BRILLEN
Machteloosheid der machtigen
Comité Visserijdap 1933 te
Mens
,<®e ^cllfemaefter'
DE OUDE STRIJD
Land- en Tuinbouw
te vlaggen.
De schakel
ALGEMBEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
10e Jaargang Nummer 548^
Vrijdag 5 AUG. 1955
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs:
f 1,10 per kwartaal; franco
per post f 1,25
Prijs der advertentiën:
10 cent per m.m.;
bij abónnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen" 10 cent extra,
V
OOSTBURO
Zo Is dan de bijeenkomst van de Grote
Vier, op het hoogste niveau, te Genéve
weer achter de rug.
Het zou zeker niet moeilijk zijn ge
weest de prognose te ste Hen van het
resultaat dezer bijeenkomst. De staats
lieden zelf waarschuwden reed!, aan
stonds tegen overschatting der resul
taten.
Hierover schreef, om een enkel
voorbeeld te noemen, „De Telegraaf"
van 25 Juli j.l. o.a.:„De Grote Vier zijn
als vrienden uiteengegaan, de sfeer van
ontspanning is gebleven, maar zij heb
ben gefaald het antwoord te vinden op
de kernvraag: „Waar beginnen we de
wereldproblemen op te lossen?" en het
blad constateert, „dat de werkelijke pro
blemen tussen Oost en West geen stap
dichter bij hun oplossing zijn gekomen
Van de journalisten, die in Genéve
aanwezig waren, heet het, dat zij „in po
litiek opzicht" met een kater naar huis
gingen, en die kater zullen we voorlo
pig nog blijven voelen.
In het blad van 26 Juli lezen we:
„Ook is er reden tot dankbaarheid dat
zij (de Grote Vier, red.) ons als slot
een „gezamelijk treden voor het forum
der wereldpers om hun ongeschokte
vriendschap te demonstreren" hebben
bespaard."
„Minder bevredigend zijn de sJotspe-
ches der Westelijke Drie".
„De vriendschapsbanden tijdens de
conferentie gesmeed", „de geest van
verzoening op de bijeenkomst doorge
broken", welke zin heeft deze holle fra
seologie?"
We kunnen, geloven we, deze vraag
wel beantwoorden: de zin van het be
ruchte kluitje in het riet.
„Hoeveel reëler" - zo vervolgt het blad
- „de conclusie van Boelganin: „pe
vier nieuwe vrienden hebben elkaar
nog omtrent geen enkel probleem le
ren begrijpen en zijn elkaar nog op
geen enkel punt naderbij gekomen".
„Maar men wilde ook een procedure
vinden om van de thans geopenbaar
de standpunten uit tot een regeling der
wereldproblemen te komen! Dat was
het hoofddoel der conferentie, en daar
om is zij niet geslaagd."
Geen wonder, want de leidende staats
lieden zoeken naar lapjes philosoforum,
naar de steen der wijzen, hoe, van een
basis van onrecht, het onrecht van de
sterkste uit, met. totale negering van
moraal en recht, te geraken tot recht
vaardige en morele resultaten!
Men vraagt zich stom verbaasd af, hoe
in dit verband nog kan worden gespro
ken van: „Oorlogsgevaar geweken".
In Genéve bevonden zich de hoogste
vertegenwoordigers van de vier grote
mogendheden, of, beter gezegd van de
grootste twee, en van twee kleinere, die
daarbij werden en wel moesten worden
toegelaten.
Dat zij bijeen moesten komen, be
wees al aanstonds de hopeloosheid van
hun taak. Immers, wanneer deze bijeen
komst ook maar kleine spijkertjes met
koppen had kunnen slaan, waarom haar
dan te houden buiten het „wereldfo
rum," buiten de Verenigde Naties?
Binnen die instelling had men blijk
baar die taak reeds als uitzichtloos en
hopeloos opgegeven.
FEUILLETON
Een verhaal van de water
vloed op een Z.-H eiland,
door HENK VAN HEESWIJK
i
HOOFDSTUK I.
Het meisje uit Ju/feridadorp.
Joke van Vliet draaide het volge-
typte vel uit de schrijfmachine en be
keek haar werk met voldoening. Regel
voor regel las ze nog even na om te con
stateren, dat er slechts één tikfout in
zat. En had de leraar onlangs niet, met
een variatie op een bekend spreekwoord,
lachend gezegd, dat één fout het ken
merk van het ware was? Joke, mei je,
je moogt tevreden zijn, zei ze tot zich
zelf.
