:D3±2 soTjDATENCOUBAWT vcvtx gionaag <3 December 191^=
OP ZEE.
Binnenland.
niet hoogcr dan 50 proc. van die vorde
ringen.
Frankrijk.
Op het Westelijk oorlogsterrein.
PARIJS. Het cenig belangrijk nieuws,
dat ingekomen is, beeft betrekking
op de gebeurtenissen van 2 dezer op
onzen rechtervleugel. Aan den rech
teroever van de Moezel hebben wij Lesme-
uil en Signal Dexon genomen. In do Voge
zen hebben onze troepen den Fauxberg be
zuiden het dorp Le Bonhomme, die de grens
bekeerscht en aan de Duitsckers tot waarne
mingspost diende, genomen.
In den Elzas hebben wij het station
Burnhaupt bezet en ons geïnstalleerd op de
linie AspackAspackerbrückeBurnhaupt.
Terug van ziekenverlof.
Wij vinden in den .Temps'" den volgen
den dag brief van een officier, die, na ge
wond te zijn geweest, weer teruggekeerd is
naar het front en nu vanuit zijn ,,liol" oen
bloedverwant op de hoogte brengt van zijn
wedervaren
Daar zit ik er dan v,eer midden 'tusschen,
zij medededon en de regimenten waarin zij regiment trok thans op tegen Veles. Te
dienden. De koning was onder den indruk Nisch bevinden zich ongeveer 15,000 ge
van do buitengewone gelatenheid en het wonden.
Het werk der geestelijken. Geestelijken komen in de lazarets de gewonde soldaten
opzoeken om hun woorden van troost toe te spreken. Zoo ziet men ook op onze
plaat een geestelijke aan het bed van een zwaar gewonde.
draden. De telefonisten huizen in een ka
mertje, onder den grond ook al. Nu en dan
ziet men er een over 't veld draven, om de
draden, die door bomscherven verbrijzeld
zijn, te herstellen. Langs die draden gaan
do bevelen. Een hevige kanonnade, een
nachtelijke aanval, die nu weinig verrast
sends kan bieden, want do maan legt haar
zacht licht over 't ongelukkig© land... doch
geen vorderingen. Yperen blijft nog steeds
aan de verbondenen, hoe geteisterd het
ook is.
"Vroeger heb ik u al gemeld hoe op som
mige plaatsen die loopgraven dicht bij el
kaar liggen. Dit wordt weer bevestigd m
een brief uit den omtrek van Passchendaele
(bij Yperen) aan een Duitsch blad. „He
den, 19 November", lezen wij, „drukten
onze mannen van de 11e compagnie de
Franschen de hand. Wij liggen n.l.
maar 30 Meter van de Franschen.
Nu riep een Franschman, dab wij
zouden ophouden met schieten, om
tezamen drie Duitsckers te begraven, die
tusschen onze grachten lagen. Wij staakten
't vuren. Acht of tien Franschen en een
officier legden de wapens af en even velen
van ons deden hetzelfde- Men gaf elkaar
de hand, begroef samen de dooden, ruilde
sigaren, sigaretten en kranten. De Fran
schen zeiden, niet meer to zullen schieten;
wij beloofden hetzelfde. Maar de Engel-
schen zouden we niet sparen. Men gaf
elkaar weer de hand, kroop in de graven
terug en zoo was er een stonde vrede ge
weest temidden vau den krijg.'
De Belgische koning te velde.
Van'een Belgisch militair, die gewond in
Engeland ligt, ontving de „Maasbode" een
schrijven, waaraan wij het volgende ont-
leenen:
Onze koning. Ja, wij aclvcn hadden er al veel
van hooren spreken, dat c-j dapper stond
naast ons, met ons vocht en zijn mannen hielp,
waar hij kon. Vele van mijn vrienden h'addon
hem gezien in de loopgraven zij J*
trotech op eon goedkeurenden hoofdknik van
hem te bobben ontvangen, maar my was die
eer nog niet te beurt gevallen. Beste vriend,
ik verlangde er zoo naar, dat de koning mij en
onze Vlaamscbe kerels - want wij waren al
te maal Vlamingen bijeen zou bezig zien in
onze loopgraven. Wij waren er eiken dag op
voorbereid, maar bij ons, waar het vanwege de
overstroom! ugen zeer moeilijk te komen was,
zagen wn hem niet.
Toch heb ik hem, onzen dapperen, edeünoe-
digen vorst, gezien en zelfs gesproxen. Het ge
beurde, toen ik gewond was.... en,
verder kon. Gij weet reeds hoe hardnekkig wij
bii Dixmuiden gevochten hebben om de» ver
nielde stad te behouden, maar do Duitschers
zijn geweldige soldaton, en vooral ook goede
tactici. Over krijgslisten beschikken zij, zoo
veel als zii willen geloof ik.
