mea.
CORSETTEN
DE ZONDEN DER VADEREN.
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
6e Jaargang Nummer 298
Vrijdag 29 SEPT. 1950
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER - Boulevard 120 - BRESKENS - Telefoon 27 - Qiro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaalfranco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
-J
Het feit dat de kwestie Nieuw-
Guinea de vorige week nog niet aan
de orde werd gesteld in de Tweede
Kamer en we wellicht bij het verschij
nen van dit nummer van De Schakel
midden in de geheime debatten over
deze voor ons land zo uitermate be
langrijke aangelegenheid zullen zitten,
geeft me aanleiding om op mijn artikel
van Vrijdag 22 September nog verder
door te gaan. In Elseviers Weekblad
van Zaterdag 23 September j.l. trof
ik n.l. van de hand van de eminente
schrijver Professor Mr. J. A. van
Hamel - een onzer groten op het ge
bied van staats- en volkenrecht - on
der het hoofd „Zakelijk en Recht
vaardig; Nieuw-Guinea een duivelse
twistappel" het volgende artikel aan
„Bij de Ronde Tafel Conferentie is
overeengekomen dat het vraagstuk van
de staatkundige status van Nieuw-Guinea
binnen het jaar diende te worden ge
regeld door directe onderhandelingen
tussen Indonesië en Nederland. De voort
gang dezer onderhandelingen staat voor
de deur. Indien wij goed zien, zijn op
het ogenblik de punten van uitgang
nog lijnrecht tegenover elkaar en dringt
de moeilijkheid, hoe tot een oplossing
te geraken. Deze moet gevonden
worden. In de eerste plaats in het be
lang van Nieuw-Guinea en zijn bevol
king zelf. In de tweede plaats in dat
der partijen en van haar onderlinge
verhouding. Men heeft daaraan nog toe
te voegen het algemeen belang van
de internationale gemeenschap.
Alles bijeengenomen, komt het ons
voor dat van de bedoelde tweezijdige
onderhandelingen géén redelijk positief
resultaat verder te verwachten is. De
verstandigste uitslag kan op het ogen
blik slechts zijn een „agreement to
disagree". Eensgezindheid van het niet
eens te kunnen worden. Elke verdere
poging om tezamen tot overeenstem
ming te geraken, schijnt uitgesloten.
Kan van Nederland niet worden ver
wacht, - met de béste wil van de we
reld niet, - de verantwoordelijkheid
over Nieuw-Guinea af te geven aan
Indonesië, dat immers zelf met zo ont
zaglijk veel moeilijkheden en problemen
belast is, die door de omvangrijke
eigenlijke Indonesische kring moeten
worden behandeld, - omgekeerd blijkt
van Indonesië niet te verwachten, dat
het de voortduring der Nederlandse
souvereiniteit geredelijk aanvaardt.
Dit moge alles ten onrechte zijn, of
terecht, het geval ligt nu eenmaal zo,
en men kan zeggen, dat degenen die
bij de Ronde Tafel het vraagstuk
FEUILLETON
63)
door PEDLER.
En zo ging de race voort, met de
zon schijnend en de wind waaiend en
geen geluid dan het gekletter van die
krankzinnige hoeven, geen teken van
menselijk leven dan een meisje, dat
nu bijna wankelde in het zadel en een
man met een vastberaden gezicht diep
gebogen over het zadel van zijn paard
en het aandrijvend met alle kracht van
wil en lichaam.
En toen ontdekten plotseling
Herricks ogen in de groene vlek voor
haar, die ze instinctmatig wist dat nog
heidegrond was, iets anders - iets
groots en donkers, dat naar haar toe
snelde. Een onderdeel van een se
conde dacht ze, dat haar gezicht haar
een visioen liet zien van iets dat niet
bestond - dat niet kon bestaan. Toen
zag ze duidelijker en wist ze, dat het
Mac was die regelrecht op haar af
galoppeerde. Dichter, steeds dichter
MEDISCHE
■5?
o°
Langestraat 38 a
OOSTBURG
Nieuw-Guinea ter oplossing door de
twee Uniepartners overlieten, daarmede
aan deze uniegenoten een duivelse
twistappel in de schoot, geworpen heb
ben. Wanneer het berekend was, om
de Unie met een vernietigende kanker
te infecteren, zou dit niet beter kunnen
zijn geschied.
