Gegevens over de vereniging
„Hei Hoogelanf
DEZWARTEVLEK
De SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
8e Jaargang Nummer 400
Vrijdag 19 SEPT. 1952
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR <S DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
Die op 3 Dec. a.s. haar 60-jarig
bestaan mag herdenken
Bij de oprichting beperkte de Ver
eniging zich tot de verpleging van
bedelaars en landlopers. Daartoe werd
het landkoloniesysteem gekozen, waar
bij gezonde, frisse arbeid in de vrije
natuur zo'n belangrijke en grote plaats
inneemt. Vandaar dan ook, dat de in
richtingen en tehuizen van „Het
Hoogeland" overal bekend zijn als
kolonies, een uitdrukking, die men
over inrichtingen van andere vereni
gingen, die hetzelfde werk met dezelfde
categoriên van verpleegden verrichten,
nooit hoort noemen.
De vereniging „Het Hoogeland"
heeft in haar bijna 6o-jarig bestaan
naast dit zegenrijke verzorgingswerk
ook het werk der reclassering en ten
slotte dat van de opvoeding ter hand
genomen.
De eerste inrichting van de ver
eniging was de kolonie „Het Hooge
land" te Beekbergen. Hier wordt zo
wel verzorgings- als reclasseringswerk
verricht. In deze afdeling kunnen wor
den opgenomen valide personen, die
zich niet aan de maatschappelijke
samenleving hebben weten aan te pas
sen. Men zou hen nader kunnen aan
duiden als vereenzaamden, drankzuch
tigen, asocialen, justitiegevallen.
Onder de justitie-gevallen treffen we
aanvoorwaardelijk veroordeelden,
voorwaardelijk invrijheidgestelden en
personen, ontslagen uit een strafin
richting.
Voor de oudere valide personen, tot
dezelfde groep behorend, werd het
tehuis „Ons Thuis" ingericht. Bij op
name in deze afdeling wordt speciaal
gelet op het gedrag der verpleegden
en het rustige millieu van de afdeling.
Een andere afdeling „Klein Bouw-
zicht" werd opengesteld voor personen,
afkomstig uit een beschaafd milieu, die
zich niet in de maatschappij kunnen
handhaven. Ook worden daarin per
sonen opgenomen, voor wie tijdelijke
opname om één of andere reden ge
wenst is.
„Voorstonden", een prachtige oude
havezathe in de nabijheid van Brum-
men, omgeven door een prachtig park,
biedt een gezellig tehuis aan niet meer
valide ouden van dagen uit dezelfde
groepen, als die in „Het Hoogeland"
en „Ons Thuis" een plaatsje vonden.
,,'t Hietveld" in Beekbergen is een
tehuis voor debielen en andere in lichte
mate geestelijk afwijkende personen.
Zoals vanzelf spreekt, bevinden zich
FEUILLETON
13. door NIEK VAN DER ZWAAN.
In stilte hoopte het meisje, dat maar
niemand van de Willemspoorters zou
zien, dat Wijnandse haar met een taxi
naar huis bracht.
Haar wens ging in vervulling, want
het was reeds over twaalven, toen
de wagen voor Miep's woning stopte.
Zelf kwam hij niet uit de auto - waar
voor ze hem dankbaar was - en toen
even later de auto bij zijn pension
stopte, gaf hij de chauffeur een royale
fooi.
Er brandde nog licht in de voorka
mer. Even betrok zijn gezicht. Was
mevrouw de Rooy weer speciaal voor
hem opgebleven? Hij zou op die ma
nier niet eens meer laat durven thuis
komen
Maar de gehele familie was nog op.
En toen schoot het hem te binnen,
dat de oudste zoon vandaag thuisge
komen was. Toen Wijnandse binnen-
onder zovele verpleegden geregeld ver
schillende zieken en mensen, die
lichamelijk een bijzondere verzorging
behoeven. Daartoe werd ingericht
huize „De Poll" te Voorst. In dit
tehuis, waar een bekwaam verpleger
de leiding heeft, staat de medische
verzorging op de voorgrond; het aan
tal bedpatiënten is vrij groot.
