No. 8. Uonoeroag 0 oepiemuer nm Orgaan voor Leger en Vloot. Oorlogsnieuw; Onder redactie van D. MANASSEN. Mededeelingen. Gezondheidsleer. Het Concentratiekamp te Oldebroek. Het schieten op vliegtuigen. Op naar de Grenzen! Oplaag 50,000 exemplaren. SOLDATENCOURANT ADRES VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: PALESTRINASTRAAT 10, AMSTERDAM, TELEFOON Z. 4968. DIT BLAD ZAL DRIEMAAL PER WEEK VERSCHIJNEN. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR MET-MJ LITAIKEX 2 CENT. ABONNEMENT ƒ1.50 PER DRIE MAANDEN. VOOR ADVKKTENTIËN WENDE MEN ZICH TOT ROEM A's ADV.-BUR., 226 IIE Eli ENG R. ADAM. Door da Landmacht behoeft voor de ver kochte exemplaren van De Soidatencourant aan onze administratie geen geld meer te worden toegezonden. Dit wordt op andere wijze afge dragen, waaromtrent de „Recueil Militair' bijzonderheden bevat. Door de Zeemacht wordt het geld op de ge wone wijze apn ons toegezonden. Overgebleven exemplaren van De Soldaten- courant behoeven niet te worden teruggezonden. De redactie en de administratie van De „Sol- datenCourant" verzoeken inzenders van stukken en anderszins hun brieven, zoo nocdig, vol doende te willen frankeeren. Onderdeelen, die te veel of te weinig exem plaren ontvangen, worden vriendelijk verzocht, ons daarvan mededeeling te doen, opdat de distributie van de 50,000 exemplaren zooveel mogelijk met de wenschen en de behoeften van de onderdeelen der Land- en Zeemacht 6trookt. Bij alle opgaven Is het strikt noodzakelijk dat men nauwkeurig opgeeft, tot welk wapen en tot welk onderdeel men behoort, omdat anders aan het schrijven gelijk dat thans reeds met verschillende verzoeken het g6val was geen gevolg kan worden gegeven. Wie dit tot nu toe constateerde, wordt derhalve vriendelijk uilgenoodigd, zijn wensch nogmaals kenbaar te willen maken onder nauwkeurige opgave van het onderdeel, waaraan bedoelde exemplaren van De Soidatencourant worden toegezonden. Britsch oordeel over Neder- land's leger. De Daily News" wijdt eenige opmer kingen aan de taak van Nederland om zijn leger van zessen klaar te houden, zonder dat het meestrijdt, terwijl de geheele we reld aan het veehten is. Die taak is .nog nooit op zulle een schaal aan eenig land op gelegd en die toestand van gewapende neu traliteit is geen kleinigheid, is een toestand, die misschien even pijnlijk is als de oorlogs toestand zelf. Aan de grenzen, soms 80 en meer K.M. verwijderd van een Nederlandsche stad van eenige bëteekenis, liggen een kwart millioen mannen te wachten. Het is een aantal 'half zoo groot als dat van het Engelsche expe- ditieïWer..dat gevoed, gekleed en in goeden staat moet worden gehouden door een be volking, die slechts één zesde is van die van Engeland en Wales. Het is een leger dat niets heeft te doen als toekijken. Het kan geen zegepralen vieren, geen heldendaden verrichten en in den letterlijken zin van het woord is er zelfs geen vijand naar wien het kan kijken. Nederland heeft op het oogen- blik geen enkelen vijand. Ik betwijfel, zegt de schrijver in de Daily News", of de geschiedenis een enkel geval kent als dit van dit groote, waakzame leger dat ajs een pijlspits mijlenver gedreven is in het hart van de twee rijken die nu door den oorlog zijn aangetast, van Antwer pen tot Aken en van Aken tot Emden. Het is een leger des vredes, een contradiction dans les termes. En dit leger, dat steeds in gevaar verkeert, en nooit wordt opgeroepen tot den strijd, moet in een