BAL AVOND
Algemeen Nieuws- en Advertentieblad voor Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
Een jaar „Schakel".
I94°*
Z.-Vlaanderen in den aether?
Coloradokeverbestnj ding.
Gemeente GRQEDE
heropvoering van
„De Huisleeraar"
Zwemvereen. „Scheldestroom"
DU FOSSÉ's Meubileering
Het conflict in de
Gereformeerde Kerken
Wij hebben volop
M.deKr aker,Breskens
Administrateur
No. 53
Maandag 14 Januari 1945
2e Jaargang
Drukker-Uitgever.
Fa. Smoor de Hulster
Boulevard 120 - Breskens
DE SCHAKEL
Prijs per kwartaal f 1,—
Franco per post f 1,15
Advertenties 7 ct. p. m.m.
Weekblad onder Red. van de Vereen, ter behartiging van de belangen van West Zeeuwsch-Vlaanderen, Hoofd-Kedacteur A. Hoolhorst, Nieuwstr. 13, Oostburg
Met dit nummer gaat „De Schakel"
zijn tweede jaargang in en het is goed
eens terug te zien, op hetgeen in het
afgeloopen jaar gebeurd is, en zich af
te vragen, of het bescheiden weekblaadje
nut heeft gehad. Dit laatste is altijd
moeilijk uit te maken de artikelen
worden gelezen, de lezers denken het
hunne ervan, worden er door voorge
licht, maar in hoeverre het lezen nut
had, is niet te bepalen. De redactie
gelooft, dat de Schakel goed werk ge
daan heeft, nu eens door zijn lezers
in te lichten over allerlei moeilijk be
grijpbare dingen, dan weer door fouten
aan te wijzen, soms door wenschen
kenbaar te maken, wenschen, die leefden
in het land van Cadzand.
•De geest van de Schakel was de
geest van de „Werkgroep voor mate-
rieele en geestelijke wederopbouw van
West Z.-Vlaanderen"; in deze Werk
groep werd de behoefte gevoeld aan
voorlichting en leiding geven en de
redactie heeft getracht dit te doen in
dezelfde geest van samenwerking als
er leefde in de werkgroep.
Het begin was moeilijk, vooral in
materieel opzicht. De uitgeefster de firma
Smoor de Hulster heeft met onmoge
lijk geringe middelen moeten werken,
papier was moeilijk te krijgen, het ver
keer was treurig, maar dank zij energiek
aanpakken is de krant er gekomen en
heeft hij een behoorlijk aantal abonné's
gekregen. Het was niet altijd makkelijk
de krant op tijd klaar te krijgen, soms
was het moeilijk om een behoorlijk
hoofdartikel te vinden, andere dagen
konden we wel drie hoofdartikelen
schrijven, al naargelang de gebeurte
nissen die zich om ons heen voordeden.
Een groot voordeel van de Schakel
was de mogelijkheid van adverteeren
de langzaam zich herstellende zaken
wereld kon de aandacht weer op zich
vestigen.
Is de Schakel geworden, wat de re
dactie ervan voorstelde Neen, zonder
eenig voorbehoud neen Gebrek aan
tijd bij de redactie speelde leelijke
parten, de plaatselijke berichtgeving
liet veel te wenschen over, de bericht
geving van buiten West Z.-Vlaanderen
ontbrak bijna geheel.
Nu rgaat de Schakel het tweede jaar
in. De Werkgroep is verdwenen, inde
plaats daarvan is gekomen de Ver-
eeniging ter behartiging van de belan
gen voor West Z-Vlaanderen, die in
de Schakel haar strijdblad hoopt te
vinden, Want zeker zal er nog heel
wat strijd geleverd moeten worden,
eer ons dierbare landje van Cadzand
weer zijn oude bloei heeft herkregen
En de Schakel zal die strijd voeren
met open vizier, tegen iedereen en al
les, wat de wederopbouw van ons ge
west in de weg zal treden.
Daarvoor zal de Schakel steun noodig
hebben van vele lezers en van de
Vereeniging Op deze plaats roepen
wij nogmaals alle Cadzantenaars op
om lid te worden van de Vereeniging,
om in gesloten gelederen op te trekken
Wij hebben niets aan alk rlei plaatse
lijke acties, wij moeten hebben één
groote stuwende kracht, waar het hele
landje achter staat.
De redactie zal eenige wijziging on
dergaan, met als gevolg een actueeler
inhoud van de Schakel. Getracht zal
worden een actiever organisatie van de
plaatselijke berichtgeving, zoodat men
goed op de hoogte gehouden wordt
van wat er in ons gebied plaats heeft.
