BRILLEN
alg. nieuws blad
voor west zeeuws-vlaanderen
BRAM
feuilleton
Willem's idealen
S&rülemae&er"
L
20e Jaargang Nr. 1079
Vrijdag 10 juni 1966
Verschijnt iedere vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,90 p.jkw.franco p. post f 2,30
Prijs der advertenties:
12 ct. p. m.m.bij abonn. korting
Advertenties m. brieven onder nr.
of bij ons te bevragen 18 ct. extra
Telefoon (01172) 429
DRUKKERS-UITGEVERS F' SMOOR DE HULSTER - DORPSSTRAAT 10 - BRESKENS - TEL.
Ons Brampje was nie groot van stik,
Mao toch 'ad ie een brêêje rik.
Ie kon z'n mannetje best staon,
Dus elkendeen zei: ,.laot 'm gaon".
Ie was noe mum een jaor of zesse,
Verjaord'n midd'n in de Baomesse.
Een schooljoeng mee kwaojoengers-
Istrek'n,
Nie stout, bie andere vergelek'n.
Ie speeld'n mee Pier, Jacob in Wannes,
Arjaon in Willem, Izak in Jannis.
Mee Saore, Lêêne in Catrientje,
Marie in Wanne, Diene in Sientje.
Bram kon mee and're joengers vecht'n,
Of ie trok meisjes an ulder vlecht'n.
De gróótsten stoengen 'm uut te grêten
In Bram van dullig'eid an 't blêt'n.
Ie krast'n in 'n stêênen duuker,
Z'n naome mee 'n ouwe luuker.
Of ie maokt'n voo de kleine zusse.
Uut vliender'out 'n klakkebusse.
Bram pakt'n een ussel bie de troenken,
Of liep rond 't uus wa te strontroenk'n.
Soms spepld'n ie binnen in d'n 'uuze,
Poft'n èrt'n op de platte buuze.
Dan kwam 't ie op 't schoolplein ange-
fzet,
Mee 'n pienker of 'n boeleket.
Ie snikkerd'n soms zóó maor iets,
Of zat te vrikkel'n op vaders fiets.
Bie 't sliep'n draoid'n ie an de vrange,
Mao da gelierlouw beviel 'm nie lange.
Wan' bie de slóóte zag 't ie 'n puut.
Die sproeng tuss'n de tiengels uut.
Ie zag in d'n 'of een gróóte slekke,
Een schallebieter op 'n andere nlekke.
Te vieng 'n meulnaor zóó in d' aoge,
Mao stuukt'n in de tromp'n naor om-
!aoge.
Toen zag 't ie in 't gos een èrdol liggen,
Die góóid'n ie bie z'n buurmans viggen.
Soms was 't tie mee 'n pèsse an 't viss'n.
Of vieng in de slóóte akkediss'n.
Z'n vaoder kapt'n mee 'n 'o'iwêêltje.
Of voerd' de gei te in z'n ristêêltie.
Was mee de rieve wa an 't karot'n.
Of zat z'n zeinze soms te bóót'n.
Dan gieng 't ie nao de ..Lange Strienk".
Mee 't êên of ander ebbedienk.
Te aod z'n binders angedaon.
Mao z'n but in 't schuurtie laoten staon
Te was oertant nie gróót mao stérk.
Onemdig fossug in z'n wérk.
A 't ie nie astrant van aovd
Mao b'lange toch gêên vassitmord.
Bram za+ te snuuster'n m de kacse.
Verkreukeld'n moeder eur karkaste.
Die riep: ..Bram toch ioe stomm'n
'unl
Nie maok ie 'êêl m'n mutse vuul".
Soms most 't ie um voor moeder wèr'n
Want dan zat ie a-n de ra omen t,e flèr'n
Za,t dikkels in z'n bord t.e mi^ffeTn.
Of liep in 't blom'of wa di°ffpl'n
door HENK VAN HEESWIJK.
