Legerzaken.
Uit Leger en Vloot.
DE SOLD ATENCOUR A N'T van Woensdag 2 December 1 O 14. 3
rivier gaande, plotseling de Bulwark" in
vlammen gehuld zag, onmiddellijk stegen
dikke rookwolken op, eerst zwart en geel,
en dan wit. En toen zij opgetrokken waren,
was het schip geheel verdwenenvoordat
do schepen, die in de nabijheid lagen, er
aan denken konden booten uit te zetten,
was het drama afgeloopen. De schok werd
op verscheidene schepen gevoeld, doch
averij hebben deze niet bekomen. Uit het
feit, dat de ontploffing om 8 uur plaats
had, kan men de conclusie trekken, dat
het grootste gedeelte van de bemanning
juist aan het ochtendmaal zat, of beneden-
dek was, en hun kans op redding was dien
tengevolge zeer gering. Dat er nog eenige
overlevenden zijn, is vermoedelijk te dan
ken aan het feit, dat de niet omgekomenen
zich juist op weg naar het schip bevonden,
met de vaartuigen, die voor de verbinding
tusschen het schip en de kust zorgden. Ze
ker is echter, dat van de 780 opvarenden,
750 omgekomen zijn.
Naar geloofd wordt, begon de ontploffing
in de achterste kruitkamer. Een ooggetuige
zag tenminste, hoe plotseling van het eene
einde van het schip naar het. andere, vlam
men hoog in de lucht laaiden. Van het
schip is niets meer te zien en men vermoedt
daarom, dat de masten bij de ontploffing,
weggeslagen zijn.
Uit Chatham wordt nog aan de „Times"
liet volgende gemeld:
Rustig lag de „Bulwark" voor anker in
de Medway. Andere schepen lagen dicht in
haar nabijheid. Het verlof was om 7 uur
afgeloopen en dus waren zoo goed als alle
leden der bemanning aan boord. Het mu
ziekcorps speelde, en eenige manschappen
hielden aan dek oefeningen, toen de ont
ploffing plaats had. Ver in liet rond vlogen
overblijfselen van het vaartuig. Onmiddel
lijk werden pogingen tot redding der man
schappen in het werk gesteld en booten wa
ren den geheelen dag nabij de plaats van
het ongeval zoekend naar de lijken der ver
dronkenen. De weinigen, die den dood ont
snapt waren, werden naar andere vaartui
gen overgebracht. De oppervlakte van het
water was bedekt met stukken hout, kisten
en allerlei andere voorwerpen.
Het geluid der ontploffing was zelfs ge
boord te Gravesend en Taversham. De
„Bulwark" stond onder bevel van kapitein
Guy Lutley Sclatter, een man van 46 jaar-
Bij K. B. zijn, met 1 Dec. bij de Kon. Ma
rine-reserve bevorderd tot luit. ter zee 2e kl.,
de adelborsten le kl. J. T. Kort, A. D e ke
rn a, H. L. Oudenhoven. A. G r o u-
strn, J. Hamers ma, A. Dubois, G.
Zeil inga en J. G. H. L e f f e r s.
Bij K. B. is aan den landweerplichtigen
lste luit. C. J. G. Bredius, van de art. der
landweer, een eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend.
Bij K. B. is: lo. een eervol ontslag uit den
militairen dienst verleend: a. aan den res.-
luit.-kol. J. S t a m, commandant in landweer-
district Gouda, met 1 Dec., en aan den res.-
kapt. M. van den Borg, van het 32e bat.
landweer-inf., met 16 Dec.b. aan den res.-
kapt. J. G. B. B e r 1 a u w t, van het 15o bat.
landweer-infv met 1 Dec., en zulks op zijn
aanvrage, na een diensttijd bij het reserve-
personeel der landmacht van meer dan vijf
jaren, voor een officier die reeds in het genot
ia van militair pensioen2o. aan genoemde
reserve-officieren, met instandhouding van het
voortdurend pensioen, hun toegekend als ge
wezen officier van het leger in Ned.-Indië, be-
dwgendo voor den res.-luit.-kol. Stam f 11)00
'sjaars, en voor ieder der ros.-kapt. Van don
Berg en Berlauwt 2000 'sjaars, een nader
voortdurend pensioen verleend, voor hen resp.
bodragende f 160, 99 on 90 'sjaars.
Bij K. B. zijn benoemd tot reserve 2e
luit.: n. gerekend van 7 Nov.:
bij het wapen der inf.hij het reg. grenadiers
de vaandrigs J. H. Benschop, A. A. Scha
berg, H. de Leede en D. G. W. Muller
M a s s i s, allen van het korps; bij het reg.
jagers, de vaandrigs N. J. Yonck, A. van
der Minne, J. J. A. Bakker, J. H.
T r e s f o n, H. de Leede en E. B. W.
Schuitema, allen van het korpshij het 4e
reg., de vaandrigs J. II. A leva, G. Ival ff,
C. Ketel, O. H. H i n s, J. W. van der
Vlugt, E. Broekman, G. du Rij van
Beest Holle, D. T. Ruys, J. W. IJ do,
A. A. Parmentier on W. H. H u d i g,
allen van het korps; hij het 5e reg., de vaan
drig N. W. Spaarkogel van het korps;
bij liet 6o reg., de vaandrigs J. J. A. S. v a n
A lp hen, 1. A. M. F. van Miorlo, R.
