BRILLEN
Een glazen huis.
DE ZONDEN DER VADEREN.
^BrlOemaeftei;"
Een „luchtig" woord.
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
5e Jaargang Nummer 248
Vrijdag 14 OCT. 1949
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR <S DE HULSTER - Boulevard 120 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
In de afgelopen twee weken is de
voor ons zichtbare wereld wel erg klein
geweest en was er van een wijde
horizon maar weinig sprake. Ik bedoel
hier niet, dat het IJzeren Gordijn ons
het uitzicht der dingen belette, doch
alleen het mistig weer dat een nevel
gordijn om ons heen legde, waardoor
geen sprake was van vergezichten,
die op mooie najaarsdagen zo oneindig
groot kunnen zijn. In de stad kan men
daarvan nimmer spreken omdat ons
gezichtsveld daar telkens door andere
stenen bouwsels wordt onderbroken,
zodat nevelige dagen daar ongemerkt
voorbijgaan, doch op het land, en in
het bijzonder in mijn tegenwoordige
woning, valt het mistgordijn onmid
dellijk om ons heen. Ik zei „in het
bijzonder in mijn tegenwoordige woning"
omdat ik thans dagelijks het niet ge
noeg te waarderen genot onderga van
een vrij uitzicht - voor en achter - over
de polder; ik woon nu n.l. in een huis
zonder over- en achterburen. In plaats
van tegen de vervelende gezichten van
mijn overburen te moeten kijken, zoals
in de stad het geval was, zie ik nu
mensen en paarden aan het werk in de
polder en zie ik paarden, koeien en
varkens in de wei. Ik woon nu buiten,
heerlijk buiten en waar ik mij ook
binnenshuis bevind, steeds zie ik het
landschap, het onbegrensde polderland
schap, soms in de mist, soms in de
regen, doch ook en vooral in zijn volle
glorie, wanneer het gekoesterd wordt
door de weldoende, levenskracht gevende
zonnestralen. Letterlijk gesproken woon
ik nu in een glazen huis; een glazen
huis dat ik figuurlijk bedoeld, een jaar
of drie geleden al heb betrokken toen
ik gevolg gaf aan het verzoek, om
mijn medewerking te verlenen aan De
Schakel. Iemand die in een glazen huis
woont heeft het voorrecht van een
onbelemmerde blik op de wereld, doch
heeft vanzelfsprekend de gevolgen te
dragen van het feit, dat hij ook voor
zijn omgeving zelf zo zichtbaar is. Die
gevolgen draag ik evenwel gaarne en
die kan ik ook gemakkelijk dragen,
omdat ik als rustend burger van
anderen geheel onafhankelijk ben en
voorts, omdat ik niets te verbergen
heb of ontoelaatbare dingen doe, zo
dat iedereen mij in mijn glazen huis
mag zien wonen. Dit aan het adres
van bepaalde lezers, die zich in de
afgelopen jaren mochten hebben ge
stoten aan artikelen van mijn hand in
De Schakel. Die bepaalde lezers heb
ben niet altijd de juiste bedoeling van
de gewraakte artikelen kunnen of willen
onderscheiden; zij hebben zelfs niet
FEUILLETON
13) door PEDLER.
Het meisje aarzelde nog.
„Weet u zeker, heel zeker, dat u
me wilt hebben?" vroeg ze.
„Heel zeker," antwoordde Lady Brid
get eenvoudig. „En Billy is er even
zeker van. We wachten er alleen maar
op tot jij het ook zo zeker weet,"
voegde ze er met een lach in haar
donkere ogen bij.
En eindelijk gaf Herrick toe. Het
was een groot besluit, maar toen ze
zich eenmaal had overgegeven, begon
het feit zelf haar al een heel andere
kijk op alles te geven. Ze zou niet
langer een stuk wrakhout zijn, heen
en weer geworpen op de golven des
levens, zonder dat er iemand om haar
gaf of dat het iemand kon schelen
wat er met haar gebeurde. Ze zou nu
mensen hebben waarbij ze behoorde,
mensen, wie haar welzijn ter harte
ging en bovenal, zijzelf zou iemand
altijd de ernst of de ironie daarin
onderkend. De fout daarvan bij mezelf
zoekende, moet dat dan te wijten zijn
aan de onduidelijkheid van het door
mij geschrevene; aan een tekort dus in
de handigheid van het hanteren van
de pen. De uitgesproken gedachten
echter hadden uitsluitend de bedoeling
geheel zakelijk te zijn; zij waren - hoe
stuntelig wellicht dan ook weerge
geven - afkomstig van mij, die gaarne
in een glazen huis woont en niet
schroomt daarin te blijven wonen.