Mogelijk komt een beknopte alge
meene berichtgeving. Maar voor alles
wil de Schakel blijven het strijdblad
voor de belangen van West Zeeuwsch
Vlaanderen. H.
Nauwelijks was de bevrijding van heel
Nederland een feit geworden, of de
radio werd in dienst gesteld van de
propaganda voor den wederopbouw.
Ten minste drie keer in de week
vertelde een vlot causeur voor de mi
crofoon van de werkzaamheden, die ter
hand genomen werden, van de plannen,
die in voorbereiding waren, van de
stand van zaken in fabrieken en op
werven, bij het transportwezen en in
de mijnen. Befaamd werd de slagzin
„Er zit schot in
Nog altijd krijgen we te hooren, dat
er schot in zit. Ongetwijfeld bevat deze
leuze eiken dag meer waarheid. Maar
langs de Bergsche Maas en in Noord
Limburg, in de Betuwe en in West
Zeeuwsch-Vlaanderen hebben deze woor
den dikwijls een spottende klank ge
kregen. „Er zit schot in", zegt men in
Tiel, als ondanks de stelligste beloften
van de een of andere opbouwinstantie
ergensnog steeds geen schot
in zit. „Er zit schot in", mompelt de
reiziger van Vlissingen naar Breskens,
wanneer het ruime en fraaie schip
Koningin Emma vervangen is door het
kleine schuitje Koningsplaat.
Bitter klinkt het „Er zit schot in",
als na een inderdaad fantastisch snellen
opbouw tientallen noodwoningen leeg
blijven staan, omdat er geen materiaal
is om electrisch licht of sanitaire in
stallaties aan te leggen. „Er zit schot
in", klinkt het wrang uit den mond
van den gedupeerde, wiens oorlogs
schade vergoed wordt tot de volle
ioo pCt. naar de waarde van i Mei
Waarlijk grootsche plannen worden
dikwijls met lauwheid bij het publiek
ontvangen. Wie bij een ijzige koude
in een goederenwagen heeft gereisd
tusschen Eage Zwaluwe en Roosendaal,
is niet opeens enthousiast als hij hoort
van de geweldige voornemens, die de
N.S. koesteren. Wie leeft in de vlakten
van Breskens, Oostburg of Sluis loopt
niet direct warm voor een bericht
nog wel onder voorbehoud dat ge
waagt van een Zeeuwsch-Vlaamschen
omroep. „Woonden we eerst maar eens
wat geriefelijker", zegt hij. Het zou
echter dwaas zijn de waarde van een
regionalen zender te miskennen. Dertig
minuten in den aether beteckenen voor
Zeeuwsch-Vlaanderen tenslotte heel wat
meer dan een bezoek van dertig jour
nalisten, zooals we dat in October mee
maakten. Een gewestelijke omroep kan
aan overig Nederland naar waarheid
getuigen, of er hier al dan niet schot
in zit. Afgezien van het aandeel, dat
een eigen Zeeuwsch-Vlaamschen zender
in den feitelijken opbouw zou krijgen,
kan een zoo machtig instrument als de
radio benut worden 0111 de banden
tusschen Nederland boven en beneden
de Schelde wezenlijk nauwer aan te
halen, om van onze gezindheid te ge
tuigen en van ons streven om een
veelal vergeten uithoek van ons land te
maken tot een voorpost van Noord
Nederlandsche beschaving.
Daarom cijfere men, vervuld van de
directe nooden, het belang van een
Zeeuwsch-Vlaamschen zender niet weg.
d. B.
(Er schijnen plannen te bestaan om,
evenals in andere deelen van het land,
in Z.-Vlaanderen een eigen regionale
radio-omroep op te richten. Aldus de
Prov. Zeeuwsche Crnt. van 24 Dec.
I945-)
Mooie prestaties bij de N.S
Kerst- en Nieuwjaarsvervoer
werd geheel verwerkt.
De Kerstdagen, die ook in normale tijden
al veel drukte bij de Nederlandsche Spoor
wegen brachten, hebben dit keer personeel en
materieel op een zware proef gesteld.
Vooral Zaterdag 22 Dcc. en Donderdag 27
Dec. was het zeer druk, in het bijzonder op
de lijnen van en naar het Noorden en Zuiden.
