DE SCHAKEL
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
Volkshoogescholen
in Nederland.
De opbouw.
Uit de Vereeniging.
diverse BOUWMATERIALEN,
Gemeente Breskens.
W. FORTUIN,
Gemeente Groede.
Machine Industrie Leenhouts
Meloite-ploegen
M. I. LEENHOUTS, Oostburg
Jong'
eman
Aanmeldingsbureau voor
Oorlogsvrijwilligers
No. 55
Maandag 28 Januari 1946
2e Jaargang
Drukker-Uitgever:
Fa. Smoor <5 de Hulster
Boulevard 120 - Breskens
Prijs per kwartaal f 1,—
Franco per post f 1,15
Advertenties 7 ct. p. m.m.
Weekblad onder Red. van de Vereen, ter behartiging van de belangen van West Zeeuwsch-Vlaanderen, Hoofd-Redaeteur A. Hoolhorst, Nieuwstr. 13, Oostburg
De Scheldemond vrij - De oorlog voorbij,
West Zeeuwsch-Vlaanderen een woestenij
Wij vragen VOLLEDIG herstel.
In het begin van December 1945
verklaarde minister Vos, dat de weder
opbouw van ons land in zeven jaren
voltooid zal zijn. In dien tijd kunnen
alle vernielde huizen herbouwd, alle
leeggestolen fabrieken modern geïnstal
leerd. alle verbruikte vervoermiddelen
vernieuwd worden.
Neerlands positie in de wereld is
echter niet alleen afhankelijk van de
materieele waarden, die het bezit in
tegendeel, het stoffelijk herstel moet
hand aan hand gaan met het herstel
van de geestelijke krachten. Velen zijn
in de jaren van Duitsche bezetting af
gezakt tot een louter egoïstisch en ma
terialistisch leven. Velen, vooral in onze
groote steden, zijn thans verslaafd aan
vermaak van een bedenkelijk allooi.
De wederopbouw op zedelijk-geeste-
lijk gebied zal stellig veel langer duren
dan zeven jaar. En toch zal juist deze
opbouw beslissend zijn voor de toekomst
van ons land, ja, voor die van heel de
wereld.
Zonder geestkracht geen bloeiend
economisch leven, zonder altruïstische
gevoelens geen kans op een blijvende
vrede.
De kern van geestelijken wederop
bouw ligt natuurlijk op het terrein van
de opvoeding. Het volksbewustzijn kan
alleen rusten op tot persoonlijkheden,
tot karakters gevormde enkelingen.
Deze moeten dan echter terdege in
zicht krijgen in, en verantwoordelijk
heidsgevoel voor het geheel. Met deze
enorme taak, jonge volwassenen op te
voeden tot voorwerkers en tot bouwers
aan een nieuwe volksgemeenschap, houdt
zich het volkshoogeschoolwezen in Ne
derland bezig.
De leiding van de volkshoogescholen
- we tellen er nog maar drie in ons
land - stelt zich op het standpunt, dat
we bij alle verscheidenheid in levens
beschouwing als Nederlanders „een en
ander" gemeen hebben. Dit „een en
ander" moet van groote beteekenis zijn.
Immers, wanneer wij enkel maar be
woners van hetzelfde land waren, hiel
den we op een volk te zijn.
Üp de „Zandhoeve" te Bergen (N.H.),
op „Allardsoog" te Bakkeveen (Fr.),
en „Diependaal" te Markelo (Ov.), ko
men thans geregeld jongeren samen
om datgene, wat zij gemeenschappelijk be
zitten aan geestelijke waarden, te ver
sterken. Er komen fabrieks- en land
arbeiders, studenten en kantoorbedien
den.
