I
0
Laatste telegrammen.
pm Soldaten, wm
Vraagt VAN DELDEN's
iïiiiii k Cantines.
■J-J-flü SOLPATEKTCOIJR A1VTvan. Donderdag 3 September 1914.
Legerzaken,
iVlarinezaken.
Gemengd Nieuws.
Allerlei.
53
Ingezonden Stukken.
Correspondentie.
ADVERTENTIËN.
SPAARBANK
STAD AMSTERDAM
Singel 544-546.
RESTAURANT DIKKERS,
H erhaltngsoef oningsn.
Bij Kon. Besluit is bepaald, dat do her
halingsoefeningen bij do militie en do land
weer, dio dit jaar zouden plaats .hebben,
komen to vervallen voor do dienstplichtigen
van do militie to land cu van do landweer,
voor zoover zij niet reeds vóór 1 Aug. voor
die oefeningen in tverkelijken dienst zijn ge
komen. (St.-Gt.)
Voor do offlcieron.
Het bestuur dor sociëteit „Doctrine ot
■Amicitia" verzoekt ons mee te deelen dat
officieren van land- en zeemacht, die te Am
sterdam vertoeven, toegang hebben tot do za
len der sociëteit.
Op Nieuw-Eik-en-Duinen werd p'echtig ter
aarde besteld het stoffelijk overschot van den
gep. schout-bij-nacht-titul*>ir K. F. E.
Andrau.
Onder de gep. en actief dienende officieren
van zee- en landmacht, die den ontslapene de
laatste eer bewezen, werden opgemerkt de vice-
admiraals Van den Bosch en Eboll, de oud
legercommandant luit.-generaal Van Zijll de
Joug, en overste De Bidder. Ook een deputatie
van het „Eorotceken" volgde de baar.
Ingevolge den wenscli van den ontslapene
werd aan do groeve niet gesproken en werden
ook geen bloemen op het graf nedergelegd.
Nederland en België.
Naar de f,Nieuwe Ct." verneemt is de gun
stige beslissing voor het Belgische plaatsje Bree
(waar gendarmes een Duitsch militair wielrij
der hadden" doodgeschoten, 't geen leidde tot
gevangenneming van den burgemeester en den
deken), te danken aan de bemiddeling van
onzen minister van buitenlandsche zaken, jhr.
London.
Tot hem heeft baron Fallon, de Belgische
gezant alhier, zich gewend om zijn bemoeiinng
ten behoeve van den burgemeester te verzoe
ken en minister Loudon hoeft daarop de for
meel© belofte verkregen, dat dezen geen leed
van de zijde dor Duitsche troepen meer zou ge
schieden en dat Bree gespaard zou blijven.
Moge dit, zegt de „NCt..", zijn weg vinden
naar het Belgische volk, waarvan nog altijd
een deel zonder eenigen grond tegen Nederland
wantrouwig en verbitterd blijft!
Niet de eerst» beste.
De heer Dirk Beerends schrijft uit Londen
aan do „Telegraaf":
Ik had heden aan vier personen in ons land
van Londen uit telegrammen gezonden. Ik
w«srd, daar zo in 't Nederlandsch waren gesteld,
aan de post-office West-Strand gelast den in
houd woordelijk te vertalen in het Engelsch of
Fransch, zonder een woord meer of minder te
gebruiken.
Do beambts van het postkantoor zei zoo iets,
dat het een memorandum was „from the offi
cer in charge" en dat do censuur „severe mea-
sures" had „taken" en nog meer, maar dat
deel van z'n uitlegging ontging mij, al zei en
repeteerde ik, heel wijs knikkend, alsof ik
van die strenge maatregelen het naadje van de
Yaikous wist: Yes, yes, yes...
ifciiui ®aar komt zich iemand naast mij plaatsen,
Opio de waarde van zulk zinledig yes, yes, yes
in on mcfc kittige, vertrouw enwek-
nde kijkers aanziet, zeggende: „Kan ik u
H1' ms van dienst zijn?" en zonder mijn ant-
oeord af te wachten wendt de mij onbekende
deidgenoot- zich tot den beambte en vraagt op
OnZit kantïger en forscher toon, dan dien wanr-
op hij mij aansprak, hem de quaestie eens te
Verduidelijken.
Terwijl de „boy" op de vertalingen stond te
wachten, was de mij onbekende helper aan
stonds gereed om een der telegrammen to ver
talen en voegdo mij onder het schrijven toe
a denk er om geen code-w oorden in oorlogstijd
w te gebruiken, geen Gend Loos, zooals n schrijft,
bo. maar voluit Van Gend on Loos.
fam. Ik klopte hom op den schouder en zei, dat
vangt? 't heel fideel vond, een landgenoot to vinden
moedei in het Engelsch zoo'n meester was van het
doop iord.
word+Ik vroeg of hij een eindje mee ging oploo-
de Dm, als ik de andere drie telegrammen ver-
haddeald had.
kindei,,Ilousch geen tijd en zeer gepresseerd",
diens- Eu ik schudde hem nog eens krachtig de
huizeand .tikte hem dankzeggend nog eens op zijn
hoefd'houcler en.... de onbekende ging been.
Ke^-Weet. je. zei de beambte, wie dier heer was,
X opliö ge zoo vertrouwelijk op de-schouders klopte,
ón: den meteen, haalde hij het reuzen-adresboek van
w,.- jyouden te. voo:schijn, en wees mij op den naam
■i hr. mr. R. do Mareoa van Swinderen, Mon
ti ague Place, West.