In beider belang
Ten einde de verdere verhouding
tussen de Unie-genoten in" beider be
lang, zo gunstig mogelijk te zien wer
ken, moet deze haard van onenigheid
worden uitgeschakeld. De twee par
tijen hebben zelf aan de Ronde Tafel
verklaard „dat zij besloten zijn tot
handhaving van het beginsel, verdere
geschillen door vredelievende en rede
lijke middelen op te lossen". Het ware
dan verstandig, daartoe in deze zo
spoedig mogelijk de weg in te slaan!
De weg lijkt in het tegenwoordige be
wind van zaken te liggen op het col
lectieve arbeidsveld, der Verenigde
Naties. Men moge, mèt ons, allerminst
een onvermengde bewonderaar zijn van
de resultaten welke deze organisatie
bij haar pogingen om internationale
moeilijkheden op te lossen bereiken
kan, - de voor de hand liggende be
werktuiging berust in deze nu eenmaal
bij haar. Het enige wat hieraan toege
voegd moet worden is, dat voor het
onderhavige geval dusdanige bewerktui-
gingzo zuiver endegelijk mogelijk zal heb
ben te zijn. D.w.z.zo zakelijk-en recht
vaardig mogelijk, zo weinig mogelijk
door politieke bij-oogmerken of bij
invloeden beheerst. Hetgeen er op neer
komt, dat wij oneindig veel liever een
zelfstandig procederende commissie van
arbitrage voor dit doel zorgvuldig te
vormen, aan het werk zullen zien gaan,
dan de zo hypernerveuze meneer
Veiligheidsraad in eigen persoon.
Zulk een procedure zou van Neder
landse zijde ook daarom naar behoren
kunnen worden aanvaard, omdat een
éérste punt er niet meer bij in het ge
ding moet komen, n.l. de kwestie van
het voortduren der Nederlandse sou
vereiniteit. Na de meest ernstige over-
weging behoort onzes inziens het be
houd van deze souvereiniteit niet meer
te worden bepleit. Zelfs indien deze nog
op een schoteltje aangeboden werd.
Waarmede direct samengaat, dat de
oplossing, door de internationale in
stantie te vinden, de meest doeltref
fende en meest reële heeft te zijn.
kwam hij ze kon de witte bles
op het voorhoofd van het grote paard,
dat hij bereed, zien. Een ogenblik la
ter had hij zich omgedraaid en galop
peerde naast haar, gelijk met haar op.
Ze hoorde zijn stem maar was te ver-
sufd, te uitgeput, om te begrijpen wat
hij zei. Doch ze voelde, dat zijn hand
Flame's teugels gegrepen had, met
ijzeren greep het gebit losrukkend uit
de saamgekiemde tanden - voelde de
dolle vaart minderen geleidelijk
overgaan in een gelijkmatige draf. Het
landschap herkreeg vastheid, de bo
men en heggen, die langs haar heen
waren gevlogen, schommelden nu lang
zaam heen en weer als een slinger.
De wereld scheen plotseling stil te
staan
Mac sprong op de grond.
„Alles is in orde". Zijn woorden
drongen helder tot haar door ditmaal
en ze viel bijna uit het zadel in zijn
armen, duizelig en slap en stond hul
peloos tegen hem aangeleund, hijgend
naar adem en niet in staat rechtop te
staan.
Op hetzelfde moment bereikte Se-
Niemands dank.
