Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
Alweer:
Noodwoningen.
Nationalisme en
internationalisme.
M. de Kraker, Breskens
Aangifte van nieuwe leerlingen
Aangifte van nieuwe leerlingen
A. BONDEWEL - Zandstraat - Breskens
No. 61
Maandag 11 Maart 1£U6
2e Jaargang
Drukker-Uitgever.
Fa. Smoor de Hulster
Boulevard 120 - Breskens
DE SCHAKEL
Prijs per kwartaal f 1,
Franco per post f 1,15
Advertenties 7 ct. p. m.m.
Weekblad onder Red. van de Vereen, ter behartiging van de belangen van West Zeeuwsch-Vlaanderen, Hoofd-Redacteur A. Hoolhorst, Nieuwstr. 13, Oostburg
In de Provinciale Courant troffen wij
een stukje aan van een gedupeerde, die
zich beklaagt over het feit, dat hij na
zeventien maanden bevrijding nog niet
in een noodwoning kan trekken en nog
steeds „gastvrijheid" moet genieten.
Zij, die reeds een noodwoning betrok
ken hebben, die dus weer onder eigen
dak wonen, kunnen begrijpen, wat er
omgaat in dengene, die nog altijd zich
voelt als een zwerver, die nog altijd
hunkert naar een eigen thuis. Weer
het gevoel te hebben op zich zelf te
wonen, geeft het leven weer waarde,
de durf komt weer terug, men heeft
weer toekomst, hoe moeilijk de om
standigheden ook mogen zijn. Ken
mensch wil met zijn gezin alleen zijn,
daar vindt hij de kracht voor zijn
werk, daar kan hij zijn kinderen op
voeden naar zijn beste weten. Pij het
gezin hoort een eigen huis, het gezin
is de basis van onze samenleving en
daarom zouden wij kunnen zeggen, dat
het huis de basis van onze gemeen
schap is.
Maar er zit geen schot in! Een de
zer dagen waren wij bij een kennis,
die in zijn onvoltooide noodwoning
stond. „Schiet het al op?" was onze
vraag en het eenigszins sarcastisch ant
woord was: „O, ja, in de afgeloopen
week is de w.c.-pot geplaatst!" Dat was
de arbeidsprestatie van een heele week.
Het is toch wel inclroevig! Menschep
hunkeren naar een woning, arbeiders
loopen er rond, materiaal is er maar
het werk schiet niet op. Wij vragen
ons met angst af, waar dat naar toe
moet. Wij kunnen ons voorstellen, dat
er op een bepaald moment niet veel
lust tot arbeid bestaat, er zijn vroeger
toestanden geweest, die de moed en
arbeidslust bij den arbeider volstrekt
doodden; wij zouden die toestanden
niet graag terug zien. Maar nu wor
den er behoorlijke loonen betaald, de
werkdag is niet lang en er wordt zoo
op het resultaat van de arbeid ge
wacht, door velen, door arbeiders, die
nu nog in een bunker wonen en door
intellectueelen, die tevreden moeten zijn
met een hokje bij een ander. Is er nu
geen verantwoordelijkheidsgevoel meer?
Waarom is ef nu niet het streven bij
allen, die met de noodwoningbouw te
maken hebben om die arme zwervers
onder dak te helpen? Toen er in het
vorige jaar een beroep op onze men-
schen werd gedaan om te werken voor
de „Zuid helpt Noord"-actie, toen heb
ben onze menschen toch ook niet ge
talmd, toen hebben zij, ook degenen,
die in de moeilijkste omstandigheden
zaten, spontaan geholpen toen is er
niet getreuzeld. Als iedereen mee werkt
als alle betrokkenen willen, dan zijn de
noodwoningen in veertien dagen klaar.
En dan hoeft niemand bang te zijn
dat er geen werk meer is. Uit naam
van allen, die nog van een eigen huis
verstoken zijn, doen wij een klemmend
beroep op alle noodwoningbouwers
Help! Help door aan te pakken, help
door niet meer te treuzelen, heb erbar
men met hen die wachten op datgene,
waar zij recht op hebben. Wij weten,
dat vele arbeiders leven in afwachting
van het socialisme, dat zij in aantocht
zien. Welnu, als het socialisme komt
laat het dan komen bij arbeiders, die
nu toonen, dat zij inderdaad sociaal
voelen.
