Firma GÉ. CflïSMAN, Aardenburg
HERIJK VAN MATEN EN GEWICHTEN
pastoor HALL.
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
Wederzien.
Oud en nieuw Zeeuwscli-Vlaanderen.
wegens vacantie GESLOTEN
UW TOEKOMST
UITBETALING Vacantiebonnen
„Zeebad Cadzand"
P. DE LIJZER - CADZAND
Wegens vacantie gesloten
den BOUWMEESTER B&RSIÜS X v. d. LUIE
No. 82
Vrijdag 2 Augustus iy4ü
2e Jaargang
Drukker-Uitgever; l2 jT |P jWf g H TP Prijs per kwartaal f I.
Fa. Smoor de Hulster Bas H BEK B Franco per post t
Boulevard 120 - Breskens M B 9 B B B B B Advertenties 7 ct. p. m.m
Weekblad onder Red. van de Vereen, ter behartiging van de belangen van West Zeeuwsch-Vlaanderen, Hoofd-Redacteur A. Hoolhorst, Nieuwstr. 13, Oostburg
Hu israadschade-regeling.
We zijn nu eindelijk in bet stadium
gekomen dat een aanvang is gemaakt
met de uitreiking van lniisraadschade-
boekjes.
De oorlogsgetroffene krijgt van de
Middenstandsbank te Oostburg, per
post, een kennisgeving dat hij dat boekje
kan komen afhalen. De mede-werking
om dit uitreiken vlot de doen verloo-
pen van de Middenstandsbank is prach
tig; omgekeerd kunnen de belangheb
benden op hun beurt medewerken door
het huisraadschade-boekje zoo spoedig
mogelijk af te halen. Voor hen die dit
nog niet weten zij hier meegedeeld dat
na de uitreiking van het boekje alles
verder door tusschenkomst van de
Middenstandsbank moet geschieden.
Het afhalen van dit boekje - en trou
wens later ook - het verrekenen van
aangekochte goederen is voor degenen,
die buiten C >ostburg wonen, soms wel
een bezwaar. We kunnen van de Mid
denstandsbank niet verlangen om in
elke Gemeente zitdag te houden voor
dit speciale doel.
Het toegekende bedrag - waarvoor
U dus tegoed wordt geschreven op het
boekje, zal voor velen een tegenvaller
zijn. De Middenstandsbank staat hier
buiten; de toekenning geschiedde door
de Schade Enquete Commissie. Laat
het voorloopig een troost zijn - al is
het dan een schrale troost, dat de
schade-regeling nog niet delinitief is.
De vooruitzichten zijn echter zoodanig
dat het heel wat strijd zal kosten om
de schaderegeling behoorlijk te doen
zijn. Voor deze eerlijke strijd moeten
we samen opkomen.
Nu is het zoo in treurig dat de men
taliteit van sommige menschen zoo diep
gedaald is, tengevolge van de oorlogs
omstandigheden. We zagen het tijdens
de beschieting en kort na de bevrij
ding. Er zijn voor geleden oorlogsschade
cijfers opgegeven die nergens op trek
ken en nu staat de uitreiking van de
huisraadschade-boekjes nog maar in de
kinderschoenen of er wordt van de zijde
der koopers al misbruik gemaakt van
vertrouwen, waardoor de leverancier de
dupe kan worden.
Het systeem van verrekening tusschen
porlogsgedupeerde-leverancier en Hank
berust op een zeker vertrouwen, vooral
van de zijde van het koopende publiek.
Hij gemis van vertrouwen wordt elke
regeling ingewikkelder. Eén van de
feiteneen Dame (we zullen haar v.oor-
loopig zoo maar blijven noemen) koopt
bij X een stuk huisraad. X is bereid
via het huisraadschade-boekje te ver
rekenen. Heiden teekenen het vereischte
koopbrietje, onder belofte van de Dame
om dit koopbriefje mét het huisraad
schade-boekje nog denzelfden dag op
de Middenstandsbank te laten afschrij
ven. Het stuk huisraad werd in ver
trouwen meegegeven doch sindsdien
zijn bijna 4 weken verstreken en nóg
heeft de winkelier X zijn geld niet.