Het is voldoende bekend dat naar
onze hartgrondige overtuiging de Neder
landse machthebbers aanspraak hebben
op niemands dank, waar zij de banden
tussen Nederland en Indonesië hebben
laten schieten, gelijk ter Ronde Tafel
is geschied. Géén dank van het Neder
landse volk. Niet van Indonesië. En
evenmin van de wereld. Het is alles
verkeerd gebrouwen! Wij menen daar
tegenover onzerzijds een héél wat ste
viger, en vruchtbaarder begrip te zijn
blijven verdedigen, van wat Nederland
vermocht en vermag; en van wat het
ook voor de wereld in zou hebben,
indien de Nederlandse driekleur hoger
gehouden was! Zo die hier nog eens
nadrukkelijk wordt herhaald, is het
geenszins om oude koeien uit de sloot
te halen. Het is integendeel zéér actu
eel om op grond van datzelfde be
grip te verklaren, dat nü niet meer op
enige dank gevlast moet worden door,
met of zonder ophef, inzake Nieuw-
Guinea te blijven ageren voor het be
houd der Nederlandse souvereiniteit.
Hoezeer met bloedend hart, moet
worden verklaard, dat daarin thans
géén heil meer valt te zien. Voor
Nederland niet. En voor niemand an
ders. Voor Nederland in het bijzonder!
Het onherstelbare onheil is nu eenmaal
over ons gebracht, en er kan slechts
loze eer mee worden nagejaagd door
nu eensklaps inzake Nieuw-Guinea hoog
van de torens te willen blazen.
Dit ligt alleen in de lijn, die nooit
die van ons land kan zijn de Spaanse
Brabander.
Wij zijn waarlijk niet blind voor de
belangen van tropisch ondernemings
wezen, welke in Nieuw Guinea onder
Nederlandse bemoeienissen gedijen kan.
Daar moet dan zo goed mogelijk voor
worden gezorgd, in een veranderd be
stek. Evenzo voor de belangen der be
volkingen en gebieden, waarvoor op
Nederland verantwoordelijkheid rust.
Onze natie heeft zulke reusachtige,
langgevestigde verantwoordelijkheden
van zich afgeworpen, dat het niet
serieus is, aan deze betrekkelijk be
scheiden verantwoordelijkheid te blijven
vastgeklampt, wanneer daar overwe
gende bezwaren aan bleven. En wan
neer wordt gezegd, dat het toch nodig
is, dat ons volk ergens op de wereld
een taak blijft gesteld, dan hebben wij
dit heus geweten, lang voordat degenen,
die er nu mee mogen aankomen het
vern hen en bracht zijn paard tot stil
stand.
Mac, die zijn arm nog om Herrick
heen hield geslagen, gooide hem de
teugels van de andere twee zwetende
bevende paarden toe.
„Hou vast!" commandeerde hij scherp
en een ogenblik stonden de beide
mannen elkaar vijandig aan te kijken.
Severns lippen vertrokken tot een te
leurgestelde, woedende grijns, Mac
met een onbewust triomfantelijk licht
in zijn ogen - de triomf van een man,
die eindelijk gewonnen heeft.
Een dubbele bekentenis.
„Miin God, Herrick, ik dacht dat
het met je gedaan was".
Jem Beresfords stem trilde een beetje
ondanks hemzelf en zijn lelijk haviks
gezicht was bleek onder de gewone
bruinheid. Er was een zeer oprechte
vriendschap ontstaan tussen hem en
Herrick en toen hij haar zo hulpeloos
zag wegvliegen naar die twaalf voet
diepe weg was hij met afgrijzen ver
vuld geweest. Hij was een van de
eersten die haar bereikte toen zij, die
ten volle hebben doorvoeld, maar wij
kunnen gelukkig andere mogelijkheden
aanwijzen, om daaraan, mits men wil
aanpakken, te voldoen.
Vroegere waarschuwingen.