Maar er is meer rondom de nood
woningen. Zoo zoetjes aan weet wel
iedereen, dat zoo'n eenvoudig Bruijn
zeelwoninkje op ruim negen duizend
gulden komt. Voor de oorlog waren
wij in houten zomerhuisjes, die onge
veer dezelfde grootte hadden, en die
zoo om en de bij vijf honderd gulden
kostten. Hoe is een dergelijke prijsver
hooging mogelijk? Het gaat niet aan
om te zeggen, dat dat uitsluitend door
de hooge loonen komt, er moeten an
dere oorzaken voor die ongelooflijke
prijs zijn. Wij hopen zeer, dat er spoe
dig eens een duidelijke uiteenzetting
zal komen van het ontstaan van die
prijs en als het blijkt, dat er ergens
een beetje al te veel aan de strijkstok
is blijven hangen, dat de Overheid dan
niet zal schromen eens langs die strijk
stok te strijken. Wij zullen niét pro-
beeren uit te rekenen, hoeveel mil-
lioenen er door deze noodwoningen
naar West Zeeuwsch-Vlaanderen ge
stroomd zijn, maar wel durven wij zeg
gen, dat de profijten voor ons landje
bij lange na niet evenredig zijn aan die
geweldige uitgaven, en als ons latei-
voorgehouden wordt, dat er toch zoo
veel aan ons landje ten koste gelegd
is, zullen wij niet moeten schromen om
te zeggen, dat wij het graag tegen een
civielere prijs zouden ontvangen hebben.
Er zijn heel wat menschen, die graag,
dolgraag willen bouwen om weer zoo
spoedig mogelijk aan de slag te gaan,
maar als zij prijzen hooren als voor
deze noodwoningen, dan bekoelt hun
lust wel een beetje. Twee dingen zijn
brood noodig: in de eerste plaats meer
arbeidsprestaties. Over een groote uit
gave zal menigeen wel willen heenstap
pen, maar hij wil niet betalen voor
werk, dat niet gebeurt. Ten tweede
moet er bij de aannemers het duide
lijke streven komen om de prijzen laag
te houden. Daarvoor is absoluut nood
zakelijk, dat onze aannemers zich ver
eenigen en gezamenlijk gaan inkoopen
en gezamenlijk weigeren te hooge prij
zen te betalen. Nu is het vaak zoo,
dat als één weigert, de ander toestemt
om een buitengewoon hooge prijs te
betalen. Maar als collectief gewerkt
wordt, zullen de groothandelaren in
bouwmaterialen ook wel hun best gaan
doen om billijker te leveren. Per slot
van rekening is West Zeeuwsch-Vlaan
deren in de komende jaren toch een
aardig klantje. Er moet komen een
streven naar versobering. Zoo als het
nu gaat, kan het niet. H.
naar onbeperkte uitbreiding van koloniaal
gebied, het vormde bufferstaten, waar con
flicten met andere mogendheden dreigden en
stelde conferenties voor, waar het zeker was
van eigen triomf. Dc heeren van het Weener
Congres hadden naar dc zwakke roep uit
Genève, naar de raad om te komen tot een
Europeesche gemeenschap, niet geluisterd.
De Fransche en Kngelsche imperialisten en
de Duitsche hyper-nationalisten 11 )eutschland,
Deutschland fiber alles waren nog veel
minder bereid om op waarachtige samen
werking der naties aan te sturen. Hel opti
misme van de menschheid over de vredes
congressen in Den Haag (1899 en 1907),
over de opstelling van het internationale
recht en over de verrijzing van het Vredes
paleis waren volkomen ongemotiveerd. Slechts
in schijn won de internationale gedachte, in
werkelijkheid wapenden de groote mogend
heden zich tot de tanden en in 1914 ving het
groote bloedbad aan. Toen in 1918 het kanon
uitgebulderd was bleek de internationale ge
dachte weliswaar sterk gegroeid, maar Ver
sailles bewees dal het nationaliteitenbeginsel
nog even sterk was als in de tweede helft
van de negentiende eeuw. En zoo zien wij
aan den eenen kant het ontstaan van een
Duitsch Oostenrijk, van een eenheidsstaat van
Tsjechen en Slowaken, van Hongaren en
Zuid-Slaven, alle verschijnselen, voortgekomen
uit de nationaliteitsgedachte en aan den an
deren kant de stichting van een Volkenbond,
gegrondvest op de internationale gedachte.
