Churchill spreekt_over Europa.
V
TWEE SOUVEREINEN GEDIEND
s~
SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
5e Jaargang Nummer 210
VRIJDAG 21 JAN. 1949
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER - Boulevard 120 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,— per kwartaalfranco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
In Elseviers Weekblad van 18 Dec.
1948 vond ik in extenso afgedrukt de
redevoering, welke het Lagerhuislid
Winston Churchill onlangs heeft ge
houden bij de behandeling van de
buitenlandse politiek der Engelse rege
ring. Het zal de belangstellende lezer
waarschijnlijk niet onwelgevallig zijn
ook eens kennis te kunnen nemen van
het oordeel van deze eminente staats
man, die - ook voor ons - de oorlog
heeft gewonnen, doch wie het helaas
niet gegeven mocht zijn, ook de
Europese vrede te winnen. Wie weet
hoe de zaken er thans in Europa zou
den voorstaan, wanneer de Engelse
kiezers hem in 1945 n»et naar huis
hadden gezonden. Helaas valt aan dat
feit niets te veranderen en daardoor is
de invloed van deze grootste staats
man thans niet groot meer, althans
niet direct merkbaar. Toch ware het
te hopen dat zijn woorden niet tever
geefs worden gesproken en dat men
in Europa meer ging varen op de
koers die de grote Winston steeds in
tijden van gevaar zo precies wist aan
te geven. Churchill zei over de buiten
landse politiek van Engeland, op de
hem eigen pittige wijze, het volgende
„Sedert de socialistische regering
aan het bewind kwam, is de oppositie
met de grootste minachting behandeld,
en absoluut uitgesloten van de buiten
landse zaken. Hierin blijft de regering
ver achter bij de Amerikaanse demo
cratie, waar de twee partijen-politiek
zelfs tijdens de harde strijd van de
Presidentsverkiezingen en later is ge
handhaafd. In Engeland heeft de rege
ring haar overwinning alleen maar be
nut om alle politieke krachten buiten
de eigen kring te ignoreren en opzij te
schuiven. (Bijval van de oppositie). Ik
zou nooit hebben geloofd, dat na de
gemeenschappelijke beproeving van de
oorlog de conservatieven en liberalen
zo meesterachtig en zo uit de hoogte
zouden worden behandelt. (Gelach op
de ministerbanken en bijval van de
oppositie). De aanhangers van de
regering mogen lachen, maar het land
lacht niet.
Gedurende de periode van conserva
tief bewind na de nationale regering
nodigde ik Attlee uit met mij naar
Potsdam te gaan, en in de brieven die
ik Attlee schreef, bood ik hem en
Bevin de nauwste samenwerking en de
volledigste inlichtingen aan in alle
zaken van buitenlandse politiek. De
tegenwoordige -regering heeft zelfge
noegzaamheid, eigendunk en arrogantie
getoond ten aanzien van degenen, die
F u 1 u n oh
124) door OUIDA
Die maarschalk? Wel, die betekende
in haar oog niets! Niet hij, het leger
kroonde haar. Wat zij zag waren de
door de zon verbrande gezichten van
haar „kinderen," van de' mannen, die
voor het merendeel oud genoeg waren
om haar grootvader te kunnen zijn, die
menig donker uur met haar hadden
doorleefd en wier gelaatstrekken thans
straalden van geluk en vol tederheid
op hun Kleine Meid waren gevestigd.
Zodra hij haar gewaar werd, nam de
maarschalk de steek af en maakte een
diepe buiging. Hij kende dat aardige
kind van zijn Afrikaanse regimenten
van aanzien; hij wist hoe zij reeds een
maal een muiterij had gedempt als een
veteraan en een charge geleid als een
Murat. Hij wist, dat deze hinde een
leeuwenhart, dat deze bonte vlinder
een adelaarsvlucht bezat.
