E SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
7e Jaargang Nummer 333
Vrijdag 1 JUNI 1S51
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
Sterven bij de verdediging
van het laatste fort?
GAAT VRIJ CHINA VERDWIJNEN
(door Jack P. de Klerk).
(Nadruk verboden).
Reeds in midden October van het
vorig jaar kon men in de dagbladen
lezen, dat ook Formosa voorkwam op
het lijstje van de verschillende plaat
sen, waar het Kremlin acties zocht te
ondernemen. Op grond van een re
constructie van de door buitenlandse
inlichtingendiensten verzamelde gege
vens, hebben de communisten over de
gehele wereld nog steeds de leiding in
het verwekken van onrust, van Moskou
uit geleid. Door het vrije Westen han
den vol werk te geven en uit te put
ten, wil men in het Kremlin te weten
komen, of het Russische leger alle
risico's van een wereldoorlog, zelf kan
aanvaarden. Het heeft geen zin, de
zaken onjuist voor te stellen, als ze
onaangenaam zijn. In diplomatieke
kringen groeit de overtuiging, dat het
Kremlin voorlopig Peking-China nog
heel wat vuile werkjes zal laten op
knappen. De mankracht van Mao's le
gers, is momenteel nog groter, dan
die van alle West-Europese strijdkrach
ten tezamen. Zij zitten niet stil
Onschuldige zondebok.
Er is genoeg gespuwd op de man,
die weigerde met alle winden mee te
draaien. Het is meer dan tijd, dat men
uitscheidt met het opjagen van een
onschuldige zondebok, zoals Tsjang Kai
Sjek is. De wereld mag niet vergeten,
dat hij, door zijn buitenlandse vrienden
bijna gestenigd werd, bereid was de
schuld op zich te laden voor hun fou
ten. Generaal Tsjang Kai Sjek - zijn
naam is een levende aanklacht. Zal
men hem te elfder ure beter te hulp
komen, nu Rood-China zich voorbereid,
hem op Formosa te worgen? Ieder wil
hem kwijt, ieder is zijn vijand. Hoe-
velen zouden hem graag in rook heb
ben doen opgaan, om van die lastige
figuur op het wereldtoneel maar „af"
te zijn! Hij belet immers de politici
van onze dagen om gemene zaak te
maken met Peking-China!
Tsjang Kai Sjek kan niet worden
weggecijferd. Hij laat zich niet vangen
door een prachtige villa en een vet
pensioen, in de U.S.A. Hij ruimt niet
zonder strijd het veld voor sikkel-en-
hamer. Hij wenst te sterven, als het
moet, bij de verdediging van de laatste
vierkante meters grondgebied, op
Formosa. Zijn houding wekt bewonde
ring. Hij dwingt zijn Amerikaanse
vrienden, terug te komen van de
smaad, hem aangedaan.
FEUILLETON
Het verlaten eiland
9) door P. DE VRIES.
Josien stak de grote schemerlamp
aan en nodigde Kees uit nog wat te
vertellen over Indonesië. Hij zocht in
zijn geheugen en vertelde enkele voor
vallen en gebeurtenissen, die hij had
meegemaakt en de meisjes luisterden
met volle aandacht.
Later op de avond vroeg Josien op
eens: „Wat zijn je plannen eigenlijk,
Kees? Daar heb ik mijn interview hele
maal niet over gesproken. Eigenlijk
dom".
„Och dom waarschijnlijk zou ik
daarop nog geen positief antwoord
gegeven hebben. De bedoeling was,
dat ik, na een maandje vacantie, bij
vader op de Bank aan het werk zou
gaan. Maar vanavond is mijn plan
door een wonderlijk toeval eensklaps
veranderd".
Josien keek hem vragend aan. „Van
avond? Zo ineens?"
Aan de schandpaal.
Het was de Amerikaanse diplomaat
Jessup, die een paar jaar geleden eens
uit de doeken zou doen, hoe het pro
bleem China in elkaar zat. Hij publi
ceerde een „Witboek". Niet, om t.a.v.
