Nuchterheid noodzakelijk
TWEE SOUVEREINEN GEDIEND
No. 167
Vrijdag 26 Maart 1948
4e Jaafgang
DE SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Verschijnt iedere Vrijdag in alle plaatsen van West Zeeuwsch-Vlaanderen
Prijs per kwartaal f r,Franco p.p. f 1,15 Adv. 7 cent p. m.m. Drukker-Uitg. Fa. Smoor de Hulster, Boulevard 120, Breskens, tel. 27
Geen dag gaat er tegenwoordig voor
bij of we lezen in de dagbladen over
moord, roof, corruptie, smokkelarij op
grote schaal en al dergelijk sensatie-
wekkend nieuws. Doodslag, omdat een
paar kerels ruzie krijgen over een
scheerkwast; roofmoord door een paar
woonwagenbandieten, die een oude
heer de kop inslaan voor een paar
honderd gulden, welke ze in één nacht
in Amsterdam verbrassen. Koeien-
smokkelarij in pantserauto's, waarde-
brieven per post verzenden, zonder de
waarde in te sluiten, leegroven van
distributiekantoren om in het bezit te
komen van textiel- en soortgelijke bon
nen en daarvoor op de zwarte markt
reuzenprijzen te maken en zo zouden
we enkele kolommen kunnen vullen
met een opsomming van al zulke be
richten. Alles wijst er op, dat we hier
nog te maken hebben met een van
de ergste naweeën van de oorlog, n.l.
de verwildering van de mensheid, als
uitvloeisel van de bestialiteit van de
oorlog. Leugen, diefstal, corruptie,
smokkelarij, moord en doodslag, over
spel enz. enz. zijn in oorlogstijd soms
gemeengoed geworden ook van mensen,
die voor de oorlog toch tot de behoor
lijke, tot de fatsoenlijke mensen be
hoorden. Waarmee aangetoond is, dat
in abnormale tijden het evenwicht in
de mens wordt verstoord en hoe lan
ger nu die abnormale tijden duren,
hoe langer het duren zal tot dezelfde
mens na de dag van wapenstilstand
zijn evenwicht weer zal hebben her
vonden.
Hoe meer we nu trachten het leven
van voor de oorlog te benaderen - "het
rustige leven van weleer - hoe vlugger
we ook verlost zullen worden van de
thans bij een groot deel van de mens
heid nog voortlevende oorlogsmen
taliteit. We moeten dus terug naar
FEU8LLETON
81) door OUIDA.
In medelijdend gepeins verzonken,
vergat Cigarette, dat zij gezworen had
zich te wreken.
Hoofdstuk XIX.
De ivoren schaakstukken.
Helder en vrolijk was de chambree
der jagers in het licht van de morgen
stond. De wanorde heerste er als
oppermachtigste gebiedster.
De chambree was overladen met
de buit, die de soldaten in de tent van
een Bedouin, in een spelonk, op de
bodem van een rivier waren meester
geworden. Daarbij zaten de soldaten,
op hun klein, hard leger neergehurkt,
zo vlijtig te werken .als mensen, die
arbeiden voor het schamele loon, dat
alleen in staat is hun het voedsel, het
glas wijn, het ogenblik van genot en
ontspanning te bezorgen, waarnaar zij
gedurende de eindeloze uren van dienst
en exercitie reikhalzend uitzien.
Met al de bedrevenheid van een
oosterling zat Rake midden tussen de
een rustiger leven en naar een tijd,
waarin we het goed en het kwaad
wederom in hun normale verhoudingen
zullen kunnen beoordelen en veroorde
len. We moeten ons zelf terugvinden
uit de verwoestingen die de oorlog in
ons heeft teweeggebracht, doch dat
kan alleen geschieden, wanneer ons
daarvoor de tijd en bovenal de nood
zakelijke rust wordt geschonken. En
aan dit laatste vooral kan de Pers in
hoge mate haar medewerking verlenen,
in het bijzonder door een einde te
maken aan alles wat het verwekken
van sensatie ten doel heeft. Vele dag
en weekbladen wekken - zij het dan
ook onopzettelijk - onrust onder hun
lezers, door sensatie-verwekkende vette
koppen in hun krant af te drukken;
koppen die dikwijls in geen verhouding
staan tot de mindere belangrijkheid
van het artikel, waarboven zij zijn
afgedrukt. Zo las ik een dezer dagen
in een dagblad met grote letters afge
drukt „Opmars van het Russische
leger". De dikwijls reeds angstige lezer
neemt geen of onvoldoende kennis van
het betrokken artikel en het gerucht
„We krijgen oorlog" of „De oorlog
begint opnieuw" begint de ronde te
doen en het verspreidt zich spoedig
door de gehele, ongeletterde gemeen
schap. En wat was nu de werkelijke -
onbenullige - inhoud van bovenbedoeld
artikel? De generale staf van een der
Europese landen - ik meen dat het
'Zweden was - had een reorganisatie
van zijn strijdkrachten in studie ge
nomen, voor het geval in een volgende
oorlog de Russische legers zich van
Zweeds gebied meester zouden willen
maken. Een ander vette kop vermeldt
in letters van een V2 decimeter: „Inflatie
binnenkort onvermijdelijk". Wanneer
de aandachtige lezer dan het twee
kolommen-lange, klein gedrukte artikel
leest - dat het jaarverslag van een
bankinstelling blijkt te zijn - dan wordt
jagers de huid te tatoueren van een
reusachtige leeuw, die hij een jaar
te voren had neergeveld.
