TELEGRAMMEN.
Binnenland.
OP ZEE.
Muziek en Zang.
Uit Leger en Vloot.
X3K S03L»13i^TElNrOC3>TJ^l.AI?lJB3? -van. Eondag 1
Copyright Vereenigde Fotobureaux, Amsterdam.
Fransche pioniers slaan een brug over de Yseu.
De legerafdeelingen ten westen van Ver
dun zijn in een voortdurend heviger wor
dend gevecht.
In Lotharingen en de Vogezen is de toe
stand onveranderd.
In de huurt van Verdun.
BERLIJN. (Officieel.) Generalquartier-
meister Von Stein bericht uit het hoofdkwar
tier De Duitsche kroonprins heeft heden
met zijn leger de versterkte vijandelijke
positie ten zuidwesten van Verdun genomen.
Afdeelingen van het leger doen aanvallen
op de ten zuiden van Verdun golegen sper-
forfcen, die sedert Woensdag door zwaar ge
schut worden beschoten.
Geen Russen in Frankrijk.
BERLIJN. Het bericht als zouden
250,000 Russen in Frankrijk zijn geland,
wordt van welingelichte Engelsche en Rus
sische zijde op de meest besliste wijze tegen-
Rusland.
Van het oostelijk oorlogsterrein.
PETROL-RADEen officieel© mededec-
ling van den Russischen generalen staf
meldt
Op vijf en zes September vielen wij het
Oostenrijksche leger aan'bij Tomaschow.
De Oostenrijkers vluchtten in wanorde, ach
tervolgd door de Russen bij Frampol. De
Russische cavalerie wierp zich op den vijand
in de richting van Ljublin. De Oosten-
rij ksch-Duitsche troepen werden uit de ver
sterkte stellingen gedreven en trokken in
zuidelijke richting.
Groote gevechten hebben plaats op een
lijn van Ravaruska naar de Dniester, waarin
het Oostenrijksche leger werd verslagen.
Naar Lemberg zijn versterIcingen gezon
den.
Afdeelingen van het 14e Tyroolsche korp6
bij Ravaruska ondernamen een aanval in
den nacht van 7 Sept., maar zij werden
teruggeslagen, met verlies van het vaandel
en 500 gevangenen.
PETROGRAD. De voortdurende of
fensieve beweging der Russische troe
pen maakte het onmogelijk de hoe
veelheid der buitgemaakte tropeeën juist
vast te stellen. Het Russische leger rukte,
nadat het zich na een gevecht van twee
dagen meester had gemaakt van Mikolajof,
na slechts twee uren rust, in snellen nacht-
marsch op tegen de nieuwe stellingen van
den vijand. Honderden gevangenen wor
den, zonder dat men ze voorloopig telt, naar
de stations gebracht in de nabijheid van het
gevechtsfront.
Een Russische batterij beschoot met suc
ces een met mitrailleurs gewapende Oosten
rijksche stoomboot op de Weichsel.
Een regiment kozakken bracht uit Tram-
pol 17 krijgsgevangen officieren en 445
krijgsgevangen soldaten, benevens tal van
paarden, veel vee en voorraden. Ook werd
de regimentskas van het 17e landweer regi
ment, ten bedrage van 148,000 kronen, buit-
Op 20 werst afstand ten zuidoosten van
Zamostiy heeft een Russische infanterie-
regiment 700 soldaten en officieren gevan
gen genomen.
Aanzienlijke vijandelijke reserves worden
naar het gebied tusschën Ravaroeska en de
Dniester gezonden.
BERLIJN. Generalquartiermeister von
Stein bericht uit het hoofdkwartier Gene
raal Hindenberg heeft met het Oostelijk
leger den linkervleugel van het nog in
Oost-Pruisen aanwezige Russische leger ver
slagen en zich zoodoende een toegang ge
opend in den rug van den vijand. Deze
hoeft den strijd opgegeven en trek zich
terug. Het Oostelijk leger vervolgt hen in
Noord-Oostelijke richting in de richting van
de Njeme. e
BERLIJN. General-quartiermeister von
Stein bericht, dat het gevecht op het oos
telijk oorlogstooneel hervat is.
Japan.
Het Verdrag der Verbondenen.
Ook Japan hoeft thans met de mogendheden
der „Triple Entente1' het verdrag ondertee
kend, dat geeu der vier een afzonderlijken
vrede met Duitsc'hland zal sluiten. De „Times"
meent, dab dit een verklaring is van het hoog
ste gewicht.
Als haar beteekenis maar eerst goed begre
pen wordt door do groote Europeesche volks
massa's, dan zal zij een machtigen invloed op
de strijdende partijen zoowel als op de neu
tralen 'uitoefenen. Uit Rome bereikt ons reeds
het bericht, dat deze verklaring reeds nu do
openbare meening in Italië ten zeerste heeft
getroffen, in heilzamen zin. en wij zijn er van
overtuigd, dat zij dezelfde uitwerking zal
hebben op alle volkeren met eenig inzicht van
de ontzaglijke beteekenis van ons verdrag.