Voorhoeve. A G. A. J. van Gastel,
J. G. A. Sehmittmann, F. \V. A. M.
Pay mans on C. de Hoogh. allen van
het korps bij lot 7e reg. do vaandrigs G. J.
van Heek, L. W. do Boer en B. Pie-
ron, allen van het korps; bij het 8e reg. de
vaandrigs J. Bikker en J. IIA.
Schaafsm a, beiden van l«»t korpsb\j het
9e reg., do vaandrig J. N o'o i t g ed a g t,
van het korps; bij het 10e reg., de vaandrig
P. d e V o s, van het korpsbij het J2e reg.
de vaandrigs J. G. G. Be t b e en J. H. D ie
pen broek, beiden van het korps; bij het
13e reg.. de vaandrig H. S me kers, van
het korps; hij het 14e reg. vaandrigs C. J.
vander hinden ra J. G vanNiftrik,
beiden van het korps; bij het 15e reg., de vaan
drigs J. N. B. S i m o n i s, F. E. Jansen,
Ti -J. Rood, P h. A; Lansberg, H. J.
B o 1 st i e r, P. Ma k, W. II. v. B o r k, J.
G van Breda Kölff, D. Schipper,
B. Veth, H. S. Roosje, A. He blij, J.
Woltnkn en J. E. P. Lindeman, allen
-.an het korps; bij het 17e reg. do vaandrig J.
P. J. M. van Bes o uw. van liet korps; by
het 18e reg. de vaandrigs P. J. Ti g gi: rs en
B. J. Tjerks, beiden van heb korps; bij het
20e reg. de vaandrig J. H. Esselink, van
bet korps; bij het 21e reg. d» vaandrig P.
Kaag, van het korps
bij liet wapen der art.bij het 2e reg. vold-
art., do kornet H. A. Scha doe van h»>t
korps; bij liet 3e rog. veld-art. de kornet P.
B. Uyt don Bogaard, van het korps;
by het le reg. rest.-art. de vaandrigs G. R.
K r a a ij e n b r i n k, W. A. J. van den
korp6by het ïb reg. vost.-art., do vaandrig
C. Steenhoe k, van het korps; bij het 3o
reg. vest.-art. de vaandrigs K. T. Koch en
M E. Versteeg, beiden van hot korps:
b. gerekend van 15 Nov., bij het wapen der
inf., bij het 15o reg., dc vaandrig G. H.
H i 1 1 e b r a n d, van liet korps
c. gerekend van 25 Nov., bij het wapen der
art., bij het 4o reg. veld-art., de kornet jhr.
G. W van der Does, van het korps;
II is bepaald, dat de benoeming van den
bij K. B. benoemden vaandrig F. J. L.
St re gels tot res.-2e-luit. bij het 6e reg.
inf., zal rekenen te zijn ingegaan op 8 Nov.
Bij K. B. is aan J. F. Schreu der
ontheffing verleend voor den wrrkelijken
dienst bij de landweer tot 1 Aug. 1916.
Een Inspectie.
De Minister van Oorlog inspecteerde Zater
dagmiddag het Delftsche Studenten-Vrijwilli
gerskorps, dat zich daartoe op het Malieveld te
s-Gratenhage had opgesteld onder bevel van
zijn commandant, den eerste-luitenant der in
fanterie F. G. de Veer. Het korps, dat eene
afdeeling voor draadlooze telegraphie vormt,
is het eerste dat als vrijwillige landstormafdee-
ling door den Minister van Oorlog ter beschik
king is gesteld van den opperbevelhebber. In
den namiddag vertrok de afdeeling uit Delft
om zijne bestemming te velde te volgen.
Do automobiel, waarvan het koetswerk, ge
deeltelijk uit metaal vervaardigd, de noodige
toestellen bevat, stond aan de N. O. zijde van
het Malieveld opgesteld en links daarvan de
raasten, terwijl rechts de manschappon met
hun rijwielen, twee met een motorfiets, waar
van een met zijspanwagen voor den luitenant-
commandant, zich bevonden.
Tijdens de inspectie werden draadlooze sei
nen gewisseld o.a. met het station voor draad
looze telegrafie to Scheveningen.
Ten slotte sprak de Minister de aan liet ein
de der oefening op twee gelederen opgestelde
manschappen toe.
De inspectie duurde ongeveer drie kwartier.
Fort Marken-hinnen. Inzender van bedoeld
«tukje is P. Th. Wellmans, korporaal-kok,
fort Pampus.
AAN INZENDERS VAN GEDICHTEN.
WIJ hebben nog een grooten stapel gedichten
liggen, die, voor zoover ze geschikt zijn, alle
op plaatsing wachten. Men zende ons dus voor-
loopfg geen gedichten toe, maar In elk geval
moeten sommige ongeduldige inzenders beden
ken, dat wij niet anders kunnen doen dan wat
geschikt Is plaatsen In de volgorde van toezen
ding. leder wachte zijn beurt af. Wat niet ge
plaatst wordt, Is ongeschikt en gaat de
mand In.
