vrijdag 2/ November 1914.
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
NO. 44.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Een grappig avontuur.
Oplaag 50,000 exemplaren.
SOLDATENCOURANT
ADRES VAN EEDACTIE EN ADMINISTRATIE: PA LESTRIN A ST R A A T 10,
AMSTERDAM, TELEFOON Z. 4968. DIT BLAD ZAL DRIEMAAL PER WEEK
VERSCHIJNEN. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR NIET
MILITAIREN 2 CENT, ABONNEMENT 1.50 PER DRIE MAANDEN.
VOOR ADVERTENTIES* WENDE MEN ZICH TOT HET ALG. A DY.-BUREAU
ROUMA A CO., 226 HEERENGRACHT A'DAM.
Typisch familietafereeltje in een boerenwoning in Noord-Frankrijk, waar een Schotsch
soldaat den kleinen peuter een buitgemaakte helm komt opzetten.
Gezondheidsleer.
Door J. P. Bijl, officier v. gezondheid.
XVII.
De Marsch. I.
Er ia wel eens gezegd, dat de kunst van oor
logvoeren daarin 'bestaat, dat men liet eerst en
met iiet grootst aantal manschappen op een
bepaalde plaats moet aanwezig zijn. Van een
der meest bekende generaals uit den Aiperi-
kaanschen burgeroorlog werd dan ook verteld,
dat hij meer slagen won met zweet dan met
bloed en ook in de laatste oorlogen is weer
gebleken van hoeveel waarde het is, wanneer
een troep zich vlug en gemakkelijk kan ver
plaatsen en lange afstanden daarbij kan afleg
gen.
De oefening in hot marcheeren behoort in
alle legers tot een van de belangrijkste oefe
ningen, die de soldaten hebben te verrichten
en in allo landen heeft men reglementen daar
omtrent gemaakt. Deze reglementen zijn voor
al gegrond op een jarenlange, men kan bijna
zeggen eeuwenlange ervaring en bevatten tal
van aanwijzingen, die van groot belang zijn
voor den gezondheidstoestand van den troep.
Wil oen marsch aan zijn doel beantwoorden,
dan is het niet alleen noodig dat de troep op
do aangegeven plaats aankomt, maar de man
schappen moeten dan in een toestand zijn, dat
ze nog in staat zouden zijn om te vechten. De
marsch moet dus zoo zijn, dat de manschap
pon daardoor niet uitgeput geraakt zijn ot
stoornis van hun gezondheid hebben gekregen.
Verschillende maatregelen moeten daarvoor
genomen worden.
Eenvoudigheidshalve zou men deze maatre
gelen als volgt kunnen verdeelen:
1. Algemoene maatregelen.
2. Maatregelen vóór den marseh.
3. Maatregelen tijdens den marsch.
4. Maatregelen na den marsch.
Algemeene maatregelen.
Wat de algemeene maatregelen betreft, deze
■ijn voor dit opstel van minder beteekenis,
aangezien ze weinig door de afzonderlijke sol
daten beïnvloed kunnen worden. Tot do be
langrijkste behoort de oefening, of, zooals men
tegenwoordig veelal zegt: de training. Deze
is, zooals iedereen weet, geheel in handen van
de troepencommandanten, bijgestaan door den
geneeskundigen dienst. Zij hebben to zorgen,
dat de nieuw ingedeelde soldaat geleidelijk ge
wend wordt aan de vermoeienissen van den
dienst. Deze training van een grooten troep is
Toen ik de universiteit verliet, brak juist
mijn diensttijd aan en werd ik ingedeeld bij
een infanterieregiment-, wat te i'organ, in
Thüringen lag.
De officieren waren, toen ik het tot den
rang van korporaal gebracht had, dadelijk
bijzonder kameraadschappelijk met me en na
men mij in hun club op.
Des morgens 't eeuwigdurende „links rechts'
links rechts!'' des middags aan het diner
een uitstekend menu, en des avonds goddelij
ke rust en het rooken van fijne sigaren in de
schaduwrijke tuinen van 't Casino.
De civielen en militairen gingen vriendschap
pelijk met elkaar om en de rijke landeigenaars
üit den omtrek dixlen al hun best, zich bij ons
aangenaam te maken.