Wij lagen aan den Noord-W7**
Dixmuiden. De Duitsche aanvallers, de infan
terie, lokten ons tot een bajonetgevecht, maar
toen wij uit de loopgraven kwamen om te atta
queeren, trok de Duitsch© miantene een paar
honderd meters terug en tegelijkertijd slinger
den Duitsche machinegeweren on kanonnen
©en regen van projectielen op ons neer, dat
niemand... niemand gespaard bleet.
ALles wat nog kon, strompelde en kroop
terug, om het smalle bruggetje over de Yser
te bereiken.... j
Ook ik was nog onder do gelukkigen,.inwz
ik had door den Duitochen krijgslist niet mee.
dan oen arm verloren. Een granaatscherf was
er teven aangeslagen en had het onderste ge-
deelt- van mijn linkerarm zoodanig verbrijzold,
dat mijn hand er bij te bengelen hing.
Ik behoef u met to schrijven in welk een toe
atand ik mil bevond Ik wan half bewusteoo»
„og van den geweldigen slag en lag wilhw»
ten gronde. Maar dan daohl ik plots weer aan
de Duitschers ik zag ze komen ra de verte...
en enande al mijn krachten in om te ontkomen
ZijTshoten op me, een volk van kogels vloog
laigs me lieen en het zou tech met me gsdaan
zijn geweest, wanneer de vijanden met. van af
hS Westen in do flank door onze troepen wa
ren aangegrepen. Met tranen in de oogen zag
ik nu hoe de Duitschers, die overmachtig
als z.J waren, onto compagnie uiteenJJjdden
geslagen, thans door onze versterkingen tot
staan werden gebracht.
Herig werd er gevochten... maar dat was
miin redding. In oen klom rietveld viel ik uit
geput neer. Mijn verbandpakje kwam nuj goed
ter Made, want ik moest verder bloedverlies
voorkomen. Toen ik mijn verband, zoo goed
en zoo kwaad als het ging, gelegd had, was het
donker geworden. Het begon hevig te regenen
Z'S'to vSn%00b waar? Het infante-
rievuur had opgehouden en overal was het stil.
Alleen het riet ruischte zoo droef onder dei.
«neeuw-regon, dat het mij soms leek, alsof uit
STdonkere veld overal klachten van gewon-
deOp°S^g°iuk af sukkelde ik verder en kwam
ten slotte bij een onzer posten, die me een over-
i/anz over de Yser wees.
Toon ik aan den overlmnt was voe de ik
mii een oogenblik verlicht. Doch slechte een
moment, want terwijl ik langs een klein zij
paadje voortstrompelde om den weg van Ype
ren te bereiken, overviel mij opnieuw do uit-
DUttine. Ik stortte neer... en kwam eerst tot
bewustzijn, toen een persoon zich over mij
heenboog en mij cognac had gegeven.
In bet licht van zijn zaklantaarn meende ik
een luitenant in hem te herkennen en zei daar
om: „Dank u, luitenant."
Hij en de anderen namen mij toen op en
droegen mij naar den weg van Yperen. Daar
etend een auto... de. chauffeur salueerde... en
schrijft 1
hour Vi
uit A
zeven s
meldde i
er geen spijt
i i uur s a\>
s li WIJ om :l
jiig.vstaüoji. i
het bureel vu.,
den aLatijnïConiiü svaar nog ai.de;-
détachenioiitbioiiiiir..; e-.en wachtten, doel;
vernam van den sergeant van de wacht, a i
het bureei pas om acht uur geopend was.
(Dat een bureau van een stationscomman
dant pas onr acht uur geopend werd, be
vreemdde mij wel wat, moet ik eerlijk be
kennen).
Om negen uur vertrokken we en kwamen
om zes uur 'a avonds aan het eindstation
het kanonvuur was alreeds te hooien. Na
dat de noodigc formaliteiten vervuld waren,
giug ik op marsch. Ik moest tien K.M. loo-
pen om de standplaats van mijn korps te
bereiken. Na mij met mijn detachement bij
den kolonel gemeld te hebben, vernam ik,
dat ik was ingedeeld bij de zooveelste com
pagnie, die nog 3 KM. verder bag. Ik leg
dezen afstand af in stikdonkeren nacht-, en
langs geweldig smerige en modderige nauwe
paden. Te middernacht kom ilc, uitgeput en
van onder tot boven onder het slik, in mijn
kwartier aan. Na een beschuit verorberd
te hebben, viel ik in een leunstoel in slaap.