Men wedt als het ware op twee paarden.
(Slot volgt).
GRAFMONUMENT TE BRESKENS.
Nog in dank ontvangen van:"' fam. v. P.
f 30.-: J. v. R. f 5.-; Gebr. R. f 50.-; J. C.
v.d. H. f 3,50; W. I.. f 10.-; A. d. W. f 5.-;
1'. A. B. f 2,50; A. K. f 10.-; P. V. f 10.-;
H. V. f 10.-; P. V. f 2,50; H. S. f 10.-: allen
te Breskens, Gebr. v.d. L. te Gr. f 5.-; I. V.
te Gr. f 2,50; J. v. G. te Gr. f 5.-: C. S. te
Utr. f jo.- en E. en H. G. te IJz. f 10.-; N.N.
te Z. f 15,-. Steunt ons doel. E. de Bourgraaf,
H. I. van de Sande (giro 209094; en C.
Tazelaar (giro 377081) te Breskens.
Naar Den Haag.
Alle dames, die zich bij het Bestuur opga
ven om als collectante mee te gaan naar Den
Haag, worden vriendelijk uitgenoodigd tot
een bijeenkomst op Zaterdag 16 Maart om
2 uur in de lunchroom Govaert te Oostburg,
om een en ander te bespreken.
S. B. M.
Toen
NIEUWE BONNEN
1814 de vertegenwoordigers der
Europeesche mogendheden in Weenen bijeen
kwamen voor de boedelbeschrijving van Na
poleons geliquideerde keizerrijk, publiceerde
de socialist Saint Simon te Genève een mani
fest, getiteld: Over de reorganisatie van de
Europeesche maatschappij. Het was de eerste
keer, dat Europa als een gemeenschap ge
zien werd.
De vergaderde mogendheden van het Wee
ner Congres namen van het manifest geen
notitie. Vrij beginselloos togen zij aan het
werk, dat wil zeggen, zonder een ander prin
cipe dan dat van de legitimiteit teekenden zij
een nieuwe kaart van Europa. Met het ont
luikend nationaliteitenbeginsel hielden zij vol
strekt geen rekening. Het besef van nationale
eigen aard was in 1814 nog te zwak, om zich
werkelijk te doen gelden. In de loop van de
negentiende eeuw zou dat anders worden.
Reeds een jaar of zes na het Weener Con
gres bonden de Grieken de strijd aan met
hun Turksche overheerschers. Heel Europa
leefde met de zonen van het oude Hellas
mee, de bestender jongeren meldden zich als
vrijwilliger aan. De naam Byron zal voor
altijd aan deze Grieksche vrijheidsoorlog ver
bonden blijven. In de tweede helft der eeuw
was de nationaliteitsidee, vrucht van het ro
mantisme, verder gerijpt. Daardoor werd het
mogelijk, dat Garibaldi, de held der schare,
in samenwerking met Cavour, minister van
het koninkrijk .Sardinië, van het versnipperde
Italië een eenheidsrijk maakte. En nauwelijks
tien 'jaar later ging Bismarck's evangelie van
bloed en ijzer in vervulling: Hannover, Bran
denburg en Pruisen, Hessen, Saksen en
Beieren, alle Duitsche staatjes gingen op in
de nationale eenheid. Nog bleef, tot na de
eerste wereldoorlog, de Oostênrijk-Hongaar-
sche monarchie bestaan, dat in zijn voegen
krakende gebouw, waar in elke kamer een
andere nationaliteit woonde. Maar ook hier
gistte het, onder Tsjechen, Hongaren, Serven
en Kroaten. Zij allen koesterden het eigene,
het nationale, in de kunst, in het recht, in
het volksleven. De besten onder hen zagen
verlangend uit naar nationale zelfstandigheid.
