BRILLEN
H
alg. nieuws blad
voor west zeeuws-vlaanderen
r
Tentoonstelling
„DIT MAAKT Z.-VLAANDEREN"
te Breskens geopend
Feuilleton
Het Meisje uit de Molenpolder
de ichakel
ALG nieuws blad
14e Jaargang - Nr. 739
VRIJDAG 13 NOV. '59
Verschijnt iedere vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,10 p. kw.franco p. post f 1.25
Prijs der advertenties
10 ct. p. mm.bij abonn. korting
Advertenties met brieven onder nr.
of bij ons te bevragen 10 ct. extra
Telefoon 429
DRUKKERS-UITGEVERS. .F» SMOOR DE HULSTER - DORPSSTRAAT 10 - BRESKENS - TEL.'Wk - GIRO 358296
,föz ^Srflïemaefter"
OOSTBURO
Onder zeer grote belangstelling van
officiële zijde werd Woensdagmiddag in
hotel „Casino" te Breskens de tentoon
stelling „Dit maakt Zeeuws-Vlaanderen"
door de Staatssecretaris van Economi
sche Zaken, dr. G. Veldkamp, geopend.
De bijeenkomst in het „Casino" werd
bijgewoond door nagenoeg alle burge
meesters uit geheel Zeeuws-Vlaanderen,
vergezeld van de wethouders, de Com
missaris der Koningin in de provincie
Zeeland jhr. mr. A. F. C. de Casembroot,
de leden van G.S. de heren ir. Dikötter
en M. van Poelje, drs. A. W. H. J. Quaed-
vlieg, hoofd van de afd. Middenstands-
politiek en toerisme, de heer dr. W. P.
L. G. de Boer, adjunct-directeur van de
Economische Voorlichtingsdienst, be
sturen van Kamers van Koophandel,
technische scholen, arbeidsbureaux etc.
Voorts waren ook aanwezig de Z.
Vlaamse leden der Prov. Staten, als
mede het lid van de Tweede Kamer, drs.
Th. Westerhout.
In zijn openingswoord, waarin de heer
J. M. A. C. van Dongen al deze hoog
waardigheidsbekleders begroette, merk
te hij o.m. op, dat er een groot onder
scheid ligt tussen een streek als de Ka
naalzone, het land van Hulst en West
Z.-Vlaanderen. Voor Oost Z.-Vlaande
ren, waar Terneuzen werd aangewezen
als industriekern, zijn thans alle voor
waarden aanwezig voor een gezonde ont
wikkeling. Voor een overwegend agra
risch gebied als W. Z.-Vlaanderen is,
ligt dit geheel anders. Het zeer snel me
chaniseren van de landbouw brengt
voor deze streek aparte moeilijkheden
met zich. Immers door deze nog steeds
toenemende mechanisatie, aldus Aar-
denburgs burgemeester, worden steeds
meer mensen, die gewend waren in de
landbouw te werken, werkeloos. Het
werkloosheidscijfer in West Z.-Vlaande
ren is dan ook tot beangstigende hoogte
gestegen.
Hoewel er al welvaartsrapporten ver
schenen, die aangeven wat er op lange
termijn zou moeten worden gedaan om
deze structurele werkloosheid op te van
gen, vraagt de realiteit op korte termijn
om maatregelen om de werkgelegenheid
te vergroten. Ook de bevordering van
het toerisme is voor Z.-Vlaanderen van
grote betekenis. Toen, aldus de heer van
Dongen, de commissie voor ontwikkeling
van Z.-Vlaanderen aan het werk ging.
bleken er vooral op het gebied van de
uitbreiding der bestaande bedrijven
grote mogelijkheden te liggen. Een ge
zonde uitbouw van de bestaande bedrij
ven zou een grotere welvaart kunnen
bewerkstelligen.
Dankbaar memoreerde de voorzitter
het vele werk, dat het plaatselijk co
mité in Breskens heeft gedaan voor de
entourage rond deze tentoonstelling.
Dank werd gebracht aan de heer Ca ru
bier voor het beschikbaar stellen van
het grote gebouw, de Pzem en Breskens'
gemeentebestuur. Voor de organisatie
van de tentoonstelling is veel werk ge
daan, waarvoor ieder enkele welgekozen
dankwoorden kreeg van de tentoonstel-
door
HENK VAN HEESWIJK.
