(.kaarsjes op leego bier-
flosehjes zonden do illuminatie leveren en 't
geheel maakte des avonds om half elf toen de
groote kamerlichten werden uitgedraaid een
„prachtigen". om niet te spreken van „een
plechtigen indruk".
Toen de held van den dag des avonds even
voor 't appèl verscheen, was iedereen present,
de illuminatie ontstoken en drie leden van ons
mobilisatie-muziekkorps, bliezen een lustig
..dat is ter cere" en „Lang zal hij leven".
Geen wonder, dat do man wien hot alles gold,
een weinig onder den indruk kwam. Verschil
lende oificieelc en niet-officieelo personen
kwamen nog even bun gelukwenschcn aanbie
den o.m do vaandrig met het appèl belast, do
onderofficieren van de compagnie, een depu
tatie van do benedonbewoners, enz.
Toc-n het offic-ieele gedeelte was afgeloopen
nam een onzer het woord om namens de ka
merbewoners een woord van gelukwensch en
sympathie to spreken. Toen nog eon voordracht
en daarmede was liet feest ten eindo.
Zio. coachte Redactie, zulke dingen zijn al
leen mogelijk als de? geest onder do manschap
pen goed b-, Daarop wees do woordvoerder
dan ook met nadruk, daarbij do hoop uitspre
kende dat het gedurende den tijd dat
in do kazerne moeten vertoeven, zoo blijven
Algemeen Nedorlandsoh Verbond,
Wijnstraat 81, Dordreoht.
Grenadier K. Droog schrijft ons:
Nog enkelo dagen en volo Nederlanders zul
len w-eer onnadenkend do dwaasheid begaan
kaartjes te verzenden of een advertentie te
plaatsen als tolk van hun beste wenschen, met
afkortingen aan eon vreemde taal ontleend.
Laten wij trachten dit, door onderstaande
afkortingen te gebruiken, tegen te gaan en
het Nederlandsch in eere te herstellen,
met gelukwensch m. g.
met hartelijken gelukwensch m_ h. g.
met welgemeendcn gelukweuschen m.
met oprechten gelukwensch m. o. g.
Gratis Damspelen.
Gratis damspelen zijn op aanvraag te ver
krijgen bij do heer C'. Prince, Driebergen.
Aan do Sch. megjes.
Word van Handerio. Muziek van Sjang,
In S. zien zoo'n notje megjes
Dot is jao wied en zied bekind.
Geluif mig det gij in den umtrek
Zoo'n aardige mègje3 nurgens vindt,
Ze zien vol iefer en vol werklust,
Zoowaal in hoes as op deu stal,
Good zien ze veur de landwèrmannen
Doch leef en snoeblig bovenal.
Rcfreia
Sell. Scb. dig bis tog zoo riek
Met dien netjo megjes nurgens geingeliek.
Sch. Sch. blief nog lang bestaou,
Dan zullen die snoebligo megjes trouwen
gaon
Bolle wengkes, rondo ermkes
Prachtig heurke zwart of blond,
Nette ten dj es die megjes hebben
Dao bij zien ze good gezond.
Met plezeer steit men te kieken,
Als ze aan 't melken zien
Schnên trekken zij do uujers ledig,
De koekes doou ze gaar gein pien.
Refrein
De verkskes liejen genneu honger
Ouk den hond neet of de kat,
Onk de ganzen eur beurten kriegen,
Eerier biëske krieg duk wat.
Den biër krieg ouk op tied 't vreten
Ik gluéf per daag waal zeven kief,
Want als dot deerke wuurt verwuarloës
Dan kommen der gein baggen mier.
Refrein
Mien hertewins aan de flinke megjes
Is vuulerlei oprecht gemeind
Meugen zij ein ventje kriegen
Dè eur gauw nao het altaor leid,
Mengen zij gelukkig weren
Lang leven, vrolik zien en blie
Det is do wins van alle mannen
Van de Sch. soldaoterie.
H. T. 19/12 '14.
Nederland in 1914.
(Van grenadier Hijlkema.)