Eenige miliciens van het 20e R. I. 2e Bat.
Leest eens met aandacht het juist in dit num
mer geplaatste st»k over „Verveling en mid
delen daartegen" van sergeant Loggers. De
schrijver begrijpt zoo goed hoeveel reden tot
dankbaarheid wij in onzen vredestijd hebben.
Kop op, kameraden, en... vooral niet kanke
ren Tegen verveling is veel tq_ doen en allicht
vindt ge ales nog beter dan oorlog voeren met
ales wat daaraan voor jullie en het land vast
zit. Red.
Vrijwilliger a/b. H. M. „Atjeh". "Wij denken
van wel. Maar vraag het uwen onraiddellijken
chef die dit alles beter weet dan wy. Red.
Korp. mariniers M. B. Wend u s.v.p. tot
uwen sergeant-majoor. Niet wij, maar hij zal
u de verlangde inlichtingen verstrekken kun
nen. Wij vernamen intusschen, dat zoolang de
mobilisatie duurt, geen verzoeken om over
plaatsing naar de marechaussee worden be
handeld. Red.
J. W. do H. 2—41 L.W. Niet geoorloofd.
Red.
P. C., Nieuw-Helvoet. Kan u dnarover niet
inlichten. Wij weten 't niet. Wend u dus tot
uwen compagnies-commandant, dio allo inlich
tingen geven kan. Red.
J. H. H. O. O. Kon. Mar. Dank voor uw
schrijven. Met andere bladen hebben wij na
tuurlijk niets te maken. En zoolang onze
militairen niet zelf van belangrijke gebeurte
nissen verslag aan „De Soldatencourant" zen
den, moeten wij nel eens iets overnemen,
waarin achteraf een fout blijkt te schuilen.
Maar we zullen nog nauwlettender toezien.
Red.
Korporaal W., Zutphen. Inderdaad moet ge
schreven worden aan het Departement van
Oorlog. De leeftijdsgrens is mij niet bekend,
maar stellig gelooven wij. dat uw vader, die
nog zoo form is, een goede kans op aanstel
ling heeft. Red.
C. G. Maandag, Scharendijke (Z.). Wij
weten geen adres voor gratis voetballen. Vraag
het eens aan heb hoofdbestuur van de Ver.
„Onzo Vloot", Stationsweg 89, Den Hang. Dit
hoofdbestuur heeft reeds zqer velen geholpen.
Wie weet! Red.
F. C. S. te Middelburg. Wacht eerst, of na
uw oproep de lantaarn terecht komt. Zoo niet,
dan moet go betalen. Gooi het dan met den
eigenaar op een accoordje en betaal in ter
mijnen. Red.
De mil., die op den 11 Nov. jl. een lantaarn
in de Wijdstraat van den motorrijder F. C.
Seithuyser bewaarde, wordt verzocht om deze
zoo spoedig mogelijk naar zijn bataljon to
Middelburg te zenden, daar hij vader van 3
kinderen is en door den eigenaar in moeilijke
omstandigheden kan worden gebracht. Het
adres is: Waag-Kazerne, F. C. Seithuyser to
Middelburg, Zeeland,
Cevondcn voorwerpen.
Gevonden een koppel met bajonet, waar
schijnlijk door een verlofganger uit Öoltgenv
plaat verloren op de .Middelburgsche boot.
Terug te bekomen bij den directeur dier Stoom
bootmaatschappij te Middelburg, kantoor
Rouaanschekade.
Verveling en middelen daartegen.
Sergeant Loggers schrijft ons:
Ons mooie najaar heeft ons verlaten. Do
grijze wintervorst viert feest. Wij waken,
wachten en.... vonden ons.
M ij klagen niet wij liebben het goed, wij
staan niet dagen achtereen te vuren in loop
graven of bedienen bet geschut, kans hebben
dé» iedere seconde gedood te norden.
Wij hebben van 1 Augustus af, onzen solda
tenrok aan, liet werkeloozo leien (gelukk.g
voor ons) begint ons geducht te vervelen. Wij
verlangen terug naar ons dugelijksche werk
in ateden, dorpen en op het land.
Maar wij zijn voor alles soldaten, en weten
dat plicht ons gebiedt, to waken en te wachten. I
Verreien behoeven wij ons eigenlijk niet, wij
hebben tenminste bij ons te Krimpen a/d Lek 1
een prachtremedie daarvoor gevonden.
Mag ik u eens vertellen, hoe wij ons amuseo
ren, misschien is er voor u, lezers een weg-
wijzer in om ook eens de hand aau den ploeg te j
slaan het naken wordt wat lichter, aangena- j
mer en nuttiger. Wij zijn al vroeg begonnen
door de zorgen van onze commandant, den
kapitein Koster hadden wij einde September 1
reeds een gezelschap uit Rotterdam.