Do kolonel, de oude heer Hammer, was pre
sident van onze club, hij spoelde een goede par
tij kogel, dronk onderhand ontzettend quanti-
teiten wijn, en hield steeds het geheel© gezel
schap bozig met zijn onuitputtelijke bron van
hiynor. Natuurlijk werd ik aan hem voorge
steld en hij herkende in mij den zoon van zijn
ouden kamoarad van de universiteit en uit
Bfln rrijgezollenleven. Hij was verrukt met
mij kennis gemaakt te hebben on op een
avond nam by mij mede naar de Casino-veran
natuurlijk buitengewoon moeilijk, omdat mon
onmogelijk alle recruten over één kam kan
scheren eh toch met- allen eenzelfde doel moet
bereiken. De jarenlange ervaring leert even
wel, dat dit in bijna alle gevallen mogelijk is.
Een dergelijke goed ingerichte training heeft
niet alleen ten gevolge, dat de manschappen
minder gauw vermoeid zijn, maar heeft ook
een gunstiger; invloed op bijna alle liohamelijke
verrichtingen. Het hart werkt krachtiger, de
longen eveneens, de spieren worden meer ont
wikkeld. Jammer, dat dit alles na afloop van
den diensttijd weer verloren gaat, doordat de
soldaten, die met groot verlof zijn, zoo weinig
meer aan lichamelijke oefeningen doen en
vooral een grooten afkeer van marcheeren
schijnen te hebben.
Behalve de oefening, de training, zijn van
veel beteekenis de uitrusting, de wijze waarop
do ransel gedragen wordt, do kleeding, de
voeding. Voor het meerendeol dus vraagstuk
ken, waaraan do manschappen zelf weinig ver
anderen kunnen. Het beste wat zij doen kun
nen is te zorgen, dat ze de voorschriften op
volgen.
Toch kan ieder soldaat persoonlijk ook veel
doen en niet minder nalaten om iD stoat te
zijn een flinken marsch mee te maken. Eigen
lijk alles wat de gezondheid betreft is hier
onder te rekenen Eén ding moet evenwel meer
uitvoerig besproken worden en dat is de ver
zorging der voeten.
Tot de lastigste voetgebreken behooren de
zweetvoeten. Hierbij moet dadelijk gezegd
worden, dat ten opzichte hiervan twoe
volksmceningen bestaan, die beide niet genoeg
bestreden kunnen worden. In de eerste plaats
meenen sommigen, dat door het zweeten der
voeten een ziekte voorkómen wordt, zood3t
onderdrukking van die kwaal een ernstige ge
zondheidsstoornis ten gevolge zou kunneD
hebben. In de tweede plaats denken sommigen,
dat door dergelijke Foeten te wasschen de huid
week wordt en daardoor de last nog grooter
zou worden. Beide meeningen zijn volkomen
onjuist.
Zweetvoeten zijn in ieder opzicht nadeelig
voor den marsch de sokken en schoenen wor
den nat, de huid vertoont spoedig blaren en
wonde plekken, hot afgesoheiden huidsmeer en
zweet en de afgestooten huiddeeltjes gaan in
ontbind in-r over en geven een soms ondrage-
lijken stank.
De benandeliog zal daarin bestaan, dat men
geregeld de voeten wascht met water en zeep.
Door ze overdreven lang, vooral in warm
water te baden, kan men de huid natuurlijk
wel week maken, maar hij een gewone reini-
da, waar zijn vrouw en dochter, met eenigo
andere dames, do Thuringer mokka zo ton te
drinken. Ik werd aan zijn familie voorgesteld.
Mevrouw Hammer was een vriendelijke vrouw,
zij kende mijn moedor, begroette mij met
warmte, en vroeg met bui,ongewone vriende
lijkheid, zoo spoedig als mijn militaire plich
ten het veroorloofden, een visite te komen ma
ken.
„U behoeft niet op oen uitnoodiging te
wachten, beste meneer Eisenstein! Wanneer
ge niets beters te doen hebt en mot uw avond
geen weg weet, kom dan bij ons een kop thee
jr-inW'
j ..Nu, nu pruttelde haar man, jij zult we!
r*ts b*3ters krijgen dan thee, dat verzeker ik
je, beste jongen! Wees daar maar niet bang
voor. En jjj, vrouw, je jaagt iederen jongen
maar weg met je thee!''
