Laatste telegrammen.
Ie
PE SOLaDATJURTOOPRAWT •van Zfefterca.a.g: Ê5S ^TJ-gxis-tixs 1 S3 X-4=.
Allerlei.
Beurs en Nijverheid.
Correspondentie.
ADVERTENTIËN.
SPAARBANK
STAD AMSTERDAM
Singel 544-540.
Vijzelstraat 71, Tel. N.7632,
Stoombootdienst van Gebrs. Jüür SVIühien
Aan het station Arnhem staat een
koffer met OfficierskSeeding, gemerkt
H. K. Kan opgevraagd worden aan den
een beroep op den weldadigheidszin zijner
land genoe ten.
Het secretariaat ran het Comité is gevestigd
Kn!verstraat 64.
Het bestuur ran het Comité bestaat, uit de
he er en: G. van der Aa, consul-generaal van
België, Amsterdam, eere-voorzibtermr. Th.
Stuart, voorzitter; J. Th. Boelen, Lóón Dcl-
hez, Bern. «J. Veldhuis, secretarissen; mr. G.
J. Fabius (Kas-Vereeniging), penningmeester.
Often feestviering.
Door de regelingscommissie tot viering van
het 75-jarig bestaan der II, IJ. S. M. is, met
het oog op do tegenwoordige tijdsomstandig
heden, in overleg met de directie van bedoelde
Maatschappij, besloten, de feestelijkheden op
19 September niet te houden. Later zal een
dag worden bepaald, waarop de aanbieding
van het huldeblijk, de optocht, do versiering
van het stationsgebouwen enz. ona. zullen
plaats bobben.
S.3. „Merourlus" en „Oboron".
Familiebetrekkingen van opvarenden op do
stoomschepen „Mcrcurius" en „Oberon der
K, N S. M., weïko thans in Petersburg liggen,
zullen met genoegen vernomen dat een ïuge-
tene uit Watergraafsmeer een bericht ont
ving, dat tot 7 Augustus alios ,,wcl aan bóord"
was. Dit bericht werd ontvangen door tus
schcnkomst ran con reizigor, die den 8 dezer
van Petersburg vertrok en via Zweden en
Denemarken Rotterdam bore.ikté.
Van een gsvenden en weer verloren
gartakU portemonnee.
Dinsdagnamiddag werd door twee jongens
op den openbaren weg, in de Goudsbloemstraat
bij d® Brouwersgracht t® Amsterdam, gevonden
eea nagenoeg nienwe bruin lederen portemon
nee met knipsluiting bevattende eenig klein geld
on vermoedelijk bankpapier. Deze portemonnee
ward den jongens op slinkscbe wijze afhandig
gemaakt door oen. persoon die later door de
politio werd aangehouden. Do commissaris van
politie in de 4e Sectio (bureau Westérstraat)
verzoekt den gene, die deze portemonnee ver
loren heeft, zich zeo 6poedig mogelijk aan zijn
bureau te vervoegen.
Staking uitgifte van betallngsbons.
o B. en IV. van Amsterdam, overwegende, dat
k in het Raadsbesluit van 6 Aug. 1914 No. 1100,
0 sub 8, aan hun college d® bevoegdheid is gege-
do uitgifte van betalingsbons te staken.
zoodra hun blijkt, dat op andere wijze vol-
doende in de behoefte van circulatiemiddelen
s' is voorzien; dat blijkens het aantal bons dat in
g do laatste dagen is aangevraagd dit geval zich
I thans voordoet; -hebben besloten;
lo. dat de uitgifte van betalingsbons met
0 ingang van Donderdag 20 Augustus
1914 (dus heden) zal worden gestaakt,
2o. dat de uitgegeven betalingsbons, in af-
wijking van watdaarop is vermeld, tot ei
a'met loSeptember 19 14 tot eik b e-
w<5 r £'g ter inwisseling kunnen worden aange-
rgUboden bij den Gemeente-ontvanger en bij de
^Rijksontvangers der Directe belastingen, tevens
gjjsub-ontvangers der gemeente,
3o. dat tot en met laartstgenoemden datum
.'deze bons kunnen, worden gebruikt tot het doen
Z1van betalingen aan de gemeente.
s De vlsscherlj.
In een tp Vlaardingen gehouden vergadering
van zeelieden, belegd naar aanleiding van. de
1 ernstige tijdsomstandigheden, is besloten een
conferentie te houden met de plaatselijke ree-
ders ter bespreking van den toestand en
bovendien aan de regeering te vragen in welke
omstandigheden de visschers op zee verkeeren,
indien eventueel weder wordt uitgevaren.
"Hiervoor werd een commissie ran 5 leden
benoemd.
Een vllegtr aangehouden.
Gistermorgen is nabij Oostburg de Duitsche
a^liogmachine A 29 met een offioior op een
.torenveld geland. De grenswacht was terstond
ter plaat#® om den officier te ontwapenen.