Onder hen zijn protestanten, roomsch-
katholieken en onkerkelijken. Wat voor
den oorlog in Nederland nog onmoge
lijk scheen, blijkt thans in de volks
hoogescholen te kunnen jonge men-
schen, zoo zeer verscheiden, dat zij
niets gemeen hebben dan hun verlan
gen naar een schoonere wereld en den
wil, om in het streven daarnaar met
anderen samen te werken, hebben el
kaar gevonden. De regeering steunt
het werk der volkshoogescholen royaal
dat klinkt bemoedigend. Over de wijze,
waarop het^fwerk ter hand genomen is
en over de plannen, die bestaan om
ook in Zeeland een volkshoogeschool
in het leven te roepen, hoop ik in een
volgend nummer van dit blad terug te
komen. d. B.
kanaal door het Land van Cadzand invloed
zal hebben op de bouwplannen. Een uitgewerkt
wegenplan is er nog nie*. Het toewijzen van
bouwgronden in de te herbouwen kommen
moet nog plaats hebben. Er is sprake van
het aanstellen van een „verkavelaar", die een
weg zal moeten zoeken door al de, vaak te
genstrijdige, belangen en belangetjes van de
gedupe.rden. Er is nog heel wat werk te
verzetten, voor men met de bouw kan be
ginnen en wij vragen ons met eenige bezorgd
heid af, waardoor het z_o traag gaat. Het is
voor de gedupeerden zoo vervelend, dit doel
loos wa.hten. Maar, misschien komt er spoe
dig wat vaart in en kan het groote werk be
ginnen, in de aanvang in een kalm tempo,
maar sneller, naarmate het materiaal binnen
komt. Nu doet zich de vraag voor Wie gaat
die bouw verzorgen Zullen dat onze eigen
aannemers zijn, of zullen die aannemers aan
de kant worden gezet door groote bouwonder
nemers van de „overkant" Van bevriende
zijde wijst men ons op dit gevaar en daar
om leggen wij deze kwestie aan onze eigen
aannemers voor. In het begin, als het gaat
om hier een huisje en daar een winkelpand,
zal het wel losloopen, maar wanneer het eens
zoover komt, dat huizenblokken gezet moeten
worden, zullen onze aannemers dan menschen
genoeg hebben? Arbeiders zullen vermoedelijk
wel gevonden wordenmeerdere arbeiders
van de noodwoningen bouw hebben het hier
- best naar hun zin en zullen wel in dienst
I van Cadzandsche aannemers willen werken.
Maar hoe kan een aannemer in Sluis,
Breskens of Oostburg een flink aantal arbei
ders onderbrengen.
Onze vriend gaf de oplossingvoor de
noodwoningenbouw zijn arbeiders barakken
ingericht. Als men deze in de verschillende
gemeenten plaatst, is het onderdak verzekerd.
Voor de kost, en goede kost, moeten de
aannemers dan zorgen. Als verder de vreem
de arbeiders in de Cadzandsche gemeenschap
worden opgenomen, zullen zij het hier best
uithouden.
Voor het krijgen van materialen zullen de
aannemers contact moeten zoeken met collega's
in het Noorden. De Vereeniging hoopt binnen
kort met de belanghebbenden besprekingen
te voeren, om te maken, dat een mooie kans
voor onze eigen aannemers niet verloren zal
gaan door gebrek aan organisatie. H.
Het voorjaar van 1946 zou ons het begin
van de wederopbouw moeten brengen, het
noodherstel zou dan klaar moeten zijn, de
noodwoningen betrokken, zoodat alle krachten
vrij zouden komen voor de definitieve bouw.
Als wij zoo om ons heen zien, is het moei
lijk om aan te nemen, dat het groote werk
reeds zal beginnen. Wij hebben steeds ge
meend, dat eerst het streekplan in groote
trekken klaar moest zijn, alvorens de ver
schillende dorpen aan de beurt komen. Al
meerdere malen is betoogd, dat bijv. een
Van de Directie van de Provinciale
Stoombootdienst op de Westerschelde werd
antwoord ontvangen op de brief, die het be
stuur verzonden eeft over het vaak lange
wachten bij de boot.
Uit veiligheids overwegingen kunnen de
passagiers niet toegelaten worden, voordat de
auto's gelost zijn. Maar men hoopt binnenkort
een wachtgelegenheid in te richten. Het pu
bliek zal daar zeker dankbaar voor zijn.