Crache-au-nez-de-la-mort stond bij
zijn kameraden in een goed blaadje
en had niet meer dan de waarheid ge
zegd toen hij zeide, dat hij nog nergens
zo gelukkig was geweest als onder de
driek'eur. Wel zeiden de officieren, dat
hij een onverbeterlijke vermetele schelm
was, maar tevens wisten zij, dat, als
de trompet zijnIn het zadelliet
horen, die brutale Engelsman wel voor
tien ordelijke soldaten kon tellen en
dat hij, behalve bij de terugtocht, steeds
haantje de voorste was.
Van zijn manschappen afgezonderd,
aan het andere einde der chambree,
zat Cecil. Zijn tegenwoordigheid was
volstrekt geen reden, dat er minder
gekheid gemaakt en minder gezongen
werd. Hij was zijn manschappen har
telijk en kameraadschappelijk genegen.
Toen de korporaalsrang hem over
hen gezag deed krijgen, gehoorzaamden
zij hem blindelings, omdat zij wislen,
dat hij hun immer van harte genegen
was en dat hij de laatste zou wezen
hem duidelijk, dat de directie van die
bank aan haar aandeelhouders mede
deelt, dat wanneer ook Engeland,
België, Zweden, Zwitserland enz. tot
devaluatie van hun munt zouden be
sluiten, de Nederlandse gulden natuur
lijk ook dat voorbeeld zou moeten
volgen.
Papierschaarste is oorzaak dat de
meeste dagbladen haar nieuws helaas
nog slechts in zeer verkorten vorm
kunnen geven en voor haar redacties
is het dikwijls een heksentoer, om in
gecomprimeerden vorm de hoofdzaken
van een of ander onderwerp naar
voren te brengen. En juist omdat een
volledige tekst en uitleg meermalen
achterwege moet? blijven, is het dubbel
gevaarlijk om zich van al te tenden-
tieuse koppen te bedienen. De door
snee-mens heeft te weinig tijd beschik
baar, om een of meer grote kranten
van A tot Z te lezen en kijkt ze
derhalve meestal even vluchtig door.
Een ander deel der lezers heeft te
weinig interesse voor de inhoud van
hoofd- en andere artikels en om toch
over iets te kunnen meepraten, of om
gewichtig-doende het eerste nieuws te
kunnen verkondigen, bepalen zij ziqih
tot het lezen van de vetgedrukte
hoofden en opschriften. En als gezegd,
zo ontstaat het gerucht; het gerucht
dat veel en veel meer kwaad doet dan
de meeste mensen beseffen. Geruchten
over inflatie brengt sommige mensen er
toe, om hun spaargeld om te zetten
in overbodig meubilair, kleding of
prullaria, zelfs om bankbiljetten van
een bepaalde waarde tegen een lagere,
prijs van de hand te doen. En juist
daardoor veroorzaken zij een inflatie,
zij het dan voorlopig slechts in eigen
portemonnaie.
Wanneer de mensen het hoofd koel
houden, wanneer zij gewoon blijven
om hen in hun vrolijkheid te storen
of hen voor hun niets kwaadsbedoe-
lende onvoorzichtigheden te straffen.
Cecil legde de laatste hand aan het
snijwerk, dat hij voor zich had. Jaren
had hii nodig gehad om voor 'tgeen
thans zo goed als voltooid was de
stukken van een schaakspel namelijk
de grondstoffen te bekomen en ze
tot kunstvoortbrengselen te verwerken.
De witte stukken waren van ivoor,
de zwarte van notenhout. Ze stelden
twee afdelingen voor, die vijandelijk
tegenover elkander stonden, Franse
soldaten en bereden Bedouinen.
Heerlijk schoon bewerkt, tot zelfs in
de onderdelen der verschillende uni
formen volkomen juist, waren ze een
meesterstuk. Hij had Rake verboden
ze tegelijk met de andere vruchten van
zijn arbeid te verkopenhij was te
zeer aan ze gehecht.
Over zijn werk gebogen, bemerkte
hij niet, dat de deur van de chambree
werd geopend en eerst de dodelijke
stilte, die eensklaps volgde, was oor
zaak, dat hij opkeek en opstond, om
evenals zijn verslagen en door vrees