staat van volslagen oorlog en geschiktheid gehouden worden, zes maanden lang en wellicht langer. Ilc geloof dat, als er een natie in de wereld bestaat, die dit kan doen, is het de Nederlandsche, doch het is een taak die wel haast bovenmenschelijk lijkt. Onophoudelijke waakzaamheid, bijna even groot als ze zou wezen wanneer het land werkelijk in oorlog gewikkeld ware, moet dag en nacht betracht worden. Alleen wie (zooals journalisten soms) ooit beproefd heeft onophoudelijk waakzaam te wezen, zeg maar twaalf uur lang, en toch zijn zenuwen in bedwang te houden, weet wat het betee ken t. Men krijgt een neiging om onverschil lig te worden of overspannen en in dit geval zouden beide toestanden even gevaarlijk we zen- „Zenuwachtigheid" op de Nederland sche grens, te middernacht, kan de eerste stap wezen om den volgenden middag de hel los te laton- Onverschilligheid van een enkel regiment, kan het gaatje in den dijk wor den, waardoor de zee binnenstroomt. Het eenig verschil in den toestand zoo als hij nu is on zooals hij door de troepen zou worden als er werkelijk gevochten moest yorden, is dat moeders, vrouwen en „meis je" nu nog passen kunnen krijgen om hun HET CONSULT. lernard, een rijk boer, was eens naar de markt te Hennes gegaan en toen hij, i>aci,t de zaken afgedaan waren, nog een paa uur tijd over had, meende hij dien niet heter te kunnen besteden, dan door een vdvocaat te gaan raadplegen. Dikwijls reed; was hem de naam genoemd van zeke ren ir. Patier de la Germondaie, van wien de rep uitging, dat een proces al gewon nen ras, als hij de verdediging op zich nam;hij vroeg het adres en vervoegde zich ;te zijnn kantore Rue Georges. Er aten tal van cliënten en Bernard moest ang wachten, vóór zijn beurt kwam om bixnengelaten te worden. Mr. Patier !de la (ormondaie gaf hem een teeken om i t* gaanzitten en vroeg hem, wat hem hier- ijheen vorde. I .Wl, mijnheer de advocaat, begon de fjboer. tewiil .hii ji&n band, „verleden rond-. mansvolk te bezoeken. Vooral 's Zondags zijn treinen en booten vol met verlangende, bezorgde vrouwen, waarvan velen, die van het platteland komen, de mooie mutsen met gouden sieraden dragen die in den boeren stand in Nederland nog inheemsch zijn. Door J. P. Bijl, officier van gezondheid. I. De gezondheidsleer stelt zich ton doel om ziekte te voorkomen en de gezondheid zoo goed mogelijk te bewaien. Zooals te begrijpen is, heeft men reeds ju de oudheid desbetreffende maatregelen genomen en wel bij do verschil lende volkeren op verschillende wijze. Zeer op vallend is dit verschil bijv. bij twee beroemde volken: de Spartanen en de Israëlieten. Ter wijl de Spartaansohe gezondheidsleer zich vooral ten doel stelde om het licliaam zoo krach tig mogelijk te maken en daardoor hot weer standsvermogen te vergrootten, had de Mozaï sche gezondheidsleer meer tot dool om de ge varen, die voor de gezondheid dreigen, tegen te gaan. De Spartanen ooi'enden hun lichaam met sport en gmnastiek en hardden het tegen vermoeienis, tegen kou en warmte, regen en wind. In het Oude Testament vindt men even wel beschreven welke spijzen niet gebruikt mogen worden, hoe de af roer van faecaliën (ontlasting) moet geschieden enz., in 't kort hoe de gevaren vermeden moesten worden. De tegenwoordige gezondheidsleer zal trach ten de voordeelen van deze beide methoden 1*3 vereenigen en aan den eenen kant lichaam en geest harden, aan den anderen kant zorgen, dat ernstige gevaren zooveel mogelijk wor