CORSETTENOOSTburo
Ontmoetingen
in Qanada
DEZWARTEVLEK
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAAN DEREN
8e Jaargang Nummer 449
Vrijdag 28 AUG. 1953
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,25
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen'', 10 cent extra
MEDISCHE
Wie naar landen ais Australië en
Canada trekt en het kleine, dichtbe
volkte Nederland in rijn gedachten
meeneemt, moet wennen aan de ruimte,
aan de ongelooflijke uitgestrektheid van
die landen.
Het is heel moeilijk zich zo grote
ruimten voor te stellen met, in Canada,
een bevolking die slechts weinig groter
is dan in Nederland. Iedere emigrant,
en vooral wie zich naar het Westen
begeeft, moet zich een nieuw ruimte
begrip en afstandsgevoel aanmeten.
Uren- en dagenlange treinreizen langs
meren, ieder zo groot als de Noordzee,
door de woestenij van Centraal Canada,
rotsen, bossen, meren, bij duizenden,
door de verre prairies, nu de graan
schuren van de wereld, door de bergen
van de Rockies en dan nog een dag
in de trein om Vancouver te bereiken.
Canada is niet alleen groot, het is
ook rijk. Niet in die zin dat het goud
op straat ligt. Integendeel: uiterlijk
maakt Canada in geen enkel opzicht
een overdadige indruk. Het aanzien is
eenvoudig. De Canadees zoekt het be
paald niet in het uiterlijk. Hij gebruikt
zijn geld beter, namelijk om zijn wer
kelijke rijkdom tot ontwikkeling te
brengen.
Canada bezit werkelijk alles: er is
geen mineraal ter wereld of het wordt
er gevonden; er is waterkracht om
mijnen en industrieën de nodige ener
gie te leveren; er is kapitaal om de
enorme ontplooiing te financieren; er
is een agrarisch bestel dat een even
wichtige economie verzekert. En de
Canadees heeft het organisatietalent
om de ontwikkeling van zijn land te
leiden.
Er is een tekort aan mensen. Hierin
moet voorzien worden om de indus
triële projecten, die in opbouw zijn te
bemannen, om de agrarische productie
op peil te houden en om de stijgende
behoefte aan ambachtslieden te bevre
digen. Er zijn plaatsen zonder bakker,
zonder slager of zonder electricien. Er
is mankracht nodig en daarom maken
de emigranten, die aanpakken, door
zetten en doorzweten, het goed. Voor
al, nadat zij over hun „doofstomheid"
als zij geen Engels kennen en over de
eerste aanpassingsperiode heen zijn.
De emigranten hebben het lang niet
FEUILLETON
71. door NIEK VAN DER ZWAAN.
Ze had rustig de avond afgewacht
in haar hotel. Wel had ze post kun
nen vatten voor het bankgebouw,
maar het zou al heel toevallig geweest
zijn als hij er juist nu was gekomen.
Nu was ze in zijn nabijheid. Ze
voelde het en zenuwachtig beefden
haar handen. Ze wilde niet langer
wachten. Haar hart trok naar de man,
die ze liefhad en die ze wilde redden
van de ondergang.
Nummer 39 was een café, zoals de
meeste andere percelen. Nog eens
aarzelde ze, toen ze voor de deur van
nummer 39 stond. Hier klonk geen
muziek maar enkel zacht stemmenge-
roes. Resoluut draaide ze de klink om
en trad binnen.
De kroeg was halfvol mannen en
vrouwen, die er zaten te roken en te
drinken. Ergens in een hoek stond de
tapkast, waarachter een welgedane
zo gemakkelijk als in Nederland; er
wordt langer en harder gewerkt; va-
cantie is een onbekend begrip, levens
afwisseling is er geringer, de woning
kaler, maar men voelt zich desondanks
gelukkig, want er is een allesoverheer
sende levensprikkel. Men heeft het
gevoel: dit land geeft ons een faire
kans, de eerlijke mogelijkheid om pre
cies datgene te bereiken wat er in ons
zit, wat wij kunnen bereiken. En het
zelfde geldt voor de kinderen, ook zij
krijgen een ruime en eerlijke kans.
Toen na de oorlog - in 1946 - de
emigratie uit Nederland naar Canada
aanving, riep de Canadese regering
particuliere, meest kerkelijke organisa
ties te hulp, doch ook deze hadden
nog geen ontwikkelt apparaat. Dit is
nu geheel anders. Zowel de regering
als de kerken hebben over het gehele
land verspreide en goed ingewerkte
organisaties, die de emigrant, waar hij
ook komt, opvangen en in grote on
derlinge samenwerking in een geschikte
werkkring plaatsen. Voor kleinere ge
zinnen wordt het huisvestingsprobleem
tegelijk bij aankomst geregeld, voor
grotere gezinnen dient dit vooraf te
geschieden.
