Een raas-boodschap.
13
MEI 195Q
BAZAR V.
V. „BRESKENS"
feuilleton
DE ZONDEN DER VADEREN.
De sirofabriek.
DE SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
6e Jaargang Nummer 273
Vrijdag 7 «PRIL 1850
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER - Boulevard 120 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,— per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
(Ingez. Med.)
Het is vandaag Goede Vrijdag, de
dag waarop door de Christenen alom
in de wereld wordt herdacht de
kruisiging van de Zoon Gods op de
berg Golgotha, nadat Hij door zijn
vijanden was gevangen genomen en1 op
de meest onmenselijke wijze was ge
folterd en mishandeld. Gedurende Zijn
betrekkelijk kortstondige wandeling
hier op aarde, was hoon, bespotting
en verachting veelal Zijn loon voor
alle door Hem aan de lijdende mens
heid verleende hulp en raadgevingen.
Geen enkele schande bleef Hem be
spaard, doch niets kon Hem deren.
In Zijn Goddelijke liefde voor de mens
vergaf Hij Zijn_ vijanden hun hoon,
bespotting en verachting, de Hem toe
gebrachte folteringen en mishandelingen.
Alleen het doel telde en dat was, de
mensheid te bevrijden van zonde en
schuld. Aan de figuur van Jezus
Christus denkt men, ook al is men nu
niet bepaald godsdienstig, wanneer
men op Goeden Vrijdag de Protestanten
en Katholieken alom in de wereld ter
kerke ziet gaan. En deze Goddelijke
figuur kwam mij - niet godsdienstige -
dezer dagen voor de geest, toen ik in
de Nieuwe Rotterdamse Courant van
29 Maart een overzicht las van de
rede van Churchill in het Lagerhuis
over de toenadering tot Duitsland,
onder het motto„Zonder Duitsland
is er geen hoop op een verenigd
Europa". Evenaangehaald dagblad
schrijft daaromtrent als volgt
„Winston Churchill, de leider der Britse
conservatieven, heeft een grote rede in het
Lagerhuis gehouden, in de loop waarvan hij
verklaarde, dat zijn partij van plan is de
buitenlandse politiek van Labour te blijven
steunen, „evenals wij deden in de jaren,
dat wij hopeloos in de minderheid waren".
In antwoord op de besehuldiging van
minister-president Attlee dat hij, Churchill,
zich op „onverantwoordelijke" wijze had
uitgelaten, toen hij onlangs Duitsland noemde
in verband met de defensie van de Westerse
unie, zeide Churchill
,,Ik heb toen mijn woorden zeer zorg
vuldig gekozen en ik wens ze niet te wijzi
gen. Ik zie geen reden, waarom de Duitsers
niet zouden helpen bij de verdediging van
hun eigen land en van West-Europa. Ik
heb niets gezegd over een herbewapening
van Duitsland en de vorming van een nieuw
leger. Duitsland had nu een kans de mens
heid een geweldige dienst te bewijzen en het
verleden goed te maken. Zonder Duitsland
was er geen hoop op een verenigd Europa
en zonder een vrij en verenigd Europa was
er geen hoop voor Duitsland."
Churchill beval het Huis aan,' dat alles
zou worden gedaan om een Frans-Duitse
verzoening te bevorderen. Frankrijk en
Engeland zouden samen sterk genoeg zijn
om Duitsland tot een gelijk peil op te hef
fen. De drie landen konden dan een kern
vormen, waaromheen „alle andere be-
38) door PEDLER.
„Het lijkt wel, of je niet wilt, dat
ik vrienden heb," riep ze opgewonden.
„Integendeel, maar ik verlang alleen
en ik wil ook - dat ik wat te vertel
len heb bij de keuze. En nu lieve, zou
ik graag willen, dat je me het hoofd
artikel uit the Times voorlas, ik zie,
dat de couranten gekomen zijn".
En zo was Carol uiterlijk onderda
nig, doch inwendig brandend van op
standigheid gezwicht, zoals ze altijd
gedwongen was toe te geven aan de
voorschriften van haar echtgenoot. Doch
een paar dagen later, toen hij haar
kortaf meedeelde dat hij naar Londen
ging en pas de volgende dag zou
terug komen, kwam haar innerlijke op
stand tot uiting ineen impulsieve daad.
