BRILLEN
Mededelingen over ie!
„Radja-Ampaf-
Het verlaten eiland
„We 23rllleniaefter
Levensloop Piel Kohier
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
7e Jaargang Nummer 339
Vrijdag 13 JULI 1951
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
De directie van „Avifauna" deelde
dezer dagen op een speciale perscon
ferentie te Alphen aan de Rijn mede
Er is geen moment aan gedacht, dat
het plan Radja-Ampat" politieke weer
standen zou kunnen oproepen. Aange
zien het juist de bedoeling is, het bui
ten de politieke sfeer te houden, zullen
de tegen het plan gerezen bezwaren
zich uiteindelijk niet kunnen handhaven.
De Pers zal die bezwaren en eventueel
wantrouwen kunnen wegnemen en daar
om is de aanwezigheid van de Pers
hier op dit moment van beslissend be
lang.
Inmiddels heeft het feit, dat de Re
gering de plannen niet gunstig heeft
ontvangen, zoals bijv. aan de Volks
krant is gebleken, tot stagnatie geleid.
De bevoegde Overheid van Alphen aan
den Rijn, die aanvankelijk krachtig
steunde, heeft besloten tot een afwach
tende houding
Daarom moeten de mededelingen
over de initiatieven volstrekt onpersoon
lijk worden gehouden, totdat straks,
naar wij hopen, met voorspraak van de
publieke opinie, de Regering de motor
weer op gang zal willen brengen, waar
door wel aan alle kanten belangrijke
medewerking zal loskomen.
De pers kan helpen, door de politiek
buiten het plan te houden.
Dit is zo belangrijk, omdat totdusver,
de zaken van Ambon tot Nederlandse
interne politieke tegenstellingen werden
herleid. Zó zal het met dit plan ook
kunnen gaan!
Uiteindelijk zal het toch worden uit
gevoerd, in welke vorm ook. Wie het
dan zal uitvoeren en waar dat zal ge
beuren, valt niet te voorzien. Maar dan
zal het heel gemakkelijk een politieke
kleur kunnen krijgen, juist omdat de
niet-politieke uitvoering dan mislukt zou
zijn. Dat zou jammer zijn, omdat het
hier gaat om iets, waar alle Neder
landers zich achter moeten stellen.
Daarom is het van gewicht, dat de
Pers reeds nu de waarde van het plan,
met zorg zal nagaan.
Ondervondtn verdachtmakingen.
Ten onrechte is geschreven overeen
kijkspel en men heeft het plan voortij
dig de nek willen omdraaien, door het
te bespotten als een verlengstuk van
„Avifauna" een soort kijkspel van
mensen. Deze voorstelling is ten enen
male misleidend.
Het is nu eenmaal zo, dat als ge
volg van factoren, een Aziatische ge
meenschap van bijna 14.000 zielen in
FEUILLETON
door P. DE VRIES
15)
„Maar ik kan je wel vertellen, dat
er geen rechtstreekse verbinding is met
Australië. Ik zal het lijnvliegtuig naar
Batavia pardon: Djakarta moeten
hebben en dan met een Australisch
vliegtuig verder. Apropos," voegde hij
er ondeugend aan toe, „wanneer denk
je te gaan ?"-
„Gelijk met vaandrig Van Bergen,"
antwoordde ze snedig.
Hij keek haar geinteresseerd aan,
terwijl ze onverstoorbaar verder at. „Ik
begin zo langzamerhand te beseffen,
dat jij wel eens heel erg gevaarlijk
kunt worden, meisje. Wat zou je er
van zeggen, als ik je hier, in dit café,
een pak slaag geef?"
„Ik zou niets zeggen, maar de kans
zou bestaan misschien, dat de rollen
dan omgekeerd werden en dat vaan
drig Van Bergen een pak slaag kreeg
van ondergetekende, zie je?" Ze keek
OOSTBURG
Nederland is terecht gekomen. Wil
deze gemeenschap zich hier tijdelijk
staande houden, dan zal zij daarvoor
moeten werken, onder handhaving zo
veel mogelijk van haar eigen karakter.
Maar dan zullen ook de Europeanen,
die met deze gemeenschap in aanraking
komen, dit eigen Aziatisch karakter
waarnemen en daarvan de indruk
ondergaan.
Dat is geen opgezet kijkspel, maar
het natuurlijke gevolg van die factoren,
die deze Ambonse gemeenschap in ons
land hebben gebracht.
Men kan zich afvragen of het pas
send is om de Europeanen, die de in
druk van een Ambon-gemeenschap in
authentieke en echte stijl zullen onder
gaan, daarvoor te laten betalen. Men
moet vaststellen, dat een overeenkom
stig verschijnsel overal in de wereld
kan worden aangetroffen, o.a. in Neder
land, waar de vreemdelingen betalen
voor tochten naar Marken en Volen-
dam!