Ze keek op haar polshorloge: bijna
negen uur. Voor ditmaal was het wel
letjes. Over een maand examen en het
zou gek moeten gaan, als ze haar diplo
ma niet haalde. En dan zouden de we
kelijkse reisjes naar Rotterdam voor
lopig wel tot het verleden behoren. Als
ze hu maar ergens een baan kreeg, niet
te ver van huis.
Van deze vier bijeen zijnde mogend
heden waren de grootste twee vijandige
machten, en de twee minder groote ad-
haerenten van één der twee eerstbedoel
de. Ondanks alle stereotiep lachende ge
zichten en joviale gebaren, die de gepu
bliceerde foto's te zien gaven, waren er
als onzichtbare gasten de machtsrivali
teit en het immorele onrecht van de
sterkste met de daarvan onafscheide
lijke naakte reehtloze macht en het niet
te onderdrukken wantrouwen. Deze Gro
te Vier waren het die de gehele bijeen
komst beheersten zoals dit het geval, is
bij alles in de internationale wereld der
Staten.
Van de Russen is gezegd, dat zij hun
ware bedoelingen niet bloot gaven.
Maar deden dat, konden dat, de ar.
ren wél doen? Welke speler laat zich
in de kaart kijken? En in de interna
tionale wereld der Staten wordt een
„spel" gespeeld, met als inzet „to be
or not to be".
Deze wereld is tot heden altijd het
toneel geweest van een verbeten, ver
bitterde, soms lange tijd stille en steeds
weer fel uitlaaiende strijd om de macht,
om de oppermacht, omdat niemand iets
heeft aan macht, zolang 'n ander mach
tiger is en dit is uiteraard op deze con
ferentie niet anders geweest en het zal
na deze conferentie zeker niet verande
ren. Op hoe hoger niveau deze strijd
zich afspeelt, hoe minder werkelijk be
tekenende resultaten mogelijk zijn, hoe
doorzichter de duistere machtïkrachten
maar ook hoe duidelijker de onmacht
zich aftekent.
Na het volkomen falen van de Ver
enigde Naties als internationaal poli
tiek centrum ter grondlegging, stich
ting en handhaving van wereldvrede,
teneinde „volgende generaties te bewa-
ren voor de plaag van de oorlog" en te
scheppen „gelijke rechten voor vol
ken, groot en klein" (zie de Préambule
van haar Handvest), staan we nu. na
de conferentie der Grote Vier, voor het
fiasco ten opzichte van die wereldvrede,
van de Grootmogenden.
Deze wereldvrede met uitbanning van
oorlog is het alles overheersende vraag
stuk, dat om onmiddellijke aanpak en
oplossing schreeuwt. Het is ongetwijfeld
het vraagstuk dat op elke belangrijke
internationale politieke conferentie al;
nummer 1 op de agenda behooi t voor te
komen tot het zal zijn opgelost. Op de
conferentie te Genéve kwam het zelfs
niet om de hoek kijken. Geen wonder
trouwens, want hier waren de mach-
tigsten der aarde vertegenwoordigd, en
„zodra men de macht heeft, houdt men
op het recht in te roepen (Gustave Le
Bon).
Maar hier bracht de macht feitelijk
slechts machteloosheid om op interna
tionaal politiek terrein iets van werke
lijke blijvende waarde voor de mens
heid tot stand te brengen, aan het licht,
wat niet is te verbazen, omdat hier de
macht niet optrad als de dienaresse van
het Recht, maar als alleen-heerseres.
En tenslotte, deze bijeenkomst was op
zich zelf de faillietverklaring van de
De leraar had nog maar kort geleden
laten doorschemeren, dat hij voor de ge
slaagden te zijner tijd wel het een en
ander zou kunnen doen. Dat behoorde
tot de service van het opleidingsinsti
tuut. Maar ze had geen zin om in Rot
terdam te gaan werken. Iedere dag heen
en weer reizen met de tram, of anders
een kamer in de stad Nee, ze hield van
de rust in het oude dorp. In een stad
zou ze nooit kunnen wennen. In Juffe-
ridadorp waren ook kantoren. Als ze 'n
beetje geluk had, kon ze misschien ook
wel op het gemeentehuis komen. Je kon
toch nooit weten?
Langzaam legde ze de stofkap over
de machine en stond op om haar vellen,
die ze vanavond getypt had, in te leve
ren. Ze wenste de leraar een goeden
avond en ging naar de vestibule om haar
mantel aan te trekken. Gelijk kwamen
de andere cursisten er ook reeds aan.
„Ga je mee naar huis. Joke?" vroeg
een van hen, een slanke brunette.
„Nee, ik moet nog even een bood
schap doen in de stad," loog Joke.