Ze had de auto, die hem naar het
station bracht de oprijlaan zien door
rijden en zodra hij goed en wel uit
het gezicht was, vloog ze naar de
schaafde democratieën in Europa, gebonden
of vrij, zich konden verzamelen."
„De hoop van de Westerse wereld ligt
in het feit", zo zei Chürchill plechtig, „dat
de Verenigde Staten van Amerika het
denkbeeld van een Enropese stateribond
steunen."
Met betrekking tot het onlangs door
Adenauer, de Westduitse kanselier, gedane
voorstel tot een economische unie tussen
West-Duitsland en Frankrijk zei Churchill
„Dit voorstel gaat in de goede richting,
maar wij willen uiteraard veel meer dan
dat". Churchil wees er in dit verband nog
op, dat Adenauers voorstel door generaal
De Gaulle werd toegejuicht.
Over de betrekkingen met Rusland zei
de oppositieleider, dat er naar zijn mening
geen nieuwe wereldoorlog voor de deur
stond. Die was volgens hem te voorkomen.
In een nieuwe oorlog zou West-Europa
onder de voet gelopen worden. De niet-
communistische partijfunctionarissen zouden
geliquideerd worden. Hij had vernomen,
dat tot dat doel al namenlijsten worden
opgesteld. Aan de andere kant zouden
Russische steden worden verwoest. Elke
gelegenheid moest worden aangegrepen om
tot betere vooruitzichten te komen Churchill
acht het waarschijnlijk, dat de Sowjet-
regering de vriendschap van het Westen
meer vreest dan zijn vijandschap. De
atoombom beschouwt hij als do overheer
sende factor bij de militaire toestand.
„De mens heeft de wilde dieren, ja zelfs
de insecten en microben overwonnen. Als
hij wil, ligt er een gouden tijdperk van
vrede en voorspoed voor hem. Alleen de
laatste vijand moet nog overwonnen wor
den en dat is hij zelf", aldus Churchill.
Churchill betreurde het, dat minister van
van buitenlandse zaken Bevin niet bereid
was het debat over de buitenlandse politiek
te openen, zoals de conservatieven wensten.
Hij hoopte, dat Bevin het op het vasteland
van Europa en in de V.S. bestaande mis
verstand zou ophelderen, dat Engeland niet
enthousiast genoeg was voor het gehele
plan van de Raad van Europa. „Er wordt
beweerd, aldus Churchill, dat Bevin in het
ministerscomité van de raad van Europa
altijd tot degenen behoort, die minder ver
en minder snel willen gaan. Dat zou onze
algemene invloed in Europa verzwakken".
Er werd naar Churchills rede over het
algemeen met rustige aandacht geluisterd.
Zijn opmerkingen over een verenigd
Europa, met Duitsland daarin opgenomen,
kregen hoorbare bijval van zijn partijge
noten. Op de regeringsbanken bleef het
stil. De publieke tribunes waren geheel
bezet."
De Londense correpondent van de
Nieuwe Rotterdamse Courant voegde
aan dit overzicht nog het volgende
toe
Het derde grote thema.
„LONDEN, 29 Maart. Sinds het eind van
de oorlog is Churchills denken «ver de
internationale problemen steeds beheerst
door drie thema'sde vorming van een
transatlantische gemeenschap, de vorming
van een Westeuropese gemeenschap als
onderdeel van dit groter verband en ten
telefoon, belde Windycroft op en vroeg
naar Herrick.
„Ben jij daar, Herrick?" Haar stem
klonk opgewonden en gelukkig langs
de lijn. „Luister eens. Hij is weg. Voor
twee hele dagen. Vraag me dus als je
blieft om te komen lunchen - en kun
nen we niet een paar uur naar het
meer gaan samen? Mijn voeten jeu
ken van verlangen om weer eens
schaatsen te rijden".
