II pjjiel goed.
V.
DE ZONDEN DER VADEREN.
De belangen van Hoofdplaat
in verband met de droogma
king van de Braakman.
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAAN DEREN
6e Jaargang Nummer 305
Vrijdag 17 NOV. 1950
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR <S DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Oiro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1, -per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
Het gaat niet goed in de wereld van
vandaag' En dat is niet van vandaag
of gisteren, doch dat is al jaren zo en
zeker is er in de afgelopen vijf jaren
geklungeld op een wijze, waarvoor een
kundig staatsman zich diep zou moeten
schamen. Niets nog is er bereikt; op
geen enkel gebied nog is men aan de
fundamenten van een wereldvrede toe
kunnen komen. Er is alleen maar ge
praat, neen gekletst in congressen, ver
gaderingen, raden en assemblees, bij
eenkomsten, ronde tafelconferenties en
wat dies meer zij. Tonnen papier zijn
beklad, hectoliters inkt zijn er ver
schreven, millioenen kilometers zijn af
gelegd door vliegende ministers en
afgevaardigde^ milliarden woorden zijn
gesproken en milliarden guldens heeft
dat reizen, schrijven en praten ver
slonden en opgebouwd is er niets. Met
dat opbouwen bedoel ik geen woningen
of andere gebouwen, neen daarmede
heb ik alleen op het oog het aanbren
gen van de noodzakelijke stabiliteit er,
rust in de wereld, welke onmisbaar
zijn voor een vlucht uit de door wereld
oorlog nummer twee ontstane armoede
naar een dragelijk bestaan voor alle
volkeren dezer aarde. Het is onverschil
lig waarheen we kijken, onverschillig
of we het oog richten naar de Ver
enigde Naties, dan wel ons beperken
tot de Europese Samenwerking of het
Atlantic Pact of zelfs tot onze naaste
omgeving, de binnenlandse politiek van
Nederland. Nergens de grote lijn,
nergens durf tot aanpakken en uit
voeren in het groot, niemand branie
om een kat een kat te durven noemen.
Overal geklungel op grote schaal op
politiek terrein, overal gebruik van
lapmiddelen, slaapmiddeltjes en smeer
seltjes, maar nergens het mes in de
zichtbare wond, die met den dag erger
wordt. Het spel van zachte heelmeesters
wordt alom voortreffelijk gespeeld, ten
detrimente van de patiënt, van de door
en door zieke wereld. Eén spel van
vooral elkaar ontzien, van geen pijn
doen of op de tenen trappen, één spel
van de invallende gedachte, van op
portunisme. De grote en grootse
improvisatie van mannen als Churchill
voor Europese samenwerking, van
Spaak voor de Benelux, van Acheson
voor de samenstelling van een machtige
West-Europese verdediging, met in
schakeling van daarin onmisbare landen
als West-Duitsland en Spanje, geen
van die werkelijk zaligmakende plan
nen komt tot uitvoering, doch ze wor
den in de kiem gesmoord. Ze worden
vermoord door kortzichtige politieke
partijen in het ene land, omdat deze
FEUILLETON
70)
door PEDLER.
„Als een man en een vrouw van
elkaar houden, zoals zij doen, dan
kunnen ze onder de gegeven omstan
digheden veel beter van elkaar af zijn,
dan elkaar voortdurend zien".
„Toch scheen jij geen haast te heb
ben om jezelf voor altijd te beletten
me te zien," zei Herrick met een lachje.
Hij lachte terug.
„Nee, omdat jij vrij was en er altijd
kans bleef, dat alles voor me terecht
zou komen. Voor Jem bestaat die kans
niet". Zijn gezicht werd weer ernstig.
„Er staat hem maar één ding te doen
- er een eind aan maken. Weggaan".
Herricks hart zonk in haar schoenen.
