©i
3|y
Algemeen Nieuws- c
;n Advertentieblad voor Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
Noodwoningen.
Nogmaals
Oorlogsdocumentatie.
HulpactieScheldemond
Van belang voor
West Z.-Vlaanderen.
Oudejaarsrede van
Minister Schermerhorn
Erger kan het niet.
Wist gij dat
de u-eAlax^en
Gemeente SCHOONDIJKE.
JOZ. GOOSSEN, SCHOONDIJKE
een meisje voor bediening
een meisje voor de keuken.
een Melkschaap
No. 52 Maandag 7 Januari 1946 2e Jaargang
It
Drukker-Uitgever: 1 Prijs per kwartaal f 1.—
Fa. Smoor de Hulster B BB gp2Sj| iWjk jji£E3 |g Franco per post 1 1,15
Boulevard 120 - Breskens B^^p m BL TB B B B B B B Advertenties 7 ct. p. m.rn.
Weekblad onder Red. v. d. Werkgroep Wederopbouw West Z.-Vl., Hoofd-Redacteur de heer A. Hoolhorst, Oude Haven 8, Oostburg
Op 2e Kerstdag hebben wij een be
zoek gebracht aan een Bruijnzeel nood
woning te Sluis, die men ingericht had,
zooals men dat met al deze noodwo
ningen denkt te doen. Als men een
oordeel over deze woning uitspreekt,
moet men wel goed voor oogen houden,
dat men met een noodwoning te doen
heeft, dus met een woning, die gezet
is voor tijdelijk gebruik en voor zoo
spoedig mogelnke in gebruik name. In
dit laatste opzicht hebben de nood
woningen niet aan de verwachting vol
daan. Nu, veertien maanden na de be-
vr. ding, is er feitelijk nog geen enkele
noodwoning in gebruik genomen. Al
dien tijd hebben velen in zeer moeilijke
omstandigheden gewoond en nog steeds
zien zeer velen hunkerend naar een
noodwoning uit. Pessimisten beweren,
dat het nog wel een week of zes zal
duren, eer de noodwoningen betrokken
kunnen worden. Ondertusschen zijn er
door de storm eenige daken afgevlogen,
waaruit gebleken is, dat de constructie
niet sterk genoeg is voor ons ruwe
klimaat. Er zullen nu wel versterkingen
aangebracht worden, zoodat men geen
angst behoeft te hebben, dat, als men
zich straks in de woonkeuken staat te
wasschen, men de wolken als dak zal
moeten aanvaarden.
De bewoners van de noodwoningen
zullen over een behoorlijke dosis zelf-
beheersching moeten kunnen beschik
ken, want zij woonen heel dicht bij
elkaar, zien door het dichte opeen staan
der woningen veel van elkaar, hebben
dus veel contact en daardoor is de kans
op ruzies heel groot. Gelukkig zijn
onze menschen rustig van aard en daar
door kunnen wij vertrouwen hebben,
dat de geest wel goed zal blijven.
Een andere moeilijkheid is, dat er
bij de noodwoningen geen schuurtjes
zijn en dat er geen gelegenheid is voor
de arbeiders een varkentje te houden,
hetgeen in de eerstkomende jaren van
vet tekort juist zoo noodig zal zijn.
Dit nadeel kunnen de gemeentebe
sturen opheffen, door een stuk land in
„volkstuintjes" te verdeelen op welke
tuintjes men dan een schuurtje, varkens
hok, geitenstal of hoenderhok kan bou
wen. Dat is dan wel niet zoo gezellig
als wanneer men deze bouwwerken
vlak bij de deur heeft, maar dat is
nu eenmaal onmogelijk, hoofdzaak is,
dat de menschen weer gewoon kunnen
leven.
