CORSETTEN
Wal interesseerl ons Paderèwski?
DE ZONDEN DER VADEREN.
Ballonshow.
ESCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER - Boulevard 120
WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
6e Jaargang Nummer 293
Vrijdag 25 AUG. 1950
BRESKENS - Telefoon 27 - Oiro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
t 1,— per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
Vj
Wat hebben we aan een hand
druk uit het (nabije) verleden?
door Jack P. de Klerk.
Geaarzeld hebben we, toen we
vanmorgen die map uit het archief
wilden nemen. Waarom, zo vroegen
we ons af, zou de mens van 1950
nog belang stellen in een Paderèwski?
Wat voor zin heeft het, te vertellen
van dat laatste dramatische levens
jaar, van de grote componist, musicus
en staatsman, even tredend in het
spoor van de ook in Polen geboren
Chopin?
Ignatius Joseph Paderèwski. In
onze verbeelding is hij toch het
type van de balling, de stugge wer
ker, de onverzettelijke, de man met
het grote hart dat warm klopt voor
zijn dierbaar vaderland - wat er ook
gebeure - wélke onaangename ge
volgen het ook hebben moge
Ignatius Joseph Paderèwski,
die in zijn laatste levensjaar nog voor zijn
vaderland op de bres stond, overleed 29 Juni
1941 te New-York.
(Caricatuur U. S. A.)
Bladeren in het levensboek van
Paderèwski is bladeren in de historie
van het Poolse volk.
Een handdruk uit een verleden -
dat nog maar zo'n jaar of tien
telt
Namen verdwijnen; historie blijft.
Misschien als een vingerwijzing
voor vandaag.
In Frankrijk.
Polen bezet gebied! Voor de helft
Russisch, voor de helft Duits. Vlug
gegaan, na Danzig en de Korridor.
Generaal von Brauchitsz en zijn Berlijnse
opdrachtgevers tevreden over het
militair succes. Een veldtocht van zegge
18 dagen, met als prijs, de opruiming
van een gehaat Versailles-product. Dat
was een toast waard, zei men
Er reden treinen uit Polen, in
FEUILLETON
58) door PEDLER.
Barbara lachte opgelucht nu ze zag,
dat voor het moment althans het ge
vaar voor een openlijke opstand be
zworen was. Ze wilde niet, zoals ze
gezegd had, hun samenleven beginnen -
het leven dat zo heerlijk zou zijn - door
anderen te kwetsen.
„Wij zijn ten slotte niet de enigen
bij wie alles niet glad marcheert," zei
ze troostend. „Ik zou je twee andere
mensen kunnen noemen in onze on
middellijke nabijheid".
„Bedoel je die arme, ouwe Beres-
ford en Carol? Noif ja, als je met op
zet de verkeerde man trouwt, zoals
Carol deed, moet je natuurlijk vroeg
of laat het gelag betalen".
„Doe niet idioot, Billy, niemand
trouwt met opzet met de verkeerde
man of de verkeerde vrouw," zei Bar
bara wijs. „Ze doen het bij vergissing
of gedwongen door de omstandighe
Westelijke richting. Zij waren volge
pakt, met diplomaten en officieren. Men
redde het vege lijf uit de chaos van
een verpletterende nederlaag. Sommigen
klonk het hoongelach van dweepzieke
overwinnaars nog in de oren! Eén van
die treinen stopte bij een station, waar
auto's stonden te wachten en mannen
met donkere blikken boven saamge-
knepen lippen. Poolse vertegenwoor
digers in het buitenland, die hun chefs
kwamen halen, ter bespoediging van
de regressie.
Zó kwam Paderèwski in Parijs. Geen
juichende mensen, geen toespraken,
geen bloemenhulde. Alleen de stilte
van de overrompeling, de pijnlijke ver
bazing, de ontsteltenis van al het
plotselinge, in 18 dagen tijd Polen
overkomen... 31 Augustus had Polen
zich nog stérk gevoeld, de algemene
mobilisatie als een laatste schikking
gezien, ter onderstreping van haar
afkeer van Hitler's eisen. De versla
genheid was totaal, de hersens der
leidende mannen uit het Polen van
1939 weigerden te aanvaarden, konden
niet doordenken in de nieuwe situatie.
Waar Paderèwski keek, zag hij slechts
de wanhoop staan op de gezichten van
zijn landgenoten. Eigenlijk had hij zich
uit de politiek teruggetrokken. Hij had
zijn laatste levensjaren aan de muziek
willen wijden, maar ditkón en
mócht zo niet blijven liggen. Als dan
niemand iets deed, dan zou een oude
man het wel doen
Zó vlogen de boodschappen uit, naar
alle Europese landen waar gevluchte
overheidspersonen, politici en generaals
waren aangekomen. Hoopgevende
klanken, dringende oproepen om direct
naar Frankrijk te vertrekken, voor de
vorming van een nieuwe regering. Een
tamelijk onbekend begrip, „regering in
ballingschap", verkreeg snel burger
recht in de wereldpers. Blijde ver
wondering kwam in de plaats van angst
en schrik. En dat was precies wat
Paderèwski nodig had.
Ignacs Moscicki,
President der Poolse Republiek 1939, een man
op de achtergrond van het politieke leven.
De val van Polen veranderde het
beeld van Europa. Groot-Brittannië
had zich, samen met Frankrijk, ver
den of zoiets. En ze weten nooit voor
uit, dat het zo slecht zal aflopen als
het altijd doet".
Ze zweeg en ging toen bezorgd
voort: „Ik hoop maar dat Mac en Her-
rick nu niet de boel in de war gooien.
Mensen die verliefd zijn lijken hoe
langer hoe dommer te worden".
