Oe wereld j zijn kop.
f
TWEE SOUVEREINEN GEDIEND
Camera knipoogt naar de aarde.
De
ALGEMEEN NIEUWS-
schakel
EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
4e Jaargang Nummer 198
Drukkers-Uitgevers Firma SMOOR DE HULSTER - Boulevard 120
VRIJDAG 29 OCT. 1948
BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,— per kwartaalfranco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
7 cent per m.m.
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
xy
(Slot.)
In ons artikel van de vorige week
hebben we de wereld op zijn kop ge
zien, in plaats van, stevig op zijn poten
te staan in de pure werkelijkheid.
Nastreven van utopieën, achternalopen
van schaduwbeelden, die spoedig in de
mist van wereld-onrust verdwijnen en
alleen de gedesillusioneerde jager
achterlaten. Zo is het tegenwoordig
in de wereld om ons heen en de vraag
is alleszins gerechtvaardigd, of wij in
Nederland er veel beter aan toe zijn.
Naar mijn mening moeten wij die
vraag ontkennend beantwoorden, want
ook hier te lande zien we vele dingen
op zijn kop staan. Ook bij ons worden
schaduwbeelden, worden schimmen
achternagezet. Vier- en vijtjaren-plan-
nen worden ook bij ons in elkaar ge
zet door zich geleerd,, wanende economen
en dergelijke, door het intellect van
het schrijibureau; plannen die alleen
zijn ontsproten aan de fantasie van
zijn ontwerper, theoretisch wellicht
aardig in elkaar gezet, doch in geen
enkel opzicht houvast biedend voor
een eventuele verwezenlijking.
Om een te noemen: men rekent nu
aan het Ministerie van Wederopbouw
al enkele jaren nauwkeurig uit, hoeveel
woningen per jaar moeten worden ge
bouwd om gelijke tred te houden met
de normale aanwas van de bevolking.
Men weet precies te vertellen hoeveel
één-, twee- en drieverdiepingshuizen
tijdens de oorlog zijn verwoest, hoeveel
kamers die bevatten, hoeveel sigaren
winkels of drankslijterijen daarin waren
gevestigd, kortom men weet alles, doch
daar blijft het bij. Ondanks al
dat gegooi en gegoochel met cijfers,
ondanks alle geruststellende mededelin
gen van gezaghebbenden, dat men het
probleem nu onder de knie heeft en
dat men weldra verbetering in de nood
toestand zal kunnen zien, voelt iedere
inwoner van Nederland, in de stad
zowel als ten plattelande, dagelijks aan
den lijve dat men met de bestrijding
van de woningnood nog niets is opge
schoten, althans in het algemeen nog
niet noemenswaard. Immers deze zaak
is niet opgelost, wanneer een autoriteit
verklaren kan dat er binnen zijn res
sort geen bunkerbewoners of daklozen
meer zijn en dat ieder gezin nu een
woning heeft. Neen, het woningprobleem
is pas opgelost wanneer er geen mens
meer in een noodwoning behoeft te
zitten en een ieder weer even comfor
tabel is gehuisvest als voor de oorlog.
En nu de oorzaken van deze achter
stand? Eerst waren er geen bouwplan
nen, toen waren er geen vakarbeiders
FEUILLETONS
I 12)
door OUIDA
„Volstrekt niet. Hij schijnt iemand
te zijn, die beiere dagen heeft gekend".
„Dat is zeer wel mogelijk, meneer.
Van die soort hebben wij er hier zo
veel, dat wij daarvoor geen onderscheid
kunnen maken. Cigarette kan u meer
van hem vertellen. Die beklaagt zich
gemeenlijk, dat hij voor haar buigt als
een kamerheer."
Verbitterd en gekwetst, dat ze in
deze quaestie werd gemengd, was de
marketentster terstond met een ant
woord gereed.
„Dat zal waar zijn! Als het gros van
de officieren zoveel manieren heeft als
een beer uit de Pyreneën, is het een
beetje al te zot, wanneer die Victor
aankomt met manieren, die alleen in
een paleis op haar plaats zijn".