Als in de landen om ons heen
De oorlogsstormen woeden,
En oud en jong. en groot en kleên
Vraagt: „God! 'wil ons behoeden!"
Dan danken wij, in Nederland,
God, Die ons spaarde door Zijn hand.'
Als gids, op 't somb're oorlogsveld
Zoovele dapp'ren sneven,
Weg is dan roem, en eer en geld,
Smartvol solieïdt men van 't leven.
Maar wij, in 't kleine Nederland,
Werden gespaard door Godes hand.
Ja méér nog, 't kleine Nederland
Verkreeg een gunst, 't moch helpen.
En 't hielp, met gulle, milde ha-nd,
Den oorlogsjammer stelpen.
Men zag met meer naar rang of grand,
Maar hielp met woord en met de daad
Daarom, gij volk Tan Nederland,
Geef God in alles eere!
Dat gij niet vielt in 's vijands hand,
Is 't werk van God, den Heefe.
Aan Hem dus hulde en dank gebracht,
Door ons, en door ons nageslacht.
TH. HIJLKEMA.
4e O. Ie Bat. Iteg. Gren.
De Rijers.
(Van korp. Onstein.)
Wie is en blijft een flink soldaat,
Hoe raar 't met de zaken nu ook staat?
Wie heeft in dienst nog geen verdriet,
r zingt uit volle borst een lied?
Wie is steeds present
Altijd content?
Een rijer.
Wie mankeert niet op parade voor do wacht,
En houdt op post steeds goed de wacht?
Wie is bij 't eten steeds present,
En gapt niet uit een anders tent!
Vio is altijd vrij
Lustig en blij
Een rijer.
Wie gaat graag met een meisje uit,
Maar neemt haar liefst niet tot zijn bruid?
Wie brengt haar netjes tot aan de deur
Op tijd weer thuis, zonder malheur?
Wie krijgt van haar
Steeds goede waar?
Een rijer 1
Wie lust zijn nat en droog wel graag,
En gevoelt vaak jeuk aan zijn maag?
Wie houdt van permissie en verlof?
Is waar men hem ziet altijd even tof P
Wie eert de artillerie
En valt voor niemand op de knie?
Wij rijers.
Korp. ONSTEIN,
Korps Rijdende Artillerie.
Bi] goede menschen.
(Van mil. K. A. Bot.)
Waarde Redacteur Manassen,
Kan dit rijmpje u soms passen,
Om te zetten in uw courant,
Die verschijnt door heel het land?
Wij zijn hier in Nieuwenhoorn,
Een dorpje op het eiland Voorn,
In kwartier hij den heer Lageweg,
Die woont aan den Brielschen straatweg.
Wij ware. hier met tien en zeven,
In de hooischuur dan gelegen.
Nu wilde ik dit maar eens schrijven,
Omdat wij hier zoo goed verblijven.
Zooals de Baas en de Juffrouw sa&m,
Kunnen er geen twee boter op aarde bestaan.
Zoodra het een weinig koud ging worden
Waren er bij, die spoedig morden
Over den trek, die er was in de schuur,
En dat was ook waar, secuur,
Maar dit hoorde dra do vrouw,
En die veranderde 't heel gauw.
Do mooiste kamer, die zij bezat,
En uitzicht op den straatweg had,
Werd ingeruimd voor ons soldaten,
Die er nu 's avonds gezellig zaten
Te kruisjassen of te partoeteii,
Of te scbuifelen met hun voeten,
Ook krijgen wc daar koffie of thee
En als we met verlof gaan, nog peren mee,
Des Zondags krijgen we zelfs pudding
Van de juffrouw, na ons maal,
Dat gehaald wordt uit de keuken
En wo smulden allemaal,
Nu ik kan hot niet verzwijgen,
En niemand hier, dat weet ik vast,
Dat als wij weer naar huis toé gaan,
De dankbaarheid, die ons hier past,
Ons nooit verlaat, dat staat muurvast.
Bij voorbaat mijn dank
Als gij dit plaatst van 't lot
Van mijn ze-tion makkers
En uw diajiaar
A, BOT.