Hoe ons dat l«> vallen is, hebben wij in de
Soldatencourant reeds gelezen. Maar om al
tijd iets nieuws te vinden, was moeilijk voor
onzen kapitein, vereischt veel tijd, wij leggen
niet aan een spoor, dus onzo invite's kosten
veel geld. Hi?t meeste moest gehaald en ge
bracht worden per boot van Rotterdam. Wij
hadden dus geld noodig. Een methode om aan
geld te komen was spoedig gevonden. Op een
dag prijkte voor ons bureau een schrijven dat
wij vrijwillig iedere week een bijdrage konden
afstaan voor gezellige avonden enz. Onze jon
gens waren het gewandel, den dijk heen en
terug, terug en heen, reeds lang moede, dus de
vrijw illige bijdragen van 5 ets. voor korporaals
en manschappen kwairon in, enkelen gaven
meer. Onze onderofficieren deden allen mode
en gaven goed, en onze h.h. officieren lieten
zich ook niet onbetuigd. Dus geld was er, nu
nog een commissi» om dat geld om te zetten
in gezellige avondjes.
De commissie toog aan den arbeid, maar
die arbeid was en is nog moeilijk. Daar waren
heel wat bezwaren te overwinnen. Een zaal,
waar al onze 450 menschen in konden bestaat
bij ons niet. We! één waar er 200 ingingen,
zoo moesten wij dus onze invités tweemaal
verzoeken.
Een goede piano hadden wij niet. Maar in
onze commissie was een' pianofabrikant, hij
bood ons een fraaie piano en orgel geheel be
langeloos aan. Dus muziek hadden wij. Maar
waren enkele dames uit Krimpen en enkele
onzer mannen gedrild tot goede tooneelspelers.
De wijzo waarop do Militaare Tooneelver-
eeniging „Mobilift" to Krimpen toegejuicht
werd door ons, moge deze jonge vereeniging
een vingerwijzing zijn op den ingeslagen weg
voort te gaan en" ons memJor genoegen te ver
schaffen.
Meer vertel ik u thans niet, ik heb reeds te
reel van uw geduld gevergd. Volg ons voor
beeld, reken niet op al te veel lof van de zijde
van uwe militairen, want dan komt u teleur
gesteld nit. maar sla e»*enals wij de hand aan
den ploer, en als u dan de voldoening hebt,
dat velen uw georganiseerde avondjas bezoe
ken. dan is uw moeite ruimschoots beloond.
Uw doel moet zijn als hot onze: Veraange
naming van hot verblijf van gemobiliseerde
troepen.
Namens de Krimpensche Commissie:
Ph. J. LOGGERS, L. w, Sergt.
Indien iemand meerdere inlichtingen wil
hebben over organisatie van een en ander
boven behandeld, dan ben ik gaarno bereid
schriftelijk in te lichten.
Uit Ossendrecht.
Fourier Groenink schrijft:
Nadat onze compagnie reeds in vele grens
plaatsen gelegerd was geweest en reeds lang
had uitgezien naar een avondje, zooala er in
andere plaatsen, volgens berichten in de „Sol
datencourant", meerdere gegeven zyn, heb
ben wij eindelijk, nu wij in Osaendrecht gekan-
tonneerd zijn. ook ons avondje gehad en zul
len er meerdere volgen. Door do goedo zorgen
van den kant.-oommt. is een lokaal gehuurd
en ingericht tot cantine. waarin een mooi too-
neeltje is opgeslagen. Een daartoe benoemde
oommissie Instaande nit 2 officieren en 1
onderofficier hoeft na veel werken en moeiten
gezorgd, dat er gedurende de maand Decem
ber, minstens eens per week een gezellige
avond zal worden gegeven. Door de bijdragen
van vel© ons goed gezinde burgers hier uit
do plaats zijn wij in staat do kosten gedeelte
lijk te dekken Onzen dank aan deze commis
sie en aan hen, die ons zoo mild steunden. Dc
reeks van avonden is Vrijdag 27 Nov. geopend,
door eene lezing, gehouden door den res. len
luit. Bos over ,.Dc oorzaken van den huidi-
gen oorlog" althans voor zoover die op heden
zijn na te gaan.
(Te voren werd de avond geopend met een
toepasselijk woord door den kant.-commandant
den kapt. C. W. van Ginkel.)
Zeer begrijpelijk heeft zyn weledelgestr.
deze oorzaken den aanwezige®, waaronder ook
de notabelen van het dorp, verteld. Een dave
rend applaus aan het einde dezer voordracht,
bewees den spreker, dat zijn woorden allen
zeer tot genoegen hadden gestrekt. Een
woord van dank aan den luitenant Bos is hier
dan ook wel op zijn plaats; tevens drukken wij
de hoop uit, dat de andere te geven avondjes
ons evenzeer tot genoegen en afleiding mogen
strekken.
A. G., fourier.
Populair-Wetenschappelijke lezingen.