Al deze genoemde tehuizen staan
onder directie van de heer G. Veen-
stra, die van Beekbergen uit, waar ook
de administratie gevoerd wordt, het
gehele verzorgings- en reclasserings
werk leidt.
In Vries, een dorpje in het mooie
Drentse landschap gelegen, heeft de
Vereniging twee tehuizen, n.l. de kolo
nie „Filadelfia", waar reclasserings- en
heropvoedingswerk plaats vindt onder
jongemannen, en de kolonie „Heiden-
heim", een uitgestrekt landgoed, waar
minderjarige debiele jongens worden
opgevoed.
In „Filadelfia" treffen we bijna zon
der uitzondering jongemannen aan,
die öf reeds met de Justitie in aanra
king kwamen öf dreigden er mee in
aanraking te komen. De meesten hun
ner werden voorwaardelijk veroordeeld.
Sommigen zijn voorwaardelijk in vrij
heid gesteld, anderen voorwaardelijk
ter beschikking gesteld. Ook door de
Diensten van Sociale Zaken of Maat
schappelijk Hulpbetoon, vooral uit de
Noordelijke provincies, wordt hoe
langer hoe meer van de inrichting
„Filadelfia" gebruik gemaakt om per
sonen, die zich heel moeilijk maat
schappelijk aanpassen, tot andere in
zichten te brengen en hun een kans
te bieden tot herstel.
Van een arbeidsgemeenschap uit,
waarbij karaktervormende leiding en
steun worden gegeven, wordt dan ge
tracht een brug te slaan naar het maat
schappelijk leven.
„Filadelfia" bestaat uit twee geschei
den afdelingen, waardoor een zekere
selectie naar aard en aanleg mogelijk
is. In dit tehuis, dat in 1950 geheel
gemoderniseerd werd, worden dus re
classering en her-opvoeding nagestreefd.
Meer opvoedend werk vindt plaats
in „Heidenheim". Debiele jongens van
1521 jaar, voornamelijk uit de drie
Noordelijke provincies en grotendeels
afkomstig uit de agrarische sector, of
jongens, die voorbestemd zijn om in de
landbouw hun bestaan te zoeken, vin
den daar een gelegenheid het boeren
werk te leren, terwijl aan hun opvoe
ding en verzorging nauwgezette aan
dacht wordt besteed. Met voogdijver
enigingen, de voogdijraad en de kinder
rechter uit de Friese hoofdstad bestaat
een prettig contact evenals met die
van Groningen en Assen.
trad, zat de persoon in kwestie breed
uit in Wijnandse's hoekplaatsje bij het
raam. Beiden namen elkaar scherp op.
Willem de Rooy was een magere
jongeman, die al enigszins kaal op zijn
kruin begon te worden. Hij had een
tanig, bleek gezicht, dat verscholen
ging achter een reusachtige hoornen
bril. Hij was gekleed in een zwart
costuum, zwarte stropdas en een hoog,
niet bepaald modern boord. Twee rijen
slecht onderhouden onregelmatige tan
den kwamen zichtbaar uit de brede
mond, als hij lachte.
De Rooy stond langzaam op en gaf
Wijnandse een slappe hand.
„Mijnheer Wijnandse," begroette hij
hem, „ik ben blij met U te mogen
kennis maken. Ik moet U verklappen,
dat ik Uw lof reeds in alle toonaarden
heb horen bezingen, zowel door mijn
broer als door mijn beide ouders en
zusters".
„Het genoegen is geheel aan mijn
kant," antwoordde Wijnandse, meer
hoffelijk dan waarheidsgetrouw, want
hij kreeg niet bepaald een eerste
gunstige indruk van de jongeman.
„Heidenheim" is door de Minister
goedgekeurd als „aangeschakeld ge
sticht" en voldoet dus aan de eisen,
die gesteld worden aan inrichtingen
voor verzorging van minderjarigen.
