CORSETTEN
HANNOVER 1951.
Het verlaten eiland
Indonesië op hellend vlak.
Noodzakelijke strijd tegen moreel verval.
Men moei zicli nergens meer over verbazen..
De
schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
7e Jaargang jjNummer 332
Vrijdag 25 MEI 1951
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
Gezicht op het enigszins weer opgebouwde Hannover. Links het gebouw van de „Anzeiger" (met planetarium), waar de grootste^)^
Westduitse krant vandaan komt. Midden-rechts het stadhuis.
Of de victorie dit keer van Neder-
saksen zal beginnen, zoals het de vo
rige keer in Beieren een aanvang nam
- we weten het werkelijk niet. Maar
de „Reichspartei" i s nationaal-socialis-
tisch (al beweert ze officieel van niet)
en heeft zeer veel stemmen op zich
verenigd bij de jongste verkiezing (al
doen bepaalde staatslieden daarvoor
hun ogen dicht).
Hannover heeft dit voorjaar in het
teken van de verkiezingen gestaan.
Het was zo hevig, dat de toch ook
behoorlijke propaganda voor de Tech
nische Messe in het niet verzonk. Het
ging er zo gezien „voor-oorlogs" toe.
De „Reichspartei" inbegrepen, die en
kele lichte kloppartijtjes leverde tegen
socialisten en communisten Of deze
politieke beroering bevorderlijk is voor
het verder herstel van de betrekkingen
met de rest van de wereld, juist nu
het Bezettingsstatuut zal worden op
geheven, is een andere kwestie
Inmiddels heeft het economisch her
stel voortgang gevonden. De Hannover
Export Messe 1951 overtrof ieders
verwachtingen. Van 28 April tot 7
Mei heeft het technisch kunnen der
West-Duitse Industrie te kijk gestaan,
in 20 enorme stalen Hallen, met in
zendingen, die aan een wandelweg van
alles bij elkaar 21 kilometer lengte
waren geplaatst
Duidelijk bleek, dat de West-Duitse
zakenlieden zich ruimschoots van grond
stoffen hebben voorzien, voordat de
grote hausse op de wereldmarkt (na
Korea) begon. Ook het niet direct
volgen van de sociale voorzieningen
zoals Engeland die voorspiegelt (als
„baken in zee") heeft hen in een
gunstige positie geplaatst. Zowel in
prijs als in kwaliteit kunnen ze met de
buurlanden concurreren.
Vooral de auto-industrie heeft zich
uitgebreid en vormt een grote bedrei
ging voor de Engelse en Franse pro
ducten op dit gebied
FEUILLETON
door P. DE VRIES.
De tocht naar de Hertenlaan duurde
kort. Hij was nieuwsgierig naar het
huisje, dat ze aangeduid had als het
hare. En toen hij er voor arriveerde,
steeg zijn respect. Het was niet groot,
maar met een mooie tuin er voor, vol
met allerlei bloemen en een tegelpad
er naast, dat naar een kleine garage
voerde, waarvoor haar wagentje stond.
Kees parkeerde zijn wagen aan de
overzijde van de weg en stapte uit.
Hoewel hij inwendig een beetje ze
nuwachtig was, stapte hij bedaard het
tegelpad op naar de voordeur, die al
geopend werd, voor hij gelegenheid
had om te bellen.
Josien stond voor hem, in een be
koorlijke lichtblauwe japon.
„Ik zag je al aankomen," begroette
ze hem. „Kom binnen. Een compliment
voor je stiptheid. Het is precies half
zes".
-f?
a. c
o°
MEDISCHE
Langestraat 38 a
OOSTBURG
We hebben onwillekeurig gedacht aan
het gevleugelde woord van de gezapige
Churchill, dat hij in de tweede wereld
oorlog bij allerlei gelegenheden lan
ceerde „Bijt u grimmig vast aan uw
taak en geef niet op. Dat is de enige
manier om te slagen". Wie oren en
ogen goed openzet, kan de toepassing
van dit woord binnen weinige uren
opmerken in Duitsland. Het komt de
bezoeker dan voor, dat de puinhopen
alleen nog maar een decoratieve rol
spelen, tegenover de bezettende mo
gendheden. We zagen de uitgestoken
hand van een bedelaar - vergelijken
derwijs - met een oud jasje aan, waar
onder een brede gouden horlogeketting
schemerde op een weldoorvoede buik!
