No. 14. Vrijdag 18 September 1914. Orgaan voor Leger en VSoot. Expeditie Soldatencourant. K watta's Manoeuvre ChocoSaad Oorlogsnieuws. STATEN-GENERAAL Vereenigde Vergadering van de beide Kamers Het woord van Cambronne. De Fabriek „Kwatta" geeft wekelijks een flinke bijdrage aan het NATIONAAL Steun comité. NIET MET BELOFTE om te geven als.... Chocolade verkocht wordt, verleent men hulp, doch met POSITIEVE GIFFEN. Oplaag 50,000 exemplaren. DE SOLDATENCOURANT ADRES VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: PAfcESTRI NA STRAAT 10, AMSTERDAM, TELEFOON Z. 4968. DIT BLAD ZAL DRIEMAAL PER WEEK VERSCHIJNEN. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR NIET MILITAIREN 2 CENT, ABONNEMENT ƒ1.50 PER DRIE MAANDEN. VOOR ADVERTENTJFN WENDE MEN ZICH TOT JIKT ALG. ADV.-BUBKAU ROÜMA CO., 220 HEERENGBAC'HT A'DAM. ADVEBTENTIBPRIJS PER REGEL HO CENT. Genera^i-majoor A. L. KLERK DE REUS, Divisie-commandant. Geboren in het jaar 1856, in bet leger getreden als soldaat, benoemd tot 2en lui tenant 22 Juli 1877, le luitenant 12 Sept. 1882, kapitein 5 Juni 1895, majoor 1 Sep tember 1903, luitenant-kolonel 12 Novem ber 1906, kolonel 1 Mei 1910, generaal-ma- joor 1 Mei 1913. Generaal Klerk do Reus bezocht als luitenant de Hoogere Krijgs school en was als kapitein secretaris van de tbang vervallen Permanente Militaire Spoor wegcommissië. Z.H.Ed.Gestr. diende in den rang van majoor en luitenant-kolo nel bij den Generalen Staf. Do expeditie van De Scildatencourant omvat thans reeds ongeveer duizend kleine en groote zendingen. Met het oog op den omvangrijken arbeid, wordt den heeren, die zoo welwillend zijn Qe Soldatoncourant te verspreiden, beleefd verzocht niet elke mutatie te melden. De cou ranten worden in lossen verkoop toegezonden, terwijl de overgebleven exemplaren niet terug gestuurd behoeven te worden. Een gering ver schil tusschen toezending en vraag komt er dus niet op aan, terv/ijl een overschot voor navraag gemakkelijk en noodig Is. Wio een belangrijk overschot en vooral wie een tekort aan exemplaren ontvangt, blijft ons met mededeeling, s. v. p. onder vol ledig on duidelijk adres V2n het onderdeel, verplichten. Door een nieuwe regeling van de Veldpost zullen de couranten voortaan spoediger hun bestemming bereiken. DE EXPEDITIE. Dinsdag 15 September 1914, M opening ia» de ge wone lilting der Staten-Generaal. De beer Van Voorst tot Voorst, die den voorzitterstoel bekleedde, opende, nadat de leden derbeide Kamers zich naar de Rid- Het is ongeveer 7 uurals erevenwicht is gekomen in de situaties der beide legers een evenwicht waarbij geen van beide op perbevelhebbers iets meer geven kan, zonder aan zijne laatste reserve te komen. De posi tie van Wellington is critiek, de opmarsch dor Pruisen vordert niet genoeg om hen van de overwinning zeker te doen zijn. Aan de ordonnance-of'ficieren, welke hun orders komen vragen en tegelijkertijd eene be schrijving brengen van den onhoudbaren toestand, antwoordt Wellington slechts: Every man must stand his ground". (Ieder man moet blijven staan, waar hij staat). Ney, die de vijandelijke linie heeft zien wankelen, zendt kolonel Heymes naar Na poleon en vraagt eenige versche troepen. ,,Dea troupes 1 Ou voulez-vous que j'en prenne 1 Voulez-vous que j'en fasse?" (Ver sche troepen, waar wilt gij, dat ik ze van daan haal! Ik kan ze niet maken!) Hij heeft nog acht bataillons oude garde en'zes bataillons middel-garde. Da jonge garde is reeds in hét gevecht, zij moet Plancenoit verdedigen tegen de Pruisische voorhoede onder Bülowbij den derden aanval der Pruisen wijkt ze en laten ze Plancenoit in d© handen der Pruisen. Nu acht Napoleon hot noodzakelijk zijn oude anorrebaarden