In weerwil van haar verachting voor
rangen en standen bonsde haar hart
Engeland door de storm heen hebben
geloodst. Het is nu te laat. Indien de
conservatieven verantwoordelijkheid
krijgen voor de regering des lands,
hoop ik dat zij het slechte voorbeeld
niet volgen en zich boven partij-politiek
weten te verheffen. (Bijval van de op
positie).
Maar de oppositie heeft zich door
deze rare en norse behandeling in be
langrijke kwesties niet laten beïnvloeden.
Zij heeft de regering steeds gesteund,
niet alleen wat buitenlandse zaken, maar
ook wat defensie betreft. Zij heeft
nooit geaarzeld dit te doen, maar het
humeur van de socialisten is zo, dat
noch de Eerste Minister noch Bevin
ooit „dank U" had durven of willen
zeggen. Deze vlegelachtigheid jegens
conservatieven en liberalen heeft Bevin
vele verwijten van zijn eigen linker
vleugel niet bespaard. Daar zijn de
communisten en de crypto-communisten
en hun reisgenoten die hun cacofonisch
scheidkoor tegen Bevin aanhieven (ge
lach). Zilliacus zou verleden week
hebben gezegd en ik neem aan dat
dit de grootste belediging is die
Zilliacus kan uitdenken dat Bevin's
politiek slechts „Winston en water"
was (gelach) en hij voegde er
aan toe dat in latere uitingen „een
grotere dosis Winston" was. (Gelach).
Er zit een onbedoeld compliment in
de schimpscheuten van Zilliacus die ik
des te meer waardeer omdat het
onbewust en onvrijwillig was. Wat
Zilliacus werkelijk bedoelt is, dat Bevin's
politiek zo ver mogelijk de politiek is
geweest waarvoor wij in de oorlog
allen gewerkt en gestreden hadden.
o
Het belangrijkste ..is een steeds
nauwer en krachtiger betrekking of,
zoals ik het liever noem, broederlijke
associatie met de Verenigde Staten
van Amerika. Engeland en de V. S.
werken met elkaar samen in alle be
langrijke kwesties op bijna de gehele
wereld. Dat doet mij plezier. In de
steeds nauwere eenheid van de Engels
sprekende wereld ligt de voornaamste
hoop voor de menselijke vrijheid en een
groot gedeelte van de hoop op ons
eigen behoud. (Bijval van oppositie).
Ik heb gisteren uit Bevin's rede op
gemaakt dat de V. S. nu bereid zijn
om te doen wat zij nog nooit tevoren
gedaan hebben of hebben willen doen:
het geven van een garantie aan West
Europa tegen agressie, verbonden met
practische maatregelen van militaire
samenwerking. Dit is een geweldige
gebeurtenis. (Bijval van de oppositie).
Als het in 1939 of 1940 was gebeurd,
zou de hele tragische geschiedenis van
de wereld anders zijn geweest en zou
toch luid onder de met gouden nestels
prijkende uniform.
„Mejuffrouw," ving de maarschalk
aan, terwijl zijn stem tot aan het
uiterste einde der lange linie soldaten
weerklonk, „mejuffrouw, ik heb de eer
mij heden van de gelukkigste taak mijns
leven te kwijten. De heldendaad, door
u bij Zaraila verricht, was even schoon
van opvatting als groots van uitvoe
ring en de heldenmoed, bij die ge
legenheid door u aan de dag gelegd,
werd alleen door uw vaderlandsliefde
geëvenaard. Mogen de soldaten in
volgende veldtochten u tot voorbeeld
nemen en trachten u na te volgen. Uit
naam van Frankrijk zeg ik u dank. Op
last van de Keizer breng ik u het
kruis van 't Legioen van Eer".
Nog klonken die kernachtige, korte
woorden over de hoofden der luiste
rende regimenten, toen de maarschalk
zich uit het zadel boog en Cigarette
het rode lint-op de borst hechtte. Ter
stond daarop weergalmde uit de mond
van al die soldaten, welke in adem
loze spanning het ogenblik hadden
verbeid, waarop ook zij hun lieveling
de cijns van toejuichingen mochten
de catastrophe misschien zijn voor
komen.