Om zich later met succes te vesti
gen moet de emigrant tijdens zijn
aanlooptijd zo dicht mogelijk met zijn
neus op de kans zitten, die het land
biedt. Nu vindt men deze kansen overal
verspreid, doch wel in het bijzonder
in de nieuwe ontwikkelingsgebieden.
Hier vindt de boer en de tuinder nog
zeer goede grond tegen lage prijzen,
hier zijn nog de plaatsen zonder bak
kerij, slagerij enz.
Het Peace-River gebied, district in
het N.W. van Alberta, is tweemaal zo
groot als Nederland en staat aan het
begin van zijn ontwikkeling. Honderd
duizenden hectare grond wachten nog
op ontginning, terwijl de landverove-
ring hier 700 km NW van Canada's
olie-hoofdstad dag in dag uit voort
gaat. Er is olie in Peace-River gevon
den; een mijngebied ligt ten Noorden
er van. De afzet van de producten is
verzekerd.
waard met critische blik de binnenge-
komene taxeerde. Miep was zich be
wust, dat veler ogen op haar gericht
waren, toen ze binnenkwam, maar ze
trok er zich niets van aan en toen
haar ogen enigszins aan het scherpe
licht gewend waren keek ze rond, of
ze Wijnandse kon ontdekken. Maar
wie ze zag, Ger was er niet.
Ze slaakte een zucht van teleurstel
ling. Tegenover de tapkast ontdekte ze
een leeg tafeltje en daaraan nam ze
plaats. De waard schoof achter zijn
domein vandaan en kwam breed naar
haar toe.
Kalm bestelde ze een glas bier en
toen dit even later door dezelfde man
gebracht werd, opende ze haar tasje,
haalde er een bankbiljet uit dat ze de
man omzichtig in de hand drukte en
zei: „Vertel me eens, waar ik de
Hollander kan vinden. Ik moet hem
dringend spreken".
De waard stopte achteloos het
briefje in zijn zak, maar zijn geoefende
ogen hadden onmiddellijk ontdekt, dat
het een behoorlijk bedrag vertegen
woordigde. Hij krabde zich eens ach-
Twee jonge tuinders, verleden jaar
Mei gearriveerd, hebben een stuk land
dat er oorspronkelijk uitzag als een
kaal voetbalveld, opgekweekt tot een
bedrijfje dat dit jaar voor 15.000 dol
lar produceert, waarvan de eigenaar
en ieder van hen beiden een derde
verkrijgen. Enkele kilometers verder
een veebedrijfje van een Nederlander,
die ontdekt heeft, dat het district een
groot tekort aan veebedrijven heeft. In
de volgende plaats een old-timer, 25
jaar geleden geëmigreerd, maar nu dan
ook met 5 zonen in het bezit van 6
landbouwbedrijven, tezamen 900 ha
groot.
In Fairview, een plaatsje met een
nieuwe moderne landbouwschool, waar
ook de emigrantenzonen en -dochters
hartelijk welkom zijn, is de model
melkinrichting van de heer Pont met
zijn energieke jonge Canadese vrouw.
Het dorpsbestuur had - voordat deze
vestiging plaats vond - een stemming
uitgeschreven onder de burgerij of
men gepasteuriseerde melk wenste of
niet. Er waren maar twee stemmen
tegenvan de twee Chinezen die de
plaatselijke milkbar exploiteren en die
nu de grootste klanten zijn.
In Spirit River woont de familie
Mollinga uit Ede, vijf jaar geleden ge
ëmigreerd en thans verheugd met de
geboorte van een drieling, een gebeur
tenis, waarmede de gehele plaats
enthousiast meeleeft. Ook in de vorm
van: bij aankoop van één wieg, twee
wiegen cadeau. Ik wilde niet achter
blijven. De juffrouw die mij in een
willekeurige winkel hielp bij het uit
zoeken van drie kleinigheidjes wist
mijn probleem direct op te lossen2
rose en 1 blauwe. De vader vestigde
zich als electriciën en maakt het pri
ma. Datzelfde geldt voor zijn honderd
duiven, een liefhebberij die hij niet
behoefde te offeren.
Natuurlijk is het niet alles rozegeur
en maneschijn. Het is hard werken,
zwoegen en ploeteren, maar er is ook
de goede kans.
In het hartje van Manitoba woont
een familie uit Putten, waarvan de
man tijdens de verschrikkelijke ge-
ter zijn oor en was kennelijk in twee
strijd.
„Tja," zei hij, een uitvlucht zoekend,
„er komen hier zoveel mensen, Hol
landers en andere, weet ge en het zal
de vraag zijn, of ik de Uwe kan
vinden".