Ze kon wel de juistheid van Macs
streng ultimatum zien, maar haar liefde
en sympathie voor Carol maakten, dat
ze met overweldigend medelijden be
greep, wat deze laatste door moest
maken, al datgene waar ze tegen moest
de moed tegenover haar kiezers mis
sen om een verouderde leuze uit haar
partijprogramma te schrappen. Ze wor
den om zeep gebracht door belangen
sferen, wier economie is gericht op het
voortbestaan van een chaos in de
wereld, enz. enz. Kortom, er gebeurt
in de niet-communistische wereld niets,
wat thans onverwijld diende te worden
ter hand genomen en uitgevoerd. We
schelden en schimpen óp de achter het
IJzeren Gordijn regerende machten;
we zijn daarvoor doodsbenauwd, maar
we doen niets dan mopperen en klagen
en ondertussen hollen we voort naar
de afgrond. Bijna als in de dagen van
Chamberlain's paraplu, maar evenmin
als toen zullen we nu een zondvloed
van Tartaren - en barbaren - kunnen
tegenhouden door het opwerpen van
een dijk van zoete broodjes. Zijn er
dan nu geen grote mannen meer die
het gevaar onder de ogen durven zien
en die het vermogen bezitten, om een
behoorlijke afsluitdijk voor een komende
derde wereldoorlog op te werpen?
Natuurlijk zijn die er; natuurlijk zijn er
aan onze kant minstens evenveel grote
mannen die een oorlog kunnen bezwe
ren, als er aan de andere zijde van het
gordijn zitten om een oorlog te ont
ketenen. Het verschil is evenwel dat
die lui achter dat gordijn eensgezind
zijn - zij het ook op hoger bevel -
en niet gehinderd kunnen worden door
niet bestaande volksvertegenwoor
digingen, terwijl de groten aan onze
zijde niet eensgezind zijn en mocht
dat nog wel eens het geval zijn, dan
worden ze gehinderd of weggestuurd
door onmondige kletscolleges, die de
naam van volksvertegenwoordiging
dragen. Het is lood om oud ijzer in
al die landen van het westen onver
schillig of ze de naam dragen van
senaat, parlement, landdag, tweede of
eerste, beste of nog betere kamers.
Het is al politiek wat de klok slaat,
hetgeen synoniem is met een vrijage
om de gunst van de kiezers met op
de achtergrond - maar dan heel ver -
het landsbelang en ook dit nog alleen,
zoals elke groep dat voor zich zelf
ziet. Een dingen om de gunsten van
de kiezers betekent het dienen en naar
voren brengen van de belangen en
belangetjes van mensen uit de partij.
En dit laatste voert onvermijdelijk
naar ellenlange debatten over zeer
onbetekenende kleinigheden, terwijl de
hoofdzaak, het voornaamste punt waar
het om gaat, geheel op de achtergrond
komt of wel totaal verdwijnt. Kleinig
heden, futiliteiten en vooral het uit
voerig regelen van een onbetekenende
zaak, daarin vooral schijnt de demo
cratie en in het bijzonder die in ons
land, uit te munten. Wij Nederlanders
vechten nu het werkelijk tot scheiden
kwam. Het was niet te verwonderen
dat die strijd haar was aan te zien.
Herrick keek Kenyon nieuwsgierig
aan. Voelde hii het ook? Al het leed
en de pijn saamgevat in dat korte
vonnis: „Er een eind aan maken. Weg
gaan". Doch ze las niets op zijn ge
zicht.
„Ik ben er niet zo zeker van dat je
gelijk hebt," zei ze peinzend. „Ik ge
loof - ik vrees, dat Carol aan het eind
van haar krachten is".
Zijn gezicht bleef ondoorgrondelijk.
„Ik hoop van niet," was al wat hij
zei.
Ze zweeg een paar minuten.