Zoudagochtend is mijn eerste werk wat
tcilet te maken en mijn opwachting te ma
ken bij mijn compagniescommandant, een
ouden bekende, met wien ik een lekker kop
sterke koffie dronk.
Wij bevinden ons in een alleraardigst
kasteeltje, waar ik een keurige kamer krijg
met twee bedden, d.w.z. de houten geraam
ten alleen, want dekens, matrassen enz.
ontbraken. Wat een wanorde en rommel in
deze rijkingerichte woning!
De officieren van het bataljon ontvangen
mij buitengewoon hartelijk ik was al uit
de sterkte gevoerd als overleden's Mid
dags kregen wij een uitstekend dejeuner,
waarbij te mijner eere een goed glas cham
pagne werd gedronken.
Daarna neem ik mijn commando over.
Alles schijnt rustig, hoewel het artillerie
uur om ons heen vrij hevig is. Terwijl ilc
met mijn kapitein in gesprek ben over den;
plaat&eiijken toestand, wordt plotseling ©err
vreeselijk'gekraak vernomen; het hui3 trilt
op zijn grondvesten. Blijkbaar is een zware
granaat ingeslagen. Dan nog een, en nog
een. Het kasteel is door den vijand onder
vuur geuomen en wij zoeken een goed heen
komen, in de kelders, terwijl mijn oppasser
in allerijl mijn uitrustingsstukken van mijn
slaapkamer haalt.
Om zes uur wordt het bombardement ge
staakt, zoodat wij een uur later wat te eten
krijgen. Daarna zoeken we onzen stroozak
in de kelders op. Maandagochtend ga ik met
den kapitein de loopgraven verkennen,
welke ik 's nachts betrekken moet. In den
lcop van die verkenning maak ik kennis
met de benaming van alle wegen in het
loopgravendorprue du General Joffre,
rue du Général Pau, rue Poiucaré, avenue
Guillaume (nl. het pad naar de latrines!)
enz.
's Nachts om drie uur marcheer ik af om
in de grootste stilte te trachten de loopgra
ven te bereiken. Allen moeten zwijgen,
maar er zijn toch altijd van die duivelsche
kerels, die niet kutfnen laten ©en kwinkslag
ten beste te geven, zoodat er nu en dan
gesmoord lachen klinkt. Zoo sluipen wij voort
en doen ruim drie uur over drie K.M., om
dat we in een lange rij achter elkaar door
de nauwe gangen moeten loopen.
Met het aanbreken van den dag zijn we
waar we wezen moeten; ik neem bezit van
mijn commandopost en richt me zoo goed
mogelijk in mijn hol in. Op 300 M. voor
ons beginnen de vijandelijke loopgraven;
vannacht bij een ronde in het voorterrein
hoorde ik duidelijk hoe de Duitschers met
de voeten stampten om warm te worden.
Op het oogenblik vliegen de projectielen
van onze artillerie over onze hoofden, daar
antwoordt een vijandelijke batterij. Zoo
straks zullen wij wel aan de buurt komen...
Koning George in Frankrijk.
LONDEN. In een stad in Frankrijk
(waarvan de censor in overdreven geheim
zinnigheid den naam verdonkeremaande)
bracht de koning een bezoek in het hospi
taal. Hij sprak de gewonden toe en ver
zekerde lien van zijn sympathie en zijn
medegevoel. Een Duitsche gewonde offi
cier sprak hij in het Duitsch aan, en zeide
te wenschen, dat aan de Duitsche gewon
den litteratuur in het Duitsch zou worden
verstrekt; hiervoor was, zooals men den
koning verzekerde, reeds gezorgd. Een ern
stig gewond officier verhaalde den koning,
dat hij in do loopgraven een courant aan
't lezen was, toen een kogel door het blad
geschoten werd, juist door den naam van
iemand uit 's konings gevolg. Daar deze
ook thans tot het gevolg van den koning
behoort, liet Z.M. hem roepen, en toen
vertelde de gewonde hem, dat hij juist
bezig was een brief te schrijven om dit
merkwaardige geval mede te deelen, en het
stuk courant met het kogelgat op te zenden,
toen hij door een anderen kogel gewond
werd.
De koning sprak zijn voldoening uit oever
de bewonderenswaardige en uitstekende
wijze, waarop het hospitaal was ingericht
en geleid.
De koning bezocht vervolgens het hospi
taal voor de Indische gewonden, waar hij
veertig minuten verbleef en met de gewon
den sprak.