in het vuur te brengen derzaal op het Binnenhof hadden begeven, des middags te 12 uur de vergadering en liet door den griffier van de Eerste Kamer voorlezen een Koninklijk besluit van 5 Sep tember 1914 no. 38, houdende zijne benoe ming tot voorzitter van dé Eerste Kamer gedurende de zitting die Dinsdag aanving. Do Voorzitter benoemde eene commissie, die Hare Majesteit de Koningin in bet ge bouw zou ontvangen en uitleiden. De Ministers, hoofden van Ministerieele Departementen, en de leden van den Raad van State vereenigden zich, te één uur des namiddags, mede in de vergaderzaal. Hare Majesteit de Koningin, vergezeld van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklen burg, kort daarna in de vergaderzaal bin nengeleid, nam plaats op den troon en hield terwijl Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins naast Haar gezeten was, de vol gende rede: Mijne Heeren! Onder zeer buitengewone omstandigheden kom ik heden weder in uw midden. Wij zijn allen vervuld door de gedachte, dat een verschrikkelijke oorlog een groot deel der beschaafde wereld teistert. Ons land is dientengevolge in een toestand geraakt, welke nog steeds onafgebroken waakzaam heid eischt. Ik mag echter dankbaar vast stellen dat onze vriendschappelijke betrek kingen met alle mogendheden ongestoord zijn gebleven. De volstrekte neutraliteit, die Nederland in acht neemt en met al zijne krachten zal handhaven, is tot dusver op geen enkele wijze geschonden. Tot mijne groote voldoening werd de mo bilisatie van zee- en landmacht zonder eeni ge stoornis in minder dan den daarvoor vast- gestelden tijd voltooid. Beide deelen onzer weermacht vervullen, met den hesten geest bezield, hun vaak zware taak. Diep begaan met het lot van alle volken, die in den krijg zijn medegesleept, draagt Nederland de buitengewone lasten, die het worden opgelegd, gewillig, en ontvangt met open armen alle ongelukkigen, die binnen zijn grenzen een toevlucht zoeken. Hot economisch leven ondervindt in al zijn vertakkingen de drukkende gevolgen van den toestand waarin Europa verkeert. Het handelsverkeer met het buitenland is tot zeer beperkt© afmetingen terugge bracht. De scheepvaart, voor zoover zij niet stil ligt, gaat met ongekende moeilijkheden en gevaren gepaard. Voor de zeevisscherij geldt dit in niet mindere mate. Landbouw en nijverheid vinden, voor zoover zij voor export werken, haar afzetge bied voor een groot deel verstoord. In den geld- en fondsenhandel bracht de toestand een heftige crisis teweeg. De toevoer van granen en van grond- en hulpstoffen voor de nijverheid is zeer belem merd. Toch komt er eenige verlichting in den druk. Vasthouding en prijsopdrijving van le vensmiddelen en huishoudelijke artikelen is voorkomen. De crisis in den geld- en fondsenhandel is in banen geleid, die de mogelijkheid van oen geleidelijk verloop daarvan openen. Krachtig© pogingen worden aangewend tot beperking van werkloosheid en tot voor koming en leniging van nood. Verschillende producten van land- en tuinbouw on van de voedingsindustrie vin den weer afzet, zoowel naar Engeland als naar Duitschland en België. De geregelde gang van zaken in do kolo niën beeft veel te lijden van de stoornis in post-, telegraaf- en scheepvaartverkeer. Op handel, landbouw en nijverheid in Nederlandsch-Indië is een zware druk ge legd, doch, waar noodig met den steun der Regeering, is door de circulatiebank en ver schillende kredietinstellingen tot dusver mei bevredigende uitkomst die druk verlicht en een crisis voorkomen. De invoer staat stil. Groote voorraden uitvoer producten wachten op verscheping en heropening der Europeesche markten. Maatregelen zijn door de Regeering