„Ik vind, dat je altijd erg hard voor
Carol bent," barstte ze plotseling op
verwonderde toon uit. „Hoewel je an
ders helemaal niet hard bent, Mac. Je
bent - prachtig - tegen me geweest
in die dingen van vroeger, die ik dacht
dat mijn leven voor goed zouden.be
derven. En toch, waar het Carol be
treft
„Dat is heel anders," viel hij haar
bedaard in de rede. „In het ene ge
zijn bijzonder sterk in het samenstel
len van juridisch niet aanvechtbare
regelingen; in de kleinste onderdelen
is voorzien en het zijn juweeltjes van
juridische lectuur. Kortom, ze zijn af,
al zijn ze dan ook dermate ingewikkeld,
dat een normaal ontwikkeld mens er
geen tittel of jota van snapt. Zie onze
belastingvoorschriften, verkeersrege
lingen en wat dies meer zij.
De wereld staat op sommige plaat
sen in brand. Zeker, de branden zijn
nog ver weg, maar wie garandeert ons
dat een sterke Oostenwind ze niet in
onze richting kan doen overslaan of
dat er een gek is onder onze buren,
die vandaag of morgen ook in onze
woonplaats een vuurtje gaat stoken.
Allemaal feiten waar we rekening moe
ten mee houden en die we dus onder
de ogen moeten zien. Wij moeten
evenwel onze brandweer nog gaan or
ganiseren en voor blusmateriaal zor
gen. We moeten nu niet langer praten,
maar doen. Alles doen? in samen
werking met onze buren, opdat we
binnen de kortst mogelijke tijd een
brandweer hebben, die paraat is en in
staat is om elke brandstichter de kans
op succes te ontnemen. Maar terwijl
het in de verte op verschillende plaat
sen brandt, keuvelen we hier in onze
volksvertegenwoordiging over verlaging
of verhoging van belastingen. Zeker,
de belastingen zijn het bespreken waard
en vooral een verlaging er van is om
deszelfs absolute noodzaak alleszins
aan te bevelen. Een discussie daarover
behoefde feitelijk niet te worden ge
voerd, zo evident is de noodzaak van
verlaging, maar in elk geval zou men
dat in één dag voor elkaar moeten
kunnen boksen in de Tweede Kamer.
Niets daarvan natuurlijk. Wij verpra
ten daaraan een paar weken en ter
wijl het in de verte reeds brandt,
praat, neen kletst men hier over een
pietluttigheid, n.l. of kaakjes ook koek
jes zijn en of we daarop nu drie of
vier procent omzetbelasting zullen
moeten betalen. Een punt om van te
smullen zal die voor die kleine geesten
binnenkort ook de nieuwe verkeers
regeling zijn. Wat is een fiets met een
motor en wat een motorfiets? Als die
knalt is het een motorfiets en als die
bromt is het een fiets met een motor.
Rijdt die laatste 20 kilometer per uur,
dan op de rijweg, rijdt die 19V2 kilo
meter, dan op het rijwielpad. Gevraagd
worden zeker binnenkort tienduizend
controleurs met een snelheidsmeter, om
die bromfietsen te controleren. Hoera,
werkverschaffing voor gerepatrieerde
militairen of voor onze uit Indonesië
weggejaagde landgenoten, die nu in
DUW-kampen reikhalzend naar werk
uitzien, omdat ook zij liever van eigen
val, dat van Carol, heeft ze zelf ge
kozen, een overeenkomst aangegaan,
als je het zo noemen wilt en daar
moet ze zich aan houden. In het an
dere geval weigerde jij, doorzichtig,
eerlijk zieltje dat je bent, met me te
trouwen voor je me alles over die
„dingen van vroeger" verteld had. Jij
liet de keus dus aan mij of ik," hij
glimlachte, „het aandurfde met iemand
met zo'n verleden te trouwen. En nu
ik gekozen heb, zal ik me natuurlijk
er aan houden, hoe slecht je je ook
ontwikkelen mag".
Hij lachte hartelijk, maar in plaats
van op zijn scherts in te gaan over
meesterde haar plotseling een angstig
gevoel.
„Daar ben ik juist zo bang voor,"
antwoordde ze ernstig. „Verbeeld je,
dat ik me nu eens lelijk ontwikkelde".
„Ja, dan zou ik het moeten uithou
den. Ik heb, net als Carol, mijn keus
gedaan".