Wij lachten om zijn koddig gezicht, terwijl
hij die waarschuwing uitte. Ik dankt*, mevrouw
Hammer voor haar vriendelijke uitnoodiging.
en besloot zoo spoedig mogelijk er aan govolg
te geven. Want had Ik niet in de blauwe oo^cn
van des kolonels zeventienjarige dochter do
blonde Agnes gekeken Had ik nioi in die
lieve kijkes gelea>n, dat een bezoek van mij
haar niet geheel onverschillig zou zijn? Na
tuurlijk, ik zou de eerste de boste gelegenheid
aangrijpen om eon avond in haar gezelschap
door to brengen.
Do gunstige gelegenheid deed zich de eerste
dagen niet voor, maar eindelijk dan toch had
ik een vrijen avond, en ik besloot daarvan een
ging is daarvoor geen gevaar. Verder zal men
dikwijls de sokken moeten verwisselen, zoodat
men niet voortdurend loopt met sokken, die
een dikke laag vuil en zweet in zich bergen.
Lichte gevallen zal men zoodoende dikwijls
kunnen genezen, maar meestal zal de hulp van
den hospitaalsoldaat noodig zijn. Bij eenigs-
zins sterk voetzweet toch zal men de zooien
moeten laten insmeren met formaline-oplos-
sing. Hierdoor krijgt de huid een gelooid uiter
lijk en verdwijnt hot qweeten. Gewoonlijk zal
dit een paar dagen achter elkaar herhaald
moeten worden, waarna men meestal geruimen
tijd geen last heeft. Komt het terug, dan is
nieta eenvoudiger dan nogmaals een paar keer
te laten inpenseelen. De hospitaalsoldaten
zullen wel zorgen, dat het insmeren met for
maline niet te vaak gebeurt, want ten laatste
kan men de voet wel zoo sterk aantasten, dat
de huid gaat springen.
Een ander goed middel is het poeder, dat
de hospitaalsoldaten in de sokken kunnen doen
en waardoor eveneens het zweeten wordt tegen-
geC ziet dus. middelen om dergelijke voeten
te genezen zijn er genoeg. De soldaten moeten
evenwel zelf de verzorging op zich nemen en
niet wachten totdat hun na een voeten-inspectie
gelast wordt zich ziek te melden.
De toestand in den reuzenstrijd.
Er was gezegd, dat Duitechland naar
vrede verlangde, neen, antwoordt hier
op de „Köln. Zeit.'', een der leidende
Duitsche bladen, daar is volstrekt geen
6prake van: Duitscbland heeft den vrede
nog geenszins noodig; noch in het weeten,
noch in het oosten ie de toestand van dien
aard, dat de beide bondgenooten aan de
overwinning moeten wanhopen.
In plaats van een spoedigen vrede spreken
de berichten dan ook van uitbreiding van
den strijd. Er komt weer een nieuwe mo
gendheid aan deelnemen, naar het schijnt:'
Portugal maakt zich gereed voor de mobili
satie. D© regeering zal weldra meedeelen,
of het meedoet in den Europeeschen oorlog.
Het zal in dat geval 6trijden aan de zijde
van Engeland, waaraan het door een over
eenkomst is verbonden. Op zich zelf heeft
dit toetreden tot den grooten 6trijd van
het kleine koninkrijk niet veel te beteeke-
nen, maar Portugal heeft koloniën op de
Westkust van Afrika, welke .gTenzen aan
die van Duitechland, en dit kan voor En:*
geland van belang worden.