„Heeft die Victor een geschiedenis
achter zich?" vroeg de hertog.
„Met de sabel heeft hij er een ge
schreven - een prachtige zelfs," klonk
en daarna weer waren er geen
materialen. Nu zijn er te veel plannen
goedgekeurd en die kunnen niet alle
tegelijk worden geëntameerd. Vakar
beiders zijn er nog te weinig, doch
dat is eigen schuld, want die had men
in de afgelopen drie a vier jaren in
voldoende getale kunnen opleiden. Er
zijn geen stenen genoeg momenteel en
men tracht in dat tekort te voorzien
door invoer vanuit België, maar dat
kost deviezen en die hebben we niet
in voldoende mate beschikbaar. Doch
waarom gebruikt men niet meer steen,
gefabriceerd uit goede Hollandse klei,
door bekende steenbakkers? Neen, men
laat liever een grote steenfabriek die
in financiële moeilijkheden is geraakt,
stil liggen, sluiten en liquideren. Hout
tekort? Op Borneo en Sumatra is over
vloedig timmerhout, gelijkwaardig aan
ons eikenhout en dat had men kunnen
vervoeren met onze eigen schepen, die
behalve repatrierenden tot voor een
jaar geen lading voor Europa hadden.
Nu maar wachten op hout dat ons
deviezen kost en voorts nog feitelijk
ongeschikt hout verwerken. Ziedaar de
wederopbouw op zijn kop; cijfers,
millioenen cijfers en getallen om duizelig
van te worden, doch geen woningen.
We hebben een minister van Wederop
bouw, een jurist en ongetwijfeld een goede
burgemeester geweest, doch geen
deskundige op bouwgebied; iemand
wien de deskundigen op zijn bureau
alles wijs kunnen maken en dat ook
wel zullen doen. Een minister van
oorlog en ad interium ook voor marine,
die in een onbéwaakt ogenblik eens
reserve-officier is geworden, doch die
van het vak „oorlog" en „marine"
wel even weinig zal afweten als de
doorsnee-burger, die ook dienstplichtig
soldaat is geweest. Als minister van
verkeer en waterstaat hebben we ook
weer een jurist inplaats van een
ingenieur. Als minister van buitenlandse
zaken hebben we geen oud-gezant of
iemand die in de diplomatieke wereld
is geschoold, doch de- directeur van
een van onze beste bierbrouwerijen.
Als zodanig zou de heer Stikker wat
leven in de brouwerij kunnen brengen,
doch de in het vak .geboren, en ge
togen diplomaten zouden hem toch wel
eens een brouwseltje onder de neus
kunnen duwen, waarvan hij de troebel
heid niet kan doorgronden. Zo'n
brouwsel van buitenlands maaksel en
verpakt in een mooie fles kan toch nog
naar de kurk smaken, omdat uit die
fles vroeger Russische wodka werd ge
schonken. Voor overzeese gebiedsdelen
hebben we een minister, die in die ge
biedsdelen een volslagen onbekende is,
omdat hij er nog nimmer is geweest
en omdat hij er ook nog nimmer
het kortaf van Cigarette's lippen. „Voor
de rest bemoeien wij ons niet graag
met elkanders zaken."
„Of je gelijk hebt! Ik deed die vraag
alleen, omdat een van mijn vrienden,
die zijn snijwerk heeft gezien, hem zo
mogelijk van dienst wenste te zijn".
o
Terwijl de Seraph, door de tenten
van het Franse kamp omringd, in slaap
lag verzonken en Cigarette tuurde naar
de gestalte der vedetten, die op hun
Post kleine volten reden, galoppeerden
Cecil en Rake acht uren van daar door
een uitgestrekte woestijn. Geen woord
hadden zij samen meer gewisseld.
