Vulpen
Nieuws
u-an. o-u~e>i de qSien^en
CIRKELGANG
Stichting 1940-1945
Land- en Tuinbouw
DE SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
10e Jaargang Nummer 533
Vrijdag 15 APRIL 1055
Drukkers-UitgeverijFirma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
"N
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs:
f 1,10 par kwartaal; franco
per post f 1,25
Prijs der advertentiën:
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen'' 10 cent extra,
De Zweedse en Zwitserse spoor
wegen hebben voor al hun nieuwe
treinstellen en autobussen bekledings-
stoffen van perton besteld omdat die,
naar het oordeel van de respectievelijke
directies, beter bestand zijn tegen het
regelmatige gebruik en ook beter schoon
gehouden kunnen worden. De spoor
wegen van de Duitse Bondsrepubliek
hebben er, op proef, de restauratie
wagen van de zogenaamde „Blauen
Enzian" van laten voorzien in combi
natie met een modern verend vulsel,
zullen die zetels zich zeker in de gunst
van het dinerend en souperend publiek
verheugen.
Na een lange ontwikkelingsgeschie
denis zijn enige chemici erin geslaagd,
een stof samen te stellen voor de rei
niging van fijn perion ondergoed, kousen,
enz., die deze textielsoort só zuivert,
dat zij werkelijk „als nieuw" blijft. De
officiële benaming is Tanginon, maar
het is mogelijk, dat het in Nederland
anders zal gaan heten. Merkwaardig
is, dat Tanginon gewoon tussen andere
middelen door mag worden gebruikt.
Overigens blijft de stelregel van kracht,
dat men goederen van kunstweefsels
nooit erg vuil moet laten worden en
dat het wassen hoofdzakelijk spoelen
moet zijn.
Bij de jacht op walvissen wordt
met de harpoenwerper - gebruik ge
maakt van vanglijnen, die een vrachtje
moeten kunnen trekken, dat gelijk
staat aan het gewicht van een goede
rentrein van dertig wagons, met ieder
twintig ton vracht. Dat zegt wel iets
over het type vis en het lijntje
Men moet hiervoor dan ook extra
zware touwen hebben van de beste
kwaliteit, al zijn die soms lastig te
hanteren. Perion heeft uitkomst ge
bracht door de fabricage van vang
lijnen, die de helft dunner en lichter
zijn, terwijl ze in negen van de tien
gevallen meer aan kunnen dan maxi
maal mag worden verlangd. Zo helpt
het perlon-touw mee om meer marga
rine en zeep te fabriceren.
In Engeland wil de traditie, dat
bruidjes op de grote dag een kransje
van kunstbloemen in het haar dragen.
Niet zomaar wat, doch heel nauwkeurige
FEUILLETON
Een Westfriese roman
door MAARTJE ZELDENRIJK
3'
Maar zijn broer liet zich niet ver
murwen. „Wat jij in deze ongelukkige
tijd wilt doen moet jij weten, maar
van mij krijg je geen cent. En daar
mee uit. Dat is parasiteren op de
ellende van deze tijd en dat is nooit
goed. Daar zal ik tenminste niet aan
meehelpen".
En wat Bert ook probeerde, de por-
temonnaie van Wim bleef in zijn zak
en Bert kwam zonder een cent rijker
thuis, maar spinnijdig, omdat hij het
zo begeerde geld niet los gekregen
had.
Groot was Wim's verbazing, toen
hij de Zaterdagavond daarop naar bed
gaande in de slaapkamer, die hij met
Bert deelde, een splinternieuwe fiets
zag staan.
nabootsingen, met smaak gerangschikt.
De laatste jaren wordt dit gebruik in
het land van John Buli meer in ere
gehouden dan ooit en de vraag naar
kunstbloemen wordt zodoende steeds
groter. Het zal wel niet algemeen be
kend zijn, dat e. e. a. afhankelijk is van
invoer uit Duitsland
Toen in 1945 de oorlog
in Europa ten einde was,
stonden vele fabrikanten
voor de taak een totaal ver
woeste fabriek weer op te
bouwen. Dit was ook het
geval met de hele hoeden-
industrie van West Duitsland.
Maar gezien het feit, dat zij thans weer
een grote rol speelt in de internationale
handel, mag wel eens worden gezegd,
dat het haar niet aan moed en door
zettingsvermogen heeft ontbroken. Het
begrip „opvoering productiviteit" is
haar niet vreemd. Schuilt hierin geen
waarschuwing
Brandweerdeskundigen, die hebben
kennis gemaakt met de nieuwste perion-
slangen zijn van mening, dat elk corps
bij vernieuwing van uit
rusting op dit materiaal
zal moeten overgaan.