Mil. Van Zuylen schrijft ons van fort Rijn-
auwen
In Utrecht worden voor de militairen een
reeks populair-wetenschappelyke lezingen ge
houden, die door degenen onder hen, die van
wat degelijks in een aangenamen vorm houden,
Al zijn de officiëele berichten gewoonlijk heel sober gesteld, er wordt in Noord-
Frankrijk nu en dan hard gevochten. Uit het hevig geteisterde dorp Louppv-Ie-
Chateau drijven de Franschen de Duitsche troepen uit. Van de beschoten plaats is
niet veel meer dan een puinhoop over.
Engelsche artillerie beschiet met z.
io Champa£*e, het noerden van Frankrbk,
zestig pondera de Duitsche atellingen
er was meer. Velen onder ons wilden hnn ver
loren kennis terug zien te krijgen, anderen
wilden meer nieuwe opdoen.
Lezen, schrijven, rekenen, landbouwonder
wijs, vakteekenen, boekhouden.
En de jongeren onder ons wilden sport bt
oefenen. Door de zorgen van de comiuiss'c
hebl>en zij alles gekregen wat zij wenschteu.
Wij beschikken onder onze militairen ove.
5 uitnemende leerkrachten.
lederen middag kunt u een groot deel onzer
militairen schoolwaarts zien stappen. Door de
goede zorgen van het gemeentebestuur kregen
wij gratis beschikking over schoollokalen; en
kele uitgevers, die wij daarom vroegen, levor-
den ons gratis leerboeken. Ook kochten wij
zelf verschillende leermiddelen.
Ken korporaal geeft les in vakteekenen, ter
wijl eea paar onderofficieren boekhoudles
geven.
Wij spelen 's middags voetbal, korfbal, wij
doen aan gymnastiek, kortom wij stalen onzo j
spieren. Wat wij niet. hadden of Iconen konden,
kochten wij. Wij hebben ook ons eigen muziek
corps. Geleend en gehuurd, zoo kregen wij onze I
eigen muziok. lederen avond kunt u ons hoo-
ren repeteeren. Of het goed gaat? Vraagt u
dat maar aan hen die geregeld doderen avond
naar die repetities 6taan te luisteren. Het mu
ziekcorps 15 kort is reeds populair bij ons.
Nu onze gezellige avondjes.
Do eerste ve.reeniging, die ons kwam bezoe-
ken, was Symphonia uit Schoonhoven, met een
kuitaar spelende adsp. vaandrig, die ons uit- j
stekend voldeden.
De afd. Rotterdam van de Vereeniging voor
den Volkszang bezocht ons 2 maal. In de pau-
zen en op marsch zingen wij nieuwe vader-
landsehe liederen, ons dien avond geleerd.
Do goede verst antihouding tusschen bureefs
en militairen bleek ons, toen wij een aanbie- i
ding kregen van de Tooneelvereeniging Vrien-
denkring om voor militairen een tooneelvoor-
stelling te geven. Zij had een schitterend succes.
Wij hebben hun een hartelijk tot weerziens op
de planken toegeroepen.
De heer en mevrouw Haus uit Den. Haag be
zorgden ons door hun voordrachtkunst een
prachtavond. Wij zullen hen niet gemakkelijk I
vergeten en zij zeker Krimpen met zijn hoogen
Lekdijk en veel mist niet.
Middelerwijl kregen wij goeden steun van do i
Centrale Commissie voor Ontwikkeling en Ont-
spanning der Gemobiliseerde troepen in Zuid-
Holland. Nu hadden wij mooie lijsten met aan
biedingen. Wij maken er goed gebruik van. i
Verschillende hoeren bezochten ons. Wij maak
ten met dr. J. Th. de Visser een mooie reis
naar het verre Oosten, waar ons voorstellings
vermogen ons t© kort sohoot, hielp ons de
tooverlantaarn. Met dr. Nort uit Gouda be
keken wij onze hemellichamen. De heer Bos,
Rijkszuivelconsulent uit Den Haag, en de
heer Van Moolen uit VIaardingon, gaven ons
lezingen op landbouwgebied. Wij zien met be
langstelling hun komst nog eens tegemoet,
ü.oofi do bsksajag baad iao luit, E§m«jr$ï j
zeer gewaardeerd blijken te worden. We kon
den tot onzen spijt de beide voorgaande lezin
gen over „de wonderen van den sterrenhemel"
en over „de wonderen van planten- en dieren
wereld" niet bijwonen. Wèl waren we gister
avond in 't gebouw voor Kunsten en Weten
schappen toen dr. Slotemaker de Bruine, zeker
niet de eerste maar wel de beste op dit gebied,
't had over den strijd tegen den alcohol.
Dr. Slotemaker begon met de bespreking
van 't verschijnsel van ;t alkoholisme. Dit ia
niet, dat hier en daar iemand drinkt of te
veel drinkt, maar dit, dat men bij elke gele
genheid drinkt, dat bijna ieder 't doet, zoódat
men zonderling is, als men 't niet doet. Alko
holisme is dit. dat in ons land 18.50 v<
alkohol en f 9.50 voor onderwijs per hoofd
per jaar wordt uitgegeven.
De tweede quaestie iswaarom moet dat
alkoholisme bestreden worden? En dan ia 't
antwoord: om al de schade die 't brengt in
financieel, lichamelijk, sociaal, geestelijk op
zicht. Elk van deze punten werd nader bespro
ken.