Maar ook in de Europeesche staten, die se
dert lang een nationale eenheid vormden,
ontwaakte een soort nationaliteitsgevoel. Er
kon in Engeland en Frankrijk geen sprake
zijn van bescherming van het eigene, aange
zien dit eigene volstrekt niet bedreigd werd.
Het nationalisme van deze westersche mo
gendheden droeg een heel ander, een brutaal
karakter. Het was gericht op overheersching
en machtsvertoon. Het was het nationalisme,
dat volkomen getypeerd werd door de leuze
van een Engelsch staatsman: Right or wrong,
my country, of vrij vertaald: door dik en
dun, mijn vaderland. Dit nationalisme groeide
weldra uit tot imperialisme. Het streefde
Tijdvak van 3 Maart t.m. 16 Maart 1946.
Bonkaarten KA, KB, KC 603
073 Alg. 250 gram jam, stroop enz.
074 Alg. 50 gram thee
075 Alg. pl.m. 112 gram huishoudzeep
(uitsluitend importzeep).
076 Alg. 250 gram zachte zeep
B 18 Res. 1 kg. aardappelen
Bonkaarten LA, LB, LC 602 :-
Au Melk i*/2 liter melk
Bu, Cii Melk 3 liter melk
026 Aardapp. 2 kg. aardappelen
Bonkaarten KD, KE 603
567 Alg. 250 gram jam, stroop enz.
56S Alg. pl.m. 112 gram huishoudzeep
(uitsluitend importzeep)
569 Alg. 250 giciin zachte zeep
Bonkaarten LD, LE 602
Dii, Eu Melk 5 liter melk
526 Aardappelen 1 kg. aardappelen
Tabakskaarten enz.
2 rantsoenen shag- of rooktabak
(geen cigaretten of sigaren).
100 gram chocolade of suikerwerken
100 gram chocolade of suikerwerken
Sinaasappelen voor allen.
In aansluiting aan de aanwijzing van de
bonnen B 73, C 73, D 73 en E 73 der bon
kaart K 602 voor sinaasappelen, voor personen,
geb. in 1926 of later, deelt het C.D.K. mede,
dat- thans ook personen geboren in 1923 of
vroeger, in aanmerking komen voor 500 gr.
sinaasappelen. Zij moeten hiertoe bon A 16
der bonkaart KA 603 uiterlijk Zaterdag 16
Maart a.s. bij een detaillist in groente en/of
fruit inleveren tegen ontvangstbewijs.
De aflevering 2al eerst in het Zuiden plaats
vinden. De aflevering op de bonnen B, C, D,
E 73 is reeds begonnen.
Sedert eenige tijd heeft de Stoomtram
maatschappij Breskens-Maldeghem haar dienst
op Brugge weer hersteld. De moeilijkheden,
waarmee de S. B. M. te kampen heeft, zijn
niet klein, maar toch is er in een goed jaar
reeds veel bereikt. Op 12 Februari van het
vorige jaar reed de eerste tram weer en nu
kan men weer naar Brugge. Ook zagen wij
nu eindelijk ook een gewone bus, een ver
ademing als men slechts „bellewagentjes" tot
zijn beschikking had.:Aj
Naar wij vernemen, kan men thans op een
paspoort zonder visum naar België reizen.
De Belgen kunnen in Nederland komen op
vertoon van hun identiteitskaart. Men vraagt
zich af, waarom wij dan een paspoort van
een gulden of acht noodig hebben. De ver-
eeniging heeft een request naar den Minister
van Buitenlandsche Zaken gezonden met het
verzoek het daarheen te leiden, dat Neder
landers op vertoon van hun persoonsbewijs
of bewijs van Nederlanderschap in België
kunnen reizen. Dan zal de nieuwe dienst op
Brugge nog beter tot zijn recht komen.
Vergeten W. Z.-Vlaanderen.
T 16
V 16
X 16
Plaatselijk Nieuws.
Breskens. Vrijdag 8 Maart werd er in
de pas klaar gekomen consistorie van onze
Noodkerk een gecombineerde vergadering ge
houden door de Meisjes- en Jongelingsvereeni-
ging. Deze avond overtrof ieders verwachting.