Zwijgend reden zij stijgbeugel aan
stijgbeugel naast elkander. Ternauwer
nood konden zij elkander zien, want
maanlicht was er niet en onweerswol
ken verduisterden de lucht. Reeds had
den de jagers het midden van de
vlakte bereikt, toen de lang verwachte
kreet, het Allah-il-Allah hunner vijan
den, hun eensklaps in de oren klonk
en de loodzware, ademloze stilte van
de nacht verbrak. Uit de duisternis viel
een troep Bedouïnen eensklaps woe
contact mee heeft gehad. Ik zal het
bij deze voorbeelden laten en ik wil
voorop stellen dat ik gaarne aanneem,
dat de heren in 't Veld, Schokking,
van Schaick, Stikker en Sassen bijzon
der knappé mensen zijn, politiek buiten
gewoon bekwaam en ook overigens in
alle opzichten tot de meest respectabele
Nederlanders behoren, doch ik blijf
van mening dat de departementen die
zij beheren te zeer buiten de lijn van
hun opleiding liggen, dat op hun ter
rein teveel voetangels en klemmen
kunnen liggen, waar ze zonder de hulp
van hun ondergeschikten persé zouden
in trappen. En dat mag niet mogelijk
zijn; de verantwoordelijke bestuurder
dient in z ij n vak een all-round be
kwaam iemand te zijn, iemand die alle
finesse's daarvan kent. In de eerste
plaats dus vakbekwaamheid - ook voor
de hoogste bestuurder - en pas daarna
komt de politieke tint aan de orde.
Het is toch wel gek dat men vakbe
kwaamheid, een diploma, moet behalen,
alvorens men sigaren, melk of kruide
nierswaren mag verkopen, dat men
gediplomeerd hoefsmid, caféhouder,
pensionhoudster, boekhandelaar enz.
enz. moet zijn en bovendien nog in
het bezit van minstens het midden
standsdiploma, alvorens men zich als
zodanig mag vestigen. Voor gemeente
raadslid, statenlid, kamerlid, wethouder,
gedeputeerde of zelfs minister wordt
geen enkele proeve van vakbekwaam
heid vereischt, wel voor chauffeur van
de minister, bode van de wethouder of
schoonmaakster van de Tweede Kamer.
De wereld op zijn kop, ook hier
alweer. Eigenlijk behoeft dat geen ver
wondering te baren, want al die over-
heidsraden en - besturen werken toch
maar met het geld van de gemeen
schap en wanneer dit onvoldoende
vloeit, draait men de belastingschroef
maar een slag door. Sijmen betaalt
wel!
De wereld op zijn kop, ook in de
Indonesische aangelegenheden. De
politieke constellatie die het thans voor
't zeggen heeft, zou niets bever dqen
blijkbaar dan de onderhandelingen met
de Repoebliek en de instelling van
federale raden voor Indonesië en alles
wat daarmede verder samenhangt, op
eigen houtje regelen en onder een
ander uiterlijk eigenlijk doorgaan op
de door het vorig kabinet ingeslagen
weg. Daarvoor zit feitelijk één man in
de weg, iemand die zijn eigen gang
wil gaan - en die dat ook blijkt te
kunnén doen - en dat is die vervelende,
die lastige Luitenant Gouverneur-
Generaal Van Mook. Het doet blijk
baar niet ter zake dat Van Mook nu
juist d e man is die we bij de oplos
sing van de Indonesische kwestie nu
dend op hen aan. Het flikkeren van
zwaarden, het fonkelen van ogen, de
witte stoom, die van de dampende
paarden sloeg en de vlokken schuim,
die van de snuivende rossen vlogen -
ziedaar al wat zij zagen. Maar of twee
dan wel twintig of honderd vijanden
hen aanvielen, hadden zij onmogelijk
kunnen zeggen.