Na 'n korte pauze kwam de wijze van den
strijd ter sprake. Hier staan naast elkaar de
matigheids- en do onthoudingsmensehen. De
Volksbond werd besproken met zijn huisvlijt,
zijn volkskoffiehuizen, zijn verbetering der
woningtoestanden. Daarnaast degenen die in
de drinkgewoonten als de oorzaak zien en daar
om absolute onthouding, niet enkel voor de
zwakken, maar voor allen, 't meest afdoende
middel achten.
Dit verslag geeft natuurlijk slechts heel wei
nig. De lezing was zeer boeiend en geestig. En
ze was: populair, d.i. begrijpelijk, helder, èn:
wetenschappelijk, d.i. gegrond op kennis, stu
die, denken.
't Is jammer dat niet meerdere militairen
van deze gelegenheid gebruik maken om hun
kennis te vergrooten over allerlei belangrijke
dingen.
3 Dec. spreekt prof. Vogelsang in 't zelfde
gebouw over de geschiedenis der uniformen van
do vroegste tijden tot op heden, 'n onderwerp
dat zeker do belangstelling overwaard is. en
door den bekenden hoogleeraar prettig zal be-
nandeld worden.
R. v. Z.
Uit Naarden.
Mil. Agterberg schrijft ons:
Ten tweeden male reeds mochten wij het ge
noegen smaken, een uitgelezen gezelschap
variété-artisten voor ons op werk IV te zien
optreden. Onze geachte compagnies-comm.,
le-luit. Puf kens, trotseerde moeite noch kosten,
doch mocht ook het genoegen smaken, zijne
manschappen een programma te kunnen bie
den, waarvoor een le klasse variété-theater
zich niet behoefde te schamen. Het langdurige
applaus der manschappen na ieder nummer
was voor hem het bewijs dat allee bij hen in
goede aarde viel, en de bemoeiingen der comm.
op prijs gesteld werden.
0ci9 kameraad G» ÊraakensieL fcumoriai en
In een der Zuid-Belgische plaatsen wist een kalm jong meisje een gewonde
soldaat met een roeiboot in veiligheid te brengen en zoo voor gevangenneming of
erger te behoeden.
oud-directeur van het Rozentheater, had voor
de regio gezorgd en trad op als conférencier.
Als voorproefje van zijn 12j-jarig tooneeljubi-
leum, door hem in het Novumtheater in Bus-
sum te vieren, werd hem door luitenant Puf-
kens namens de bezetting van werk IV een
grootc krans overhandigd, waarvoor onze kame
raad geroerd dankte.
Als openingsnummer trad op jufrouw Annie,
een jonge, lieve soubrette.
Anton Schumacher, banton, vertolkte voor
ons op gevoelvolle wijze den proloog van Paljas,
de KoningEvrouwe en hot Gouden Kruis.
Daverend gelach volgde telkens op de muzi
kale prestaties van Clown William. Dupont,
de dichterzanger, vergastte ons op zjjne gevoel
volle liedjes. Het bekende mysterieuse num
mer Krebs en Kalff deed allen verbaasd staan
door hun sohitterend kunnen. Ook het marion-
nettentheater van Job. Boele en partner oogst
te Teel applaus en was de algemeene opinie
„uitermate leuk gevonden". Een krachtmani
festatie van een onzer kameraden Aron Groen
teman. droeg aller goedkeuring en verbazing
weg. Wij hadden reeds veel van hem gehoord,
doch zijn werk overtrof aller verwachtingen.
Hij werkte met ontzettend zware gewichten,
als ware het speelgoed. Als slotnummer liet hij
zich belasten met een aantal halters tot een
totaal gewicht van 400 K.G.
Ook het grimeernummer van den heer N. N.
was prachtig en toonde genoemden heer als
een meester in zijn kunst.
Ik spreek uit aller naam, wanneer ik tot
onzen comm.-luit. Pufkens het verzoek richt,
het bij deze twee voorstellingen niet te laten,
doch ons op nog meer moois te vergasten. Wij
weten, dat het hem buiten zijne moeite, ook
geldelijke offers kost, doch ook zyn wij over
tuigd dat hij zich dit al lts voor zijne mannen
gaarne getroost. Wij vertrouwen dat onze
kameraad Braakensiek hem ook gaarne met
vakkennis bij wil staan.
Luitenant, kameraden en artisten, wij dan
ken u voor den leuken avond.
Wie helpt aan muziek?
Sergeant Royer schryft ons:
Wij maken bij het 3e reg. 3e bataljon ves
ting-artillerie muziek door en voor militairen.
Wij hebben geen geld en geen muziek. Kunt
u ön3 ook een adres opgeven van een comité
voor ontspanning van militairen of iets der
gelijks. dat ons aan 't één of ander, of aan
beide helpen kan.
De muziek, die wy bij een zeer geslaagde le
uitvoering gebruikten, zouden wij eventueel
künnen ruilen tegen andere. Gezocht wordt.:
licht© muziek voor kleine orkestbezetting
violen, cello, fluit, klarinet, piston en tuba,
met piano-partituur. Of combinaties uit bo
venstaande instrumenten te maken.