ge nomen ter voorkoming dat gebrek aan le vensmiddelen ontsta. het le bataljon le regiment jagers laat hij achter hij de boerderij Le Caillou ter be waking van zijne equipages. Elf bataillons worden in carré opgesteld langs den Brus- selschen straatweg tusschen de boerderij Rosgomme en Le Cailloutwee bataillons worden aangewezen om Plancenoit to her nemen; met slaanden trom mar cheer en ze in gesloten colonne de aftrekkende jonge garcle voorbij en, zonder een schot te lossen, hebben zij in een half uur. Plancenoit weer bezet en de Pruisen met de bajonet terug gedreven. ->'i Napcueon acht dit oogenblik beslissend: Nu of nooit. Plij geeft Drouot orders met 9 carrés op La Haye Sainfce aan te rukken ter verster king van Ney; zelf marcheert hij aan het hoofd van het eerste carré. Gedurende den opmarsch ziet hij het legercorps van Zieten op zijn rechtervleugel bij Smohin debou- cheeren. Hij is zich bewust van zijne uiterst kritieke positie. Zonder Grouchy is zijn lot beslist maar hij kan niet terug. Zes bataillons van de garde staan gereed het Engelsche centrum aan te vallen. Napoleon geeft aan Ney het commando over 5 bataillons; met het zesde plaatst hij zich tusschen La Haye Sainte en Hougo- rnont. Ofschoon hij de hoop op Grouchy's tijdige komst heeft laten varen, wil hij den moed en het vertrouwen van zijne soldaten niet schokken hij doét zijno ordonnance- officieren de linie langs rijden om de aan komst van Grouchy te berichten. Het krachtvoedsel van het Nederlandsche Leger. HEERLIJK VAN SMAAK. VERWEKT GEEN DORST. De economische toestand der Inlandecbe bevolking, wier bouding niets te wensehen laat, is voor het oogenblik niet onbe vredigend te noemen. De toestand in Suriname behoeft, wan neer de aanvoer van levensmiddelen, ook van Regeeringswege ter hand genomen, be stendigd blijft, geen zorg te baren. De toestand op Curafao is onbevredi gend. De handel ligt stil en er heerecht groote droogte. Op Aruba en Bonaire veroorzaakt de droogte veel armoede en ziekte onder de bevolking. De aanvoer van levensmiddelen ook naar de We6t-Indische eilanden is verzekerd. In alle koloniën werden maatregelen ge troffen tot handhaving onzer staatkundige onzijdigheid. Met vertrouwen doe ik een beroep op allen, om ook in handel en verkeer met zorgvuldigheid alles te vermijden wat onze neutraliteit in gevaar zou kunnen brengen. Waar ons volksbestaan eischt dat de bui ten! andsche handel, voor zoover de om standigheden toelaten, doorgaat, behoort ieder handelaar zich bewust te zijn dat zelfs de schijn behoort vermeden te worden als zou in en door den Nederlandschen han del partij getrokken worden voor één der oorlogvoerende mogendheden boven andere Ik "gevóel mij gelukkig dat mijn volk, in trouwe plichtsbetrachting met mij ver- eenigd, het vaderland tracht te dienen en ik verwacht dat de eendracht, die zich alom in het land heeft geopenbaard, tot den einde zal worden volgehouden. Met de bede dat God ons kracht moge schenken, verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal geopend. Hare Majesteit de Koningin, vergezeld van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, en voorafgegaan door de commissie, verliet de vergaderzaal. De Voorzitter sloot, nadat de commissie in de zaal is teruggekeerd, de vereenigde vergadering. De officieren van het Miltitaire Huis van de Koningin, die achter de staatskcets in den stoet naar de Staten-Generaal te paard reden, waren de adjudanten in bui- tengewonen dienst luit.-gen. Rost van Ton ningen, de generaals-majoors jhr. De Lan- noy en Tonnet, de kolonels Froger en Van Hoogstraten, de adjudanten in gewonen dienst gen.-majoor baron Van Tuyll van Se- rooskerken, gen.