Men ziet, hoe de reuzenstrijd der vol
keren steods meer ingewikkeld wordt, en
er komen al meer quaesties bij te pas. Het
is al lang niet meer eenvoudig een strijd
tusschen Duitschland en Oostenrijk aan de
eene en Engeland, Rusland en Frankrijk
aan de andere zijde. De halve wereld is er
thans in betrokken en er komt bijv. voor
Engeland nog heel iets anders bij dan alleen
een strijd tegen Duitschland. Het wordt
ook bedreigd in Egypte. Het moet, hoe ge
rust het zich toont, altijd vreezen voor een
beweging onder de Mohammedanen in In-
dië. Het kan moeilijk gelaten aanzien, dat
Rusland Turkije vernietigt en zich meester
maakt van de Dardanelles. Zouden al deze
en dergelijke quaesties niet spoedig tot een
vrede voeren
Op het oogenblik lijkt het daar nog niet
op. Er is wel een betrekkelijke rust inge
treden op het lange westelijk front van
750 K.M., maar het kanon zwijgt niet we
gens het gure weer en de vorst, en ook de
mannen in de loopgraven blijven daar niet
altijd rustig liggen, maar doen nu en dan
uitvallen en bestormingen.
Door dat alles echter komt er nog gee
nerlei verandering in den toestand. Vol
gens de meest geloofbare berichten loopen
de liniën der vijanden nog zoo al6 voor on
geveer drie weken. Wel merkt men in de
paar laatste dagen een koortsachtige be
drijvigheid op in België, Men legt hier en
daar hulpspoorwegen aan en het heeft al
len schijn, dat er groote troepenverplaats-
singen verwacht worden. Naar het wester
front of daarvandaan naar 't oosten? Die
vraag kunnen we nog niet beantwoorden.
Maandagmiddag werden de bewoners
der Belgische kust eensklaps opgeschrikt.
Uit de zee klonken machtige kanonscho
ten van de duinen zag men scherpe licht
flitsen over de zee: de Engelschen bombar
deerden de kust. Plet was echter zoo neve
lig, dat men de schepen niet kon zien lig
gen. Het moet een tooverachtig en spook
achtig gezicht zijn geweest, in dien ifiist
plotseling felle lichten te zien opflitsen en
hard gebulder te hooren. Vooral Heyst en
Zeebrugge werden beschoten en geteisterd.
Het gerucht liep, dat de Engelschen een
landing zouden beproeven, doch daar is
niets van gekomen.
Op het oostelijk krijgstooneel wordt
sedert acht dagen hard gevochten. Volgens
do Duitschers kregen de Russen vereter-
kingon aan Weichsel en Warta en dat
schijnt de strijd ten gunste der laatsten be
slist te heben. Zeker is dit echter niet, de
berichten van de verschillende kanten zijn
tegenstrijdig en in elk geval waren de Duit
schers veel verder doorgedrongen in Polen,
dan de Russen hadden toegegeven. Nadere
berichten zullen nog moeten worden afge
wacht, voordat we bier van een zegepraal
aan de eene of andere zijde kunnen spreken.
België.
De beschieting van Zeebrugge.
Zeebrugge is door de Engelschen bescho
ten.
De medcdeclingcn omtrent hetgeen de
Duitschers deden in die Belgische haven,
omtrent de plannen voor een landing in
Engeland en over de transportschepen die
vierden in gereedheid gebracht hebben de
Engelsche marine aanleiding gegeven om te
trachten de havenwerken te vernielen, Zee
brugge onbruikbaar te maken.
Een oorlogscorrespondent van ,,De Maaa-
bode'' te Sluis verhaalt van die beschieting
j „Een ontzettende üauonnade, zoo zwaar als
memand zich Herinneren kon sedert het uitbre-
ken Ier vijandelijkheden te hebben gehoord,
deed hier Maandagmiddag de ruiten trillen en
de deuren met angstwekkende geluiden klappe
ren. Buiten hooide men met Krakend geweld
j losbarsting op losbarsting, waarvan de rollende
J dondei «econueu lang voortduurde.
,.\Vij spoedden ons aanstonds den weg op
naar St. Anna ter Muiden waar we hoopten
den stompen toren te mogen beklimmen, ten
i einde van daar af den omtrek te kunnen ver-
kennen. Onderwijl bleven de monden der ka-
j nonnen hun schrikkelijken zang voortzetten,
i „Hoewel het beklimmen van den toren, welke
tot militairen observatiepost dient, aan burgers
verboden is, werd ons met groote welwillend
heid toegestaan naar boven te klimmen. Het
spreekt van zelf dat het aanhoudende zwaro
kanongebulder ook de militaire autoriteiten
van Sluis naar bet platform van den toren had
galokt. Aller blikken richtten zich naar den
ji watertoren op ongeveer c-an kwartier afstand
staande van Knocke in de richting Zeebrugge,
j welks toren men nog juist in den hangenden
nevel kon onderscheiden. Rechts van den toren
was het vuur niet van de lucht. Onophoudelijk
vlamde het geel op in de vuil-grijze nevelbank,
welke in de richting der kust hing. Tusschen
drie uur en half vier hraken deze ballen vuur
op eenige plaatsen tegelijk door den nevel
en eenige seconden lang zag men ze landwaarts
I voortschieten.