Er is reeds een begin gemaakt met
het geven van herhalingsonderwijs,
waardoor het geleerde - meestal in
B.L.O.-verband - wordt onderhouden
en zo mogelijk wordt uitgebreid.
Op een gemengd bedrijf van 35 ha.
wordt gewerkt onder deskundige leiding,
die tracht de jongens klaar te maken
voor een plaatsje bij een boer in de
vrije maatschappij.
Deze beide inrichtingen staan onder
directie van de heer W. Endendijk?
Een echte opvoedings-inrichting is
Huize „De Beele" te Voorst. Hier
worden opgenomen jongens van 718
jaar, die op grond van het rapport
van b.v. een psychiater of een medisch
opvoedkundig bureau tot de debielen
gerekend kunnen worden. Houdt men
de intelligentiebepaling aan van Binet-
Simon, dan ligt het intelligentie-qou-
tiër.t ongeveer tussen 60 en 80. Uitge
gaan wordt van de mogelijkheid tot
sociale aanpassing van de pupillen.
Plaatsing kan o.a. geschieden op
verzoek van voogdijverenigingen, kin
derrechters, voogdijraden, diensten van
Sociale Zaken, terwijl ook enkele par
ticuliere pupillen geplaatst kunnen wor
den. Jongens in de leerplichtige leef.
tijd bezoeken de school voor Buiten
gewoon Lager Onderwijs (Dr. Van
Voorthuyzenschool) te Zutfen, terwijl
voor de andere in eigen bedrijven of
bij werkgevers buiten de inrichting naar
het bereiken van een zo groot moge
lijke handvaardigheid in een voor hen
geschikte arbeid wordt gestreefd. Ook
„De Beele" is een aangeschakeld ge
sticht.
De heer Van Pelt voert hiervan de
directie.
Al dit werk van de Vereniging „Het
Hoogeland" heeft zich in de loop der
jaren aangepast aan de eisen des tijds.
Nieuwe inzichten betrekking hebbende
op de bouw en inrichting der tehuizen
vroegen de aandacht en ofifers van
het Bestuur der Vereniging.
Maar ook met nieuwe inzichten in
de paedagogische en psychologische
behandeling van de verpleegden wordt
rekening gehouden. Daartoe worden
o.m. de directeuren door een psychi
ater bijgestaan.
De vereniging heeft een eigen reclas
seringsbureau, dat onder leiding van
de heer J. A. Kuipers zeer belangrijk
werk verricht, inzonderheid wat be
treft de nazorg van de in de maat
schappij teruggeplaatste personen. Het
adres van het reclasseringsbureau, waar
aan alle aanvragen voor opname van
Willem was intussen weer gaan zit
ten en Wijnandse haalde een stoel uit
de hoek, waarop hij bij de tafel plaats
nam tussen de beide dochters in. Me
vrouw de Rooy, zorgzaam als altijd,
schonk hem een kop chocolade in en
liet hem uit een aantal gebakjes op
een schaal een keuze doen. Terwijl hij
met kleine teugjes de warme cacao
drank proefde, luisterde hij naar het
gesprek, dat inmiddels weer doorge
gaan was. Dat wil zeggen, Willem
sprak en de andere huisgenoten hingen
ais het ware aan zijn lippen. Toch
kreeg Wijnandse al spoedig het ge
voel, dat Jo, de jongste, niet zo be
langstellend was voor de verhalen, die
haar oudste broer opdiste, dan haar
zuster. Gonnie had alleen maar oog
voor haar broer.
Professor Vaartjes, U kent hem
immers wel vader, uit Rotterdam, hij
is de zoon van de bekende advocaat
Vaartjes, die zo bekend geworden is
door die vergiftigingszaak uit de vorige
oorlog, professor Vaartjes dan is van
mening, dat ik een van zijn beste
leerlingen ben, die hij tot nu toe ge-
justitie-gevallen en kinderrechte: pupil
len, alsmede van debiele jongens moe
ten worden gericht, is Buys Ballotstraat
4, Den Haag.