Het wonen in een glazen huis is
geen privélege van mij alleen en even
min iets van de laatste tijd. Ik heb het
glazen huis waar ik nu in zit, door
mijn medewerking aan De Schakel ge
heel vrijwillig betrokken, doch voordien
heb ik jarenlang een verplichte glazen
woning bewoond, toen ik n.l. nog
ambtenaar was. Ik ben van mening
dat iedere ambtenaar of overheidsper
soon, die in zijn dienst beslissingen
heeft te nemen waarbij het publiek
direct betrokken is, waarvan dus het
wel en wee van een derde afhankelijk
is, in een glazen huis woont en moet
wonen zelfs. Door het publiek wordt
dikwijls getracht de ruiten van het
glazen huis, waarin een overheidspersoon
of ambtenaar is gehuisvest, te bevuilen
of minder doorzichtig te maken, teneinde
daardoor de indruk te vestigen als zou
er achter die vuile ramen iets ontoelaat
baars plaats gehad hebben. Ook komt
het, vooral in deze na-oorlogstijd helaas
veelvuldig voor dat de binnenkant van
de ruiten van het glazen huis door de
bewoner zelf niet genoeg worden
schoongehouden, hetzij opzettelijk of
door nonchalance, waardoor bij het
publiek de mening postvat, dat achter
die troebele ruiten een minder abel
spelletje wordt gespeeld, of dat er toch
werkelijk wel wat te verbergen valt.
Zo iets heeft nu hier te lande onlangs
plaats gehad toen Minister Lieftinck
bij zijn vertrek naar Amerika pertinent
verklaarde tegenover enkele persmensen,
die hem interviewden over een mogelijk
komende devaluatie van onze gulden,
dat de gulden hard op weg was hard-
currency te worden, m.a.w. dat die
gulden weldra net zo vast, zo hard zou
worden als de dollar of de Belgische
frank. Hetzelfde is gebeurd in Engeland,
waar de minister van financiën, Sir
Stafford Crips zelfs in het Lagerhuis
tot de laatste minuut volhield, dat er
van devaluatie van het pond nimmer
sprake zou zijn. En dat, terwijl hij toen
reeds wist dat en hoeveel het pond
zou devaluerenGeen wonder dat
Churchill daarna in het Lagerhuis
tegen de minister van financiën van
leer is getrokken en verklaren moest,
dat hij het geloof en zijn vertrouwen
hebben, waar ze van mocht houden,
een ander doel in haar leven behalve
alleen maar d<e geforceerde, zelfzuch
tige noodzaak om voedsel, kleding en
onderdak te verdienen. Lady Bridgets
blijdschap met haar toestemming toonde
duidelijk genoeg, dat men haar nodig
had, dat ze iets tot het geluk van een
ander kon bijdragen, wat ten slotte
toch een van de heerlijkste dingen in
het leven is.
„O, lieverd, ik kan je niet zeggen
hoe blij ik ben, dat je bij ons wilt
komen," had Lady Bridget gezegd,
toen Herrick eindelijk had toegegeven.
„Ik heb altijd zo naar een eigen doch
ter verlangd en de Voorzienigheid gaf
me alleen maar een zoon - al zou ik
voor geen geld van de wereld Billy
willen missen," voegde ze er haastig
bij. „Maar ik verlangde ook zo naar
een dochter en nu ik er dan geen van
mezelf kan hebben is het beste wat
me overkomen kan dat ik er een van
Quin krijg". Haar stem kreeg een grote
tederheid. „Hij moet heel gelukkig zijn
geweest toen jij kwam» Ik herinner me,
dat hij me jaren geleden eens zei, dat
OOSTBURG
in regeringsverklaringen daar te lande
nu voor goed had verloren. Het be
hoeft geen betoog, dat ook de nuchtere
Nederlander in het vervolg weinig
geloof meer zal hechten aan woorden
van Minister Lieftinck. Deze heeft de
ruiten van zijn glazen huis - zij het
ook te goeder trouw - geheel zwart
gebrand en dat valt wel zeer te be
treuren. Want hoe men als rentetrekker
of werkgever ook geplukt is en wordt
door minister Lieftinck, vast staat, dat
hij een buitengewoon begaafd deskun
dige is op het gebied van financiën en
dat hij tot een van onze meest integere
figuren moet worden gerekend. Wan
neer hij eens ergens mocht mistasten,
dan is dat beslist te goeder trouw en
zeker nimmer tot eigen voordeel. Dat
zelfde kan ongetwijfeld ook gezegd
worden van de Engelse socialist Sir
Stafford Cripps en daarom is het zo
jammer, dat juist deze mensen hun
ruiten hebben vuil gemaakt. Toege
geven moet worden dat zij de deva
luatie niet lang te voren mochten aan
kondigen, doch door tot de laatste
minuut deze te ontkennen, hebben zij
het vertrouwen van weldenkende men
sen verloren. Zij hadden -zich beter
van een nevelgordijn kunnen bedienen
en in wazige bewoordingen de pers
op haar vragen kunnen antwoorden,
diplomatieke taal kunnen gebruiken.