1 Dat is niet de eerste de beste, zei ik, en ik
klacht nan do grootheid en eenvoud van de
L JNcderJandsefee ambassadeurs en ministers tij-
<dens de Engelsche oorlogen, waarvan Samuel
Smiles in zijn ..Kon u zeiven" met zooveel
ongeveinsde» lof gewaagt.
Hoiiandsch-Belglsclio betrekkingen.
Het Belgische gezantschap te 's-Gravonhage
doelt het vo!gcn<|| mede:
„Het Ministerie van Buitenlandsche Zaken
i van België heeft aan de Belgische pers de
volgende mededceling doen toekomen:
„Wij achten het onzen plicht onze mede
burgers op hun hoede te stellen tegen zekere
lasteringen, welke door de Duitsehers opzette
lijk verspreid worden met do slecht verborgen
bedoeling, om onze betrekkingen met Neder
land te benndeelen.
„Wij wcnschen te verklaren dat onze Noor
delijke buren niet opgehouden hebben tegen
over ons da meest strikte, onzijdigheid in acht
te nemenzij oefenen een edelmoedig© gast
vrijheid uit ten opzichte van onze uitge
hongerde, op hun grondgebied gevluchte land-
genooten en b.etoonen zich volijverig, ons alle
goede diensten te bewijzen, die overeen te
brengen zijn met hun toestand van on-
zïjdigen."
i Verklaring van Belgische uitgewekenen.
I Ruim vyftig notabele ingezetenen van Luik,
Visé en andere Belgisch»* grensplaatsen, dio
naar Maastricht zijn uitgeweken, hebben een
manifest gericht toe hun laudgenooten in Bel
gië. Tan uit- manifest geeft d© „Limb. Koer."
de navolgende vertaling:
„De or.dcrgetcekcnden, allen Belgische on
derdanen, uitgeweken naar Maastricht wegens
de droeve gebeurtenissen in hun dierbaar va
derland, vernemen met verbazing, dat op de
Nederlandsen-Belgische grcn3 geruchten zijn
verspreid over eeno beweerde onaangename
houding van de Nederlanders tegenover het
Belgische volk.
De ondwgeteekenden jstollen or prijs op, uit
drukkelijk te verklaren, dat do Nederlandsche
overheden en bevolking ala werkelijk onzijdige
natie alle Belgische burger-uitwijkalingpn met
voorbeeldige g«etvnjh«id ontvangen, waarbij zij
aan de noodlijdende jx-rwnen en gezinnen onder
dozen on dogenen, die plotseling beroofd
zijn van eik middel van bestaan, zijn talrijk
buisvesting, voedsel en kleeding verschaf
fen, met eene bewonderenswaardige belangloos
heid en-een edelmoedigheid, die onzen h oogsten
i lof verdienen.
Zij verzoeken hnn landgenooten dan ook
met nadruk, op hunne hoede te zijn tegen de
im. Hv3adwilligo geruchten, die uit duistere bron
asiu -«Dxsid worden Sczvn ite «tint© #ftjgerlijkfe
penei.
De
bmüiet
onzijdigheid van Nederland, welke geruch-
tou van alleu grond verstoken zijn en het ver
trouwen verdienen van niet écu ernstigen
Belg."
Een kwajongensstreek.
Gisteren brachten ecu paar padvinders hij
oen sigiwenvr inkelier op den Overtoom een met
do schrijfmachine geschreven „bulletin", ver
meldende dat do Ëngelschen aan Nederland
een ultimatum hadden gesteld en daarbij den
vrijon doortocht door Nederland hadden ge
vraagd voor 50,000 man. De ministerraad zou
gistermiddag in verband hiermede bijoen zijn
gekomen. Het „bulletin" droeg het stempel
van de Nederlandsch Bervormdo Diaconessen-
inrichting op den Overtoom. De politie stolde
naar do verspreiders van dit sensationeele bul
letin behoeven we nog te zeggen, dat de
inhoud geheel verzonnen was? con onder
zoek in. En daaruit bleek, dat men hier naar
allo waarschijnlijkheid mot een kwajongens
streek te doen had. Op het informatiebureau
toch van het Roode Kruis, in de Diaconessen-
inrichting gevestigd, deed een 12-jarige pad
vinder als estafette en portier clienst. Dit
veelbelovende knaapje kon naar reeds vroe
ger gebleken was goed met de schrijfmachine
overweg. Men vermoedt nu, dat in zijn jeugdig
brein het plan is opgekomen van bovengenoem
de zeer misplaatste en hoogst ongepaste aar
digheid. Door de politie werd het bulletin in
beslag genomen, terwijl nagegaan werd of ze
ook nog in andere winkels verspreid waren.
SIoux.
Negen Sioux Indianen met hun geleider zijn
uit Hamburg aan het station D. P. te Rotter
dam aangekomen. Zij hebben met het circus
Charles een rondreis door Oostenrijk en Duitsch-
land gemaakt on zijn nu door den Amerikaan-
sclten consul te Hamburg naar Rotterdam
voortgeholpen. Hun geleider heeft zich giste
ren naar den Amerïkaansclien gezant in Den
/Daag begeven ter bespreking der middelen
om de Sioux naar Amerika terug te brengen.
Deze Indianen, allen flinke en forsehe man
nen, verblijven tijdelijk op het hoofdbureau
van politie te Rotterdam. („N. R. Ct.")
Lectuur voor de militairen.