den afgewend. De geheel andere omstandigheden, waaronder de soldaten thans verkeeren dan wanneer ze thuis als boerenknecht of student of kantoor bediende of fabrieksarbeider workzaam zijn, doet iedereen begrijpen, dat ook bijzondere maatregelen noodig zijn om te zorgen, dat de gezondheidstoestand van de troep goed blrjve. Voor een deel rust de zorg daarvoor in handen van den militairen geneeskundigen dienst en van de troepencommandanten, maar voor een niet minder belangrijk deel moeten de man schappen zelf die zorg dragen en wel door ieder naar vermogen de hygiënische voorschriften op te volgen en anderen daartoe aan te sporen. Vooral de meer ontwikkelden kunnen wat dit betreft veel goeds doen, zoowel door zelf het voorbeeld te geven als door hun kameraden te vertellen wat ze moeten doen en wat ze moeten nalaten. Van welke beteekenis het is wanneer de man schappen de hun gegeven voorschriften stipt opvolgen, is in de laatste oorlogen, in 't bijzon der in den Russisch-Japanschen oorlog, dui delijk gebleken. Terwijl in de meeste oorlegen meer mansónappen sterven aan besmettelijke ziekten dan door kogels of sabels van den vijand, is dit bijv. bij do Japanners niet het geval geweest. De Japanners, een sober levend en ingetogen volk, dat reeds van nature ge- neigd is tot reinheid van lichaam en eenvoud in het gebruik van spijs en drank, verloochen den hun leefwijze op het oorlogsveld niet en volgden nauwkeurig de voorschriften van den geneeskundigen dienst op. En als de Japansche soldaat dat doen kan, waarom zou de Bollaniischo hét dan niet kunnen De troepencommandanten zorgen zooveel mogelijk dat do gezond heidstoestand behouden blijft, zelfs onder de moeilijkste omstandigheden. Zij heb ben de marsohen en oefeningen, die bij op komst van nieuwe lichtingen kort en een voudig zijn, geleidelijk langer en zwaarder gemaakt, zoodat het lichaam gehard wordt tegen vermoeienis en de Nederlandsche soldaat in staat is om, wanneer.de nood aan den man komt, evenveel weerstandsvermogen te toonen als wij thans zien, dat de strijdende legers De Geneeskundige Dienst hoeft niet alleen gezorgd, dat alles in gereedheid is om zieken en gewonden te verplegen, maar ook alle maat regelen genomen om ziekten te voorkomen. Met het Staatstoezicht op de volksgezondheid wordt geregeld overleg gepleegd. Zoodra een geval van besmettelijke ziekte bij do burger bevolking bekend wordt, krijgt de generaal- majoor, inspecteur van den militairen genees kundigen dienst, daarvan telegraphiseh bc- richt. Drinkwateronderzoekingen zijn op uit gebreide schaal verricht en worden nog steeds voortgezet. Materiaal is gereed om, mocht het r.oodig blijken, duizenden manschappen de ge legenheid te geven om zich to laten inenten, niet alleen tegen pokken, maar ook togen andere ziekten als typhus on cholera. Al deze maatregelen zullen evenwel onvol doende blijken, wanneer do soldaat niet met alle macht medewerkt. Wat geeft het of een pomp al wordt afgekeurd en van een opschrift „ongeschikt voor drinkwater" wordt voorzien, als de manschappen er zich niet aan storen en achter den rug van hun commandant er toch van drinken? Yole soldaten zullen nog niet overtuigd zijn van het belang der voorschriften bun door officieren gegeven. Wellicht is het flus goed om in enkele opstellen nog eens duidelijk aan draaide, ik heb zooveel goeds van u gehoord, dat ik, nu ik toch in Rennes was, van de gelegenheid gebruik wilde maken om uw raad in