Verplaatsing veerhaven te Breskens
ja, zo'n tailleur is al
ALG. NIEUWSBLAD
VOOR WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
J
e u i
liet
o n
Liefde's nazomer
de (cha kei
sae Jaar zang - Nr. 638
Vrijdag 19 april 1957
Verschijnt iedere vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,10 p. kw.franco p. post f 1,25
Prijs der advertenties
10 ct. p. mm.bij abonn. korting
Advertenties met brieven onder nr.
of bij ons te bevragen 10 ct. extra
Telefoon 429
DRUKKERS-UITGEVERS f' SMOOR DE HULSTER - DORPSSTRAAT 10 - BRESKENS - TEL.,
Rapport van hat Economisch Technologisch Instituut voor Zeeland
In verband met de aanstaande ver
plaatsing van de veerhaven van Bres
kens, heeft het Economisch Technolo
gisch Instituut voor Zeeland, in overleg
met het Provinciaal Bestuur en in op
dracht van het gemeentebestuur een on
derzoek ingesteld naar de economische
gevolgen van de omlegging van de ver
keersweg buiten de kom van Breskens
om en naar de mogelijkheden van com
pensatie.
Dit onderzoek is samengevat in een
rapport, hetgeen dezer dagen is versche
nen. Het motief tot het thans ingestelde
onderzoek is o.m. gelegen in een uitla
ting van de Minister van Economische
Zaken bij de Memorie van Antwoord in
zake de behandeling van hoofdstuk X
van de Rijksbegroting (Economische
Zaken) voor het dienstjaar 1957.
De bewindsman zegt hierin o.m.: ,,De
moeilijkheden, welke de plaatselijke mid
denstand te Breskens vreest te zullen
ondervinden door de voorgenomen ver
plaatsing van de haven, zijn de onderge
tekende bekend. Ook hij meent, dat er
reden is, de gedupeerden, waar mogelijk,
tegemoet te komen. In welke mate en op
welke wijze dat t.z.t. zal moeten geschie
den. valt thans nog niet te beoordelen,
daarover "uilen ook zeker de autoritei
ten in Zeeland voorstellen doen".
Het valt niet te ontkennen, dat door
de snelle ontwikkeling van het huidige
verkeer ieder initiatief, dat op de ver
zorging van dit verkeer is gericht, zoals
benzine-stations, café's, restaurants e.d.
het gevaar loopt door wegomleggingen
te worden afgesneden of bedreigd. Doch
waar het rannort zo zeer de nadruk op
legt, is het feit, dat de situatie in Bres
kens hiervan essentieel afwijkt. Immers,
de neringdoenden, die na de vernietiging
van Breskens in 1944 hun bedrijven heb
ben herbouwd, deden zulks op grond van
het door het Minsterie van Wederop
bouw en Volkshuisvesting goedgekeurde
herbouwplan en in de verwachting dat
zij gedurende lange tijd van het verkeer
zouden kunnen profiteren. Reeds na
enige jaren bleek evenwel de verkeers
stroom over de Westerschei de zo te zijn
toegenomen, dat deze thans buiten
t Breskens om moet worden geleid. Tal-
loze zaken worden daardoor van de ver
keersader waarop zij zich hadden ge
oriënteerd afgesneden, nog voordat zij
zijn afgeschreven. Voor Breskens als ge
heel kan deze ontwikkeling als catastro
faal v/orden gekenschetst.
Het rapport van het E.T.I. beoogt
geenszins zich in individuele gevallen
te verdiepen, maar is er op gercht, een
benadering te geven van de omvang van
de schade, die door de verplaatsing der
veerhaven voor het dorp Breskens als
geheel ontstaat.
Men komt tot de conclusie, dat de ont
wikkeling tot nu toe heeft aangetoond
dat Breskens op het gebied van zijn ha
ven- en verkeersfunctie, de industrie
ontwikkeling, de visserij en het toerisme
een duidelijk meer dan lokale taak ver
vult. Maatregelen die tot heroriëntering
door
HENK VAN HEESWIJK
10.
„Hoe oud is ze geworden, Tom? O,
sorry, dat ik je bij je voornaam noem
„Geeft niks, zuster. We zijn oude
schoolkameraden. Elly? laat eens kijken,
volgende maand zou ze negen en dertig
geworden zijn. Ja, en in de kracht van
haar leven
„Kanker stoort zich niet aan een
leeftijd. Tom. Dat is een kwaal, waar
tegen nog maar weinig kruid is gewas
sen. En hoe gaat het nu in de zaak?"