China toe te lichten, hoe een kwart
eeuw een adempauze kan uitmaken in
een mensenleven, en een mijlpaal kan
betekenen in de historie van een land.
Neen, hij wenste slechts aan te tonen,
dat Amerika zijn handen in onschuld
waste, en dat alle narigheid door ge
neraal Tsjang Kai Sjek werd veroor
zaakt. Voorwaar, een interessant be
toog. Door geld en politiek gebonden,
gevlucht naar Formosa, moest de gene
raal zó „gehonoreerd" worden, voor
zijn hartelijke samenwerking met de
Westerse „koloniale" mogendheden,
voor zijn verzet tegen agressie en re
volutie, tegen Japan en tegen Rus
land? De heer Jessup leverde er het
hout, de spijkers en de touwen bij
Dacht hij te bereiken, dat Tsjang Kai
Sjek, van zijn kant, de relatie zou ver
breken? Tsjang was verstandiger! Hij
bood vorig jaar zelfs zijn leger aan,
om in de bres te springen voor de
Amerikanen op Korea. Hij wist even
goed als generaal MacArthur, de op
perbevelhebber van het geallieerd com
mando voor de Verenigde Naties, dat
er toen aan het front slechts een hon
derdduizend recruten sronden
Dat aanbod van Tsjang Kai Sjek
moest toen wel vrucht dragen. Het
directe gevolg was, dat MacArthur
zich schaamde voor de politieke nala
tigheden van zijn regering, en Tsjang
hartelijk de hand schudde. Ongeacht,
welke reacties zoiets op de wereld
ten gevolge kan hebben! De Ameri
kaanse regering wist er niet goed raad
mee, doch schijnt de bevelhebber te
hebben laten merken, dat hij in het
vervolg beter de bevelen van zijn su
perieuren kon afwachten. MacArthur
was het daarmee slechts ten dele eens.
Hij telegrafeerde terug, dat hij deed,
wat hij in het belang achtte van het
onder zijn verantwoording vallende ge
bied, dat hij reeds drie keer van plan
was geweest ontslag te nemen en dat
hij zich desgewenst terstond zou terug
trekken. Truman vloog ijlings naar de
Pacific en het incident werd gesloten
verklaard.
Inmiddels bevinden zich nog officie
ren van MacArthur in de staf van
Tsjang Kai Sjek, die Washington
nauwkeurig rapporteren, hoe de papie
ren van het vrije China staan. Zo be
staat de verbinding Marshall-Tsjang Kai
Sjek, waaruit in nauwe samenwerking,
iets groots kan voortkomen. Het is
duidelijk, dat MacArthur daarvoor het
„State-Department" onder een trom-
„Ja. Vanavond, hier in huis".
De meisjes keken hem verbaasd aan.
„Verklaar je nader," verzocht Josien,
„want ik begrijp er niets van".
Kees antwoordde niet, maar nam
de krant en vouwde haar open. Met
de vinger op het berichtje, dat hij die
avond met zo bizondere belangstelling
had gelezen, gaf hij de journaliste het
blad en deze las:
„5000 BEWONERS VAN EILAND BIJ
GUADALCANAL „VERDWENEN".
Sydney, 30 Aug. (Reuter). - Drie
Australische mijningenieurs, die van de
Salomons-eilanden zijn teruggekeerd,
hebben verklaard, dat vijfduizend be
woners van Saint George, een der
eilanden van deze archipel, „verdwe
nen" zijn. Het 150 vierkante kilometer
metende eiland, 130 km. ten Noord
westen van Guadalcanal, is momenteel
onbewoond. De inboorlingen van de
omringende eilanden weigeren zelfs
overdag naar het eiland te gaan om
dat daar „geesten" zouden rondwaren.