J" Dfeze werd daarop naar den burgemeester over
gebracht. De vheger, die uit België kwam
was genoodzaakt te landen omdat zijn toestel
door geweerschoten was getroffen.
In de val geloopen.
Donderdagnacht is ingebroken in den winkel
van schrijf- en kantoorbehoeften van den heer
Marveld aan de Wagenstraat te 's-Gravenhage.
Omstreeks kwart over tweeën werd de heer
M. uit zijn slaapt gewekt doör bellen. Aan de
straatdeur komende, bemerkte hij reeds dat
er iets niet in orde was met het deurslot, en
de deur opén doènde, vroeg een agent van
den Nachtveiligheidsdienst, die met een politie-
1 agent buiten stond, aan den heer M. of deze
een paar minuten geleden in de gang zijner
wonmg met geld en sleutels had gerammeld.
Noch het een, noch het ander was het geval
geweest en het vermoeden dat er inbraak was
gepleegd, werd er door versterkt.
De politie-agent posteerde zich voor de dour
en de heer M. ging met den nachtveiligheids
man, wien hij een revolver had verstrekt, een
rondgang door winkel, woonhuis en daarboven
gelegen magazijnen maken. Van den inbreker
was echter aiets meer te bespeuren. Wel was
de c&ssa op de winkeltoonbank verschoven,
werden overal vlekken van kaarsvet en afge
brande lucifers gevonden, tc-rwijl in het kan-
toortjo do lade van een geldkastje was gefor
ceerd. Ren bedrag van ongeveer twintig
gulden was er uit verdwenen.
Inmiddels was door den buiten op post
staanden agent politicversterking gealarmeerd
en weldra verscheen dan ook de inspecteur, de
heer K., met cenigo agenten énl... een burger,
die zij op hun weg naar do Wagenstraat waren
tegengekomen. Aangesproken door de politie,
had de man beweerd dat hij was wezen visschen
en nu een wandelingetje maakte. Aan dit ver
haaltje werd weinig geloof geschonken, te
minder omdat uit 's mans jaszak een mes, een
schroevendraaier enz. kwamen kijken. Van
daar dat hij alvast maar werd medegenomen.
En zooals later bleek niet ten onrechte.
Op den man werden stukjes kaars bevonden
en lucifers van hetzelfde soort ala overal op
den grond ton huize van den heer M wérden
gevonden, en welk soort lucifers nooit door
öezen gebruikt wordt. Maar bovendien, de
1 -grootste verdenking tegen den ,,hachtwande=
rees wel, toen op hem in een vestzakje
l*e yuden werd een som geld. precies zoo groot
th door den heer. M. word vermist.,
i Do aangehoudene werd daarop als verdacht
P zich aan deze inbraak to hebben schuldig ge
maakt. naar het commissariaat aan de Rivier-
vischmarkt gebracht, van waar hij in don loop
van den dag na3r het Huis van Bewaring is
vervoerd.
vermeldend® compagnie internationale dos
wagon-lits en des grands express Européens"
zoekt men tevergeefs en van do vermelding
„Internationale Eisenbahn Schlafwagen-Gesell-
sehaffc'» werd hot eerste woord, als hebbende
een to internationalen klank, verwijderd.
Do Amerikaansche dames, die vertolden, dat
zo overal in Duitschlaad met groote voorko
mendheid waren behandeld, haalden lachend
haar schouders op, toon ze ons wezen op die
verwijdering dor Engelsche en Fransche op
schriften.
Uitvoer Steenkool uit Engeland.
De Minister van Landbouw brent ter ken
nis, dat blijkens bericht van Hr. Ms. ge
zant te Londen, de uitvoer van all© soorten
steenkool, behalve van best Welsh steam-
coal, uit Groot-Britannië naar neutraio Sta
ten is toegestaan. Voorloopig zal echter
borgtocht gosteld moeten worden voor een
bedrag van driemaal de waarde der uitge
voerd© steenkool, ter verzekering dat de
steenkool op de aangegeven bestemmings
plaats zal worden afgeleverd. Wanneer de
steenkool gekocht is door of geconsigneerd
is aan de Regeering van den neutralen
Staat, is geen borgstelling noodig.
(St. Ct.J
Een trein met 200 Amerikanen.
Met ruim ec-n uur vertraging is Don
derdagmorgen aan het Weesperpoortst&tion
te Amsterdam aangekomen een trein uit
München. Ongeveer 200 Amerikaansche
reizigers kwamen uit Zui-d-Duitschland
naar°ous land om vanuit Den Haag Rotter
dam of Amsterdam zoo spoedig mogelijk weer
naar de Nieuwe Wereld over te steken.
Het trok d® aandacht, dat van do groote,
lichtbruine, zwaar b®stofte wagons alle op
schriften, welke niet in de Duitsche taal warc-n
vermeld, woggekapt werden. Het opschrift
„voiture-Iite" is verdwenen; Schlafwagen is
blijven staaa, het opschrift sleeping-oar liol
niot, meer te ontdekkcOu Al. dg lgttens,
Geldbehoevende Amerikanen.