Een oorlog maakt de mensen ge
woonlijk niet beter, integendeel wel
slechter. Ook dienaren der Overheid
ontlopen dikwijls de gevolgen van een
oorlog niet en velen van hen komen,
wanneer zij niet tijdig op een zijspoor
worden gerangeerd, ergens op een
hoofdlijn tot ontsporing. Wanneer zulke
mensen in een groot glazen huis komen
te wonen en geen kans zien de in de
oorlog verworven mentaliteit tijdig af
te leggen, lopen zij alle kans dat zij te
eniger tijd in hun ware gedaante wor
den gezien; de ruiten van die grote
huizen immers zijn van geweldige
afmetingen en zij zijn nog veel door
zichtiger, althans zij behoren dat te zijn,
dan die van een schamele behuizing.
Dat in die grote huizen verkeerde men
sen terecht kwamen is natuurlijk te
wijten aan het feit, dat door de be-
trokken_ autoriteiten te weinig infor-
matie's werden ingewonnen over de
toekomstige occupanten van die grote
woningen. En wanneer dan plotseling
blijkt dat achter die grote glazen ramen
een verkeerde bewoner is gehuisvest,
hij geloofde, dat het een van de won
dermooiste dingen in de wereld moest
zijn om een kind van jezelf te hebben.
Als alles anders was geweest
Ze hield op, doch Herrick raadde
instinctmatig wat Lady Bridget zo plot
seling verzweeg, n.l. dat als zij de
man, die ze liefhad had mogen trou
wen, zij en niet een andere vrouw
de moeder zou zijn geweest van zijn
kind. En Herricks eigen gedachten
gingen nog verder. Ais haar vader
Lady Bridget naast zich had gehad,
hoe heel anders zou dat leven en het
tragische einde misschien geweest zijn.
Haar verstandig, gezond oordeel zou
hem uit de moeilijkheden gehouden
hebben, zijn karakter hebben versterkt
en zijn liefde voor haar zou hem an
dere idealen hebben gegeven om naar
te streven.
Maar dat alles was voorbij, afge
daan. Wat overbleef was, dat zij en
Lady Bridget onzichtbaar aan elkaar
waren geketend door hun liefde voor
de man, die gestorven was. En diep
in haar hart deed Herrick de gelofte,
dat Lady Bridget er nooit spijt van
die er met de meeste spoed moet wor
den uitgezet, dan is Leiden in last en
zit men met de handen in het haar,
als op korten termijn een nieuwe be
woner moet worden gevonden. Dat ziet"
men nu in den Haag, waar voor de
vervulling van de burgemeestersvacature
een maandenlange bespreking over
een geschikte gegadigde nodig blijkt
te zijn. Ik heb onlangs in dit blad de
opmerking gemaakt, dat ex-burge-
meester de Visser niet in troebel water
doch slechts in verboden water zou
hebben gevist, doch deze opmerking
schijnt enigszins bezijden de waarheid
te zijn, althans wanneer wel waar is
wat in verschillende dagbladen daar
omtrent de laatste dagen is gepubliceerd.
Het zou n.l. gebleken zijn, dat hij in
wel zeer troebel water heeft gevist en
dat hij dat niet alleen verleden jaar
heeft gedaan, doch dat hij zelfs in
oorlogstijd, ook in de illegaliteit, met
een stinkend aas op grote vissen jacht
heeft gemaakt. Het behoeft geen be
toog dat iemand met soortgelijke
opvattingen over zindelijkheid niet
mocht worden aangewezen als bewoner
van een glazen huis, zeker niet van
een groot glazen huis onder de rook
van het Paleis van onze Koningin, het
nationale monument van Nederland's
onkreukbare bestuursvoering.
L.
In deze dagen is de schijnwerper
van de internationale publiciteit her
haaldelijk gericht op Nederland en de
luchtvaart. Het waren de laatste maan
den geen prettige berichten, die wij
over de voortgang van de vliegtuig
communicatie moesten noteren. De
technische vindingen werden overscha
duwd door buitengewoon tragische
ongevallen. Wanneer echter de ge
dachten worden bepaald bij de moge
lijkheden voor de luchtvaart in ons
zou hebben, dat ze haar gevraagd had
om bij haar te komen inwonen, dat ze
op alle mogelijke manieren zou trach
ten, de plaats van de zo verlangde
dochter, die nooit gekomen was, in te
nemen.
Er werd afgesproken, dat ze over
veertien dagen met de Rivingtons naar
Engeland zou terugkeren. „Dan heb je
nog de tijd om wat japonnen en zo
te kopen," had Lady Bridget gezegd.
En het stelde Herrick ook in staat
haar kleine zaken te regelen voor ze
Frankrijk verliet.
0
Madame Clementine was overweldi
gend door de wending die alles geno
men had. Ze was chagrinée; désolée
bij het idee haar chère, petite 'errique
te verliezen. Ze beschouwde haar als
haar beste mannequin, zoals ze het
meisje nu geheel onverwacht verze
kerde en wist niet, hoe ze het zonder
haar zou moeten stellen. Ze bood haar
zelfs een veel hoger salaris aan en
een commissie in de verkoop als ze
wilde blijven. Maar toen ze eindelijk
inzag, dat al haar gepraat niets hielp