Zaterdag werden daarom twintig voortreinen
ingelegd, Donderdag kon met elf voortreinen
worden volstaan. De vier booten Enkhuizen-
Stavoren vervoerden 22 Dec. in totaal 7S03
reizigers. Te Amsterdam C.S. werden dien
dag 32.922 plaatskaartjes afgegeven en 44.239
ingezameld. Donderdag 27 Dcc. gaf Amster
dam C.S 28.405 kaartjes af en zamelde er
49.031 in.
Zondag 23 Dec. was het vervoer over het
algemeen niet drukker dan op andere Zonda
gen, Maandag was het daarentegen veel druk
ker, dan men had verwacht, vooral ook weer
van en naar het Zuiden en Noorden. Voor
treinen hielpen ook dit vervoer verwerken.
Gedurende de Kerstdagen was het daaren
tegen minder druk dan men had verwacht.
Na 27 Dec. nam het vervoer geleidelijk af.
Op 2 en 3 Jan. was het nog vrij druk, zoo
dat b.v. op 2 Jan. nog elf voortreinen werden
ingelegd. Het is begrijpelijk dat, gezien het
gebrekkige materieel waarmede dit vervoer
moest geschieden, de treinen vaak vertraging
hadden (niettemin slechts 14% aanzienlijke),
terwijl de reizigers zich vaak erg moesten
behelpen. Ook gebeurde het wel, dat niet alle
reizigers met een bepaalden trein konden
worden vervoerd. Voor zoover reizigers niet
konden worden geholpen met extra treinen,
bereikten zij ichter toch later op den dag hun
bestemming.
Gezien de uiterst moe lijke omstand:ghcden,
waaronder moest worden gewerkt, gelooven
wij toch te mogen vaststellen, dat de Neder
landsche Spoorwegen met het verwerken van
d.t zeer drukke vervoer (de ontvangsten in
de week van 21-18 Dec. bedragen ruim 40%
meer, dan in de normale week van 2-9 Dec.)
een bewonderenswaardige prestatie hebben
geleverd. Vooral als men bedenkt, dat dit
geschiedde binnen acht maanden nadat de
bezejter ons spoorwegnet als een vrijwel vol
slagen ruïne had achtergelaten.
De Leider van den Distributiedienst te j
Oostburg, maakt bekend dat nog eenige
werkkleeding van geallieerde goederen aan-
wezig is. Aanvragen daarvoor kunnen tot 15 1
Januari 1946 ingeleverd worden.
ADVERTENTIES
Bataljon Zeeland in de Dessa.
17 November 1945.
Het is avond. We hebben net gegeten en
nadat we onze klamboe gespannen hebben
besluiten we om een bezoek te brengen aan
het inlandsche dorpje h;ei 10 minuten vandaan.
Onderweg zien we sporadisch kleine krotjes
staan, niet grooter dan een normaal varkens
hok, waar toch een gezin van 4 man een
behoorlijk huis in ziet.
Links cn rechts van ons verheffen zich de
hooge slanke klapperboomen hier en daar
volgeladen met kokosnooten, terwijl enkele
bananenstruiken de lange statige rij onder
breken. We voelen ons hier al aardig thuis
in dit land onder deze bruine menschen.
Als we een eindje geloopcn hebben hooren
we reeds luide stemmen die aangeven dat de
dessa niet ver meer af is.
Kleine jongens spelen met klappertjes wat
net zoo'n geluid geeft als een stengunschot.
Als eerste gebouw merken we op een
Chinees koffiehuis. Hier besluiten we een
kijkje te gaan nemen. Het ziet er spookachtig
uit. De geele huidskleur tusschen 10 tallen
walmende katoenpitjes ia een schoteltje met
olie. We bestellen koffie Voor 2 sigaretten
slaag e. Bananen? 15 stuks voor 5 sigaretten.
Alles moet in natura betaald worden en
voor een sigaret zouden ze de zee leegdrinken.
Een welgestelde Chinees rijdt ons voorbij
op z'n sépcdah (fietsj en knikt ons vriendelijk
toe. Een moedertje met haar kind op de rug
keert huiswaarts. Ondertusschen teistert een
onweersbui vergezeld van regen de dessa.
Ondanks dat stapper, .we op en gaan een
hoed koopen. Voor 4 sigaretten krijgen we
hem na veel pingelen te pakken. Als een
groep echte cowboys, die zingen van de ranch,
verlaten we de tent. Naast het Chineese koffie
huis ontdekten we een W.C., wat bij nader
inzien een kapperszaak bleek te zijn.