J „De algemeene opinie was spoedig dat En-
gelsche oorlogsschepen liggende ter hoogte
van Knocke, bezig waren Zeebrugge te bom
bardeeren. Men zal zich herinneren hoe wij in
een vorig telegram reeds meldden, dat de
Duitschers den bewoners van dit plaatsje be-
i valen hunne buizen te ontruimen en zich te
gaan vestigen in Knocke of Heijst. Als doel
dezer maatregelen werd algemeen aangeno
men, dat men te Zeebrugge een onbespied
I station voor onderzeebooten zou kunnen vor-
I men. Zijn deze onderstellingen inderdaad juist
geweest, dan laat zich een bombardement van
Zeebrugge door de Engelscbeh al zeer gemak-
l kei k verklaren.
„Omstreeks half vier kregen we de beschik-
king over een goeden kijker, waarmede in de
richting Zeebrugge werd gestaard. Duidelijk
was een rosse vlammengloed waarneembaar,
welke kort daarop ook met het bloote oog was
I te onderscheiden. Personen, met de ligging
i der plaatsen in de kuststreek uitstekend op
J de hoogte, verklaarden dat het geen twijfel
leed of Zeebrugge was in brand geschoten.
J „Plots schoot een ontzettende vuurzuil om
hoog: een gashouder was ontploft. Tegen den
rooden achtergrond der kronkelende vlammen
silhouetteerde een massief vierkant gebouw,
dat een inwoner van Zeebrugge herkende als
de cokesfabriek Rombach, in welker onmiddel
lijke nabijheid gas- en benzinehouders siaan.
„Tot vier uur duurde het vuren met onver
minderde hevigheid voort en bleven de vlam
men en vuurstralen bij voortduring door den
nevel boren.
„Onze militaire autoriteiten, die te voren
aan den rollenden donder het scheepsgeschut-
hadden herkend, meenden nu naar het geluid
te oordeelen, dat aan de kust met artillerie
vuur werd geantwoord. Tot half vijf bleef het
geschut donderen, daarna verzwakte het gelei
delijk om spoedig geheel te zwijgen.
„Men kan zich gemakkelijk voorstellen welk
een agitatie het gebulder der kanonnen onder
goed gebruik te maken. Ik riep mijn soldaat-
bediende, die mij ale een slaaf gehoorzaamde,
en zond hem in den achtermiddag naar me
vrouw Ham •nor, met de boodschap, dat ik,
ten minste als 't haar gelegen kwam. des
avonds mijn opwachting zou komen magen.
Na veel explicaties begreep Gotzlieb Feuer-
stacke waar hij zijn en wat hij zeggen moest.
Na verloop van een uur kwam hij terug, als
een idioot gichelende en mij de boodschap
brengen, dat een bezoek van mij om kwart
voor negen haar a>er aangenaam zou zijn.
Het trof mij, dat kwart voor negen wel een
weinig laat was om een visite af te steken;
maar ongetwijfeld was het mevrouw Hammer,
die voor liet ceremonieele was en daarom het
uur zoo laat gesteld had. Maar verder dacht
ik er niet meer aan alleen toen het uur van
vertrek gekomen was, draaide ik mijn knevel
wat op, wierp een paar druppels fijne odeur op
mijn zakdoek, stopte die in mijn borstzak boven
mijn kloppend hart, en pakte mij in mijn groo
te militaire overjas.
Zoo vertrok ik om mijn nieuwe vrienden te-
gaan opzoeken, half en half onwillig mezelf be
kennend, dat ik hartstochtelijk verlangde naar
de blonde Agnes
Forgan is een kleine plaats, en spoedig had
ik bet huis van den kolonel bereikt.
