DE ZONDEN DER VADEREN.
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
6e jaargang Nummer 310
Vrijdag 22 DEC. 1350
Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
__y
In ons volgend nummer
kunnen Nieuwjaarswensen worden
opgenomen. De adverteerders wor
den beleefd verzocht deze zo
spoedig mógelijk in te zenden.
Tevens wijzen wij er op dat
„De Schakel" in verband met
Nieuwjaarsdag inplaats van Vrijdag
Zaterdag zal verschijnen.
De Uitgevers.
In tegenstelling tot verschillende
voorafgegane jaren wijst alles in de
natuur er dit jaar op, dat de Kerst
dagen in aantocht zijn. De jeugd ver
maakt zich reeds met schaatsenrijden
en in de duinstreken ligt hier en daar
de sneeuw zo hoog, dat men er zelfs
de beoefenaars van de ski-sport in actie
kan zien. Niet aan een ieder is deze,
voor onze hedendaagse begrippen te
vroege, winter even welkom en in het
bijzonder denk ik thans aan de land
bouwbevolking. Aan de suikerbieten
die nog niet allemaal gerooid zijn; aan
de millioenen kilo's daarvan die nog
op het land liggen te wachten op ver
voer naar de fabriek en aan de tien
duizenden hectaren landbouwgrond, die
voor het invallen van de winter omge
ploegd hadden moeten zijn. Edoch, de
boer wikt en de natuur beschikt. Een
behoorlijke prijs voor de suikerbieten
en de ondervinding in de afgelopen
vijf droge herfstgetijden opgedaan zijn
geen klemmende argumenten tegen,
doch wel een aansporing voor het be
bouwen van een uitgestrekt areaal sui
kerbieten. En zo kan het dan gebeu
ren, dat het najaar van 1950 in het
geheugen van de landbouwbevolking
een indruk van ondervonden tegensla
gen zal vastleggen. En zal de boer
zich daardoor in 1951 en volgende
jaren laten afschrikken en afzien van
de verbouw van suikerbieten, waaraan
zulk een beestachtig gesjouw - beest
achtig voor mens en dier - in het na
jaar verbonden kan zijn? Zeer zeker
niet. De boer gaat voort op de inge
slagen weg, ongeacht het weer, onge
acht een natte of droge herfst. Rustig
gaat hij voort, ongestoord ieder jaar,
in de hoop dat de Voorzienigheid met
hem zal zijn, doch ook met de vaste
wil om eventuele moeilijkheden te
overwinnen.
Het is dit beeld van rust en onver
zettelijkheid in zijn streven om tot een
goed einde te komen, ongeacht de on
FEUILLETO
75)
door PEDLER.
Jems stem was niet erg vast toen
hij, weer terug in de kleine woonka
mer ademloos tegenover Herrick stond.
„Jullie zijn een beetje onverstandig
geweest, jij en Carol allebei," zei ze,
hoewel er een toegevende glimlach in
haar ogen was. „Hoe kwamen jullie
er toe om zo'n risico te lopen?"
„We hadden geen idee dat er enig
gevaar aan verbonden was," zei hij,
„anders zou ik haar regelrecht naar
Mortlake hebben teruggebracht zodra
ze kwam. Maar Mortimer werd pas
over een paar dagen terug verwacht,
dus het leek absoluut veilig We
hebben al weken geen ogenblikje sa
men alleen gehad - daar heeft hij wel
voor gezorgd. En - we zullen elkaar
misschien in geen jaren meer terug
zien".
Hij hield op. Zijn gezicht leek inge
vallen en ze begreep wat het besluit
verwachte moeilijkheden die zich moch
ten voordoen, dat ik het mensdom in
de tegenwoordige tijdsomstandigheden
zo gaarne wil voorhouden. De mens
heid schreeuwt om rust, om vrede in
de wereld, die maar niet komen wil.