0 Het bestuur was vertegenwoordigd op
een bijeenkomst van de Stichting Oorlogsge
troffenen in Zeeland, die Vrijdag 18 Januari
in Middelburg gehouden werd. Door de ge
brekkige verbinding kon onze vertegenwoor
diging niet tot het einde blijven, doch er is
contact ontstaan met de Stichting Oorlogsge
troffenen Zeeland en dt Landelijke Federatie
van Oorlogsgetroffenen. Het streven bestaat
om tot één actie te komen.
Bataljon Zeeland viert
Kerst en Nieuwjaar.
Het is een warme dag de 24ste December
1945. Mórgen is het dus Kerstfeest.
Voorbereidingen worden alle allerwege ge
troffen. Onder de vaardige handen van onze
kapitein en enkele manschappen veranderen
de dodden klei in de vc-schil ende figuren,
die onze kerststal gaan bewonen. Er ligt een
vredige glimlach over het gezicht van één
der drie wijzen. De os ligt met een stralend
gezicht te kijken naar het kind in de kribbe.
In de nacht van 24 op 25 December wordt
er voor de Kat olieken een mis gehouden.
Bij deze plechtigheid waren ook verschil
lende Chineezen uit de buurt aanwezig. Bij
het doffe licht der petroleum lantaarns sprak
de pater over het aloude gebeuren dat telkens
weer nieuw is. De volgende dag was er 's mor
gens een dienst voor de protestanten.
Weerkaatst tusschen de palmboomen en
met bezweete gezichten zingen wij de zoo be
kende liederen.
De rest van de dag wordt er nog geoefend
voor de op komst zijnde Show-avond. Door
elke compagnie wordt een opvoering gegeven
van 20 minuten. Kunst, humor en zang ver-
eenigd in een kort programma. Voor de pres
taties van de beste compagnie is een prijs
beschikbaar gesteld, terwijl uit elke compagnie
de beste speler een onderscheiding zou krijgen.
Om 8 uur werd de avond geopend door
onze bataljons-commandant, die sprak over
de vele moeilijkheden op financieel en ander
gebied die nog op onze stemming drukken,
maar verklaarde dat officieren en manschap
pen het onderling eens waren over de maat
regelen die getroffen zouden worden, indien
op 1 Februari de salarisreggling niet beter
zou zijn. Na afloop van z'n speech klonken
het eerste en zesde couplet van het Wilhelmus
door de tropische stilte.
Daarna begon de eigenlijke Show.
Het eerste optreden was toebedeeld aan
onze compagnie de H.Q. Onze band bestaande
uit een guitarist, twee accordeonisten en een
drummer, wiens toestel bestond uit trommels
van leege biscuitblikken enz. gaf een aardig
nummertje ten beste.
Verder bestond het sp'el uit zang en voor
dracht. Het geheel viel goed in de smaak.
Een donderend applaus beloonde de spelers.
Daarna trad op onze 5e compagnie met
een voordracht getiteld „De berechting van
de stomme".
De rechter stelde vragen en aangezien de
beklaagde niet kon praten, antwoordde hij
met de eerste regels van een liedje op z'n
accordeon te spelen.
Toen de rechter dan ook vroeg welke brute
woorden hij tot z'n vrouw gesprokén had
antwoordde hij door te spelen van: ,.Hei, hei
meisjelief je bent van mij". Het geheel was
erg amusant.
Daarop volgde de 4e compagnie, die met
enkele keistlicderen Le ernstige snaar van de
van de avond raakte.
Na dit optreden volgce de pauze. De Chef
kok had voor rhumgroc gezorgd, leder kreeg
een volle kroes plus een banaan, een stuk
cocosnoot en een stuk ananas. Er werd druk
gesproken over de reeds afgeloopen opvoerin
gen. De één vond die het beste en die weer
een andere compagnie.
(Wordt vervolgd).
INGEZONDEN.