„Wat bedoel je, o eigenwijze, jonge
vrouw?" vroeg Billy.
„Ik dacht dat dat nogal duidelijk
was, zelfs voor een onontwikkeld in
tellect als het jouwe," antwoordde ze
uit de hoogte. „Mac is verliefd op
Herrick en Herrick is verliefd op
Mac -"
„Hoe weet jij dat?" viel Billy haar
in de rede.
Ze glimlachte.
„Ik weet niet hoe ik dat weet, maar
ik weet het. Dus waarom gedragen
ze zich nu niet als verstandige mensen
en engageren ze zich niet? Ik wou
dat ze het deden," voegde ze er har
telijk bij.
„Alles op zijn tijd, kindje. Je wil
alles zo overhaasten".
„Ik geloof, dat er in dit geval haast
óf
a.
<»A.
C?
MEDISCHE
Langestraat 38 a
OOSTBURG
In Brcskens wordt het nu een feest,
Zoals het nimmer is geweest.
Iemand zei en keek vol trots in 't rond
„De naam van Breskens komt nu in aller mond".
Een ballonvaart, wat een evenement
En dat voor een entrée van zestig cent.
De Zondag, dat was de grote dag
Vanaf tien uur was men aan de slag.
De wagens met gas waren al aangekomen,
Het gas begon de ballon in te stromen;
Van heinde en ver was men op de been,
Maar aan de Zeedijk de meeste, naar ik meen.
Eindelijk was de ballon gevuld,
Allen wachten vol ongeduld.
Maar Boesman keek eens naar de lucht
En zei toen met een diepe zucht:
„Mensen, ik vind het wel een strop
Maar met deze wind stijg ik niet op".
Dus het kwam er eigenlijk op neer,
Het waren maar praatjes van die „meneer".
Hij had de' centen in zijn zak
En aan al het andere lak.
Als men zo'n moraal eens ziet,
Nee, zo is een Zeeuw gelukkig niet.
j.
bonden voor de onafhankelijkheid van
de Poolse natie. Sir Neville Cham
berlain had, na zijn besprekingen in
München, Hitier door toezeggingen aan
Warschau willen dwingen van geweld
dadige' plannen af te zien. De campagne
voor z.g. „Sudeten-Duitsers", waarop
de bezetting van Tsjecho-Slowakije en
Oostenrijk volgde, achtte hij meer dan
voldoende voor de „luchtverversing"
van de nazi's Zeker, maar het werd
een noodlottige misrekening. Polen
viel, en dus begon de 2de wereldoorlog,
ter nakoming van gedane beloften! De
geweldige bedrijvigheid, die dit mee
bracht in de regeringscentra van Parijs,
leverde rijke inspiratie voor Paderèwski
bij is," zei ze kortaf. „Ik voel, dat Gair
een spaak in het wiel zal steken. Hij
zet altijd zijn zin door. Tussen twee
haakjes, hij is van middag met Her
rick uitgereden".
Billy lachte.
„Ik moet zeggen, dat hij en de ouwe
Mac op twee honden lijken die om
hetzelfde been heen draaien," zei hij.
Barbara keek bezorgd.
„Ja, dat is zó en ik benijd het arme,
kleine beentje niet".
„Wie is het arme, kleine beentje in
kwestie?" vroeg een opgewekte stem
en Alec Fane stak een verwaaid hoofd
door de half open deur.
„Hallo, vader," riep Barbara verrast.
„Ik verwachtte u nog zo gauw niet
terug. Is de arme, ouwe Cartright dood?"
ging ze ernstiger voort.
„Welnee," antwoordde Alec. „Hij had
een hartkwaal, net als altijd en dacht
dat hij uitkneep. En daarom liet hij
me, ook als gewoonlijk, halen om hem
te helpen vrede te sluiten met de he
mel. Het bleek dat hij heel wat op
zijn geweten had waar hij vanaf wou
komen - een paar koppels vogels
en zijn mannen.... Dinsdag 23 Januari
1940 vond de instelling van een
Nationale Raad plaats, terwijl de
regering zich installeerde in Angers,
een plaatsje in de provincie. In tegen
woordigheid van de voltallige minister
raad hield Paderèwski een heldhaftige
rede, die, achteraf gezien, de volgende
oorlogsjaren de Poolse regering in
Ballingschap voor verdeeldheid heeft
bewaard. De voorgestane acties waren
alle van een unitaristische strekking -
dus werkzaamheden, die niet zochten
naar wat verdeelt, maar naar wat
samenbindt. Paderèwski nam trouwens
ook de vlag op, die nog maar kort
tevoren Benesj bij de bezetting van
van Kenyons jacht, een kleine historie
met een lammetje, dat hij op een nacht
van de kudde van farmer Marvin ge
gapt had en een flink pak slaag, dat
hij zijn vrouw een paar dagen geleden
gegeven heeft. Hij dacht dat dat alles
hem in de andere wereld kwaad zou
doen".
„Hij voelt zich nu zeker veel beter,
nu dat van zijn hart is," zei Billy.
„En of". Fane knikte lachend. „Er
bestaat geen twijfel meer aan of hij
zal weer helemaal beter worden en
zijn gappen en stropen weer con amore
voortzetten. Dan zal hij na verloop
van tijd weer een hartattaque krijgen,
zodat hij zijn geweten weer kan ont
lasten Cartright probeert uit deze en
de komende wereld te halen wat er
uit te halen is - net als een hoop an
dere mensen doen. Hoe staat het met
de thee, kindje?" ging hij tot Barbara
voort. „Je krijgt er dorst van als je
tracht andere mensen te overtuigen
van hun dwalingen".
Ze knikte lachend.
„Ik zal er gauw voor gaan zorgen,"
zei ze. „Het is vandaag Janets uit-