Elke dag kreeg hij bezoek van de jon
gens die van alles voor hem meenamen.
Maar hij gaf bijna alles altijd weg. Aan
de zusters, maar voornamelijk aan mij.
We spraken vaak met elkaar. Op een
keer pakte hij me beet en kuste me.
Toen was ik verloren. Toen wist ik, dat
ik van hem hield". Ze zuchtte. „Hij be
sliste in alles. Ik was niet zo jong meer
en ik kon toch niet mijn hele leven ver
pleegster blijven? Ik wilde ook wel een
eigen home en kinderen. Enfin, een
half jaar na het ongeluk trouwden we.
Hij woonde in Amersfoort - ze wees
naar de kamer - hier. Bij zijn moeder.
Die verleden jaar gestorven is. We
mochten blijven wonen".
Hij knikte begrijpend. „Toen hij uit
het ziekenhuis kwam. was het tolk-
baantje natuurlijk niet meer nodig".
„Nee. De jongens gingen terug. Naar
huis. Hij kreeg een baan bij de Erdal.
Dat ging een poosje goed. Hij had er
moeten blijven. Maar hij kan slecht op
een kantoorstoel zitten. Hii wilde reizen.
Verkopen. Hij dacht dat-ie het goed kon.
Maar het werd niets. Nergens. Iedere
keer als hij een nieuwe baas had, begon
hij vol moed. Aanvankelijk dacht ik:
In moeder zei: „Kiek noe wa mieter,
Dao zit op 't spek 'n maoneschieter.
Die za 'k madjêêmpjes 'n opmep gev'n
Bram lóóp nie zoo te wanteweven".
Mao moeder most de pot nog kok'n,
Ze was mee 'out d'n 'èrd an 't stoken.
Ze at'n pee-kluts je kon 't mèrk'n.
Mee 'n stlkje van d'n 'ast van 't vèrken.
In al eur kripp'n ao ze net
Wee lekker onder 't vet gezet.
Z' ao èrtesoepe klao gemaokt.
In lekker ruuk'n ongeraokt.
Begon Bram z'n eigen te vervel'n.
Dan gieng 't ie wa jenievers stel'n.
At bie z'n buurman freinz'n op
Mao kreeg 'n ansvaoger nao z'n kop.
Ie klom toe op de vust van 't uus,
Trapt'n 'n giaoze panne in gmus.
Dao zag 't ie op 't 'of de knecht Mar-
Itien,
Die droeg op z'n schouw'r 'n aomer-
Ischien.
Mao Brampje kon ook wè êêns lieg'n,
Ie aod êêns 'n stekveugel zien vlleg'n
In die aod-ie toen bots gevang'n,
Mee de pezerik die wist 't ie 'ang'n
Bram gieng êêl vee nao moei Cath'liene,
Zóö'n oudje ze droeg nog 'n
Imanfliene.
Daor aod 't ie vrêêd compassie mee
Want ze was toch zóó katievig ee.
Ie brocht eur voo moeder da was 'n
liolletje,
Lekkere pareiprol in 'n kastrolletje.
In tussen z'n schabbe aod 't tie nog
Stiekum 'n paor klakkers wa nie
Imocht
Soms zat ie te muggel'n an 'n fiets.
Mee 'n siunse in 'n tange of iets.
Ook an de vellieng'n och die duts
Inéén» was êêl de voorband sluts.
Bram was mêê al lie schuinse strek'n,
Een leutig vintje. zóó bekek'n.
Voor èrm'n in ziek'n altied goed,
't Was 'm nöêit te vele bett'n doet.
Ie was in bleef wê 'n schavuut.
Ie vêndeld'n d'r dikkels tussen-uut.
Mao toch kon ielk 'm goed verdrao-
Igefni.
Een goeie joeng'n dA Brampie Vraoge.
S. A. Lergner
Bilthoven 1966.
Bratkena
Raadsvergadering.