t© roepen, Ik dank u voor da.t bewijs van vertrou wen, mijn vriend, maar gij zijb zeker in eon proces gewikkeld Een proces? dat mankeert er maar aan, ik ben er doodsbang voor en ik, Pierre Bernard, heb nog nooit met iemand ru zie gebad. Is er dan een verdeeling van een er fenis aan de hand? Met uw verlof, mijnheer de advocaat, mijn dochter en ik hebben den boedel maar onverdeeld gelaten, daar we toch uit den zelfden ruif eten, zooals men dat noemt. Moot er dan een koop- of verkoo'p-con- tract opgemaakt worden? Daikunt ge denken, ik ben niet rijk genoeg om te koopen en niet arm genoeg om te verkoopen. Maar, wat verlangt ge dan toch van mij 1 vroeg de verbaasde rechtsgeleerd©. .Wel, dat bob ik r al gezegd, mijnheer te toonen waarom al die hygiënische voor- schriften gegeven worden en waarom het de plicht is van ieder soldaat om deze zooveel mogelijk op te volgen. (Wordt vervolgd). De Regeering is gelukkig geweest in hare keuze betreffende het terrein en omgeving, en wat zeker van niet minder belang is, aan gaande den commandant van dit kamp. Zooals bekend is, wordt deze kampplaats in vredestijd gebruikt als geregelde schietplaats der artillerie, en treft men er dan ook behalve eenige goede woningen voor den directeur en verdere officieren en vast personeel, ruime stallen aan voor de paarden der artillerie en van den trein. Gelegen aan den Centraal- j spoorweg tusschen Nunspeet en Wczep, op een prachtige beivlakte, overgaande in een be groeiden duinrug, maakt bet kamp een pret- tigen indruk en biedt zijne bewoners heerlijke vergezichten en gezonde dennenlucht. De oud-consul van den Oranje-Vrij staat, do heer Muller, die een groot deel van zijn leven sleet onder allerlei naties en rassen, was wel do aangewezen persoonlijkheid voor deze wol- licht niet vermoeiende, toch zeker moeilijke taak van kampcommandant. Door medewer king van den luitenant der artillerie Rauh, een bekende Oldenbroeksche utiliteit, zijn do overigens zeer nette stallen in afzonderlijke zindelijke woninkjes veranderd en heeft men 334 gehuwden en ongehuwden, waaronder vele kinderen, een gezellig tehuis bereid. Nadat allen goed geïnstalleerd waren, ver meenden de heide priesters, die de vluchtelin gen zoolang hadden bijgestaan, dat hun taak hier was afgedaan en wenschten zij terug te keeren naar België, om elders nuttiger te zijn. De commandant beduidde hun echter, dat zulks niet in de bedoeling lag van deze bijzon dere instelling, en dat allen moesten blyven tot na den oorlog. Bovendien hoopte men nog veel goeds te verwachten van hunne tegen woordigheid ter plaatse, daar menig medelid nog wel eens hun raad zoude noodig achten, en onze Regeering hunne diensten tot bevor dering van den goeden geest onder zulke ab normale omstandigheden zeer op prijs stelde. Hoe gastvrij dit kamp er echter ook moge uitzien, de 150 huzaren en 6 maréchaussees, die met de bewaking zijn belast, hebben niet alleen strenge consignes niemand te laten ver trekken, doch ook niemand toegang te gun nen. Een hoofdofficier, die met eenige familie- leden eens per auto een lijkje kwam nomen, werd door den commandant aan het hek heel beleefd ontvangen, doch moest zioh verder met een rondwandeling aan den buitenkaqi> tevreden j stellen. Nieuwsgierigen, W'ien dus wat bun wacht Onze expeditie. Op dit giekje ziet men iets van de expe ditie onzer Soidatencourant. De in flinke pakken bijeengebonden exemplaren, voor verschillende onderdeelen bestemd, zijn