DE SCHAKEL
Nieuws- en Advertentieblad voor West Z.-Vlaanderen
No. 41
Maandag 22 October 1945
Ie Jaargang
Drukker-Uitgever.
Fa. Smoor de Hulster
Boulevard 120 - Breskens
Prijs per kwartaal f 1,25
Franco per post f 1,40
Advertenties 7 ct. p. m.m.
Weekblad onder Redactie v d. Werkgroep Wederopbouw West Z-VI., Hoofd-Redacteur de heer A. Hoolhorst, Oude Haven 8, Oostburg
Mededeeiing.
Wij verzoeken dringend de adver
tenties op te geven aan onze admini
stratie of aan de plaatselijke agenten,
maar niet aan de redactie
Ons administratieadres is
Boulevard 120, Breskens.
De administratie van
,,De Schakel".
Schade vergoeding.
Het puin van de verwoeste dorpen
is nu grootendeels opgeruimd, de plan
nen voor de herbouw naderen steeds
meer hun voltooïng en daarmee komt
menig een voor de vraag te staanhoe
ga ik mijn eigendom, miin huis, mijn
zaak weer opbouwen Wij vermoeden,
dat iedereen zich wel zoo ongeveer een
idee gevormd heeft over hetgeen hij
wil. De winkelier, die jarenlange ervaring
heeft over winkelverkoop, zal van deze,
overigens heelemaal niet welkome ge
legenheid, gebruik maken om zijn win
kel zoo in te richten als hij dat geleerd
heeft door de ervaring. De ambachts
man zal allerlei bezwaren aan zijn werk
plaats wel niet" herstellen, wie een
kantoor had, kan dat nu terug krijgen,
ingericht naar de eischen des tijds,
alsdeze winkelier of ambachts
man of bureauhouder over voldoende
middelen beschikt om zijn plannen uit
te voeren. Gelukkig hij, die zooveel
geld bezit, dat hij onafhankelijk van
wie ook, zijn gang kan gaan. Maar
velen verkeeren niet in zulk gpn be
voorrechte positie, en zijn afhankelijk
van de schadevergoeding, die de re
geering zal uitkeeren. En hier komen
wij op een kwestie, die ons eenige
zorg baart. Officieel is zoover wij weten
nog niets over de schaderegelng bekend,
maar het ziet er toch naar uit, dat de
regeering plannen heeft om de schade
vergoeding te koppelen aan de waarde
op 9 Mei 1940, en van die waarde
ongeveer 80 pCt. uit te keeren. Dit
zou eenigzins aanvaardbaar zijn, als
de prijzen sedert genoemde datum on
geveer gelijk gebleven waren, maar het
heden vertelt ons heel iets anders
men kan gerust aannemen, dat de
bouwkosten drie a viermaal zoo hoog
geworden zijn. Vermoedelijk zal dit
prijsniveau wel dalen, maar wij meenen
toch te moeten aannemen, dat het ver
boven dat van 1940 zal blijven. Zaken
lieden, die door die verhoogde kosten
in moeilijkheden komen te verkeeren,
zullen wel gesteund worden met voor
schotten tegen lage rente, misschien wel
renteloos, maar wat voorschot heet,
moet terug betaald worden en dit
terugbetalen drukt op het zakenleven
in onze streek, zoodat het heel moeilijk
zal worden om te concurreeren. En dit
zullen onze zakenlieden moeten doen,
en wel naar twee kanten.
In de eerste plaats is het lang niet
denkbeeldig dat „ongeschonden" zaken
lieden zich in West Z.Vlaanderen gaan
vestigen. Zij kunnen wel een stootje
hebben en staan dus sterker dan de
gedupeerden. Aan de andere kant zal
te zijnertijd de Belgische grens weer
opengaan, zoodat het vrije verkeer
tusschen ons gewest en Vlaanderen
weer hersteld wordt. Ook in België
zal het prijsniveau omhoog gaan, maar
Brugge, Gent en Brussel zijn niet ge
teisterd en zullen dus heel wat mak
kelijker weer normaal worden dan ons
gebied.
Tegenover deze dreiging kan de
Cadzandsche zakenman zich slechts dan
verdedigen als hij normaal kan beginnen
en daarvoor is het noodzakelijk, dat
de schadevergoeding komt in de vorm
van teruggave van het verloren gegane.