De ander keek haar mede-cur-iste
verwonderd aan. Nu nog een boodschap?
dacht ze, om negen uur, als alle winkels
dicht zijn? Doch ze haalde haar schou
ders op en Joke liep de trap af naar de
straat, nagestaard door haar dorpsge-
note. Wonderlijk meisje toch, die Joke
van Vliet. Leefde zo haar eigen leventje
en bemoeide zich haast nergens mee,
Verenigde Naties als internationaal po
litiek vredes-instituut, des te erger, om
dat de bijeenkomst in dit opzicht insol
vent bleek te zijn!
Besparing door het gebruik
van luchtbanden.
De sterk voortgaande mechanisering
van de landbouw, noodzakelijk door het
grote tekort aan landarbeiders, heeft ge
leid tot een intensief gebruik van lucht
banden. Alleen reeds voor tractoren zijn
eeh 130.000 banden in gebruik, terwijl
voor landbouwwagens het aantal nog
veel hoger ligt. Niettemin zijn er nog tal
van landbouwwerktuigen, die voorzien
zijn van houten of ijzeren wielen. De
trekkracht, nodig om dergelijke werk
tuigen speciaal over akkers voort te be
wegen, is aanzienlijk.
Het zou dan ook een grote besparing
betekenen, wanneer in de landbouw
luchtbanden algemeen zouden worden
toegepast; temeer daar de kosten van
een dergelijke toepassing niet zo hoog
zijn, omdat voor landbouwtractie spe
ciale banden verkrijgbaar zijn, die veel
lager in prijs liggen dan autobanden.
Deze banden worden vaak door de ban
denfabrieken gemaakt, doch zijn ook
leverbaar in de vorm van vernieuwde
autobanden, die door coverbedrijven
worden geleverd. Het is echter altijd
zaak de landbouwband niet te gebrui
ken voor motorvoertuigen, die sneller
dan 40 km. per uur rijden, omdat de
band daar niet sterk genoeg voor is.
Voor de landbouw is in het bijzonder
de lagedrukband van betekenis. Het ken
merk van dit type is, dat dit een breed
loopvlak heeft en minder hard opge
pompt wordt dan een normale band.
Deze banden deuken dus bij het rijden
meer in en vereisen bij het rijden over
zachte, oneffen bodem hiinder trek
kracht, ook al omdat de aarde gemak
kelijk van de band loslaat. Een veel ge
vraagde soort lagedrukband is de vlieg
tuigband, die door zijn grote soepelheid
en breedte slechts in geringe mate in
de bodem zakt. De beiparing door het
gebruik van luchtbanden is het grootst,
wanneer men bijzondere zorg besteed
aan tractor- en landbouwbanden. Men
dient daarvoor regelmatig op band-
spanning, op over- en onderbelasting te
letten alsook op beschadigingen die
steeds direct gerepareerd dienen te wor
den. Is de band versleten, dan moet men
niet klakkeloos een nieuwe kopen, doch
..eerst nagaan of deze niet gecoverd of
verzoold kan worden, waardoor onge
veer de helft van de aanschafwaarde
bespaard wordt.
8e Beroepsvervoercongres
Op 24 Augustus as. wordt het Achtste
Beroepsvervoercongres gehouden teEm-
liet zich zelden of nooit in het dorp zien
en was nergens lid van.
Grootsigheid, zeiden sommigen in
Jufferidadorp. Joke van Vliet was ech
ter helemaal niet trots, ondanks het
feit, dat haar vader ongeveer de groot
ste boerderij in de Jufferidapolder be
zat. Joke was echter teruggetrokken.
Een droomster, had vader van Vliet al
zo vaak gezegd.
Joke liep met de handen diep in haar
mantelzak door de stad. Ze had nu al
spijt van haar enigszins bitse antwoord
aan Bep Numan. Bep kon toch niet be
grijpen, dat ze veel liever alleen was.
Doch nu kon ze ook niet met de tram
van tien voor half tien naar huis gaan,
dat zou te doorzichtig zijn. Nu ja, dan
maar met de laatste.
In een der winkelstraten gekomen,
liep ze een cafetaria binnen en be1 telde
koffie met koek. Peinzend lepelde ze in
haar koffie en keek eens in het rond.