Aan de half geopende deur zag ik een vrouw
staan, waarschijnlijk de keukenmeid. Zij leid
de mij in de scliemer-donkere vestibule, zei
zachtjes, xnet een verlegen lachje: „goeden
avond", en beduidde my haar to volgen.
Ik volgde haar door een gang en kwam toen
op een plaats, mijn voetstappen weerklonken
luide op de tegeltjes.
„Ssst! ssst! in Godsnaam!" fluisterde de
dienstmeid geheimzinnig.
Ik voelde een schok van verrassing door mijn
leden en bleef staan.
„Is dit dan niet het bepaalde uur?"
Ja. ja, maar ssst!" Zij legde waarschuwend
haar vinger op den mond.
„Goede Hemel! Is er een zieke in huis?"
fluisterde ik. In dat geval zal ik wel op een
anderen avond komen."
..Neen, neen, alleen, wees vreeselijk stil,
meheer de korporaal."
En toen greep zij mijn hand en trok mij,
steeds met w aarschuwende teekens, de trap op.
Ik was een en al verbazing en wist niet wat
van die vreemde ontvangst te denken. We wa
ren aan de bovenste verdieping gekomen. Met
een handigheid, die bewees dat zij reeds meer
malen dit gedaan had. hield zij de deurschel
vast, zoodat die niet kon klingelen. Zij open
de de deur, en voor ik het kon vermoeden, be
vond ik mij in de keuken.
Toen luidde de bel. waarschijnlijk in de huis
kamer, waarop zij plotseling de keuken uit
ging, en mij ademloos van verbazing alleen
liet.
Een netjes gedekte tafel stond in het mid
den van het vertrek, dat slechts schaars ver
licht was door twee kandelaars, gestoken in
den hals van ledige champagne-flesschen. Ik
*at nog met open mond en oogen te staren.
do Belgisch© bewoners ran Sluis veroorzaakte.
In groepjes togen zij dan ook naar St. Anna,
waar honderden den ganschen middag luister
den en tuurden zonder iets te zien. Slechta de
eenzame figuur van een Duitschen schildwacht
viel op don langen leegen weg, die naar
Brugge leidt, te ontdekkt*."
Duitschland.
Kameroen bezet.
LONDEN. Het Perebureau deelt mede,
dat de troepen der verbondenen Victoria
en Buea, den zetel van de Duiteche regee-
jing in Kameroen (We6t-Afrika) hebben
bezet.
In het vijandelijk landl
Een jong Beierech artillerie-luitenant,
ingedeeld bij een munitie-colonne, schreef
aan zijn moeder volgens de „Vorwarte"
den volgenden brief:
Dat is de oorlog! Sedert veertien
dagen liggen we hier te B. Sedert veertien
dagen geen geconserveerde levensmiddelen
meer, maar steeds versch varkens-, kalfs-
en rundvleesch voor de 2Ö0 man van onze
eolefhne. Bij zijn vleesobportie neemt de
soldaat dan nog een bord met gebakken
aardappelen. Tot een week geleden nog
had vrijwel iedere wagen af deel ing nog een
emmer melk; de mannen maakten eierkoe
ken, pannekoeken en aten behalve het uit
gedeelde vleesch gebraden kippen, duiven
en konijnen. Onze mannen hadden vrijwel
den heelen langen dag wat te koken en te
eten. Onze lichte munitie-colonne ligt ech
ter niet alleen hier; er zijn nog drie ande
ren die zorgen, dat alles wat te vinden is,
wordt opgebruikt.
Toen wij naar B. kwamen was er in iede
ren stal nog een boerenpaard, de drie ge
meenteweiden gaven aan ongeveer zestig
stuks vee voedsel, op verschillende boerde
rijen vond men kippen en ander pluimvee,
men vond boter, room, melk, eieren- En
thans?
Eergisteren kwam het bevel, dat 9000 frs.
oorlogsschatting moesten worden geïnd de
rijke boeren echter waren met hun geld ge
vlucht. Hun groote voorraden ongedorschte
haver worden thans door onze mannen ge-
dorscht.