op 's-Gravennage, goeae zorg voor oe verzen oen wagen geladen om naar het Amster- ding godragen. clamsche postkantoor vervoerd to worden. De wagen liuks bevat do groote rollen Hier wordt in samenwerking met hot Alge- papier, waarop De Soidatencourant op de meen Expeditiekantoor van de Veldpost te rotatiepers gedrukt wordt. In het Technisch Bijblad van de Kampioen schrijft Henri Meyer „De verspieders in de lucht zwermen thans boven het tooneel der krijgsoperaties. Hoor baar, voor iedereen zichtbaar, maar volkomen ongenaakbaar, verkennen zij de beweging van troepenmassa's, die elke legerchef liefst voor vriend en vijand geheim zou houden. Boven Luik, over het Maasdal, boven Brus sel en zelfs boven Antwerpen, cirkelden de Duit- sche verkenners hoog aan den hemel rond, spattend met granaten en geweerkogels, die op hen afgeschoten werden. Het sohijnt dan ook in deze eerste phase van den wereldstrijd reeds vrijwel vast te staan, dat een vliegmachine op een hoogte van 1000 meter van het vijandelijk vuur weinig te duch ten heeft. Waarom dit zoo is? We willen deze vraag eens even uit een technisch oogpunt bekijken. In de eerste plaats moet in 't oog worden ge houden, dat de schutters bij bet leger geen jagers zijn. De vaardigheid in 't schieten, die zij hebben, is het gevolg van jaren- of maan denlange schietoefeningen op een schijf, op een stilstaand doel dus. De schietopleiding in deze richting kweekt dus sohijfschuttors. Nu is het een in jagerskringen welbekend feit, dat de keste schijf schutter in het jachtveld door gaans een minder goed figuur maakt. Vooral bij het schieten op snel bewegende doelen val len zijn schoten achter het wild. En het ver- eischt een langdurige, speciale oefening, voor dat de scliijfschutter er achter komt, dat een snelvliegend of snelloopend stuk wild absoluut niets te duchten heeft van een jager, die het bewegende doel zelf op den korrel neemt. Ziehier wat er gebeurt. In het jachtveld springt een haas op, die oogenblikkelijk op de vierde versnelling er van door gaat. De scliijfschutter brengt het geweer fluks in den aanslag, neemt langoor precies op den korrel on trekt af op het moment, dat de vluchteling op twintig a dertig nieter voor hem uit een vaartje van 50 K.M. per uur ontwik kelt. Het resultaat van deze schieterij is, dat langoor ongedeerd uit de buurt verdwijnt: liet schot is namelijk op ruim een meter afstand de advocaat, antwoordde Bernard verlogen, ik wil een consult voor mijn geld natuur lijk omdat ik toevallig te Rennes was en van zoo'n mooie gelegenheid gebruik wilde maken. Mr. De la G-ermondaie begon te lachen, nam pen en papier en vroeg den boer zijn naam. Pierre Bernard, antwoordde deze, recht dn zijn schik, dat hij eindelijk begre pen was. Hóe oud? Bijna 60 jaar. Uw beroep? Mijn beroep? O, wat ik doe! ik ben landbouwer De advocaat schreef een paar regels, vouwde het papier dicht en gaf het aan zijn zonderlingen cliënt. la 't al klaar? riep Bernard. Nu, dat heet ik eerst zaken afdoen. En hoeveel kost nu uw consult, mijnheer de advocaat? Drie francs! Bernard betaalde zonder af te dingen, .groette en yertrok, recht in zijn schik, dat achter z'n hielen in den grond geslagen. De reden? Een schot hagel heeft tijd noodig om zijn doel te bereiken. Hoe snel bet lood ook door dé ruimte flitst, er gaat een fractie van een seconde mee heen, voordat het een afstand van twintig a dertig meter doorloopen heeft. In deze bijna ondeelbare tijdsruimte