De Sepoys waren verbaasd uit de vragen
van Z. M te vernemen, dat hij de bijzon-
sprak mijn onbekenden officier met „majes
teit" aan... Ik keek, stuurde... ja het was mijn
koning Mijn wensch was voldaan: Ik had
onzen koning op hot slagveld gezien... Glooiend
van koorts moet ik, terwijl Z.M. en zijn adju
dant, mij in hun auto legden, nog gefluisterd
hebben: „Leve do koning".
Duiischiand.
Bommen geworpen ov de fabriek van
Krujrp?
LONDEN. De avondbladen bevatten een
telegram waarin medegedeeld wordt, dat te
Berlijn groote opgewondenheid lieerscht
tengevolge van het gerucht, dat een vlieger
bommen zou geworpen hebben op de fabriek
van Krupp te Essen. De schade is onbe
kend. De vlieger bleef ongedeerd.
- De bomdie verkeerd barstte.
Een der Duitsche bladen schrijft
't Was iu Oost-Pruisen, in ©en héél klein
stadje.
Vluchtelingen komen van de Russische
grens. Op wagens, karren en ladders dra
gen ze hun have en goed mee, steeds ge
ringer van omvang, want ze vluchtten nu
reeds voer den derden keer. Wat een
ellende! Welk een vreeselijke ontbering:
nijpende honger, bittere kou! Gastvrij
staan do deuren der scholen open; onder
dak, warmte en voedsel wordt daar den
armen verstrekt. De oogjes der verkleum
de kinderen beginnen weer te glansenEn
als de stakkerds ook de grooten een
beetje tot kalmte zijn gekomen, worden de
tongen lenig en ze slaan aan 't praten, aan
't vertellen van 't afgrijselijke...
„De Russen kwamen; grauw als de
grond zagen ze er uit en groot waren ze
in aantal.
Ik had m'n' karretjè al van stal gehaald,
ons boeltje gepakt, het paardje ingespan
nen. 't ICun er op los gaan. Maar wat
zie ik? Twee Pruisische machine-geweren bij
de deur van mijn schuur. Héél stilletjes
duwen twee soldaten de schuurdeur een
eindje open en floep sluipen zo bin
nen Onhoorbaar gaat de deur weer dicht.
„Arme kerels," denk ik, „die schuilhoek
zal jullie óók niet veel dekking geven."
Al meer en meer naderen de Russen het
dorp. „Neen, géén Pruis is er meer!
Een wenk wordt gegeven opgewekt en
zorgeloos trekt de Russisch© legermacht
verder in dichte gelederen.
Weer gaat de schuurdeur open; zachtjes,
uiterst behoedzaam worden twee .machine
geweren te voorschijn gebracht. Een gaat
rechts, een naar links. En dan, ineens
barst het los als een hel. Trrrrü En voor
dat de Russen weten, wat er gebeurt, liggen
ze al uitgestrekt op den grond....
„En jij?" vroeg men het boertje. „Wat
gebeurde er met jou?"
„Ik?" vertelde hij kalm verder, „ik
spande mijn paardje in, de vrouw en ik
stapte in den wagen en toen ging 't voor
uit. Waar heen Over velden en weiden
Ons paardje trok en ti okde Russen vuur
den en vuurden, kogels suisden en floten
om onze ooreugeen enkele trof doel.
Toen een luid gekraak 't paardje zat
vast in den moddergrond, de voorwielen
van 't karretje in een diepe geul; ons beest
kon zich niet bewegen. En de Siberi
sche regimenten naderen meer en meer.
Ook Russische artillerie. We wanen ons
verloren. En van de beide machinegeweren
hooren we maar onafgebroken het eentonig
trr, trr. Niets stoort lien in hun arbeid.
De dood grijnslacht van louter plezier...
Daar is de Russische artillerie. Vuurl
Och, dat kleine schuurtje. Vaarwel,
dappere kerels, moedige jagers!
Gierend suizelt een granaat door het
luchtruim en slaat neer in den natten
weide-grondversmoortbesmeert
ons met modder.
Maar dat is toch te veel voor ons paardje.
Het dier trilt op z'n beenen, zet zich
schrap rukt de wagen bonkt de
geul ligt achter ons cn in galop gaat het
verder we zijn gered en zoo ziet ge
ons liier geef alsjeblieft onzen levens
redder een extra portie haver!"
„Ja, doet dat," voegde de vrouw er aan
toe, die totnogtoe had gezwegen, „doet
dat, morgen moeten wij verder
Engeland.
De toestand in Ierland.
LONDEN. Te Dublin werden in den af-
goloopen nacht door de politie huiszoekingen
gedaan bij alle verkoopers van couranten,
in alle wijken der stadeen aantal exem
plaren van de „Irish Freedom" werden in
beslag genomen.