Miep dronk van haar bier, zonder
blikken of blozen, hoewel ze bier al
tijd afschuwelijk had gevonden en
haalde ongeduldig de schouders op.
„Ik weet, dat hij hier regelmatig
komt," zei ze op zachte toon. „En je
kunt straks nog zo'n briefje krijgen,
als je me bij hem brengt. Ik zal er
voor zorgen, dat je er geen last mee
krijgt".
Nog steeds was de waard in twee
strijd. Achterdochtig keek hij n.:ar de
jonge vrouw in de bontmantel. „Awel,
ge zijt toch niet van de poiies?"
„Welnee, man, hoe kom je daar bij.
Ik ben zijn zuster".
„Ja, dat verandert de affaire, zulle.
Ik zal es zien, wat ik doen kan
„Best, maar laat het niet te lang
duren".
De waard ging terug naar zijn tap-
beurtenissen in 1944 - hij was toen
48 jaar oud - de dodendans ontspron
gen was. Vier jaar geleden waren zij
geëmigreerd met 4 zonen en 2 doch
ters, met achterlating van hun boer
derij van 7 ha. Hij bezit nu op af
betaling een bedrijf van 650 ha.,
dus bijna 100 x zo groot als zijn Put-
tens bezit. Zij, in het zwart met strak
gekamde haren, zo van de Veluwe,
was de zuinige beheerster van deze
'reuzenonderneming en het centrale
punt, de motor van het gezin.
Ook treft men dwazen aan. Lieden
die er niets van begrijpen. Een jonge
man, juist aangekomen en geplaatst
bij de beste boer van het district, had
de mond vol over de krenterigheid van
de Canadese boeren. Hij bleef er niet
langer, want als arbeider in het nabij
gelegen krankzinnigengesticht verdien
de je wel 50 dollar in de maand meer.
Daar ging hij heen. Deze jongeman
vergat dat ook de Canadese boer de
Nederlandse kat uit de boom kijkt.
Was hij gebleven en had hij getoond
- ook voor 50 dollar minder - wat in
hem zathij zou over één of twee
jaar de beste boerderij van het district
hebben kunnen overnemen. En nu?
Van de hak op de tak springend voor
wat meer geld, is hij bezig zijn toe
komst te verknoeien.
Niet iedereen is geschikt voor emi
gratie. Om langs deze weg een toe
komst te maken, moet men tot de
doorbijters behoren. Een emigrant
moet offers kunnen brengen, moeilijk
heden en tegenslagen overwinnen,
doorzetten en aanpassen. Lang niet
iedereen is geschikt voor emigratie.
Bovendien is Canada niet geschikt
voor iedere emigrant, zelfs al is hij of
zij de beste doorzetter.. Canada heeft
een lange winter en veel beroepen zijn
zeer gevoelig voor dit seizoen. Voor
emigranten in zulke beroepen zijn er
even goede of zeifs betere mogelijkhe
den elders op onze wereldbol bijv. in
Australië, waar men in alle beroepen
het gehele jaar door kan werken en in
Zuid-Afrika, Nieuw Zeeland en Bra
zilië waar hetzelfde geldt.
Aan goede emigratie-mogelijkheden
is geen gebrek, tenminste voor wie
geschiktheid tot emigratie bezit. Op
goede emigranten komt het aan.
Nog altijd zijn er stakkers, die me
nen, dat men in een Engels sprekend
land zelfs als doofstomme succes kan
bereiken. Zij geven de schuld aan dat
kast en dacht na. Miep hield hem in
het oog. Ze was er van overtuigd, dat
Wijnandse in de onmiddellijke nabij
heid was Maar waar? Ze had er als
nog geen flauw idee van.
Er gingen een paar minuten voorbij
en toen wenkte de waard haar, haast
onmerkbaar. Ze begreep hem onmid
dellijk en stond op, waarna ze hem
volgde. Door een tussendeur kwam ze
in een nagenoeg duistere gang. Maar
ze had geen angst. Ze had slechts één
verlangen: naar Ger!
De tocht door de donkere gang
scheen eindeloos. Maar opeens bleef
de man staan en opende een deur.
Een hel lichtschijnsel kwam het twee
tal tegemoet en de waard liet haar
naar binnen gaan. „Daar zit hij,"
fluisterde de man. „Maar vertel hein
niet, dat ik U hierheen gebracht heb
Ze haalde het tweede bankbiljet te
voorschijn en drukte dit veelbeteke
nend in zijn vette hand. Daarna sloot
de waard de deur achter haar dicht.
Ze bevond zich nu in een kleine
kamer, waar slechts drie tafeltjes ston
den. Aan elk van deze drie tafeltjes