DE SCHAKEL
Repling recliistoesiaidvan met noodwoningen
bsbouwdo perceeien in West Z.-VIaanderen.
No. 118 Vrijdag 18 April 11)47
twekpf- blad!
De grondeigenaren en andere belang
hebbenden van wien sinds 1945 per
ceeien in beslag werden genomen ter
bebouwing met Noodwoningen en
Noodgebouwen in VV. Z.-Vlaanderen
(voornamelijk in de Gemeenten Bres-
kens, Oostburg, Sluis en Schoondijke)
verkeeren sindsdien in een gedupeerde
positie.
Hoewel de meesten van hen destijds
een schriftelijke aanzegging hebben ge
kregen, dat zij op grond van het
Londensche besluit van 7 Mei 1945
(110. F. 67), deze noodbebouwing op
hun gronden moesten gedogen onder
toezegging van een nader vast te stel
len schadeloosstelling, terwijl de anderen
zich mondeling bereid hebben ver
klaard dit te* dulden, is de toegezegde
regeling der rechtstoestand voor deze
perceeien tot op de huidige dag door
personeelgebrek achterwege gebleven.
Deze in liet algemeen belang door
het College van Algemeene Commis
sarissen voor den Wederopbouw opge
legde gedoogplicht is overigens niet
zoo'n uitzonderlijk figuur als het lijkt.
Reeds in de Telegraaf- en Telefoon-
wet van 1904 is de verplichting opge
legd om in voorkomende gevallen ter
voorkoming van onteigening masten
e.d. te gedogen op particuliere gron
den en de Wet ter opheffing van
Privaatrechtelijke Belemmeringen 1927
heeft dit nog uitgebreid tot andere
gevallen, zoodat b.v. de bevestiging
van een bordje, vermeldende ,,brand-
kraan" e.d. aan particuliere huizen ge
doogd moet worden.
In Indonesië heeft men voor de
Japansche oorlog reeds het voornemen
gehad 0111 de erfpacht voor de groote
Europeesche Cultures (rubber, tabak
etc.) ais een duldplicht te leggen op
het Indonesische adatgrondenrecht
daar de vroegere domeinverklaring,
waarbij het Gouvernement van Ned.
Indië pretendeerde eigenaar te zijn
van alle gronden, (waarop geen rech
ten door anderen middels de openbare
registers worden bewezen) in de prac-
tijk onhoudbaar bleek te zijn.
Bij deze bebouwing met noodwoningen
wordt den eigenaar het genot van de
grond voor langere tijd ontnomen
(maximum 30 jaren), zoodat bij ge
durende die periode een billijke ver
goeding dient te ontvangen en de
nieuwe rechtstoestand door overschrij
ving in de openbare registers moet
worden vastgelegd, dit mede in ver
band met de grondbelasting etc.
In de na-oorlogsche dagen was de
voornaamste plicht van de Wederop-
bouwinstanties het scheppen van een
tijdelijke woonruimte voor de oorlogs
getroffenen en particulieren. Wie de
toestanden in W. Z.-Vlaanderen destijds
gekend heeft, weet dat tal van moei
lijkheden hierbij overwonnen moesten
worden.
Door de verwoesting waren de
kadastrale grenzen op het terrein
moeilijk te herkennen, eigenaren e.a.
belanghebbenden waren vaak afwezig
of overleden.
De kadastrale kaarten waren ver
ouderd het berbouwplan was nog
niet vastgesteld, zoodat de plaats voor
deze noodwoningen vaak moeilijkheden
opleverde.
Dientengevolge moest de definitieve
regeling van de rechtstoestand der
perceeien worden opgeschort.
Aan het onlangs geopende Bureau
voor Onteigeningen en Toewijzingen
voor W. Z.-Vlaanderen (gevestigd in
het Streekbureau te Oostburg), welk
kantoor belast is met de onteigeningen,
voortvloeiende uit de herbouwplannen
en de uitvoering van de toewijzingen
na de herverkaveling, werd thans ook
de regeling van de grondcontracten
voor de noodwoningen door de Centrale
Directie van de Volkshuisvesting in
De-n Haag opgedragen. Ter uitvoering
van deze taak was in de eerste plaats
een behoorlijke opmeting na vooraf
gaande grensafpaling noodig aangezien
de noodwoningencomplexen uiteraard
niet op de kadastrale kaarten voor
kwamen.
De Meetkundige Dienst van de Rijks
waterstaat te Delft verleende hiertoe
haar medewerking door meerdere meet-
ploegen beschikbaar te stellen en voerde
de kaarteering in Delft uit. De kadas
trale kaarten werden door tusschen-
komst van het Hoofd van den Land
meetkundigen Dienst van het Kadaster
te Middelburg naar Amsterdam ge
zonden, waar zij door den Foto-techni-
schen Dienst van het Kadaster op de
zelfde schaal gebracht werden als de
nieuwe grondkaaren.
Het Hoofd van het Streekbureau
stelde voor dit werk de noodige fondsen
ter beschikking en verleende alle mede
werking, inzake personeel en kantoor
ruimte.
De Hypotheekbewaarder te Middelburg-
verstrekte voor de betrokken perceeien
recente extracten uit de kadastrale leg
ger met verklaringen, inzake de hypo
thecaire bezwaardheid, waarop de Con
troleur van de Grondbelasting tenslotte
de verschuldigde grondbelasting ver
meldde.