1
Uil
6
11
Sg
16
a
WÊ,
21
SI
§8
-
2G
ift
31
4 a
m
-
36
im I
41
jjj
IS
m
46
tH 131
IB
Oude Tonge.
(Va-n mil. H. Bruijnseels).
Als men leest de Soldaten-Courant,
Ziet men verzen van 't heelo land.
Maar Oude-Tonge blijft steeds achterwegen,
En daar kom ik toch op tegen
Er zijn zelfs gedichteD van Ooltgensplaat,
Geschreven door een fort-sold-aat
Daarom zet ik mij nu neer
Eén sohaap over de burg en er volgen meer.
Ook hier zijn do straten bedolven onder liet
slijk,
Vooral de Voorstraat eii Molendijk.
Doch nu het bietenrijdeu is gedaan,
Sluiten wij ons weer bij de burgers aan.
Nu eerst mijn hulde aan do burgerij
Want die zijn mot do solaaben, o zoo blij!
Ja, vaak gelieurt het, bij dag on bij nacht,
Dab den schildwacht door hen oen kop koffie
wordt- gebracht.
En velen, die de verleiding niet konden
weerstaan,
Hebben daarvoor menig da-agje arrest, on-
dei'gaau,
In mijn kwartier liggen wij met zijn vijven;
Nog nooit heeft een van ons behoovc.ii te
kijven.
Wij hebben het volkomen naar onzen zin,
Zoo wel nu a-ls in het begin.
Ook over den dienst hebben wij geen klagen,
Heel zelden moeten wij onzen ransel, dragen.
De dienst begint om een uur of acht,
Uitgezonderd voor de mannen va-n do wacLfc.
Dan Staan wij aangetreden mét- gepoetste
1 aioopen,
Vaardig om een uu-r of twee te loopen,
In f linken pas en allen present,
En onze kapitein is uiterst content.
Om het der redactie niet, moeilijk te maken
Zal ik aa-n mijn rijmelin-g maar niets meer
aanhaken,
Ik hoop echter, dat op een andoren keer
II eon ander zal vertellen heel wat meer.
Oude Tonge. H. BRUIJNSEELS.
Wit.
Zwart 1 dam op 46 en 2 schijven op 16 en 17.
Wit 1 da.m op 13 en 3 schijven op 2(3, 31 en 43
Zwart speelt, 46 op 32, loopt dus op sobijf 43,
wit maakt van het oOgonblik, dat zwart zich
zelf t«t slaan heeft verplicht, gebruik en speelt
13—35, zwart slaat 32 49, wit offert 31—27,
zwart slaat 49 21 en door 3549 wint wit,
want zwart kan noch den dam op 21, noch do
schijf op. 17 verplaatsen zonder geslagen te wor
den. Dit voorbeeld komt overeen met het eerst-
gegevene in deze rubriek. Hoowel do schijven
nu door dammen zijn vervangen ligt aan do
winst dezelfde idee ten grondslotr.
Alles, deze rubriek betreffendte richten
aan den heer J. Mij er, Graaf Flor isstraat 15
Amsterdam.
Voor mingevorderden.
Een oud, doch leerzaam voorbeeld.
Zwart.
Wit.
Zwart 8, 16, 21.
Wit 18, 31, 32.
In bovenstaanden stand moet wit spelen.
Hoeveel zwakko broeders zouden nu hier niet
schijf 32 opbrengen, naar 19, om daarna met
18 naar 13 te gaan en dam te foreeerenalsof
al hun heil in een dam gelegen was. Wit wint i
echter o, zoo eenvoudig op de volgende wijze,
zuiver strategisch en nog wel met een schijf
minder in het eind. Hij speelt dan 1812,
Zwart slaat 8:17, wit vervolgt met 3126
en zwart is verloren, want hij kan niet meer
spelen zonder 2 schijven te verliezen.
Aohter- of tusschen schijven loopon hoogst
gevaarlijk.
