TEI MARSCH l Co.
Laatste Berichten.
A. A. KNUYVER ZONEN,
STAMZANG.
Correspondentie.
Gemengd Nieuws.
Allerlei.
ADVERTENT! EN.
SPAARBANK
STAD AMSTERDAM
flfe
A. VAM HATTEM J«-ZN.
W. J. VAN HEYNSBERGEN,
Rotterdam.
FIJNE VERDUURZAME
VLEESCHWAREN.
IDE: SOLiDATEKTCOURAKTT van Vrijdag: 1S September 1914.
Woorden van W. H. Kirberger.
Breed en krachtig.
ZANG
Muziek van George Beijerle.
PIANO
1. Hier woont een volk van on den stam, Het
2. Met ben - ke - laar en storm - ram Weer-
-i
geen dwing - lan - dij. Het is
het Spaansch ge - weid. Wie tart
-N-
ELier woont een volk van ouden stam.
Het duldt geen dwingelandij,
Het is in worstelstrijd, gehard;
Hat stoere volk zijn wij.
Mot beukelaar en stormram
"Weerstond het Spaansdh geweld.
"Wie tart vergeefs zijn heldenmoed'
Op zee of in het veld
In tadhtig jaren langen strijd
Verkropte het zijn lot,
Wie is er die nog roekeloos
Met onze vrijheid spot?
Oranjes geest, Oranjes hand
Wijst op ons grootsch verleen,
Het vuurt ons aan, dreigt er gevaar,
Zijt helden als voorheen.
De behaard uit Oranjesschild
Bewaakt met soherpen Mauw
De driekleur van ons Vaderland;
Ons rood, ons wit, ons blauw.
Bigt ooit een vijand op den loer,
Die aast op onzen val,
Met God voor onze Koningin
Staan wij in oorlog pa/L.
Klinkt oorlogskreet, schalt krijgstrompet,
Wij zweren hou en trou
Den standaard van ons Vorstenhuis
Wilhelmus van Nassau,
Hier woont een volk van ouden stam.
Het duldt geen slavernij,
Het is in worstelstrijd gehard
Dat stoere volk zijn wij.
Op ten strijde?
(Van een milicien-korporaal.)
De klokken beginnen te luiden,
Wat zal dat beduiden:
Zou het oorlog vrezen
Ons dorpje gaat vreezen.
Op jongens en mannen, naar 't garnizoen,
Wia weet wa,t er is te doen;
Misschien moeten wij ten strijd
Voor Neêrlands vrijheid.
Afsoh'eïd genomen van huis en haard
Gaan wij 'heen. niet bewaard.
Wij staan zeker, vast en pal
En roepen: Neerland bovenall
Van 't garnizoen gaat het-heen,
Naar Apeldoorn's beem,
Maar hier is nog rust en vree
Gelukkig nog geen oorlog, hoezeel
Al woeden om ons heen vuur ten vla-rü
En valt er zoo menig man.
Wij kunnen nog rustig zijn
Van ons viel er nog niet een.
En moeten wij eenmaal ten strijd
Wij zijn onzen durf nog niet kwijt.
Wij staan pal, man aan man.
Bn roepen, wie durft Neerland .an.
Eon Milicien Korporaal.
Krijgslied.
(Van den milicien Bergman.)
Voor Vaderland en Koningin
Voor Hollands Leeuwenvaan,
Voor eigen haard en woning
Neem ik de wapens aan.
Te wapen, op! te wapen!
Op, helden! in 't geweer!
Geen Hollandsch hart kan slapen,
Waar Koningin roept en eer.
Welaan, welaan, welaan!
Aan plicht en eer voldaan,
Voor Vaderland en Koningin
Neem ik de wapens aan.
En Vaderland en Koningin,
En Hollands Leeuwenvaan,
Vereiseht zijn trouwhetooning
Om roevers at te slaan.
Te wapen, op! te wapen 1
Op, helden!"in 't geweer!
Geen Hollandsch hart gaat slapen,
Waar Koningin roept om eer»
Welaan, welaan, welaan!
Voor Vaderland en Koningin'!
Om den vijand af te slaan.
