MALARIA-MUGGEN
Jubileum
Mij. voor Ooit- en Tuinbouw
DE ZWARTE VLEK
E SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAAN DEREN
8e Jaargang Nummer 444
Vrijdag 24 JULI 1953
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,25
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
vy
zijn en hen eren, door zoveel mogelijk
in hun gedachtengang door te werken,
aangepast aan de vragen van de dag
van heden.
In September a.s. zal er bij gelegen
heid van het 75 jarig bestaan een ge
westelijke tentoonstelling van bloemen,
fruit en groenten worden gehouden te
Groede. Deze zal weer behoorlijke gel
delijke offers vergen. We vertrouwen
er op, dat u ons werk als een West
Zeeuws-Vlaams werk zult beschouwen
en het belang daarvan zult willen
steunen met een geldelijke bijdrage
en/of medaille voor de beste inzending
van bloemen, fruit of groenten.
Wij zullen uw giften met grote dank
baarheid ontvangen en verantwoorden
in het officiële tentoonstellingspro
gramma. M. MAAS, Biervliet.
Nu de zomer in 't land is, worden
we meer of minder zachtzinnig
dikwijls herinnerd aan het bestaan van
muggen.
In het Verre Oosten heeft men er
echter in elk jaargetijde mee te maken
en speciaal de soort, die de malaria
verspreidt, vormt een ernstig gevaar.
In Beiroet, de hoofdstad van de
Libanon, is nu een voorlichtingsbureau
opgericht voor de bestrijding van de
malaria. Een van haar taken is, grotere
bekendheid te geven aan het model
van de muggen. Op de foto is Dr. C.
K. Jones bezig het door zijn vrouw
(rechts van hem) vervaardigde mo
del van een malariamug in elkaar te
zetten, waarvan er weldra enige dui
zenden zullen worden verstuurd aan
dokters in alle Arabische landen. De
gelden hiervoor zijn verstrekt door de
Wereld-gezondheidsorganisatie van de
Verenigde Naties.
J. P. de Klerk
In verband met het 75-jarig bestaan
van de Maatschappij tot bevordering
van Ooft- en Tuinbouw in West Z..V1.,
heeft het bestuur aan de bestuursleden
der plaatselijke afdelingen, burgemees
ters en gemeentebesturen in West Z.-
VI. en particuliere belangstellenden, de
volgende circulaire gericht
Dit jaar is het 75 jaar geleden, dat
de Maatschappij voor Ooft- en Tuin
bouw werd opgericht onder leiding van
wijlen de heer Vorsterman van Oyen
FEUILLETON
67. door NIEK VAN DER ZWAAN.
Eenmaal had Aagje zich in een boze
bui laten ontvallen„Ik ben geen
schoolmeisje," maar het antwoord dat
de tactloze Gonnie daarop gegen had,
wierp slechts olie op het vuur. „Neen,"
had ze snijdend gezegd, „in dat geval
zou ik je een pak slaag gegeven heb
ben".
Wijnandse poogde meermalen de
gemoedeten te sussen. En hoewel hij
er op wees, dat Aagje tot nu toe al
tijd een voorbeeldige kracht was ge
weest in de keuken, Gonnie had nu
eenmaal iets tegen haar en het hielp
niet veel.
Zodoende was hij ook vaak prikkel
baar, iets, wat zijn personeel niet ge
wend was en zij bemerkten al dra,
wie eigenlijk de hoofdschuldige was.
Gonnie de Rooij was nu eenmaal niet
gezien onder haar stadgenoten, doch
als mevrouw Wijnandse verspeelde ze
te Aardenburg. Bij hem zat het streven
voor, al het mogelijke te doen, om
West Z.-Vl. tot groei en bloei te bren
gen. Het is altijd moeilijk vast te
stellen in hoeverre dat doel bereikt is,
omdat nimmer na te gaan is, hoe het
zijn zou als de oprichting niet was
geschied. En ook, omdat men onvoor
ziene factoren nimmer kan overzien of
in de hand houden.