Tenslotte noemen wij het propa-
gandabureau der vereniging, dat ge
vestigd is aan de Borniastraat 67 te
Leeuwarden-Zuid en sinds 1924 door
woord, geschrift en film er voor ge
zorgd heeft, dat het Hogelandse reclas
serings-, opvoedings- en verzorgings
werk door heel ons land bekendheid
heeft gekregen. Onder leiding van de
hoofdvertegenwoordiger de vereniging,
de heer A. Hofstede, heeft dit bureau
tot taak om de benodigde financiële
middelen bijeen te brengen voor het
werk der vereniging, dat zich nog
ieder jaar in stijgende lijn beweegt.
Na op onze arbeidskolonie opgeno
men te zijn geweest vonden 88 per
sonen, mede door bemiddeling van
onze vereniging, werk in de maat
schappij.
Het reclasserings-bureau der Ver
eniging heeft 251 gevallen in behan
deling genomen.
De afdelingen van „Ons 3-Cents-
Fonds" hebben voor 6 personen opna
me in de kolonies en tehuizen ge
vraagd.
Eind 1951 stonden onder toezicht
van de Vereniging 246 personen.
Ter gelegenheid van het 60-jarig
bestaan van de vereniging „Het Hoo
geland" is een Jubiltumfonds gevormd,
waarvan de opbrengst zal worden be
stemd voor noodzakelijke doeleinden,
die niet uit de gewone ontvangsten
der vereniging kunnen worden betaald.
Het gironummer van dit Jubileumfonds
is 144524 Vereniging „Het Hoogeland"
afdeling Propaganda, Borniastraat 67,
Leeuwarden-Zuid.
BURGERLIJKE STAND.
Gemeente SCHOONDIJKE
over de maand Augustus 1952.
GEBOORTEN: 17, Janneke Janna, d.
van M. M. Dees. 21, Roger Arthur, z.
van L. J. Tournois en L. A. de Wis-
pelaere.
HUWELIJKEN: 21, P. A. de Lijzer,
18 j. en M. M. Dees, 19 j.
OVERLIJDEN: 12, te Terneuzen C.
Herrebout, 58 j., echtgen. van J. M.
Kotvis. 30, M. S. Luteijn, 86 j., weduwe
van A. de Hulster.
INGEKOMEN 8, G. A. F. Pesch en
gezin, van Middelburg. 15, M. van den
Broeke, van Oostburg. 21, A. de Vilder
en gezin, van Hoofdplaat.
VERTROKKEN: 16. H L. Dierikx
naar Aardenburg. 21, T. P. Verhage
naar Bergen op Zoom.
had heeft. Hij raadde mij dan ook
aan, om, zodra ik ergens als advocaat
gevestigd ben, door te studeren voor
mijn doctoraal. Ik ben ook van plan
om dat te gaan doen. Letteren en
wijsbegeerte lokt me wel. Ja, daar zit
wat voor me in. Ik heb een zeldzaam
scherp opmerkingsvermogen, zei hij en
dat is natuurlijk voor een advocaat
een eerste vereiste
Wijnandse had al geen belangstelling
meer voor het gesprek. Hij stak nog
een sigaret op en presenteerde er, be
leefdheidshalve ook een aan Willem,
maar deze verklaarde niet te roken.
Toen de sigaret opgerookt was, wenste
Wijnandse de anderen een goede nacht
en ging naar boven. Op zijn kamer
gekomen, schudde Wijnandse even met
het hoofd. Een wonderlijke jongeman,
dacht hij. Maar sympathiek kon hij
hem niet vinden. Enfin, dacht hij, laat
ik geen vooroordeel tegen hem heb
ben. Alle mensen zijn niet hetzelfde.
HOOFDSTUK VIII.
Zondagsmorgens liep Wijnandse met
de familie de Rooy uit de kerk huis-