Eoept Vaderland en Koningin,
En Hollands Leeuwenvaan
Hoe schoon is mijn belooning,
Voor hen ten strijd, te gaanl
Te wapen, op! te wapen,
Op dapperen! in 't geweer,
Geen Hollandsch hart mag slapen,
Waar Koningin roept voor eer,
Welaan, welaan, welaan!
Aon plicht en eer voldaan!
Voor Vaderland en Koningin
Wil ik ten strijde gaan.
Bij Vaderland en Koningin.
En Hollands Leeuwenvaan,
Vindt dapperheid bekroning.
Te wapen, op! te wapen 1
Op, makkers! in 't geweer!
Geen Hollandsch hart gaat slapen,
En redt zoo Hollands eer.
Welaan, welaan, welaan!
Aan plicht en eer voldaan!
Voor Vaderland, en Koningin!
Zal ik ten strijde gaan.
Milicien BERGMAN.
De Laatste gang.
(Van Korporaal De B.)
t)e"stoet gaat statig en traag af,
Met trommelslag bij zomerdag.
Daarachter officier in rijk gewaad,
En rijen soldaten langsheen de straat.
En verre neven, zij kenden hem nauw',
Gaan alle daarachter in grooten rouw.
En nu een trouw verkleefd gemoed,
Zijn lief meisje volgt den stoet.
Die hem gevolgd heeft overal,
Die in het graf hem volgen zal.
Dia hem in smart heeft opgebeurd;
Die om zijn droefheid heeft getreurd,
Die in den krijg terzij hem stond,
En nachten waakte bij zijn spond.
Die over het doodsbed neergebukt,
Het laatst zijn handen heeft gedrukt.
Zij gaat verloren in 't volksgewoel,
En niemand kent haar smartgevoel.
De lijkstoet komt op 't veld der dood;
Waar allen rusten, klein en groot.
Men stoot elkaar, men dringt vooruit;
Men trapt het stille kerkhofkruid.
Daar leest men lange lijkreên af.
En schiet nog in het open graf.
De stoet verspreidt zich, 't graf gaat dicht.
Nu waait het laatste vaandel heen,
En ach het lieve meisje, zij staat alleem
Daar in dat graf vol stillen rouw,
Blijft liefde en droefheid eeuwig trouw:
Ode aan den Stroozak.
(Van sergeant Overduin.)'
Gij stroozak, schoonste zak der zakken
U is thans dit lied gewijd,
Zoo vaak gevuld met groffe takken,
En toch bemind ten allen tijd.
Voor mij in dienst zijt gij de beste,
Gij prachtstuk uit dhz© chambrée,
Ik neem u nog ten langen leste
Als burger naar mijn woning mee.
Toen ik als big voor 'teerst kwam dienen,
Och, voelde ik mij lang niet wel,
Ik kon van weemoed dikwijls grienen
Het leven leek mij vaak een hel.
Maar dan als troost voor al mijn treuren
Vond ik een waar vriend, steeds gereed,
Dat waart gij, stroozak zonder scheuren,
Zoo heerlijk dik gevuld en breed.
Als ik voor 'teerst in dienst moest maffen,
Werd gij, stroozak, mij toegezegd,
Toen dacht ik, 't is een straf der straffen
Als je op zoo'n ding wordt neergelegd.
Ge waart to dik om op te liggen,
Ge waart zoo hard, ge waart zoo rond,
Zoodat ik met nog andre biggen.
Wel tien keer rolde op den grond.
Doch dan zijn wij op u gaan stampen,
Het trappen werden wij niet zat,
Wij lachten ons daarbij do krampen
Wij maakten u heel aardig plat.
Wij vormden u naar ons genoegen
En schreeuwden dan, 'tleek wel een hel
En na dat dansen en dat zwoegen
Kreegt gij een elegant model.
Doch hebt gij mij ook vaak bedrogen,
Gij stroobos in een langen zak,
Vaak ben ik onder u gevlogen
Als ik zoo sliep op mijn gemak.
Gij hadt iets aardigs toch vergeten,
Gij hadt mij toch nog niet geleerd.
Dat elk soldaat het eerst moet vreten,
Dat hij des nachts wel wordt gekeerd!
Jk weet nog goed, hoe een paar heeren
Des nachts jou hebben aangepakt,
Dat noemden ze mij even keeren
Op 't ijzeren raam werd ik gesmakt.
