BRILLEN
£sso
Mulling Willem
t te Bi
ALG. NIEUWS BLAD
VOOR WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
F e u i 11 e t o
n
Hanneke's verleden
fBtfllemaefter"
OOSTBURO
PETROLEUM voor OLIEHAARDEN
I
WIM FENIJN - oliehandel - Breskens Te&ooïsol
de (ch a kei
ije Jaargang - Nr. 680
Vrijdag 12 sept. 1958
Verschijnt iedere vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,10 p. kw.franco p. post f 1,25
Prijs der advertenties
10 ct. p. mm.bij abonn. korting
Advertenties met brieven onder nr.
of bij ons te bevragen 10 ct. extra
Telefoon 429
DRUKKERS-UITGEVERS FA SMOOR DE HULSTER - DORPSSTRAAT 10 - BRESKENS - TEL.,» - GIRO J&8296
Vrijdagmorgen al vroeg begon te
Biervliet een opgewekt feest ter ere van
de onthulling van het Willem Beukelsz-
monument. Met de naam van Willem
Beukelsz. is de historie van Biervliet erg
nauw verweven.
's Morgens vroeg bliezen 4 herauten
in plechtige historische kledij reveille
vanaf de trans der toren van het vrien
delijk Ned. Herv. kerkje. Na dit vroege
wekken begon de drumband haar eerste
rondgang door de gemeente.
Beschenen door een stralende zon
deden de vele prachtig versierde stra
ten het uitstekend. Al vroeg begonnen
op de voetbalweide kinderspelen, waar
mee jong en oud zich vermaakte. Vrij
gauw kwamen de eerste genodigden in
Biervliet aan en heerste er een vrolijke
en opgewekte stemming. Vooral de Kat-
wijkse en Scheveningse vissers, gesto
ken in de traditionele kledij en verge
zeld van hun vrouwen, stalen alleBier-
vlietse harten.
Op de speelweide vorderden de kin
derspelen langzaam maar zeker. Velen
genoten van het hardlopen met hinder
nissen, nog meer dan de deelnemertjes
zelf. Voor de kleintjes was er een race
op autosteppen, voor de groteren hoog
springen etc.
In de middaguren heerste er rond
het gemeentehuis een grote drukte.
Auto's met genodigden reden af en aan
De Rijkspolitie, onder aanvoering van
wachtmeester Ardonne en bijgestaan
door een groot aantal helpers uit om
liggende plaatsen, regelde op perfecte
wijze het parkeren.
Na aankomst van de Commissaris der
Koningin in de Prov. Zeeland, vergezeld
door vrijwel het voltallig College van
G.S., begaven de genodigden zich in het
gemeentehuis, waar eerst koffie en thee
werd aangeboden. Hierna begaven zij
zich naar de Ned. Herv. kerk, waar in
middels een groot gezelschap aanwezig
was. Wij bemerkten vele vooraanstaan
de figuren uit de visserij wereld, o.m.
dhr. Kolkman, hoofd van de afd. Vis
serijvoorlichting uit IJmuiden, dhr. L.
van Dijk, dir. van het Productschap Vis
serij. Er was passend orgelspel door de
organiste der Ned. Herv. kerk, mej. C.
de Kraker. Mej. Annie Goossens, gesto
ken in visserskleding, droeg een gedicht
voor dat betrekking had op de haring
visserij. Dr. H. A. H. van Kranenburg,
secretaris Visserij stichting, sprak hierna
een rede uit over de betekenis van het
kaken en de haringvisserij. Hierin hield
hij een warm pleidooi voor overheids
steun bij de uitbreiding der vissersvloot
met modern uitgeruste middelen.
Vervolgens begaven de genodigden
zich naar de Markt, waar het inmiddels
behoorlijk druk was. Schoolkinderen
stonden aangetreden, alsmede het
plaatselijk muziekgezelschap om de
plechtigheid luister bij te zetten.
Nadat het nog omhulde beeld geflan
keerd was door Katwijkse en Scheve
ningse vissersvrouwen, noemde de Com
missaris der Koningin het een groot
voorrecht het monument te mogen ont
hullen. Een uitvinding welke zes eeuwen
geleden is gedaan en nog steeds niet
door de techniek is verdrongen, aldus
door
JOKE DE VALK
44.
„Ik kon het evenmin, Jan. Maar Han
neke heeft me verteld, wat ze daar heeft
doorgemaakt. Drie jaren gewerkt tegen
een hongerloon, waarvan grote bedragen
werden afgetrokken, zogenaamd voor
dienstkleding en waar ze ieder kopje en
schaaltje, dat ze brak, moest vergoeden.