Spel, voordracht, muziek en zang wisselden
elkaar vlot af. Werkelijk, deze avond kan als
geslaagd beschouwd worden en we hopen dat
er zoo nog velen zullen volgen.
Van harte wekken wij ook de Breskensche
jeugd op om deze a\onden te bezoeken. Al
len zijn welkom. Meisjes: Vrijdagsavonds half
acht, in de consistorie. Jongens: Vrijdags
avonds half acht, in de Amsterdamsche Bank.
Op Woensdag 10 April a.s. zal D.V.
alhier weer een kooravond worden gehouden
door de Chr. Zangkoren in VV. Z.-Vlaanderen.
G r o e d e. Woensdag had alhier in de zaal
van dh. Beun, de tweede avond plaats van
de muziekvereeniging „Eendracht maakt
Macht," uitsluitend gegeven voor donateurs.
Evenals de eerste avond was ook nu weel
de zaal geheel bezet en viel het gebodene
zeer in de smaak van het publiek.
PREDIKBEURTEN
Zondag 17 Maart
Breskens 10 uur Ds. van Vliet.
6,30 uur Ds. van Vliet.
Groede 10 uur: Ds. Derksen.
Nieuwvliet 2 uur: Ds. Derksen.
Oostburg 2 uur: Ds. Pliester
Zuidzande 2.30 uur: Ds. van Yperen.
Waterlandkerkje 10 uur. Ds. van Yperen.
Doopsgezinde Gemeente Aardenburg.
11 uur: Ds. Nolthenius.
Gevonden voorwerpen.
Richard Mansfield, een bankier uit New
York, een der directeuren van de American
Relief for Holland, is per vliegtuig uit Ame
rika gekomen om de verwoestingen in Neder
land in oogenschouw te nemen. In een inter
view vertelde deze heer, waar hij al zoo
geweest was, Arnhem, Nijmegen. Yenlo, Roer
mond, in het Oosten en Noorden van het
land, in Den Helder, de Wieringermeer en op
Walcheren. Punt! Voor het zwaarst getroffen
gebied geen aandacht. Wij nemen het den
heer Mansfield niet kwalijk, hij weet niet
precies, waar de geteisterde gebieden liggen,
maar de organisatie, die genoemden heer
rondleidde, nemen wij het wel kwalijk. Het
begint nu toch werkelijk tijd te worden, dat
de leidinggevende personen in ons laud we
ten, dat West Zeeuwsch-Vlaanderen tot de
zwaarst getroffen gebieden van Europa be
hoort. Het is werkelijk niet om de hulp, die
er na het bezoek van den heer Mansfield,
misschien uit Amerika komt, maar wij willen
niet een vergeten hoekje zijn, zeker niet na
alles wat er hier gebeurd is. Er zal door de
Vereeniging een schrijven aan den heer
Mansfield gestuurd worden.
ADVERTENTIES
VERGADERING
der CHR. HIST. KIESVEREENIGING
op Zaterdag 16 Maart, om 7 uur,
bij dhr. P. BEUN, hotel „De Drie
Koningen" te Groede. Het Bestuur.
i dameswant. Inlichtingen gemeente-secretarie
te Schoondijke.
Aêtijd uuit
Voor gedupeerden en op punten
hebben wij beste emaille pannen,
schotels, koffiepotten, enz.
Verder vindt U bij ons
schuurpapier, scheermesjes, wasch-
borden, droogrekjes, koolschoppen,
kolenzeven, bezemstokken, wasch-
spelden, enz., enz.
Wij verwachten nieuwe artikelen
KOMT U EENS KIJKEN
DE ZEEUWSCHE BAZAR.
VOOR DIRECT GEVRAAGD: een
DIENSTBODE
bij J. A. VAN DIJCKE, landb., Zuidzande.
Heden overleed geheel onverwachts,
door een noodlottig ongeval, onze geliefde
Man en Vader, de Heer
JAN CHRISTIAAN HUISMAN,
in den ouderdom van ruim 50 jaar.
Uit aller naam
N. J. HUISMAN—Wage.
Oostburg, 9 Maart 1946.