Hij haalde zijn schouders op. „Och, zo
goed en zo kwaad als het kan, hé? Greet
is van school. Die had geen zin om te
leren en thuis is ze in haar element. Voor
de rest heb ik een knecht in dienst geno
men voor de reparaties en zo. En ik neem
ook een winkelmeisje."
De vrouw keek een beetje verwonderd.
„Is Bep Peetoom, die schoonzuster van
je, dan weg?"
Hij knikte. „Ja, die is al meer dan een
week geleden vertrokken. Weer terug
naar de stad."
„O, juist."
Tom keek haar aan en kneep een oog
moeten leiden, bieden, gezien in dit
perspectief, een goede kans van slagen.
De directe jaarlijkse inkomensschade
voor het bedrijfsleven te Breskens, voort
vloeiend uit het verplaatsen van de veer
dienst op en van Vlissingen, kan worden
gesteld op f 300.000,- a f 350.000,- p. jaar.
Compensaties voor Breskens als ge
heel genomen, aldus het rapport, liggen
in de openlegging van het strand, de
aanleg van een nieuw zwembad en een
wandelpad naar destrekdam, de aan
trekking en uitbreiding van industrieën
en de verbetering van de havenaccomo-
datie. Op deze punten zullen speciale
financiële regelingen moeten worden ge
troffen om de gemeente hiertoe in staat
te stellen.
Voor het treffen van compenserende
maatregelen wordt een inzicht vereist
in de economische ontwikkeling van de
gemeente, met als achtergrond haar
huidige en toekomstige positie in West
Zeeuws-Vlaanderen. Daarbij komen de
volgende punten aan de orde:
1. De bevolking;
2. De middelen van bestaan:
a. industrie en handel (waaronder
ambacht en detailhandel)
b. de visserij
c. de landbouw;
d. de haven van Breskens;
e. verkeer en toerisme;
3. De arbeidsmarkt.
Interessant is het uit het rapport de
gegevens na te gaan over het verloop van
het inwonertal der gemeente: Het in
wonertal van Breskens nam van 1880
t m 1955 toe met ruim 2100 personen,
terwijl de gehele toeneming in West Z.
Vlaanderen over die periode (dus alle
gemeenten samen) 2460 personen be
droeg.
Het groeicijfer van de bevolking van
Breskens lag in de periode 1880 t|m 1955
aanmerkelijk hoger dan dat voor Zee
land in zijn geheel en nadert het ciifer
van het Rijk. In de periode 1950 t'm
1955 is de bevolkingsontwikkeling van
Breskens gunstiger dan die van geheel
Nederland. West Zeeuws-Vlaanderen zag
in die 6 jaren zijn zielental met 80 ver
minderen, dat van Breskens steeg daar
entegen met 34.
Uit het onderzoek is voorts gebleken,
dat Breskens tot op heden geen wel
vaartsbronnen genoeg had, om de eigen
groeiende bevolking te kunnen opvan
gen. Een vertrekoverschot is hiervan
t'm 1950 het gevolg geweest. Thans is
er echter een vestigingsoverschot.
Zeer tegen onze verwachting in, blijkt,
dat de jongere leeftijdsklassen iets min
der bezet zijn dan in overig Zeeland.
Omtrent de gang van zaken in de in
dustrie over de periode 1930-1950 zegt
het rapport, dat het aantal werknemers
in de bouwnijverheid en de metaalnijver
heid resp. van 47 tot 216 en van 34 tot
195 toenam.
Doch in de voedings- en genotmidde
lenindustrie liep het aantal terug van
half dicht. „Ik begrijp best, wat je denkt,
zuster. Je bent verwondert, dat ze niet
gebleven is, hé?
„Och. wij dachten allemaalja, dat
ze zou blijven."
„Neen," antwoordde Tom droog, „ze
heeft haar eigen bedrijf. Ze is min of
meer baas van de fabriek van haar va
der en dat brengt werk genoeg mee."
Hij dronk zijn thee leeg en stond op.
„Nou. we gaan maar weer eens huis
waarts. Hoe is het? Druk met de zieken?
,,'t Gaat op 't ogeblik. Het is wel druk
ker geweest, 't Gaat op en neer met het
weer: Mooi weer, weinig zieken. Storm
en regen, dan begint het weer."
„Een paar gemakkelijke dagen zijn
ook de moeite waard. Bedankt voor de
thee en tot kijk."
„En nog eens bedankt voor de spoedi
ge hulp."