De mijningenieurs hebben verklaard,
dat het gouvernement van de Salomons-
melvuur van argumenten heeft gehou
den, om aan te tonen, dat Tsjang
sneller geholpen moet worden. Zó
heeft hij een lening van 50 milüoen
dollars voor de verdediging van For
mosa los gekregen. Dezer dagen kwam
Truman zelf met het voorstel, om dit
bedrag voor het lopende jaar te ver
drievoudigen. Een hele stap voor
iemand, die nog geen 22 maanden ge
leden de uitgave van het Witboek over
China bekostigde- En zie: Tsjang Kai
Sjek heeft de schandpaal verlaten!
Toegegeven, dat er in China veel
corruptie voorkwam onder de Kwo-
Min-Tang regeringen van Tsjang. De
bevelen en voorschriften werden zelden
geheel ten uitvoer gelegd. Overal werd
ontzettend geknoeid met de bezittingen
van de overheid. Maar is het nu
onder Mao Tse Toeng zoveel beter?
Heeft hij niet onlangs erkend, dat hij
met lede ogen aanziet, dat er in het
Centraal China een volslagen oproer
heerst, dat guerilla-legers in verschei
dene steden en dorpen de lakens uit
delen, het verkeer lamleggen door brug
gen en wegen op te blazen? Van de
Chinese troepen, die op weg waren
naar Korea, werden er een paar dui
zend door de partisanen vermoord
Fouten van Amerika.
Jessup zei: „Het noodlottige verloop
van de burgeroorlog, is een zuiver
Chinese aangelegenheid, waarin Ame
rika geen blaam treft". Hoe rijmt dat
echter met het bedrag van 2 milliard
dollars, dat Tsjang Kai Shek tijdens
die „burgeroorlog" van Washington
kreeg? Voorts herinneren we aan het
noodlottige verzoek van wijlen Presi
dent Roosevelt - volkomen onjuist in
gelicht, misleid door de machtsont
plooiing van Japan - die er bij Tsjang
Kai Shek op aandrong, de hulp van
de Sowjets in te roepen, tegen z'n gele
buurman. Tevergeefs merkte de gene
raal op, dat hij toch op z'n eentje de
communisten had verdreven, dat hij
Japan leeds bijna z'n land uit had ge
slagen, en dat hij de toestand best
meester kon blijven zonder inmenging
van vreemden Enkele maanden la
ter kwam de conferentie te Yalta.
Amerika bood er de U.S.S.R. Mands-
joerije aan, als dank voor de „hulp
aan China Dat was het begin van
de verkoop van het levenswerk van
Tsjang Kai Shek, die op 't inzicht van
Uncle Sam, in Aziatische aangelegen
heden, moest vertrouwen. Het ergste
daarbij was, dat de Chinese regering
(generaal Tsjang Kai Shek) niets van
deze afspraak gezegd werd! Bij infor
matie achteraf werd verklaard, dat dit
de „sfeer" te zeer zou hebben vertroe
beld en (letterlijk): „Mandsjoerije zou
Rusland later toch in handen vallen
archipel op de hoogte is van de ver
dwijning van de 5000 eilandbewoners,
maar dat de bestuurders geen idee
hebben, wat er met hen gebeurd
is". 0
Josien gaf, nadat ze het bericht ge
lezen had, de krant aan Bep en vroeg,
min of meer spottend: „Ben je soms
van plan om die vijfduizend bewoners
van dat eiland te gaan opsporen?"
Kees knikte langzaam, maar beslist:
„Inderdaad, dat ben ik van plan".
Bep, die het bericht nu ook gelezen
had, keek hem verbaasd aan en vroeg
„Meen je het?"
„Ja, inderdaad," zei hij nogmaals.
„Ik wil wel eens weten, wat de oor
zaak kan zijn van die verdwijning.
Geesten bestaan niet en spoken even
min. Er moet dus een of andere oor
zaak zijn waarom die inboorlingen
verdv/enen zijn. En waarheen Als het
er nu vijf zijn, of tien Maar vijf
duizend!"
De meisjes keken hem nog steeds
verbaasd aan. „Maar dat zal toch een
schep geld kosten," meende Bep.