Hier ligt de schuld niet aan de Hank
en 'evenmin aan eventueele achterstand
bij de Giro. Misbruik van de dame met
als gevolg het huiverig maken van de
winkeliers voor de huisraadschadeboekjes
Het is jammer dat dergelijke dingen
gebeuren. Ter voorkoming van meer
dergelijke gevallen en vooral om het
huisraadschade-boekje niet in miscrediet
te brengen zou het goed zijn dat in
het belang van alle daarbij betrokken
partijen de regeling iets wordt uitge
breid, althans zeker nader wordt be
sproken en dit zou kunnen bereikt wor
den door een conferentie tusscheu ver
tegenwoordigers der diverse winkeliers-
vereenigingen, de Middenstandsbank en
de Vefeeniging ter behartiging der be-
belangen van West Zeeuwsch-Vlaande
ren.
Uit de Vereenigirtg.
De op 27 Juli uitgeschreven buitengewone
vergadering in Oostburg voor West Zeeuwsch
Vlamingen van Belgische nationaliteit of Sta
ten loos is uitstekend geslaagd. De zaal was
tot in alle hoeken bezet met belanghebbenden
en belangstellenden, zelfs uit Groede (waar
nog geen afdeeling is gevestigd) en uit Philip
pine.
Dank werd gebracht aan de Pers en de
diverse afdeelingsbesturen voor de gulle mede
werking, waardoor eindelijk dit resultaat kon
worden bereikt.
Van de aanwezigen bleek go°/0 lid te zijn;
de overige zullen zich allen via de Afdeeling
als lid opgeven.
De in de vergadering uitgereikte formulie
ren moeten in dubbel worden ingeleverd
aan de Afdeelings-besturen. die op hun beurt
worden verzocht de formulieren door te zen
den (spoedshalve) aan den Heer K. Bols te
Oostburg.
De belangstelling uit Philippine betrof niet
alleen de werkwijze der vereeniging maar
tevens ook de Zeeuwsch-Vlamingen bewesten
de Isabella-sluis.
o
Aan de Afdeeling-penningmeesters, die nog
in verzuim bleven, het verzoek de kosten van
de raambiljetten te willen overmaken.
Kr zijn nog eenige raambiljetten verkrijg
baar. Wordt aan de Gehuchten aandacht
besteed voor deze propaganda actie?
Veel vonden we veranderd na lange afwezig
heid. Op heel wat hadden de foto's van de
verwoesting ons voorbereid puin, onherken
bare muurbrokken, bezit, door den oveiwel-
diger uiteengescheurd en vertrapt.
Krantenverslagen en brieven hadden ons
verteld van verminking en dood.
Maar wat we niet konden vermoeden te
zullen vinden, was de ontzettende leegte, waar
eens heldere huizengroepen waren, waar een
torentje oppriemde, waar een bazige molen
rondgierde, of wel als een stil doch begrijpend
wezen boven het landschap te denken stond.
Nu stuit er de blik op niets
Zooals'een drenkeling vruchteloos tast naai
den plotseling verloren grond, zoo zoeken wij
onder het voortrijden naar het vroegere.
Leegheid is er, op enkele half vernielde
huizen na, die schijnen te zeggen: „We wilden
zoo gaarne volhouden, maar dit geweld was
te groot".
Leegheid En ook in onze harten zou het
leeg zijn, als daar weer niet de woede opwelde
jegens het laffe Germaansche beest, dat zijn
hol verliet en dit land en zijn welvaart vertrad.
Wc rijden verder en zijn ons in het eerst
niet bewust, hoe het tooneel van verschrik
king plaats maakt voor velden van prachtig
koren. Hoe anders is het hier!
LIa, dit is ons landje in zijn ware gedaante,
hier is de herleving. Hier hebben onze men
schen de verlammende verdooving van zich
geschud en deden zij de ploeg weer snijden
door den goeden grond.
Nog nauwelijks was de rook der vernieling
van rond hem weggedreven, of de landman
ging uit - zaaiend het zaad. Hier greep hij het
monster der ledigheid, het spook der ellende
bij de keel.
Golven roept de wind op in dit veld van
millioenen dikke tarwekoppen, golven traag
van vruchtbaarheid.