De Commissie voor de verzending van lectuur
aan de militairen in do stelling Amsterdam
zal van af 1 September alleen van 121 en 4
6 uur zitting houden in het gymnastieklokaal
van het Gymnasium, Weteringschans 29.
Waarschijnlijk door het bericht, dat do go-
interneerden te Alkmaar reeds ruim van boe
ken voorzien zijn, is het gerucht ontstaan, dat
de Commissie geen© boeken meer aanneemt.
Dit is gelieel onjuist. Er kan nog heel wat lec
tuur gebruikt worden. Vooral echter wordt
veel gevraagd naar dam-, domino-, schaakspel
enz. Ook zal do Commissie gaarne geldelijke
bijdragen ontvangen, want niettegenstaande
veel belanglooze hulp, zijn tot nog tee do ont
vangen bijdragen lang niet toereikend om do
onkosten te dekken.
Hulp aan gewonden.
Hot bestuur der afdeeling Amsterdam der
Ned. Voreeniging „Eerste Hulp bij Ongeluk-
kon" deelt mede, dat het de gelegenheid tot
inschrijving voor de spoedcursussen weder
heeft opengesteld tot Vrijdag a.s. Schriftelijk
aan het adres van dr. Leda, Jan Luyken-
straat 45, J. J. Kroon, Ceintuurbaan 253,
en dr. Max Ju da Jr., Prinsengracht 31.
Mondeling in het cursusgebouw Keizers
gracht 318, 's middags van 35 uur, 's avonds
in het Gymnasium (Weteringschans) 89 uur.
Mijnen In da Noordzee.
Men seint ons uit Rotterdam:
Do kapitein van een alhier van Enge
land aangekomen Nederlandsch stoomschip
bracht het sensationeele bericht mede dat
een aantal Duitsche stoomtrawlers, die
mon overschilderd en de merken Hull cn
Yarmouth had gegeven, er op. betrapt zouden
zijn mijnen te strooien in de Noordzee. In
verband hiermede besloot een tweetal reede-
rijen alhier, die hun schepen tijdelijk in de
Ne'wcastleVaart hadden gébracht, hiervan voor-
loopig af te zien.
van Wilhelmshafon geweest zijn, dat wij op
een goeden morgen twee trawlers van onze
vloot, door een Duitsche torpedoboot, de „Alba
tros", zagen praaien," vertelde hij.
„Mijn mannen wilden er eerst van door,
maar de Duitscher richtte zijn kanonnen ook
op ons, en daarom beval ik maar dat we rustig
zouden blijven liggen.
De Duitscher moest toen onze vlag zien, en
wij seinden waar vandaan wij kwamen.
's Avonds hoorden wij drie kanonschoten,
dat moet voor de „Omreior" en de „Waliant",
van de Atlas-maatschappij to Grimsby geweest
zijnTrouwens later hebben we de be
manning in Wilhelmshafon teruggevonden.
Des morgens om half vier er was inmid
dels een groot Duitsch slagschip bijgekomen,
door twee torpedobooten begeleid, kregen
wij het bericht dat ons een uur restte om van
boord te gaan.
Een poosje later zagen wij, van het Duitsche
schip af dat ons vervoeren zou, hoe de
dreadnought met een zwaar kanon onze
machinekamer inschootdaarop zonk onze
trawler.
Op den terugweg naar Wilhelmshafon zagen
we een Duitsche torpodoboot mijnen strooien...
dat ziet men direct aan een. langzaam gangetje
van het schip, dat er verdacht uit ziet.
Met ons honderdzosirigon zaten wij kort daar
na te tWilhelmshaifen onderweg kregen wij
soep, overigens bemoeiden do Duitsehers zich
niet met ons.
Er waren Zweden, Nooron, Ëngelschen, Rus
sen en Denen onder ons, die later uitgezocht
en onder bescherming hunner consulaten ge
steld werden.
Te Wilhelmshafon zagen wij enkele der ge
redde opvarenden van de „Magdeburg" rond-
loopenzij droegen de roddinggordels nog om
gebonden.
Levensverzekeringmaatschappijen en
Begrafenisfondsen.
Door het Algemeen Steuncomité is aan
levensverzekeringmaatschappijen en begrafe
nisfondsen te Amsterdam een circulaire ge
richt, waarin er op gewezen wordt, dat het
wensehelijk is maatregelen te treffen ten aan
zien van hen, die ten gevolge van de tegen
woordige economische toestanden niet in staat
zijn premie te betalen. Het is het comité bé
kend, dat reeds verschillende begrafenisfond
sen in die richting werkzaam geweest zijn en
het spoort nu ook do overige maatschappijen
en fondsen aan, in gelijken geest maatregelen
te treffen.
Problemen.
I.
Acht Koninginnen, die In vrede leven.
Stel 8 koninginnen op een echaakbord
op, aldus dat geene enkele eene der anderen
kan slaan.
Voor schaakbord kan men nemen een blad
papier, waarop is getrokken een vierkant,
verdeeld in 64 vakken. Voor de koninginnen
lean men centen, knoopen of iets dergelijks
nemen.
■Trawlers gezonken.
Met een vijftiental andere stoomtrawlers uit
Grimsby en Boston waren ze op de Noordzee
gaan vissehen.
Veertien dagen later liepen er 160 man, met
als eenïg bezit de kleeren die ze aan het lijf
droegen, door Wilhelmsbafen.
Een hunner, een Hollander, met een Engel
sche vrouw getrouwd, en reeds 32 jaar te
Grimsby wonende, is naar Amsterdam go-
komen hij vertelde ons, hoe hij zijn boot, en
de 15 anderen door de Duitsehers in den grónd
had zien boren.