Twee stappen verder staat de kerk. Een
op palen gebouwd hutje, waar vrome Moha-
medanen hun godsdienst oefeningen houden.
Het is een typisch gezicht. Na een uur te
hebben rondgeloopen keeren we in de stromen
de regen huiswaarts. We hebben weliswaar
een nat pak opgeloopen, maar daarentegen
hebben we iets gezien van het interne leven
van deze ondoorgrondelijke Oosterlingen.
Hun gezicht is een gesloten boek maar
daarachter zit een warm hart dat zeker zoo
goed is als van menige blanke.
Leve Bataljon Zeeland. A. I. MASCLÉ.
Commissie Grafmonument
te Breskens.
Wij ontvingen reeds van de O.L.S. te Br.
f 100,35 C. te Br. f 10,T. te Br. f 50,--:
V. te Br. f 2,50; d. H. te Br. f 10.d. C.
te S. f 10,v. d. B. te Br. f 10,B. te
Br. 6,06 A. te Z. f 2,50.
E. de Bourgraaf- II. v. d. Sande (Giro 209094.,
C. Tazelaar (Giro 377081,) te Breskens.
NIEUWE BONNEN
Tijdvak van 6 Januari t.m. 19 Januari 1946.
Bonkaarten KA, KB, KC 601
554
555
A 55
B 55,
B 56
649
650
651
250 gram jam, stroop, e.d.
1 kg. aardappelen
ri/2 l'ter melk
C 55 3 liter melk
1 kg. aardappelen
Bonkaarten KD, KE 601
250 gram jam, stroop, e.d.
5 liter melk
1 kg. aardappelen
Tabakskaarten, enz
T 08 2 rants, tabaksartikelen
(geen import-sigaretten)
V 08 joo gram chocolade of suikerwerken
X 08 100 gram chocolade of suikerwerken
Op bon 555 wordt 1 kg. aardappelen voor
personen van 4 jaar en ouder beschikbaar
gesteld. Gerekend wordt, dat dit door de
weersomstandigheden zeer lage rantsoen uit
de eerder verstrekte wekelijksche voorschotten
met 2 kg. kan worden aangevuld.
Bij deelneming aan maaltijden van de
centrale keukens moeten aldaar de bonnen
551 of 646 voor vleesch en 555 voor aardap
pelen worden ingeleverd.
Tengevolge van het feit, dat de Co-
loradokeverbestrijding in 1946 in be
langrijke mate van die van voorgaande
jaren zal verschillen, komt het ons
gewenscht voor, dat thans reeds de
algemeene richtlijnen onder Uw aan
dacht worden gebracht.
Voor het grootste gedeelte van ons
land wordt het niet meer noodig ge
acht, dat bij het vinden van kevers,
eitjes, larven of poppen, van deze vondst
melding wordt gemaakt ten gemeente
huize. Eveneens zal voor dit gedeelte
van het land geen wettelijk voorge
schreven, algemeene spuitplicht inge
voerd worden. In plaats van deze voor
schriften zal de nieuwe wet bepalingen
bevatten, waarin aan gebruikers van
perceelen de plicht opgelegd wordt om
bij eventueel voorkomen van Colorado
kevers of larven deze te vernietigen.
Dit kan gebeuren door deze te dooden
door doodknijpen, af te zoeken en ver
branden of door het gewas te bespui
ten met een oplossing van calcium-
arsenaat. In beginsel is het dus niet
van belang, welke bestrijdingswijze ge
bruikt wordt, als de kevers, larven,
enz., maar grondig opgeruimd worden.
Om practische redenen zal dit vernie-
nietigen in vele gevallen door een één
of meermalen uitgevoerde bespuiting
met een arsenaat oplossing plaats vinden.
In deze zg. „bestrijdingsplicht" ligt
opgesloten, dat ten allen tijde bij het
voorkomen van den kever, deze direct
bestreden moet worden en het dus niet
mag voorkomen, dat bij controle van
een perceel, Coloradokevers en larven
worden gevonden. Is dit wel het geval,
dan kan zulks als een stralbaar feit
beschouwd worden. Behalve, dat aan
verbouwers in zoo'n geval een straf
opgelegd kan worden, kan de Burge
meester, op verzoek van den Planten-
ziektenkundigen Dienst, voorschrijven,
dat de bestrijding alsnog uitgevoerd
wordt of op kosten van den verbouwer
laat uitvoeren.