Een gastvrij land verlieten wij heden. Het
heeft niet zulke tarwevelden, zulke gerstaren
knikkend onder eigen zwaarte, niet zulke
lachende zeéen van maanzaad.
Dit is Holland, dit het Cadzandsche Landje!
De heerlijke geur aandrijvend van deze
goede velden propt zich in onze longen en
maakt bijna overmoedig.
Bergen hooi staan er reeds langs den weg.
Als ze binnengesleurd zullen zijn, zal de
maaitijd voor het koren voor de deur staan.
De -Nlof is met onze menschen nimmer klaar
gekomen. En zijn deze rijke velden geen uit
daging aan de ellende door hem opgeroepen
Onze tocht gaat verder en als we de eerste
zwart-bonten grazende zien, zeggen we glim
lachend: „Wat een beesten - elders as kelders".
Dan zien we de zee weer terug, dezelfde
als die langs de kusten van andere landen
maalt - en toch anders. We kennen haar
muziek op onze stranden, waarin nu nog de
verraderlijke mijnen schuilen, neergelegd door
handen, om welker euvel werk wij niet had
den gevraagd. Dit isonze zee, dit zijn onze
duinen, waarvan de betonnen monsters spoe
dig verdwijnen zullen en de afschuwelijke
loopgraven, die er doorheen kerven.
Groenachtig is de zee en grijs de wolken
laag er boven. Maar deze scheurt open en
een breede lichtbalk staat nu op het woelige
water, dat verblindend oplicht. Ja, de zee -
als van ouds. Ze moge glad zijn en blauw,
ze moge brullen en schuimbekken, ze blijft
mooi.
't Wordt avond, maar het doel onzer reis
is bereikt. Een ferme klim van de auto dan,
vriendelijke gezichten, bekend van jaren terug,
handdrukken
Binnen wacht het eerste maal in het vader
land. Tusschen vele goede dingen zien we er
de echte Cadzandsche „bootrammen", van die
groote goedige bruine lappen.
Ook op hun manier schijnen ze te zeggen
„WelkomB.
Wanneer iemand na een langdurig verblijf
in het buitenland in zijn vaderland terugkeert
vindt hij veel veranderd. Niet alleen uiterlijk,
maar ook innerlijk en het meest valt dit laatste
hem op, als hij terugkeert in de streek, in
het dorp, Avaar hij geboren en getogen is.
Toen hij in de vreemde vertoefde en vaak
met heimwee aan zijn geboortegrond terug
dacht, zag hij alles nog steeds zooals het was
toen hij vertrok, leefde hij in gedachten nog
mee met de menschen die er toen nog waren.
Vele van die vroegere dingen ziet hij dan
bij zijn terugkomst niet meer en velen van
die vroegere menschen zijn er dan helaas ook
niet meer en daarom is het weerziens in en
van het oude land dan ook niet altijd een
volledig genot. In het bijzonder is dat het
geval wanneer men zooals schrijver dezes,
na een ongeveer vijfentwintig- arige afwezig
heid zijn geboortegrond terugvindt, geheel
verscheurd en kapoi gemaakt door het oor
logsgeweld. Toen ik Breskens bij aankomst
uit Indie voor het eerst terugzag scheten me
de tranen in de oogen en toen ik daarna in
de tram naar mijn geboorteplaats reed en
onderAveg alle bekenue huizen en boerderijen,
die ik als jongmensch duizenden keeren had
gezien, terugzocht er niet meer vond of on
herkenbaar vermink:, me door het ontbreken
van vroeger begroeide-thans volkomen kale
wegen en boerenhofsteden eigenlijk niet meer
kon orienteeren, toen was ik volkomen spra
keloos. Dat ik mijn geboortegrond zoo onher
kenbaar verwoest moest terugvinden," had
ik me tevoren niet kunnen indenken.