26
Maar er ging zo'n bekoring van hem
uit, dat ze het verzoek niet kon weige
ren en dus ging ze ten langen leste met
hem mee naar zijn woning, een grote
galanteriewinkel aan de Voorstraat. Ze
zetten de fietsen in een gang naast de
winkel en daarna traden ze binnen. In
de winkel was niemand aanwezig en
met een „blijf maar" ging de jongeman
haar voor naar de kamer .Hier zaten
twee vrouwen. Toen Heieen binnen
kwam, stonden ze meteen op.
„Moedertje, ik breng een dame mee,
die ik verkleumd in de Molenpolder heb
aangetroffen. Of eigenlijk is ze door
mijn schuld half bevroren geraakt,
want en nu keek hij naar Heieen
achteraf gezien had ik u nooit zo lang
mogen laten staan in die koude vries
wind. Daarom wou ik haar niet laten
gaan en heb ik haar gevraagd mee te
gaan om zich te verwarmen van buiten
en van binnen. Ja, ze wilde eerst niet
eens!"
Mevrouw Kastelein, die wel begreep
dat haar zoon weer schromelijk over
lings-voorzitter. Het Zeeuws-Vlaamse
volkslied, ook geboren in een tijd van
nood, geeft precies aan wat we met deze
tentoonstelling beogen, n.l. de aandacht
van de rest van Nederland vestigen op
onze streek. Met de woorden:
Van d'Ee tot Hontenisse, van Hulst
tot aan Cadzand, het is ons eigen landje
maar deel van Nederland!
besloot de heer van Dongen zijn toe
spraak.
De Staatssecretaris van Economische
Zaken, dr. G. Veldkamp, zeide, dat een
hernieuwde kennismaking met Zeeuws-
Vlaanderen voor hem niet alleen een
confrontatie met problemen en moei
lijkheden bevat, maar tegelijkertijd een
zich op de hoogte stellen van een uiting
van eigen initiatief en werkkracht om
een weg te zoeken uit die problemen.
Het vergroten van de werkgelegenheid
is het kernprobleem, waarom het ook
hier gaat. Enerzijds heeft Z.-Vl. moge
lijkheden door middel van industriali
satie en intensivering van de voorhan
den zijnde toeristische mogelijkheden.
Anderzijds is er in ons land een groot
gebrek aan recreatiemogelijkheden.
Wanneer men het prachtige Zeeuws-
Vlaamse land bezoekt wordt men al
spoedig gegrepen door de vele aspecten,
die dit land attractief maken voor re
creatiedoeleinden. Zowel ten voordele
van de toerist, als van de economische
ontsluiting van de streek is het noodza
kelijk dat er een samenwerking tussen
alle betrokkenen is. Het is dan ook ver
heugend te constateren, dat dit in Z.-Vl.
het geval is. Dit maakt het gemakkelij
ker voor de overheid om de helpende
hand te bieden, waar dit mogelijk is. De
inspanning om tot uitbreiding van het
toerisme te komen, zijn echter niet toe
reikend om de welvaart en de werkge
legenheid in deze streek op te voeren.
Het streven gaat er allereerst om, om
bestaande industrieën zo krachtig mo
gelijk te maken. Het is een goede ge
dachte van het tentoonstellingscomité
om de bestaande industrieën en bedrij
ven in het licht te stellen. In ruimere
kring dan tot nu toe het geval was, kan
men door middel van deze tentoonstel
ling nieuwe afzetmogelijkheden schep
pen. Dit zal, naar we hopen, leiden tot
uitbreiding van de productie, die op
haar beurt weer nieuwe initiatieven zal
uitlokken. Juist dit voortbouwen op de
bestaande bedrijven, aldus de heer Veld
kamp, is wellicht minder spectaculair
dan de vestiging van nieuwe bedrijven.