Wij hebben reeds meerdere malen
gezegd, dat zulk een schaderegeling
zware offers aan de schatkist zal vragen,
maar die offers rusten dan op de
heele Nederlandsche bevolking, terwijl
anders het heele pak op de „gedupeerde"
schouders komt. De eisch, dat het ver
loren gegane wordt terug gegeven,
kunnen wij niet anders dan redelijk
zien. Voor ons blijft dan nog heel veel,
dat niet hersteld kan worden en dat
wij willen zien, als een offer voor
Nederlandsch en Europa's bevrijding.
Maar financieel kan aan de gedu
peerden recht gedaan worden. De bij
zondere moeilijkheden voor de landbouw
hoopen we bij gelegenheid ter sprake
te brengen. H.
Het ligt voor het grootste deel in puin. In,
tusschen en op de puinhoopen wonen en leven
menschen. In krotten, in stallen. Dakbedekking
is daar luxe, ruiten beteekenen rijkdom.
Zeeuwsch-Vlaanderen aen vergeten oord.
Maar toen in het Westen het hongerspook
rondwaarde, toen hebben de menschen daar
wel degelijk aan ons gedacht. Laten wij dat
niet vergeten Nu kunnen wij het toonen
Zeeuwsch-Vlaanderen is een deel van ons, het
is Nederlandsch grondgebied en het heeft recht
op ons aller steun.
Een bevrijd Europa voor een
verdronken Walcheren.
Deze zin kan men overal in Middelburg lezen.
Er heerschen daar, in wat eens de tuin van
Nederland genoemd werd, toestanden, welke
elke beschrijving tarten. Dat kolkende schui
mende water, dat klotsend over de venster
banken gulptdie deuren, welke steeds maar
weer open en dicht zwiepen,; die lampen,
welke aan flarden in de verdronken kamers
zwaaien, het is een gezicht zóó intens treurig,
zóó sinister, dat het hart ervan ineen krimpt.
Er wonen daar menschen, kinderen, babies,
grijsaards, op zolders en vlieringen, terwiji
het water met den vloed steeds wassende is.
Langs ladders klimt men omhoog naar zijn
huiskamer, die gelijkertijd keuken en slaap
kamer is. Door de straten vaart men in zelf-
getimmerde bootjes om boodschappen te doen.
Drinkwater is een probleem, de sanitaire
toestanden zijn meer dan verschrikkelijk. En
tochwij zagen er opgeruimde men
schen, die van aanpakken weten. De Zeeuwen
zullen slagen, daarvan hebben zij in den loop
der tijden bewijzen over geleverd, maar
de winter staat voor de deur. Wat dit be-
teekent, weten slechts zij, die deze inundaties
met eigen oog.en hebben aanschouwd.
Zeeland is nu sinds een jaar bevrijd. De
menschen worden begraven onder een papier
lawine van vergunning hiervoor, vergunning
daarvoor, maar zij hebben nu toch wel zoo
langzamerhand het recht op daadwerkelijke
hulp. Hier moet bureaucratie worden uitge
roeid, zooals men de rattenplaag bestrijdt.
Hier moet steun worden verleend, spontaan,
met het hart. Hier mag niet gewacht worden.
Te lang heeft men de menschen op sleep
touw gehouden. Het is eenvoudig een nationale
plicht eindelijk eens een aanvang te maken
eiken Zeeuw een menschwaardig bestaan te
verschaffen.
De H.A.R.K. heeft zich tot taak gesteld de
nood te lenigen in de getroffen gebieden.
Zeeland, door het water en granaatvuur ge
teisterd, heeft reeds veel van deze hulp onder
vonden, maar iedere landgenoot moet er van
doordrongen worden, dat er nog veel meer
gegeven moet worden maar dan, zonder pa
pierenrompslomp.
Laat de verzuchting van een der burgemees
ters uit Zeeuwsch - Vlaanderen „De Hemel
spare ons voor deze bureaucratie", niet tot
doovemansooren gezegd zijn.
Luctor et emergo.
(Ik worstel en ontzwem.)
Kent U Eede in Zeeuwsch - Vlaanderen
Bevrijde Nederl. krijgsgevangenen in Japan
en personen nog niet uit Duitschland terug.
Op het secretariaat van de afdeeling West
Zeeuwsch - Vlaanderen van het Ned. Roode