Het plan is gericht op een oplossing,
waarbij deprestatiesvan de Ambonnezen
primair zullen zijn, en het feit van de
Ambonse sfeer een vanzelfsprekende
bijkomstigheid. Het plan wil dat ver
wezenlijken door in het Ambondorp,
gedurende de gehele zomer, een grote
pasar te houden, d.i. een markt in de
originele sfeer, waar de bezoekers de
producten van de arbeid der Ambon
nezen kunnen kopen. Als die pasar veel
bezoek en een grote omzet krijgt, zal
de vraag straks de hulp vorderen van
de Ambonnese werkers in alle kampen.
Gedacht wordt bijv. aan een omvang
rijk kassenbedrijf, op te bouwen met
behulp van de Nederlandse kwekers en
andere deskundigen, waarin de Am
bonnezen tropische gewassen en vruch
ten zullen kunnen kweken (bouganvilles,
orchideeën, palmen, pisangs). Maar
naast die pasar zullen de prestaties der
Ambonnezen zich kunnen richten op
uitvoeringen van muziek en spelen.
Medewerking der Ambonnezen.
De overtuiging werd verkregen, dat
alle Ambonnezen voor het Alphense
plan kunnen worden gewonnen. Uit
eindelijk zullen zij er zelf de vorm en
de uitvoering aan moeten geven.
Daar het slagen van het plan af
hankelijk is van de medewerking van
de Regering, lijkt het doelmatig in ver
band met de diverse wrijvingen tussen
de Regering en Ambonnese voorman
nen, dat de Regering ook haar sanctie
hem doordringend aan en Kees was er
op hetzelfde ogenblik van overtuigd,
dat deze kleine zwarte journaliste in
werkelijkheid geen katje was om zon
der handschoenen aan te pakken.
„Misschien is een eenzaam stukje
heide op de Veluwe een betere gele
genheid om onze krachten met elkaar
te meten," opperde hij.
„Ben je altijd zo agressief?"
„Soms. Als bepaalde mensen me
dwarsbomen. Anders ben ik de goed
heid zelve".
„Mooi. Wees dan zo goed en be
stel nog een portie groente voor me,
want het smaakt verrukkelijk".
Hij lachte even, maar wenkte toch
een kellner en bracht haar wensen
over. Maar na het diner waarvan ze
beiden rijkelijk genoten hadden, zaten
ze breeduit een sigaret te roken en
Kees kon niet nalaten te vragen: „Zeg
eens, Josien, nu alle gekheid opzij.
Ben je werkelijk van plan om ook
naar dat eiland te gaan?"
Ze knikte. „Even vast, als ik hier op
dit ogenblik een sigaret zit te roken.
Me dunkt, je moet nu toch zo lang
zal verlenen aan de contacten met de
Ambonnese organisaties en voorman
nen, die de uitvoering zullen ter hand
nemen.
Een enkele suggestie - en vooral niet
meer dan een suggestie - moge de
aandacht vestigen op de destijds reeds
te Djakarta opgerichte „Commissie
rechtspositie Ambonnese militairen en
schepelingen" („Crams"). Deze com
missie kan worden gezien als een be
langenorganisatie van de Ambonnezen,
om wie het hier juist gaat. Zij is blijk
baar geen politieke organisatie en wordt,
voorzover bekend, als belangenorgani
satie erkend, zowel door de Regering
als door de diverse in Nederland actieve
Ambonnese vertegenwoordigers en voor
mannen.
Deze „Crams", of welke andere or
ganisatie daarvoor naar het oordeel van
de Regering in aanmerking zal komen,
zal ook hebben te beslissen over de
naam van het Ambondorp, waaraan
voorlopig de, in de Tweede Kamer
genoemde, naam „Radja Ampat" is
gegeven, zonder dat voorkeur bestaat
om deze naam te handhaven, indien
een andere meer in aanmerking zou
worden geacht.
Uit het contact van de Regering met
de Ambonnese organisatie zelve zal
naar voren kunnen komen, dat de
475.000 gld., welke improvisoir zijn
uitgetrokken voor de „scholing" van
de Ambonnezen in de DUW- waar
de Ambonnezen afwijzend tegenover
staan - beter voor het plan in kwestie
kunnen worden aangewend
De stichting van de Ambon-pasar
juist in Alphen aan den Rijn is ge-
suggereerd als centraal punt, waarnaar
zich in de zomer vele bezoekers rich
ten. Een centraal punt is hier even be
langrijk als zulks voor de Jaarbeurs het
geval is. In Alphen aan den Rijn zal
bovendien het eigen karakter van de
nederzetting in de landelijke sfeer beter
uitkomen, dan binnen een grote stad,
waar de te vermijden indruk van een
kijk- of schouwspel gemakkelijker zou
worden gewekt.
(Copyright J. P. d. K.)
60-j'arig Toneeljubileum
Piet Kohier werd op 28 Augustus
1872 te Groningen geboren, precies op
de dag, dat de stad de 200e verjaar
zamerhand wel tot de overtuiging ge
komen zijn, dat het me bittere ernst
is. En begin nu maar niet op m'n
dak te komen met argumenten als:
veel te gevaarlijk voor een vrouw en
al die dingen meer, want dat heeft
geen vat op me. Ik ga en daarmee
uit".