Ik sprong toen op, 'k leek wel bezeten,
Ik viel van angst toon bijna flauw,
Die lol, die zal ik nooit vergeten,
Mijn heelo rug was bont en blauw!
Maar toch, gij stroozak, zak der zakken,
Op u wordt vast geen mensch erg kwaad,
Gij zijt de grootste der gemakken
Van elk rechtgeaard soldaat.
Al werd ik ook in stille nachten
Hardhandig onder u gegooid,
Nimmer gaat gij uit mijn gedachten,
Gii, stroozak, u vergeet ik nooit!
HENRI OVERDUIN.
Overpeinzing van een mil. kustwachter.
Wijze: ,,Ons hutje hij de zee".
(Van een kustwacht uit Zeeland.)
Als ik sta op Zeelands duinen
En overzie de blauwe zee
Wordt het mij- soms vreemd te moede
Als ik denk aan mijn woonstee,
Aan mijn vrouw en mijne Icind'ren,
Die thuis zitten gansch. alleen,
Maar 't kan ons niet zoo sterk hindren )bis
Daar gebrek wordt niet geleên, bis
II.
Mobiliseeren is vervelend
't Is een werk van taai geduld,
Maar we willen er ons in schikken
Want het is niot Neêrlands schuld.
Daarom mannen, moed gehouden,
Houd de wacht trouw bij den mast
Laat ons flink de kust bewaken bis
Zooals aan Neêrlands kustwacht past. bis
Hl.
En wanneer dit weer is geleden
Wij tehuis weer saam vergaard
En gezellig zitten kouten
Bij de schemering van den haard,
En wij dan zoo zitten denken
Aan de dagen van weleer
Neêrlands neutraliteit bewaard bleef bis
Was voor ons de grootste eer. bis
IV.
En dan denk ik vol van achting
Aan de vrienden der militair,
Die belangstelling voor ons toonden
't Kwam van dichtbij en van ver.
Daarom mannen aangetreden,
'n .Saluut voor do stouncomité's
En voor allo verdre vrienden bis
Neem ons beste wenschen meê. bis
R. fen Heech. ,,Leve het Vaderland"
is in No. 13 geplaatst. Het toegezonden ge
drukte gedicht is veel te lang. Later weer eens
iets, s.v.p. kort, van uw hand. Velen wachten
nog op plaatsing. Red.
Milicien v. d. L. 136 R. en E. do
V. dot. vest.-art. Vlieland. Kamera
den, dichten is een moeilijk vak, vooral om
het kort en goed te doen. De eerste penne-
vruchten waren lang niet kwaad, maar we
vonden het beter dezo eerste gedichten nog
niet af te drukken. Zeer vele, ons vroeger
toegestuurd, en kort van inhoud, wachten nog
op een plaatsje. Later gaat dat wel beter.
Red.
Landweerman, Den Helder. Wij
gelooven beter te doen uw stukje niet te plaat
sen. Zulk een grtïde toestand is gelukkig re
gel. Anders zou het uitzondering lijken. Maar
wij zijn u voor uw schrijven zeer dankbaar,
omdat de kameraadschappelijke geest er zoo
duidelijk uit spreekt. ^Red.
Milicien Kustwachter in het
Zuilten. Wel bedankt voor je vriendelijken
brief. Maar de ,,Soldatencourant" kan niet
alles weten. En nog veel minder kan de Re
dactie den dienst uitmaken. Daar zijn wij ook
niet voor en da.t weten de jongens ook wel.
Kijk eens, als jullie met permissie gaan, reken
dan te voren eens nauwkeurig uit zooals go
a.l gedaan hebt -hoeveel tijd er hij de familie
overblijft als de rois zoo lang is.Spreek er dan
met je commandant, je onmiddellijken chtef
over, want hij alleen kan de eisehen van den
dienst beoordeelen. Daar weten wij niets van.
Houd den kop op, kameraad! jonge, 't is
al zoo'n buitengewoon geluk, dat er in ons land
van het gaan met permissie gesproken kan
worden I Om wat meer of minder moeten wo
nu niet onze goede en gelukkige stemming
gaan "bedervten. Eed.