De politie deed eveneens huiszoeking in
de bureaux van dit blad.
Hulp aan den handel.
LONDEN. Een der vele plannen
om de Engelsche kooplieden gedurende
don oorlog te helpen treedt thans
in werking. Volgens een overeenkomst nl.
tusschen de regeering en de banken zullen
deze aan de exporteurs gelden voorschieten
op buiteolandsche vorderingen, die thans
niet geïnd kunnen worden^ tot een bedrag J derheden kende van de gevechten waaraan
geduld, waarmede de Indiërs hun pijnlijke
wonden dragen. Do koning ging de geheele
imüchting van het hospitual na, waarin de
kaste-regelen van de verschillende secten
nauwkeurig worden nageleefd.
Daarna bracht de koning een bezoek aan
het reconvalescenten-kamp, waar een Sepoy
uit zijn bod kwam en riep: „God save the
king!" Het was het eenigo Engolsch wat'
hij kende.
Rusland.
De toestand in Dolen.
Het Kopenliaagsche blad „Politiken"
schrijft in een hoofdartikel: „De aanval
der Russen in Polen is tot staan gekomen.
De oorzaak daarvan ligt in de moeilijke
terreinen en de slechte verbindingen; de
Russen werden door de Duitschers godwon-
gen een nieuw front te vormen. En bij de
uitvoering daarvan hebben zij wel getoo~d
vooruit te ziju gegaan in vergelijking met
het gedurendo den Japanschen oorlog door
hen getoonde flegma. Maar toch is het
Russische leger over het geheel geuomèn
nog steeds zeer log; wel beschikt het over
r.otc massa's, maar niet over talent om te
euvreerenhet beschikt over goede
'tón voor de verdediging, maar het is
cl toer I kend voor aanvalsbeweging.
De strijd bij de Masurische meren.
Duwcü, do bekende oorlogscorrespondent
ii do V'onvarts", schrijft d.d. 30 November
uit liet Oosten:
„De slcen,bakkerij is nog door de Russen
bezet". Zoo luidde het telefonisch bericht,
dat do commandant van do verdedigingsstel-
!ing aan hot niecr-platea.u krees. De comman
dant, ritmeester v. M. is tegelijkertijd ohef
van de infanterie, artillerie, pionier-afdeeling,
van de cavalerie en kapitein van de stoomboot,
die als ijsbreker eu kanonneerboot dienst doet.
Als ijsbreker trekt do boot een streep door de
rekening van de Russen en maakt een vaar
geul in do ijsvlakte, waar geen springer of
zwemmer overheen kan.
Op de broede moren, om het even of zij open
of dicht liggen, wordt 's nachts geregeld wacht
gehouden. Do nauwe passage eisclit bijzondere
voorzichtigheid. Reeds eenige malen hadden
de Russen geprobeerd, onder bescherming van
de duisternis, over de toegevroren moerassen
te komen. De poging kostte hun echter telkens
dooden en gewonden en ook gevangenen. Nu
was het plan hen uit hun posities in do nabu
rige dorpen to verdrijven. De commandant gal
bevel, dat zoowel de boot als de zware en lichte
artillerie in de verschillende stellingen de
overzijde moesten beschieten. De batterijen
aan land moesten het voornaamste steunpunt
van do Russen, een steenfabriek, zuiveren.
Juist, toen wij aan het landingslioofd aan
kwamen, kwam de stoomboot van haar och-
tendtoeht terug. Eenige oogenblikketi later was
zij reeds gereed voor het bombardement en
zond zij haar eerste projectielen naar de over
zijde. Kort achter het 6ohip aan gleden wij m
Ken afzonderlijke vrede.
Do aanhoudende geruchten over een af
zonderlijken vrede tusschen Oostenrijk ei
Servië vinden steun, zoo wordt uit Weenei
aan de „Voss. Zeit." geseind, in de med-
deeling van gevangen genomen Servisch-,
officieren, dat de vroegere gezant Sim it;-,
naar Petersburg is gezonden om daar verlo.
te verzoeken, voor het geval ook de tweed
Servische verdedigingslinie uiteen word.
geslagen, tob het sluiten van een afzonder
lijken vrede met Oostenrijk.
T u rkije.
De heilige oorlog.
Uit Konstantinopel schrijft men aan de I
„Tageszeitung", dat de Engelscben wel in- 1
zien, dat zij hun positie aan de Sjat el
Arab niet lang zullen kunnen houden en dat
zij op het onverwachts teleurgesteld zijn
doordat de tot dusver getrouw gebleven
sjeik van Koweit zich thans tegen hen
koert. Deze sjeik zou zijn paleis en alle
openbare gebouwen in brand gestoken heb
ben en trekt met zijn legertje naar het
noorden om zich bij den heiligen oorlog aan
te sluiten.