Men bedenke, dat het niet door één der mo
gendheden is voorgesteld en door de anderen
daarna is goedgekeurd, maar dat het een ge
lijktijdig zich uitend uitvloeisel was van wat
de staatslieden der dr» gealliëerde mogend
heden dadelijk als een vaststaand feit gewe
ten hebben.
Te Berlijn en Weenen zal de beteekenis van
het verdrag niet minder krachtig gevoeld
worden dan te Londen, Parijs on Petersburg,
De onmacht van den Duitschen Rijkskanselier
om in te zien, dat wij ons eenmaal aan elkaar
verpand woord gestand zouden doen, of om to
begrijpen, waarom wij het gestand, doen, is
■wel het moest treffend bewijs, dat men ons had
kunnen leverei} yan.de gbsossiet welke het ge
zond oordeel der Duitsche regeeringspersonen,
die inderdaad meenden, dat wij spoedig het on
derling gegeven woord zouden breken, heeft
vertroebeld.
De Rijkskanselier kon nooit gelooven, dat
wjj oorlog zouden gaan voeren „om zoo'n enkel
woord", en vergat dat dit woord ons eerewoord
was. De ontdekking, dat een groote natie wer
kelijk een oorlog prefereerde boven do schuld,
aan openlijk gepleegde perfidie, deed hem met
terdaad verstomd staan.
Deze „vergissing" is de fundamenteele "en
noodlottige blunder zijner politiek gebleken.
Duitschland zal het gewicht van dit drievou
dig document op de juiste waarde kunnen
schatten, als het dit stuk eens vergelijkt met
dergelijke vodjes papier", van 100 jaar gele
den. De conventies van Kalish, Reichenbach
en Teplitz b.v., worden in zijn aandacht aan
bevolen, evenals het verdrag van Chaumont,
dat, naar zijn historici wel zullen weten, het
werkelijke doodsbericht van de Napoleontisch©
tyrannie was. Zeker, dit waren ook maar
„vodjes papier", maar zij hadden grooter on
middellijk© gevolgen dan een slagveld met tien
duizenden dooden. Zij' voerden rechtuit naar
de vernietiging van het Napoleontisch idéé van
een werelddespotisme, dat de Pruisen van 1814
ondraaglijk achtten, maar dat de Pruisen van
1914 hebben aanvaard als het hoogste doelein
de dor beschaving.
De Duitschers zullen zich moeten gewennen
aan een staat van zaken, die voorschrijft, dat
alle vrije volkeren thans tegen het Duitsche
rijk oin precies dezelfde reden in het geweer
komen, als die tegen den groot-en keizer der
Fransehon gold.
De Duitsche agenten en het Duitsche Pers
bureau die van Constantinopel en Cairo tot
Petersburg en Parijs druk bezig zijn geweest
met het rondstrooien van het praatje dat do
contractanten der Triple Ententij hun woord
tegenover elkaar zouden breken, zullen nu op
vreesolijke wijze gewaar worden, dat zij zich
vergist hebben.
Tot steun dezer manoeuvres heeft de Duit
sche pers plotseling een onverwachte teeder-
licid voor Frankrijk aan den dag gelegd. Zeker
het moet verpletterd worden, dat spreekt van
zelf, maar als clan alle onafhankelijk bestaan
uit de Republiek zou zi.in gestampt, zou zij met
consideratie behandeld kunnen worden
mits zij met Duitschland tegen Engeland par
tij koos.
Ons verdrag heeft met één slag een einde
gemaakt aan dit wanhopig geknoei."
De „Times" eindigt dan, met er nogmaals
bij Italië en Roemenië op aan te dringen, toch
vierkant de partij der Triple Entente te kie
zen, ten einde den oorlog niet langer te doen
duren dan strikt noodzakelijk ïs.
Een encycliek van Benedïcfu3 XV.
ROME. De '„Osservatore Romano" be
vat den tekst van een encycliek van paus
Benedictus XV.
Na erop te hebben gewezen, dat bij zijn
persoon te gering acht voor zijn verheven
taak, verklaart hij niet te twijfelen aan de
goedheid van God, die hem die zware taak
hoeft opgelegd en hem nu wel den noodigen
móed en de noodige krachten zal verleenen.
De Paus geeft vervolgens te kennen,
welk een afschuw en verdriet hij heeft, nu
hij moet zien het verschrikkelijk schouwspel
van den oorlog en hoe een groot deel van
Europa te vuur en te zwaard vernield wordt
en rood ziet van Christenbloed.
Hij omhelst met een gevoel van vader
lijke chariteit alle kinderen der kerk en ver
klaart, niets te willen nalaten, dat het ein
de van dezen ramp zou kunnen bespoedigen,
zooals reeds Pius X heeft gedaan.
Hij beveelt verder alle kinderen der kerk,
in hét bijzonder ben, die tot de gewijde or
den behooren, God in bet openbaar en in
stilte te smeoken, dat de oorlog zal ophou
den.
Gemeentelijke Werklooshcidfontisen.