De Amerikaansche kruiser, dio naar Ne
derland is vertrokken met goud voor de
geldbehoevende Amerikanen dio naar hun
vaderland willen terugkeeren, is bereids in
een der Engelsche havens aangekomen, zoo
dat het benoodigdo spoedig hier verwacht
kan worden.
Uit Barneveld.
Ook te Barneveld is een plaatselijk" steun
comité opgericht.
De te Barneveld gehouden collecto voor het
Roodo Kruis heeft f 1238.57?, opgebracht.
Do heer W. baron van Nagel 1, burgemeester
van Barneveld, heeft eon der vleugels van zijn
kasteel „De Schaffelaar" ten behoeve van het
Roode Kruis afgestaan.
Hoeveel heeft Holland te eten?
De vraag, hoeveel 'heeft Holland te et an,
beantwoordt-.do „Haagsche Post" in een uit
voerig artikel, waaruit wij het volgende over
nemen.
Het is bekend, dat Nederland op groote
schaal vee, vleesch en zuivelproducten, alsook
suiker uitvoert, maar dat hot daarentegen de
oigen behoefte aan granen niet kan dekken,
en het tekort dus door invoer moet aanvullen.
Do laatsto officieel© Jaarcijfers" tot grond
slag nemend, vinden wij voor 1912 do volgondo
gegevens omtrent do oogsten van granen en
peulvruchten.
Tarwe 1.975.000 H.L., roggo 5.671.000 H.L.,
gerst 1.186.000 H.L., haver 5.750.000 H.L.,
boekweit 171.000 H.L., totaal ruim 14.753.000
H.L.; boonen 504,000 H.L., erwten 658.000
H.L., stamboontjes 179.000 H.L., totaal peul
vruchten 1.341.000 H.L.
Onze cijfers omvatten echter 5.67 mill. H.L.
haver, die meestal voor veevoeder noodig is,
en dus ros teer en voor mensehelijke consumptie
niot veel meer dan circa 9.000.000 H.L. Nu
weegt 1 H.L. graan ongeveer 75 K.G., terwijl
1 K G, graan ongeveer 0.65 K.G. meel levert;
en dus komen die 9.000.000 H.L. graan ncor
op ongeveer 450.000.000 K.G. meel. Dit is niet
voldoende voor de consumptie. De „Jaarcij
fers", die van een treurig gebrek aan statis
tisch. instinct doen blijken, geven onze graan-
invoeren in 1000 K.G., terwijl zij de produotie
in H.L. vaststellen. Deze netto-invoer bedroe
gen in 1913:
Tarwe 390,000,000 KG. rogge en maïs,
885,000,000 KG., gerst 192,000,000 KG. haver
145,000,000 KG., roggemeel 17,000,000 KG.
Totaal 1,629,000,000 KG.
Dit volgens de hierboven vastgestelde ver
houding in meel omzettend, krijgen wij
I,086,000,000 KG. meel, waarbij dan nog ko
men 168,000,000,000 KG. meel. Veel van het
ingevoerde graan dient echter voor veevoeder,
brouwerijen, jeneverstokerijen, enz.
In 1912 werden door de branderijen, hot
equivalent van 44,653,000 KG. meel verbruikt
(Jaarc. blz. 194)doch een zuiveren kijk op
de gehcele netto graanconsumptie heeft men
niet. Vermoedelijk echter blijft de invoer vau
moei voor mensc-helijk gebruik voornamelijk
beperkt tot de tarwe, met een klein propor
tie der ingevoerde rogge, gerst en maïs, zoo
dat men mag aannemen dat wij meer dan de
helft der grondstof voor ons brood zelf produ-
coeron; en hét restant invoeren.
Die veronderstelling plaatst hot meelver-
bruik op circa 900 millioen KG. per jaar, of
ong. 150 K.G. per inwoner per jaar, d. i. 0.4
KG. per hoofd en per dag, 'n cjjfer dat niet
veel van de werkelijkheid kan verschillen. En
de conclusie is dus dat wij, zelfs al stond de
invoer geheel stil, en al waren er geen voor
raden, met den oogst juist binnen, voor ten
minste zes maanden graan in voorraad moeten
hebben. Behalve brood zijn er de peulvruchten
en hetgeen van meer belang is, de 43,000,000
HL. aardappelen, die onzo bodem ongeveer
elk jaar voortbrengt.
Daarvan wordt een deel omgezet in aardaj.
pelmeel (in 1912 71,577,000 K.G.), doch die in
dustrie, welke meestal voor export werkt, zal
wel grootendeels stilstaan. En dus zijn, met
ook dezen oogst pas binnen, ten minsto 6 H.L.
aardappelen per hoofd beschikbaar. Exportcij
fers voor dit bolangryke knolgewas bestaan
niet, doch wij gelooven niet, dat de uitvoer
van veel belang is.