Zuid-Afrika.
De Wet gevangen.
LONDEN, 2 Deo. (Reuter.) Officieel
wordt uit Pretoria gemeld, dat De Wot gevan
gen is genomen.
PRETORIA. Kolonel Brits nam
Dinsdag De Wet gevangen op een
hoeve, honderd mijlen oostelijk van
Mafeking. De Wet wist, nadat hij op 2
November met vier volgelingen in Trans
vaal de wijk had genomen, aan zijn vervol
gers te ontsnappen. Hij voegde zich daarop
bij een klein commando van rebellen in het
district Schweizer Reneke. Met deze strijd
macht trok De Wet snel in westelijke rich
ting, maar hij werd onophoudelijk ver
volgd. Op 27 Nov. werd een deel van zijn
strijdmacht gevangen genomen. Thans werd
De Wet met zijn 52 overgebleven volgelin
gen op een hoeve omsingeld. Hij gaf zich
over zonder verder verzet.
PRETORIA. Het commando door De Wet
in heb district Schweizer Reneke gevormd,
bestond in hoofdzaak uit rebellen, die uit
het westelijk deel van den Oranje Vrijstaat
waren ontsnapt. Met deze macht trok De
Wet westwaarts, zoo Bnel voortrukkend, dat
pogingen van de regeeringstroepen om hem
te omsingelen vruchteloos waren. Hij had
voordeel van hevige regens en stormen, daar
het nu onmogelijk was van auto's gebruik
te maken, wegens den slechten staat der
wegen. Op 25 November trok De Wet over
Een gewaagde onderneming. Dezen dagen vloog een automobiel meteen Duitsche patrouille
in volle vaart door een door do Franschen bezet dorp in Noord-Frankrijk. De
auto ontkwam aan de achtervolging.
Enkele lepels daags
sterken zenuwen en lichaam,
20.000 Artsen
erkennen dit schriftelijk.
In Apotheken en Drogisterijen verkrijgbaar. Brochure»
bij het Gen. Agenlsciiap. Sarphallslr. 34, Amsterdam.
„Gistermorgen om 5;25 werd ik wak
ker door een kolossaal lawaai. Ik dacht aan
onweer, maar wldra werd het me duide
lijk dat het kanongebulder was. We ston
den dadelijk op en spoedden ons naar de
kust, waar we een Duitschen kruiser, waar
van ik den naam nog niet weet, bezig zagen
een hier al ©enigen tijd op de reede liggcn-
dfen Russischen kruiser te beschieten. Ik
denk, dat er ongeveer 45 schoten gelost
zullen zijn, toen de Rus zonk. Van de be
manning, 326 man, verdronken er een
tweehonderd. De overigen werden gered,
doch velen hunner waren gewond en be
zweken er heden nog zes aan hunne kwets
uren. Eén van de drie hier ook al eenigen
tijd liggende Fransche torpedobooten volg
de den Duitscher. Ter hoogte van de Swim
ming Club echter werd ook deze torpedo
boot in den grond geboord. Hiervan werd
niemand gered. Toen stoomde de Duitccher
kalm weg alsof er niets gebeurd was. Het
Duitsche schip maakte op mij niet den
indruk van een reuzenschip te zijn. Zooals
te begrijpen, was de geheele stad in rep en
roer. Het Russische schip lag vlak voor de
■Cricket Club en slechts een klein topje van
den mast komt nog boven het water uit.
Het was een stout stukje van den Duit
scher, dat erkent iedereen. De Russen wa
ren weer niet klaar en de Franschen had
den geen stoom op met uitzondering van
die eeno torpedo, die dan ook in den grond
geboord werd. Hadden de Duitschers ge
weten, dat die andere twee geen stoom op
hadden, vermoedelijk waren ze er dan ook
wel aangegaan. Het was een ontzettend
lawaai, vooral het geloei der projectielen,
en het weerkaatsen door de bergen maakten
het nog hevïger.
„Als de courant weer uitkomt zal ik die
opzenden. Voorloopig is de courant door
den censor verboden.
„De Fransche torpedo-booten en de Rus
sische kruiser hielden allang oefeningen in
de nabijheid van Penang, blijkbaar echter
met gering resultaat. Russische matrozen,
met zeer ongunstige gezichten, liepen gere
geld 's avonds door de stad. Ook de heel
wat sympathieker uitziende Fransche ma
trozen. De officieren hadden toegang op de
Club. Wat de Franschen betreft, die ver
veelden zich ontzettend, zij toch spraken
geen woord Engelsch en de overgroote
meerderheid der Engelscben. sprak geen
Fransch. Het waren anders geen ongeschik
te mensehen.