De christelijke mens, Katholiek en
Protestant, viert met Kerstmis, ieder
op zijn wijze, de herdenking van de
geboorte van Jezus Christus. De Hei
land, die 1950 jaren geleden op aarde
kwam, om te boeten voor de zonden
der mensen en om de mensheid van
haar zonden te bevrijden. Men her
denkt de geboorte van Christus en
men hoopt op Zijn terugkomst, zo
spoedig mogelijk, opdat de wereld
verlost moge worden van de vele kwa
len, waaraan zij thans lijdende is. Alom
klinkt overmorgen het „Vrede op
aarde, in den mensen een welbehagen"
of „Vrede op aarde, in den mensen
van goeden wil".
De vrede lijkt ons aan het einde van
1950 verder van ons verwijderd dan
ooit het geval was. Maar is dat nu zo
verwonderlijk wanneer we constateren,
dat er toch maar zo weinig mensen in
de wereld zijn wier „goede wil" waar
heid is of in wie ook maar een zweem
van „goede wil" aanwezig is? Hebben
we ons zelf wel voldoende ingesteld
op het leven naar God's woord, onze
goede wil wel voldoende ontplooid of
getoond, dat we reeds nu beloond
kunnen worden met een vrede op
aarde? Deze vraag zal ieder mens voor
zichzelf moeten beantwoorden, doch ik
vrees dat de bevestiging daarvan in de
meeste gevallen niet onvoorwaardelijk
zal kunnen worden gegeven. In het
bijzonder zal op het gebied van on
derlinge verdraagzaamheid nog al een
en ander ontbreken.
We zien in de wereld thans een
grote oorlog, welke in Korea tussen
Oost en West wordt gevoerd. In Indo-
China wordt eenzelfde oorlog gevoerd,
ook tussen Oost en West; in Europa
een nog koude oorlog, eveneens tussen
Oost en West. Tussen het commu
nisme uit het Oosten en de democratie
uit het Westen. We zouden nog een
andere indeling kunnen volgen, n.l.
tussen de Christenen en de niet tot
het Christendom behorende volken, of
tussen Europa en Ameiika enerzijds
en de Aziaten met inbegrip van het
Tartaren-Rusland anderzijds. De klein
ste kleinigheid kan onder de spannin
gen van die onverdraagzaamheid tussen
Oost en West uitgroeien tot een berg
van ellende. Een dertienjarig kind, het
meisje Bertha Hertogh dat door haar
verzorgster of baboe wordt verkwanseld
aan een Maleise onderwijzer in Singa
pore, die haar onder de Mohamedaanse
wet tot een huwelijk dwingt. Dat kind
om St. Heriot en Engeland te verlaten,
hem kostte.
„We proberen om ons goed te hou
den," voegde hij er eenvoudig bij.
Ze stak hem impulsief de hand toe
en hij drukte die vast.
„Dat weet ik," zei ze warm. „Het
is prachtig van je".
Zijn mond vertrok pijnlijk.
„Er is niets prachtigs in. Het is een
prachtigheid, waaraan ik me niet schul
dig zou maken als *er niet één ding
was".
Ze keek hem vragend aan en hij
ging voort: „Ik vermoed dat je het wel
zult weten. Carol heeft het me einde
lijk verteld de reden waarom niets
haar zal kunnen bewegen Mortimer te
verlaten, de koop die ze met hem
sloot. Anders
„Anders?"
„Anders zou ik het goed en niet
verkeerd vinden haar van hem af te
nemen. Er is geen heiligheid in zo'n
huwelijk. God heeft nooit Francis Mor
timer en Carol te samen vereend".
„Neen," gaf Herrick toe. „Zij boet
voor de fouten die haar vader beging.
wordt door verstandige Engelse rech
ters in Singapore aan haar ouders
teruggegeven, alles overeenkomstig de
Goddelijke wet van het geschreven en
ongeschreven recht. Pin de gevolgen?
Een met burgeroorlog gelijkstaande
opstandige beweging in Singapore, ook
hier wederom tussen Oost en West.