Het biedt ook zekere waarborgen voor
een reële uitbouw van de Z.-Vl. indus
trie. De heer Veldkamp sprak de hart
grondige wens uit, dat de samenwerking
ook na de tentoonstelling zou blijven
doorwerken. Hierbij werd o.m. gedacht
aan een exportcombinatie, juist voor
kleinere bedrijven, een uitstekend mid
del om hun producten op de buiten
landse markt te brengen. U zult hierbij
kunnen rekenen op de steun van de
overheid. Deze overheidssteun strekt
zich ook uit op andere gebieden: o.a.
het werk van de Rijks-Nijverheidsdienst
en van de middenstandsvoorlichting.
Tenslotte sprak spr. de wens uit, dat
de tentoonstelling aan haar doel, t.w.
het vergroten van de afzetmogelijkhe
den, wordt bereikt, alsmede het geven
van voorlichting aan het bedrijfsleven
en het doen kennismaken van de jeugd
met hetgeen de eigen streek in eigen
dreef, kwam met uitgestoken hand op
Heieen toe en heette haar hartelijk wel
kom. „Inderdaad," zei ze met een diepe
stem, „u bent door en door koud. Gaat
u gauw bij de haard zitten; hij brandt
flink, dus u zult daar wel opknappen.
Intussen zal ik wat warm drinken voor
u klaarmaken".
„Nou," zei Hugo met lachende stem,
„had ik geen gelijk, toen ik zei dat m'n
moeder een bovenste beste is? Maar
daar hebben we warempel Nel ook.
Hooggeachte zus, neem me niet kwa
lijk, dat ik je niet eerder begroette en-
voorgesteld heb, maar je zit als ge
woonlijk weer in het donkerste hoekje
van de kamer en iemand die zo regel
recht van buiten komt, moet eerst wen
nen aan deze donkerte. Juffrouw Taur
ines, mag ik u voorstellen, m'n geleerde
zus Petronella Johanna Cornelia Kaste
lein, onderwijzeres hier ter stede, houd
ster van het wereldrecord kinderopvoe
ding. Elk jaar levert ze plusminus der
tig volleerde blagen aan een hogere
klas af. En dit is juffrouw Tammes,
opgeduikt aan de waterkant van de
Molenweg met een lekke fietsband".
Heieen drukte de uitgestoken hand
van de onderwijzeres zwijgend.
„U moet m'n broer's gebabbel maar
met een korreltje zout nemen," zei Hu
go's zuster, „want als hij eenmaal op
z'n praatstoel zit, dan is er geen houden
meer aan en gooit hij er de dolste din-
omgeving presteerd.
De Commissaris der Koningin in de
Prov. Zeeland, Jhr. Mr. A. F. C. de Ca
sembroot, sprak in de aanvang van zijn
betoog zijn grote bewondering uit voor
het prachtige schilderij van de Bres-
kense havens, vervaardigd door de he
ren Nicolai en Van Haneghem. Dit
noemde de Commissaris een voortref -
felijke reclame voor de gemeente Bres
kens. Er is, aldus spr., de laatste tien
jaar in Z.-Vl. veel veranderd. Tot voor
kort was het onmogelijk, dat de beide
Vlaanderens, het Oostelijk en Westelijk
deel, zo nauw zouden samenwerken. Er
hing bij Isabellasluis altijd een zwaar
ijzeren gordijn, dat Oost en West ge
scheiden hield. Het ijzeren gordijn is
naar de sloper gebracht en ik hoop, dat
het opruimen hiervan Z.-Vl. veel zal op
brengen. Deze samenwerking, welke
thans in Z.-Vl. wordt bedreven, heeft
vele zeer goede kanten en maakt het
ook voor de overheid makkelijker om
hulp en steun te verlenen. Dat de
Staatssecretaris heeft beloofd, dat de
overheid Z.-Vl. in haar streven, de be
staande bedrijven uit te breiden, zal
bijstaan, noemde de Commissaris zeer
verheugend. Met deze woorden van de
Staatssecretaris, aldus de Commissaris,
is zijn komst voor Z.-Vl. goud waard.
Dit onder grote hilariteit van de ver
gadering. Met de wens uit te spreken,
dat de tentoonstelling in de belangstel
ling van velen zal staan en mag beant
woorden aan het doel, de werkgelegen
heid te vergroten, beëindigde de Com
missaris zijn toespraak, na nog eens
aangedrongen te hebben op een zeer
duurzame samenwerking.