„Het zal dan een 400 mijlen Noordwestelijk
cC
In het schaakspel kan de koningin zich
in alle rechte richtingen verplaatsen. Zoo
zal dus eene koningin die staat op vak a,
alle vakken bestrijken gelegen in de lijnen
bc, de, fg en hi. Eene tweede koningin
mag dus niet staan op eene dezer 4 lijnen.
Hoe moeilijk het probleem op het eerste
gezicht ook moge schijnen, bestaan er zeer
vele oplossingen. Eene week na heden zul
len wij beginnen met oplossingen te geven.
In deze rubriek worden steeds de belangrijkste telegrammen en
berichten opgenemen, welke kort veer het afdrukken onzer courant
binnen komen.
Bezoek Koningin en Prins.
Gister brachten de Koningin en Prins
Hendrik streng incognito een bezoek aan
Amsterdam. Om half negen waren H. M. en
Z. K. H. uit de residentie vertrokken en
kwamen kVart voor tien alhier aan. Op
het Centraalstation werden de vorstelijke
personen ontvangen door burgemeester
R e 11.
In een tweetal hof-auto's, voorafgegaan
door een auto, waarin de burgemeester ge
zeten was, begaven de Koningin en de Prins
en de leden der hofhouding, zich eerst naar
het Burger-Weeshuis in de St. Luciëns-
steeg. De Prins droeg klein tenue generaals
uniform.
Voor het station en voor het weeshuis
hadden zich vele nieuwsgierigen opgesteld.
In het weeshuis werden de vorstelijke
personen ontvangen door den wethouder
dr. N, M. J o s e p h u s J i 11 a. Het doel
van het bezoek was de bezichtiging van het
gedeelte van het weeshuis, dat ingericht is
voor ziekenverpleging. Een drietal zalen
met badkamer, toiletkamer, keukon, spoel-
hok enz. zijn, onder leiding van den direc
teur van den geneeskundigen dienst, dr.
Wortruan, tot een complete zickenafdeeling
ingericht. Deze afdeeling zal dienen tot een
eventueel© ontlasting der gemeente-zieken
huizen van zieken, die niet een speciale be
handeling noodig hebben.
Het bezoek van II. M. duurde ruim een
kwartier.
Niemand wist in de Jan Pieter Heijeschool
van het hoog© bezoek, dat dezen morgen aan
het Vluchtelingentehui-s aan den Overtoom zou
,v-orden gebracht. Alleen de directrice mevr.
G i c s b c r t sM e ij e r s had aanzegging
gekregen, dat bezoek was to wachten. En teen
reden," even tien uur, de Koninklijke auto
mobielen voor. De Koningin en Prins Hendrik
kwamen de school bekijken en van ons gemeen
tebestuur waren raedegekomen burgemeester
Röoll en de wethouder van Armwezen dr.
N. M. Joseph us Jitta. Mevrouw Gies-
berts werd aan II. M. voorgesteld evenals haar
adsisfcente mejuffrouw H e d w i g Kelirer,
Toen begaven do hooge^ezopkers zich terstond
naar de lokalen, waar de vrouwen bijpen wa
ren en zéér langen tijd zijn de Koningin en
Prins Hendrik daar gebleven, pratende met
die arme vluchtelingen, inform ©arende naar
hare antecedenten en naar wat zij hadden
beleefd, vóórdat ze veilig en wel in Amsterdam
waren opgenomen en ondergebracht aan den
Overtoom.
„Hebben jullie nog Duitsche soldaten ge
zien?" vroeg de Prins, „vóórdat ge naar
hier zijt gevlucht?"
Neen, dat hadden ze niet, de vrouwtjes, en
'zij, die uit Antwerpen «afkomstig waren, ver
telden ven haar angst, dat ook deze stad ge
bombardeerd zou word»:n.
Prins Hendrik troostte Antwerpen zou
wel gespaard blijven, veronderstelde hij en hij
knikte bemoedigend en zei, dat ze allen zoo
kordaat waren, deze vrouwen, en haar leed
zoo dapper droegen.
Op do binnenplaats kropen de kinderen in
den zandbak, die in de zon te gloeien stond,
of ze sprongen touwtje en speelden krijgertje.
Do moeders riepen haar kroost bijeen, dat
handjes kwam brengen en verlegen keek tegen
die vriendelijke menschen.
In het klasselokaal was een aantal vrouwen
achtergebleven Nederlandsche vrouwen, dio
nu voor den eersten keer haar vorstin en'haar
gemaal hadden geziendo lokaaldeur stond
open en op de speelplaats zagen zij het witte
mantelpak der Koningin schemeren.
Een mager vrouwtje schreide van aandoe
ning, maar ze slikte haar tranen weg.
„We moeten wat doen," zei ze, „we moeten
wat zingen, 't Wie» Neêrlandsch bloed..."
Dat deden ze. 't Klonk schor en ongelijk van
maat in den aanvang, maar ze werden dra
vaster van toon en rytkme. En na ,,'tWien
Neêrlandsch bloed" zongen zo een ander, een
lied, dat ze in België vaak hadden gezongen,
als Hollanders samenkwamen op een vreed
zame bijeenkomst, 't Was ©en mooie, zange
rige melodie, waarvan het eerste couplet
luidde:
Ilollhnd, dierbaar land der vaadren,
Glorie zij steeds uwe faam,
Sneller stroomt mij 't bloed door de aadren
Bij het noemen van uw naam.