-majoor Graaf Schimmel- penninck, majoor Graaf Du Monceau, kapi tein jhr. Sickingh en luit.-kol. jhr. Van Suchtelen van de Haare, adjudant van den Prins, de ordonnance-offieieren le luite nants jhr. Wittert van Hoogland, jhr. Quarles van Ufford, jhr. Backer, laatstge noemde tijdelijk adjudant van den Prins. In de Ridderzaal waren aanwezig de ad judanten der marine in buitengewonen dienst vice-admiraal jhr. Röoll, Ellis, Stok- huyzen en de kapitein ter zee Zegers Rijser, de dienstdoende adjudant kapitein ter zee jhr. Hooft Graafland. De lcamerheeren in buitengewonen dienst Maar "Wellington, aan wien het ook niet is ontgaan, dat zijn centrum wijkt, aarzelt nu ook niet langer met zijne reserves in het vuur te brengenhij waagt het zelfs Chassé met zijne Iiollandsch-Belgische divisie van don uitersten rechtervleugel en, vooruit- loopende op de tijdige aankomst van het ge heel© Pruisische leger, eenige regimenten cavalerie van den linkervleugel, naar zijn centrum over te brengen. Onder den kreet: ,,Leve de Keizer!" vogrt Ney de 5 garde-bataljons in 4 colon nes tegen het Engelsche centrum aan. Ney met zijne generaals rijdt aan de spits; zijn 5e paard wordt onder hem doodgeschoten. De vijand wacht rustig af tot de Franschen op ongeveer 200 M. zijn gekomen en ont vangt hem met een krachtig artillerievuur, dat een bres in de gelederen schiet; niette min gelukt het aan het le bataljon van het 3e regiment grenadiers om voor een oogen blik de Engelsche batterijen te bemachti gen, doch dit voordeel is van korten duiv de Engelschen herstellen zich weer en ge steund door de versche troepen van Chassé worden de batterijen heroverd en de Fran schen teruggedrongen. Het le en 2e bataljon van het 3e regiment der jagers, welke den rand van het plateau bijna bereikt hebben, staan plotseling op eenige tientallen meters van de Engelsche garde brigades van Maitland, die in het hooge gras liggende de Franschen hebben laten voortrukken en thans plotseling opge drongen zijn. Hunne eerste salvo's leggen bij. de plechtigheid tegenwoordig waren baron Van Zuylen van Nyevelt, baron De Smeth van Alphen, jhr. mr. W. Röell, baron van Asl>eck en baron Van Ittersum. De Commissie uit de "beide Kamers der Staten-Generaal, in de vereenig de vergadering H. M. de Koningin in- en uitgeleide deed, bestond uit de heeren Van de Maesen de Sombreff, De Beaufort, De Boer, Van der Kun, Van de Velde, Loeff, De Visser, De Meester, Zijlma, Bavinck, Van Deventer, Patijn, Knobel, De -u.u- ralt en Bongaerts. Ce overtocht der Duitschers over de Maas en de verdediging van België. Van militaire zijde schrijft men aan de Nieuwe Courant": Toen op den 26cn April 1904 liet Japansche leger een aanvang maakte om bij Widsjoe do Jaloe over te trekken, werd die rivier verde digd door pl.m. 6000 man Russische troepen onder generaal Sassoelitsj,. terwijl op pl.m. 70 K.M. ten Westen van de Jaloo bij Liaujan het gros Van het Russische leger onder den ge- 'neraal Koeropatkin stond. Vijf dagen hield Sas3oelitsj stand want eerst li'.r— 1-ii Mei .was het- .Pipansche leger ter sterkte van 3-3,000 man deze rivier overgetrok ken. maar Koeropatkin inplaats van op te rukken en den vijand, dien liij met groote overmacht kon aanvallen, op en over de rivier terug te werpen, bleef bij Liaujan staan en gaf daardoor aan de Japanners gelegenheid met het gros van hun leger deze, zoo gemak kelijk te verdedigen rivier ongehinderd over te trekken en hem den löen Juni bij Liaujan met overmacht aan te vallen en te verslaan. In alle krijgskundige werken wordt dit optre den van Koeropatkin streng veroordeeld en niettegenstaande dat heeft het Belgische leger onlangs bij de verdediging van de Maas op