r
Vy
Lucior ei Emergo
W inkelsluitings wet.
DEZWARTEVLEK
Een blik in Uw
innerlijk
Emigratiemogelijkheden
voor rampslachtoffers
E SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
8e Jaargang Nummer 430
Vrijdag 17 APRIL 1953
Drukkers-UitgeverijFirma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
III. (Slot)
Na veel geredekavel, waarbij de
Elizabethpolder van alle" «teun ver
stoken bleef, was eindelijk de gevreesde
slag gevallen. De achter de Elizabeth
polder gelegen Baarzandepolder weid
nu met de ondergang bedreigd en de
ingelanden waren direct ijverig in de
weer om de Elizabeth te helpen droog
leggen of, waar het op neerkwam, hun
polder te beschermen door een inlaag-
dijk in de Elizabethpolder. Daar stem
den die van de Elizabeth echter niet
mee in. Om een oplossing te vinden
richtten de ingelanden van de Baar-
zande een verzoek aan de Staten-
Generaal, die van de Elizabeth te ge
lasten tot een besluit te komen
beginnen met herindijking, of de polder
verlaten. Indien tot dit laatste besloten
werd, zouden zij zelf gaarne met de
indijking beginnen.
Het antwoord kwam van de baljuw
van Breskens, die met recht, de schuld
gaf aan die van Baarzande en Groede,
die immers geen hulp hadden willen
geven. Volgens hem was het hen er
maar om te doen het land op te
slokken. Bovendien had de baljuw er
het octrooi eens op nagelezen, waarbij
Filips de Schone in 1487 de schorren
van het latere Breskens ter bedijking
had uitgegeven aan de ambachtsheer
van die plaats, met het gevolg dat die
van Baarzande eerst eens tot een ac-
coord moesten komen met de heer
van Breskens. Een voorstel inzake
herindijking van de kant van Breskens
werd door de Staten-Generaal volkomen
genegeerd. Ze gaf de Baarzanders ver
gunning tot indijking over te gaan en
trof daarbij een regeling voor de pol-
derlasten, waarmee die van de Elizabeth
accoord gingen.
Dit alles, waarde lezer, opdat gij
weet dat voor elke duimbreed grond
van ons geliefde landje van Cadzand
een strijd gestreden is, die ondanks
primitieve middelen, ondanks onderlinge
onenigheid, door de taaie volharding
van onze voorvaderen gewonnen is.
d. M.
Van politiezijde wordt ons verzocht
om mede te delen, dat, nu de toestand
FEUILLETON
53- door NIEK VAN DER ZWAAN.
Maar toen herinnerde ze zich, dat
Ger haar opgedragen had voor alles
zorg te dragen en dat deed haar be
slissen, dat het onder de gegeven om
standigheden het beste was, als de
baby naar het ziekenhuis ging. Ze
antwoordde dan ook ten leste, dat ze
er mee accoord ging en het kind in
de loop van de middag zou brengen.
Daarna belde ze de chauffeur van de
drukkerij op en vroeg hem, of hij even
wilde rijden, waartoe de man onmid
dellijk bereid was. Hij had al gehoord
van het tragische sterfgeval en het
sprak immers vanzelf, dat juffrouw
Jacobs op hem kon rekenen. Met een
half uurtje was hij er; even een ander
pak aantrekken.
Opgelucht hing Miep de hoorn aan
het toestel. Deze grote zorg was dus
voorlopig van de baan. Later, als de
begrafenis achter de rug was; zou
na dc watersnood weer normaal is te
noemen, toezicht wordt uitgeoefend op
de winkelsluitingswet.
In de vorige eeuw was het heel wat
moeilijker dan nu te ontdekken of
iemand tuberculose had. Immers, de
arts kon toen alleen afgaan op de
verschijnselen. Die zijn vermoeidheid,
nachtzweet, hoesten en het opgeven
van slijm en bloed. Maar wie deze
verachijnselen had, was meestal reeds
langere tijd ziek en dus ruimschoots
in de gelegenheid ook zijn omgeving
te besmetten.
Röntgen stralen.
Hierin kwam verbetering toen in
1895 Röntgen de naar hem genoemde
stralen ontdekte. Deze stralen kunnen
door allerlei stoffen heendringen. Zo
kunnen ook foto's gemaakt worden
van het inwendige van uw lichaam.
De Röntgen stralen stellen de arts
in staat tuberculose in een stadium op
te sporen, waarin de patient nog vrij
wel geen enkel verschijnsel van de
ziekte vertoont. De winst is duidelijk
snellere herkenning, tijdiger behande
ling, vermindering van besmettings
gevaar.
Bevolkingsonderzoek.