Het was toen bovendien nog winter en
slecht Aveer, zoodat alles nu nog veel trooste-
loozer aanblik bood. Thans, na enkele maanden,
ben ik aan die ruïnes eenigszins gewoon ge
raakt en vooral dc natuur heeft haar best
gedaan om het ellendige overschot van av.h
eens zoo mooi is geAveest, zoo goed mogelijk 1
te maskeeren. De zware Zeeuwsche kleigrond
heeft in het bijzonder dit jaar een gewas te
voorschijn getooverd, dat men nergens in
Nederland zoo mooi kan aantreffen en de
meer dan Aveeldrige groei en bloei van alle
landbouwproducten, het mooie groen van de
Aveinige nog overgebleven boomgroepjes zijn
een lust voor de oogen en dringen de zicht
bare Avonden aan de zoo liefelijke dorpen en
gehuchten toegebracht, bijna geheel op den
achtergrond. Jammer dat ook het duinland
schap zoo geheel verwoest is en ook dat het
scheepvaartverkeer op Noordzee en Schelde
nog betrekkelijk stil is, anders zou men op
een mooien zomerschen dag nog voor oorlog-
sche herinneringen ondergaan.
Vond ik het uiterlijk van ons landje van
Cadzand geheel veranderd terug, zoo lijkt
het mij dat er ook innerlijk veel gewijzigd
en" verwoest is. Wat mij het meest daaraan
is opgevallen -in dit korte tijdsbestek, is vooral
de gewijzigde verhouding tusschen boer en
arbeider. Ik herinner me uit mijn kinderjaren
vooral den familieband, zoo zou ik het haast
kunnen noemen, die bestond tusschen den
landbouwer en zijn arbeiders, tusschen don
boer en zijn volk. Weliswaar leefde men niet
in gezinsverband, maar toch avus de belang
stelling in het wederzijdsche gezin bijzonder
groot. Men leefde mee in eikaars wel en Avee;
geboorte, huwelijk en overlijden in het gezin
van den boer Averden meegeleefd door de
leden van het arbeibersgezin en ook omge-
keert. Dat samen leven a oortgesproten uit
het middeleeuAvsche stelsel van pachtheer of
slotheer en onderhoorigen, gebaseerd op het
dienen van het gemeenschappelijk belang, gaf
een heerlijke verdieping van het leven cn
helaas heeft deze plaats moeten maken voor
de moderne levensopvattingen, die thans alom
in het blanke ras als norm gelden.
Daardoor is ook hier in ons oude landje
van Cadzand een oppervlakkigheid aan den
dag getreden die mijns inziens aan de grootste
bekoring van het plattelandsch leven, het
met en voor elkaar leven, veel afbreuk heeft
gedaan. Men leeft ook hier thans als werk
gever en werknemer en daardoor komt men
zoo licht tot een verscherping van de onder
linge verhoudingen en gaat men langzamer
hand ie veel denken aan eigen belangen en
wordt het gemeenschappelijk belang, AvaarA ooi-
men samen werkt en samen leeft, op den
achtergrond gedrongen. Deze moderne ver
houdingen die misschien haar ontstaan te
danken hebben aan bet werk „aan den loopen
den band" zullen bij haar verdere ontwik
keling ook hier leiden tot een volkomen ver
lies van belangstelling, van liefde voor het
werk, waarin men zijn bestaan moet vinden,
voor het werk waarvoor men leeft en waarin
men zijn levensdoel moet zien. En dat valt te
betreuren, want verlies van liefde voor zijn
werk, van voldoening over volbracht mooi en
goed Averk, Avekt ontevredenheid in de hand.
En daarmede komt dan het einde van het
plattelandsch leven, dat zoo oneindig veel
meer geven kan dan het sleur-leven in de stad.
De stad met haar vele amusementen lijkt
den plattelandsch bewoner dikwijls zoo aan
trekkelijk, doch iedereen die ook de stad goed
kent Aveet, dat al die oppervlakkige vermake
lijkheden over het algemeen slechts bezocht
Avorden door menschen die zich daar iets minder
vervelen dan thuis. Op het platteland kan
men zijn eigen leven beleven daar geeft de
natuur, de rust gelegenheid tot overdenken,
tot het komen tot een eigen inzicht in ver
schillende levens problemen en daarom is
het dan ook niet te verAvonderen dat vele
geleerden, vele groote mannen in de maat
schappij afkomstig zijn van het platteland.