Alles bijeen moeten we echter respect
hebben voor die Duitsers in het zaken
leven, die wel beseffen, dat een Rus
sische uitval naar het Westen hun land
in de eerste plaats zal treffen, maar
verbeten doorwerken - grimmig, driftig,
zonder omzien. Hannover toonde dat
ten minste.
In de komende maanden zal blijken,
of de politieke tendenzen de econo
mische ontwikkeling in de weg zullen
treden of niet. Door onverstandige
maatregelen van de bezettende mogend
heden begunstigd, streven de Duitse
vakbonden naar groter medezeggen
schap in de fabrieken. Steunend op
links georiënteerde partijen Wat
zal uit deze machtsconcentratie voort
komen? Hoeveel invloed zal Hannover
hebben op Bonn - de zetel van de
federale regering?
J. P. de Klerk.
Hij volgde haar via het kleine
gangetje naar de ruime, zonnige voor
kamer. In een oogopslag zag hij, dat
hier vrouwen woonden, die een grote
dosis smaak hadden. De kamer was
een paradijs in het klein. Overal ston
den vazen met bloemen of bloeiende
planten. Voor het raam stond een
brede rustbank, waarop een aantal
kussens in verschillende dessinslagen.
Verder vier beklede clubs en een kleine
ronde salontafel. Tegen de ene wand
stond een klein, modern dressoir
waarop een drijfschaal met enkele
bloemen. Aan de tegenovergestelde
kant, schuin bij het raam, een vleugel.
Bij de suitedeuren een theetafel op
wielen en in de donkerste hoek van
het vertrek een grote staande schemer
lamp. Aan de wand, boven het dres
soir een groot bosgezicht, op de vleu
gel een portret van een man en een
vrouw, blijkbaar de ouders van Josien.
josien zag met genoegen zijn be
wonderende blik, toen hij het inte
rieur opnam. „Kan het je goedkeuring
wegdragen?" vroeg ze olijk.
„Uitstekend," prees hij. En toen,
De planters hebben via „General
Motors" de laatste drie maanden 1200
vrachtauto's en jeeps gekregen, dit wil
zeggen: na maandenlang anti-cham
breren bij de Prioriteitscommissie heb
ben zij van deze uiterst belangrijke in
stantie aankoopvergunningen verkregen
waarop de G.M.-dealers de tienduizen
den roepiahs voor iedere wagen incas
seerden. In totaal is daar een enorm
bedrag mee gemoeid. Om de gedach
ten inzake de prijzen te bepalende
nieuwe Cadillac van president Soekarno
kost ruim 70.000 roepiah. De prijzen
voor personen- en vrachtauto's varieren
zo tussen de 30.000 en de 60.000
roepiah.
Intussen rijden er te Djakarta met
zijn 2,8 millioen inwoners zo langza
merhand ruim 25.000 auto's. Ongeveer
60 pCt. van de vele geimporteerde
vervoermiddelen blijft hier hangen,
voornamelijk uit veiligheidsoverwegin
gen. Het transport van een nieuwe
wagen buiten Djakarta is een hache
lijke onderneming om meer dan één
reden. Soerabaja kreeg verleden jaar
van „General Motors" in het geheel
geen auto's vanwege de geringe graad
van veiligheid in die tijd aldaar. Ook
Djocja is een tijdlang van nieuwe auto's
verstoken geweest, wegens de onvei
ligheid op de wegen naar deze voor
malige Republikeinse hoofdstad.
Het valt de newcomer in Indonesië
altijd op, dat er te Djakarta „zo'n
razend druk verkeer is". Bij zijn bezoek
aan Djakarta verklaarde Philip Jessup
een beetje plagerig, „ik had een min
of meer rommelige kamer verwacht,
met op iedere stoel een stapel vol
getypte vellen en ergens in een hoek
een klein tafeltje met een schrijf
machine".
„Dat rommelkamertje vind je boven.
Daar is mijn werkkamer. Hier wordt
niet gewerkt, maar alleen gerust. Hier
brengen we onze schaarse vrije uren
door. Wel, ik zou zeggen: val ergens
neer en excuseer me dan nog een
kwartiertje. Dan is het eten klaar.
Tenzij je mij altijd nog wilt zien in
een schort voor het fornuis. In dit ge
val nodig ik je uit me te volgen naar
de keuken".