De Bruijnzeel woningen zijn keurig
ingericht. Zij bevatten een woonkeuken
van ongeveer vijf bij drie en een halve
meter. Hierin is een aanrechtbank met
gootsteen, en een aantal kastjes met
schuifdeurtjes. Een kachel hoort bij de
woning, evenals een buffetje. Boven
de kachel een stoomkap, die de kook-
dampen weg voert. Ons inziens zou
er een inrichting moeten zijn om dit
afvoerkanaal te sluiten. Op de thans
gevolgde manier zal veel warmte ver-
ioren gaan. De vloer is van goed
'isolerend houtgraniet. De keukenkamer
is in fiissche, lichte t:nten geschilderd.
De bewoners kunnen bijpassende
tafel en stoelen, serviesgoed en keuken-
gerief van de firma koopen tegen vast
gestelde prijzen. Of deze prijzen billijk
zijn, is moeilijk te zeggen, zonder dat
men de artikelen ziet. De armstoelen
en de tafel zijn naar onze meening
nogal prijzig, de stoelen zijn billijk. De
uitvoering is soliede en keurig.
Er zijn drie slaapkamertjes. In 't eene
staat een tweepersoons opklapbed met
spiraal en gewone matras, in de beide
andere kamertjes staan twee kribben
boven elkaar. Voor gezinnen met één
of twee kinderen zouden de kribben
in één kamertje weggebroken kunnen
worden, waardoor men een werkkamer
tje zou krijgen.
In de hal staat een flinke kolenkist
en een bankje, waar men een gasstel
op zou kunnen zetten, en de W.C.,
met waterspoeling.
Onze indruk is, dat men heel wel
wonen kan in een woning zooals wij
bezichtigden. Natuurlijk heeft de woon
keuken zijn bezwaren, maar een groot
deel van onze arbeiders bevolking is
gewend in een kamer te leven, waar
men kookt en slaapt.
Alles bij elkaar genomen, zullen de
toekomstige bewoners van de nood
woningen en bij hun tegenwoordig ver
blijf op vooruitgegaan. En men moet
zich steeds voor oogen houden, dat
het om noodwoningen gaat, die hoe
sneller hoe liever weer verlaten zullen
worden voor nieuwe, blijvende wonin
gen. Voorloopig zij onze leusmaak
de noodwoningen snel klaar. Snelle
hulp is dubbele hulp en het wordt hoog
tijd, dat onze gezinnen weer elk in
een eigen huis komen. Want pas in
een eigen huis kan het gezinsleven tot
zijn recht komen en een goed gezins
leven is het fundament voor een goede
samenleving. H.
Verschillende van onze historici heb
ben er op gewezen, dat onze voor
ouders weinig mémoires nalieten, hetgeen
het geschiedkundig onderzoek soms
bemoeilijkte. Het staat evenwel vast,
dat het Nederlandsche volk in de af-
geloopen jaren zeer veel heeft geno
teerd en gememoreerd. Men behoeft
slechts te letten op den stroom van
oorlogsgeschriften, welke gestaag van
de pers vloeit. Alleen over Walcheren
verscheen genoeg, om er een maand
lang avond aan avond mee bezig te
zijn. De lezer oordeele zelf.
De secretaris van Middelburg, de
heer Koene, schreef: „Middelburg on
middellijk vóór en na de bevrijding".
De journalist Henk van Waard publi
ceerde „Walcheren onder de zeegolven,"
deel I en II. De heeren Vink, Karhof
en Baas verzorgden in coöperatie een
geschrift: „Middelburg in bewogen
dagen". In aansluiting daarop verscheen
een deel over Vlissingen. De Gerefor
meerde gemeente van Vlissingen gaf
een boekje uit: „De Kerk in stormtij".
Last not least kwam Mr. Van der
Veur met een uitstekend gedocumen
teerd werk over Zeelands hoofdstad
ten tijde van de bezetting. Zal men in
West Zeeuwsch-Vlaanderen mettertijd
over enkele goede herdenkingsgeschrif-
ten willen beschikken, dan is het vóór
alles gewenscht, dat het Rijksbureau
voor oorlogsdocumentatie alhier zich
in de volle belangstelling van het pu
bliek mag verheugen.