Het leven gaat voort, menschen en dingen
veranderen en meestal in gunstigen zin ge
lukkig, doch niet alles mag veranderen. Het
verleden mag niet geheel verloren gaan en
zeker niet het goede uit den ouden tijd en
onder dat goede uit den ouden tijd rekenen
wij ouderen op het platteland, de onderlinge
gezellige omgang op het dorp. Historie behoeft
niet te sterven en al sterven nu avcI de „keu
zen" en de „karkassen" en „mantelienen"
langzamerhand uit - hetgeen bij de huidige
textielschaarste wellicht gelukkig is - zoo doet
het toch goed te bespeuren, dat er althans
ook hier in ons land;e een streven merkbaar
is om ons, zij het dan ook als schouwspel,
de oude kleederdracht, ouderwetsche quadrille
nog weer in onze herinnering te brengen.
Vermoedelijk komen ook daardoor onze
gedachten weer meer in het verleden en ko
men ook wij Aveer meer terug in het tevreden
geluk van den ouden tijd.
Wordt vervolgd.
Plaatselijk Nieuws
Groede. De schoolkinderen Aan de O.L.
School van de 5e, 6e, 7c, én 8e klasse alhier
hebben dezer dagen met het onderwijzend
personeel en leden van de Oudercommissie
een uitstapje gemaakt naar het Burger's Dieren
park te Tilburg. Het was dan ook een zeer
gezellige en leerzame dag, Avelke in aangename
herinnering zal' achter blijven.
Tot Hoofd der Openbare Lagere School
alhier is benoemd de heer Haartsen te IJzen-
dijke.
Ds. G. J. Derksen, Herv. Predikant
alhier is beroepen te VeereKleverskerke.
Nieuw vliet. !n de verkiezingsuitslag
alhier, stonden n.l. twee namen vermeld ach
ter „De Partij v. d. Arbeid", die niet tot de
Partij v. d. Arbeid behoren. Deze partij heeft
n.l. aan de A-erkiezing in NieuAvvliet niet
deelgenomen en ook geen candidaten gesteld.
Oostburg. De heer J. A. van de Sande,
ambtenaar ter secretarie alhier, is met ingang
an October benoemd tot commies ter sec
retarie te Vlissingen, afd. Algcm. Zaken.
Zuidzande. Op Dinsdag 23 Juli j.l.
kwam op initiatief van enkele jongeren de
jeugd van Zuidzande bijeen. De bedoeling dei-
initiatiefnemers Avas omdejeu-d te animeeren
voor het Volkshoogeschoolwerk. Besloten werd,
zoodra wederom een Aveekend van de Volks-
hoogeschool te Aardenburg gehouden Avordt.
hieraan deel te nemen terwijl een spreker
uitgenoodigd zal worden om het een en ander
over dc Volkshoogeschool te vertellen.
Verder werd de vraag onder het oog ge
zien of men tot stichting van een jeugdver-
eeniging diende over te gaan. Gedacht werd
b. a aan sport, lezingen, deelneming aan
dorpsfevstjes enz. Op voorstel van de aan
wezigen werd besloten een dergelijke ver
eeniging op te richten. Het voorloopig bestuur
is als volgt samengesteld J. Dubois Jr., voor
zitter, A. E. Aalbregtse, secretaresse, A. Lako,
penningmeester, M. Luteijn, J. Ie Roij, Jac.
Duininck Jr., en A. Salomé, leden.
Breskens. Vorige week slaagde in Den
Bosch voor Staatsexamen Sierkunst en Hoe-
den-modiste Mej. G. de Jonge en te Utrecht
voor Costumiëre de dames J. Maas en Mej.
Maarschalk—Brugge, allen leerlingen van
Mej. G. de Jonge alhier.
PREDIKBEURTEN
Zondag 4 Aug.
Breskens 10 uur Ds. van Vliet.
Bediening II. Doop.
6,30 uur Ds. van Vliet.
Groede 9,— uur Ds. Derksen.
Nieuwvliet 10,45" Ds. Derksen.
Doopsgez. Gem. Aardenburg
10,uur Ds. Nolthenius.
Gereformeerde Kerk Groede
6 uur Ds. Leenhouts, Heerenveen.
ADVERTENTIES
Met blijdschap geven wij U kennis van de
geboorte van een Zoon en Broertje
ADRIAAN MARINUS JAN.
J. A. LEENHOUTS.
F. M. LEENHOUTS—de Roo.
JOZIEN.
JAN.
Cadzdnd( 1 Augustus 1946.