„Kom nou, een wijkverpleegster
kun ie toch niet in de steek laten
's Zaterdagsmorgens kwam de krant
uit en reeds om tien uur kwam de eerste
sollicitante voor de betrekking van win
kelmeisje. Het was een spichtig, schraal
kind. met een paar brutaal kijkende
ogen in haar hoofd en Tom had binnen
twee seconden bij zichzelf beslist, dat zij
niet voor de baan in aanmerking kwam.
Desondanks stond hij haar even te
woord. Doch de jongedame draaide de
rollen om en vertelde kort. en bondig wat
ze wilde verdienen, waarop Tom beleefd
doch beslist meedeelde, dat hij bepaal
332 op 93. Dit wel in hoofdzaak door het
vertrek van de Fa. van Melle naar Rot
terdam.
Er valt voor de periode 1950-1956 an
dermaal een toename van het werkne
mers in de bouwnijverheid te constate
ren en wel met 50 man.
De handel in winkels is sedert 1950
zeer sterk gestegen.
Het is ons allen bekend, dat het be
roepsvervoer in de economie van Bres
kens een belangrijke plaats inneemt.
In 1956 waren er te Breskens niet min
der dan 15 bedrijven in deze sector
werkzaam met een gezamenlijk laad
vermogen van 340 ton.
Uitvoerig wijdt het rapport uit over
de visserij te Breskens. Behalve de eigen
vissersvloot die momenteel pl.m. 30
schenen tolt. hebben nog een 7-tal vis
sersvaartuigen uit Oost Zeeuws-Vlaan
deren Breskens als vaste aanvoerhaven
gekozen. Daarenboven maken geduren
de de winterperiode van eind October
tot begin Maart ruim 70 schepen uit
Urk, Texel, Den Helder, IJmuiden en
Scheveningen van de Breskense haven
gebruik.
Het zou te ver voeren, de verschillende
facetten en gegevens van de visserij in
dit bestek onder de loep te nemen, al is
het rannort, van het E.T.I. dienaangaan
de zeer interessant. Hoe gunstig de vis
serij zich de laatst*3 jaren te Breskens
heeft ontwikkeld, blijkt o.m. uit het feit,
dat in 1956 voor ruim vier millioen gul
den werd aangevoerd.
De visserij vormt voor Breskens een
belangrijke bron van werkgelegenheid,
behalve de bemanningen van de vissers-
schenen vinden circa 100 mannen direct
of indirect een bestaan in de visserij.
Wij denken hier aan de losploegen, die
vooral in de oeriode van de haringvangst
handen vol werk hebben. Verder aan de
transportbedrijven, de oliehandel, de
netteuboeteriien. de bedrijven wplke het
benodigde zout en ijs verschaffen en de
vismijn.
In vergelijking met het overwegend
agrarisch georiënteerde West Zeeuws-
Waanderen is de landbouw te Breskens
als middel van bestaan van onderge
schikte betekenis. De gemeente Breskens
bestaat uit slechts twee polders - Oud
en Jong Breskens - met een totale op-
nervlakte van ongeveer 520 ha. Bij de
in deze nolders gelegen boerderijen was
volgens het teeltplan van 1955 ruim
411 ha. (gemeten maat) landbouwgrond
in gebruik, waarvan 57,5 ha. grasland.
Het belang van de haven van Bres
kens blijkt o.m. uit de aanzienlijke hoe
veelheid landbouwproducten, die jaar
lijks via. Breskens worden verscheept,
alsmede de aanwezigheid van een gun
stige aanleginrichting voor coasters. In
de westelijke haven is 260 meter kade
bruikbaar voor deze schepen, terwijl in
de oostelijke haven 250 meter hiervoor
geschikt is.
Sedert kort heeft de haven betekenis
gekregen voor de zeilsport. Zo zijn er in
1955 in totaal 520 zeiljachten de haven
van Breskens binnengelopen.
Na uitvoerig aandacht te hebben ge
schonken aan de verkeersintensiteit op
het veer Vlissingen-Breskens, het ver
keer en het toerisme in het algemeen en
de. hoe groot het loon zou zijn. Binnen
vijf minuten stond de jongedame weer
op straat, met de zekerheid, dat zij niet
in aanmerking kwam.
De tweede sollicitante had meer weg
van een filmster dan van een winkel
meisje. Een lopende schilderij, stelde
Tom vast toen hij haar verzocht plaats
te nemen. De jongedame kruiste met
zorg haar benen en zorgde er voor, dat
Tom ze behoorlijk kon bewonderen. Hoe
mooi ze misschien ook waren, hem in
teresseerde op dit ogenblik meer haar
capaciteiten als winkeljuffrouw. Ze had
een stroom van parfum meegebracht -
i°ts, waarvan Tom in het geheel niet
hield en zodoende stond bij hem al vast,
dat ook deze dame geen kans maakte.