Vervolgens begaf het grote gezelschap
zich naar buiten, om naar de tentoon
stelling, welke in een grote hal aan het
Molenwater gehouden wordt, te gaan.
Tot ieders grote verrassing stond hier de
Breskense muziekvereniging opgesteld.
Vrolijke marsmuziek werd ten gehore
gebracht, met tot slot het Zeeuws-Vl.
volkslied. Achter de muziek, met voorop
de jeugdige drummertjes, gingen de vele
autoriteiten naar het tentoonstellings
terrein. Als eerste betrad de Staatssec
retaris de enorme ruimte, direct gevolgd
door de Commissaris der Koningin, de
leden van Gedeputeerde Staten en het
tentoonstellingscomité. In 31 stands to
nen de Zeeuws-Vlaamse bedrijven de
producten, welke zij maken. Het is een
zeer bonte verscheidenheid.
Fa. Gebr. Maas, scheeps- en jachtwerf,
BreskensmotorbootBreigoederenfabr
Fermont, Sas van Gent: kinderboven-
kleding; C. J. Erasmus, Breskens: net
werk, staaldraad (bewerkt)van der
Oost N.V., Terneuzen: plaat-en con
structiewerk, pijpleidingen; Eug. P. Fas-
saert-v. d. Walle, betonfabriek, Axel:
betonartikelenBierbrouwerij „De halve
Maan," Hulst: bier en limonade; J. H.
Erasmus, Breskens: visnetten; N.V.
Gebr. Verduijn, Suikerwerkfabriek, Bres
kens suikerwerkenCarrosseriebouw
Jaap Koole, Oostburg: aanhangwagentje
tractor-cabineZamco-Schoenfabriek L.
gen uit. Huug, Huug, wanneer zul je nu
eindelijk eens weten hoe je je gedragen
moet- Je lijkt af en toe wel een school
jongen, zo dwaas als je je aanstelt. Zijn
dat nu manieren? Foei, schaam je".
Maar de jongeman, inplaats van het
advies van z'n zuster op te volgen,
wendde zich lachend tot Heieen en zei:
„U moet m'n zuster ook maar niet au
serieux nemen, want ze is de hele dag
in de eerste klas bezig om die baby
achtige aspirant-wereldburgers 'n beet
je op te voeden en dan is het haar niet
kwalijk te nemen dat ze haar bloed
eigen broer eveneens als zodanig be
schouwd en behandeld. Ze is ook presi
dente van een meisjesvereniging. Ik heb
zo het idee, dat het milieu daar zoiets
als een bewaarschool is en ik zie me
daar al zo'n jongedochter in de hoek
staan omdat ze tijdens een bespreking
gekheid gemaakt heeft. Wat zullen de
toekomstige huisvrouwen van Achter-
kerk danig onder de plak zitten!"
Heieen schaterde het uit, terwijl Nel
een kleur als vuur kreeg, want ze stond
inderdaad bekend als een strenge leid
ster.
„Huug, wat sla je weer door, jongen.
Houdt nu eens een ogenblik je mond,
want de anderen kunnen er geen woord
tussen krijgen," zei moeder Kastelein,
die gedurende de laatste woorden van
haar zoon weer in de kamer was geko
men met een glas gloeiende anijsmelk.
Zaman, St. Jansteen: schoenen, pan
toffels, sandalen; Fa. Gebr. W. en B.
Christiaansen, Oostburgbetonartike
len; N.V. Luteijn, Fabriek van Suiker
werken, Breskenssuikerwerkartikelen
Fa. Gebrs. Cruson, Breskens: kampeer-
artikelen; „Cruson" buisverbindings-
systemen; De Ver. Z.-Vlaamse Zuivel
industrie, Aardenburg, IJzendijke en
Kloosterzandemelkproducten; P. Ver
duijn, Wafelfabriek, Breskens: echt
Zeeuwse suikerwafels; Pladdet's Con
structiebedrijf, Biervliet: landbouwma
chines; du Fossé's Meubelfabriek, Sluis:
meubelen; P. Leliaart, Aardenburg: zei
len. tenten, bekleding; Gebr. v. d. Poel
N.V., Terneuzen: bungalow; du Fossé's
Woninginrichting en Stoffeerderij, Bres
kens meubelenMetaalwarenindustrie
Dierick, Aardenburg: stalen roostervloe-
ren. traptreden, opvouwbare duiven-
manden; de Silva-v. Goethem, St. Jan
steen: zeildoekartikelen; Zeeuws-Vlaam
se Meubelhandel, Fa. v. Dronkelaar
Buijze, Zuidzande: Zelandro meubelen
en Budro naaimachinemeubelen; Ma
chinefabriek en Reparatiebedrijf J. J.