Naar wij vernemen, hebben reeds 27 van de
32 gemeenten, waar thans werkloosheidlfond-
sen^bcstaan, zich bereid verklaard de door Z.E.
den* Minister van Landbouw voorgestelde
noodregeling, die ten doel heeft de bestaande
verzekeringsinstellingen tegen werkloosheid
■zoo lang mogelijk te doen voortfunctioneeren,
te aanvaarden.
Ook verscheidene der 114- gemeenten, waar
weliswaar nog geen fonds bestaat, maar die
voor de vorming daarvan wegens het ter plaatse
aanwezig zijn van workloosheidskassen van ar-
beidorsvereenigingen in aanmerking komen, en
die dientengevolge een aanschrijving van den
Minister hebben ontvangen,'blijken bereid baar
medewerking te verleenen. Althans het Bureau
voor Sociale Adviezen, dat, zooals wij njeds
mededeelden, in overleg met de Vereoniging
van Gemeentelijke Werkloosbeidsfondsen en
met een Commissie uit d»?n Nederlandschen
Werkloosheidsraad een ontwerp voor een ge-
meontelijk werkloosheidsfonds opstelde en voor
i gemeente- en fondsbesturen kosndoos beschik-
j baar stelde (aan te vragen Keizersgracht 444
Amsterdam), bericht ons dat reeds van een 30-
i tal van zulke gemeenten- en fondsbesturen
hot verzoek om toezending van een reglement
I inkwam.
Het zilver van de Nederi. Bank.
De Fransohe rogeerimg zal het zilver, be
stemd voor de Neder! andsohe Bank, dat uit
de „Nieuw-Amsterdam" t© Brest gelost werd,
per „Tambora", die eveneens te Brest 'ligt,
naar Nederland yèraendffl^ -
Het opbrengen van schepen der
neutralen.
In d© laatste dagen hoort men nog al
eens, dat Nedorlandsche handelsschepen,
varende onder onze vlag en beeterad voor
onze havens, wat blijkt uit de scheeps
papieren, worden opgebracht door En
gelsche of Franeche oorlogsschepen. De
,,N.-Ct." schreef hierover een artikel en
komt op tegen deze rnanier van optreden,
die den handel eener neutrale mogendheid
groote schade berokkent, hem verlamt.
Het artikel i6 te lang om in zijn geheel
te worden opgenomen, maar de-croclusie
van de ,,N. Ct." is, dat het recht van
onderzoeking, gepaard aan het contra
bande-systeem, een zeor gevaarlijk wapen
is in de handen der maritieme organen van
de oorlogvoerende mogendheden, gericht
tegen den handel en de voorziening van
levensmiddelen der neutrale mogendheden.
Het blad aebt het daarom een gebieden
den eisch, dat deze oorlogvoerende mogend
heden aan hare uitvoerend© organen zoo
veel zelfbeperking en gevoel van rechtvaar
digheid weten op te leggen, dat het mis
bruiken van dat wapen in het vervolg
wordt tegengegaan.
In verband hiermee wordt er de aandacht
op gevestigd, dat bij verschillende belang
hebbenden bij de vrachtvaart op Oost-
Indië, do vraag is gerezen, of het in de
gegeven omstandigheden wel gewenscht is,
voort te gaan met de verzending van pro
ducten uit onzen Oost. Wanneer oorlog
voerende mogendheden voortgaan de goe
deren der schepen in verzekerde bewaring
te houden, komen de reederijen en de
eigenaren der goederen, de financiers, die
hun voorschotten gaven, in een onaange
name positie en om die reden hebben
reeds vele belanghebbenden naar Indië ge
seind voorloopig niet meer te verschepen.
En blijft de toestand voortduren, dan zal
eerlang de geheel© vrachtvaart van Indië
op Nederland stilstaan.
De „Tambora".
Men schrijft ons uit Arnhem:
Onder de passagiers, die met de „Tambora"
en van Brest af per „Nieuw-Amsterdam" uit
Indië naar Nederland terugkeerden, behoorde
ook de heer Th. J. F. A. Liefrincb, directeur
der Levensverzekering Maatschappij Arnhem,
die 9 maanden in Insulïnde vertoefde ter uit
breiding der relatiën zijner maatschappij
Van den oorlogstoestand kreeg men eerst
12 Augustus te Perim kennis daar lag een
order om kolen in te nemen en dit niet te
Portsaid te doen en dan met halve kracht door
to stoomen. In Portsaid was een andere order
aangekomenniet naar Marseille stoomen.
Een aanhouding door een Engelsehen kruiser
bij Kaap St. Vincent had ten gevolge dat
ecnïge Duitschers aan boord krijgsgevangen
werden gemaakt en naar Gibraltar gevoerd:
één passagier, 4 stokers en één matroos. Zij
schikten zich opgewekt in hun lot.