doorloopt een haas in maximum-snelheid echter ook een zekeren afstand. En al bedraagt die afstand tussoben bet afgaan van het schot en bet inslaan van den hagel ook slechts één meter die ééne meter is langoor's behoud. Wie een haas in volle vaart wil treffen, moet dus niet schieten op het beest zelf, maar op een strook grond, die het dier, gelet op den ingeslagen koers, zal hebben bereikt op het mo ment, dat de hagel inslaat. cirrpelc j a ch tweton seis e p goldt ook bij het schieten op vliegtuigen, doek hier ver keert het „wild" in de voordeelige positie, dat de jagers nog nimer te voren gelegenheid had den, zich practisch met deze jacht vertrouwd te maken. Bovendien wordt de jacht bemoeilijkt door het feit, dat de vliegtuigen zich bij voorkeur op zeer groote hoogte, vrijwel buiten bet be reik van de projectielen van het moderne oor logsgeweer bewegen. Het is ons niet bekend, op wélke hoogte een infanteriekogel nog kracht uitoefent. We vermoeden echter, dat de ge weerkogel, die op 3000 meter lijnrechten af stand van den schutter nog voldoende snel heid bezit om iemand buiten gevecht, te stel len, op 1500 meter loodrechte hoogte zijn vaart kwijt is. Nemen we echter aan, dat zoo'n projectiel op 1000 meter hoogte nog kracht genoeg bezit om spandraden een er vliegma chine te doen knappen en den motor of den bestuurder een gevaarlijke kwetsuur toe te brengen. In dat geval kan geweervuur, vooral wan neer het gelijktijdig door enkele groepen van goede schutters van verschillende standpunten wordt afgegeven, voor den verspieder in de lucht zeer gevaarlijk zijn, vooral wanneer de schutters zéér bedreven zijn in het vlug schat ten van hoogte en afstand en snelheid van het doel. Nemen we aan dat een vliegmachine zich op 800 heter hoogte loodrecht boven een groep scherpschutters voortbeweegt in een snelheid van 100 K.M. per uur. Per seconde legt de vliegmachine in die snelheid een afstand af van 100,000 2F Meter. 3600 Het moderne geweer projectie! heeft een aanvangssnellieid van 700 a 750 meter per seconde. Deze snelheid neemt echter onder den invloed van lucht weerstand en zwearte- kracht zeer snel af, zoodat over een verticalen afstand van 800 meter gerekend moet worden op een gemiddelde snelheid van ongeveer 400 meter per seconde. De 800 meter, die het doel van den schutter scheiden, worden dus door het projectiel in ongeveer 2 seconden afge legd. Wanneer nu door de schutters de be leende schïjfsclnetmethbde werd gevolgd en het vliegtuig zelf op den korrel werd geno men, zouden alle schoten ongeveer 54 meter achter het doel vallen. En de schutters zouden niet eens 'de satisfactie hebben, den bestuurder. hij van de gelegenheid gebrtiik gemaakt had. 't Was al vier uur, toen Bernard thuis kwam en recht vermoeid door den langen tocht verlangde hij er naar zich in huis op zijn gemak te gaan zetten, toen een jongen hem kwam vragen, of het hooi, dat twee dagen geleden gemaaid en voldoende ge droogd was, nog voor den avond binnenge haald moest worden. Vóór den avond? kwam hier de boerin tusschenbeide, 't zou wel een dwaasheid zijn, om zoo laat nog te gaan werken 't kan toch morgen evengoed binnengehaald worden. De jongen maakte de opmerking, dat het weer wel eens kon omslaan, dat-de paarden ingespannen waren en dat er geen werk meer voor de arbeiders was. Maar de boerin beduidde hem, dat de wind uit- den goeden hoek woei en dat het donker zou zijn vóór men goed en wel begonnen was. Bernard, die