Perlon-slangen verdra
gen een waterdruk van
veertig atmosferen en
hoeven na gebruik niet
te drogen worden gehan
gen.
Er zijn schoenveters
van perion in de handel,
die driemaal langer mee
gaan als andere. De uiteinden zijn dicht-
gesmolten, zodat metalen dopjes over
bodig zijn geworden. J. P. d. K.
In het kader van de inzamelingsactie
heeft de Stichting zich gewend tot een
groot aantal verenigingen in den lande,
met het verzoek een bedrag te willen
aizonderen uit de verenigingskas ten
bate van de Stichting 1940-1945 als
gift van dankbaarheid voor de bevrij
ding, waardoor ook het Nederlandse
verenigingsleven, hetwelk door de be
zetter was lamgelegd, zich vrij heeft
kunnen ontplooien.
Zeer veel gunstige reacties komen
thans reeds dagelijks bij het Hoofd
„Hoe kom je daaraan?" vroeg hij,
onafgebroken starend naar het glim
mende vehikel.
„Dat doet niets terzake," antwoordde
Bert. „Je ziet wel, dat ik ook wel
van anderen geld kan krijgen, als het
nodig is. En kijk nou maar niet zo
gek, want de fiets is niet gestolen
maar eerlijk betaald. En ik heb nog
veel meer".
Tot Wim's nog grotere verbazing
opende Bert een koffer, die hij van
onder zijn ledikant te voorschijn haalde
en toonde Wim een aantal pakjes si
garetten, dozen sigaren en pakjes tabak.
„Dat staat hier allemaal goed en het
eet geen brood. Dat hele geval heeft
me honderd gulden gekost. Als we
een jaar verder zijn maak ik er met
gemak duizend van. Negenhonderd
gulden verdiend en op een gemakke
lijker manier dan jij met je kladderij".
„Maar niet zo eerlijk".
Bert snoof verachtelijk. „Eerlijk?
Wat is eerlijk? Wij hebben de laatste
jaren altijd gezeten in het hoekje, waar
de slagen vielen en wij bleven wat we
waren arme drommels. En als we ons
bureau van de Stichting 1940-194 5,
Heerengracht 527, Amsterdam, binnen.
Natuurlijk is het onmogeiijk gebleken
door afzonderlijke aanschrijvingen alle
Nederlandse verenigingen te bereiken.
De Stichting vraagt dan ook aan de
besturen van de niet-aangeschreven
verenigingen desondanks toch het be
sluit te willen riemen tot het zenden
van een jubileumgift aan de Stichting
op het bekende gironummer 194045.
Laat op elke agenda van de eerst
volgende vergadering van alle vereni
gingen als eerste punt komen gift aan
de Stichting 1940-1945.
Electrische kracht in da landbouw.
In de loop der jaren is de electrici-
teit ook op vrijwel aüe boerderijen,
die eertijds er van verstoken moesten
blijven door hun afgelegen ligging, bron
van licht en warmte geworden. In de
meest uiteenlopende toepassingen ge
niet nu ook de landbouw van haar
zegeningen; vooral in de electrische
kracht schuilen voor de bedrijfsarbeid
nog vaak onbekende mogelijkheden,
die algemene aandacht verdienen.
De moderne electromotor is hier de
krachtbron en kan allerlei vermoeiend
en tijdrovend werk verrichten als dor
sen, stro- en bieten snijden, malen,
pompen, zagen, enz. De voortschrijdende
techniek heeft onvermoeid gestreefd
naar perfectionnering en verbetering
van de electromotor. Een voorbeeld
van wat men bereikte is de Heemaf
S.K.A.-motor, een uitvinding, die het
gebruik van electriciteit voor kracht
doeleinden zeer heeft bevorderd. De
reden van dit succes schuilt in de eerste
plaats in eigenschappen van de motor,
die vooral ook voor land- en tuinbouw
als eisen worden gesteld
Voorbeelden hiervan zijn: de een
voud van uitvoering en bediening, zo
dat, waar een krschtwerktuig nodig is,
practisch gebruik direct mogelijk is;
de druipwaterdichtë uitvoering zorgt
er voor, dat geen neervallend water
in de motor kan dringen; de lager-
schilden hebben n.l. slechts aan de
onderzijde een opening voor de lucht-
circulatie. Een bizonderheid is ook de
rotorconstructie, die doordat hij op een
speciale manier werd uitgevoerd, de
rotor vrijwel onverwoestbaar maakt.
De electromotor verdient een ruime
zelf niet uit het moeras tillen dan
zakken we er, zeker in deze tijd, steeds
dieper in. Nee, broeder, werk jij maar
hard hoor voor je vier en twintig gul
den. Ik zal m'n kans benutten en ik
verzeker je, dat ik geld verdienen zal.