Van de ellende der bevolking hebben onze
menschen tehuis, die steeds ongeduldig
groote overwinningen verlangen, niet het
minste begrip. Wat door den oorlog niet
vernield wordt, wordt door de Duitsche
legerworm opgevreten, die eenvoudig onver-
zadeüjk is. Wij sparen het vaderland zoo
veel mogelijk en halen alles uit het land
van den tegenstander. Als de oorlog gedaan
is, zullen de landstreken, waarin de oorlog
woedde, aan den bedebtaf zijn. Een land,
dat meer dan een millioen vijandelijke sol
daten moet voeden, is reeds overwonnen, en
als dan nog het leger wordt verslagen, dan
is het vernietigd.Maar indien we ook
al wreed moeten optreden, den vader ach
ter de kudde, den man uit de armen zijner
jonge vrouw, den zeventienjarigen zoon van
den hals zijner moeder moeten rukken, de
revolver in de hand, als we elke flesch
wijn, elk ei, elke handvol meel, eerst met
goede woorden, dan met gestrengheid op-
ei schen, indien we ook het laatste werk
paard tegen een requisitiebon uit den stal
moeten halen een onmensch is de Duit
sche soldaat niet. Voor de kinderen worden
melkkoeien afzonderlijk gehouden en geen
moeder, die jammerend ons komt vertellen,
dat zij en haar kinderen sedert twee dagen
geen stuk brood meer hebben gegeten, gaat
ongetroost van ons weg. Alle vrouwen, die
daarom vragen, krijgen vleesch en wasschen
als wederdienst ons goed.
Mij is het eenmaal te S. bij het requiree-
ren van paarden gebeurd, dat een oude,
zwakke man voor mij knielde, terwijl de
vrouw me trachtte te omhelzen en de doch
ter zich als waanzinnig aan den hals van
het paard, dat ik meenemen wilde, vast
klemde en toen het paard weggevoerd werd
zich schreiend op den grond wierp, roe
pend: Je mourraiDe zoon drukte zijn ge
laat tegen den muur en schreide bitter. Een
der paarden wilde ik den menschen laten,
maar het ging niet. Ik moest mijn bevel
uitvoeren. Ja, lieve moeder, dat is de oor-
log
Engeland.
Engelsche vliegers boven Friedrichshafen.
LONDEN. In een geschreven ver
klaring, in het Lagerhuis voorge
lezen, deelt minister Churchill het
volgende mede: Een aantal aeroplanes
onder bevel van kapitein-luitenant Brings
van de „Naval Air Service", met kapitein-
luitenant Babington en luitenant Soppe als
bestuurders, vloog Zaterdag van bet Fran-
sche gebied naar de luchtechipwerf te Fried
richshafen. Alle drie bestuurders daalden
onder een hevig vuur van kanonnen, mitrail
leuses en geweren tot betrekkelijk laag bij
den grond en wierpen hunne bommen, over
eenkomstig de hun gegeven bevelen.
Naar gemeld wordt, is do aeroplane van
Rriggs naar beneden geschoten en hijzelf ge
wond als gevangene naar het hospitaal ge
bracht.
De beide andere officieren zijn behouden
op Fransch grondgebied teruggekeerd. Hun
toestellen waren eh ter beschadigd.
De vliegers dcelen mede. dat al hun bom
men doei hebben getroffen en dat aan de
werf ernstige schade is toegebracht.
Deze vlucht van 250 mijlen, waarvan 120
mijlen over Duitsch gebied door een berg
achtige streek en bij ongunstig weder, mag
een schitterend wapenfeit genoemd worden.
De Goerkha't.
CALCUTTA. De Gurkha's, die zich
in Europa reeds zoozeer hebben onder
scheiden, zullen eventueel nieuwe ver
sterkingen krijgen, daar de inland-
sche staat Nepal, waaruit zij afkom
stig zijn, op dit oogenblik een nieuw con
tingent oefent teneinde daarmede de Brit-
sche troepen, zoo noodig, te hulp te komen.
Eenige dagen geleden inspecteerden de
autoriteiten van Nepal 9000 man, die op
de meest moderne wijze waren uitgerust
met geweren, koppels, groote nieesen,
alles van het laatste model, in één woord,
met alles wa tde Nepalsche soldaten tegen
woordig noodig hebben.