De raad der gemeente Breskens ver
gaderde onder voorzitterschap van bur
gemeester J. A. Eekhout. Wegens ziekte
was afwezig de heer Cambier.
In de vacature van onderwijzer aan
de Openbare lagere school, ontstaan
door het verlenen van eervol ontslag
aan de heer F. Koster wegens het berei
ken van de pensioengerechtigde leeftijd,
werd met 8 stemmen benoemd de heer
J. Boelhouwer te Vlissingen. De benoe
ming zal op een nader door het college
van B. en W. te bepalen datum ingaan
Zolang de vacature niet vervuld is, zal
de heer Koster als tijdelijk onderwijzer
OOSTBURO
nou heeft-ie de baan, die hij wil. Nou
zal het wel goed gaan. Maar het duurde
nooit langer dan een half jaar. Dan
kreeg hij zijn ontslag, omdat hij niet
genoeg verkocht. We zeilen nu al drie
jaar zo van de ene baan in de andere".
Hij stak een nieuwe sigaret op. „Nou,
maak je nu verder maar geen zorgen.
Ik zal er voor zorgen, dat hij goed op
geleid wordt. En berg nu dat geld op".
Ze zuchtte. „Je moest eens weten, hoe
goed ik het kan gebruiken".
„Zoveel te beter. Ik wil niet dat je ar
moe lijdt, begrepen. Als er moeilijkhe
den zijn, schrijf je me, of je belt me op.
Dan zal ik jullie helpen. En haal die
jongens van je eens hier".
Ze kwam overeind en riep in de keu
kendeur de drie kinderen. „O, wat zien
jullie er uit. Waar hebben jullie geze
ten? Eerst handen wassen. En dan de
oom die binnen zit, netjes een handje
geven".
Vijf minuten later kwamen drie ver
legen kijkende peuters de kamer in. ..Ik
heb geen snoepjes bij me, jongens. Maar
hier hebben jullie elk een rijksdaalder.
Voor jullie spaarpot".
„O, Willem, dat is toch veel te gek
Zeg eens netjes: dank u wel".
„Hoe oud zijn ze. Leida?"
„Petertje en Jantje zijn twee en een
half. -Ta. het is een tweeling. En Geurtje
is vijftien maanden".
„Bijdehand zeg, vijftien maanden. Hij
aan de school werkzaam blijven.
De rekening van de Vleeskeurings
dienst „West Z.-Vlaanderen Noord" geeft
over 1965 een verlies aan van f 2813.18.
Verwacht mag worden dat over 1966 dit
verlies nog hoger zal zijn. De keurlonen
werden z.h.st. verhoogd.
Van de Minister van Volkshuisvesting
en Ruimtelijke Ordening was een schrij
ven ingekomen inzake de grotere vrij
heid op het gebied van de contingente-
ring in de bouwsector, lossere vormen
van huurprijsbeheersing en geleidelijke
intrekking van de Woonruimtewet 1947.
Door deze maatregel wordt de moge
lij kheid geopend om in de vrije sector
sneller en meer dan tot dusver het ge
val was, te bouwen. Ten aanzien van
de bouw van woningwetwoningen bete
kent het echter een verstarring van de
bouwaktiviteit in ons gewest. In de na
bije toekomst zal aan onze gemeente
geen of zeer geringe toewijzing van wo
ningwetwoningen worden verstrekt,
hetgeen inhoudt dat woningzoekenden
na het gereed komen van de 80 ratio-
woningen en de 32 bei aarden woningen,
nagenoeg niet meer door de gemeente
of door de wonigbouwverenigingen kun
nen worden geholpen. B. en W. stellen
voor om vooral uit nationale overwegin
gen met betrekking tot de leniging van
de nog steeds voortdurende zeer grote
woningnood in grote gebieden van ons
land, in te stemmen met- de voorgestel
de maatregelen.