Binnen afzienbare tijd hoopt het
Bureau voor Onteigeningen op deze
wijze voor elk complex noodwoningen
de beschikking te hebben over een
nauwkeurige situatiekaart, waarop de
nieuwe bebouwing de kadastrale gren
zen en de erfafscheidingen zijn aan
gegeven. Door de groote schaal, waarop
deze kaarteering is uitgevoerd kan de
oppervlakte van de in beslag genomen
perceelsgedeelten zoo goed mogelijk
worden bepaald en zal nadere ver
rekening van de opstalvergoeding in
verband met de latere opmeting van
het kadaster, achterwege kunnen blijven.
Dit ter tegemoetkoming aan belang
hebbenden, zoowel als aan de Gemeente,
zoodat na enkele jaren niet wederom
een kleine wijziging ten voordeele of
ten nadeele van een der partijen in
deze opstal vergoeding moet worden
aangebracht.
In de betrokken Gemeente wordt
vervolgens door een Jurist, bijgestaan
door een ter plaatse bekende Adviseur,
een zitting gehouden ten Gemeentehuize,
waarbij de betrokken grondeigenaren,
mede-eigenaren, erfpachters, vruchtge
bruikers, hypotheekhouders en andere
zakelijk gerechtigden worden opgeroepen.
De belangen van eventueele pachters,
die hierdoor een gedeelte van hun
pachttermijn missen, worden evenzoo
in aanmerking genomen.
Aan de hand van de kaart wordt
op de zitting dan de mogelijkheid ge
opend een voorloopige overeenkomst te
sluiten om het betrokken perceel of
perceelsgedeelte aan de Gemeente voor
den duur van 10 tot 30 jaar af te staan,
ter vestiging van het zakelijk recht van
opstal.
De Gemeente verplicht zich hierbij
harerzijds tot uitkeering van een jaar-
lijksche opstalvergoeding berekend naai
de oppervlakte in vierkante meters.
Deze gronden keeren dus wederom
in eigendom terug bij belanghebbenden,
na afloop van de betrokken termijn of
zooveel eerder als de Gemeente goedkeurt.'
Deze termijn houdt verband met de
vermoedelijke levensduur van de nood
woningen.
Zij die de voorkeur geven aan defi
nitieve afstand van hun gronden kunnen
dit op de zitting kenbaar maken.
Bijzondere bedingen b.v. ten aanzien
van erfafscheiding, uitwegen etc. worden
geregeld en belanghebbenden wordt
eventueel een termijn van enkele weken
gegeven om zich te beraden.
Iedere belanghebbende wordt aan
geraden op deze zitting zooveel mogelijk
in persoon te verschijnen en bij ver
hindering zich te laten vertegenwoor
digen door een lasthebber met schrif
telijke opdracht.
Hierna wordt een tweede zitting ge
houden, waarbij het voorloopige con
tract en de bijbehoorende kaart onder
teekent wordt.
De perceeien of perceelsgedeelten,
waarvan de eigenaren weigeren met
een redelijke opstalvergoeding accoord
te gaan, dienen voor definitieve ont
eigening t.n.v. de Gemeente te worden
voorgebracht.
I11 de vergoeding voor het verleenen
van het recht van opstal is de waarde
vermindering van de grond door de
daarin geplaatste fundamenten etc. be
grepen, terwijl de Gemeente de ver
plichting heeft deze gronden na afloop
van 'de termijn geëgaliseerd op te le
veren. De gronden keeren automatisch
na afloop van de gestelde termijn c.q.
de door de Gemeente bedongen optie
termijn aan belanghebbenden in eigen
dom terug.
Aangezien de Gemeente voor het
aangaan van deze transacties in het
algemeen goedkeuring van Gedepu
teerde Staten behoeft waarmede tijd
verlies gepaard gaat en ook belang
hebbenden in verband met de rechts
zekerheid veelal prijs hierop stelt, ge
schiedt de verdere afwikkeling van het
contract zoo mogelijk langs notarieële
weg. Na het sluiten van de voorloopige
overeenkomst is echter voor belang
hebbenden de erkenning van hun aan
spraken reeds bereikt.
Daarna volgt de registratie en de
overschrijving in de kadastrale registers
te Middelburg van de betrokken akte
met de aangehechte en door partijen
gewaarmerkte kaart, zoodat vervolgens
de aanslag in de grondbelasting ten
name van de Gemeente kan komen.
De Fiscus - voortvarend als steeds -
legde in vele gevallen aan de gedu
peerde eigenaren van te voren onbe
bouwde gronden reeds een aanslag in
de grondbelasting voor bebouwde grond
op, indien thans noodwoningen op hun
perceeien voorkomen.
Besprekingen met den Ontvanger
van de Belastingen hebben ertoe ge
leid, dat deze aanslag voorloopig kan
worden opgeschort, in afwachting van
de definitieve regeling van de rechts
toestand dezer gronden.
In de loop van dit jaar zal dus een
einde worden gemaakt aan de heer-
schende rechtsonzekerheid en reeds nu
heeft een der Burgemeesters het voor
nemen te kennen gegeven de toekom
stige exploitatie van deze noodwoning
complexen in een woningbouwcorpo-