„Eindelijk heeft ook Oostburg weer zijn ge
meenteraad en ik veronderstel dat vele Oost
burgers zich met mij daarover verblijden
zullen. Hiermede is een door de Duitschers
vertrapt en ontstolen, traditioneel en goed
Nederlandsch r.cht hersteld.
Het begin is er weer en daar verblijden
zich velen o:r.
Maarwas het ook een goed begin
Helaas, naar ik meen, niet in alle opzichten.
In het verslag van de Prov. Zeeuwsche Crt.
van 14 Jan. j 1. over de eerste zitting van
onze nieuwe gemeenteraad las ik dat de raads
leden zittend de eed aflegden.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik dat eene re
geltje in het verslag eer paar maal heb over
gelezen omdat ik het ee.-st niet geloven kön.
Maar het staat er toeen de krant liegt
tegenwoordig niet meer.
Het is niet mijn bedoeling om onze „vroed-
scha tc gaan bemeesteren. Ik ben nog jong
en ik vertrouw „nog" volkomen op de vroede
eignschappen van onze raad.
Ik zou alleen maar even de vraag will;n
opwerpen of hier voldoende eerbied is be
toond voor onze eigen, Mederlands;he rechts
instellingen
L. VAN VIERZEN,
Oostburg.
MILITAIR GEZAG.
Het afwikkelingsbureau Militair Gezag voor
Zuid-Holland en Zeeland is met ingang van 15
Januari j.l. verplaatst van Sluiskil naar Ter-
neuzen, Scheldekade 51 en telefonisch aange
sloten onder No. 2407.
NIEUWE BONNEN
Tijdvak van 20 Jan. t.m. 2 Febr. 1946.
Bonkaarten KA, KB, KC 602
725 250 gr. jam, stroop, boterhampasta enz.
726 100 gram koffie
727 pl.m. 112 gram huishoudzeej)
728 250 gram zachte zeep
B 69 1 kg. aardappelen
B 70, C 70 1 ei
Bonkaarten LA, LB, LC 602
A 02 11/2 liter melk
B 02, C 02 3 liter melk
002 1 kg. aardappelen
Bonkaarten KD, KE 602
825 250 gram jam, stroop, enz.
826 1 ei
827 pl.m. 112 gram huishoudzeep
828 250 gram zachte zeep
Bonkaarten LD, LE 602
D 02, E 02 5 liter melk
502 1 kg. aardappelen
Tabakskaartcn enz.
T 10 2 rantsoenen rook*- of shagtabak,
(geen sigaretten of sigaren).
V to 100 gram choc, of suikerwerken
X 10 100 gram choc, of suikerwerken
De eieren op de bonnen B 70, C 70 en 826
zijn verkrijgbaar bij een detaillist, die gewoon
is eieren op rantsoenbonnen voor zieken te
verkoopen.
Plaatselijk Nieuws
G roe de. Uit het verslag van de ge
houden vergader ng der Varkensverzekering
alhier, ontleenen w.j het volgende.
Het aantal donateurs bedraagt 4, betreffen
de de gewone leden wordt gemeld afgeschre
ven wegens bedanken en overlijden 4 inge
schreven nieuwe leden 17; ledental per 31
December 1945, 265; er werden 319 varkens
gekeurd, van de 21 als ziek aangegeven varkens
sti'erven er 10; aan doode varkens moest uit
gekeerd worden f 1040,80.
De heeren J. Brakman en Fenijn werden
bij acclamatie herkozen terwijl in de plaats
van den heer P. van Leeuwe, die niet voor
herkiezing in aanmerking wenschte te komen,
gekoz.n werd de heer Jac. Lucieer.