Omdat slechts een klein deel van
ons volk op de consultatiebureaux voor
tuberculosebestrijding wordt doorgelicht,
werden de mogelijkheden van het
Röntgen-onderzoek slechts ten ^lele
gebruikt. Door het bevolkingsonderzoek
kan het gehele volk nu worden „door
gelicht". Dat bevolkingsonderzoek ge
schiedt plaatselijk en regionaal. Het
heeft zijn grootste effect wanneer ieder
een aan de oproep gevolg geeft. Slechts
dan kunnen alle „verborgen" ziekte
gevallen worden opgespoord en be
handeld.
Resultaten van het onderzoek.
Gelukkig blijkt bij het bevolkings
onderzoek, dat bijna 90 van elke 100
mensen geen longafwijking hebben. Ook
de tien, die ze wel hebben, zijn niet
altijd ziek. Het doorlichten brengt n.l.
in de letterlijke zin „aan het licht",
dat sommigen genezen t.b.c.-resten ver
tonen. Voorts worden kleine, weinig
actieve afwijkingen gevonden, die bij
directe behandeling voorspoedig gene-
nader over de baby beslist kunnen
worden.
Terug in huis vertelde ze mevrouw
de Rooy welke oplossing er voor het
pasgeboren kind was gevonden en
mevrouw de Rooij knikte instemmend.
Inderdaad, dit was niet alleen de enige,
maar zeer zeker de beste oplossing.
Miep ging naar boven, pakte het sla
pende meisje warm in wollen dekens,
zodat kou vatten uitgesloten was en
wachtte beneden de komst van de
chauffeur af. Toen deze met Wij-
nandse's wagen voorreed, stapte ze
in en reed met de moederloze baby
naar het ziekenhuis. Er werd een ver
pleegster aangewezen die met de ver
zorging werd belast en nadat Miep
een kort gesprek met de directrice had
gehad, ging ze nog even naar het
dochtertje van Wijnandse kijken. De
baby iag in de coufeusekamer, die op
dit moment geen andere bewoners be
vatte, waar het even rustig lag te sla
pen ais een half uur te voren in haar
wieg in de villa. Ze bedankte de direc
trice voor haar bereidwilligheid om
onmiddellijk te helpen en vertrok toen
zen. Voor deze personen is de snelle
opsporing door het Röntgen-beeld dus
van groot gewicht. Nog belangrijker
voor patient en omgeving zijn de
gelukkig weinige gevallen, waarbij
een voortgeschreden tuberculeuze aan
doening wordt vastgesteld. Juist deze
patiënten, die zelf niet weten hoe ziek
ze zijn, vormen een groot gevaar voor
gezin en omgeving. Zij zijn een actieve
bron van besmetting.
Doe mee!
Daarom doe mee als ook uw plaats
aan de beurt is voor het bevolkings
onderzoek. Het gaat ook om uw ge
zondheid en die van de uwen
In 1903, het jaar, waarin de Neder
landse Centrale Vereniging tot bestrij
ding der tuberculose werd opgericht,
stierven 189 van de 100.000 mensen
aan tuberculose. In 1951 was dit ge
daald tot 16. Voorwaar een prachtig
resultaat. Maar het achter ons liggende
jaar bracht nog bijna 15.000 nieuwe
t.b.c.-patiënten. Voortdurende waak
zaamheid is en blijft daarom nog steeds
geboden
Dr. K. A. A.
Er gingen, in de dagen na de ramp,
van verschillende kanten stemmen op
Laat de getroffenen toch emigreren
Uit tal van landen, die spontaan
hulp wilden bieden, kwamen aanbie
dingen voor het opnemen van soms
zeer grote aantallen Nederlandse
rampslachtoffers. Het Commissariaat
voor de Emigratie stelde zich echter
op het standpunt, dat niets moest
worden ondernomen om de emigratie
van deze mensen in het algemeen te
stimuleren. Nog afgezien van het feit,
dat emigratie een zaak is van ieders
persoonlijke verantwoordelijkheid, kan
en mag niemand verwachten, dat de
bevolking van de getroffen streken
haar grond en haar bezittingen in de
steek zou laten, nu die aan het ver
nielende water ten prooi waren geval
len. Integendeel, zou men kunnen zeg
gen, het herstel in de noodgebieden
vergt, dat iedereen op zijn post blijft
of terugkeert om zich tot het uiterste
in te spannen.
Dat was ons standpunt en dat is
het op het ogenblik nog. En dat de
bevolking zelf dit standpunt deelt,
weer naar de Utrechtseweg.