Voordat men hiertoe overgaat geve men z-ioh
wel rekenschap van het gevaar, dat hiordoor
kan dreigen. Men vergete nooit, dat men in
zulk een geval den tegenspeler gelegenheid
geeft tot een vrijen zet. Loopt u achter een
schijf, dan kan hij u bij den volgenden zet
dwingen tot slaan en intusschen een zet doen,
die voor u gevaar, zelfs onmiddellijk verlies
oplevert. Voorheelden (hiervan zijn bij honder
den voor het grijpen.
Hier volgt daarvan een voorbeeldvoorge
komen in de partij. De leider der witte schijven
was niemand minder clan de ex-wereldkampioen
Isidore Weiss te Parijs.
Zwart.
i
wm
ÜP
^lÉI. J1IÉ.
üi-É
6
8 11 86
|§j
n
LI
mi# liif
flHff
16.
B IS S
21
jjj
IlÉf 'WM:
26
ill SB Wt
31
JU
is) ÉS jy
_.fÜ
11
iü jHH
jjj iu
46
M
jjj!
De oorsprong der loopgraven. Strategen
willen ons opdringen, dat de nieuwigheid
van den loopgraven-oorlog op liet- jaar 1914
moet worden gesteld. Het is niet waar
Ook strategen, die ons verzekeren willèn,
dat de kleine Japansche soldaatjes de eersten
zijn geweest, die iu den oorlog tegen Rus
land van de loopgraven gebruik hebben
gemaakt, ze weten. het. al evenmin
Deze wijze van oorlogvoeren is véél ouder
dan de twintigste-eeuwscho oorlogen. Ook
is ze veel ouder dan klassieke schrijvers
ons geloerd hebben, bijvoorbeeld dat de
Romeinscke veldheeren in de eerste eeuwen
van onze jaartelling in noordelijk Europa,
j reeds loopgraven vonden. Het is de liistorie-
schrijver Ammianus Marcellinus, die er al
melding van maakt in zijn beschrijving
van den veldslag bij Straatsburg in het
jaar 367de Romeinsche aanvoerder
Severus liet zijn legioenen bij trompet
geschal tegen den vijand oprukken; maar
■er was geen vijand te- zien, want -de
Alemannen hadden zich listig aan den tegen
overliggen den Rijnoever ingegraven, en ont
haalden de aanrukkende Romeinen op een
regen van pijlen. En generaal Severus, ont
hutst door deze krijgslist, geen vijand
ziende en toch zijn aanwezigheid onder den
grond constateerende, moest den aanval op
geven.
Uit klassieke beschrijvingen der Romein
sche -veldtochten- naar onze landen zou zelfs
blijken, dat het verdedigings-stelsel van
loopgraven, niet zoo maar incidenteel ge
schiedde, neen, er is sprake van derge
lijke loopgraven over een geheel front, zich
uitstrekkende bijna even ver als van Belfort
tot in zuid-westelijk België, namelijk een voor
die dagen in verhouding niet minder lang
gerekt terrein van Sückingen tot Waldshut
aan den zoom van het Schwarzwaldde
Alemannen noemden deze onderaardschs
verdedigings-lijn hnn landhaag.
De Romeinsche krijgs-gcschiedenis leert
ons, dat ook do legioenen van Konstantijn II
op dergelijke Germaansche loopgraven stie
ten, daardoor onverrichterzake terug moes
ten keeren
Natuurlijk eigenen de tegenwoordige Duit-
schers zich nu het recht toe, te spreken
van hun auteurs-recht op de eerste Aleman-
sche „Schützengrllben"; het is geen geringer
blad dan de „Frankfurter Zeitung", die
deze uitvinding op naam van het Duitsche
vaderland verlangt te stellen.
Maar het komt me voor, dat geen Joffre,
Moltke of French, ook geen Jap vnsche veld
heer Oyama, noch een der Alemansclie,
Hunsche of Teutoon'sche koningen aange
merkt moet wurdeD, als uitvinder van het
in .het moderne krijgsbedrijf met zooveel
virtuositeit toegepaste stelsel van het weg
graven der strijdende legers.
Wel helpt oiis de oude krijgsgeschiedenis
der Romeinen en Alemannen goed op weg.