Ook voor kamermuziek: trio's, quartetten,
enz. Graag ontvingen wij wat. vóór Woensdag
2 Dcc. eerstvolgende repetitie.
Bii voorbaat onzen dank,
W. ROUER.
Landweer-sergeant.
3e de., 3e bat., 3e reg. ve6t.-art.
Uit Scheveningen.
Mil. J. Kok schrijft ons:
Voor ons soldaten, hier te Scheveningen,
wordt wel gezorgd, dat wij onze vrije avond
uren zoo gezellig mogelijk kunnen door
brengen.
Er is n.l. in 't bqgin der mobilisatie in Den
Haag een dames-comité gevormd onder presi
dentschap van mevr. Bosboom (de echtgenoote
van Zijn© Excellentie den Minister van Oor
log) en de dames mevr. Roermondt, mevr. Van
Sandick en mevr Visser, die eenige lokalitei
ten geopend hebben (in Den Haag eerst 5 i
kleine, later veranderd in 2 groote), waar wij j
soldaten 's avonds kunnen verkeeren en waar 1
genoemde dames, geholpen door verschillende I
andere dames en ook eenige heeren, door hun
sympathieke bemoeiingen, trachten ons de
avonduren zoo gezellig mogelijk te maken.
Ook te Scheveningen is door genoemd comité
een lokaliteit geopend en wel eerst in de Kur-
hausbar, maar sedert. 1 Oct. verplaatst raar
Restaurant Fisslthaler. Behalve dat de solda
ten er kunnen schrijven, lezen en zich kunnen
onderhouden door gezelschapsspelen, worden
er af en toe muziekuitvoeringen of voordracht- I
avonden gehouden. Zoo is Woensdag 23 Nov.
een muziekuitvoering gegeven door het Haag-
sche Volkskoortje, onder leiding van moj.
Marie Berdenis van Berlekom, met welwillende
medewerking van de dames Joh. Knoops,
sopraan, Rosaline de Bruyn Kops, declamatie,
Bep van Rijsbergen, piano, cn den jongenheer
Charles Kuyk, piano.
Do avond werd ingeleid door eenige liedjes
van Jacques Dalcrose, gezongen door het Haag-
sche Volkskoortje, hetwelk bestaat uit onge- j
veer 15 lieve, jonge dames. Het was een heer- j
lijk genot te hooren naar deze jonge, frissche J
stemmen, welke daar. onder de kundige leiding
van Mej. Van Berlekom aan 't klavier, hun
beste kunnen gaven voor ons. Zij werden dan
ook beloond met krachtig applaus voor al haar
liederen die zo zongenhun grootste succes
was wel bereikt met het lied „De gilde viert"
van E. Hullebroeck.
Dan een woord van hulde voor de declama-
trice van dezen avond, mej. De Bruyn Kops,
voor hare schoone letterkundige voordrachten,
waarmede zij haar hoorders wist te boeien.
Vooral de voordracht Modern huwelijk „sloeg
in". Mej. Bep van Rijsbergen. of eigenlijk
jongejuffrouw, want deze jeugdige pianiste
heeft waarschijnlijk den leeftijd van 15 jaar
nog niet bereikt, wat nog meer waardecring
vraagt voor hare prestaties, wist haar succes
te veroveren door goedjjespeelde klaviervoor
drachten. o.a. Hailing, Noorweegsche Dans van
E. Grieg.
Het leeuwenaandeel in het succes had wel
mej. Joh Knoops, met hare liederen voor
sopraan. Deze dame is begaafd met een heer
lijk sopraangeluid en een zuiver muzikaal ge
voel, het meest geeft haar stem wel te ge
nieten in de ernstig© liederen, maar dat zij
ook wel meer komische liederen weet voor te
zingen, zetuige het moeten bisseeren ran het
liedje De gefopte Vogelaar van Cath. van
Itennes.
Ten slotte do 13-jarige jongenheer Charles
van Kuyk, welke zich deed kennen als pianist
en componist door het spelen van door hem
gecomponeerde Militaire Marschen, waarvoor
hij beloond werd met veel applaus on. een
kop chocolade, versierd met een bouquet je, het
welk hom nogal genoegen scheen te voe-
scnaffen.
D« avond werd hijgewoond door verschillende
officieren. De kapitein Hoogerhuis bedankto
als oudst aanwezige kameraad, zooals hij zich
noemde, alle medewerkenden voor min welge
slaagd streven, ons voor do verveling t© vrij
waren, en liet een driewerf „hoera" aanheffen
voor nlk^'lieve, jonge dames, die zoo heerlijk
voor dit doel %amcnwerkten, wat ook van hurt©
werd gedaan
Ik mag, namens allen hier te Scheveningen,
ook wel een woord van dank toeroepen aan
eerstgenoemd dames-comité en hare helpsters,
die ons in staat stellen, zulke avonden to
kunnen genieten, en dat z:j nog heel lang na
de mobilisatie bij ons in dankbare herinnering
zullen blijven voortleven, is wel de uiting der
gedachten Tan alle soldaten bier ter plaatse.