„Ja, dat zal wel," veronderstelde
Dit verraad heeft de U.S.A. lelijk
opgebroken. Onder het communistische
bewind van heden blijkt, van welk be
lang Mandsjoerije is, voor China, voor
heel Azië, en bovenal voor Rusland,
die het, „als vriendschappelijk gebaar",
voor Mao Tse Toeng in gebruik heeft
genomenDaarmee houdt Stalin China
onder controle, daarmee heeft het
Kremlin de slagader van Peking in
handen, daarmee gaat het overwicht
van Amerika op Azië verloren! Vier
vijfde deel van China's industrie be
vindt zich in dit gebied! Tijdens de
strijd in Korea hebben de troepen van
het Verenigd Commando tot op 8
kilometer van de grootste krachtcen
trale van Mandsjoerije (en daarmee
dus ook van China) gestaan. Daarom
- en daarom alleen - barste de bom
en grepen Chinese legers in. Stalin
dwong Mao hiertoe, met een listig
voorwendsel. Hij zei, dat Amerika
rood-China bedreigde, en, dat dat zo
gevaarlijk zou zijn, voor de orde en
rust in Mao's land Mao trapte
erin! Vanaf hetzelfde ogenblik begon
nen een aantal republikeinen in de
Senaat te Washington oppositie te
voeren, en iedereen verwijten naar het
hoofd te slingeren, Truman, Marshall
en MacArthur incluis Enfin, eens
te meer bleek, dat Stalin wel in staat
is, op het juiste moment de situatie in
zijn voordeel te wijzigen. Van alle
stommiteiten, die in Azië uitgehaald
zijn, is hij degene, die de vruchten plukt.
De brokken zijn voor rekening van het
Westen. Tragisch, hard, maar waar.
Met het communisme zijn nooit ac-
coordjes mogelijk. Een eerlijk man als
generaal Marshall, geeft dat t.a.v. China
volmondig toe. Het „State Depart
ment" zwijgt er echter liever over.
Niet dan met grote tegenzin erkent
het, dat de regering van Tsjang Kai
Sjek feitelijk de enige is, die door de
jaren heen de vaste wil heeft behouden,
tegen alle communistische of fascistische
agressie te strijden. De politieke partij
van Tsjang, de Kwo-Min-Tang, is tevens
de enige in Azië, die, zowel vroeger
als nu, aanspoort tot loyale samen
werking met de Westerse mogendhe
den. Niemand is haar leuzen oprechter
trouw gebleven dan zij. Gans China
zou Amerika's grote bondgenoot heb
ben kunnen zijn, als representanten
van datzelfde Amerika, niet met ware
hartstocht waren komen pleiten voor
een accoordje Met die politiek heb
ben zij de éénheid van de regering
van generaal Tsjang Kai Sjek, onder
mijnd
Amerika's nieuwe koers.
Op Formosa wachten 600.000 man
van China's vrije, nationale leger, de
komende gebeurtenissen af. Zij oefenen
Kees, terwijl hij een nieuwe sigaret
aanstak. „En daar zal mijn vader wat
op moeten vinden. Overigens, ik heb
zo'n idee, dat hier heel wat meer
achter zit, dan wij misschien op dit
ogenblik wel kunnen beseffen".
HOOFDSTUK V.
Geruime tijd was het stil. Ieder had
blijkbaar zo zijn of haar gedachten.
Langs de nu geheel donker geworden
weg ging een wielrijder en het rode
achterlicht van de fiets stak opeens
scherp af tegen de zwarte achtergrond.
Langs de Waldeck Pyrmontlaan reed
een trein, die even floot voor de vele
onbewaakte overweggetjes tussen het
station en de Zwolseweg en in het
bos aan de overkant klonk geluid van
een nachtvogel. In de voorkamer wierp
de grote schemerlamp een mat schijn
sel over de jongelui.
„Ik ga met je mee!" verklaarde Jo
sien opeens op besliste toon. „Daar
zit copy in. En wat voor copy! Als ik
het de baas vertel, weet ik zeker, dat
ik hem er warm voor kan maken".
Kees schudde zijn hoofd. „Geen
