TER OVERWEGING.
IN MEMORIAM
INGEZONDEN.
No. 5
Vrijdag 9 Februari 1945
le Jaargang
Drukker-Uitgever. I "X A T~* T Prijs per kwartaal f 1,25
Fa. Smoor de Hulster I 1 I I I ZA 1^ l-^ I Advertenties
Boulevard 120 - Breskens LS I_w i 1 1 7 cent per m.m.
Weekblad voor West Zeeuwsch-Vlaanderen, onder Redactie van de Werkgroep Wederopbouw
West Zeeuwsch-Vlaanderen, Hoofd-Redacteur de heer A. Hoolhorst, Oude Haven 8, Oostburg.
De tijd van afschuwelijke afbraak is
nog niet voorbij, de oorlog woedt nog
steeds, de nood in de wereld stijgt nog
met de dag. Maar het eind van de
ellende komt met rasse schreden nader
en het wordt tijd, dat men zich eens
gaat afvragen, hoe het herstel van de
geleden schade moet geschieden. Toen
onze Koningin tot Nederland sprak en
daarbij W. Zeeuwsch-Vlaanderen met
name noemde, en de belofte uitsprak,
dat ons gewest schooner zou herrijzen,
heeft ons dat ontzaglijk veel goed ge
daan. Maar onze Vorstin zal wel niet
bedoeld hebben, dat de opbouw voor
ons zal geschieden, zonder ons aller in
spanning. Na de bedoelde belofte wisten
wij nog beter dan tevoren, dat de re
geering ons verwoeste gebied zal helpen,
waar zij kan, maar wij bewoners moe
ten aanpakken, de opbouw zal moeten
geschieden door ons zelf met groote
steun van de regeering. W,j zouden ook
niet willen, dat menschen van „de over
kant" hier de boontjes zouden moeten
doppen. Wij zijn er zeker van, dat dan
niet het land van Cadzand zou herrijzen,
dat dan het eigene van onze streek zou
verdwijnen en wij willen het eigen, ver
trouwde beeld weer terug, beter nog
dan voorheen, want er is nu een kans
om verschillende fouten te doen ver
dwijnen.
Hoewel het nog heel vroeg is, willen
wij toch enkele punten ter overdenking
geven, opdat ieder zich een oordeel over
de wederopbouw gaat vormen, opdat
deze zaak onderling besproken zal wor
den, zoodat wij klaar zijn, als het be
gin van de herbouw er is.
De restauratie van W. Z.-Vlaanderen
moet als één geheel beschouwd worden
het mag niet worden een herbouw van
de afzonderlijke dorpen, er moet een
streekplan aan ten grondslag liggen, het
moet gezien worden als een sociaal-
economisch probleem. Wij moeten W.
Z -Vlaanderen als het ware beschouwen
als één gemeente. Daartoe is het noo-
dig, dat er een centrale leiding komt,
een kleine commissie, geleid door een
persoonlijkheid, die de streek door en
door kent, die bereid is de zaak te die
nen zonder te letten op eigen belang,
die bereid is met alle lagen van de be
volking samen te werken en die bereid
is adviezen van allerlei instanties en
personen aan te nemen en te overwegen.
Het werk dat gedaan moet worden
is heel veelzijdig. In de eerste plaats
komen de landbouwproblemen. Hoe
moeten de boerderijen herbouwd wor
den? Is het gewenscht dat de ervarin
gen, die men bij de bouw van boerde
rijen in nieuwe gebieden heeft opgedaan,
hier worden gebruikt? Van welk buiten
gewoon nut zou een kanaaltje door ons
gebied zijn, van Breskens naar Sluis
bijvoorbeeld. Dan zouden de graanpak-
huizen en de opslagplaatsen van kunst
mest daar langs gebouwd kunnen wor
den, dan zouden de suikerbieten op de
goedkoopste wijze afgevoerd kunnen
worden. Of is een kanaal niet noodig
en bestaat er voldoende grond om aan
te nemen, dat de vrachtauto alle ver
voer van enkele centrale punten uit kan
verzorgen. Het aantal problemen is hier
mede nog lang niet uitgeput. Het is de
landbouw zelf, die deze vraagstukken
moet oplossen en daar is veel tijd voor
noodig. „Regeeren is vooruitzien" is
een bekend spreekwoord, dat voor deze
tijd in hooge mate geldt. Maar wie re
geeren moet, heeft adviezen noodig en
deze adviezen moeten, wat de landbouw
betreft, komen van de landbouw zelf.
Een andere maal hopen wij een en
ander ter overdenking te geven over
de herbouw van de dorpen.
Zwaar ligt de hofstede van de B.
onder het granaatvuur der Canadeesche
artillerie. In de schuur en het woonhuis
verblijven een 80-tal menschen, voor
het meerendeel gevlucht van huis en
haard. Als de beschieting blijft duren
besluit de B. met twee menschen, die
in het ondergrondsche werk hun sporen
hebben verdiend, door de linie te gaan
om te vragen het vuren te willen staken.
Een van hen was een meisje, de andere
was Jan Kars, onze onvergetelijke
vriend, die nimmer van deze tocht zou
terugkeeren. Terwijl de twee anderen
dekking zoeken voor de aansuizende
granaten, wordt hij dusdanig getroffen,
dat hij op de plaats sterft, ongeveer
500 m. van de boerderij.
Nooit zullen we dien twintigsten
October vergeten Jan, toen jij je jonge
leven gaf, in dienst van het land, dat
je tijdens de bezetting bewees, zoozeer
lief te hebben. Je aanstekelijke lach en
je blijmoedige geest kunnen ons niet
meer opbeuren, nu we je juist zoo noode
kunnen missen, bij het opbouwen van
al wat verloren ging. Doch de dankbare
herinnering aan jou leeft voort in de
harten van hen, die met je hebben
gestreden.
Nog gaat ons land gebukt onder de
druk van den meedoogenlooze tyran en
nog kunnen en mogen we niet alles
zeggen van wat je hebt gedaan, doch
eens zal het licht der bevrijding stralen
over ons gansche land en zullen we
voluit mogen spreken. Dan zullen we
je de plaats kunnen geven, die je toe
komt. Rust zacht, moedige kerel, je
vrienden zullen je nooit vergeten.
VERZACHTENDE OMSTANDIGHEDEN?
In het kamp te Sluis is geïnterneerd
een man, die onder nogal eigenaardige
omstandigheden is toegetreden tot de
N.S.B. Dit geschiedde door chantage
van de kant van een individu dat dezen
man te kiezen gaf: of lid worden, of
(het alternatief doet hier niet ter zake).
De man werd lid.
Deze man staat bij zijn medeburgers
niet slecht bekend, d.w.z. zijn omgeving
is er van overtuigd dat hij niets heeft
gedaan dat de Duitschers voordeel heeft
verschaft, of ons land afbreuk heeft ge
daan. Voor zoover ik de man ken, klopt
dit wel; behalve dan, dat hij N.S.B.er
was, en hierdoor indirect alle wandaden
van Musserts bende heeft gerugge-
steund! Nu heeft men het noodig ge
vonden een lijst te doen circuleeren,
bestemd om aan het M.G. aangeboden
te worden, waarop men een verzoek
tot vrijlating van dezen man, kon mede
onderteekenen. Van deze gelegenheid
is nogal gebruik gemaakt, o.a. ook door
een lid van de „Koninklijke" Mare-
chaussée. Is het feit dat een lijst voor