de zelfde wijzo gehandeld. Nadat gedurende twee dagen do 3e Belgische divisie bij Vise zeer dapper had gestreden trok dio divisie op de hoofdmacht terug, aan de Duitschers toestaande ODgelunderd da Maas over te trekken. Het Belgische leger bevond zich teen onge veer in de lijn Diest-Landen en bleef daar een afwachtende houding aannemen, .totdat de Duitschers in zoo grooten getale overgegaan waren dat terugtrekken het eenige middel was dat overbleef om een totale vernietiging te ontgaan. In kleine voorpostengevechten behaalden de Belgen menigmaal de overwinning, versloegen herhaaldelijk de sterk opdringende Duïtsche cavalerie maar maakten nooit van die. over winningen gebruik om de Duitschers over de Maas terug te werpen. Het met do grootste doodsverachting bru lde (dus prachtige) optreden der Duit-sche cavalerie, belette niet alleen aan de Belgen den opmarsch der Duitsclie legers te verken nen, maar zorgde tevens dat zij niet vermoe den konden hoe weinig Duïtsche troepen de Maas gepasseerd waren, want thans is het geen geheim meer dat gedurende verscheidene da gen' het Belgische leger veel sterker was dan de. ten westen van de Maas zijnde, vijand. Een offensief optredend Belgisch leger had dus, gedurende dien tijd. ongetwijfeld de Duit schers op en over de Maas teruggeworpen en een verdediging van die rimer door hot go- heele Belgische leger zou een overtocht zooal eenige honderden mannen neer, onder wie generaal Michel. De garde wijkt hier en daar hoort men reeds vlucht© wie kan" roepen de wanorde treedt in. Ney doet bovenmenschelijke pogingen om' de reeds vluchtende Franschen tot staan te brengen. De dapperste der dappersten is bijna onherkenbaar; zonder steek, met ge scheurde kleeren, zwart van het kruit, met een gebroken abel in de hand, roept hij generaal d'Erlon toe: ,,d' Erlon, si nous en réchappons, toi et moi, nous serons pendus" (d'Erlon, in dien wij aan den dood ontsnappen, worden wij beiden gehangen) en zijn soldaten: ',,Ve- nes voir mourir un maréchal de France". (Aanschouw het sneuvelen van een Fran schen maarschalk). Tevergeefs zoekt hij den vijandelijken kogel, die hem van den dood door een Franschen kogel zou hebben gered. Wellington geeft door het zwaaien met zijn steek het teeken, dat hij de overwinning .Is bevochten oordeelt en dat de geheele linie gezamenlijk moet voorwaarts rukken om het Fransche leger zoo mogelijk geheel te vernietigen. De drie laatste carrés der Oude Garde, waarvan het 2e bataljon le regiment jagers onder commando van general Cambronne, staan nog aan den voet van La Haye Sain te het is het eenige overschot van het leger dat nog in orde ageeren kan. De vijande lijke cavalerie, artillerie en infanterie, beurt om beurt, vallen dezer laat-ste carrés met overstelpende meerderheid aan. In ge-regel Sectie I, bureau I van den Staf der Ie Divisie van rechts naar links: GeneraaFmajoor Klerk de Reus, luitenant-kolonel van den Generalen Staf, chef van den Stan Cr oockewit, kapitein der artillerie Jhr. Röel, 2e adjunct, kapitein van de Generalen Staf Insingor, le adjunct. niet onmogelijk, dan toch zeker zeer moei lijk hebben gemaakt. Hadden terzelfder tijd de Fransche legerkorpsen, die in noordelijk Frankrijk ten westen van de Maas stonden, een zwenking naar het oosten gemaakt, met Sédan als spil, dan zou men een stelling heb ben verkregen van Sédan tot Maastricht met de zoo moeilijk te overschrijden Maas er vooi en bovendien de versterkte plaatsen en forten. Givet, Namen, Hoei, Luik en Argenteau in de linie gelegen. Deze stelling is zoo sterk dat hot bijna on mogelijk ware geweest die in front aan te val len, en daar een omtrekking uitgesloten was, zou hot zeer