A. Bes se, A lp hen. Er zijn twee com
missies, die voor sigaren, enz. zorgen. De eene
onder presidium van luitenant-generaal W. G.
F. Snijders, Prinse Vinkenpark 11. Den Haag.
Dte anders commissie hoeft haar secretariaat
Rokin 4a., Amsterdam. Red.
v. Triest, K. R. Nijmegen. De door
u bedoelde zaak, moet per request aan den
Minister van Koloniën worden verzocht. Red.
Sport.
De ZwaluwenHaarlemsche militairen.
De Zwaluwe nH aarlemsche
militai ren.
Zondag a.s. zal in het Stadion te Amster
dam een zeer belangrijke voetbalwedstrijd
worden gespeeld tusschen do Zwaluwen en do
Haarlemsche militairen, bestaande uit uitslui
tend le klasse spelers, terwijl voor de Zwnlu-'
wen de bekende internationale Göbel, Mc.
Bouvy, Mannus Francken en P. Bouman be
reids een uitnoodiging tot spelen hebben aan
genomen. De definitieve samenstelling der
beide elftallen zal spoedig bekend gemaakt
worden.
De ontvangsten zullen gelijkelijk worden ver
deeld tusschen de militaire en nationale steun-
comité's. Do wedstrijd neemt om 2.30 uur een
aanvang. Vooraf wordt een demonstratie ge
gevendoor een 4-tal politiehonden, in dienst
van het Roode Kruis, opgeleid door Amster-
damsche politie-ambtenaren.
Doodslag te Amsterdam.
In een der stallen van het' abattoir te Am
sterdam is dezer dagen een zwerver, H.
Piersma, dood gevonden.
Het volgende wordt omtrent deze zaak ge
meld Maandagavond zat Piersma, een man
van 65 jaar, die nog al gebruik maakte vau
sterken drank, in beschonken toestand op een
kist in een van de stallen. Daar werd hij aan
getroffen door den 29-jarigen „noodslager"
A. H. W.
Deze bracht een kat in den stal, waartegen
zich de dronken P. verzette. Er ontstond
twist, waarbij de noodslager van zijn mes ge
bruik maakte en den ander een steek in de
borst toebracht. Hij verwijderde zich toen,
niet weten.de en ook niet vermoedende, dat de
verwonding doodelijk was. Dat bleek eerst
later, te ongeveer tien uur, toen een nacht
waker den gewonde vond, zittende tegen do
trap, die naar zijn slaapzolder leidde, Hij was
doodgebloed.
Toen een dokter den dood had geconstateerd,
hoeft de hoofdinspecteur, chef van de afdeeling
aan het bureau Kattenburgergracht, het ge
beurde onderzocht. Al spoedig viel de verden
king de dader te zijn op A. H. W., omdat an
doren iets van de kattenruzie gehoord hadden,
al was dan ook nieniand daarvan getuige ge
weest.
Aanvankelijk ontkende hij, maar na den
nacht op het bureau te zijn gehouden, heeft hij
de geheele toedracht medegedeeld en ook be
kend, in zijn drift den ander een steek met
het' mes te hebben toegebracht.
Aanpakken.
Men schrijft aan de N. Zï. Ct. uit Amster
dam:
Je moet nu maar je handen uit de mouwen
steken. Alleen dan kom je door dezo treurig©
tijden lieen. Je moet echt op z'n Amerikaansch
aanpakken. Niet vragen, of dat nu wel voor je
geschikt is, of je eigenlijk niet ergens anders
voor in de wieg bent gelegd. Je moet doen. En
vooral niet hot hoofd laten hangen.
Hier in Amsterdam beleven wo eiken dag iets
bijzonders.
Voor enkele dagen kregen we een werktuig
kundig ingenieur op bezoek, die met de Gra
phic' "colporteerde. Hij vortolde, dat hij twee
dagen in de week colporteur was. Hij verdiende
dan gemiddeld 2 per dag. Drie dagen in de
week liep hij voor een begrafenisfonds, waar
mee hij dan 1.-50 per dag verdiende. Zater
dagsavonds was hij pianist in een volkscafé.