Onlangs zijn in de kolommen van
dit blad doel en werkwijze van „Oor
logsdocumentatie" kort uiteengezet. De
naam „Rijksbureau" heeft mogelijk
niet ten onrechte! in W. Zeeuwsch-
Vlaanderen geen bijster goede klank.
Het betreft hier echter een instelling,
die de Staat weinig kost en die daaren
tegen veel nut afwerpt. Hoe dikwijls
wordt met zekere bitterheid geconsta
teerd, dat men „aan den overkant"
van onze nooden slecht op de hoogte
is. Het Rijksbureau voor oorlogsdocu
mentatie nu biedt een prachtige kans,
om onze landgenooten een juist beeld
te geven van wat hier allemaal in de
jaren van bezetting en verdrukking,
maar vooral in die trieste October-
maand van 1944, gebeurd is. Waarom
van die kans geen gebruik gemaakt?
Men zende zijn notities, zijn dagboek
bladen, zijn kaarten en fotomateriaal
aan den vertegenwoordiger van het
Rijksbureau voor oorlogsdocumentatie,
Oude Haven 10, Oostburg. Daarmee
kan men de belangen van W. Zeeuwsch-
Vlaanderen op tweeërlei wijze dienen:
ie. bevordert men de uitgave van
degelijke herdenkingsgeschriften; 2e.
wordt de mogelijkheid geschapen om
overig Nederland in kennis te stellen
van het lijden en strijden van ons zoo
beproefde gewest. Dit laatste vooral is
van niet te onderschatten beteekenis.
L. d. B.
In Rotterdam is een grootsche actie
gevoerd om gelden te verzamelen voor
steun aan de Scheldemond", Walcheren
en Zeeuwsch-Vlaanderen bedoeld zal
wel zijn West Zeeuwsch-Vlaanderen.
Bij deze actie was Walcheren nauw
betrokken, met ons gewest is, voor
zoover wij weten, geen contact gezocht.
De actie te Rotterdam gaat uit van de
daar gevestigde vereer.iging „Zeelandia".
Zeer waarschijnlijk zijn van die ver-
eeniging vele WestZeeuwsch-Vlamingen
lid. In de Prov. Zeeuwsche Courant van
2 Januari, in een verslag over genoemde
hulpactie, komt de vraag voor: „Waar
bleven de Zeeuwsch-Vlamingen Wij
stellen deze vraag thans ook. Waar
bleven de Zeeuwsch-Vlamingen, liever
de West Zeeuwsch-Vlamingen in Rot
terdam De hulp van „Zeelandia" wordt
aangeboden, wij kunnen toch moeilijk
gaan vragen vergeet ons niet Heb
ben de West Zeeuwsch-Vlamingen in
Rotterdam hun „landje van Cadzand"
toen vergeten Wij willen het niet ge-
looven. Maar contact moet er komen.
Daarom stellen wij dit voor laat iedere
Cadzantenaar die familie in Rotterdam
heeft, even een kaartje naar die familie
sturen en vragen om via „Zeelandia"
contact op te nemen met onze Veree-
niging ter behartiging van de belangen
van West Zeeuwsch-Vlaanderen. Dan
komt de zaak zeker in orde.
De verkeersbrug over het Hollandsch
Diep, de Moerdijkbrug dus, is weer
opengesteld voor het iv.erkeer. De ver
binding met „Holland" is dus weer
heel wat verbeterd.
De dienst tusschen Vlissingen en
Breskens wordt onderhouden met de
Koningsplaat, waar slechts enkele auto's
op kunnen. Het schijnt dat de Koningin
Jtmma tusschen Walsoorden en Krui-
ningen vaart. Groote vrachtauto's dns
over die plaatsen.
Verschillende artikelen zijn van de
bon. Het zijn niet de voornaamste pro
ducten, maar het begin is er. Als deze
artikelen nu maar in voldoende hoe
veelheid naar ons gewest komen.