Groenten hebben wjj in overvloed. Wij voe
ren elk jaar bijna 200.000.000 K.G. uit, cn daar
deze uitvoer tijdens den oorlog sterk zal in
krimpen, behoeven wij ons omtrent deze nut
tige gewassen niet bezorgd te maken. Dat
geldt ook van suiker, ecu voedingsmiddel par
excellence, waarvan een even groot gewicht
wordt gebruikt per hoofd als van rundvlcesch.
Wij produceerden in 1912 21 millioen tons
bieten, die 231.000,000 K.G. suiker leverden;
hiervan werden 15.453-000 K.G. in eigen land
verbruikt en 215.000.000 K.G. uitgevoerd. De
uitvoer zal lijden, maar hier is in elk geval
een reusachtige voedsel-reserve. En een zoo
danige reserve hebben wij ook in veestapel en
zuivelindustrie.
Onze veestapel bedraagt ongeveer 2.100.000
kooien en kalveren, 900.000 schapen, 22-5.000
geiten en 1.300,000 varkens. Wij verbruiken
ongeveer 15.000.000 K.G, vleesch (een opgave
der jaarcijfers, bl. 105 die ons verdacht
voorkomt omdat zij gelijk staat met slechts 2.5
K.G. per hoofd en Der jaar).
En wij voerdeö 5u.000.000 K.G. uit, benevens
75.000 stuks levend vee. In het „geslacht"
oaraïsseeren echter geen varkens of schapen,
den uitvoer daarentegen wel. Dan zouden
„ij 37.000.000 K.G.' boter uitvoeren, ongeveer
23.000.000 K.G. kaas. (de cijfers geven hier
weder alleen de waarde, die wij in K.G. omzet
ten door 1 K.G. kaas 0.75 te rekenen) en
140.000.000 eieren. De „cijfers" geven deze in
kilo's (7.482.000 K.G.) en bij onzen kruidenier
nagaande hoeveel eieren er in een kilo gaan,
woven wij er 19 af.
Do uit deze cijfers te trekken conclusie ia,
dat Nederland zich geheel zelf kan voeden wan-
near het zijn broodverbruik wat inkrimpt en
meer vleesch, melk, kaas, groenten, suiker on
suikerbieten dan gewoonlijk gaat gebruiken.
Van klassieke oorlogs-correspondcnten
Het is wel eigenaardig, dat in onze ge
schiedenis der journalistiek slechts de ge
schiedenissen bewaard zijn. gebleven van
beroemde oorlogs-correspondenten uit de
zeventiger jaren, en dat eigenlijk na den
grooten Fransch-Duitschen oorlog van J70
de klad in dit onderdood vau ons vak is
gekomen. Immers, noch uit den Russisch-
Japanschen oorlog van 1905, noch uit den
jongsten Balkan-oorlog treden bïzondere
figuren naar voren, wegens hun buitenge
wone eigenschappen als oorlogs-reporter.
De verklaring hiervan is eenvoudig, dat
aan knappe dagblad-schrijvers eenvoudig
d-i kans ontnomen werd, hun moeilijken,
maar mooien arbeid te vervullen op een
wijze,, zooals do vrije journalistiek zulks
onder andere omstandigheden eischt.
Over die klassiek© figuren in ons vak
zijn wel eurieuso dingen te vertellen. Als
da beroemdste hunner geldt nog steeds een
medewerker van de „Daily News",
v.iens naam ons helaas ontschiet dio o.a
tegenwoordig, was bij do overgave van Na
poleons degen; hij was hot eerst met de
Pruisische troepen binnen Parijs en schetste
het eerst den waren toestand tijdens do
Commune.
Een tweede Engelsche berichtgever was
Labouchcrc, die echter in Parijs zelf ver
blijf hield gedurende de belegering; hij
was op al zijn andere collega's steeds drie
dagen voor Hoe hem dit gelukte? Wel.
Jules Favre had den heeren van de buiten-
landsche pers verzocht, hun brieven aan
hem te zenden hij zou er dan bizondere
zorg voor dragen, dat zo per ballon weg
kwamen. Labouchoro zond eiken dag een
onbelangrijk kattebelletje, of desnoods een
ledig enveloppe aan de „Daily News";
maar zijn eigenlijke correspondenties voor
zijn blad adresseerde bij aan een dame te
Londen, die ze dan verder naar het bureau
bracht Door de „bijzondere zorg" van
Eavre kwamen de correspondenties der
andere journalisten te Parijs geregeld drie
dagen later dan gewone brieven aan. Dat
had Labouehère begrepen.