Het opmerkelijkst van alle maatre
gelen is het stationneren van een
Amerikaans bommenwerpers-eskader in
onze bases in Eastanglia (Solly) (Labour:
„Schande Wij willen ze niet").
Het belang van zo'n maatregel is
niemand ontgaan, het minst aan de
potentiële vijanden van de landsbelan
gen. Ik wens de regering, en de Eerste
Minister en Bevin in het bijzonder hulde
te brengen voor de moed waarmede
zij zo'n stap mogelijk hebben gemaakt.
Voor zover ik weet, is dit in tijd van
vrede zonder precedent.
Hierover sprekende wil ik verwijzen
naar Generaal Eisenhower die gedu
rende de hele oorlog zo trouw voor de
gemeenschappelijke zaak heeft gewerkt.
Het heeft mij gespeten in de kranten
aanvallen te lezen op zijn loyaliteit. De
staf-chefs tijdens de oorlog en Lord
Ismay hebben daarop geantwoord, maar
in het belang van de Anglo-Amerikaanse
betrekkingen wil ik mijn getuigenis
daaraan toevoegen.
Ik was het over strategische kwesties
niet altijd met Generaal Eisenhower
eens en ik zou de gelegenheid om mijn
opvattingen tot uitdrukking te brengen
aangrijpen als mijn leven, en het leven
van de regering zou worden verlengd.
(Gelach). Ik kan niet beter doen dan
het persoonlijke telegram voorlezen,
dat ik op 9 Mei 1945, een paar dagen
na de overgave van het Duitse leger,
President Truman toestuurde
„9 Mei 1945. Laat mij u zeggen wat
Generaal Eisenhower voor ons heeft
betekend. In hem hebben wij een man
gehad die de eenheid van de Geallieerde
legers boven alle nationalistische ge
dachten heeft gezet. In zijn hoofdkwar
tier waren Eenheid en Strategie de
alleen heersende geesten. De Eenheid
ging zover dat Britse en Amerikaanse
troepen aan het front gemengd konden
worden en grote massa's zonder enige
moeilijkheid van het ene commando
naar het andere konden worden over
gebracht. Nooit is het alliantie-principe
tussen edele rassen op zo'n hoogte ge
bracht en gehandhaafd. In naam van
het Britse Rijk en Gemenebest druk
ik u onze bewondering uit voor de
standvastige, verziende en verlichtende
karaktereigenschappen van Generaal
Eisenhower".
De oppositie was het in de grote
lijn ook met de regering eens al
zijn er punten van verschil in admini
stratief opzicht met de politiek van
de minister van Buitenlandse Zaken
en zijn collega's ten aanzien van het
verslagen Duitsland. Zij feliciteert deze
met het buitengemene succes van de
brengen, een ontzettend, oorverdovend
hoera, dat tot drie- viermaal toe dave
rend als trompetgeschal over de vlakte
weergalmde en zich oploste in een
donderend vreugdegejuich, waarin Ci
garette's naam met die van Frankrijk
werd verbonden.
Toen Cigarette die vreugdetonen
hoorde, werd zij zeer bleek, werd haar
oog beneveld en zachter van uitdruk
king en beefde haar mond door
overmaat van vreugde. Zij hief het
hoofd op en al de onuitsprekelijke
liefde, die zij haar land en haar natie
toedroeg, straalde door in de muziek
van haar stem, toen zij uitriep:
„Francais, ce n'était rien!"
Meer zeide zij niet. In dat ogenblik
wist zij wat de jonge Bonaparte moest
hebben gevoeld, toen Frankrijk de
overwinnaar van Italië in die hete,
stille Juli-nacht verwelkomde. Er heerste
een indrukwekkende stilte. Het leger
kroonde een vrouw, in de lente haars
levens als een zijner dapperste en
beste soldaten.