De begrafenis van mevrouw Wij
nandse had in alle stilte plaats. Alleen
een grote krans van het drukkerijper-
soneei was aan de koets gehecht. Wei
stond het gehele personeel op het
kerkhof, temidden van een grote schare
belangstellenden, die de uitvaart van
Tini wilden zien. Maar op uitdrukke
lijk verlangen van Wijnandse werd er,
behalve door de dominee, bij de ge
opende groeve niet gesproken. Plotse
ling, nadat de predikant een korte rede
had gehouden en teruggetreden was,
klonk zacht en lieflijk ais deze stra
lende voorjaarsmorgen zelf, een koor
van kinderen, dat achter een aantal
struiken opgesteld stond en waar nie
mand erg in gehad had
Veilig in Jezus' armen,
Veilig aan Jezus' hart!
Daar in Zijn teer erbarmen,
Daar rust mijn ziel van smart.
Hoor! 't Is het lied der eng'len,
Zingend van liefd' en vree,
Ruisend uit 's hemels zalen,
Over de glazen zee.
Veilig in Jezus' armen
Veilig tan Jezus' hart;
blijkt wel uit het feit, dat de storm
op I Februari niet is gevolgd door
een storm van nieuwe aanmeldingen
voor emigratie. Dit pleit voor de nuch
terheid en het gezonde verstand van
de bevolking van deze gebieden. Emi
gratie is geen stap, waartoe men plot
seling besluit onder de indruk van een
bepaalde gebeurtenis, hoe ingrijpend
ook. Emigratie is een daad van be
zinning, iets, waartoe men alleen na
rijp beraad mag overgaan en na gron
dige, degelijke voorbereiding. Hoe
zwaar de bewoners van de noodgebie
den ook zijn getroffen, zij hebben be
grepen (en dat bewijst hun zin voor
de werkelijkheid), dat het zich op
lichtvaardige wijze onttrekken aan de
moeilijkheden van het ogenblik hun
slechts nieuwe moeilijkheden in de
toekomst zou bezorgen. Tegenover dit
alles staat evenwel, dat met name uit
Canada nog steeds nadrukkelijke aan
biedingen komen voor het opnemen
van rampslachtoffers. Niet in de laat
ste plaats zijn het onze geëmigreerde
en reeds „gesettelde" landgenoten in
Canada zelf, die zeggen„Komt naar
Canada, allen die door de watersnood
Uw middelen van bestaan hebt ver
loren. U vindt hier met onze mede
werking de mogelijkheid een nieuw
bestaan te veroveren".
In verschillende delen van Canada
hebben zich commissies gevormd, die
zich ten doel stellen als „sponsor" op
te treden voor slachtoffers van de
overstroming, die de wens te kennen
geven naar Canada te emigreren.
De Nederlandse Emigratie-Attaché
in Ottawa, de heer Tuinman, kreeg
kort geleden een brief van de heer
Herman Wieringa te Edmonton, waar
in ongeveer het volgende stond „Deze
morgen zijn we gezamenlijk, n.l. Pater
Peet, de heer Terpstra en ik, als ver
tegenwoordigers van de verschillende
Kerkgenootschappen, bijeen geweest
om de zaak in den brede te bespre
ken. Eenparig heeft ieder er toen zijn
instemming mee betuigd om onze
stad Edmonton aan te wijzen voor de
adoptie van een bepaalde streek in de
getroffen gebieden. Als wij op deze
wijze samenwerken, kunnen we aan
heel wat mensen een mogelijkheid bie
den om hier in Canada een nieuw be
staan te veroveren. We zouden het
zeer op prijs stellen, als we binnep
niet al te lange tijd enig bericht hier
over tegemoet mochten zien".
Daar in Zijn teer erbarmen,
Daar rust mijn ziel van smart
Wijnandse, die tot nu toe de plech
tigheid met gebogen hoofd had gevolgd,
begon te beven en richtte zich op,
toen de kinderen begonnen te zingen.
Zacht ruisten de melodieën over de
dodenakker en alle aanwezigen luister
den, getroffen door het toepasselijke
lied.
Miep was verrast. Hiervan wist zij
niets af en toen ze trachtte met haar
blikken het dichte struikgewas te door
dringen, zag ze Gonnie de Rooij met
haar klas. Ongetwijfeld was dit haar
initiatief. Hoewel ze nooit bewonde
ring voor de stugge Gonda had ge
koesterd, kreeg ze nu een gevoel van
warmte voor de onderwijzeres, omdat
ze op dit idee was gekomen. Hoe ge
disciplineerd waren haar kinderen,
want niemand had ook maar enig ver
moeden gehad over de aanwezigheid
der klas.
Wijnandse, die sinds het sterfgeval
van zijn vrouw in een soort apathische
toestand had geleefd, kwam door het
gezang eindelijk tot zichzelf. Er kwam
