Van mensenjn dingen.
Ingebruikneming Wijkgebouw
van hei „Groene Kruis" ie Breskens
DE ZONDEN DER VADEREN.
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
6e Jaargang Nummer 270
Vrijdag 24 MAART 1950
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER - Boulevard 120 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaalfranco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
-J
stellen om ook een installatie te krijgen
voor reumabestrijding.
En dan, vragen wij? Lachend ver
zekerd ons de voorzitter, dat er nog
genoeg te wensen overblijfteen bad
inrichting, uitbreiding van het gebouw
opdat er ouden van dagen in kunnen
Nederland kan zich
prijzen, dat het voor de behartiging
der bela?igen van de volksgezond
heid, zowel plaatselijk en gewestelijk
als in nationaal verband, kan steu
nen op een wijdvertakt net van uit
de maatschappij opgekomen organi
saties.
Onwilkeurig komen deze woorden,
gesproken door Minister Drees ons in
gedachten, als wij het Wijkgebouw
van het Groene Kruis Breskens bezich
tigen in gezelschap van de voorzitter
de heer W. Carels.
En het vervult ook ons met trots,
als deze vol enthousiasme vertelt wat
in een tijdsbestek van 2 jaar, na hard
werken, door het bestuur is bereikt.
Vol trots laat de voorzitter ons het
gebouw bezichtigenhet consultatie
bureau, met babyboxen en ontkleed-
hokjes, de doktersspreekkamer, de
wachtkamer, de woonkamer, keuken,
zusterkamers enz. enz.
Hoogtezon, onderzoekstoel, baby
weegschaal, meubilair als tafels en
stalen stoelen, alles is aanwezig. Overal
vaste wastafels alsook een juweeltje
van een badkamer. Tot slot laat hij.
ons het magazijn en installatie der
centrale verwarming zien.
En in dit nette en vol zorg inge
richte magazijn stijgt onze be- en ver
wondering ten top. Wat is door het
bestuur een werk en moeite gedaan
om in dienst van de volksgezondheid
tot een dergelijk prachtig resultaat te
komen. Is dit het eigendom van dezelfde
vereniging welke in 1945 arm en be
rooid na het oorlogsgebeuren te voor
schijn kwam?
Wat een zorgen, vooral op financieel
gebied moeten deze mensen gehad
hebben en hebben zij nog!
De heer Carels* vertelt ons dan, dat
het ook in de bedoeling ligt nog dit
jaar een moedercursus plus kleuter
cursus te laten geven.
Vol plannen voor de toekomst is
het bestuur.
Met de ingebruikneming van ons
Wijkgebouw wordt de 2de étappe
afgesloten zegt de voorzitter. De eerste
étappe was de bazar welke zo'n groot
succes was en het bestuur zal nu aan
zijn derde étappe beginnen. Bij het
uiten van onze verwondering wordt de
heer Carels zeer ernstig en zegt; Ja, de
reumathiek bestrijding. Weet U wel,
dat aan reumathiekziekte meer mensen
sterven dan aan tuberculose?
Ons bestuur zal nu allies in het we«rk
FEUILLETON
36)
door PEDLER.
„Denkt u van niet?" Beresford staar
de haar ongelovig aan. „Zo'n schurk
zou de kerel toch niet zijn".
„Jawel, dat is hij wel," zei ze be
slist. „Hij zou het uit louter wreedheid
doen - om haar te straffen. Ik geloof
niet, dat een van jullie wel geheel be
grijpt wat Francis Mortimer voor een
man is. Ik ken hem al van toen ik pas
getrouwd was en ik hier op Windy-
croft kwam wonen en hij heeft meer
brute wreedheden in zijn pink, dan de
meeste mensen in hun hele lichaam.
Ik kan me voorstellen dat hij als kleine
jongen er een gemeen genot in vond
om vlinders de vleugels en de poten
uit te trekken en er naar te kijken hoe
de arme beesten zich van pijn kron
kelden".
„Schoft," bromde Jem.
Lady Bridget knikte.
„Ja, dat is hij," zei ze. „En daarom
Uiteindelijk is het grote succes dat
de vereniging boekt te danken aan
het groot aantal trouwe en toegeweide
leden.