Archibald Forbes, weer een andere oor-
gs-correspondent van distinctie uit die
groote jaren, was van meening, dat een
oorlogscorrespondent een uitnemend taal
kenner moet zijn, voorts in staat om elk
levend voorwerp te berijden. -zoowel op
een giraffe als op een rat, zooals hij be
weerde; ook moest hij geheel verheven zijn
boven zulke nietigheden, als honger, dorst,
vermoeienis en slaap. Ieder oorlogs-corres-
pondent van ondervinding, voegde hij er
bij, moet eenige keeren gevangen zijn ge
weest; hij zelf was'als zoodanig gelogeerd
geweest in Frankrijk, Spanje, Oostenrijk,
Armenië en Bulgarije hij kon echter geen
dezer landen later uit dit oogpunt aanbeve
len 1 Forbes werd in 1878 geschilderd als
een man met een ijzeren gestel en zenuwen
van staalmaar hij zelf verklaart, „als
ik geen oorlogs-correspondent geweest was,
zou ik op mijn 45-jarigen leeftijd van hetere
conditie zijn dan nu". Zijn oorlogsjaren
waren hem niet in de kouwe kleeren gaan
zittenzijn zenuwen waren op, en van zijn
lichaamskracht had hij nog slechts de heuge
nis bewaard.
Toch. verklaarde deze berichtgever, dat
hij zich nog gelukkig achtte, er het leven
te hebben afgebracht; zooais hij zelf in zijn
mémoires schreef„Een oorlogsberichtge
ver, die in de achterhoede blijft, krijgt niets
te zien- Wat mij betreft, ik heb» de voor
hoede altijd de veiligste plaats gevonden.
Dat ik het er wel eens warrn heb gehad, dat
spreekt; toch ben ik niet meer dan slechts
tweemaal gewond geworden en nog maar
licht".
Andere vermaarde oorlogs-corresponden
ten troffen het slechter. Mr. Ogle, een
„Times"-eorrespondent, werd door een
Turk doodgeschoten. Mr. MacGahan van
de Daily News" stierf aan typhus te Kon-
stantinopelen O'Donnovan van hetzelfde
blad liet zijn leven bij de Soedan-expeditio
van '83.
Van Fransche oorlog-berichtgevers is wei
nig reputatie bewaard gebleven; men ver
klaart dit hierdoor, dat de moeste Fransche
journalisten gewoonlijk dadelijk zelf onder
de wapens kwamen, en dus meer met het
geweer streden dan met de pen, met
name in den laatsten oorlog van '70; toch
zijn er slechts weinige Fransche publicisten
geweest, die niet hun indruk schreven over
dien oorlog.
Van de Duitsche collega's werden de na
men bewaard van Arnold Wellmer en Mels,
die voor de „Neue Freie Presse" en „Da-
heim" uitnemend werk leverden, in de
voorhoede marcheorende van het vóór veer
tig jaar tegen Parijs oprukkende Duitsche
leger.
De laatste leverde, in verband met dezen
oorlog, belangrijke biografieën van Moltke
en Falkenstein ook interviewde hij, dit
maal voor de Times", den tragischen Na
poleon III. Nog een andere, de twintig
jarige Hans Wagonhüsen, maakte den
Krim-oorlog mede, reisde zelfs voor de Rus
sische troepen uit, werd gevangen genomen,
door Ismaël Pac-ha en door oen krijgsraad
tot den kogel veroordeeld, omdat men hem
aanzag voor een R,ussisch spion. Hij ont
sprong echter op het nippertje den dans
doordat Omar Pacha hem herkende van een
vroegere ontmoeting.
Tot zoover deze journalistieke herinne
ringen.
Kijken wij dus nii uit naar den alom-
tegenwoordigen oorlogs-berichtgever, die
den zoo juist ontbranden Europeesehen oor
log zal weten te beschrijven, en lauweren
om de slapen van zich zelf, en daardoor
van zijn beroep zal weten te vlechten.
De reeds nu aan den dag getreden angst
valligheid van alle leger-staven voor oor
logs-correspondenten doet echter vroezen,
dat daarop weinig kans bestaat.
Soldatenlied.
Wij, Hollands legerkneeiiten,
Zijn fier op onzen stand,
Wij strijden voor de rechten
Van 't dierbaar Vaderland.
Wij zijn, zou 't twistvuur rijzen;
Het bolwerk van den Staat,
Wie zou zijn lot niet prijzen
r Van Nederlandsch soldaat?
De heldenmoed der Vad'ren
Zet aller hart in gloed!
God lof! Ons bruist door d'adren
Nog steeds hetzelfde bloed.
Verwinnen of bezwijken,
Als 't uur van strijden slaat!
Wie aarz'len moog' of wijken
.Geea Nederlandsch soldaat F
Wij houden 't Vaandel heilig;
Wij zweren 't plechtig trouw;
't Is in ons midden veilig,
Welle kwaad ook dreigen zou.
Vervloekt d® veege lafaard,
Dio 't Vaandel bang veriaat!
We erkennen nooit zoo'n bloodaard
Als Nederlandsch soldaat 1
Grijpt mannen, wakk'fe knapen,
Als 't zijn moet, naar 't geweer!
Geen smet kleve op ons wapen,
Geen smet klere op onze eer!
Wat oordeel ons moog' treffen,
Waardeering zij 't of smaad,
Wij blijven ons verheffen
Op d' eernaam van soldaat.
Kapitein Mets.
De andere stukken volgen, zoo zij geschikt
zijn, in volgende nummers van onze courant.
Discontoverlaging bi] de
Bank.