V/ij zijn van mening, dat de Mij.
voor Ooft- en Tuinbouw nog steeds
een vereniging van belang is, hoewel
het ook thans niet mogelijk is, de in
directe invloeden na te speuren.
Laten we de oprichters dankbaar
al spoedig het restantje sympathie, dat
ze nog bij deze en gene bezat. Na
tuurlijk groette iedereen haar zoals het
hoorde. Ze was tenslotte de „vrouw"
van de „baas" en dat schiep verplich
tingen. Maar inwendig mocht niemand
haar. Kwant Miep vroeger, toen Tini
nog leefde, dikwijls een uurtje in de
villa, tegenwoordig bleef ze er weg.
Eenmaal was ze, na herhaalde uitnodi
ging van Wijnandse, een avondje ge
weest. Doch de kille sfeer, die er in
de ruime salon hing en de vijandschap
van Gonnie, die als het ware te voe
len was, hadden gemaakt, dat Miep
het bij dit ene bezoek had gelaten.
Miep, die een scherpe opmerkster was,
had onmiddellijk door, dat dit huwelijk
een mislukking was. Meer nog, ze
voelde aan, dat Gonnie haar nu als
mindere zag en behandelde. Zij was
immers „mevrouw" Wijnandse! Dat
moest de door haar man geprotegeerde
Miep Jacobs, al was ze ook honderd
maal firmante, maar eens goed begrij
pen.
Miep Jacobs begreep het en de ver
houding tussen de beide vrouwen was
Tentoonstelling van
Nederl. Pottenbakkerskunst
te Groede
De tentoonstelling van Nederlandse
Pottenbakkerskunst, welke in het ge
meentehuis te Groede wordt gehouden
is heden Vrijdagmiddag geopend door
Jonkvrouwe De Casembroot, geboren
Baronesse Van der Feltz, de echtge
note van de Commissaris der Koningin
in Zeeland.
De V.V.V. is verheugd iets te kun
nen laten zien van enkele mogelijk
heden op ceramisch gebied uit de
laatste 50 jaren in Nederland.
Het geëxposeerde, in verscheidenheid
van aard, kleur en vorm, laat een her
leving zien van een oude tak van
Nijverheidskunst, die van een dergelijke
betekenis is, dat zij beloften voor de
toekomst inhoudt.
Het was in de tweede helft van de
17e eeuw, maar meer nog in de eerste
helft van de 18e, dat onze potten
bakkers in Delft met hun product de
roem van ons land tot ver over de
Nederlandse grenzen uitdroegen.
„Delfts" is in de Europese fayence-
fabricage tot een soortnaam geworden:
in Engeland spreekt men (het over
eigen fayence hebbende) van „Delft-
ware".
Op eigen wijze werden Oost-Aziati
sche motieven verwerkt in navolging
van het Chinees porcelein, dat toen in
grote hoeveelheden door de O. I.
Compagnie in ons land werd ingevoerd.
De tweede helft van de 18e eeuw
zou een tijd van verval worden voor
koel beleefd. Vroeger was het Gonnie
en Miep, tegenwoordig zei Miep op
veelbetekende toon „mevrouw" en
Gonnie beantwoordde deze aanval door
even koud en gevoelloos te spreken
van „juffrouw Jacobs".
Wijnandse leed onder dit alles, maar
droeg het zwijgend. Hij werd in korte
tijd een teruggetrokken man, sprak
thuis niet veel en op kantoor al even
min. Hij mocht Miep zijn medewerkster,
aan wie hij zoveel te danken had,
graag, maar aan de andere kant was
Gonnie in ieder geval zijn vrouw en
hij had de plicht om haar, al was ze
nog zo onvriendelijk, te beschermen.
Zodoende geraakte hij in een moeilijke
positie en zelfs hij al eens ongenoe
gen gehad met Miep.