Zqndags rustte hij. Den Zaterdagochtend
inoest hij nu alleen nog productief zien to ma
ken, maar hij had veel kans dan een uur les
te geven aan iemand, die voor een acte M. 0.
wiskunde studeerde; daarmee zou hij dan
2.50 per uur verdienen, en zou hij als
pianist verdiende hij een rijksdaalder een
totaal inkomen hebben van ongeveer 13.50.
De ingenieur was een flinke vent. Hij was er
van overtuigd, te moeten aanpakken. Van
i 13 50 kon "hij in zijn eentje wel eenvoudig
leven.
Zoo zjjn er meer. Menig heer heeft thans
een pet opgezet, en loopt achter een kar, of
tracht kranten aan den man te brongen.
Waarvoor zou hij zich schamen Geen vorstan-
djg mensch zal hem er scheef om aanzien.
Een moedige daad.
Een der uit Leuven verbannenen, do lieer
mr. Dubois, advocaat in de verwoeste stad,
had zich door een vlucht naar Ter-Neuzen aan
den dood weten te onttrekken, echter niet dan
nadat hij op het station van zijn woonplaats
evenals zoovele andereu, van zijn echtgenoote
was gescheiden. In Ter-Neuzen zocht hij
iemand, die bereid was om naar het lot zijner
vrouw een onderzoek in te stollen en vond
dezen in den klompenmaker Jan v. d. Linde,
die zich van dë noodige papieren voorzag en
toen over Vlissingen naar Tilburg reisde, om
van daar per rijwiel België in te trekken. Na
te Herenthals door de Belgische soldaten te zijn
aangehouden en eerst nadat een bekende van
mr. Dubois hem geholpen had, wederom in vrij
heid te zijn gesteld, werd hem gezegd naar
Lier te rijden. Dit was niet zijn bedoeling en
liij' reed. daarom naar Moll, om den volgenden
dag tusschen het Belgische en Duitsche leger
door naar Leuven te trappen, waarbij hij nog
een paar maal door gendarmes mot de revolver
op de borst, werd gedwongen af te stappen. Te
Leuven vond hij' spoedig de vrouw van den ad
vocaat, die met hem per rijwiel naar Turnhout
ging, van waaruit Tilburg bereikt werd. D,e
klompenmaker was ongewapend. Hij kende de
streek omdat hij meermalen aan wielerwedstrij
den lieeft deelgenomen. Een goede belooning
volgde begrijpelijkerwijze op deze moedigo daad.
Do zoon van Delcassé krijgsgevangen.
De zoon van den Franscbon minister van
Oorlog, Delcassé, word als krijgsgevangene
naar HaHe overgebracht.
Eenlgo eenvoudige middeltjes om zich
te oriënteeren.
Een enkelen keer wordt mon overvallen
door eon mist, die zoo dicht is dat men geen
25 centimeter vooruit kan zien. Schrijver
dezer herinnert zich zulk een mist terwijl hij
ging over het Boymansplein te Rotterdam.
Alle rijtuigen en voetgangers stonden stil,
totdat na 20 minuten de mist weer verdween.
Hij zelf was gehaast en liep °P den tast
voort. Na een paar maal tegen een paard
en eens tegen een kar te zijn opgeloopen,
was hij den koers kwijt. Hij ging toen plat
op den grond liggen, waardoor hij den weg
goed kon zien. Het "bleek hem dat hij 45
graden was afgedwaald en dat eon volgende
voetstap hem in het water zon hebben doen
belanden. De dikste mist laat altijd en
kele centimeters boven den grond vrij.
Men weet of men naar West of Oost,
Zuid of Noord moet gaan, en men beeft
alvorens den marsch te aanvaarden, gezien
hoe de windrichting is. Et is echter slechts
weinig wind en alsdan kan men niet weten
uit welke richting zij komt. Men bevochtigt
nu den geheelen wijsvinger en steekt dezen
in de hoogte. Dadelijk zal men aan eene zij
de koude gevoelen, eene koude die veroor
zaakt wordt door de verdamping van het
vocht. De wind komt van den kant, die
koud wordt.
Is men in een bosch verdwaald, dan heeft
men van nature de neiging in een wijden
cirkel rond te loopen. Dit algemeen be
kend verschijnsel wordt gemakkelijk ver-
Jdaard door het feit dat ieder persoon
jietzij rechts, hetzij links is en dat daarom
zijn rechter- respectievelijk linker-been, een
heel klein weinigje langer ié dan het ande
re, waardoor de rechter- respectievelijk
linker-stap iets grooter is dan de andere,
wanneer niet instinctmatig dit gebrek
wordt tegengegaan.