De minister-president hield op Oude
jaarsavond een ernstige toespraak tot
het Nederlandsche volk, waarin hij wees
op de groote moeilijkheden, die er zullen
komen, maar ook op datgene, wat ons
reden tot dankbaarheid gaf. Zijn rede
was een ernstige oproep tot hartelijke
samenwerking. Opmerkelijk was de pas
sage, waarin de Minister zijn vrees uitte,
dat men Duitschland weer te vroeg
zehbestuur zou geven, waardoor wcér
de kans geboden wordt aan on-uemo-
cratische elementen om de rust in
Europa te verstoren. Moge deze pas
sage door de groote mogendheden ter
harte genomen worden.
Zuivering van de politie.
Eindelijk is het rijkspolitiebesluit 1945
bij Koninklijk Besluit afgekomen.
In genoemd besluit is in groote lijnen
vastgesteld, dat er komt één rijkspolitie
korps, benevens gemeente politie in aan
te wijzen gemeenten.
Zooals men vrij zeker reeds weet is
de Koninklijke Marechaussee een zuiver
militair korps geworden en neemt o.m.
de volledige taak van de voormalige
Militare Politie over. Voor het optreden
van burgerpolitiediensten heeft genoemd
korps afgedaan. Slechts een heel klein
percentage van het personeel der Kon.
Marechaussee mag naar het nieuwe
overgaan. Verder zal het worden aan
gevuld met jonge mannen, die als vrij
williger op voet van dienstplichtige
worden aangenomen.
Dientengevolge zal het meeste Ma-
rechausseepersneel naar het op te rich
ten korps Rijkspolitie overgaan.
Wanneer wij hier en daar verschil
lende symptonen waarnemen, meenen
wij op één ding vooral de aandacht te
moeten vestigen. Vanzelfsprekend is de
Burgemeester van zijn gemeente als
hoofd van politie met de leiding belast,
zoodat uit zijn hand alle benoemingen
enz., voorkomen, zij het dan veelal op
voorstel van zijn ondergeschikten politie
chef. In de praktijk zal de Burgemees
ter ook hebben te beslissen of een
politieman waarmede hij mogelijk
jaren heeft samengewerkt die bij
of onmiddelijk na de bevrijding is ge
staakt en welke staking is of zal wor
den opgeheven ter plaatse zal worden
gehandhaafd.
Wij voor ons achten een handhaving
van dergelijke personen op hun oude
standplaatsen onmogelijk, omdat zij door
de staking hun prestige hebben verloren.
Of die staking ten onrechte of ten
rechte heeft plaats gehad, maakt voor
ons geen verschil, omdat de bijzondere
dienst van een politieman nu eenmaal
eischt, dat er geenerlei ongerijmds te
gen hem kan of mag worden ingebracht,
wat ook maar eenige schijn van waar
heid inhoudt.
Daarom is het eisch, dat alle ge
staakte politiemannen, waarvan de sta
king wordt opgeheven, daarna naar een
andere omgeving worden overgeplaatst.
Dat behoeft niet als een strafmaatre
gel worden aangemerkt, maar het is in
het belang van betrokkene en den
dienst.
Wij hopen dan ook, dat de Ministers
van Justitie en Binnenlandsche Zaken
een ruim gebruik zullen maken van
hun bevoegdheid, neergelegd in artikel
19, sub. 5 van het Rijkspolitiebesluit
1945, teneinde te voorkomen, dat on-
gewenschte toestanden intreden. Waar
de bevoegdheid van genoemde Minis
ters zich beperkt tot 1 1 Mei 1946, mo
ge nu reeds op deze teere zaak gewe
zen worden. („De Vrije Stem").
Een jongeman te Delft was bij een
razzia gegrepen en naar Duitschland
gevoerd. Daar werd hij tewerk gesteld,
maar het eind van het lied was, dat
hem een uniform werd aangetrokken,
hoewel hij overigens niet in actieven
dienst kwam. Bij de capitulatie werd
hij door de Amerikanen gevangen ge
nomen. Deze onderzochten zijn geval
en na velerlei bemoeïngen werd hij ten
slotte in Limburg over onze grens ge
bracht. Daar werd hij voorloopig geïn
terneerd, om, na een onderzoek als vrij
man naar huis gestuurd te worden.