Want nog eer de Alemannen zich achter
den ouden Rijn ingroeven in hun loopgraven,
waren deze streken bewoond door de Kanine-
faten, onze voorouders, die hun Daam en
roem ten eeuwige dage danken aan het feit,
dat zij in dagelijkschen omgang leefden met
de Kaninen, of te wel Konijnen.
En nu geef ik deze strategische theorie
voor beter, dat het onzo Kaninefaten ge
weest zijn, die van de konijnen reeds de
kunst afkeken, om zich onder den grond
weg te graven, zoodra zij bemerkten, dat do
ruwe, menschelijke jagers jacht op hen
maakten.
noord-oosten van Verdun en ten westen van
Apremont werden afgeslagen. In het Oos
ten bleef gisteren de boestand onveranderd.
Kerstfeest op het Vatlcaan.
ROME. De Paus ontving de ge-
lukwenschen met het Kerstfeest van
het Heilig Ooilege. In zijn toespraak
daarop betreurde hij de mislukking
van de pogingen om een Kerstmis-wapen
stilstand te verkrijgen en een uitwisseling
van gevangenen. De Paus heeft den moed
nog niet verloren en zal het uiterste doen
om het eind van dezen schrikkelijken oorlog
te verhaasten. Hij was hoopvol gestemd ten
opzichte van de mogelijkheid om uitwisse
ling van gevangenen te verkrijgen, die voor
don militairen dienst ongeschikt zijn.
Wij staan in
voor de zuiverheid en ook voor den
heerlijken smaak onzer Geldersche
Rookworst. Vraagt daarom Rook
worst met het loodje:
Anton Hunink, Deventer,
Hofleverancier
Is Graéren.
begint weer een Schriftel. Cursus voor Kommies
(ex, 1915),. Hulpkeurmeester, Postbeambte: Taal,
Rekenen en Natuurkundo voor 1.50 per 3 mnd.
Engelsoh
Schriftelijke leercursus voor de Éirgelsche taal
5" 26 lessen voor 2.50 per 3 maanden.
Vraagt een studiegids.
Aanvang 8 Jan. f 3 3.
J. H. VAN DER VLIET,
Blauwburgwal 18 A'dam.
N.B- Profiteert var. deze belangrijke reductie,
j Volledige schriftelijke opleiding voor de examens
Gezel en Meester in bet timmeren, Speciale on-
derwjjsinrich 1 ing voor a.. s. Bouwkundigen.
Prospectus gratis verkrijgbaar.!
Technisch Istder G. v. d. BROEK,
Friescho Straatweg 39a.
De echte
„EIMGELSCHE"
zitten beter
dan de eigen
gemaakte.
I 'V- f '-7S.
mot zijde gevoerd
f 2.5Q.
Franco na ontvangst van postwissel, alleen
vermelden gewone of groote maak
Vlamingstr. 23-25-27, den Haag.
PETTENFABRIEK
Nieuwer.dijk 33, Amsterdam. Tel. 10092.
Veldgrijz© petten in ieder verlangd model.
Kepi's extra licht gewicht.
Na ontvangst der bestelling volgt onmiddellijks
verzending. (20)
fiieuwjaarspakket.
Aan JI.H. Militairen zend ik na ontvangst
direct van 30 cent in postwissel of postzegels
een Hinken bundel Voordrachten, daarby een
een Zangboek (komisch) een Waarzegboelcje,
Handle ykboekje en daarby nog 5 Nieuwjaars
kaarten. ('2i)
Adres F. ROIKIBGUY, Boekhandels
Roosendaal (N.-B.),
fSofBovG^afacSersB
FABRIEK VAN
Militaire Hoofdtooisels, Lederwerken,
PassementerieëJi en Borduurwerken.
BREDA.
xijn smakelijk en veel goedkooper dsn boter.
Fabriek ALTENA toüj Nijmegen.
Volledige schriftelijke opleiding voor het gewone eerstvolgend examen, Salaris 600—1470.
Deelnemen kunnen zij, die de lagere school hebben doorloopen.