Voor de vele blijken van belangstelling,
ontvangen bij gelegenheid van ons 55-jarig
huwelijksfeest, betuigen wij onzen hartelijken
dank.
C. DE MEI).
S. M. DE MEIJ-de Smit.
Oostburg, Aug. 1946.
Van 12 tot 17 Augustus
is onze G ROSSI E R D E RIJ
Gemeente SCHOONDIJKE.
in de O. L. School op 6 Augustus 1946
van 10-12 en van 13-15 uur. Zie de
publicatie op het aanplakbord.
asp. en karakter bepaalt Prof. H A K A N I,
Hoogezand bij Groningen uit Uw schrift en
foto. Anal, f 2,50. Psycho f 10,—.
Zend spoedig brief.
"\A7TTT1 beeft er op de reis naar Amster
a-J—dam een verkeerde omslagdoek
per vergissing meegenomen Gelieve om te
ruilen bij M. JANSEN, Draaibrug 51.
op Zaterdag 3 Augustus van 9-6 uur.
J. DE VOOGT-Visser, Zandstr.11Oost burg
Vrij uit voorraad leverbaar
Jalouziekastjes met 10 schuiven
Stalen stoelen
Bureaux, enz.
in verschillende modellen.
Kantoormachinehandel
F. W. DE VRIES - Middelburg
Londenschekaai 19 - Telef. 2969
BEZOEKT
het Hotel-Café-?estaurant „ZEEBAD"
te CADZAND aan Zee
prima consumptie
eiken dag ijs
gezellige muziek
Vanaf Woensdag 7 Augustus a s., ge
durende een week een
^Aaai-jw-tepYw-len.
aan de duinen.
Beleefd aanbevelend,
Notaris J. MIJS te Oostburg vraagt een
Mann, of Vrouw.
Kantoorbediende
Machineschrijven strekt tot aanbeveling.
Aan te melden ten kantore van voor
noemden notaris.
van 5 tot en met 10 Augustus
N. V Houthandel v h
Filiaal Breskens.
De Bio-onderneming Ll'XEMBURG) leider
voor Zeeland L. P. J. VAX OEVEREN,
Ierseke, presenteert U een Engelsche rilm van
bijzondere klasse. Het succes van Londen,
Parijs, Brussel, den Haag, etc.
WILFRED LAWSON als
Toegang boven 18 jaar.
Geketend, lichamelijk geknakt, maar onge
broken, volharde hij in zijn verzet. „Mijn
wapenen zijn de wapenen Gods'*^"
Een him, eenig in zijn genre
Voorstellingen
Aardenburg, Sociteitsgebouw, Zaterdag 3 Aug.,
8 uur.
Sluis, I.uxor Theater, Zondag 4 Aug., 4 en
8 uur.
Groede, Café „De Drie Koningen", Maandag
5 Aug., S uur.
Biervliet, Café ,,'t Oude Raethuis". Dinsdag
6 Aug., 6,30 en 9 uur.
Breskens, Panagro-gebouw, Woensdag 7 Aug.,
S uur.
Oostburg, Café „De Eenhoorn", Donderdag
8 Aug., S uur.
Plaatsbespreking: Sluis, van 3-4 uur.
Biervliet, van 5-6 uur.
Andere plaatsen 4 5 uur.
Brood- Koek en Banketbakkerij
„DE KORENBLOEM", Langesiraai 52
Oostburg, vraagt een
flinke Bakkersknecht
(geen loopwerk).
TE KOOP:
een Boerenwagen.
z. g. a. n. Te bevragen bij RENÉ COOLS,
Eede no. 6.
Notaris J. MIJS te Oostburg, zal op
Vrijdag 9 Augustus 1946,
des nam. 14 uur, ten verzoeke van de erven
van Mej. E. M. RAES, op de door den heer
HAMELIJNCK te Biervliet 'bij IJzendijke'
bewoonde hofstede, publiek om contant geld
verkoopen
driewielskar, ploegen, cultivator, eggen,
sehroomolen, bietenmolen, kruiwagen,
schoppen, rieken, ontroomer, brandhout,
kastjes, zeil, naaimachine, kelderwind,
enz.
W egens te late inzending moeten eenige ad
vertenties blijven liggen tot het volgend nr.