Tenminste als de oorlog niet opeens
afgelopen is vandaag of morgen, want
dan heb ik natuurlijk pech gehad".
En grinnikend kroop de jongen in
zijn bed. Wim was te verontwaardigd
om te antwoorden. Evenwel, de woor
den van zijn broer brachten hem tot
nadenken. Hij rookte zelf graag een
sigaret en ais er straks niks meer te
koop zou zijn, wat dan? Hij moest
ook maar eens wat inslaan. Niet teveel
natuurlijk, maar voor eigen gebruik.
Of, wat nog beter was en goedkoper:
een paar pakjes shag en vloeitjes.
Maandag zou hij het meteen maar
doen.
HOOFDSTUK XII.
Aart had zijn fiets nagezien en
bracht nu op zijn beurt zijn broer naar
de tram. Zelf ging hij op de fiets,
want hij wilde op alles voorbereid zijn
toepassing in land- en tuinbouw. Hij
heeft die reeds gevonden, maar bij de
voortgang van de motorisatie in het
moderne landbouwbedrijf kan aan de
electrische krachtbron nog een grotere
plaats worden ingeruimd.
Hierdoor verkrijgt de ondernemer
immers de beschikking over een onge
kend aantal paardekrachten, dat naast
bedrijfszeker en voordelig ook vlug en
veilig is.
BURGERLIJKE STAND.
Gemeente SCHOONDIJKE
over de maand Maart 1955
GEBOORTEN: 15, Cornelis Pieter, zn.
van Cornelis H. van Kouwenberg en
van S. M. Schieman.
HUWELIJKEN: Geen.
OVERLIJDEN: 4, (te Tilburg), L. M.
Hendrikse, 32 j 13, M. Kotvis, 69 j.,
echtgenote van P- i. Haartsen: 19, E.
M. Hogerheide, 42 j., echtgenote van
S. J. de Kok.
INGEKOMEN: I, M. L. J. de Schipper
van IJzendijke, Mauritsweg 10 naar
Cransbergstr. 6: 5. E. M. van Dieren-
donck, van IJzendijke. A 19 naar O 36:
15, R. Joosse, van Nieuw- en Sint
Joosland, Rijksweg 62 naar Midwoudse-
str. 8; 16, J. B. Matthijsse, van Melis-
kerke. C. Jasparsestr. 8 naar Midwoud-
sestr. 8.
VERTROKKEN: 17, C. J. Quist, van
Willemsweg 21 naar 's-Gravenhage,
Thorbeckelaan 687; 18, R. E. I. van
Dijk. van Pr. Beatrixstr. 24 naar Oost-
burg, Bredestr. 26; 24. L. J. van der
Sanden en gezin, van Midwoudsestr. 12
naar Canada, Halifax.
Stijging tegoed
Nutsspaarbank Oostburg
Gedurende het te kwartaal 1955
steeg het inleggerskapitaal bij de
Nutsspaarbank te Oostburg van
f 1.848.760,69 tot f 2068.468,53.
Ingelegd werd f 497.173,64 en terugbe
taald f 277.465,80. Meer ingelegd dan
terugbetaald f 219.707,84.
Het aantal rekeningen steeg van 1584
tot 1625. Nieuw uitgegeven boekjes 74.
Smoor de Hulster, Breskens
Voor een
goede
en daarom in het afgelegen „Bouw-
lust" zijn fiets bij de hand hebben.
Onderweg zagen ze een sigarenwin
kel die reeds open was. „Wacht even,"
zei Wim, van de bagagedrager sprin
gend, „even een pakje tabak kopen".
Aart wachtte geduldig tot Wim zijn
inkopen gedaan had, maar toen men
een vijfhonderd meter verder gereden
was, sprong Wim opnieuw van Aart's
fiets en zei-. „Wacht even," waarna hij
in een andere sigarenwinkel verdween.
„Zeg," informeerde Aart, loen ze
weer verder gingen, „wat ben jij eigen
lijk van plan? Een sigarettenwinkeltje
beginnen in de Beemster?"
„Wie weet," antwoordde zijn broer,
raadselachtig glimlachend. „Ik heb nu
maar graag een beetje voorraad".
„Gunst, daar zeg je zowat," zei Aart
opeens, nadat hij even nagedacht had.
„Da's nog zo gek niet". En bij de
volgende sigarenwinkel, die reeds open
was, stopte hij uit eigener beweging
en ging naar binnen om inkopen te-
doen. Maar ze kregen elk maar één
pakje shag.
Toen Aart even later echter weer