Beleefd zag hij haar getuigschriften in
die weliswaar klonken als een klok.
..Ik ben tot nu toe altijd typiste ge
weest," zei ze met geaffecteerde stem,
maar ik wil nu eens in een winkel."
Daarbij ontplooide ze haar liefste glim
lach en Tom begreep, dat ze voor een
flink salaris tot meer dan alleen winkel
juffrouw bereid zou zijn.
Ook deze dame stond binnen vijf mi
nuten weer op straat, kansloos. Intussen
zette Tom deur en raam wijd open om de
parfumlucht uit zijn kantoor te krijgen.
Die morgen kwam er niemand meer
en 's middags begon Tom al te wanho
pen Dan volgende week maar eens een
advertentie in een andere krant. Doch
net met sluitingstijd Greet hielp de
Kwaliteit
CreatieService
In modellen die door zéér be
kwame kleermakers, speciaal voor
onze firma werden gemaakt, tonen
wij U een uitgebreide sortering.
In moderne stoffen en prachtige
nieuwe tinten. Ook in grote maten.
f115.—
f 129,-
f 145,—
f 175,-
Voor Uw betere damesconfectie
eerst kijken bij
uw MODEHUIS
COOSJE BUSKENSTR. 63, VLISSINGEN
De bus van boot en trein stopt voor onze zaak
de werkgelegenheid in Breskens, gewaagt
het rapport van het E.T.I. van de econo
mische gevolgen voor Breskens van de
verplaatsing van de veerhaven.
Voor het bedrijfsleven in Breskens is
de aanwezigheid van de veerdienst van
moeilijk te onderschatten betekenis. Van
de tienduizenden, die jaarlijks van het
veer naar Vlissingen gebruik maken, zijn
er velen die in Breskens inkopen doen
of een bezoek aan één van de horeca
bedrijven brengen. Dit verschijnsel wordt
in de hand gewerkt doordat men in
drukke tijden nogal eens moet wachten,
alvorens door de pont te worden over
gezet.
Het is voor een ieder duidelijk, dat de
verplaatsing van de veerdienst naar de
nieuwe veerhaven ten westen van de be
bouwde kom der gemeente, in de eerste
plaats voor de horeca-bedrijven en ver
der voor de levensmiddelenbedrijven, de
winkels in galanterieën en souvenirs en
dergelijke, een aanmerkelijke verminde
ring van inkomsten met zich zal bren
gen. De verkeersstroom zal in de toe
komst immers geheel buiten Breskens
om worden geleid. Naast de genoemde
bedrijven zijn er nog andere, die nadeel
van de verlegging van de verkeersstroom
zullen ondervinden, zoals de garagebe
drijven en de reparatie-inrichtingen
voor rijwielen en motoren.
Hjet is dus zeker dat een groot aantal
bedrijven van de verplaatsing van de
veerdienst nadeel zal ondervinden.
(Slot volgt)
laatste klanten kwam de derde solli
citante. Een knappe brunette, doch niet
opgemaakt. Ook geen parfumlucht en
dat waren al twee feiten, die Tom mild
stemden. Ze stelde zich voor als Annie de
Leeuw en ze bleek in de nieuwe woonwijk
aan de Zuidkant van het dorp te wonen.
Maar Tom's eerste gedachte was: die is
toch veel te oud! Hii had in de krant
gezet: circa 18 jaar. Deze was minstens
een jaar of 22.
Tom schreef enkele bijzonderheden op
en vroeg haar leeftijd.
„Ik ben bijna 18. meneer. De derde van
de volgende maand ben ik jarig."
Hij keek haar verbaasd aan en het
meisje begon te lachen ..Ja. ik weet het,
rlat ik er veel ouder uitzie, maar het is
toch heus waar. Hier hebt u mijn rente-
kaart." Ze overhandigde hem de kaart
en Tom keek naar de geboortedatum. Ja,
dat klopte.
..Waar hebt u gewerkt?" vroeg hij,
ziende, dat er zegels op de kaart waren
geplakt.
..Bij een boekhandel in de stad, me
neer."
„Hebt u er lang gewerkt?"
.Ongeveer een half jaar. meneer"
Hij gaf dp routekaart, terug en keek
haar aan. ..Tot wannper?"
„Vorige wpek Zaterdag ben ik er weg
gegaan
„Ruzie gehad? Of stonden die boeken
u met meer aan?"
„Och, is het nodig, dat ik het ver-