Bij Ouessant volgde 31 Augustus de bekende
aanhouding door den Franschen kruiser en de
opbrenging naar Brest. D© Franschen ver
klaarden zich bereid om voor de verzending
der mail zorg te dragen. Inderdaad is deze
ook in Parijs aangekomen, maar men kon niet
nagaan of zij ook verder is doorgestuurd. De
inbeslagneming der lading, die als conditio
neel© oorlogscontrabande werd beschouwd, ge
schiedde, ondanks het protest van den com
mandant.
Men verzekerde dat het geenszins de bedoe
ling was om de lading te confiskeeren, alleen
zou de ladirtg bewaard blijven, na. den eorlog
teruggegeven worden en de schade door het
oponthoud te Brest veroorzaakt, vergoed. Een
zending thee voor Engeland liet men onge
moeid, eveneens de lading tabaik.
Van boord af kan men zien hoe alles in trei
nen werd vervoerd, vermoedelijk naar Parijs.
Met uitzondering van mevrouw Idenhurg en
den commandant werd den passagiers verbo
den aan wal te gaan; men kreeg evenwel toe
stemming om in de buurt der havens te spele
varen.
De Nieuw-Amsterdam bracht de mail mede;
toen de Franschen evenals bij de Tambora
aanboden voor de verzending zorg te dragen,
kon de commandant er op wijzen, dat hij op de
6nelste wijze de post op haar bestemming kon
brengen, van Franscho zijde werd dit goed
gevonden.
Schip aangehouden.
Volgens bij de Holland-Amer.ika Lijn ont
vangen bericht is haar inkomende stoomschip
„Noordam" door de Engelschen opgebracht
naar Queenstown.
De Mollandla.
Van het stoomschip „Hollandia" dat in
Woensdagnacht te IJmuiden uit Bue-
nos-Ayres aankwam, werd bij de Kaap-
Verdische eilanden een honderdtal Duitsche
reservisten door een Engelsch oorlogsschip
van boord gehaald. Later moesten in Ply
mouth, waarheen het schip werd opge
bracht, nog ruim 50 Duitsche passagiers
ontscheept worden. Daarentegen mocht
in laatstgenoemde haven een aantal in
Engeland wonende Duitschers, die reeds ge-
ruimen tijd gevangen waren gehouden, aan
boord gaan om via Amsterdam naar huis
terug te koeren.
Van de lading behoefde in Engeland niets
gelost te worden.
De „Oceanic" vergaan.
LONDEN, 9 September. De admi
raliteit maakt bekend, dat de gewapende
hulpkruiser „Oceanic" van de White Star
lijn gisteren vergaan is op de noordkust van
Schotland. Het schip is totaal verloren.
Officieren en equipage zijn gered.
(De „Oceanic" was eenig© jaren geleden
een der grootste Transatlantische schepen,
welke op New-York varen, thans bestaan
er al weer vel© grootere. In 1899 werd de
„Oceanic" voor rekening van de „White
Star Line" gebouwd op de werf van Har-
land en -Wolff te Belfast. De inhoud is
17,274 ton bruto. De lengte is 686 voet,
de breedte 683} voet, de diepgang 44i voet.)
De Engelsche vloot.
LONDEN. De Admiraliteit deelt mede,
dat een groot aantal sterke eskaders en
flobtiljes gisteren en heden zijn rondgeva
ren door de Noordzee tot en in de Golf
van Helgoland om de zee geheel en al
schoon te vegen.
De Duitsche vloot deed niet de minste
poging om het te beletten en geen enkel
Duitsch schip liet zich zien.
De „Pathfinder".
LONDEN. Thans wordt officieel mede
gedeeld, dat het Engelsche oorlogsschip
„Pathfinder", dat, naar men meende op
een mijn was gestooten, door een Duitschen
onderzeeër jjot anken fe gebracht,
De vrees voor mijnen.
Do schrijver over roarinezaken in do Times
hoopt, dat de Engelsche admiraliteit spoedig
moer maatregelen zal nemen tegen de Diiiteehe
vaartuigen, die mijnen in de Noordzee leggen.
De aankondiging, dat zonder verdere kennis-
f;oving do lichten aan de Oostkust ran Engl
and en Schotland gedoofd on de baken» weg
genomen kunnen worden, is don schrijver roods
con aanduiding, dat de admiraliteit do nood
zakelijkheid van nieuwe maatregelen inzie:
Dat de mijnen, van de hoogte van Aldeburgh
en Southwold, aan d0 kust van Suffolk, noord
waarts tot de kust van Yorkshire, overal eon
30 tob 40 Eng. mijl uit de kust gelegd zijn, be
wijst, dat vuurtorens en bakens de mijnleggor<=
ton leidraad strekken. Het dooven van de lich
ten zal ook het uitvaren van vissohers bij don
ker doen afnemen, zoodot de Duitsche vis-
sclïersvaartuigen, die, volgens schrijver, do
mijnen komen leggen, minder kans krijgen, zich
tusachen de Engelsche vaartuigen te mengen
en zoo ongemerkt hun ..pestilent werk" to
volvoeren. Ook zou hij willen, dat er meer werd
gepatrouilleerd, waartoe kleine snelle stoom
schepen, zooals er o.a. op de Duitschers zijn
buitgemaakt, Iconden dienen. Ze zouden dan
met een of twee vuurmonden van 10 c.M. uit
gerust moeten worden, or desnoods van minder
kaliber. Er zijn marine-vrijwilligers genoeg
voor dat werk te vinden.