Sir Francis had haar zo streng be
waakt sedert het schaatsenrijden be
gonnen was, dat geen van het troepje
vrienden van St. Heriot haar de laat
ste tien dagen gezien had, behalve des
Zondags in de kerk. En na de dienst
als ze allen bij het hek hadden staan
babbelen voor ze naar huis gingen,
had haar man haar haastig in de auto
geduwd voor ze meer hadden kunnen
doen dan een vluchtige groet wisse
len. Daarom antwoordde Herrick toen
ze Carols stem hoorde, schril als die
van een meisje, dat onverwacht vrij
heeft van school, enthousiast:
„Prachtig, heerlijk! Ik heb gewoon
gehunkerd naar een rustig babbeltje
slotte de wederopheffing van Duitsland
binnen het kader van die Europese ge
meenschap tot een gelijkwaardig partner,
die zijn onmisbare bijdrage kan leveren
aan de verdediging van de Westerse be
schaving tegen het opdringende commu
nisme. In Fulton en Zurich heeft hij de
eerste twee punten aan de orde gesteld;
beide keren was hij, zoals gebruikelijk, zijn
tijd vooruit, en heeft hij daarvoor moeten
betalen door een stroom van verwijten te
incasseren over zijn onverantwoordelijkheid,
zijn anti-Russische ophitsing, ja zelfs zijn
„naïveteit" op het gebied van de buiten
landse politiek. Maar beide keren blijkt hij
in terugblik niettemin de eerste stoot te
hebben gegeven aan een historische ont
wikkeling, in de loop waarvan zijn eerste
punt: de vorming van de transatlantische
gemeenschap, reeds voor een belangrijk
deel verwezenlijkt is geworden en met de
uitvoering van zijn tweede opgave, de
vorming van een Europese gemeenschap,
althans een begin is gemaakt. In beide ge
vallen heeft hij zijn taak als gangmaker
van de historie voltooid, zodat hij zich nu
geheel op het derde en aanvankelijk al even
onpopulaire punt van zijn programma kan
toeleggen de wederopheffing van Duitsland
tot een nuttig lid van dc transatlantische
gemeenschap
Dat heeft hij nooit met meer effect ge
daan dan in het debatoverdebuitenland.se
politiek, dat gisteren in het Lagerhuis is
gehouden. Twee weken geleden, toen hij in
het defensiedebat voor het eerst de knup
pel van de Duitse herbewapening in het
hoenderhok wierp beperkte hij zich slechts
tot een korte aanduiding van dit nieuwe
en zo angstaanjagende thema. Thans heeft
hij het tot volle ontwikkeling gebracht en
daarbij alle registers op het orgel van zijn
welsprekendheid uitgetrokken. Zo is zijn
rede volgens de algemene opinie een van
de grootste uit zijn naoorlogse carrière ge
worden, die in meer dan één opzicht sterk
aan zijn historische uitspraak te Fulton en
Zurich doet denken. Natuurlijk kan men
hem verwijten, zoals herri ook door som
migen verweten wordt, dat hij als oppositie
leider, die geen verantwoordelijkheid voor
de practische uitvoering van zijn grootse
denkbeelden draagt, gemakkelijk praten
heeft en dat die denkbeelden in zeer alge
mene termen zijn gehouden, maar hetzelfde
zou met evenveel recht gezegd kunnen
worden van zijn uiteenzettingen te Fulton
en Zurich en toch zal niemand kunnen ont
kennen, dat hij in die beide gevallen in
zijn rol als gangmaker uitermate vrucht
baar werk heeft verricht. Zo moet men ook
zijn jongste bijdrage zien als de geleidelijke
verwezenlijking van het „grand dessin,"
dat hem reeds - het moet tot zijn eer er
kend worden - zo lang en zo duidelijk voor
ogen stond. Wederom is hij het, die de
kat de bel heeft durven aanbinden en die
daarvoor zoals altijd, wederom moet beta
len met de tijdelijke onpopulariteit van een
man die zijn tijd vooruit is".
Teneinde bij de godsdienstige lezer
elk misverstand te voorkomen haast ik
mij met de meeste nadruk te verkla
ren, dat ik Winston Churchill niet met
de Heiland wil vergelijken, doch dat
met je. Luister eens, kan je om twaalf
uur aan het meer zijn en dan met me
pic-nicen in de hut? Mim en Billy zijn
vandaag naar Tanborough - naar de
tandarts en zo - dus ik ben alleen".
Alles was gauw afgesproken en
Herrick hing de horen op. Doch ze
bleef bij het telefoontafelje staan, aar
zelend, alsof ze iets overwoog. Einde
lijk greep ze met een snelle, impul
sieve beweging de horen weer en
vroeg een nummer aan.