Waar ze geen enkele vrije avond had
laat staan vrije dag, waar ze kon wer
ken van de vroege morgen tot de late
avond, waar ze aanvankelijk niet eens
in haar vrije tijd mocht studeren omdat
ze immers geen vrije tijd had, kortom,
waar ze tot en met is uitgebuit door een
vrouw, die in name een dame was, tegen
wie iedereen met achting opzag, die he
vig aan liefdadigheid en reclassering
deed, maar die in werkelijkheid een sa-
diste, een verfijnde sadiste was, die
ieder vergrijp van de onder haar toe
zicht geplaatste ex-gevangenen zwaar
strafte en te hooi en te gras dreigde
met de bekende stok achter de deur:
als je liever weer naar de gevangenis
terug wilt Jan, Hanneke heeft die drie
jaren bij mevrouw De Geest Van Swin-
de Commissaris, dat gebeurt niet vaak
in de historie. Hulde en bijzondere waar
dering bracht de Commissaris aan de
burgerij van Biervliet voor de prachtige
versiering der gemeente, hulde vooral
ook voor het initiatief om een monu
ment in Biervliet op te richten. Aan
sluitende op wat reeds in de kerk was
opgemerkt over de juistheid der histo
rie, welke Willem Beukelsz. aanwijst als
de eerste haringkaker, noemde de Com
missaris het voor hem onomstotelijke
bewijs, dat Karei de Vijfde Biervliet m
de zestiende eeuw bezocht. Wie iets weet
over de zorgvuldige voorbereiding van
vorstelijke bezoeken, zou zich er voor
wachten iets aan vorstelijke personen
te laten zien dat niet op juiste grond
slagen ligt verankerd. Nu kost dit je
baantje, aldus de Commissaris, vroeger
misschien ook nog wel je leven. Voor
hem stond dus onomstotelijk vast dat
het haringkaken door Willem Beukelsz.
was uitgevonden. Hij wenste Biervliet
van ganser harte geluk met de tot
standkoming van het monument en de
heer ten Klooster succes met het ont
worpen beeld.
Hierna verwijderde de Commissaris
het omhulsel van het beeld. Nagenoeg
alle burgemeesters uit omliggende ge
meenten, zowel uit Oostelijk als Weste
lijk Z.-Vlaanderen, dhr. van Thiel, in
specteur der Rijkspolitie, burgemeesters
uit visserij steden, alsmede een groot
aantal plaatselijke en gewestelijke auto
riteiten waren aanwezig.
0
In de historische kerk, waar de prach
tige gedenkramen zijn aangebracht,
sprak burgemeester A. P. Kostense van
Biervliet een begroetingswoord tot de
vele autoriteiten. Hij sprak warme woor
den van waardering aan het comité van
aanbeveling, waarvan Z. K. H. Prins
Bemhard voorzitter is, dat het moge
lijk maakte in de kringen van het be
drijfsleven der visserij en aanverwante
bedrijven, de idee ene monument ter
ere van de man die het haringkaken
uitvond, ingang te doen vinden. Een
hartelijk welkomstwoord richtte de
burgemeester aan de Commissaris dei-
Koningin en de leden van het College
van G.S., alsmede aan mr. van Kranen
burg uit IJmuiden van de Stichting voor
de Nederl. Visserij, deputaties uit Kat
wijk en Scheveningen. Spr. dook in
Biervliet's historie om te stuiten op de
vraag: wie was nu de echte Willem
Beukelsz., die van Biervliet of van hot
nabij gelegen Hugovliet, waar ook ge
schiedvorsers een Willem Beukelsz. ont
dekten. Was dit misschien dezelfde man
die in het nabij gelegen Biervliet zijn
bedrijven had? De geschiedenis bedekt
vele vragen, doch aan de hand van een
in 1661 onthuld gedenkraam in de Herv.
kerk staat wel vast dat Willem Beukelsz.
in Biervliet een belangrijke plaatsheeft
ingenomen. Het uitzoeken van deze
historie liet de burgemeester graag aan
deskundigen over, doch het vaststaande
feit dat Willem Beukelsz. het haring
kaken heeft uitgevonden, gegrond op
historische gegevens, geeft Biervliet het
recht deze haring-promotor te eren. De
onbekendheid met het uiterlijk van
Willem Beukelsz. heeft ons niet in ver
legenheid gebracht. Wij kozen de fi
guur van een hedendaagse visser met
welke figuur wij de gehele visserijbevol
king van Nederland willen eren en Wil
lem Beukelsz. willen gedenken. Nog
maals bracht de burgemeester ieder
dank die meehielp de oprichting van het
monument mogelijk te maken. In zijn
dankwoord betrok hij o.m. de beeld
houwer en ontwerper van het beeld, de
heer Ten Klooster uit Veere.