De heer Vergouwe meent dat de wo-
ningwetbouw in ons gebied goed heeft
gewerkt. Dat deze gaat verminderen
geeft consequenties voor Breskens. waar
nog woningnood is. De opheffing van de
huurbescherming vond hij voor een re
creatiegemeente een gevaar en zal ze
ker wel moeilijkheden geven. Do wo
ningwetwoning kan hier een huffe-
vormen. De vrije bouw is steeds
geweest, er is weinig particulier ini
tiatief geweest, men heeft steeds imaan
gedreven op de gemeente. Hij hoopte
dat de woningnood spoedig zal zijn or-
s'elost. Een 2-tal voordelen vond d°
heer Vergouwe wel dat er een b°tera
doorstroming kan komen en dat de ad
ministratieve rompslomp komt te ver
vallen. Z.h.st. ging men met het schril
ven akkoord.
Indertijd is door de raad eon kradief
verleend om een onderaoek In te stellen
voor het mechanisch lossen van harirm
enz. Het experiment kap geslaagd ere-
noemd worden. Teppïpde tnt vprwe^oo-
liiking van het mechanisch lossen van
de aangevoerde haring te komen, die
nen evenwel, belangrijke investeringen
te worden gedaan zo bl"kt -ut een brief
var dp nü verb pi d scon ml po t. voo- Zee
land. Daar de aanvoer van harm0-
durende de iaren 1959 t.e.™. 19RC; sferir
is afgenomen. achter* R. en w "het ir>
dit stadium niet verantwoord nu re<=d*
deze investeringen te doen. Daarom stel
len rij voor de verdere ontwikkeling Ir»
de haringvisserij af te wart*ten en tor*
aanz'en v?r dp mechanische 1orinct°l-
looot als een kieviet".
Ze streek de kinderen over hun hoofd
jes. „Heb iij kinderen?"
„Ook drie. Twee zoons en een doch
ter".
„Je woont, nu zeker in het grote huis
bii de fabriek, hè?"
Hii knikte. „-Ta. dat moet wel, hè?"
Hu kwam overeind, pakte de tweeling
beet en zette ieder op een knie. De kin
deren keken hem verbaasd aan, doch
WiRera lachte vriendelijk.
Ze loosde een diepe zucht. Hij begreep
hr,ar onmiddellijk. .Niet meer danken
aan hetgeen had kunnen ziin. Leida
maar aan hetgeen er is en ie bezit
Hond V van ie kind eren*3"
Za glimlachte e-n n°m de kleinste op
haa" arrc ..Moet ie dat. nog vragen*3
Welke moeder houdt niet van haar kin
deren?"
..En je man3"
„Nat.uurli.jk. Maar on eep heel andere
manier".
.Dat is het belawgrlikste
eelnk wa?" hpf te vind pp ia T.eida. Trio1*
hii ie. hier in huis. -Te bent gezond, ip
ziet er nog leuk uit leusrdie en je heK+
drie lieve i<-»ngenc Plu- een man die ie
opfrpt.aqjfpi^ ropf. heal 7.h"n ieugdig vuu7*
aanbidt,. Of heb ik het mis'3"
Ze kre°g een kleur. Het 1c aicof ïc
hem kent". zei zp zacht, ^e 7o+t° mp+
p°n ruk het, kind wear neer. ..Zeg wil
je thee? Jan blijft zo lang weg".
latie vooralsnog geen verdere investe
ringen te doen.
Mevr. Niermans-Gossije vond het
jammer dat met het gehele experiment
was begonnen, er is veel geld mee ge
moeid geweest. Zij was blij dat het col
lege er nu maar verder vanaf zag. Ook
de heer Carels was deze mening toege
daan. Weth. v. d. Hooft kon de blijheid
moeilijk delen en vond het jammer dat
deze maatregel genomen moest worden.
Mevr. Niermans informeerde nog welke
installatie men in IJmuiden gebruikt.
Mogelijk kunnen zij deze overnemen
waardoor de gemeente zijn geld dan te
rug krijgt.