Waar mijn oog zich ook mocht wenden,
Waar mijn hart zich steeds bevindt,
Liefst op uwe grond wil ik leven,
;k BJiji, j>^Hóllan<J, pteeds uff ^kjndt
Luisterend was de Koningin daar buiten
blijven staantoen ging ze de gang weer bin
nen on bij do zingendo vrouwen bleef ze toeven,
totdat de liederen waren gezongen.
„Ik dank jullie allemaal klonk het, „wél
bedankt."
Do slaapzalen, de babyzaal, het kleeren-
magazijn, allr\s werd zeer uitvoerig bezichtigd,
want een uur ruim bleven de hooge bezoekers
in het Vluoh'telingenhuis. Ruim elf uur ver
trokken do gasten en luide hoera's klonken
op uit de monden van vrouwen en kinderen
hoera's en heilwenscbon.
„Leve onze Koningin" juichten de vrou
wen, „lang leve Prins Hendrik; veel groeten
aan prinses Juliana!"
De auto's reden de Stadhouderskade op om
thans een bezoek t© brongen aan de Leerschool,
verbonden aan de Kweekschool, in de Nieuwe
Kerkstraat. Zooals men weet, bevinden zich
daar een 120-tal Hollanders di© in België,
Duitschland, Frankrijk en Engeland werkzaam
waren, en naar ons land moesten vluchten.
De Koningin en de Prins werden tijdens de
rondwandeling door de slaapzalen en conversa
tie-kamer rondgeleid door den directeur van
het Armenhuis den heer Donk en zuster
Woitinga.
Aan verschillende mannen vroeg de Koningin
belangstellend allerlei bijzonderheden uit hun
leven en over hun reis naar het vaderland. De
mannen waren zeor getroffen door de hartelijk
heid, waarmee de Koningin hen toesprak en
aan het slot van het bezoek hieven zij met
geestdrift het ..Wilhelmus" aan.
In do volkrijke buurt stond het spoedig zwart
van de menschen rondom de hof-auto's, en er
klonk een luid gejuich, toen het vorstelijk
echtpaar d© school verliet, om naar het Paleis-
te rijden waar het noenmaal gebruikt werd.
Het gevolg bestond uit de hofdame barones
se Sloet van M'arxveld, den adjudant-
generaal-majoor graaf Schim melpen-
ninck en den particulier secretaris baron
Van. Goen en den adjudant van Z. K. H.
JTir. Backer.
In den namiddag werden door H. M. de vol-
fende heeren ten Paleize ontvangende heer
M. Wibaut, wethouder van Arbeidsza
ken; de heer Harmsen, voorzitter van het
Worklooshoidsfondsdr. J. van Hettinga
Tromp, secretaris van het Werkloosheids
fonds en hoofdcommies van de afdeeling Ar
beidszaken ten Stadhuizemr. G. T. J. de
J o n g h, voorzitter van de Commissie van toe
zicht voor de Gemeentel. Arbeidsbeurs de heer
W. F. Detiger, directeur van do Arbeids
beurs.
"Wij kunnen omtrent het onderhoud ten
Paleizo het volgende mededeelen:
T© 'één uur worden wethouder Wibaut
alsmede de heeren Harmsen en Van
HettingaTroiup door H. M. ontvangen.
De Koningin sprak ove rde inrichting van 't
gemeentelijk werkloosheidsfonds in verband
met de nieuwe regeling, door minister Treub
ontworpen. H. M. bleek van deze regeling vol
komen op de hoogte te zijn. Zij informeerde
hoe dio regeling nier ter stede zou werken en
elk© de gevolgen ervan voor Amsterdam zou
den zijn.
Óok informeerde H. M. naar de werkloos
heid in do verschillende vakken hier ter stede.
Aan H. M. werden daarop de cijfers over de
laatste weken verstrekt, betrekking hebbend op
de .werkloosheid der leden van bij het fonds
aangesloten vakvereenigingen. Die cijfers wa
rén voor de weck van 27 Juli1 Augustus 438
werkloozen (builen de diamantbewerkers)1
S Augustus 852; 815 Aug. 14G0; 1522 Aug.
16S3 en 22—29 Aug. 2095.
Medegedeeld werd voorts, dat in de bouw
vakken geen toeneming der werkloosheid viel
te conetatoerenen was in de laatste week
zelf eenige teruggang. In de sigarenindustrie
nam de werkloosheid sprongsgewijze -toe, in de
typografie 6terk.
H. M. sprak voorts over de mogelijkheid van
werkverschaffing.
De heeren deelden haar daarop mede, dat
een commissie, onder voor^iterscnap van den
heer Delprat, met succes werkzaam is in de
richting van instandhouding der bedrijven,
met name dè bouwbedrijven.
Te half twee vertrokken de heeren Harm-
sen eu Van Hettinga Tromp, en werden do
heeren D© Jongh en Detiger uitgenoo-
digd binnen te komenwethouder Wibaut
bleóf ook bij hét nu volgende onderhoud tegen
woordig.
Belangstellend informeerde H. M. naar de
werking der arbeidsbeurs.
Haar werden daarop cijfers verstrekt be
treffende de plaatsingen, welke aterk achter
uit gaan.
In de mannonafdeoling waren eind Juni 4684
werkzoekenden ingeschreven; eind Augustus
6694, on bovendien ongeveer 1C00 opgegeven
door de vakorganisaties. Het aantal plaatsin
gen daalde van 900 in Juni tot 800 in Augus
tus, waaronder echter een aantal tijdelijke
kleermakers zijn voor militaire doeleinden,
wier werk binnenkort is afgeloopen.