Nederlandscho
Hartelijk dank voor de vele medewerking en
toezending van geïnde gelden. Ook ontvingen
wij in dank verschillende stukken, waarvan er
reeds enkele in dit nummer zijn opgenomen.
De Nederlandscho Bank heeft heden het
disconto, zoowel als den rentevoet voor belee
ningen met ©en vol procent verlaagd.
Oorlogsrisico.
De Fransche regeering heeft besloten haar
import en export tegen oorlogsgevaar to be
schermen. De Fransche regeenng neemt voor
de thuisreis 80 van het risico op zich voor
schepen onder Fransche vlag en het geheele
risico voor ladingen vervoerd door Fransche
scnepon of door schepen onder de vlag van ver
bonden of neutrale staten. Voor uitreizen
roemt de regeenng 80 van het risico op zich
voor i ransche schepen en ladingen in Fransche
In deze rubriek worden steeds de belangrijkste telegrammen en
berichten opgenomen, welke kort voor het afdrukken onzer courant
binnen komen.
De jongste gevechten.
ANTWERPEN, 21 Augustus. Voor
cü'tgonen, dio de officieelo
gisteren aandachtig lazen, is de uit
slag der gevechten van Dinsdag en
Woensdag duidelijk. Bijzonderheden be
ginnen thans bekend te worden. Het Ant-
werpsch „Handelsblad" publiceert daar
omtrent het volgende: De slag begon Dins
dagmorgen in de omstreken van Diest en
Thienen. Maandag reeds bevonden zich
Duitsche troepen aan het front westelijk
Sint Truiden. Daar de Duitschers veel tal
rijker waren dan onze voorposten, trokken
dezen aohteruit. De eerste strijdlinie der
Belgen langs Siohem-Diest-Haelen-Geet-
betz-Budingen -Neerlinter— Grimde-Thienen
was alleen bewaakt door een ruiterafdee-
ling. Een rijwielcompagnie der earabiniers
bewaakte het meest bedreigde punt der
oude versterkingen bij Diest. Het gevecht
begon Dinsdag bij hc-t aanbreken van dén
dag bij Geetbetz. Een Duitsche vlieger ver
scheen boven de Belgische voorposten. Hij
werd beschoten en viel neer binnen de
Duitsche linies. Te zes uur begon de aan
val der Duitschers met een groote macht
ruiterij, coetvolk, artillerie en mitrailleurs.
Een hevig gevecht volgde over ©en front
van tien kilometers. De aanval der Duit
schers had in het noorden plaats bij
Haelen, Loxbergen en Cortenaeken, in het
zuiden bij Budingen. Zij poogden door te
breken bij Geetbetz. De afgezeten Belgi
sche ruiterij vuurde gedurende twee uur
uit de loopgraven en vernielde de voorste
rangen van den vijand. Duitsche ruiters
beschoten de Belgische stelling in de flank,
Zij doodden eerst de paarden om een snel
len terugtocht te beletten. Langzaam trok
ken de Belgen, aanhoudend vurend terug,
eveneens nabij Budingen, waar graaf
d'Ursel gedood werd. Twee eskadrons, ter
sterkte van ongeveer 240 man hielden dus
stand tegen 2000 Duitschers, maar
moesten voor de overmacht wijken. Toen
bestormden de Duitschers Diest, plunder
den het station, bombardeerden do stad.
De bewoners namen in allerijl de vlucht.
Talrijke huizen werden vernield, evenals
te Thienen.
Reeds Maandag was het Belgisch hoofd
kwartier over de sterkte van den vijand in
gelicht door vliegers. Verder verzot tegen
de overmacht scheen roekeloos en nutteloos
Woensdagmorgen ontstond een verwoed
gevecht over de gansche linie. Een paar
Duitsche vliegtuigen ver-kenden eerst stout
moedig de Belgische stellingen, toen begon
het geschut mede te spreken, urenlang door
de Belgen volgehouden. Do strijd was het
heftigste voor Aerschot. Het was een
moorddadige slachting. De voorposten be
stonden hier uit twee regimenten, welke
leeds deelnamen aan den strijd om Luik.
Ook ditmaal streden zij heldhaftig. Tegen
zeven uur begon de aftocht. Te elf uur ver
schenen de Duitschers in snelrijdende auto's
met mitrailleurs te Leuven. De bevolking
vluchtte; de burgerwacht was reeds door
den burgemeester ontbonden.
De aftocht der Belgische troepen naar
Mecbeien geschiedde in de beste omstandig
heden en werd voortgezet naar Antwerpen.
Hier kwamen ook voortdurend vluchte
lingen aan. Treurige tooneelen speelden
zich af. Vreeselijk was het,gezicht dier arme
lieden mét soms zoo talrijk kroost. Enkelen
waren barrevoets en met schamele pakken
beladen.
Heden luidt de officieel© mededeeling:
Do toestand van heden is dezelfde gebleven,
In den omtrek van Brussel zwerven uhla-
nën die het verkeer- tusschen Antwerpen
en het centrum van het land afsnijden.