Overal in de wereld, waar ook maar
enigszins de mogelijkheid kan worden
geschapen tot het oproepen van een
conflict tussen Oost en West, tussen
communisme en democratie, tussen
oorlogsstokers en vredebewaarders,
laat men de gelegenheid niet onbenut
voorbijgaan. Op vele plaatsen tegelijk
worden vuurtjes aangestoken door
mensen, die geen vrede op aarde wen
sen, door mensen dié niet van goede
wil kunnen of willen zijn; aangestoken
in de hoop dat daaruit een wereld
brand zal ontstaan, die de beschaving
of wat ons daarvan nog rest, geheel
zal vernietigen. Het ergste van alles is,
dat er onder ons en in onze onmiddel
lijke omgeving nog genoeg lieden ge
vonden worden, die sympathiseren met
de wereld-onruststokers; die zelfs be
reid zijn de verlangde brandstoffen
voor een wereldbrand aan te dragen.
Het meest opvallend is, dat deze lie
den in het bijzonder gevonden worden
in de groep van hen, die het meest
van de oorlogsgesel 1940/1945 hebben
geleden, ook in Nederland. Want na
de Joden waren het in het bijzonder
de communisten, die het meest te lij
den hadden van de vijanden der de
mocratie, van de volgelingen van Hit-
Ier. En inplaats van zich aan de zijde
der democraten te scharen, stellen zij
zich nu tegenover hen. Tegenover hun
verlossers, zoals negentien eeuwen ge
leden het plebs zich stelde tegenover
de Grote Verlosser, Die gekomen was
voor de bevrijding der mensheid.
Kerstfeest is Bevrijdingsfeest, doch
het ziet er niet naar uit dat dit feest
in 1950 tot zijn volle glorie zal kun
nen uitgroeien. Integendeel, de scha
duwen die over onze arme wereld lig
gen zijn zo zwart, dat zij het licht van
vele Kerstverlichtingen zullen over
stemmen. Vrede op aarde is ook dit
jaar helaas nog slechts een wensdroom,
geen werkelijkheid. Zij kan alleen
werkelijkheid worden wanneer er rust
is, rust in de mens zelf en om hem
heen. Onbereikbaar is zij dus| zeker
niet, maar' daarvoor is nodig, dat wij
het voorbeeld volgen van de boer,
zoals ik dat in het begin van dit
artikel heb geschetst. Onverdroten
voortgaan op de ingeslagen goede weg
en met vereende krachten de zich op
die weg bevindende obstakels op te
ruimen. Want aan het einde van die
weg brandt het licht der Bevrijding,
Ik zou wel eens willen weten, waarom
wij allemaal zo - zo ontzettend moeten
boeten voor wat anderen doen?"
Jem glimlachte droevig.
„Omdat het leven een spel van oor
zaken en gevolgen is, denk ik - het
ernstigste spel ter wereld, maar we
zien dat geen van allen in voor het te
laat is".
Ze trok haar hand uit de zijne, in
eens beseffend dat, terwijl ze praten
de tiid omvloog.
„Er zullen nog meer gevolgen zijn,
als ik niet gauw naar huis ga," zei ze.
„Zou je stalknecht de ponywagen al
ingespannen hebben?"
Jem keerde tot het tegenwoordige
terug. Door de opluchting, toen ze
wisten dat Carol veilig was, hadden
hij en Herrick zonder ongeduld
wacht tot de pony ingespannen zou
zijn, waarmee hij haar naar Windy-
croft zou rijden en terwijl ze wachtten
was hun conversatie dieper gegaan,
doch nu werd de kwestie van tijd
weer urgent.
„Ik zal hem eens een beetje gaan
aanporren," zei Jem, „hoewel we pas
het eeuwige licht van Kerstmis.