„Ik ben benieuwd of je dat doen
zou," zei ze langzaam. „Als ik slecht
werd, zou het je leven verwoesten".
„Dat zou het zeker, maar zelfs al
werk dan van de steun willen leven.
Deze bijtende spot is wellicht hard
vochtig, maar met woorden alleen,
met het behandelen van zaken van
ondergeschikt belang komen we er niet
en daarom dient het dan ook eens
onomwonden te worden gezegd. Wij
Nederlanders hebben in het buitenland
de naam van „klein te zijn in het grote
maar groot in het kleine". Die onaan
gename kwalificatie hebben we blijk
baar verdiend en helaas verdienen we
die nog. Maar we kunnen, we willen
en we zullen ons moeten verbeteren.
(Slot volgt) L.
In verband met de droogmaking van
de Braakman en de daarmede ook voor
Hoofdplaat samenhangende belan
gen, is door het gemeentebestuur een
schrijven gericht tot Heren Gedeputeerde
Staten van Zeeland en andere instan
ties. Wij willen vanwege de grote be
langrijkheid aan enkele frasen uit ge
noemd schrijven meerdere bekendheid
geven.
Het gemeentebestuur heeft tegen de
indijking en droogmaking als zodanig
geen bezwaren, evenmin als tegen de
in de Braakman geprojecteerde wegen,
maar is wel geïnteresseerd bij het tijd
stip waarop de weg langs de Noorde
lijke afsluitdijk zal worden gelegd, als
mede voor de wijze, waarop de ge
projecteerde wegen in aansluiting met
het bestaande wegennet in West Z.
Vlaanderen zullen worden gebracht.
Hoofdplaat is de jongste gemeente uit
ons gewest en dateert eerst uit 1778.
Hoofdbestaan was de landbouw. Bij een
op 15 April 1949 gehouden enquête
bleek dat het aantal arbeiders in de
landbouw sterk was gedaald* De steeds
voortschrijdende mechanisatie heeft hier
ook voornamelijk schuld. Dientengevolge
was er verschuiving naar de bouwvak
ken, waar de -werkgelegenheid in ver
band met herstel oorlogsschade, enz.,
was gestegen, doch ook hierin is nu een
kentering ingetreden. Het gevolg is ge
weest, dat in 1949 meer overbruggings-
gelden werden uitgekeerd dan in welke
gemeente ook.
Velen werken buiten de gemeente of
in neven-beroepen. Een 75-tal voelde
zich aangetrokken tot fabrieksarbeid en
84 waren bereid om in de toekomst in
Terneuzen of Breskens te gaan werken
met behoud van woongelegenheid in
Hoofdplaat. Merkwaardig is ook, dat
bij de enquête bleek dat geen enkele
invuller het „vak" landarbeider verkoos
deed het dat, zou dat toch geen aan
leiding zijn om voor de verantwoor
delijkheid terug te schrikken - me er
aan te onttrekken. Ik zou dan met mijn
ogen open in 't ongeluk zijn gelopen,
dus als ik het gelag zou moeten be
talen - zou ik het doen en daarmee
uit".
Herrick zweeg. Ze wist, dat hij de
waarheid sprak. Wat er ook zou ge
beuren, welk een catastrophe er mocht
ontstaan als ze eenmaal man en vrouw
waren, Mac zou zijn noodlot aanvaar
den onverschillig tot welke prijs. Die
gedachte ontstelde haar. Als ze nu
toch eens door een of ander afschu
welijk toeval ernstig in de verzoeking
kwam en viel, zoals haar vaders over
geërfde zv/akheid hem had doen val
len? Mac zou betalen, zoals hij juist
gezegd had dat hij doen zou, zou haar
schande of het schandaal of wat er
uit voort mocht vloeien, delen.
„O, Mac, zouden wel verstandig
hebben gedaan," riep ze wanhopig.
„Verbeeld je, dat ik je eens teleur
stelde".
„Ik ga zoiets bespottelijks niet eens