Aanwezig waren 79 leden
In de gehouden vergadering van de
muziekvereeniging „E.M.M.," opende de voor
zitter met een verslag over het gepresteerde
der vereeniging in 1945. De rekening over
J945 gaf aan inkomsten te zien f 630,29 en
uitgaven f 403,87 met een batig saldo van
f 226,42. Er is een vooruitgang van 60 dona
teurs over 1945. De be^rooting \oor 1946
luidt: inkomsten f 739,42, uitgaven f 950.-,
nadeelig saldo f 210,58. Beslcten wordt met
het geven van 2 extra concerten het tekort'
te dekken. De aftr. bestuursleden P. Beun,
C. Brakman en W. Leenhouts werden bij
acclamatie herkozen. Het winterconceri, uit
sluitend toegankelijk voor donateurs, wordt
vastgesteld op 27 Febr. a.s. In verband met
de benoeming van dhr. C. Schijve als direc
teur, sprak de voorzitter enkele woorden van
dank tot dhr. A. de Hulster voor zijn lang
durige leiding als wnd. directeur.
Breskens. Voor het eerst na de bevrij
ding kwam de zwemver. „Scheldestroom" al
hier in algemeene vergadering bijeen op het
gemeentehuis. Door vertrek uit de gemeente
van de voorzitter, dhr. Kouwe, werd de ver
gadering geleid door dhr. K. Maas, die in
het kort memoreerde, dat door de oorlog het
r.vaarste verlies aan de vereeniging is toege
bracht door het overlijden van het bestuurs
lid Schrier. In de twee bestuursvacatures
werden benoemd de H.H. C. J. Manneke en
P. Daansen. Hierna zette de voorzitter uit
een, dat het bestuur besloten heeft hoe
veel moeite dit ook zal geven dat er het
komende seizoen gezwommen wordt. Het finan
cieel verslag gaf een batig saldo van f354,76
te zien. Bij de rondvraag kwam de bouw van
een nieuw zwembad ter sprake, waarvan
echter nog weinig definitiefs is te zeggen.
In de hierna gehouden bestuursvergadering
zijn de functies als volgt verdeeld: K. Maas,
voorzitter; C. J. Manneke, vice-voorzitter; M.
van Meenen, secretaris; R. van Quekelberghe,
penningmeester, Iz. de Hulster en P. Daansen
commissarissen.
Gevestigd
Oostburgsche
Bouwmaterialenhandel C. V.,
Rijksweg (Tramwissel) - OOSTBURG.
Wij kunnen U reeds uit voorraad aanbieden
o.a. cement, poederkalk, metselbaksteen,
dakpannen, holle bouwsteenen, enz.
Wordt desgewenscht franco werk gele
verd. Tevens gevraagd een bekwaam
BOEKHOUDER
Zich aan te melden b i D. FASSAERT,
Abdaalscheweg 1HULST, vóór 31 Jan. a s.
PREDIKBEURTEN
Zondag 3 Februari
Breskens 10 uur Ds. van Vliet.
6,30 uur geen dienst.
Groede 10 uur Ds. Derksen.
Nieuwvliet 2 uur Ds. Derksen
Oostburg 2 uur: Ds Pliester.
Retranchement 11 uur: Ds van Yperen.
Waterlandkerkje 14,30 Ds van Yperen
Zuidzande 9 uur: Ds van Yperen.
ADVERTENTIES
De Gemeente-Secretarie zal voortaan op
werkdagen alleen geopend zijn in den voor
middag van 9-12 uur, terwijl de gemeente
ontvanger zitting zal houden des Maandags
en des Vrijdags van 9-12 uur.
De ondergeteekende, J. RISSEEWWagen
maker en Timmerbedrijf, deelt hierdoor aan
het geachte publiek van Nieuwvliet en om
geving mede, dat van Januari 1946 af, zijn
zaak wordt voortgezet onder de naam
Fa. J. Risseeuw en J. de Keuninck,
Wagenmaker en Timmerbedrijf.
Dorpsstraat No. 8 te Nieuwvliet
Het zal onze firma aangenaam zijn in de
toekomst, op dezelfde wijze als voorheen Uw
belangen te behartigen.
ARTS, uitsluitend voor mondheelkunde,
is afwezig van 26 t.e.m. 31 Jan.