Copyright Vereenigde Fotobureaux, Amsterdam.
Een kijkje op een verwoest gedeelte van het oude Leuven.
Comité voor Ontspanning.
Het onlangs uit kunsten-aarskrjngen gevorm
de „Comité voor Ontspanning" te Amsterdam
heeft, na degelijke voorbereiding, zijn taak
aanvaard. Een 50-tal kunstenaars op vocaal
en instrumentaal gobiod, een drietal groote
koorvereonigingen, een paar orkesten voor
drachtkunstenaars en variété-arfcisten hebben
zich welwillend ter beschikking van het Comi-
té gesteld, orn, waar ook hun medewerking j
wordt gevraagd, hetzij te Amsterdam of elders, I
tot ontspanning van net volk en de miRbadren r
mede te werken. Daar er aanbiedingen zijn j
ook van elders gevestigde kunstenaars, kan
het Comité dus ook gemakkelijk voor ontspan
ning in ander© plaatsen zorgdragen.
liet eerste door het Comité georganiseerd©
concert zal Zondagmiddag van 1 tot 3 uur
worden gegeven in den tuin van het Paleis
voor Volksvlijt en toegankelijk zijn voor alle
te Amsterdam aanwezige militairen. Medewer
king verleenende mannenzangvereeniging
„Excelsior", onder leiding van den heer A.
Heiloo mevr. Nanny WolfKaufraann, alt
zangeres; mej. Hermine Echhardt, sopraan-
zangeres; en de heeren E. v. d. Ploeg, 'bari
tonzanger. en Henk van den Berg, begeleiding.
Voor volgende concerten hebben B. en W.
het Oosterpark ter beschikking gesteld. Ook
in het Vondelpark, in „Bellevue" en elders
zullen concerten enz. worden gegeven. Reeds
zijn bij 'het Comité verschillende aanvragen in
gekomen,
Gamizoens- en fortcommandanten ©n com
missies, die over kunstenaars, ltoorvereenigin-
fen enz. wensohen te beschikken, gelieven
unne aanvragen te richten tot het secretari
aat: N. Z. Voorburgwal 161, Kamer 5, Am
sterdam, (Bureau Weekblad „De Kunst").
Militaire automobielen cn motorrijwielen.
De op por bevelhebber van de land.- en zee
macht heeft do volgend© aanschrijving uit
gevaardigd
Ingevolge het bepaalde in art. 24 der
Motor- ©n Rij wiel wet 1905 (Staatsblad no.
69, gewijzigd bij de wet van 6 October
1908, Staatsblad no. 313) is deze wet onder
de tegenwoordige omstandigheden niet van
toepassing op motorrijtuigen en rijwielen
met militaire bestuurders, en op motorrij
tuigen en rijwielen bestuurd door niet-mili-
taire bestuurders, voor zooveel bedoeld© rij
tuigen of rijwielen worden gebezigd ton
behoeve van 's Rijks dienst.
Aangezien mij gebleken is dat bedoelde
buitonworkingstelling aanleiding heeft ge
geven tob tal van klachten ovor onvoorzich
tig en woest rijden, wordt door mij het vol
gende bepaald
Het is den bestuurder van een militair
motorrijtuig verboden:
a. daarmede te rijden op zoodanige wijze
of met zoodanige snelheid, dat do vrijheid
of do veiligheid van hot verkeer wordt be
lemmerd of in gevaar gebracht;
b. daarmede een weg te berijden, die vol
gens een waarschuwingsbord van het door
don Minister van Waterstaat vastgesteld
model, voor het verkeer met motorrijtuigen
is uitgesloten, met uitzondering van die
wegen,, waarvoor geen parallelweg aan
wezig is.
Voorts wordt door mij bepaald, dat de
herfcuurder van oen militair motorrijtuig
verplicht is op de eerste vordering van een
ambtenaar van rijks- en gemeentepolitie,
zijn rijbewijs te toonen en aan do aanwij
zingen betreffende de regeling van het ver
keer gevolg te geven.
Onder motorrijtuig wordt zoowel een
motorrijwiel als een automobiel verstaan.
Militairen past op!
Men schrijft ons van geachte zijde
Nu zoovele jonge mannen zijn opgeroepen
tot verdediging van den vaderlandscken bodem
en in kazernes en andere plaatsen t© zamen
zijn gebracht, tracht een zeker soort vrouwen
daarmede haar voordeel te doen door zo aan
te halen en haar lichaam voor geld 'beschikbaar
te stellen.
Tegen deze personen en de gevolgen der door
haar'bogeerde uitspattingen moet ernstig wor
den gewaarschuwd.
Vreesolijk toch zijn d© gevolgen der ontucht
voor ziel cn lichaam.
Heeft de onreine gezindheid zich van hefc
hart meester gemaakt, dan is er een kleinood
verloren, dat niet meer is te herkrijgen.