De eerete minister is daarmede echter
nog niet tevreden. Hij verwacht, dat bin
nen enkele weken nog 6000 man gereed
zullen zijn om,militaire instructies te ont
vangen.
Men berekent, dat Nepal alleen, voor
het geval dit noodig mocht zijn, 50,000
goerkha's uit zou kunnen zenden, die met
hart en ziel aan Engeland verknocht zijn.
Frankrijk.
Officieele Fransche berichten.
PARIJS. Het legerbulletin, dat Woensdag
werd gepubliceerd, geeft een uitvoerige uiteen
zetting van de sucxct^eo. der bondgenooten. Een
overzicht gevende van de militaire operaties
der laatste zes weken, toont het bulletin aan,
dat de Duitsche aanvoerders, de kroonprins
van Beioren. de generaals on Falck cn Dcim-
De beroemde Engelsche veldmaarschalk Lord
Roberts, die dezer dagen aan het front
in Frankrijk overleed, toen hij de
82-jarige nog eens zijn Indische
soldaten was gaan opzoeken.
toén zij terug kwam.
,,'t Was niets! Zij zijn. nog niet klaar met
eten. Zij zitten altijd zoo lang aan tafel. Mijn
heer wilde wat boter hebben," werd mij door
haar uitgelegd.
Toen redatide zij het een en andere wat op
de rechtbank stond, op, lachte verlegen, en
vervolgde met neergeslagen oogen:
,.Ik ben erg blij. dat u gekomen is, meheer
de korporaal. Het is werkelijk een groote eer
voor me," en toen hield zij op, de> plooien van
haar boezelaar glad strijkend. Zij verwachtte
zeker, dat ik ook wat zou zeggen.
Plotseling ging mij een licht op. Ik begreep
alles! Het ondeugende, vroolqke in Feuer-
stacke's gezicht, de hartelijke ontvangst door
de meid. Die idioot, die stommerik van een
Gottlieb Feuerstacke had gedacht dat mijn
boodschap voor de dienstbode, en niet voor de
familie bestemd was. Was ik ook niet, even
als hij, soldaat? „Eb was niet oen keuken
meid het voorwerp van zijn hoogste bewonde
ring?
Ik had wel hardop willen lachen! De oude,
dwaze streken vaD mijn Universiteitsdagen
ontwaakten in mij nooit, zelfs in dien vroo-
lijken wilden tijd had ik zulk een avontuur
beleefd als dit, nooit, op mijn woord van eer!
„Wat ben je lief voor mij. lieveling. Vertel
me eens, hoe heet je?"
„Hanna," fluisterde zij, mot neergeslagen
oogen.
„Wat een allerbeminnelijkste naaml „Han-
na,R .was mijn vleiend antwoord.
Ik vergat een oogenbiik mijn geheele dwaze
positie en keek haar glimlachend aan. Nu be
gon zij zacht heen en weer te loopen, en zette
op tafel de overblijfsels van het heerlijke diner
van den vorigen dag.
Weer klonk de bel. Hanna was noodig. Zij
gehoorzaamde dadelijk, en terugkomende plaat
ste zij met zichtbare voldoening, voor mij, een
heerlijk geurende omelet aux fines herbe»,
met verrukkelijke speksaus overgoten.
Goede HannaWat zou ze niet voor een
korporaal over hebben Alles was even uitmun
tend
Hanna, die werkelijk een knappe jonge meid
was, keek me overredend aan. Ik had honger,
de omelet geurde zoo heerlijk. ik had A. ge
zegd, dus moest ook B. zeggen. Kortom, ik be
gon met bekwamen spoed aan de geurige ome
let, en dronk met flinke teugen het groote glas
bier uit, dat ze naast mijn bord gezet had. Zij
zat op een bank tegenover me haar roode,
van 't werk ruwe handen lagen rustig in haar
schoot, sterk afstekende bij het schitterende
wit van haar boezelaar; haar eerlijk, rood ge
zicht keek mij vriendelijk aan, en haar wate
rige blauwe oogen hingen een al verrukking
aan haar korporaal, iederen mondvol dien ik
nam. nauwlettend gadeslaande.
Af en toe knikte ze me lief toe en vroeg of
het me goed smaakte.,
(Slot volgt-).