Een maand of drie na zijn tweede
huwelijk gebeurde er iets, dat de ver
houding niet deed verbeteren. Het was
in Willemspoort een publiek geheim,
dat de advocaat de Rooij practise!)
niets te doen had. Zij practijk bete
kende niets en slechts nu en dan had
hij een pro deo zaak. De oude advo
caat, die al meer dan dertig jaren in
d« fayence. Er wordt dan in enkele
plaatsen in Nederland porcelein ge
maakt (Weesp, Loosdrecht, den Haag,
Amsterdam) en het is niet vóór het
laatste kwart van de t9e eeuw dat er
van een herleving van de fayence-
fabricage sprake is. In deze periode
ontstaat er een onderscheid tussen de
handwerker-pottenbakker en de aarde
werkfabriek en iedere individuele pot
tenbakker komt, binnen zekere stijl-
grenzen, tot eigen opvatting.
Vormgeving en versiering worden
eenvoudiger het getekende ornament
maakt soms plaats voor een decoratie
door middel van samenvloeiende kleu
ren, naar Oost-Aziatisch voorbeeld en
omstreeks 1900 is Bert Nienhuis een
van de eersten, die op deze wijze de
oppervlakte van zijn gebakken product
behandelt, waarbij hij vaak komt tot
een versieringswijze van grote verfijning.
Bert Nienhuis, de nestor der heden
daagse Nederlandse pottenbakkers is
met werk op deze tentoonstelling ver
tegenwoordigd.
Piet Wiegman, van huis uit kunst
schilder, versiert zijn tegels, tegel-
tableaux en vazen veelal met aan de
natuur ontleende motievan, die hij soms
op naturalistische wijze aanwendt, soms
ook styleert.
Harm Henrick Kamerlingh
Onnes, eveneens schilder-pottenbakker,
heeft een gemak om zich in allerlei
vormen uit te drukken het oppervlak
van zijn gebakken product is soms
effen van kleur, doch ook wel verfraaid
met een humoristische weergave van
menselijke of dierlijke figuren of met
een eenvoudig getekend ornamentje.
Met Dirk Hubers, de jongste der
hier exposerende pottenbakkers, staan
wij geheel in de nieuwe tijd. Het
materiaal, waaruit hij zijn vazen en
kommen optrekt is bij zeer hoge tempe
ratuur gebakken en met zijn fantasie
rijke geezt weet hij dikwijls zijn vaak
strakke vormen kostelijk te versieren.
Van deze vier pottenbakkers uit
eigen land, in leeftijd verschillend van
tachtig tot veertig jaar, is hier werk
bijeengebracht, en zeker heeft ieder
dezer figuren een eigen betekenis.
Moge een rustige bezichtiging van
het hier tentoongestelde de bezoeker
niet alleen tot een zelfde inzicht leiden,
maar ook tot de wens brengen om
dingen van deze aard in zijn dagelijkse
omgeving opgenomen te zien, ter ver
hoging van eigen vreugde.
de stad practijk uitoefende, behield al
zijn klanten en kreeg er zelfs nieuwe
bij. Doch in het kantoor van de Rooij
zag men zelden of nooit iemand.
Toen Wijnandse in conflict raakte
met een zijner auteurs, van wie hij
contractueel het alleenpublicatierecht
had gekocht voor een aantal jaren,
nam hij een advocaat uit Utrecht in
de arm om deze kwestie in het reine
te brengen. Daar dit niet langs de
weg der minste weerstand ging, werd
het een rechtszaak en de bladen pu
bliceerden er een klein verslag van.
Daags daarna kwam Willem de Rooij
alle protesten van de portier ten spijt,
onaangediend en zonder kloppen het
kantoor van zijn zwager binnenvallen.
Wijnandse, die des morgens weer
eens een woordenwisseling met zijn
vrouw had gehad, was in een alles
behalve plezierige stemming en aan
het einde van zijn geduld, toen Wil
lem binnenkwam. Nog voor hij zelf
wat had kunnen zeggen, sprak zijn
zwager, onderhand brutaal nieuwsgie
rig turend op de papieren op zijn bu
reau „Zeg eens, zwager, dat is niet