Een Dui'tsch vliegtuig verscheen boven de
Antwerpsche vestingen, het werd vruchte
loos beschoten.
gisteren troepen van alle Duitsche staramen
in gevechten tusschen Me'tz en de Vogezen
berichten de overwinning behaalden. De in Lotharin
gen opdringende vijand is over de geheele
linie onder zware verliezen teruggeworpen.
Vele duizenden gevangenen werden ge
maakt en een aantal kanonnen vermees-
terd. Het geheele resultaat is nog niet te
overzien, daar het slagveld van grooteren
omvang is dan in do gevechten van 1870
'71 en ona geheele leger ex bij was betrok
ken. Onze troepen zijn bezield van een
drang om voorwaarts te gaan, volgen den
vijand en zetten den strijd ook heden voort.
Op zee.
BERLIJN, 21 Augustus. De Oostzee
is veilig. Herhaalde verkenningstochten
door onze oorlogsschepen gedaan tot de
Finsche kusten leverden het bewijs, dat
zich op de Oostzee geen vijandelijk schip
bevindt.
De neutrale scheepvaart dreigt derhalve
zuidelijk van Finland geen gevaar.
Mülhcmsen.
BELFORT, 21 Augustus. Mülhau-
sen is door de Franschen bezet. Zij ver
meesterden een batterij van zes stukken
met caissons en 18 andere caissons.
Professor Karl Baedeker gesneuveld.
Uit Jena wordt gemeld, dat de hoog
leeraar in de natuurkunde aan de hooge-
school te Jena, prof. Karl Baedeker, in ©en
der grensgevechten gesneuveld is.
Japansche voorbereiding.
Mag men den Berlijnschen redacteur van
de Köln. Ztg. geloof schenken, dan is ook
de deelneming van Japan in den oorlog reeds
lang tevoren overwogen en voorbereid.
Men beschouwt lner, schrijft de corres
pondent, den eisch van het Japansche ulti
matum als een door niets gemotiveerden
overval en de vorm van een ultimatum als
een doorzichtige truc. Men ziet daarin een
nieuw bewijs, dat Engeland de omsingeling
en overval van den gehaten mededinger
lang van tevoren heeft voorbereid.
Nog kort geleden heeft ons de hier ge
vestigde vertegenwoordiger van Japan
huichelachtig verzekerd, hoezeer hij het be
treurt, dat ziju landgenooten door de ver
scherping van den toestand de gelegenheid
werd gesloten, verder onze modelinrichtin
gen te bestudeeren, en de verzekering go-
geven van Japan's onzijdigheid. Toen was
het plan van Japan's optreden zeker reeds
kant en klaar en Japan wachtte slechts op
een toeken.
Thans wordt ook bekend, gaat de .bericht
gever voort, dat onder de in grootoa getale
hier vertoevende Japansche 'studenten,
polytechnic! en assistent-arteen, reeds de
vorig© week een levendige beweging werd
opgemerkt, en dat klaarblijkelijk oproe-
pmgsmandaten of aanwijzingen tot ver
trek, onder hen verdeeld we-rden. Stilletjes
en zonder opzien te wekken bleven de Ja
panners de een na den ander weg, en wel
dra was er geen méér te zien. Allen zegden
hun gemeubileerde kamers onder voorgeven
van een noodzakolijken reis op; ook de hier
bestaande Nippon-club, het verzamelpunt
der Japanners, liep leeg.
Daarentegen heersebte in de ambassade
groote drukte. Zij wordt thans streng be
waakt. Het is te wenschen, dat de toonee
len, die zich afspeelden, toen voor ecnigen
tijd het- gerucht ging, dat Japan aan Rus
land den oorlog verklaard had, en licht-
gdoovigen aanstonds vriendschappelijke
demonstraties hielden, zich thans niet in
sstelden zin herhalen ter wille
van onze landslieden in het Verre Oosten.
De oorrespondent gaat dan verder na, in
hoeverre het optreden van Japan is gemoti
veerd door het Britsch-Japansch tractaat
van 1911 en komt tot de slotsom, dat dit
niet het geval is.
ROME, 22 Augustus. Het lijk van
den Paus is te 9 uur 30 naar de basiliek
van St. Fieter overgebracht. Aan den in-
drukwekkenden stoet' namen twee en twin
tig kardinalen deel, aan wier hoofd den
Camenlengo Delia Valpe ging, verder tal
van bisschoppen, aartsbisschoppen en ver
tegenwoordigers van de religieuze instellin
gen. Het Kapitel van Sb. Pieter nam bij
den ingang van de Basiliek bet lijk over,
dat tot hij het altaar werd gedragen, waarna
de absolutie werd gegeven in het bijzijn der
kardinalen.
Vervolgeus werd het door acht palfreniers
gedragen naar de Sakrameutskapel, waar
het tentoongesteld wordt. Do edelgarden
verrichten den eerebewaking.