„Met het oog op de censuur zal ik maar
niet verder over dit) voorval uitweiden, an
ders mocht de brief nog eens achtergehou
den worden."
Onze stadgenoot voegt erbij:
„Het zal u vermoedelijk nog interessee
ren te vernemen, dat nu ongeveer een
maand geleden alle Duitsche inwoners van
Penang en Singapore gevangen gezet zijn
en zich bevinden in het thans voor verde
digingsdoeleinden niet meer gebruikte fort,
dat gelegen is vlak tegenover de plaats
waar het Russische schip in den grond ge
boord werd, zoodat de gevangen Duitschers
reeds enkele dagen na hunne gevangenne
ming onder de eersten waren, die het Duit
sche succes gadesloegen."
behoorlijken afstand over den gladdon, harden -den spoorweg ten noorden van Devondale
iisspiegél naar het naburige eiland. Hier had- (achttien mijlen noordelijk van Vrijburg)
ion onna troojien tid, in eon lioevn huiselijk Van Vrijburg uit begon kolonel Brits de
mgeriohfc Blaffend begroette ons do ketting- verïol 0 27 N"ov. aam hij d
hond, uit een stal kivaon het geknor van votte -p,° J
varkens, kippen trippelden fond, onder een van De Wet s strijdmacht, ouder commando
ploeg sat een konijntje gehurkt. Een dekking vau G- Wolmarans, gevangen. De Wet
van stroo maakt© ons mogelijk d©n vijand zon- had deze afdeeling den dag te voren ver
der gevaar waar t© nemen. Op ternauwernood laten, en was verder westwaarts getrokken,
achthonderd moter afstand zag men aan een De vervolging weixl met kracht voortgezet
boschrand de Russische voorposten. Zij waren en op 1 December baalde Brits De Wét in
volkomen op hun gemak en bleven het ook, bi: de boeVe Waterburg. Nadat deze boev©
toen ai, 00.. nog vorder naar voren geschoven omsi ld n de rebeUen 62
Duitsch machinegeweer hoorden knetteren.
Hot dool van dit vuur konden wjj niet zien. Is"' schot te losson over.
Intussohen was ook eon zware en een licht© Het geheele aantal rebellen door Brits
batterij aan land mot het werk begonnen. Plot- gevangen genomen, bedraagt ongeveer 120.
seling sloeg uit een huis in het door de stoom- Onder de gevangenen is ook H. Oost (de
boot beschoten dorp de vlam uit. Hetzij hot redacteur van „Het Volk" en Nederlander
een schuur met stroo was, of dat de aftrok- van geboorte).
kende Russen brand hadden gesticht, de vlam- Aan de verTOl.in. werd dMlgonomon door
men verspreidden -zich zoo snol dat korten auto-nfdecliSg van don Witwatersrand
tnd een geweldige vuurzuil omhoog steeg. He
Russische voornost bleef nog steeds kalm, waar onder kolonel Jordaans en door commandos
zij was, de vijandelijke artillerie gaf slechts j van Middelburg, Lijdenburg, Barberton en
teekenen van haar aanwezigheid door eenigo Carolina. Tijdens de operatiën werd alleen
■kartetskogels. Onze aanvoerder meende, dat de een rebel gewond.
schietvoorraad der Russen op was. Nu gingen
wij naar het andere eiland. X>e stoomboot was
weer aan het werk om de vaargeul in het ijs
wat te verbreedon. 1
Na een half uur glijden over het ijs, gedeelte
lijk gedekt achter hoog riot, kwamen wij bij
do voorposten op liet andere eiland. Voor de
Do „Emden" op de reede van Penang.
Een der lezers van het „Hdbl." ontving
soldaten" is liet riet een uitstekend ta.m- de actie van ie Emden"
lei-ia al voor hutten, schuilplaatsen, voor pro- I "7
tSmmors cn wkllen. N'ood maakt vin- j bij Penang en zendt ons daarover het vol-
dingrijk. In do kunstig gebouwde, met stroo j gende.
bologdo rieten hutten hoereoht een aangename I Mogelijk is het niet ondienstig, vooraf op
temperatuur. ui; te merken, dat Penang oen eiland je is tegen
Van oen verhooging zag ik, hoe de proiec- n 1 t i- -r r 1 11
ticion insloegen in do achter oen bosoh gelegen 1 westkust van het schiereiland ilalakka
steenbakkerij. Nu verdwenen do Russisolie bohoort tob de z.g b tra its Settlements.