Hij lachte, terwijl hij zich behaaglijk
installeerde in een der clubs. „Ik trek
mijn woorden maar in," zei hij. „Want
een vrouw die in staat is om een ka
mer te herscheppen in een dergelijk
paradijsje, zal ook wel weten, wat er
in de keuken te doen is".
„Je moet mijn vriendin nog even
excuseren, want ze is net thuis en
verkleed zich op het ogenblik Maar
eh hoe vond je mijn artikel"? Ze
een half jaar geleden dat hij „nergens
in de steden van het Verre Oosten en
Azie zoveel nieuwe auto's had gezien
als te Djakarta".
Men kan in deze uitspraak critiek
vindenIndonesiës deviezen worden
gebruikt voor aankoop van een over
dreven aantal auto's, terwijl het onder
houd aan wegen en bruggen buiten de
steden in ernstige mate wordt ver
waarloosd. Natuurlijk de grote weg
DjakartaBandoeng is in orde. Maar
de ondernemingswegen zijn en blijven
uitermate slecht. Controle op de werk
lieden is er noch van particuliere zijde,
noch van regeringswege.
Bron van inkomsten?
Deze toestand is trouwens een goede
bron van inkomsten voor sommige
politiemensen, die een derde-klasse-weg
degraderen tot „vierde klasse", juist
omdat hij zo slecht is. Zestig kilometer
van Djakarta liggen namelijk enige
rubberondernemingen, die over drie-
tonsvrachtauto's beschikken. Deze auto's
mogen wel op derde klasse, doch niet
op vierde klasse wegen rijden. En aan
gezien de rubber toch moet worden
vervoerd, worden nu per vrachtauto
dikwijls honderden roepiahs betaald aan
politiemannen, die dan wel een oogje
dicht doen 1
Gelukkig is deze toestand nog maar
plaatselijk geconstateerd. Dan maar
reizen met de trein? Wij hebben laatst
begrepen waarom de Staatsspoorwegen
70 millioen roepiah te kort komen on
danks het feit dat de wagons dagelijks
meer uitpuilen. Met een tweede klasse
biljet reisden wij in een goederenwagon
van Djakarta naar Bogor. Daarvoor
betaalden we dan het zesvoudige van
voor de oorlog. Het controleren ge
schiedde door een oude conducteur, zo
één uit de goede, oude tijd, dachten
we. Die zou het wel goed doen. In
derdaad, dat deed hij, en zeer streng.
Maar kennelijk te eigen bate. Koop
lieden met lege manden, van de
Djakartaanse markt komend, bleken
niet over een vervoersbewijs te be
schikken. Maar niemand verwonderde
zich. Zij haalden zonder meer het
„verschuldigde" (redelijk lage) bedrag
te voorschijn en het geld verdween in
de wijde broekzak van de conducteur
Scherpe tegenstellingen.
Steeds scherper wordt te tegenstel
ling rijk en arm Indonesiërs in Buicks
en Indonesiërs met het piepende bam
boe-juk op de kromme schouders.
Is het een wonder, dat in het nieuwe,
splinternieuwe Chinese bioscoopje aan
Kramat te Djakarta de Russische film
„The fall of Berlin" duizenden toe
schouwers trekt, zoals ook „Rainbow"
in dit theater, en in de bioscoop „Sin
nam een krant uit de bak naast de
schemerlamp en hield die hem voor.
„Ik heb het al gelezen," antwoordde
hij, de krant uit haar handen nemend,
„en ik moet eerlijk zeggen: het is uit
stekend. Trouwens mijn ouders den
ken er evenzo over".
„Fijn, dank je wel. Maar nu ga ik
gauw naar de keuken, want anders
brandt alles aan. Daar staan sigaret
ten. Vermaak je maar een paar mi
nuten".
Kees stak een sigaret op en toen
het meisje weg was, vouwde hij op
nieuw de krant open en las het arti
kel nog eens over. Maar daarna ver
diepte hij zich in het verdere nieuws,
dat hij thuis verzuimd had te lezen.
Allereerst dat, wat geschreven werd
over Indonesië. Maar hij zat nog geen
twee minuten, toen zijn oog plotseling
viel op een berichtje, dat met een
kleine kop er boven, in een verloren
.hoekje was geplaatst. Hij ging met
een schok rechtop zitten en las het,
waarna hij even naar buiten keek en
het toen voor de tweede maal las.
Toen liet hij de krant zakken en keek