In ons-gedeelte van Europa zrjn de bos-
schen nooit zóó groot, of men komt binnen
enkele uren aan het einde, indien men
slechts zorg draagt steeds dezelfde richting
te volgen. Dit nu is gemakkelijk genoeg,
wanneer men slechts weet dat alle min .of
moer vrijstaande boomen aan dezelfde zijde
een uitslag vertoonen, soms i-s het mos,
een andermaal groenen uitslag of ook wel
eenvoudig maar eene donkere kleur. De
zijde waaraan de boomen dien uitslag ver
toonen is de zijde van den in die streek
overheerschenden wind, in ons eigen land
dus west. Vindt men nu de uitgeslagen
kant der boomen 6teeds aan dezelfde zijde
dan loopt men rechtuit en moet men dus
het eind van het bosch bereiken.
Kan men op den dag de zon zien, dan is
het al heel gemakkelijk den weg te vinden,
als men slechts, bedenkt dat de zon staat als
volgt: 6 uur v.m. oost; 12 uur zuid;
6 uur n.m. west. Dat wil zeggen die uren
zijn volkomen juist voor den zonnetijd. Wij
zotten onze klokken echter op den middel
baren tijd en daardoor zal de zon door
gaands niet precies te 6 uur in'het oosten,
12 uur in het zuiden, 6 uur in het westen
staan. Dat verschil is echter niet zoo groot
dat daardoor voor een praktisch doel eenige
moeilijkheid zou ontstaan.
Soldaten-Humor. Een landweer-soldaat
die sinds zes maanden werkloos was, is
met de mobilisatie opgeroepen. Eonigen tijd
nadat hij onder de wapenen is, rukt hij
mee uit in volle veldtenu, ransel met rol
er op en gevulde patroontasch.
Plotseling stuift de kapitein op hem af
en vraagt hem waarom hij in het gelid loopt
te lachen.
„Wel, kapitein is zijn antwoord, zes
maanden lang heb ik naar één patroon ge
zocht en nn heb ik er opeens meer dan
me lief zijn
Vrij vorvoer van verlofgangers.
Wij lezen in de ,,N. Rott. Ct.
De minister van oorlog heeft ter zake
van het vrij vervoer van verlofgangers op
de spoorwegen nader bepaald, dat voor het
afgeven van kostelooze vervoerbewijzen
goon bewijzen van onvermogen moeten
worden vereisebt en dat de beoordeeling
van de wettigheid van een verzoek om een
dusdanig vervoersbewijs geheel berust bij
den onmiddellijken militairen chef..
Opstand op Djllolo.
Het „Hbld." van Maandagavond bevatte
een Reuter-telegram, meldondo dat op Djilo-
lo i Dde residentie Ternate (Molukkevft een
opstand is uitgebroken.. De civiele gezag
hebber Agerbeek zou zijn vermoord, drie
politieboambten en een soldaat gedood en
twee soldaten gewond.
Dit bericht werd bevestigd door een uit
Indië bij het Ministerie van Koloniën ont
vangen telegram, dat echter niet in de
Staatscourant is verschenen.
Gisteravond werd door Reuter geseind dat
de opstand van kleinen omvang is en ver
band houdt met ontevredenheid over be
lastingen en heerendiensten.
In het Reuter-telegram werd verder ge
meld, dat de „adsistent districtsofficier"°is
gereddat de resident naar Djilolo is ver
trokken en de militaire commandant ver
sterking heeft aangevraagd. De N. R. Ct.
vertaalde adsistent districtsofficier door ci
viel gezaghebber in de afdeeling Halma-
hera is als zoodanig geplaatst dé heer A. P.
Romswinkel<)
Vanochtend deelden een Reuter-tele
gram medo, dat luitenant Ouwei-ling en een
Europeesch sergeant gedood zouden zijn en
de resident op Djilolo aangekomen is.