beide partijen hoorde rede kavelen, wist niet goed, welke zijde hij kie zen zou, toen hem plotseling het papier van een onrustig oogenblik te hebben bezorgd, daar deze zelfs het fluiten van hun kogels niet hooren kan, door het alles overstemmende gebrom van don motor." Om een vliegtuig onder de gegeven omstan digheden te treffen, zouden de schutters groepsgewijze moeten vuren op een punt in de ruimte, 54 meter vóór de vliegmachine en zui ver in koers gelegen. In dit geval dient dus gevuurd to worden op de plek. waar de vlieg machine zich zal bevinden op hetzelfde oogen blik dat de projectielen daar kunnen arrivee- ren. Men ziet hieruit, dat het schieten op aeroplanes, die zich op groote hoogte in een zeer groote snelheid bewegen, heel eenvoudig is, maar dat het minder eenvoudig is, het doel te raken. Wat men bij dezen nieuwen tak van het oorlogsbedrijf noodig heeft te weten, en dat wol OGgonbiikkolyk, zoodra mon het vlieg tuig in het oog gekregen heeft, isde hoogte, waarop het toestel .zich bevindt, de snelheid, waarmee het zich beweegt, en de gemiddelde snelheid van de projectielen, waarmee men schiet. Verder moet rekening gehouden worden met windrichting en windkracht, daar ook de snel ste projectielen door een ietwat sterken lucht stroom uit hun koers worden gedreven. Het is echter zeer waarschijnlijk, dat zelfs een goed gericht geweervuur op een aeroplane weinig uitwerking heeft. Of de draagvlakken al door een paar dozijn kogels doorboord wor den, beteekent niets. Het resultaat is: een aantal kleine gaatjes in een linnen schijf, die de gebruikswaarde van het toestel in geen enkel opzicht verminderen. Het groote toestel heeft inderdaad slechts een klein aantal ge voelige plekken. die geen kwetsuren kunnen velen. Het is als 't ware een vogel met groote vlucht, een dik pak vieren en een heel klein boutje. Zoolang de „bout" niet getroffen wordt, vliegt de vogel kalm verder. Gevaarlijker voor den militairen vlieger zijn echter de kleine snelvuurkanonnen, die gra naatkartetsen tot zeer groote hoö'gte in het- luchtruim slingeren, De baan dezer granaten is door de rookstreep, die zjj achterlaten, ge makkelijk te volgen, zoodat een richtfout bij het volgende schot direct kan worden hersteld. Bovendien kan het projectiel door middel van de tempeerbuis op willekeurigen afstand en hoogte tot ontploffing worden gebracht, waar bij liet een ruimte van minstens honderd meter lengte, breedte en hoogte door de rondspatten de kartetskogels onveilig maakt. Bij deze nieuwe ..schietsport" wordt van de schutters echter ook een buitengewone vlug heid in het taxeeren van hoogte en snelheid van het doel, en in het tempoeren van het projectiel, en het juist richten van het stuk geëisebt. Al deze gecompliceerde eigenschappen en hoedanigheden worden door de zenuwschok kende inspanning van het oorlogsbedrijf niet in de band gewerkt. Vandaar, dat wij de over tuiging hebben, dat noodlandingen op onbe kend of vijandelijk terrein meer militaire- vlie gers buiten gevecht zullen stellen dan waggon- ladingen projectielen, die op hen afgeschoten zullen worden. den advocaat te binnen schoot. Wacht eens, riep. hij, hier heb ik 'n consult van een beroemden advocaat. Het heeft mij drie francs gekost en zal ons nu wel uit de verlegenheid helpen. Komaan, Thérèse, jij kunt lezen, vertel ons, wat er in staat De dochter nam het papier aan en las hak kelend voor Pierre Bernard, stel nooit uit tot mor gen, wat