Daarop bracht Cigarette de hand
aan 't kruis, die droom van geheel
haar leven, nam het van de boezem
wonderbaarlijke luchtbrug. De zaak
waarom het gaat is veel belangrijker
dan het technische succes. Zij heeft de
volken van Duitsland aan beide zijden
van het IJzeren Gordijn op een manier
zoals redevoeringen, betogen of beloften
niet kunnen, geleerd dat hun toekomst
ligt in steeds nauwere associatie met
de Westerse wereld. De verkiezingen
in Berlijn waren een bewijs van de
wederopstanding van de Duitse geest
en zij waren een baken dat zijn licht
werpt over een machtig ras zonder
welks effectieve hulp de roem van
Europa niet tot nieuw leven kan wor
den gewekt. Ik hoop oprecht dat de
regering niets zal doen of dat de
Geallieerden niets zullen laten doen
om die belangrijke evolutie van het
Duitse sentiment te ontmoedigen of
tegen te houden.
Om deze reden verlang ik naar de
dag dat die ellendige denazificatie-
processen en ook de processen tegen
leiders of vooraanstaande dienaren van
het Hitler-regime tot een eind worden
gebracht. Zeker, er is bloed gevloeid,
maar ik zou geen andere levens meer
willen nemen wegens de twisten, ver
schrikkingen en wreedheden van het
verleden. Ik vertrouw ook dat de ver
woesting van Duitse fabrieken, behalve
die direct of exlcusief oorlogsmateriaal
maken, op het vroegst mogelijke ogen
blik tot een eind wordt gebracht.
Wij moeten onze invloed en hulp
bronnen blijven aanwenden om het
Duitse volk, of de staten van Duitsland,
in staat te stellen zichzelf te regeren
en zo spoedig mogelijk een redelijk
bestaan te leiden. Ik hoop dat de
staten van Duitsland veel van hun
individuele rechten terugkrijgen. Langs
deze weg is het zowel voor Frankrijk
als voor Groot-Brittannië het gemak
kelijkst verder te gaan; en langs deze
weg worden verzoening en genezing in
eerste instantie het gemakkelijkst ge
vonden over de vroegere fronten heen.
De Duitse individualiteit moet hersteld
worden, voordat een vorm van structu
rele eenheid terugkomt.
In dit proces van verzoening met
Duitsland ligt Frankrijks gelegenheid
om zijn plaats in de leiding van
Europa terug te krijgen. Het is tijd
dat de duizendjarige strijd die Europa
heeft geruïneerd en de wereldbescha
ving bijna vernietigd, eindigt. De
rekening kan nooit worden vereffend.
Wraak is de duurste luxe; het recht
van vergelding ligt zelfs op zo grote
schaal boven de competentiesfeer van
menselijk handelen.
(Slot volgt).
en strekte de hand, die het hield, naar
de veldoverste uit.
„Dit kruis komt mij niet toe, maar
schalk!"
„U niet toe? De Keizer schenkt het -"
Cigarette salueerde met de linker
hand, terwijl de rechter de maarschalk
het kruis nog altijd voorhield. „Het
komt mij niet toe. Luister". De blos
was op Cigarette's gelaat teruggeko
men. Haar oog glinsterde weer even
overmoedig als weleer.
„Luistert allen! Frankrijk dankt mij,
het leger juicht mij toe. Welnu, die
allen ben ik hartelijk dankbaar. Maar
ik herhaal, dat ik niet aannnemen wil
wat mij niet toekomt en dat aan mij
in dit geval de voorkeur werd ge
schonken, is onbillijk; niet ik redde de
eer van de dag. Dit deed een korpo
raal der Afrikaanse jagers. Wat hij
deed en hoe hij dat deed zal ik u
zeggen - Toen al zijn officieren wa
ren gevallen, verzamelde hij de hand
vol mannen, die nog waren overgeble
ven en hield zich de ganse dag lang
tegen de overmacht staande. Zelfs de
Arbicos moesten de grootsheid van dit
heldenfeit erkennen en boden hem