Hoe zij werden aangevallen en hoe
zij weerstand boden en om zich heen
hieuwen en omsingeld werden, hoe zij
de vijanden, die in de nacht op hen
aanstormden, terugsloegen, terwijl de
zeewind hun ijskoud in 't gelaat woei,
hadden zij onmogelijk kunnen verkla
ren. Evenmin wisten zij later op welke
manier zij zich bevrijdden van de sta
len ring, die hen omsloot en hoe zij
de lansspitsen en de sabels terugsloe
gen, hun paarden tegen dat bos van
wapens en door die storm van slagen
en kreten en wind en opgejaagd zand
indreven, zich een baan braken door
een vijand, wiens gelaatstrekken zij
ternauwernood konden zien en in het
duistere landschap verdwenen. Of zij
daarbij door één of door duizend vij
eenmaal niet missen kunnen. Van
Mook, de bij uitstek deskundige, die
iedereen in Indonesië kent en ook door
heeft, die het tegenwoordige bestel
van meetaf aan heeft opgebouwd, die
in Amerika een aanzien geniet en een
gezag heeft als geen enkel andere
Nederlander momenteel en ook daarom
alleen zou men hem nu zeker niet
mogen laten gaan. Edoch van Mook
past niet precies in het kader van het
tegenwoordig kabinet omdat hij niet
volgzaam genoeg is voor bepaalde
groepen in de Tweede Kamer en
daarom moet hij weg. Barbertje moet
hangen. En zijn opvolger moet zijn de
ex minister-president Beel, ongetwijfeld
een intègre man en zeker ook bijzonder
bekwaam op een voor hem geëigende
plaats, doch nu juist niet voor de
verdere ontwikkeling van het Indone
sisch staatkundig bestel, om de doodeen
voudige reden dat het Oosten voor de
oningewijde Dr. Beel een mysterie is
en blijft, waar handige oude rotten als
Salim, Hatta c.s. hem knollen voor
citroenen zullen verkopen. Ten detri
mente zowel van Indonesië als van
Nederland. Politiek nummer één en
bekwaamheid nummer twee; Holland
op zijn kop, net als de rest van de
wereld. Helaas; doch hoe dat te ver
anderen? L.
Nu de droge tijd weer is aangebro
ken en er kans bestaat, dat vooral in de
morgenuren, ook in het binnenland van
Suriname de hemel overdag volkomen
wolkenvrij kan zijn. is de fotovliegerij,
voor luchtkaartering weer in volle gang.
Bijna dagelijks stijgt het fotovliegtuig van
Paramaribo's vliegveld „Zanderij" op om
te zien of er in het nog niet bevlogen
gebied nog plaatsen zijn, waar de ca
mera ongehinderd van zijn 4600 meter
hoogte kan knipogen naar de millioenen
boomkruinen van de eindeloze Suri
naamse bossen in de diepte. Maar niet
alleen het vliegtuig met zijn beman
ning, ook de meetploegen zijn in actie
Want al worden van een land nog zo
veel luchtfoto's gemaakt, een behoorlijke
kaart kan alleen vervaardigd worden,
wanneer op z'n minst een aantal pun
ten in het terrein is „opgehangen" aan
de meridianen en breedtecirkels, die,
althans in het brein van de kartografen,
de aarde omspannen En dus trokken de
landmeters met hun instrumenten en
levensmiddelen voor enkele maanden in
boten en corjalen de Surinaamse rivie
ren op om ergens ver achter de water
vallen sterren te gaan schieten. Nu
wilde het geval, dat de ploeg, die een
punt zou gaan inmeten aan de Lawa-
anden werden vervolgd, konden zij
niet nagaan, want in het losse zand
was van de hoefslag der paarden niets
te horen en het woedende geschreeuw
waarmede de Bedouïnen aan hun te
leurgestelde hartstocht en hun bloed
dorst lucht gaven, werd door de vla
gen van de stormwind verdoofd. Als
het dag was geweest, zouden de ja
gers gezien hebben, dat hun spoor
over het effen tafelland werd aange
geven door een rode streep op het
zand, een streep, ontstaan door het
bloed van een Frank.
Thans joegen zij in volle ren voort
door het duister, dat met het opste
ken van de storm nog dieper werd.
Mijlen ver was het terrein voor hen
geheel effen.
De eerste tekenen van de aanbre
kende dag begonnen zich als een
grauwe tint in het oosten te vertonen,
toen Cecil voelde, dat zijn ros onder
hem wankelde en uitgeput van ver
moeienis bleef staan. Als hij nog een
ogenblik langer in het zadel was ge
bleven, zou hij met paard en al op de
grond zijn neergestort.