Een dikke laag sneeuw bedekt van
daag - Maandag 18 December - het
aardoppervlak. Het is een smetteloos
wit kleed van liefde, dat grond en plant
bedekt, dat alles gelijk maakt en een
symbool is van de reinheid. Van rein
heid, dat betekent zonder zonden, zoals
de Verlosser dat wilde. Dat rein-witte
kleed bedekt ook de grond, waarin
onze lieve doden rusten. Daaronder
liggen ook zij, die in de oorlogs- en
bezettingsjaren 1940/1945 zijn ge
sneuveld, gefusilleerd of van ellende
zijn omgekomen; zij die het hoogste
wat zij hadden, hebben gegeven voor
de bevrijding van ons Nederland en
van zijn bevolking. En in het Verre
Oosten, in ons voormalig Nederlands-
Indië liggen onze jongens - ook vele
mannen en vrouwen - die daar voor
hetzelfde doel zijn gevallen, de bevrij
ding van het overzeese deel van
Nederland. Zij Eggen niet
onder een kleed van sneeuw, doch
onder een weelderig dak van groen.
Hun graven zijn overwoekerd door
tropische planten, doch ook daar is
het kleed gelijk, dank zij de zorgen
van Moeder Natuur. Ook daar dus zijn
zij allen gelijk geworden, zoals hier het
geval is. Ginds en hier hebben zij rust
gevonden, zij het dan ook niet de rust
op aarde, die we hen zo gaarne had
den toegedacht en waaraan wij zelf
zo'n grote behoefte^hebben, nu meer
dan ooit.
Mogen de gelijkheid van hen en de
eeuwige rust die zij thans hebben als
gevolg van het offer dat zij voor onze
bevrijding hebben gebracht, door ons
nimmer worden vergeten. Mogen wij
daaruit de kracht putten om, evenals
zij hebben gedaan, bereid te zijn tot
het brengen van offers. Offers aan
onzen naaste, met wie we gelijk wil
len zijn; opofferingen teneinde te ko
men op het punt van goede wil, op
dat we de bevrijding kunnen bereiken.
Eerst dan zal er sprake kunnen zijn
van een Vrede op Aarde en eerst dan
zal ook voor ons het Kerstfeest Be
vrijdingsfeest kunnen zijn. L.
Nieuwe koffiebonnen.
Het bedrijfschap voor granen, zaden
en peulvruchten te 's-Gravenhage heeft
bon 487 Algemeen (A- en B-kaarten)
en bon 495 Algemeen (D-kaart) aange
wezen voor het kopen van 125 gram
kffie. Deze bonnen kunnen met ingang
van Vrijdag 22 December 1950 wor
den gebruikt en blijven geldig voor
het kopen van koffie bij de detaillist
tot en met 6 Januari 1951
Het rantsoen moet dienen voor 6
weken. De eerstvolgende bonaanwijzing
zal op 1 Februari 1951 plaats hebben.
een paar minuten gewacht hebben".
Hij verdween om met een bezorgd
gezicht terug te keren.
„Die boerenkinkels zijn toch het
toppunt," riep hii geirriteerd. „Nu is
Joe al dien tijd aan 't zoeken geweest
naar kaarsen voor de lantarens; hij
wist niet meer waar hij ze gelaten
had, die ezel! En nu heeft hij een
stuk van het tuig gebroken en is be
zig het met een touwtje te repareren.
Ik zal hem even gaan helpen met in
spannen - we kunnen nu werkelijk
geen tijd meer verliezen. Ik kom je
halen zodra we klaar zijn".
Hij verdween opnieuw en alleen ge
bleven begon Herrick voor het eerst
wat onrust te gevoelen over zichzelf.
Carol was veilig, dat was de hoofd
zaak. Maar ze wilde zelf niet graag
door Francis in dit huis ontdekt wor
den en ze liep rusteloos de kamer op
neer, te ongeduldig om stil te zitten.
Ze was verbaasd toen ze na, wat een
eeuwigheid leek, op de klok keek en
merkte dat er nauwelijks twee minu
ten verlopen waren sedert Jem haar
alleen had gelaten om in de stal te