Op ons verzoek om inlichtingen te '3-Gra-
venhage deelde men ons mede dat bij de
Regeering bericht is ingekomen dat contro
leur Agerbeek en luitenant Ouwerling zijn
gedood, terwijl sergeant Van Wort zwaar
gewond is.
Een holen ontvangen telegram meldt
nog, dat verkenningstrospen en Hr. Ms.
„Tromp" naar Ternate gezonden zijn.
De sleepboot Holland.
Men meldt aan de „N. Cfc.":
Volgens oen van den Nederlandscken gezant
te Konstantinopel via het ministerie van Bui-
tenlandscke Zaken ontvangen telegram pas
seerde de Nederlandsclie sleepboot „Holland"
mot drijvend© kraan op sleeptouw van Am
sterdam naar Odessa bestemd, gisteren de
Dardanelles Alles wel. Het blijkt dat de
sleepboot minstens 10 dagon voor de Straat
werd opgehouden alvorens toegang werd ver
leend.
De „Noordam".
Zooeven twam te Rotterdam het bericht in,
dat bet stoomschip „Noordam" der Holland
Amerikalijn, dat sedert 10 dezer te Queenstown
lag, na derwaarts te zijn opgebracht, verlof
heeft gekregen de reis naar Rotterdam voort
te zetten zonder dat van de lading iets gelost
behoefde te worden.
AFRIKA.
KAAPSTAD, 16 September. De
Boerengeneraal De la Rey, die bekend is
uit den Zuid-Afrikaanscken oorlog, werd
bij ongeluk gedood, bij Johannesburg.
KAAPSTAD, 16 September. Toen
generaal De la Rey gisteravond met
generaal Beyers per auto naar huis reed,
ontmoetten zij een auto met politiebeamb
ten, die op den straatweg surveilleerden te
gen plunderaars. De sommatie om te stop
pen werd niet opgevolgd; de politie schoot
daarop, en generaal De la Rey werd in het
hart getroffen.
Het gebeurde beeft in het land groote
ontsteltenis gewekt.
[Jacobus Herklaas de la Rey, in den regel
„Oom Koos" genaamd, was geboren 22
October 1S44 in den Oranje Vrij straat, en
had sedert 1893 zitting voor Lichtenburg
in den Eersten Volksraad der Zuid-Afri-
kaansche Republiek. Hij was een vriend
van generaal Joubert en werd bij het uit-
brekon van den oorlog met Engeland tot
generaal benoemd.
In October 1899 viel hij in het noord
oosten der Kaapkolonie, en leverde op 12
en 13 October het eerste gevecht bij Kraai-
pan. Toen streed hij onder Cronjé in het
westen, waar hij op 28 November in het on
besliste gevecht bij de Modderrivier zijn
oudsten zoon verloor. Hij poogde in het ge
vecht bij Paarden'berg Cronjé's gevangen
neming te verhinderen, doch slaagde daar
in evenmin, als in het tegengaan van den
opmarsch der Engelschen,
Op 11 Juli 1900 nam hij bij Nitralsnek
5 compagnieën, 1 esc-adron en 2 kanonnen
van Baden Powell gevangen.
Bij de reorganisatie van den tegenstand
door Louis Botha tot generaal-assistent van
den commandant en tot lid der regeer in/
benoemd, werd hem de zorg voor de verde
diging van west-Transvaal toevertrouwd,
waar hij, bijgestaan door Smuts, spoedig
7000 man onder de wapens bracht.
Op 13 December 1900 versloeg hij de
Engelschen onder generaal Clements bij
Nooitgodacht, op 31 Januari 1901 dwong
hij den post bij Modderfontein tot de over
gave, en versloeg de Engelschen op 20 Fe
bruari bij Hartebeestfonteindorh hij
verloor in een gevecht bij Vespa op 24
Maart 9 kanonnen en 170 man.
Weldra herstelde oom Koos zich weder en
sloeg op 29 Mei generaal Dixon bij Blalc-
fontein. In September veroverde hij bij Pre
toria een Engeische batterij en sloeg op 24
October kolonel Donon bij Klein-fontein.
Maar zijn schitterendste overwinningen
behaalde hij in Februari 1902 bij IJzer-
spruit op kolonel Anderson, en op 7 Maart
bij Klerksdorp op Lord Methuen, die ge
wond in zijn handen viel, doch dien hij we
der in vrijheid stelde.