Voor de vrouweuafdeeling steeg het aantal
werkzoekenden eveneens vrij sterk. Het aan
tal plaatsingen was in Juni 2211, in Augus
tus 1380. Het aantal aanvragen van werkgeef
sters daalde in deze afdeeling van 3784 tot
1572. Er worden thans haast £©en schoonmaak
sters en naaisters gevraagd.
Ook bij deze zaak bracht H. M. de mogelijk
heid van werkverschaffing ter sprake, alsmede
de verschaffing van crediet voor het instand
houden van verschillende inrichtingen.
Haai werd ten antwoord gegeven, dat bij
het gemeentebestuur een maatregel dienaan
gaande in overweging is en dat een voorstel
in dozen geest aan de regeeriïig was gedaan.
Te twee uur was dit onderhoud afgeloopen.
Om halfdrie reed H. M. wederom uit om een
bezoek te brengen aan hot Toevlucht voor
Onbehuisden. Op don N.Z. Voorburgwal stond
een dichte menigte, die Koningin en Prins luid
toejuichte. De Koningin bezichtigde reeds
vroeger het Toevlucht, maar ditmaal was hot
Har© Majesteit speciaal te doen om het berei
den van het middagmaal te zien in do groote
huishouding van den heer en mevrouw J o n-
k e r, waar thans ook wordt gekookt voor een
gedeelte der behoeftigen, die zich komen aan
melden bij het Steuncomité.
Nadat do Koningin in do keuken had gezien,
hoe de hutspot ('t was heden de dag van den
Leidschen kost) in de vier groote ketels (1200
liter worden te gelijk bereid) wordt gekookt
en gestampt, ging H. M. eens kijken naar de
vrouwtjes' en mannen, die in de gang met hun
pannen eu emmertjes stonden te wachten op
hun beurt om geholpen te worden. Met' allen
sprak de Koningin, hnn betuigend, hoezeer
het haar speet, dót men thans zulke moeilijke
tijden heeft te doorworstelen.
Toen werd een rondgang door een der zalen
gemaakt en in dien tijd bezichtigde Prins
Hendrik een groot gedeelte der inrichting, zijn
bewondering uitende voor het vele goede, dat
in het Toevluchtsoord wordt gepresteerd.
Ook wijdden de hooge bezoekers hun aan
dacht aan de in aanbouw zijnde barakken, die
op het terrein van den Amsterd.amschen Bond
voor Lichamelijke Opvoeding worden ge
bouwd.
Om kwart over drie vertrokken de bezoe
kers; de Koningin reed per auto naar Den
HaagPrins Hendrik verliet eenigö oogenblik-
ken later de inrichting.
Van gisteren af nam het Koninb^k gezin in
de residentie zijn intrek in het Huis ten Boech.
Hulde overste Thomson.
Heb nationaal comité tot huldiging van
de nagedachtenis van majoor Thomson
heeft nog geen beslissing genomen omtrent
het bekende verzoekvan. mevrouw Thom-
drag van f 5500 eensdeels te bestemmen
\oor een of ander uitnemend nationaal
fonds, anderdeels voor het plaatsen van een
buste in de kazerne te Groningen of een
eenvoudige marmeren gedenkplaat op het
graf van Thomson aldaar.
Door een trein overreden.
Hedenmorgen ongeveer halfnegen is de land-
wecrkorporaal "Wiggers de Vries, ingezetene
van Bussum, door een van Amsterdam komen
den sneltrein bij de Karnemelksloot onder
Naarden overreden. De dood trad onmiddelijk
in. Het ongeluk ontstond doordat De Vries
couranten wilde oprapen, door passagiers van
een naar Amsterdam gaanden trein voor de
militairen op de spoorbaan geworpen.
De aalmoezeniers en veldpredikers.
Naar de Staatscourant eenige dagen geleden
meldde, is de geestelijke verzorging van het
leger te velde opgedragen aan ocnige geeste
lijken, die zich daartoe vrijwillig Lobben, be
schikbaar gesteld en respectievelijk den titel
dragen van aalmoezenier of veldprediker.
Tot aalmoezenier werden benoemd do r.-k.
geestelijken
I. F. J. H. Evers, lid van don Raad van
Defensie, te Duivendrecht
II. F. R. A. Padberg, te Arnhem;
III. G. Huys, te Ginneken;
IV. B. H. Som, te Utrecht.
Tot veldprediker de heeren
I. Ds. J. O. H. Scholten, predikant der
Ned. Herv. Gemeente te Rotterdam;
II. Ds. S. K. Bakker, predikant der Ned.
Herv. Gem. te Zwolle;
III. Ds. A. L. Th. v. d. Ven, predikant der
Ned. Herv. Gem. te Moordrecht.
IV. Ds. W. J. Meyers, predikant der Ned.
Herv. Qem. te Amersfoort;
I. Ds. IJ. S. Buruma, predikant der Doops-
gez. Gem. te Oost- en West-Graftdijk
II. Ds. F. J. Hagen, predikant der Gere
formeerde Gem. te Nieuwe Pekela;
III. Ds. H. Jansen, predikant der Chris
telijk Geref. Gem .te Leiden
IV. Ds. L. Schutte, predikant der Evang.-
Lut-hersche Gem. te Amsterdam.