De herauten bliezen van de toren hun
vreugde uit over de onthulling, waarna
schoolkinderen o.l.v. de heer Maas het
Willem Beukelsz.-lied zongen, alsmede
het Z.-Vlaamse volkslied.
Biervliet's burgemeester dankte de
Commissaris voor zijn aandeel in de
plechtigheden, waarna de heer Van
Dijk, dir. van het Visserij Productschap,
in warme bewoordingen dank bracht
aan Biervliet voor het initiatief om het
monument tot stand te brengen. Hij
sprak de wens uit, dat het monument er
toe mocht bijdragen Biervliet's groei te
helpen bevorderen.
Hierna sprak de heer J. Unger na
mens de deputatie studenten van de
Utrechtse Studenten jaarclub Willem
Beukelsz. dankwoorden voor de vrien
delijke ontvangst in Biervliet en zongen
de studenten een inderhaast ingestu
deerd Willem Beukelsz.-lied, hetgeen
erg op prijs gesteld werd.
Vervolgens trok een grote historische
optocht voorbij de genodigden. Door een
luidspreker werd uiteengezet wat de di
verse groepen betekenden. Vast staat,
dat deze schitterende optocht niet wei
nig heeft bijgedragen tot het slagen van
de feestelijkheden. Na dit officiële ge
deelte volgde er een gezellig samenzijn.
Er was haring en bier voor de genodig
den in ruime mate. Ondertussen maak
te de drumband nog een rondgang en
concerteerde op de kiosk het gezelschap
„Flandria," dat o.l.v. de heer Jasper
Anthonisse een keurig verzorgd concert
gaf, waarop tot groot vermaak der aan
wezigen de Katwijkers en Scheveningers
naar hartelust dansten.
's Avonds maakten verschillende mu
ziekgezelschappen uit Sluis, Oostburg
en Biervliet, vergezeld van de drum
bands. een rondgang door de gemeente,
waarbij zij o.a. de Commissaris der Ko
ningin in hotel „De Vriendschap" een
serenade brachten. De feestelijkheden
werden in het vlaggend en feestelijk
verlicht zijnde Biervliet besloten met
een taptoe.
Voortzetting Beukelsfeesten.
Zaterdagmorgen al vroeg werden de
feestelijkheden voortgezet. Herauten
kondigden vanaf de toren met hoornge
schal aan dat de dag begonnen was De
drumband van de Kon. Harmonie trom
melde een half uur later de laatste
langslapers uit bed. Door het gehele
dorp gingen de kinderen, die zich voor
al gedurende deze feestelijke dagen on
vermoeibaar toonden. Na dit spectacu
laire begin maten de landbouwjongeren
op tractoren hun krachten. Zoveel deel
nemers waren er dat in twee groepen,
n.l. in de Weststraat en in de Oude Stad
moest worden gereden. De opgave was
voor de jongelui niet eenvoudig en het
eiste de uiterste concentratie om de op
de aanhanger geplaatste melkbus niet
te laten vallen tijdens het rijden over
de scheef gelegde balken en het ma-
noevreren door de geplaatste paaltjes.
Er was voor deze wedstrijden veel be
langstelling. De wedstrijd stond o.l.v. de
Rijks Landbouw Voorlichtingsdienst.
De prijzen vielen als volgt: 1. J. J. de
Regt; 2. B. van der Slikke; 3. Th. Du-
sardeijn; 4. R. Pilaat; 5. H. Cijsouw; 6.
R. Cuelenaere; 7. A. de Pauw; 8. J. In-
gels; 9. H. Bracke; 10. J. Labruyère; 11.
A. Dieleman; 12. C. de Regt; 13. W.
Schilleman; 14. F. van den Hemel; 15.
F. Roelse; 16. J. Verkruijsse
Tijdens de middaguren verplaatste de
drukte zich naar het sportterrein,
waar de landbouwjongeren-organisaties
sportdemonstraties organiseerden.
Naast het optreden van de drumband,
bijgestaan door Biervliet's Harmonie,
vormden het optreden van meisjes
gymnasten met rhythmische oefeningen
een hoogtepunt. De athletiekwedstrij-
den werden vlot afgewerkt. De voor
naamste uitslagen waren als volgt:
1500 m. hardlopen: 1. W. den Hamer,
L.J.G.; 2. J. Ingels, R.K.J.B.; 3. Q. de
Clerck R.K.J.B.; 4. A. de Groote L.J.G.;
5. J. Vermue R.K.J.B.
100 m. hardlopen: 1. W. den Hamer,
L.J.G.; 2. J. Ingels R.K.J.B.; 3. K. van
Hoeve L.J.G.
Hoogspringen1. Q. de Clerck, R.K.J.