Nieuwstraat 38a
Hierbij geven wij kennis van het
plotseling overlijden van onzen geachten
Voorzitter den Heer
J. C. HUISMAN,
in leven Automobielhandelaar
te Oostburg.
Wij verliezen in hem een actief werker
welke steeds voor de belangen van onze
organisatie op de bres stond.
Zijn nagedachtenis zal bij ons steeds
in hooge eere blijven.
Namens den Bond van Automobiel-
handelaren en Garagehouders B.O.Y.A.G.
R. R. VISSER, Secretaris.
Chr. Nat. School voor
L. O. en U. L. O. - Oostburg
voor de afdeeling L. O. gaarne zoo spoedig
mogelijk dagelijks aan de school of ten huize
van het H. d. S. De leerlingen moeten vóór
of op 1 April 6 jaar oud zijn. Aanvang der
lessen Maandag 1 April a.s. Voor leerlingen
der hoogere leerjaren cursussen moderne
talen. Directe aansluiting aan het U. L. O.,
opleiding H. B. S., enz.
Het Hoofd der School,
J. B. FONDSE, Weststraat 13
GEMEENTE GROEDE
OPENBARE LAGERE SCHOOL
voor den cursus, welke 1 April 1946 aanvangt,
dient te geschieden uiterlijk 20 Maart 1946
bij het Hoofd der School, Markt A 354 te
Groede.
NB. De kinderen moeten vóór 1 April
1946 den 6-jarigen leeftijd bereikt hebben.
Uitslag der 3e klasse
497e Staatsloterij.
Eigen geld: 1042 - 4127 - 4141 - 4145 - 4160
4169 - 4199 - 6738 - 14880 - 14883 - 1S7SS
18796 - 18798 - 18802 - 21001.
Trekking 4e klasse op 18 en 20 Maart a s.
hiervoor Loten verkrijgbaar bij
RISSEEUW, M 66, Zuidzande.
De Commissie tot Beheer der voorm.
St. Jans-Huis en Dischgoederen toebest. a d
Ned. Herv. Diaconie te Aardenburg roept
zoowel mannelijke als vrouwelijke sollicitan
ten op voor de vacant komende betrekking van
ONTVANGER-GRIFFIER
dezer instelling
Sollicitaties worden ingewacht vóór 16 Maart
a.s., bij den wnd. Voorzitter, de Heer M. W.
VAN DE PLASSCHE. of bij den Ontvanger-
Griffier, A. BUTLER, alwaar nadere inlich
tingen te verkrijgen zijn.
GEVRAAGD voor direct een
in- of uitwonende KNECHT.
J. A. LE CLERCQ, Relrcmchemenl.
Tegen 1 April gevraagd een
aankomende Kantoorbediende,
mnl. of vr. Sollicitaties ie richten aan
Directie Gasfabriek te Oosiburg.
TE KOOP
éénpaards BOERENWAGEN
Boogaardsiraai 4, Aardenburg.
Mevrouw NOLTHENIUS, Wesislraal 3,
Aardenburg, vraagt tegen 1 April of
later een
NET MEISJE.
GEVRAAGD op fabriek
een eerste hypotheek
groot f 15000,— a f 20.000,—
Inlichtingen worden gaarne verstrekt.
Brieven onder no. 61 bureau v. d. blad.
biedt U thans aan de beste stoffenverf merk „Krakelingen", verschillende
kleuren. De bekende merken tandpasta. Zuiver haren wit kwasten voor
metselaars en schilders, katoenen zeilvegers, borden-kwastjes, de betere
tandenborstels, lederen riemen, hondenbandjes, hondenlijnen, polsriemen,
sleutel-etui's, enz., stofblikken, schoencrême, pannensponsen, kastranden,
sloten, haardketeltjes, broodtrommels, „Maja" gezichtspoeder, schuifspeldjes,
de nieuwste haarclips, broek-, bretel- en jasknoopen. naalden, stopnaalden,
kaartjes garen, petroleumstel-pitten, betere scheermesjes (niet duurder). Onze
vooroorlogsche partij bezems en borstelwerk is tijdelijk uitverkocht. Binnen
ongeveer 2 weken krijgen wij onze 2e zending Engelsche kammen.