Alvorens als leerling tot eenen cursus toe te treden, «ische men een lijst wan geslaagden
met naam en volledig adres. Geïllustreerd prospectus op aanvrage gratis en franco bjj
dén directeur. Alleen in 1914 leverde onze cursus honderd geslaagden. (12)
M.. v. d. BROEK, Groningen, IPostfous TO.
Wit.
Zwart 1 dam op 49 en een schijf op 15.
Wit 1 dam op 47 en 3 schijven op 30, 34
en 45.
Zwart, die 2 schijven iuindpr had, dacht een
schijf te winnen en up deze wijze nog remise te
Vunnen maken.
Hij speelde met den zwarten dam van 49 op
40. Liep du3 achter schrijf 34. Zijn bok wam en-
tegenstander antwoordde nu bliksemsnel 47
20! Wel een verrassende zet! Zwart moet nu
do meerde.rheid nemen en slaan van 1-5 35.
it alweer verrassend 3430! Zwart slaat
35:24 en wit slaat met 45 den dam op 40
en zwart is vastgèzet, dus verloren.
Nog een voorbeeld
Zwart.
i r
m
P
6 pp
IV...:-
U j
Ui
j£
'Mïm
jjj
lp
26 m
PP
JJj
Ijl
31
m m
:;u-
if
;p#j
36 [JfH
:r.
41 j
|jj ijl
1111
W^'
46
if
m
Van het Westelijk aorlogsterrein.
LONDEN. (Fransch communiqué.) Ten
noorden van de Leie heeft de vijand de toe
gangen tot den weg van Yperen naar Corn-
mines en van Langemarck beschoten, maar-
is niet overgegaan tot een feitelijken aanval.
Voor La Boiselle ten noordoosten van
Aibort zijn onze troepen eenigszins vooruit
gegaan.
In den afgeloopen nacht deden de Duit-
schers een aanval op het boscb van St.
Mard ten oosten van Tracy-le-Val. Zij
werden echter teruggeslagen.
Wij brengen de loopgraven bij Puisaleine
in orde, die wij eergisteren hebben ge
nomen.
Het terrein, door ons gewonnen in Ban.
de Sapt bij Lanuois ten noorden van St.
Dié, hebben wij behouden en gereed ge
maakt ter verdediging.
Van het overige gedeelte van het front
valt niets te vermelden.
BERLIJN. Officieel uit heb groote
hoofdkwartier onder dagteekening van
24 December voormiddagIn Vlaan
deren heerschte gisteren over 't al
gemeen rust. Ten oosten van Fertubert
werd aan dc Engeischen een gedeelte hun
ne rversterbingen, aansluitend aan de 20
December veroverde stelling, ontworsteld.
Bij Chivy ten. noord-oosten van Vaihe
groeven onze troep-en een vijandelijke com
pagnie uit, die zich voor onze stelling had
ingegraven. Honder-twee-en-zeventig Fran-
sclien werden daarbij gevangen genomen. Bij
een poging om de stelling weder te ontruk
ken, leed de vijand zware verliezen.
De Fransche aanvallen bij Soenain en
Perthes, evenals kleine verkenningen ten
volgens Engelsch-Amerlkaansch systeem tendJensfe
van het leger.
a BECKS. Tel. Z. 2692.
Van Ostadestraal 187, Amsterdam.
VBngge Severing! Solide! Speciale prijzen
DE BESTE VARINAS
Overal verkrijgbaar a25c.rp.oa5 pakje.
ERA
bespaart TT tijd en g6^* Ze ia 50 goodkooper dan andere prim*
merken en poetst veel vlugger.
Bovendien kan U als gebruiker van ERA gratis deelnemen aan
den ERA-Wedstrijd, met 13 prijzen in effecten Nederlandsche
Werkelijke Schuld, totaal f 3200 nominaal. De ljjst van deelnemers
aan dezen wedstrijd wordt 1 Maart 1915 gesloten. Indien go 20
bons voor dezen wedstrijd liebt-, zendt ze ons dan en wacht niet
tot den laatsten dag.