Wat doet men voor eigen gamlioen?
Sergeant Faber schrijft ons:
„Mat doet ieder© gemeente voor haar eigen
garnizoen?" Onder haar eigen garnizoen
moeten verstaan worden die troepen, die in
vredestijd in die gemeenten verblijf houden.
Wat is echter het geval
Bijna alle troepen hebben hun eigen garni
zoen verlaten en bevinden zich elders. Comités
worden opgericht en stellen zich ten doel het
leven van den soldaat zoo aangenaam moge
lijk te maken, door het zenden van versnape
ringen. enz. enz. In theorie is dat alles prach
tig. Maar nu do praktijk?
Steeds lezen we in de Soldatencourant en
andere bladen, dat geheele onderdeden abso
luut vergeten worden, speciaal is zulks m. i.
het geval met de kleine Onderdeden
Het comité zal b.v. toch niet geheel onkun
dig zijn van het bestaan van de 4e compagnie
vddpioniers?
Natuurlijk treft het comité geen verwijt. Bij
zijn veelomvattend werk is het vergeten Tan
de kleintjes zeer goed mogelijk; maar zou dit
moeilijke vraagstuk niet eenvoudiger op te
lossen zijn?
Als nu iedere gemeente de zorg op zich nam
voor de troepen die in vredestijd daar ver
blijf houden, m. i. zouden allo onderdeelen
daar wel bij varen, daar iedere 2©m©ont«
natuurlijk weet, of anders zeer gemakkelijk to
weten kan komen waar dio onderdeelen zich
bevinden.
Ook de milde gevers en geefsters zouden
meer pleizier van hun giften hebben als zo
wisten irie van hun gaven genoot, terwijl alles
nu terecht komt bij speciaal bpvoorreeht©
onderdeelen. of bij selijke verdeeling aanlei
ding geeft tot belachlijke toestandenzoo las
ik eenige dagen geleden van een kapitein, die
o.a. 3 stukjes kwatta had ontvangen voor
250 man.
Moge dit stukje aanleiding geven tot Ter-
betering.
C. A. F.,
sergt. 4e v.-p.
Telkens wanneer ik het woord „gemeente"
gebruik, bedoel ik daarmede de inwoners. F.
Uit Sas van Cent.
Sergeant Klap schrijft ons
Nog steeds duurt de mobilisatie voort en
wie weet, wanneer het einde zal zijn. Het is
alleen Hem bekend, die de harten der konin
gen en vorsten neigt als waterbeken. Wanneer
Hjj spreekt: ..Tot hiertoe en niet verder";
dan zal het monschenslachten en 't verdelgen
van het schoone der Schepping en van de
kunst des menschen gedaan zyn.
Dagelijks hooren we van duizenden, wier
leven op het slagveld geëindigd is, doordat ©en
fluitende kogel of springende granaat hen
trof. Maar onzo gedachten mogen daarbij
alleen niet vertoeven. Tot hiertoe heeft Gou
«•ns ^aderlftjd bij dea vrede bewaard (moge
Hij het verder in zyu gunst gedenken) en zijn
de talrijke huir. aders, van buis en haard weg
geroepen, nog niet voorgoed daaraan ontno
men, maar rnogen zij zoo nu en dan eenige
oogenblikken ongestoord van het huiselijk ge
luk genieten, ju zelfs enkele malen gaat een
jonkman huiswaarts om zich met zijn geliefdo
in den echt te doen verbinden en alzoo het
aantal huizen en haarden met één te vermeer
deren.
Dit geschiedt nu in Sas van Gent reeds voor
de tweede maal.
Daar wij den eersten keer het gelukkige
paar eene blijvende herinnering aan het jaar
1914 6chonken, zijn we niet in gebreke geble
ven om ook deze gelukkigen met een aanden
ken te vereeren.
Heeren officieren, onderofficieren en solda
ten hebben mildeliik gegeven, waardoor wij in
staat gesteld weraen een flinke som aan he:,
af te dragen.
Moge Gods zegen hun rijkelijk geschonken
worden in hun vorder leven en mogen zij bij
het aanschouwen onzer gave gedenken aan do
grenswacht van Sas van Gent, maar niet het
minst aan hem, die hen in dit moeilijke jaar
1914 door den echt verbonden heeft.
San van Gent, 28 Nov. 1914.
C. KLAP, sergeant.
Wie komt eens naar Zulddorpe?
Korp. B. schrijft ons:
Als trouwe lezer van „De Soldatencourant
heb ik met genoegen opgemerkt, dat in elk
dorpje, waar maar militairen liggen, één of
twee maal in de week een gezellige avond
wordt gegeven, doch dat Zuiddorpe en omstre
ken vergeten worden. Ik hoop dat de heeren
zangers, humoristen enz. aan dit dorp ook eens
een bezoek komen brengen, ora reden dat de
variatie daar Teel te wenschen overlaat. Ho
pende dat aan dit verzoek, door mij gedaan,
eenig gehoor gegeven zal worden, blijf :k «le
redactie dankbaar vonc de verleende plaats
ruimte. B- B»