Dit kan alles op gezondere wijze ge
schieden, dan wanneer Nederland zou
trachten te blijven vasthouden aan een
betrekkelijk bescheiden maar uiterst
blootgesteld eigen souvereingebied in
de Zuidelijke Pacific. Wij hebben onzer
zijds een ietwat soortgelijke waarschu
wing doen klinken, kort na de bevrij
ding, toen enthousiaste kringen ten
onzent zich, onder de leiding van ver
antwoordelijke regeringsfiguren nog wel,
opmaakten voor een te annexeren
groter Nederlands rijk, tot aan de
Weser toe. Zo een waarschuwing werd
ook toen kleinmoedig, defaitistisch ge
heten. Iets dergelijks met de kleine
grensherzieningen, waarvan de spelde-
prikken zich thans geleidelijk meer
voelbaar maken.
Wat Nieuw-Guinea betreft, is het
inderdaad nog iets anders. Hier geldt
het 't afzien van een langgevestigde,
rechtmatige nationale traditie. Vol be
loften voor de toekomst ook. De tra
nen, die duizenden onzer niet hebben
kunnen inhouden, op de avond van 27
December laatstleden, en onlangs weer
bij de onwaardige film met de beëin
diging van het K.N.I.L., zullen zich
wéér opdringen, wanneer straks met
dit overgebleven grondgebied daarginds
moet worden afgerekend. Wanneer wij
evenwel een manlijk volk willen blij
ven, komt het er niet in de laatste
plaats op aan verlies en leed en tegen
slag te kunnen nemen, als mannen.
Het is voor Nederland niet meer re
delijk, zich in de grote staatkunde van
de Zuid-Oost-Aziatische brouwketel te
blijven mengen, en zulks met een vol
gehouden positie als souvereine mo
gendheid over Nieuw-Guinea. Wij heb
ben ginds voortaan te verkeren in de
bescheidener positie van partner in de
Nederlands-Indonesische Unie; en, op
zijn best te zorgen, dit zo nuttig en
zo gunstig mogelijk te doen. Vérder
reiken de feitelijke middelen niet. Ook
de morele krachten van de vroegere
zelfstandige Nederlandse staat, en zijn
vroegere prestige, gelden niet meer.
Daarom gebiedt de diepere wijsheid,
ervan af te zien om, in een nog zozeer
te ontginnen gebied nog wel, het ge
hele apparaat op te zetten, dat een
souvereine regering te onderhouden
heeft. Een souverein, ook economisch
beleid te voeren, dat een Zuid-Oost-
Aziatische mogendheid met Westerse
inslag behoeft.
Het kan iets anders zijn, wanneer op
de grondslag van een internationale
beslissing, en aanvaard bij de collec-
het op hol slaan hadden bijgewoond,
kwamen vragen of alles goed was.
Mac, die Herrick nog met zijn arm
ondersteunde, keek hem verbaasd aan.
Een man die een vrouw lief heeft
schijnt zich nooit te kunnen voorstel
len, dat een andere man - die hij na
tuurlijk altijd voor een mogelijke me
dedinger aanziet - zich met haar kan
bezig houden. Daar vriendschap, niet
vertroebeld door liefde, waar het hem
zelf betreft totaal uitgesloten is, kan
hij die ook niet bij een andere man
veronderstellen. Mac kreeg dus een
lichte schok van verrassing toen hij
zag, hoe het gevaar dat Herrick gelo
pen had, Jem had aangepakt. Het
duurde maar kort. Hij had al zijn aan
dacht nodig voor hetgeen het ogenblik
vereiste en deze indruk klopte nu
slechts even tegen de deur van zijn
bewustzijn en verdween bijna weer
onmiddellijk. Doch hij zou terugkomen,
later, scherp als een pijl en rondwoe-
len in een wond, die reeds pijnlijk
was. Nu echter keek Mac slechts even
nieuwsgierig naar het verbleekte ge
zicht van de andere man.