Genoemde heeren zijn. zoolang zij hun dien
sten bij het leger verrichten, in rang gelijkge
steld met een majoor. Zij dragen op
hun kleeding de voor dien rang vastgestelde
onderscheidingsteekenen, alsmede een uni
formpet van liet voor het leger vastgestelde
model van zwarte stofde band om de pot
is bij de aalmoezeniers van blauwe, bij de veld
predikers van zwarte kleur, terwijl bij alleu
liet cijfer der divisie, waarbij de' lieeren resp.
zijn ingedeeld, op de voorzijde van do pot bin
nen de daar aangebrachte krans met goud is
geborduurd. Deze indeeling blijkt uit de hier
boven vóór de namen geplaatste cijfers.
Daar de aan de legers verhonden geestelij-
ken overeenkomstig het bepaalde in art. 9 van
het verdrag van Genève de bij dat verdrag
vastgestelde bescherming genieten, dragen zij
nan den linkerbovenarm den bekenden Roode-
Kruisarmband.
Voor de aalmoezeniers en veldpredikers is
door den opperbevelhebber van land- eu zee
macht de volgende instructie vastgesteld
De standplaats is liet staflcwartier der divi
sie, waarbij ze zijn ingedeeld, tenzij hun to
velde tijdelijk een andere standplaats wordt
aangewezen.
Van den divisiecoramandant bij wien zij
zich moeten aanmelden ontvangen de aal
moezeniers-veldpredikers aanwijzingen omtrent
de legering van de troepen, teneinde hen in
de gelegenheid te stellen ook huiten de eigen
lijke standplaats, de verschillende garnizoe
nen, kantonneirtönten, kampementen enz. te
bezoeken, wanneer 'zij zulks dienstig oordeclen.
Over militaire aangelegenheden, die te hun
ner kennis komen_ wordt hun geheimhouding
opgelegd.
Zij zijn belast met de zielszorg van de mili
tairen hunner divisie welke tot hun kerk bo-
hooren.
Zij trekken med»> te velde.
Indien naar hun oordeel meerdere aalmoe-
miora-veldpnedikers of hidp-aalmoozeniers-
veldpredikers, zij het dan ook tijdiriijk, te
velde moeten worden aangesteld, geven zij
hiervan kennis aan de militaire en kerkelijke
ovorheid.
In do garnizoensplaatsen, kantonnementen,
kampementen, enz. ontvangen zij hulp van de
ter plaatse aanwezige geestelijkheid, daartoe,
voor zooveel noodig, door de kerkelijke over
heid aangewezen.
Communiqué van den Franschcn minister-
van oorlog.
PARIJS, 2 September. Dat de Fran-
sche troepen vorderingen maken in
Lotharingen, treedt voortdurend duidelijker
in het licht. ,Wij zijn thans meester van de
linie van Onortagne. Onze rechtervleugel
rukt voorwaarts.
Van het front aan de Maas valt niets te
berichten. Gisteren .heeft een hevig ge
vecht plaats gehad in de buurt van Lannoy,
Signy, Novion, Porcien (in de Ardennen
ten westen van de Maas) zonder beslissend
resultaat. Morgen zal de aanval worden
horvat. Op den linkervleugel is een ware
veldslag geleverd doo rvier Fransche leger
corpsen. De rechtervleugel van deze corp.;
sen sloeg een aanval af van het tiende Duit
sche legercorps en de garde, die naar Guise
en het oosten werden gedrongen en zware
verliezen leden.
De linkervleugel was minder geluklrig.
De Duitsche troepen rukten op in de
richting van La Fère.
Duitsche Zeppelin boven Parijs.
PARIJS, 2 September, via Londen.
Ondanks de aanvallen door Duitsche
aeroplanes boven de stad gedaan, blijft de
stad rustig en vast besloten tot het einde
toe vol te houden.
Op de Place de la Bourse schoten twee
soldaten op het Duitsche vliegtoestel, dat
echter niet werd beschadigd, doch ver
dween.
PARIJS, 2 September. De Ameri-
kaansche gezant richtte aan zijn regeoring
een rapport over het werpen van bommen
in Parijs dat hij niet alleen beschouwt
als een onmenschelijke daad, maar tevens
Is een schending van de Haagsche Con
ventie.
PARIJS, 2 September. Op nog vier
andere plaatsen van de stad werden bom
men neergeworpen.
Heldhaftig gedrag van Oostenrijkers en
Hongaren.
BERLIJN, 2 September. Van niet-
ambtelijke zijde wordt uit Krakau gemeld
De bladen deelen het een en ander mede
over het optreden der Oostenrijksch-Hon-
gaarsche troepen in de gevechten aan de
Galicisch-Russische grens. Zij vochten, met
buitengewone dapperheid en vielen den
vijand met groote kracht aan. Reeds zijn
talrijke Russische krijgsgevangenen aange
komen.
De „Nowo Reforma" beschrijft hoe de
Oostenrijkers en Hongaren in den slag bij
Krasnik onder een hagelregen storm liepen
op de Russische stellingen, welke zij, voor-
gegaMMlöor hun dappere officieren^namen-.
Civet gevallen.
BERLIJN, 2 September. Het groote
hoofdkwartier meldtDe vesting Givet is
op 31 Augustus gevallen.
(Dé vesting Givet ligt in het Noorden
van Frankrijk, ten Zuiden van Dinant, aan
de Maas. Bij het oprukken der Duitsche
troepen was Givet omsingeld. Thans is zij
in handen der Duitsehers gevallen.)