Gods gobod is overtreden en de geest wordt
slaaf van het lichaam.
Welk weldenkend man zal daarvoor niet
terugschrikken
Voor het lichaam kunnen de gevolgen ook
ontzettend zijn en onherstelbaar. De meeste
van dergelijke vrouwen, al zijn ze dikwijls als
dames gekleed, zijn "besmet en de hospitaion
bewijzen dit op ontzettende wijze; daar be-
weenen tallooze slachtoffers hun misstap. Voor
één oogenblik van genot is het leven dikwijls
verwoest. Het doodelijk gif is in het lichaam
later worden vrouw en kinderen er de slacht
offers van. Hoevele ziekelijke vrouwen en on
gelukkige stumpers van kinderen zijn er niet
door de schuld van den man en vader, dio te
zwak, te slecht of te onwetend was om zich de
ontuchtige vrouwen van het lijf te honden,
Daarom mannen, wellicht eehtgenooten on
vaders, weest gewaarschuwd. Deze tijden zijn
zwaar, ook in dit opzicht dat ge het huiselijk
leven moet missen, doch strijdt den goeden
strijd, ook tegen de ontucht. Weest matig,
want in beschonkenheid is menigeen te zwak
ora te weerstaan. Houdt God voor oogen, bij
Hem is kracht. Komt ongeschonden terug in
uwe haardsteden ©n moogt ge dan uw moeder,
uw meisje, uw vrouw en andere naaste bloed
verwanten zonder blozen in de oogen kunnen
zien, omdat ge ziel en lichaam rein hebt kun
nen bewaren»
Een Held.
Wi© is een held?
is het d© man, die in de opwinding van het
oogenblik als geelectriseerd zioh werpt te mid
den van 't gevaar en niet denkt aan eigen
leven
Welieht, waarschijnlijk ochter niet.
Maar wie zich heeft ingedacht in den ernst
van den toestand c-n zich heeft rekenschap ge
geven van wat hem bedreigt... en dan nog, on
versaagd en kloek, doot, wat zijn plicht hem
zegt... hij is een heki, ongetwijfeld. Zulk een
was Jan Karei Josephus van Spoyk, die den
5den Februari 1831 zijn echip in de lucht deed
vliegen, liever dan zich over te geven.
Bij hem was dit geen wanhoopsdaad zéé bo-
daelit zóó uitgevoerd, maar de daad van ©cn
die alles veil had voor Vaderland ©n Koning.
Een brief, die thans voor mij ligt en dien
ik voor do Lzers van „De Soïdatencourant"
gaarne afschrijf, bewijst dit.
Aan boord Z. M. kanonneerboot No. 2
noch liggende voor Antwerpen den löden
December 1830.
Hartelijk Geliefde Nicht 1
Uw voor mij zoo aangename en hartelijke
Letteren van den 9den dezer maand geda
teerd zijn mij den 18den geworden. Hartelijk
dank voor uw filisitatie met de militaire Wil-
lems Orde. Ik verkeerde ook ten allen tijde
in 't denkbeeld Uw alle het mij lan harte zoude
gunnen, maar Lieve Nicht een tweede Chassé
to worden behoort veel toe. Vertrouw stellig
van ieder, welke in de Marine is alles veil heb
ben voor onze Dierbare Koning, maar waar
is de gelegenheid daartoe? Liggende naar bij
een klomp IJs, 't welk reeds te voorschijn
komt hoe dan, weg dan behaalde Bravoer, en
de Landsoldaat is in eene gelegenheid zich t©
kunnen onderscheiden. Gave God maar geen
IJs in het water kwam, dan zoude ik nog moed
behouden, maar vast en aan den grond, kijk
dit is een toer en voor ons zeer onverdeelig.
Intusscben moet ik Uw zeggen (zoo ik hoop
mij te willen gelooven), dat eerder Boot met
kruid en mij in de Lugt gaat dan immers een
infaamo Brabander te worden of het vaar
tuig over te geven. Liever word ik een Kinas
sen dan een Deine. Echter de Ondervinding
doet Leven.
Nu beste Nicht vaart met Neef en Uwe heide
lieve kinderen bestendig en hartelijk wel
en zïjt steeds overtuigd, dat ik blijven zal
Uw dankbare en verplichtende Neef.
(w. g.) J. C. J. VAN SPEIJK.
Ridder 4de kl.
H. v. H. R. v. D.
Van 't Hollandzch diep.
Staf muziek!