vandaag gedaan kan worden. Thérës wilde nog bedenkingen maken, maar hij verklaarde kort en goed, dat men geen consult van drie francs haalde om het niet te gebruiken en dat men den raad van den advocaat volgen moest. Hij gar zelf 't voorbeeld en werkte aan het hoofd van zijn arbeiders zoo dapper mede, dat het hooi nog vóór den avond binnen was. Het toeval scheen het doorzicht van den advocaat te bevestigen, want 's nachts ver anderde het weer en brak onverwachts een hevig onweder losden "volgenden morgen was de rivier buiten zijn oever getreden en kon men zien, hoe de wild schuimende goi-j door H. J: Lub. Op! voor hc-t vaderland, grijpt naar de zwaar den 1 Op! voor het vaderland, dat is do leus! Op! voor uw vrouwen, uw kinderen en haar den! Op! brave burgers: men laat u geen keus! Op! naar de grenzen en wilt u verweren! Op! aan de grenzen daar dreigt bet gevaar! Op! voor den dreigenden dood daar te koeren! Op! broeders op, want de vijand staat klaar! Op! voor Oranje, wilt twisten vergeten! Op! voor uw vrijheid, uw land en Op! eensgezinden, yerbanfc uwe ver Open beschermt, wat go mint, nuv Opvoor uw vaders, uw moeders, L Op! dapp'ren, op voor uw heiligste fn alles Op! en vergeet uwe zorg, eensgezinde Op! beter armoe den vreemden tot ken lig uit de Op! vrouwen, op nu gij zusters en m< OPlaat uw mannen ten strijde vrij gan een OP! vrouwen op! want zij zijn uw l*fc komt Op! vrouwen, sterk en bedwingt uwe Op! voor de vrijheid; geen handel aan 01'! alle mannen tot schut voor uw v OP1 voor de vrije vereenigde landenem jjt. Op! voor ons Neerland! ja, op en zijt,aarj i i imZ jaar; 'to de rijven, De in den reuzenstrijd. De Duitschers winnen, nu niet all meer op heb Westelijk, nu ook op het Oa lijk oorlogsterrem. Volgens telegramn 3 uit Berlijn hebben zij in Oost-Pruisen gi 3 te zegepralen -behaald en die telegramn 3 zijn tot nog toe niet weersproken. De R se-n zijn geslagen, hun troepen, die Ti' 5 reeds ingenomen hadden en Koningsberg bedreigden, teruggeworpen meer nog: Duitschers zouden 70;000 krijgsgevanger, i hebben gemaakt, daaronder drie generaa 1 en vele kanonnen, enz. zouden in hun ii( den zijn gevallen. Het gevolg dezer overwinningen in Let Oosten zal zijn, dat de Duitschers iu het Westen nog krachtiger tegen het Engelsch- Fransehe leger kunnen optreden. Meer «n meer wordt hun tactiek daar duidelijker. In ontzagwekkende menigte heeft het Duitsche legerbestuur troepen door België gevoerd meer dan men misschien in Frankrijk dacht waar men vooral den aanval aan de zij'* I van Elzas-Lotharingen verwachtte. C daar dringen de Duitschers wel voorwa' doch slechts zwakjes en op enkele plas'""1 worden zij zeifs door de Franschen 1 gedrongen. De tactiek der Duitschers t ven 't pas gemaaide hooi medevoeren, hooioogst van bijna al de boeren was nield- Bernard was een der weinigen, 5 het behouden had. De opgedane ondervinding gaf hem veel vertrouwen in den raad van den ad caat, dat hij dien van dat oogenblik af zijn levensregel opvolgde en dank zij die I wijzen maatregel een der rijkste boeren ui. den omtrek werd. Nooit vergat hij den dienst, dien mr, De la Germondaie hem be wezen hadieder jaar bracht hij hem een paar vette kippen uit dankbaarheid en iederen keer als onder een buurpraatje de mannen der wet ter sprake kwamen, her haalde hij dat er niets in de wereld zoo voordeel ig was, als heb consult van een advocaat.

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1914 | | pagina 1