De Japanners voor Kiautsjau.
TOKIO, 2 September. De Japan
ners hebben 7 eilanden om Kiautsjau bezet
en hebben meer dan duizend mijnen op<*e-
vischt uit de wateren om Kiautsjau.
In Belgi'é.
OSTENDE, 2 September. Gisteren kwa-
rne nde Duitsch© troepen te Aalst; zij sneden
de telegraaflijnen door, namen bezit van
het stadhuis, de bruggen en het spoorweg
station.
Veroverde kanonnen.
BERLIJN, 2 September. Onder bui
tengewone geestdrift der bevolking werden
hedenmiddag de veroverde kanonnen, n.l.
11 Russische, 5 Belgische en 2 Fransche be
nevens 3 Russische mitrailleurs, hier aan
gebracht. Zij werden voor het koninklijk
paleis, het paleis van den kroonprins en de
Kommandantur opgesteld. De kroonprinses
en de kleinkinderen des keizers waren bij
de plechtigheid aanwezig. Zij werden luide
toegejuicht.
Ontevredenheid??
Serg. v. Z. wilde niet veralgemeenen. Hij
doet 't toch. Hij stelt do geheele bezettinc
verantwoordelijk voor de uitlatingen door en-
kelen in een zwartgallig pogenblik geuit.
waar. Er is geen algemeene onte-
■redénheid. De stemming is zelfs zeer goed
•ergeleken met eenigen tijd geleden.
Zeker, er wordt gemopperd. Dat schijnt een
karaktertrek van den Hollander. Maar er
wordt veel gezegd, wat minder erg gemeend is.
En gedachten aan huis doen wel eens niet to
verantwoorden gezegden opwellen. Dat is zoo
zwaartillend niet op te nomen. Daar moet geen
boorn over opgezet. Want dab is plichtsbesef,
medegevoel voor achtergebleven buisgenooten.
Alleen dat plichtsbesef moet ook worden
gewekt voor ons groote huisgezin: den Staat.
En daarvoor dient 't kader. Dat moet de op
pervlakkigheid uitdiepen. Want slechts en
kelen beseffen en kunnen beoordeolen den wa
ren toestand.
Maar daartoe wordt bij het kader vereischt:
kennis, zelfbeheersching en medeleven.
Hoevelen hebben kennis? Hoevelen voldoende
algemeene ontwikkeling? Hoevelen kunnen en
willen bevattelijk meedeelen? Hoevelen hebben
zelfbeheersching
Er moet een groote gemeenschap zijn. Allen
zijn strijders voor één zaak. Daarbij past een
opgewekt woord, geen zenuwachtig gejaag,
geen grove uitlatingen of bedreigingen, geen
overbodigen kommandotoon.
Hoevelen leven mee met de menschen Een
gesprek over de zaken en huisgenooten brengt
zooveel verbroedering mee. Een meevoelend
aanhooren, een belangstellend vragen verbetert
de verhouding zoo zeer.
Strenge zindelijkheid bevordert het thuis-
voelen. Met weinig geld, veel goeden wil en
opoffering van veel eigen tijd is zooveel in de
rusturen te bereiken, Een gezellige cantïne,
een schrijftafeltje, een courantentafeltje, een
bibliothecaris, die de boeken in handen krijgt
door de fortcommissie gezonden, een commissie,
die zorgt voor muziek, zang, voordrachten en
wedstrijden, voor populaire lozingen en spreek
beurten ,die brengen don goeden geest.
Als er zoo gewerkt wordt, als 't kader zoo
zijn plicht opvat, heerscht er goen ontevreden
heid.
Maar dan ook: niet schrijven, maar doenl
Zich zelf herzien en dankader vóór
Rijnauwen 2 Sept. 1914. W. Lookhorst.
K e e s 1 II. 14 R. I. Het vragen zoo open
lijk naar adressen en standplaatsen van onder
deden onzer strijdmacht is, dat begrijpt ge
wel, in dezen tijd niet toelaatbaar. Maar wij
willen wel pübliceeren, dat de huzaar David
en de jager Gerrit de groeten van jo moeten
hebben.
VOOR DE
(opgericht In 1348).
HOOFDBUREAU
Geopend: eiken werkdag van des morgens
half 10 tot des avonds half 9 uur.
BIJBÜREAUX:
Bloemgracht S3
Haarlemmerplein 4
Silderdijkstraot 194
Ceintuurbaan 131
„Zeemanshuis" Kadijksplein 8
le v. Swindlenstraat 19
Brederodle&traat 103
geopend eiken werkdag des morgens van
half 10 tot half 1 en des avonds van
half 7 tot half 9 uur.
Mr. TL J. J. POST,
Directeur.
HARING
VOOR DE SOLDATEN.
Ten einde de manschappen tot in de afge-
legenste kampplaatsen van litfjt eelitè Hoilawd-
sche Zeebanket te voorzien, zenden wij na
ontvangst van postwissel franco door het
geheele lands
1 blik ink. 6 prima Hollandsche Haringen a
f 0.65 en 1 blik inh. 12 prima Hollandsche
Haringen f I
Maatschappij „Neerlandia", IJmuiden.
gaST° De blikken zjjn zoor gemakkelijk te openen
cn te sluiten enkunnenlangentjjdbewaardworden.
Leldschegracht 44 Amsterdam.
Tel. 5437.
Degelijke Diners 60 c., 80 c., 1. Reductie Abonn.
Bezorging aan hui» door-heel dés tad. zonder
verhoogvng.'