twijfelachtig zijn of het op den huidigen dag, den Duitschers reeds gelukt zou zijn de verbonden legers terug te slaan en de Maas over te trekken, maar zeer zeker zou het onnnoemelijke offers hebben geko6t. Dat de Franschen in gebreke rijn gebleven de "Belgen ter hulpe te snellen is m.i. voor het Belgische leger geen verontschuldig!ng om de zoo gemakkelijk te verdedigen Maas tusschen Hoei en Maastricht zonder tegenstand te bie den prijs te geven en al het vergoten bloed van het eerbied afdwingende dappere Belgische leger, zou aan de Maas zeker nuttiger gevloeid hebben dan thans bij Haelen, Aersohot, Meche- len. enz. Het hierboven staande is zoo eenvoudig, dat men niet kan onderstellen dat de Belgische generale staf zulks niet zou hebban geweten. Er moet dus een overwegende reden zijn waar om de opstelling is gekozen in de lijn Diest Landen en niet de Maas en het zou mij niets verwonderen als later zal blijken dat. die reden de volgende was: Natuurlijk beeft men in België lange jaren een "studie gemaakt van een doortocht der Duitschers door België, een bewijs daarvan is zeker wel het aanleggen der duurzame verster kingen aan de Maas, en toen is men hoogst waarschijnlijk tot de conclusie gekomen dat het ondenkbaar was dat de Duitschers in dat geval Nederlands onzijdigheid zouden eerbiedigen en de Maas aanvallen op het, reeds van nature, zoo sterke gedeelte dier rivier, terwijl daaren tegen een overgang tusschen Roermond en Maastricht zoo gemakkelijk is. De groote spoorweg-emplacementen bij Dal- heim, die allc-en aldaar aangelegd zijn met het oog op het uitladen van sterke troepenafdeelin- gen, maakten een overgang ongeveer bij Slaeseyck zoo aangewezen, dat' men den vijand slechts van die zijde meende te kunnen ver wachten. In dit geval zou een opstelling onmiddel lijk achter de Maas hoogst verkeerd zijn ge weest, dan toch zouden de aldaar opgestelde troepen in den rug en in de flank genomen en naar het Zuiden opgerold worden, zie daar dus een zeer logische reden voor een eer ste opstelling van het Belgisch leger bij Tirle- mont met het front naar hot Noordoosten en in de flank gedekt door de forten van Luik en Namen. Zoodra bekend was dat de Nederlandsche onzijdigheid gerespecteerd werd en dus de de orde trekken deze helden terug, al wor den ze bij honderden neergeschoten. De Engelsche luitenant-kolonel Halkett roept hun toe zich over te gevenhet his torisch geworden antwoord van Cambronne zou hebben geluid,,La garde meurt et ne se rend pas". (De garde sterft; zij geeft zich jiiet over.) Een oogenblik later stort Cambronne neer, getroffen door een kogel in het voor hoofd. Als hij na eenige uren tot bezinning komt ligt hij op het slagveld ontkleed en geplunderd door de jakhalzen. Door Engel sche soldaten opgenomen, wordt hij naar het hoofdkwartier gebracht; door de zorg van kolonel Campbell, die hem op Elba ont moet heeft, wordt hij verpleegd en naar Brussel gevoerd. Yan hier volgt hij later den weg van alle andere krijgsgevangenen naar heb kamp van Ashburton. Het is te Ashburton waar hij voor het eerst verneemt, hoe beroemd hij is gewor den door zijn historisch woord, zooals dit is opgenomen in het rapport over den slag bij Waterloo in een Fransch dagblad van 24 Juni. Zijne kameraden, vol geestdrift, wen sehen hem geluk met zijn roemvol antwoord, maar Carbronne ontkent het: ,,Est-ce que j'avais le temps de faire de la littérature?" („Gelooft ge dat ik den tijd had om gevleu- gelden woorden te maken 1). Cambronne is zeer bescheiden van aard en, ondanks den drang door zijne krijgsmakkers op hem uit geoefend, wil hij de eer van het historisch woord niet aanvaarden. De daad acht hij Duitecho troepen zich