Een landweerman schrijft ons;
Stafmuziek! Hiserlijke herinneringen aan
1SO0, 1901, 1903 en 1905. Wat 'n blijdschap was
er telkens bij :t Zesde te Breda, als bekend
werdmorgen uitrukken met muziek. Knoopen
©n loerwerk werden extra gepoetst schoenen
blonken 'als diamanten, de gezichten glansden
van groen© zeep en stil genoegen. Op tamboers-
appèi waren allen present-, ook d© luien en
lijntrekkers. En dan ging het de stad door,
stafmuziek voorop. Hoofden rechtop, schou
ders naar achteren, beenen flink gestrekt als
of telkens 'n veer lossprong, zóó marcheerden
we met schitterende oogen door de straten. En
evenals d© prins uit 'i sprookje de schoone
slaapster in 't bosch deed ontwaken door zijn
kus, zoo schonen alle meisjes van Breda uit
den slaap gekust door do streelende, opwek
kende tonen van onzen „staf". Aardige dienst
meisjes met stoffer, plumeau of boodschap pon-
mand je stonden aan do voordeuren, begluurd
en beknipoogd door honderdenlieve burger-
schoonon hingen bedeesd en toch nieuwsgierig,
in slaapjak of nachtjapon, uit de bovenramen;
rijke erfdochters, in :n wolk van strikken en
kant, loerden schuchter door 'n spleetje van
'fc gordijn naar blinkende knoopen en rinke
lende sleepsabels.
Zóó trokken we uit, kranig, flinkonberis
pelijk, tot de muzikanten ons eindelijk verlie
ten. En kwamen we 's avonds terug na een ver-
moeienden dag, met loome beenen, bestofte
kkeren, besmcozeld gelaat, lam en loom,
zoodra de muziek ons bereikte, werden we als
geelectriscerd. Omhoog gingen de hangende
hoofden, de zware beenen strekten, do moede
spiegen spanden zich, en alsof we pas van
onze stroozakken kwamen, zoo kwiek en fief
stapten we weer op de kadans der schallende
tonen naar onze kazerne.
Onze miiitiejaren zijn achter den rug, al
lang; onze zachte stoppels zijn stevige baard
en snorharen gewordenwe gingen naar de
Landweer over. 2e compie. 40e Bat. Infanten©,
lederen morgen rukten we uit, zonder muziek,
zonder - trom, zonder hoornblazer. En toch
blaken w»> Tan lust, al zijn we niet zoo uitge
laten als in den militietijd Officieren of vaan
drigs, die de compie. geleiden, zijn gedwongen
af en toe te schreeuwen: één twéé! links,
rechts! ander gaat de pas er uit op den dnur.
Hoe vaak wensehten we dan. in stilte of hard
op, onze oude, geliefd© stafmuziek terug.
De vorige week waren we aan 't werken
langs een dijk. Een ander© compie. passeerde
onsvoorop v!©r soldaten blazend op trompet
ten, afkomstig van cavallerie of veldartillerie.
Dat gezicht was voor onzen C. C., den len
luitenant d© Plönnies, ©en openbaring. Zoo
iets, of liever nog wat koters, kon de 2e oompie.
40e bat. L. TV. Infanterie ook wel bereiken.
Den volgenden morgen word gevraagd, wie
muzikanten wanen, genegen om met hun in
strumenten zich beschikbaar te stellen. Eer 't
avond was, hadden we tien blazers en een
tamboer met trom, want de geest onder ons
is uitstekend. de samenwerking meer dan
goed; iedereen werkt van ganseher harte mee
©n daarom had ook ieder gedaan wat hij kén
om het plan te doen 6lagen.
's Avonds begon de repetitie al; een kleine,
dikke kleermaker-barbier, ervaren op wel in
strumenten, werd kapelmeester, zonder lang©
sabel ©venwel. D:© keus bleek goed. lederen
dag in vrijen tijd werd en wordt er geoefend,
want- om van liefhebbers van onderscheiden
vercenigingcn. met verschillende aanleg en
„ammezuur" (embouchure) 'n korps t© maken
met draaglijk samenspel, daarvoor is noodig
heel wat kennis, geduld en goeden wil van al
de medespelers. Maar met Ijver en volharding
komt ons muziekkorps er wol. Al zijn do ver
schillende partijen niot oven good bcoot nog,
a! roooht 't ledental wat grooter vezen, we
rukken nu al iedoron morgen uit met muziek,
we worden al ieder cm avond door onzen „staf"
afgehaald, 't Is niot een regiment, 't is ook
geen bataljon, 't is slechte de 2e compie. 40e
bataljon, die mot voldoening er op wijzen mag,
dat zij, voor zich ftUocn, een ©igpn „stafmu
ziekkorps" bezit, voor alles een klinkend en
schallend bewijs wat eendrachtige samenwer
king naast goede, menschliovendo behande
ling vermag.
ledoren morgen, geleid door do bezielend©
tonen van onz© inuzLk, marchocren we naar
buitendo oud© militaire geest van vóór 10,
12, 15 jaar wordt weer wakker in ons, en even
als jong© miliciens van toon doen w© ons beat
om 'n kranig figuur t© maken tegenover de
honderdon, die van allo kanten ons komen
aanstaren, d© mees ten enthousiast bowonde-
rend glimlachend om wat d© 2e oom ie., om»
compie., prestoeren kan.
D. PrAH.v Yestob.
Cood voorbeeld nagevolgd.
Mijnheer de Red-acteur!