de Bakker, Hulst: betontegelmachine en
andere betonvorm-installatiesVarin's
ladderbedrijf, IJzendijke: ladders, trap
pen, opvouwbare behangerstafels; D. H.
Meeusen. jachtbouw en scheepstimme-
rij, Breskens: kano en zeilboot; J.
Bleijenberg-Ferket, Hulst: betonproduc
ten; N.V. Handel, Industrie- en Scheep
vaartmij. „De Hoop," Terneuzen: beton
artikelen; Wemolin Th. Weemaes, Sint
Jansteen: staalconstructies en transpor
teurs; R. Bleijenberg, St. Jansteen: win
kelbetimmeringen Blum's Confectiebe
drijf, Breskens: confectie.
Alle stands zijn schitterend verzorgd
en juist door deze veelzijdigheid van de
producten van Z.-Vlaanderen onder de
aandacht te brengen, heeft de Rijks-
Middenstandsconsulent een zeer goede
greep gedaan met deze tentoonstelling
en was de hulde en het warme applaus
in de openingsbijeenkomst voor hem
een beloning voer het vele werk, dat hij
aan deze tentoonstelling gehad moet
hebben.
Op indringende wijze heeft Z.-Vl. op
deze tentoonstelling aandacht gevraagd.
Moge de opzet, welke primair was de
werkloosheid in dit gewest te bestrijden,
slagen. In eendrachtige samenwerking
kan Z.-Vl. veel. In eendrachtige samen
werking zal zij er dan ook naar onze
vaste overtuiging in slagen, het haar
toekomende deel van de nationale wel
vaart op te eisen.
Bespreking toerisme.
In de voormiddag, voorafgaande aan
de opening van de tentoonstelling, vond
op initiatief van het ontwikkelingscomi
té Zeeuws-Vlaanderen, een bespreking
plaats met de Staatssecretaris van Eco
nomische Zaken, dr. G. Veldkamp, de
V.V.V.'s, hoofden van dienst van het De
partement v. Economische Zaken voor
het toerisme en het lid van G.S., dhr. ir.
Dikötter, de Commissaris der Koningin,
jhr. mr. de Casembroot, alsmede de bij
het toerisme betrokken instellingen.
„Zo, juffrouw, dit moest u nu maar
eens zo warm mogelijk opdrinken, dat is
de beste remedie tegen kou en verkoud
heid".
De winkelbel klonk.
„Och, Huug, help jij even, wil je?"
„Natuurlijk, moedertje!" In een wip
was de jongeman de kamer uit.
Mevrouw Kastelein zag hem lachend
na en terwijl ze zich eveneens bij de
haard zette, vervolgde ze: „Af en toe
gedraagt hij zich wel eens als een echte
kwajongen, maar in de grond van z'n
hart is het een aardige jongen. En flink
ik zou niet weten, wat ik zonder hem
beginnen moest, want de winkel brengt
niet voldoende op en mijn dochter's sa
laris gaat grotendeels weg in kleding en
studie. Mijn zoon is pas drie en twintig
en verdient reeds het volle loon," zei ze
met trots. „Ja, juffrouw, hij mag wel
eens wat jongensachtig doen, maar hij
heeft ook zijn goede eigenschappen. Ik
hoop maar dat hij niet te spoedig gaat
trouwen, want ik kan hem niet gemak
kelijk missen. Niet alleen om zijn ver
dienste, maar hij is m'n enige zoon".
Heieen luisterde naar de oude vrouw,
die zo graag over haar zoon sprak. Ze
voelde zich behaaglijk in het gezellige,
warme vertrek en de kou verdween ge
heel.
Even stak Hugo z'n hoofd om de deur.
„Moeder, er is een kist met aardewerk
aangekomen. Waar moet ik er mee