OVERNAME
Ondergeteekende maakt het geachte publiek
van Zeeuwsch-Vlaanderen bekend, dat zij het
Timmer- en aannemersbedrijf
van PIETERS, Marktstraat 17,
Aardenburg heeft overgenomen
en zal voortzetten onder de naam
N.V. West Zeeuwsch-Vlaamsche
Aannemers- en Transportondern.
v h DE WILDE, Oostburg
en PIETERS, Aardenburg
Kantoor W 40 - ZUIDZANDE
VERMIST
een zwarte schaaphond. luisterend naar
den naam „Molly". Tegen belooning
terug te bezorgen bij E MINNAERT,
landbouwer. Hoofdplaat.
Mevrouw van TUYLL VAN SEROOS-
KERKEN-VAN LYNDEN Slot Zuyien te
Zuilen bij Utrecht vraagt voer zoo spoe-
dig mogelijk
een ot twee nette Meisjes
voor dag en nacht Vooiloopige inlich
tingen bij Mevr. VAN VLIET, Breskens.
Voor gedupeerde zakenlieden bestaat de
mogelijkheid tot het aanvragen van
Oorlogsmolestcredieten
bij de Stichting Zeeland 1940, Dam 6
te Middelburg, welke op korten termijn
verleend worden. Aanvraagformulieren
zijn ter secretarie verkrijgbaar
De Burgemeester van Breskens,
K. MAAS, (Wnd).
Feest- en Propaganda-avond
van de
Bond v. Staatspensionneering
AFDEELIiNG NIEUWVLIET
op Zaterdag 2 Februari a.s.
bij den heer J. v. d. AMEELE te Nieuwvliet,
met medewerking van het TOOXEELGEZEL-
SCHAP uit Groede. Na afloop bal.
Begin stipt 7 uur.
Leden vrijen toegang. Niet-leden f 1,- entrée.
HET BESTUUR.
Spreekuur van den Burgemeester ie
Groede
lederen Donderdagmorgen van 10-12 u
De Gemeente-Secretarie te Groede is
des namiddags voor het publiek gesloten.
De Burgemeester van Groede,
LUNSINGH TONCKENS.
H.H. Landbouwers!
Voor tractorgebruikers berichten wij dat
zoowel voor rups- als voor lichtere
wieltractoren
gemaakt worden, evenzoo voor paarden-
tractie. Beleefd aanbevelend,
MELOTTE-AOENTSCHAP
GEVRAAGDeen
LANDBOUWERSKNECHT
tegen 1 Maar! a.s., bij Iz. DE SMIT-
Biakman, Henricuspolder H 10, Oostburg.
GOEDE HUISHOUDSTER
gevraagd bij J. BOERDAM, Lcmgeweg,
Breskens.
zoekt langs dezen weg
serieuze kennismaking
met flink R.-K. Landbouwers- of Zakenmeisje,
leeftijd tot 30 jaar.
Brieven met foto (retour) onder no. 55
Bureau van dit blad.
TE KOOP:
twee Meikgeiten
bij P. VAN WAES, C 12, Hoofdplaat.
TE KOOPeen beste
MELKGEIT
3e dracht, bij N. WEEDA, "Waterland-
kerkje C 24.
UIT DE HAND TE KOOP OF TE HUUR
een flink arbeiderswoonhuis
met grooten tuin, staand© Henricus
polder, Oostburg. Te bevragen bij E.
DE REU, Oostburg.
TE KOOP
2 zwarte wollen doeken.
TE RUILEN een br. n. mantel, kleine
maat, voor meisjesmantel leeft. 6 jaar.
W. v. d. BROEKE-Geertse, A 345, Groede.
Noordstraat 21, AXEL
Aanmelding van vrijwilligers voor Nederl.-
Indië en de Gezagstroepen is weder mogelijk.
Leeftijd 18 36 jaar.
Zij, die behooren tot de lichtingen 1945,
1946, 1947, kunnen ongeacht hun voorkeur
toch in aanmerking worden gebracht voor
uitzending naar Indië, indien zij bij de keu
ring daarvoor geschikt zijn beoordeeld.
Aanmelding kan geschieden dagolijko van
9—12 uur en van 1,30—5 uur. Zaterdags van
9—12 uur op voormeld adres.
Het Hoofd Aanmeldingsbureau, Axel.