Door N.V. Zeebad Breskens was ver
zocht om voor dit iaar in de kosten van
opbouw en afbraak van de strandca
bines een tegemoetkoming te verlenen,
op basis van fifty-fifty, met een maxi
mum van f 1000.-. Z.h-st. ging men
hiermede akkoord.
Besloten werd de vergoeding voor de
r.k. lagere school voor 1965 vast te stel
len op f 5465,- en voor de school met
de Bijbel op f 8415,-.
In november 1964 werd het college
van B. en W. gemachtigd om aan de
Algem. Woningbouwvereniging Breskens
te vragen het in het uitbreidingsplan
West geprojecteerde beiaardencentrum
te bouwen. Naar aanleiding van dit be
sluit heeft de Algem. Woningbouwver
eniging de heer J. Loonen te Breskens
als architect voor het bouwen van dit
project aangewezen. Omtrent de aan
nemingssom is in overleg met de Pro
vinciale Directie van de Volkshuisves
ting overeenstemming bereikt met de
Gebr. v. d. Poel te Terneuzen. De
totale bouwkosten worden geraamd op
f 1.045.000.-, welk bedrag als voorschot
van het Rijk zal worden ontvangen.
Met de Provinciale Directie van de
Volkshuisvesting is overeenstemming
bereikt dat 80 pCt. van deze kosten ex
ploitabel kunnen worden gemaakt op
dezelfde manier als voor de woningwet
woningen geschiedt. Voor de exploitatie
van de resterende 20 pCt. van de bouw
kosten (recreatieruimte, mortuarium,
enz.) zijn B. en W. nog doende wegen
te vinden.
Z.h.st. werd besloten om voor de uit
voering van het bouwplan aan de Alg.
Woningbouwvereniging de benodigde
voorschotten te verstrekken, alsmede de
Rijksvoorschotten aan te vragen en te
aanvaarden en een Rijksbijdrage aan
te vragen in het exnloitatietakori voor
zover dit betreft 32 beiaardenwoningen
en 1 woning van de beheerder.
Door het Waterschan Het Vriie van
Sluis was medegedeeld, dat zij voorne
mens zijn de Oostelüke Tragel en een
gedeelte van de Walendük van e~n riüt-
laag te voorzien. De kosten worden ge
raamd op f 18.800.-. H°t Water^ehan
vraagt de gemeente Breskens op fiftv-
fifty-baris deze uitgaaf mee te helopn
financieren. Vorn- de gemunte wui dit
een uitgaaf van f 9400.- betekenen. In
zijn algemeenheid staat het college er»
„Nou, dat sla ik nooit af".
Half vier reed Verleun de wagen voor
het huis en was even later binnen.
„Neem me niet kwalijk, meneer, maar
het duurde toch nog langer als ik ge
dacht had. Ze hebben hem prachtig in
orde gemaakt. Als je het niet weet, zie
je 't niet eens".
Willem ging met Verleun en zijn
vrouw naar buiten. Hij liep rond de wa
gen. goedkeurend knikkend.
„Klassewagentje, meneer", prees Ver
leun.
Ze gingen nog even naar binnen
..Ma an da cm orgen verwacht ik u. meneer
Verleun. U gaat voorlopig een paar we
ken met Bartels mee. miin oudste verte
genwoordiger. De kartonnage is een
speciaal vak dat ook enige kennis ver
eist. Ik stuur u een boekie. dat moet u
maar eens doorlezen. Theorie zullen we
maar zeggen".
Toen Willem verirokken was. Zei Ver
leun tegen zijn vrouw: ..Je noemde hem
meneer Caron en ik had ziin naam nie*
eens genoemd. Ken ie hem?" Hij keek
haar scherp aan.
Ze nam het konie waaruit Willem ge
dronken had. on en ging er mee naar
de keuken ..N^tuuriijk. We gingen on
dezelfde school in Elzeksmp" antwoord
de ze slapjes.
HOOFDSTUK 4
Reilde en zeilde op de fabriek alles zo