Morgen 25 Maart a.s. zal het Wijk
gebouw officieel in gebruik worden
genomen. Op deze data zal zuster
IJsenbrant haar 60ste jaardag vieren.
Een dag welke ongetwijfeld aan het
bestuur grote voldoening zal schenken
Wiikgebouw van „Het Groene Kruis" te Breskens
worden opgenomen, wat zeker in een
grote behoefte zou voorzien en
geld.
Bij ons verder onderhoud vernamen
wij nog, dat de vereniging kerngezond
is en het aantal leden nog dagelijks
toeneemt.
Lid van het Groene Kruis moet
men zijn in eigen belang.
na het vele werk dat door haar is
verricht.
Wij wensen het bestuur veel succes
ook bij het toekomstig werk.
In de 1.1. gehouden vergadering werd
voorgesteld die dag door alle leden de
vlag uit te steken, waaraan zeer zeker
velen gehoor zullen geven.
VII.
De verovering van Nederlandsch-
Indië door de Jappen heeft ongeveer
in drie maanden tijds haar beslag ver
kregen. De tegenstand die door onze
marine en de land- en luchtmacht
werd geboden, was voor het behoud
van Nederlandsch-Indiê zeker vruchte
loos, doch heeft in zoverre succes ge
had voor de geallieerde zaak, dat door
de vertraging in de opmars van de
Japanners naar Australië, dit laatste
land althans van een invasie door de
zonen van het land der Rijzende Zon
wou ik zo graag, dat je erg voorzich
tig was en niets deed om hem boos
te maken - om Carols wil. Hij kan
jou niets doen. Maar hij zal er haar
voor laten boeten - altijd, voor alles
wat jullie beiden doen. Wees voor
zichtig Jem, zelfs in kleinigheden. Denk
er om".
„Ik zal er om denken. Maar" - met
een langzaam, berouwvol lachje, „het
is soms zo moeilijk".
„Dat weet ik wel," zei ze vol
sympathie.
Eindelijk stond hij op om heen te
gaan en stak zijn hand met de hem
eigen hartelijkheid uit.
„Ik geloof dat ik er blij om ben,
dat u het weet, van Carol en mij,"
zei hij met iets jongensachtigs. „Als
- wat er ook gebeurt, Mim, zult u al
tijd haar vriendin blijven?"
„Altijd Jem. Dat weet je wel," ant
woordde Lady Bridget hem vast aan
kijkend. „Maar vergeet niet, dat nie
mand voor zichzelf alleen leeft. En als
- als jij en Carol ooit de wet in eigen
handen nemen, bedenk dan, dat jij
niet de enige zal zijn die er voor be
is vrijgebleven. De geallieerden hadden
niet voldoende militaire of maritieme
kracht in 1941/1942, om Nederland bij
de verdediging van Nederlandsch-Indië
voldoende te steunen en onze Regering,
die in het Oosten de beschikking had
over een leger van honderdduizend man,
een - in vergelijking tot de Japanners
althans - geringe luchtmacht en oor
logsvloot, kon ons territoir, zo groot
als bijna geheel Europa, zeker tegen
een inval op verschillende punten
tegelijk ingezet, niet voldoende veilig
stellen. Alzo viel in drie maanden het
ene eiland voor, het andere na, in
handen van de Japannersde inneming
van het sterkst bezette Java nam slechts
talen moet. Je kunt jezelf niet in deze
wereld afzonderen, zoals een electrische
draad. En behalve jullie beiden zouden
andere mensen gewond worden".
Verschillende problemen.
„De kaarten tonen aan, dat er iets
staat tussen jou en je geluk".
Telkens weer sedert Mac haar ten
huwelijk had gevraagd, keerden deze
woorden in Herricks gedachten terug.
De voorspelling die Paul Breton haar
gedaan had, met geen andere bedoe
ling dan om haar gedachten die dag
wat af te leiden, toen ze erg down
was, was angstig juist uitgekomen. En
dat, wat tussen haar en het geluk
stond, zou altijd daar blijven staan. Ze
kon nooit trouwen en ze kon de man,
die ze lief had, nooit zeggen waarom
ze niet met hem kon trouwen.
Slechts éénmaal na de dag waarop
ze hem geweigerd had, waren zij en
Mac meer dan een paar minuten al
leen samen geweest. Hij had haar toen
weer gevraagd of ze hem de reden
van haar weigering wilde zeggen.