Er zaten maar enkele jnensen, meest
jongelui. Aan de toonbank, op hoge
krukken, een paar mannen, die druk
in gesprek waren met. de buffetjuffrouw
Boven alles uit hoorde ze een bekende
stem. Joke luisterde nu met meer in
teresse en keek naar de spreker. Doch
deze zat met zijn rug naar haar toe,
zodat ze zijn gezicht niet kon zien. Aan
de stem te oordelen dacht ze dat het
Klaas van der Waal was. Wonderlijk,
dat je in Rotterdam nu altijd en over
Bovengenoemd comité verzoekt
alle inwoners van Breskens op 13,
14 en 15 Augustus
meioord in de Noordoostpolder. Aan het
Congres is een zeer interessante excur
sie verbonden, die vele honderden
transportonderenmers - leden van de
N.O.B. Wegtransport - naar Nederlands
„twaalfde provincie" zal voeren, om daar
eens kennis te nemen van onze nieuwe
landaanwinst, alsmede van de toekomst
mogelijkheden, die de Noordoostpolder
in zich bergt.
De Beroepsvervoercongressen van de
N.O.B. Wegtransport hebben voorname
lijk ten doel, het inzicht van de trans
portondernemers in de bedrijfsproble-
men te verdiepen. Dit Beroepsvervoer
congres belooft voor de transportonder
nemers wel zeer interessant te worden.
De eigenlijke Congresbijeenkomst zal
worden geopend door Zijne Excellentie
Mr J. Algera, Minister van Verkeer en
Waterstaat. De Plaatsvervangend Land
drost van de Noordoostpolder, de Heer
Dr A. Blaauboer, zal voor de beroepsgoe-
derenvervoerders het onderwerp „Ont
staan en ontwikkeling van de Noord
oostpolder" behandelen, terwijl voorts
de Heer Mr D. G. W. Spitzen, Secreta
ris-Generaal van het Ministerie van
Verkeer en Waterstaat, een causerie zal
houden over „Vervoer, N.O.B. en Aard
rijkskunde".
De excursie, welke thans in verband
met het Achtste Beroepsvervoercongres
is georganiseerd, begint met een bus
tocht over de nieuwe dijk vanuit Har
derwijk naar Lelystad langs de toekom
stige Oostpolder. Vanaf Lelystad gaat
het dan p. boot naar het „eiland" Urk.
dat op 24 Aug. a.s. een ware invasie van
Nederlandse transportondernemers zal
beleven, want het programma voorziet
tevens in een wandeling van ruim een
half uur over het voormalige eiland.
Dan volgt een tocht per autobus door
de Noordoostpolder naar Emmeloord.
waar het eigenlijke Congres zal plaats
vinden. Na de Congresvergadering ver
enigen de Congresdeelnemers zich met
de genodigden aan de Congresmaaltijd,
welke altijd een evenement op zichzelf
is, daar de maaltijd voor de transport
ondernemers immer een gunstige gele
genheid biedt, om onderling van ge
dachten te wisselen met betrekking tot
de gemeenschappelijke vakbelangen.
Na de maaltijd volgt dan tenslotte
nog een bustocht door de Noordoost-
polder in oostelijke richting, waarna de
deelnemers resp. worden teruggebracht
naar Kampen, Zwolle en Harderwijk.
Burgerlijke Stand
GEMEENTE GROEDE
over de maand Juli 1955.
GEBOREN: 7, Adriaan Jacob Jan, zn.
van J. A. Versprille en van D. M. de
al Idadorpers tegenkwam!
Vlug dronk ze haar koffie uit en be
taalde. Terwijl ze naar de deur liep,
voelde ze, dat iemand haar nakeek.
Langs de étalage gaande, keek ze even
naar binnen en hun blikken ontmoetten
elkaar. Ja, het was Klaas. Enfin, zewi;
weer buiten. Met hem zou ze, van alle
dorpsgenoten, wel het laatst willen pra
ten. Klaas van der Waal, waarover zulke
gekke praatjes liepen in het dorp
Ze liep langs de verschillende étalages
en stond hier en daar even stil. Was ze
maar rustig met Bep meegegaan, dan
had ze nu al in de tram gezeten. Ze kon
eigenlijk wel een uurtje naar de Cineac
gaan. Dat verzette tenminste wat. Om
nu nog anderhalf uur in de stad rond
te dwalen
In de bioscoop was het al evenmin
druk. Joke keek naar de beelden op het
witte doek, maar haar gedachten zwier
ven, als gewoonlijk, elders. Straks zou
ze haar typediploma hebben, en dan?
Vader had al eens gevraagd wat voor
plannen ze verder had. Gelukkig was ze
geheel zelfstandig. Het boerenbedrijf
had nimmer haar bekoring. Reeds in
haar prille jeugd stond het bij haar
vastgeen boerin. Er waren immers nog
drie broers, dus vader had keuze genoeg
en geen gebrek aan arbeidskrachten.
Zij wilde leren en dan wat anders doen.
Toen ze veertien jaar was, stierf moe
der. Geheel onverwachts. Een verwaar-