zaak werd hun vermoedelijk Do stad is gelegen op de Zuidoostkust van
1 i-.i. j„;öf vnn <)fl Rf;ir]
voorposten. De
toch to bedenkelijk
het eiland en men ziet dus van uit de stad
het vasteland van het schiereiland Malak-
Ser V 5 ka. De afstand tusschen Penang en den vas-
r. ten wal is twintig minuten varen. De reede
De ontruiming van Belgrado. yan penang h|effc zooals vanzelf spreokt
Men meldt van Duitsche zijde: ©en noorder- en een zuider-ingang. De zui-
Aan liet „Berliner Tageblatb" wordt uit delijke ingang is zeer ondiep en voor sche-
Sofia bericht, dat Belgrado thans finaal pen van groote afmeting slechts bij hoog-
ontruimd is. Het leger van generaal Stepa- water bevaarbaar. Da scheepvaart maakt
novitsch is op den terugtocht. Reizigers uit daarom dan ook bijna uitsluitend van den
Servië berichten, dat de groote Farda- uoorderingang gebruik. Penang bezit een
brug bij Demirkapia door een bende komi- j aanlegsteiger waar twee mailstoomers te
<-nci;;>a ongeblazen en dat de bewaking
tadji's is opgeblazen en dat de bewaking
werd afgemaakt. De reparatie van de brug
is thans geheel ondoenlijk, zoodat Servië
ook geheel is afgesloten van Saloniki en
Zuid-Macedonië. Uit Nisch wordt bericht,
dat do Oostenrijkers Aranscbelo Watsch be
zet hebben. Bij Poscbarewatsch hadden he
vige gevechten plaats, Een Oostenrijksch
gelijk kunnen liggen. De ligplaats van oor
logsschepen, die Penang bezoekon, is even
ten noorden van de plaats waar de han
delsvaartuigen ankeren, en de „Emden'
moet dus door den noordelijken ingang zijn
binnen gestoomd en daar onmiddellijk op
de oorlogsschepen gestuit zijn.
De brief luidt aldus;
Een mooi aanbod.
Het hoofdbestuur der Nationale Vereeni-
ging voor den Volkszang herinnert belang
hebbende, dat mobilisatie-muziekcorp
sen" op aanvrage de partijen van zes volks
liederen, door deze veneeniging beschikbaar
gesteld, op aanvrage bij den voorzitter, den
heer Wouter Hubschenruyter, Adm. v.
Gentstraat 25, Utrecht, kosteloos kuüuen
verkrijgen.
Oproer in een inlerneeringskamp.
Men seint uit Zeist van 3 December
In het interneeringskamp alhier werd
hedenmorgen door Belgen verzet gepleegd.
Door de Nederlandsche bewakingstroepen
werd gevuurd, met het gevolg, dat eenigo
Belgen gedood en anderen gewond werden.
Uit een nader bericht blijkt dat het ver
zet in het kamp werd bedwongen. Er zijn in
het geheel 8 dooden en 22 personen ge
wond, waarvan 4 ernstig.
Omtrent het verzet in het kamp te Zeist
verneemt een correspondent nog het vol
gende
In de laatste dagen bestond er eenige
gisting onder de geïnterneerden. Toen het
electrisoh licht Woensdagavond uitging,
was de ontevredenheid vrij algemeen. Don
derdagmorgen om half negen kwam het tot
een formeel oproer! Ruiten werden ingesla
gen, tonnen bier ingetapt. Een groote
drang naar den uitgang ontstond.
Op het oogenblik zijn ongeveer 11,000 man
in het kamp ondergebracht, er zijn 1000
man bewakin,gatroepen
Toen de geïnterneerden bet kamp wilden
verlaten, werden zij tot zesmaal toe ge
waarschuwd zich rustig te houden en geen
pogingen aan te wenden tot verzet. Toen
deze sommaties niet hielpen en beantwoord
werden met gejouw, werd ten slotte ge
vuurd, met het gevo^ dat er acht dooden
vielen en 22 personen werden gewond, van
wie 4 vrij ernstig. Daarna keerde de rust
weer.
Uit Amersfoort seint men nog:
Ledigheid i9 des duivels oorkussen en
tevens een van de hoofdoorzaken voor d<
relletjes, die Woensdagavond en Donder
dagochtend plaats hadden in het kamp van
geïnterneerde Belgische militairen bij Boc«-
terberg, waar 't in de laatste dagen al
meer en meor girtte.
Een andere oorzaak is het bezoek der
vrouwen, dat reeds moest worden ingeperkt