Nadat de vrede bij Vereeniging was geslo
ten (31 Mei 1902) bezocht De la Rey met
Louis Botha en De Wet Europa.
Sedert eenige jaren was hij lid van den
Senaat van Zuid-Afrikadaar hield hij voor
eéni'ge dagen nog de redevoering, waarin
hij zeide: dat hij tienmaal liever onder En
geische dan onder Duitsche heerschappij zou
willen leven.
Thans heeft hij bij een ongeluk het leven
verloren. Red. S. C.
DU1TSCHLAND.
Officieuze Duitsche berichten
In het oosten.
BERLIJN, 16 September. (E i g e n b e-
richt.) Officieus wordt gemold: De ge
neraal Von Hindenburg heeft zijn taak
schitterend volvoerd. Hij heeft nog niot to
paard gozeten, wijl hij door galsteenen ver
hinderd wordt te rijden hij heeft zijn ope
raties geleid uit de spoorwegcoupé of uit
zijn kamer, en volgt de bewegingen van het
leger in een automobiel. Hem was de zware
taak opgedragen dë Russen, die van twee
zijden in Oost-Pruisen waren binnenge
drongen, terug te slaan.
Ten zuiden van de Masurische meren
stond het Russische Narefleger, vijf leger
korpsen en drie cavalerie-divisie6 en noor
delijk daarvan het Wilna-leger, vier leger
korpsen, twee reserve-divisies, vijf cavale-
rie-divisies, te zamen 200,000 man.
Het Naref-leger werd op 29 Augustus bij
Tannenberg beslissend, verslagen. Het ver
loor de geheele artillerie na meer dan 500
stukken geschut en 92.000 gevangenen.
Toen greep Hindenburg het Wilna-leger
aan, eerst den linkervleugel, dien hij ver
sloeg, zoodat hem de weg naar den rug
van het Russische leger open stond. Rus
land zag dit gevaar in, en zond het Grodno-
reserveleger, uit drie legerkorpsen bestaan
de, bier tegen de Duitschers af.
Dit Grodno-leger werd bij Lyck geslagen
en de aanval op het Wilna-leger voortgezet.
Moer dan 150 kanonnen werden genomen
en 30.000 gevangenen werden gemaakt, zoo
dat nagenoeg twee legerkorpsen en de ge
heele artillerie der Russen was genomen.
Dit werd volvoerd over oen front van
100 K.M., waarbij de Duitsche infanterie
in vier op elkaar volgende dagen 150 K.'M.
moest afleggen.
Hindenburg sloeg 12 Russische armee-
korpsen en 8 cavalerie-divisies, c gevoer
van het gehoele Russische veldleger.
VOOR DE
(opgerecht in 1846).
HOOFDBÜRËflÜ
SIngeS 544-546.
Geopend: eiken werkdag van des morgens
half 10 tob des avonds half 9 uur.
BIJBÜREAÜX:
Bloemgracht 33
Haarlemmerplein 4
Bilderdijkstraat IS4
Ceintuurhaan 13 9
„Zeemanshuis" Kadijksplein 8
Ie w. Swindensiraat IS
Brederodestraat 103
geopend eiken werkdag des morgens van
half 10 tob half 1 en des avonds van
half 7 tot half 9 uur.
Mr. H. J. J. POST,
Directeur
Rijksleverancier
CAKESFABRIEK „DE KORENAAR"
Telefoon No. 222 ROTTERDAM Voorhaven 58-60-68
Scheepsbeschuit - Leger-
beschuit - Padvinder-Cakes -
Dog-Cakes en Hoendervoeder.
DIANA A V H
Gedeponeerd Merk
Koninklijke Fahrtek van
Militaire Passementerieën, Gouden en Zilveren
Borduurwerk, Gaionweverij.
Raamstraat 53 - Den Haag.
Telefoon Intorcomm. 857.
Hofleveranciers en aan dep. v. Oorlog.
'T BESTE JV1ERKÜ!
Bofmrandm van H. H. M. M. de Koningin <i» Koningin-Moeder en vin Z. K. K. Print Hendrik
der Nederlanden.
Gedempte Raamstraat 11 12, den Haag.
jyhutaire Équipementen.