Te 11 uur 15 was de plechtigheid a-fge-
loopen en werd het publiok toegelaten. Dui
zenden, die reeds buiten wachtten, defileer
den langs het lijk. Op het plein van Sb.
Pieter oefenen evenals in de kerk zelf
karabiniers den ordedienst uit.
'In den Blzas.
PARIJS, 20 Augustus. Een offi
cieelo mededeeling zegt, dat de Fransche
troepen een groot succes behaalden in den
Elzas, tusschen Miilhausen en Altkirch. De
Duitschers trokken op den Rijn terug. De
gevechten in Lotharingen waren minder
gunstig dan de vorige dagen. De Franscho
voorhoede stiet op sterke posities en werd
door een tegenaanval tob den terugbocht gé-
dwongen op den hoofdtroep aan heb kanaal
tusschen de Marne en den Rijn.
Oproepi/ïg onder de wapenen.
WEENEN, 21 Augustus. Bij gisteren
uitgevaardigde bekendmaking worden voor
den dienst opgeroepen alle reservisten, die
voor het binnenhalen van den oogst waren
vrijgMaten, alle aanvullingsreservisten, en
alle landweermannen, om zich 24 Augustus
aan te melden.
Voorts zijn tegen 24 Augustus opgeroe
pen alle reservisten en aanvullingsreservis
ten der Hongaarsche landweer, die reeds
waren opgeroepen, doch als overcompleet
met verlof waren gezonden, evenals alle in
dit jaar aangewezen, maar nog niet opge
roepen recruten, de eenjarige 1 rijwilligers
en de aanvullingsre&ervisben, en tegen 25
Augustus alle 42-jarige en jongere land-
stormplichtigen van Oostenrijksche en Hon
gaarsche nationaliteit, die vroeger gediend
hebben.
IIet. Japansche ultimatum.
LONDEN, 21 Augustus. Het Ja
pansche gezantschap te Londen heeft tob
dusver nog geen bericht uit Tokio of van
elders ontvangen omtrent Duitschland's
antwoord op het Japansche ultimatum. Do
gesteld© termijn loopt Zondagmorgen 3 uur
Londensche tijd af.
Bededag in Engeland.
LONDEN, 21 Augustus. Er zijn
heden in het geheele land godsdienst
oefeningen gehouden, waar Gods zegen
voor de strijdende l©geris werd inge
roepen. De koning, de koningin en prinses
Mary woonden den dienst in Westminster-
abdy bij.
Er zijn vroegdiensten gehouden in de
kerken van de voorsteden van Londen.
Een talrijke menigte uit alle standen
woonde den dienst in St. Pauls bij. Do
kooplieden uit de City begaven zich ter ker
ke alvorens zich met hun zaken bezig te hou
den. Ook vreemde bezoekers werden in me
nigte bij den dienst opgemerkt, voor het
meerendeel Amerikanen en Franschen. Ve
len toonden diepe ontroering.
De hedenavond in St. Pauls Cathedral
gehouden dienst was het hoogtepunt van
den bededag. De samenkomst had tevens
do beteekenis van een plechtigaf6cheid van
meer dan duizend officieren en manschap
pen, die in actieven dienst gaan. De Lon
densche soldaten van heb territoriale leger
met 250 verpleegsters en genees&eeren wa
ren aanwezig. De Lord Mayor en de mayors
der boroughs vertoonden zich in hun statie
gewaden. De dienst eindigde met een ge
zamenlijk aanheffen van heb volkslied.
VOOR DE
(opgericht in 1843).
HOOFDBUREAU
Geopend: eiken werkdag van des morgens
half 10 tok des avonds half 9 uur.
BUBUREAÜX:
Bloemgracht 33
Haarlemmerplein 4
BiBderdijkstraat 113 4
Ceintuurhaan 131
„Zeemanshuis" Kadijkspleln 8
Ie v. Swindenstraat 19
Brederodestraat 103
geopend eiken werkdag dos morgens van
half 10 tot half 1 en des avonds vou
half 7 tot half 9 uur.
Mr. TL J. J. POST,
Diracteur.
GROOTE KEUZE in Haar-, Klooren-
en Laarzenborstels, Scheerzeep,
Cosmetique, Zeep 0. z. v.
Hoewel alles zeer billijk geprijsd is, geven
-wij aan Militairen 10 pCt. korting.
Lijn Alkmaar—Nieuwediep en omgekeerd.
ZONDAG 23 AUGUSTUS '14.
Vertrek van Alkmaar naar Nieuwediep 1s morg. 9 uur, 's midd. LL30 en 's avauds 7,15 u.
Vertrek van Nieuwediep naar Alkmaar 'smorg, 7.15 uur, savonds 7.en 11.— u.
Geen verhoogde tarieven.
DE DIRECTIE.
De groote slag in Elzas-Lotharingen
Een officieel Dxdtsch overwinningsbericht.
BERLIJN, 21 Augustus. D© groot©
generale staf deen mede, dat onder aan Statioiiscommandant aldaar.
voering yan den kr.oonprina san Bedoren