We geven echter te raden, hoe In
zijn Duitsche weermachtsuniform. Ge
durende zijn reis naar huis was hij bloot
gesteld aan allerhande bespotting, zoo
als verklaarbaar is. In Delft aangekomen
klopte hij aan bij N.V.H., waar zelfs
in een dringend geval als dit „niet thuis"
werd gegeven. Er waren voorloopig
geen kleeren. Moet deze jongeman soms
in een Duitsche uniform blijven rond-
loopen En wie is voor dit alles ver
antwoordelijk
begin 1858 den Raad der gemeente
Breskens een verzoek bereikte van Pieter
Jacobus van Santen om naast zijn be
trekking van onderwijzer te Breskens
tevens te mogen vervullen de posten
van Directeur der Posterijen en voor
zanger der Hervormde Kerk, beiden te
Breskens
begin t858 de raad der gemeente
Breskens bestond uit Marinus Mattheus
Meijer, voorzitter, Marinus Timmer
man en Jannis Batiste Becu, wethou
ders en Abraham Luteijn, Anthonie
Het stijgend aantal abonné's
stelt ons in staat de abonne
mentsprijs
met f 1,per jaar. Zulks
met Ingang van 1 Januari 1946
DE Uil GEVER.
Willem Leenhouts, Jacobus Verlinde
en Cornelis Proos, leden r
in de Raadszitting van 20 April 1858
als tegenschatters voor de Personeele
Belasting voor het dienstjaar 1858/'59
werden benoemd Jops Monjé, Mr. met
selaar en Jannis Besemer, Mr. timmer
man?
PREDIKBEURTEN
Zondag 13 januari
Breskem 10 uur Ds. van Vliet.
6,3u uur Ds. van Vliet.
Groede 10 uur Ds. Derksen.
Bev. Kerkeraadsleden
Nieuwvliet 2 uur Ds. Derksen
ADVERTENTIES
De Burgemeester van Schoondijke
en Mevrouw VAN ROSE VELTvan
Lare zeggen hartelijk dank voor de
ontvangen Nieuwjaarswenschen en bie
den wederkeerig de hunne aan.
Heden ontvingen wij het droevig I
bericht, dat onze Zoon, Broeder en
Behuwdbroeder,
JACOBUS OOSTERLING,
Matr. Ie kl. K. M.
op 17 Febr. 1942 gesneuveld is op
H.M. torpedojager Van Ness, in den
leeftijd van 21 jaar.
Overtuigd dat hij heengegaan is naar
het Huis met de vele woningen, is
onze eenige troost.
A. J. OOSTERLING.
J. M. OOSTERLING-de Vuijst. I
P. OOSTERLING
A. M. OOSTERLING-Wesdorp. I
Groede, 5 Januari 1946.
Lente O 126
De gemeente-ontvanger herinnert aan
de betaling der Hondenbelasting.
(Vervaldatum 31 December 1945).
2. Rekeningen ten laste der ge
meente over 1945 worden gaarne inge
wacht.
De ondergeteekende
TRAGEL WEST 41
maakt hiermede bekend dat hij de
Stoelen matter ij
heeft overgenomen van wijlen PIETER
GOOSSEN en hoopt door een prompte
en nette bediening een ieders gunst te
mogen verwerven. Ook Uw adres voor
het scherpen van zager.
Hotel „DU COMMERCE" le Oostburg
vraagt
en
Aanmelden bij MABESOONE, Oude
Haven 18, Oostburg.
Te koop:
dik van lam bij B. VAN O P D O R P,
Molentje A 24, IJzendijke.
VERLOREN
Zaterdagavond in Groede 1 portemon-
naie met inhoud. Terug te bezorgen
tegen belooning bij CHR. BRAKMAN-
Verhage, A 145, Groede.