„Dat kan ik niet," had ze koppig
één week in beslag. De door ons op
dit eiland geboden weerstand is niet
groot geweest; zij had groter kunnen
zijn indien onze Inheemse troepen
minder onbetrouwbaar waren geweest.
Nu vielen deze onze Europese soldaten
hier en daar zelfs in de rug aan en
daardoor zou een voortgezette tegen
stand even nutteloos zijn gebleken en
oneindig veel meer offers aan onze
zijde hebben gekost. Het was dan ook
een wijs besluit van de Gouverneur-
Generaal Tjaarda van Starkenborch,
om op 8 Maart 1942 voor de Japanners
binnen de stelling Bandoeng te capitu
leren.
Batavia was reeds drie dagen te
voren als open stad aan de Japanners
overgegeven, n.l. op Donderdag 5
Maart 1942. Enige weken geleden heb
ik te dezer plaatse medegedeeld, dat
de Japanse troepen bij hun intocht in
Batavia door tienduizenden Inlanders
luide werden toegejuicht. Deze toe
juichingen op zichzelf zeiden ons, oud-
gasten, niets, aangezien wij wisten dat
die domme massa ook elk ander bin
nentrekkend leger, ook het Nederlandse,
zou hebben toegejuicht. Doch toen we
de volgende dag zagen, dat Japanse
troepenafdelingen door Batavia's straten
liepen onder geleide van een „intel
lectuele" Inlander - bij elke afdeling
Jappen minstens één - getooid met
een paars gekleurd hoofddeksel en deze
Inlander - ieder in zijn eigen wijk - de
huizen aanwees van de Europeanen die
in het bezit waren van een automobiel,
toen zagen we met eigen ogen de
organisatie van het verraad. Die paars-
getooide Inlanders waren de mensen
van de Japanse vijfde colonne; de men
sen die hun beschermers, hun brood
heren verraden hebben aan onze
vijanden. Deze organisatie is de enige
geweest die ooit in Nederlandsch-Indië
tegen Nederland is opgezet, zonder
dat daarvan tevoren iets is uitgelekt;
het was natuurlijk een Japanse organi
satie en helaas moeten we daarvan
getuigen, dat zij schitterend is geslaagd.
Deze „heren" met paarse hoofddeksels
werden door de Jappen korten tijd
later ook ingeschakeld in het verdere
Japanse werkprogramma. Zo was in
Batavia het vliegveld Kemajoran nog
al erg gehavend en door ons leger voor
het terugtrekken op Bandoeng, geheel
onklaar gemaakt. Natuurlijk was dat
een van de dingen die voor herstel het
eerst aan de orde kwamen. De paarse
hoofddeksels werden de kampongs inge
stuurd om vrijwilligers te werven voor
het herstel van het vliegveld. Zo trok
op 8 of 9 Maart des morgens om een
uur of vijf een zingende menigte,
enkele duizenden koelies, langs mijn
huis op weg naar Kemajoran, onder
geantwoord.
„Je kunt het nu niet, bedoel je,"
verbeterde hij bedaard. „Eens zul je
het me wel vertellen en dan zul je in
zien, dat het helemaal geen geldige
reden was".
Ze schudde het hoofd. „Ik zal het
je nooit vertellen," zei ze.
En diep in haar hart wist ze, dat ze
het nooit zou doen. Ze zou niet kun
nen dragen, dat wist ze, dat Mac ooit
de waarheid omtrent haar familie zou
kennen. Het zou boven haar kracht
gaan om zijn gezicht te zien verande
ren en te weten, dat hij inwendig voor
haar terugdeinsde en het feit, dat hij
haar liefhad, betreurde - net als Rex
het gedaan had. Nu kon ze hem ten
minste nu en dan zien, hem op het
neutrale terrein van vriendschap ont
moeten, de bittere zoetheid van dicht
bij hem zijn ondergaan. Daarmee be
nadeelde ze niemand. Het was hetzelfde
„halve brood" waarmee Jem Beresford
trachtte zich tevreden te stellen -
waarmee zovele mannen en vrouwen
het hun leven lang moeten doen.
(Wordt vervolgd).