„Hallo?" Een mannenstem klonk
langs de draad. Herrick sprak snel
langs het zwarte mondstuk:
„Ben jij 't Jem? Sir Francis is naar
de stad en Carol en ik vieren dat feit
door samen in de hut bij het meer te
gaan lunchen. Heb je zin om er te
komen koffie drinken?"
Iemand lachte zachtjes aan de an
dere kant van de lijn.
„Zou ik dat niet?"
„Om half twee dan?"
„Afgesproken. En, Herrick
„Ja?"
„Je bent een engel, hoor".
Ze glimlachte. „Ik weet nog zo net
juist in deze lijdensweek de Christus
figuur mij voor ogen kwam bij het
lezen van het aangehaalde artikel uit
de Nieuwe Rotterdamse Courant.
Churchill blijkt dikwijls over een pro
fetische blik te hebben beschikt en
daarom verdient zijn zienswijze onder
de ogen van de denkende mensheid
te worden gebracht. Reeds aan het ein
de van de twintiger jaren, toen Hitier
aan de macht was gekomen en nie
mand in Europa nog maar het gering
ste vermoeden had omtrent de plannen
van deze machtigen onmens, waar
schuwde het Lagerhuis - lid Winston
Churchill Engeland en de ganse we
reld voor het naderend gevaar van een
Duitse overheersing. Zijn wijze raad
gevingen werden in de wind geslagen,
doch zijn profetièn zijn helaas bewaar
heid geworden. Zijn grootse rede in
Fultori waaruit uiteindelijk het Atlan
tisch Pact is geboren, zijn redevoering
in Zurich waaruit vermoedelijk het
Verbond van de West-Europese Lan
den tevoorschijn zal komen, gaven
blijk van zijn grote liefde voor het be
houd van de democratie in de wereld,
in het bijzonder van het door het voort
schrijdende communisme bedreigde deel
van Europa. Het feit echter dat, on
danks alle verguizing die hem ook daar
voor is ten deel gevallen, men in de
niet-communistische landen de door hem
aangegeven weg toch is ingeslagen,
geeft ons de hoop dat men vroeg of
laat zal inzien, dat alleen een volledig
samengaan met West-Duitsland als
volwaardig partner in de West-
Europese Unie de wereld kan behoe
den voor een communistische over
heersing en een derde wereldoorlog
uiteindelijk zal voorkomen.
Kerkelijke overheden en staatshoof
den kondigen veelal een Paas-boodschap
af; laten we de rede van Churchill ook
beschouwen als een Paas-boodschap
en mogen de West-Europese volkeren
de wijsheid verkrijgen zich daarnaar te
richten, tot heil van Europa, ja, van
de ganse wereld en in het bijzonder
van het Christendom.
L.
Zeeland is een akkerbouw-provincie
bij uitnemendheid. Dit brengt mede
dat door het grote graanareaal er jaar
lijks een overschot aan stro ontstaat.
Het gemiddelde jaarlijkse stro-overschot
in Zeeland wordt geschat op 50.000
ton. Dit overschot wordt in de toe
komst vermoedelijk nog groter, denk
maar aan de inpolderingen en aan de
beschikking over meer kunstmest (stik
stof). Stro is een volumineus product,
niet of ik een engel ben of een zon
dares," zei ze en belde af.
Er was een ondergrond van waar
heid in die opmerking. Als men Her
rick kort te voren gevraagd had -
voor die gedenkwaardige dag waarop
Billy's zorgeloos sturen zulke verstrek
kende gevolgen had teweeg gebracht -
of het verstandig of onverstandig was
om Jem en Carol samen te brengen,
zou ze zonder aarzelen gezegd hebben,
dat het absoluut onverstandig en on
vergeeflijk was. Maar toen had ze niet
geweten wat liefde was, zoals ze het
nu wist en de hopeloosheid van haar
eigen liefdesgeschiedenis had haar
merkwaardig teder en begrijpend ge
maakt voor die van anderen.
Jem en Carol waren evenzeer en
even hopeloos gescheiden als zij en
Mac. De hinderpalen die hen scheid
den waren alleen anders. En omdat
ze wist, dat voor haar alleen al het
zien van Mac, het geluid van zijn stefn,
de aanraking van zijn hand alles om
vatte wat er aan geluk voor haar in de
wijde wereld bestond, wist ze ook,
dat datzelfde geluk voor Carol en de