De haardolie
met het hoogste rendement
zuinig,
geen roet, meer warmte
deren meer in een hel geleefd dan die
luttele drie maanden in de cel. En in die
jaren is ze begonnen te studeren, om
dat ze later wat anders wilde, omdat ze
genoeg kreeg van het sloven en beulen
in een groot huis met achttien kamers,
bewoond door één vrouw met drie
dienstmeisjes en dat nota bene in deze
ellendige tijd van woningnood. Dat
heeft Jouw Hanneke meegemaakt, Jan.
En toen jij haar wilde trouwen, weiger
de ze, zoals zet ook Flip's aanzoek wei
gerde, omdat de cireiging van haar verle
den boven het hoofd hing. Tenslotte is
ze voor jouw aandrang bezweken en
hoopte ze, dat het verleden dood en be
graven zou zijn. Omdat ze in die proef-
verloving van je ging houden. Omdat
ze je tenslotte zo lief kreeg, als een
vrouw een man kan liefhebben".
Dubois zat verwezen voor zich uit te
staren. „Grote goedheid," prevelde hij,
toen Josien even zweeg, „wat zal ze ge
schrokken zijn toen ik haar vertelde van
de uitnodiging die we kregen voor de
soiree van mevrouw De Geest Van Swin-
deren
Josien zette grote ogen op. „Kreeg je
daarvoor een uitnodiging? Bij die vrouw,
waar Hanneke drie jaren heeft ge
sloofd?"
Hij knikte. „Ze was als een furie en
weigerde pertinent mee te gaan. Ik zei
haar, dat mevrouw De Geest Van Swin-
deren een weigering als een grove bele
diging zou beschouwen, maar zelfs dat
veranderde niets aan haar standpunt.
Ze bleef weigeren. Ze zei: Zeg maar dat
ik ziek ben of zo".
„En heb je dat gedaan?"
„Ze ging weg op dezelfde dag dat de
soiree gehouden werd en ik heb dat ex
cuus gegeven. Door de telefoon. Wat
moest ik anders?"
„Dus ook dat heeft ze nog moeten
meemaken. Na alle narigheid met die
Van Swieten".
„Als Hanneke dadelijk na de eerste
keer, dat die Van Swieten haar probeer
de te chanteren, me alles eerlijk had
verteld, zou ik me er mee verzoend heb
ben en zou ik die kerel wel in zijn kraag
gegrepen hebben. Dan zou alle narig
heid in één keer voorbij zijn. Ik verwijt
haar het meest, dat ze bleef zwijgen er-
dat ze tenslotte vluchtte. Vluchten is al
tijd laf, onverschillig onder welke om
standigheden".
„En daarom wil je scheiden?"
Hij knikt. „Hanneke zal geen finan
ciële zorgen hebben, ze kan op een ruim
maandgeld rekenen. Dat was ik trou
wens al besloten. Maar dat is dan ver
der ook alles".
Josien keek haar vroegere werkgever
lange tijd zwijgend aan. Hij haalt een
sigarettenkoker te voorschijn en presen
teert ook haar een sigaret. Als ze beiden
roken, zegt Josien: „Jan, toen je nog
mijn baas was, meneer Dubois dus, heb
ik je vaak bewonderd in je houding ten
aanzien van de echtscheidingszaken
die je te behandelen kreeg. Bewonderd
vooral om je zuiver menselijk standpunt,
dat je altijd innam. Hoe vaak heb ik je
niet horen zeggen, als je de stukken had
bestudeerd, dat men op dergelijke gron
den niet mocht scheiden. Ik hoor je nog
zeggen in een zaak, dat met een beetje
goede wil en liefde er altijd wel een ver
zoening mogelijk zou zijn, als de partijen
maar niet zo koppig waren. En ik weet,
zo goed als Hanneke dat ook weet, dat
je verschillende malen pogingen hebt
gedaan om een gebroken huwelijk weer
te lijmen. We weten allemaal dat het je
maar een paar malen is gelukt, doch
daarvan had je dan dubbel voldoening.
En nu meen je, dat je eigen huwelijk in
scherven ligt, maar niets is minder waar.
Alleen jij wilt scheiden, Hanneke niet.
Jij wilt scheiden, Jan, omdat je diep in
je hart die éne misstap van je vrouw
veroordeelt. Omdat je je gekwetst waant
in je eigenliefde. Je zegt nu wel, dat
haar vlucht voor jou het ergste is, maar
ik lees in je gezicht dat je rechtvaardig
heidsgevoel geweld is aangedaan. En hoe
kun je dan pleiten voor mensen, die aan
de lopende band voor het gerecht staan,
als je die éne misstap van je eigen vrouw
wilt veroordelen? Breng nu eens de theo
rieën uit je eigen beroemde pleitrede
voeringen in praktijk. Wil jij de vrouw,
waarmee je in ieder geval enkele geluk-