allen ten zuiden van Maastricht l>evcraden, hiad ©nrofLcMelLijk hot gehoele Belgische Joger naar do Maas moe ten marehoeren on daar was tijd genoeg voor, want do zwakk© vijandelijk© afdeelingon dio zich toen nog ten westen van die rivier be vonden, konden «laar geen beletsel voor we zen- Aangezien dit geval blijkbaar niet voor zien was, bouwde «!o Belgische legeraanvoe ring op een valscbe basis en dan is het moei lijk eensklaps de ideëen los te laten, die door jarenlang» studio vasfcgeworteld zijn. Den grootsten eerbied hob ik voor het dap- are Belgische leger en voor Jfgi Belgische volk dat toont geen opofferingen vb groot te achten, waar het geldt do onafhankelijkheid te verdedigen en dus schrijf ik cieze regelen niet uit zucht tot critiek. Maar wel met het oog daarop dat oolc wij, als wij voor onze neu traliteit mochten lu bben te vechten, oen de fensie ven oorlog zullen moeten voeren en dat liet voor een verdediger verkeerd is veel plan nen vooruit te maken. Men kan onmogelijk voorzien wat een aanvaller zal doen, het méést onwaarschijnlijke gebeurt in een oorlog en men vergeet te dikwijls dat do aanvaller en niet de verdediger zijn tegenpartij de wetten voor- Bchrijft. (Slot volgt.) De toestand in den reuzenstrijd. De reuzenstrijd jn Europa is nu werke lijk in vollen gang. Aan alle kanten wordt in de laatste dagen met de grootste hard nekkigheid gevochten en er worden slagen geleverd, als waarvan de wereldhistorie geen voorbeelden heeft. Veldslagen, reusachtig zoowel wat den duur betreft als het aantal strijders, dat er aan deelneemt. Tien dagen achtereen vechten nu reeds de Fransche le gers tegen de Duitschers in 't noorden van Frankrijk en vele honderdduizenden staan daar tegenover elkaar. Dagen lang ook duurt de strijd tusschen de Russen aan den eenen, de Duitschers en Oostenrijkers aan den anderen kant op de verschillende ge vechtsterreinen in 't oosten en, om maar iets te noemen, spreekt men er van vele tienduizenden krijgsgevangenen, alsof het maar niets is. In België is de strijd opnieuw en met kracht uitgebroken. En ein delijk is er nog een zuidelijk oor- logstooneel, waar Serviërs en Oostenrij kers elkaar best-rijden, waar de reuzenstrijd eigenlijk is begonnen. Ook daar zijn de vijandelijke legers in de laatste dagen in volle actie. voldoende en de historie is hier in overeen stemming met de legendeCambronne'3 carré was inderdaad vernietigd. Frankrijk was niet bevredigd met het roemrijk einde van de oude garde. Toen Cambronne tegenover zijn gevangen lcftge- i.ooten te Ashburton had volgehouden geen recht te hebben op het vaderschap van de verheven phrase, zou hij er hebben bijge voegd; ,,Je n'ai pas dit ce qu'on m'attri- bue, j'ai répondu autre chose". (Ik heb niet gezegd hetgeen rnen beweert, ik heb iets an ders gezegd.) Hij had dus wel iets gezegd, maar wat was dat „iets anders" Natuur lijk een woord, dat hij niet meer herhalen wilde of kern. Dan kon het ook niet anders zijn dan een woord van vijf letters, in het Nederlandsch een woord van zes letters, be ginnende met st.... Cambronne heeft dit vermoeden wel is waar nooit bevestigd, maar ook niet tegengesvroken, een nieuw dilemma! Maar men vond gelukkig eene oplossing: Cambronne was Vicomte geworden en la ter gehuwd met eene Engelsche. Hoe kon hij "uevestigen zulk een woord te hebben, gebezigd 1Het was al te grof Mijne bescheiden meening is dio van den enkelen overgebleven snorrebaard van Cam- bronne's bataillon, die, ondervraagd of hij het woord van Cambronne op 18 Juni heeft gehoord, antwoordde,,Pas alors, mais depuis souvent". (Toen niet, maar later dikwijls.)

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1914 | | pagina 1