Kees antwoordde niet, maar hij be
greep nu inderdaad, dat het meisje
vast van plan was mee te gaan. En
hij begreep tevens, dat er maar een
mogelijkheid was, om in ieder geval
van haar af te komen. Dat was list.
Op de een of andere manier zou hij
haar om de tuin moeten leiden. Hij
zou bijvoorbeeld kunnen zeggen, dat
hij later wegging dan in werkelijkheid.
Weliswaar bedrog, maar hij zag geen
andere mogelijkheid. En hij voelde er
niets voor, om die kleine zwarte stijf
kop mee te nemen op dat avontuur.
Hoe graag hij Josien overigens ook
mocht.
Nadat Kees afgerekend had, namen
ze afscheid van elkaar met een stevige
handdruk en Josien reed in de rich
ting van Amsterdam, terwijl Kees de
dag vierde van Groningens beleg. De
nieuwe wereldburger werd met veel
vlagvertoon, zang en klokgelui ont
vangen. Is dit misschien de verklaring
voor zijn latere roemruchte loopbaan
als operette-komiek Zijn vader had
een betrekking op een tabaksfabriek,
moeder verkocht boter en eieren. Toen
Piet van school kwam. moest hij ook
eierenboer worden. Heel kordaat ver
tikte hij dat en verklaarde dat hij in
de muziek wilde. Uiteindelijk werd hij
kleermakersmaatje. Werd lid van een
rederijkerskamer en werd daar „ont
dekt".
In Juli 1890 trad hij voor het eerst
op als beroepsartist. Dit gebeurde op
een kermis. Na vijf jaar optreden in
het hoge Noorden, volgde een engage
ment in Amsterdam. Nog vijf jaar later
was hij een gevierde komiek in de
revue van Henri ter Hall. Piet Kohier
nam echter geen genoegen met suc
cessen in Amsterdam alleen. Hij wilde
iets van de wereld zien. Weldra trok
hij als jongleur kris-kras door Europa.
In 1905 zocht hij Amsterdam weer op.
Hij trad op in Flora in de Amstel-
straat met een éénmans stukje van
eigen maaksel „De Broedmachine". Een
operette-combinatie bood hem een con
tract aan. Men bespeelde het Grand
Theatre, maar het ging niet. Na een
jaar was de zaak failliet. Maar Piet
Kohier had zijn eerste stappen in de
operette gezet en toen in 1908 Pauwels,
Kreeft en Heuckeroth in het Rembrandt
Theater begonnen, was hij er bij.
Nu brak een glorietijd aan, zowel
voor de operette als voor Piet Köhler.
De Fidele Boer, Dollarprinses, Geisha,
Mikado, De dochter van Madame An-
got, enz. en in alles hoofdrollen. Na
vijf jaar werd de Directie ontbonden
en werkte Köhler weer bij ter Hall.
Toen brak de wereldoorlog uit. Spoe
dig daarop keerde hij in het Rembrandt
Theater terug, nu onder Max Gabriël
en daar ging toen voor het eerst, in
November 1914, de Boemelbaron, een
succes, dat zich tot op heden gehand-
haaft heeft. Meer dan 2100 maal heeft
Piet Köhler als Droogkeeltje steeds
weer het publiek laten schateren van
de pret.
28 Augustus a.s. wordt hij 79 jaar.
24 Juli a.s hoopt hij zijn 60-jarig
toneeljubileum te vieren. Een hulde
blijk zal hem op die dag, welke voor
hem een onvergetelijke moet worden,
aangeboden worden.
Het Nederlandse publiek krijgt dan
nog eens de gelegenheid Piet Köhler
als de Boemelbaron te bewonderen en
zal hem dan zeer zeker tonen, dat zij
hem nog niet vergeten is.
tegenovergestelde kant uitging. Maar
onderweg moest hij zichzelf bekennen,
dat de zwarte journaliste een verduveld
aardige meid was, hoewel, er zat een
willetje in
HOOFDSTUK X.
In de dagen, die volgden, won Kees
alle mogelijke inlichtingen in, die hem
van nut konden zijn voor de reis naar
Australië. Zijn pas was spoedig in
orde en vader Van Bergen had inmid
dels contact opgenomen met een bank
instelling in Canberra. Er zou in ieder
geval een matig bedrag tot Kees' be
schikking zijn, als hij er eenmaal was.
Voorts wist hij de reisroute, zodat het
wachten nu was op bericht van Tom.
Dat kwam eerder dan Kees ver
wacht had. Want Zaterdagavond kwam
er een telegram uit Australië, dat
slechts drie woorden bevatte: „Okay.
Kom. Tom".
„Nou," zei Van Bergen, toen zijn
zoen hem het bericht had laten lezen,
„ik moet zeggen: dat is kort en krach
tig. Wanneer ga je nu?"
„Maandag," antwoordde Kees opge-