In navolging van het good© voorbeeld gege
ven door do Rijkswerklieden der Marinewerf <-n
Hembrug, deel ik u mode dat door de vrijwil
lige on mil. onderofficieren van 1 comp. III
•bat. .21 reg. inf. een lijst in omloop is gebracht
in den geest als boven is aangegeven, wasop
druk wordt geteekend. Door mcdedoeling van
bovenstaande hoopt ond erge toekende dat list
zal worden gevolgd door alle onderofficieren.
Hoogachtend, Voogd.
Feestavond te Maastricht.
Uit Maastricht schrijft men onz
In d© stichting ,,d© .Stuers", de plaats waar
thans de landweermannen gelegerd zijn, word
op den verjaardag van H. M. d© Koningin een
feestavond gehouden. Men had voor dez© ge
legenheid de ontspanningstaal dier stichting
getooid, met vlaggetj»» en schilden, hetgeen een
hoogst aangenaam indruk maakte.
Do compagniescommandant, de kapitein Ter-
ateeg, opende het feest met een wdkomfiredo
aan het einde waarvan hij ©en „Lang leve ilara
Majesteit Koningin Wilhelmina" aanhief, het
welk spontaan door alle aanwezigen werd her
haald. Daarna werd een aanvang gemaakt mei
de uitvoering van het keurig wei uitgezochte
programma.
Als eerste nummer werd door hot orkest inge
zet het VYien Neerland© Bloed", waarna de
ander© nummers bestaande uit muziek, zang
of komisch© voordrachten elkander opvolgden.
Zoowel muzikant, zangcf als komiek, zij
gaven het bewijs ten vollo berekend to zijn voor
de taak welke ze dien avond op zich genomen
hadden want ©lk deel van het programma
werd op de meest voortreffelijke wijze ten
uitvoer gebracht.
Gedu rende pauze had een tombola plaats,
welke aan menig landweerman ©en aardige
verrassing bracht. Pijpen, sigaren, pakken ta
bak, sigaretten, spelletjes, chocalade, enz, wer
den door de winners, door hun kameraden
toegejuicht, van het toon cel, alwaar de prijzen
op tafeltjes waren gerangschikt, afgehaald.
Intusscben werden evenmin do vrouwen en
kinderen der landweermannen, mode tot het
feest uitgenooöigd, vergeten, wijl aan hen eenig
lekkers werd uitgedeeld.
Het geheel had een zeer aangenaam verloop
en wij twijfelen er niet aan of iedereen was
ten hoogste voldaan over hetgeen hij dien avond
had bijgewoond.
Voor iiet welslagen van dit feest zij in. de
ocrsfce plaats een woord van dank gebracht aan
genoemden kapitein, die getoond heeft, naast
zijn eisch tot nauwgezette plichtsbetrachting,
zijn mannen ook de noodige ontspanning te wil
len bezorgen, hetgeen ongetwijfeld veel zal
bijdragen voor den goeden geest en opgewekte
stemming in zijn compagnie.
Verder zijn wij in hoogo mate dank verschul
digd aan degenen, en dit geldt vooral voor do
leden der burgerij, die hetzij door hun mild© bij
dragen in den vorm van sigaren, bier of anders
zins, hetzij voor de door hen ten gehoor© ge
brachte muziek en zangstukken of gedane
komische voordrachten, dit feest zoo zeer heb
ben opgeluisterd en veraangenaamd.
Ten slotte nog brengen wij een woord van
hulde aan die landweermannen welke mede er
het hunne hébben te© bijgedragen orn hun
kameraden dien genoego!ijken avond te ver
schaffen. X. X.
Strafwacht.
Vóór 't ontvangen van ons traktement
Werd de Soldatenkrant rondgevent
En tegen de somma van een spie
Kregen w© veel proza en poëzie.
Het lied „voor den Nederlandschen Schild
wacht"
Trok reeds weldra onze bijzondere aandacht.
Mot de leuke muziek daarboven geschreven
Gaf dat aanleiding tot een geweldig leven,
't Werken in de loopgraven werd gestaakt
En ras een studie van 't vers gemaakt,
't Duurde niet lang of 't klonk te zaam
Duitschland heeft ons niks gedaan.
Bij 't uitgalmen van dit schoone lied,
Kwam de kap'teïn en wij zagen hem niet.
Gewapend met potlood en papier
Vroeg hij zeg, is 't rust of werken hier?
Daar het laatste was en 't eerste moest wezen
Werden wij vijven fliiks opgeschreven,
En aangezien het feit niet ongestraft kon
blijven,
Commandeerde hij: „Strafwacht met jullie
vijven!"
Weg Zaterdagavond, veg Zondagmorgen,
Dat waren daarvan do begrijpelijk© gevolgen.
Hoewel 't koud en guur was dien nacht.
Hebben we dezen toch wel lollig doorgebracht,
En dikwijls hief een der zondaars aan
('t Klonk schoon in de duisternis.)
Duitschland heeft ons niks gedaan.
J. VAN GLDF.FF.
MAX HARTOGS.
F. KAPTEYN.
T. KOEL
J. VERSLUIS.