Om de op te leggen bestrijding naar
behooren te kunnen uitvoeren zal het
noodig zijn dat de verbouwers hun
aardappelperceelen geregeld nazoeken
op het aanwezig zijn van Coloradokevers
of larven om te voorkomen, dat deze
door den controleerenden ambtenaar
worden gevonden.
Behalve deze maatregel, zullen voor
bepaalde, betrekkelijk kleine gedeelten
van ons land een algemeene spuitplicht
en meldingsplicht worden voorgeschre
ven, wat dus hierop neerkomt, dat in
deze gebieden uit voorzorg eén of meer
keeren alle aardappelperceelen bespoten
dienen te worden en dat bij het vinden
van kevers of larven aan den Burge
meester of andere, bepaalde personen
aangifte dient te worden gedaan.
De kosten van de bestrijding, zoo
wel die van de aankoop van arsenaat
als de te maken spuitkosten, zullen niet
meer door het Rijk worden gedragen.
Op een goede naleving van de ge
noemde bepalingen zal van Overheids
wege evenals voorgaande jaren een
streng toezicht word_-n gehouden. Voor
de nadere regeling en uitvoering der
bestrijding zullen in verschillende ge
bieden in te stellen commissies zorg
dragen, waarin naast den Rijksland-
bouwconsulent en Ambtenaar van den
Plantenziektcnkundigen Dienst ook an
dere personen zitting zullen hebben.
Vermoedelijk zal op 14 Januari a.s. het
Destructiebedrijf te Hansweert de op
haaldienst van cadavers en afvallen
hervatten.
Kleine cadavers moeten in den ver-
zandput „Vuilnisbelt" Woordwegje ge
bracht worden.
Deze cadavers moeten voorzien zijn
van een label met duidelijk adres.
De groote cadavers worden ter
plaatse afgehaald.
De Burgemeester.
Op verzoek
Woensdag 16 Januari, 7,30 uur,
voor Panagro.
Kaartverkoop voor de inwoners van
Breskens op Dinsdag 15 Jan. om 5 uur,
in het Gemeentehuis.
Aigemeene Vergadering
op Donderdag 17 Januari a.s.
in de Raadszaal le BRESKENS.
Ieder, die interesse heeti voor de zwem-
sporl, is -welkom. Aanvcng 7 uur.
Hel Bestuur.
Hoogstraat 93 - SLUIS
heelt slesds voorradig mooie
Huiskamers
in diverse modellen, waar
onder Goihi«k
Slaapkamers
Üpklapbsdden, enz., enz.
Het adres voor solide Meubels
DONDERDAG 17 JANUARI a.s.
spreekt
Ds. H. VELTMAN van Den Bosch,
tot voor kort lid der v len. Synode,
in de
Bunkerkerk te SCHOONDIjKE
over:
Aanvang 6.30 uur.
voor U
i Scheermesjes, Scheerkwasten, Bezems,
1 Bezemstokken, Enveloppen, Vuil nisblikken,
j Vaatkwasten, mooie Spiegels, Prenten-
hoeken, Po 'pen, Verfdoozen,
Broodmessen, Tafelmessen, Schilmesjes.
ZEEUWSCHE BAZAR
PREDIKBEURTEN
Zondag 20 Januari
Breskens 10 uur Ds. van Vliet.
H. Avondmaal
6,30 uur Ds. van Vliet.
Groede 10 uur Ds. Derksen.
Nieuwvliet 2 uur Ds. Derksen
Gevonden voorwerpen.
1 Sieutel1 paar Sportschoenen.
Inlichtingen ter-gemeente-secretarie te
Schoondijke.
4th Coy Netherl. Engineers
Woensdag 16 Jan. 1946
in café „De Vriendschap" te
GROEDE
Aanvang 7,30 uur.
Dames uit Breskens worden gehaald
om 7,15 uur, Spuiplein bij café Centraal.
Gevonden
BONNEHKAART I B 602.
Tegen betaling advertentiekosten f 1,54
terug te bekomen bij J. VAN DE
SANDE, Dorpsstraat 17, ftreskens.
Centrale Dienst „W. Zeeuwsch-Vlaanderen"
voor het Bouw- en Woningtoezicht en het
toezicht p Gemeentewerken vraagt voor
zoo spoedig mogelijke indiensttieding een
voor de administratie van noodwoningen.
Sollicitanten moeten in het bezit zijn van
diploma boekhouden. Salaris f 1600,
t 2500,-.
Sollicitaties te zenden aan den Directeur
van den Centralen Dienst, Zuidzandsche-
sfraat 8c, OOSTBURG.
