Sint in Vlissingen Een andere kijk.
B CO S
Smoking
Gewijzigde afsluittiiden
Wielercross in
westkapelle
(A ft
Cuido Cezelle
wordt herdacht
Koopavonden en
-zondagen in
Middelburg
Scriptieprijs voor
verpleeghuisarts
Vlissingen het
grootst
Open dag in
ziekenhuis
Walcheren
Even een ton
gekrast bij
Primera Burger
varia
AL SINDS ZIJN VEERTIENDE GAAT PHONS BAKX Z'N HART UIT NAAR VOLKSMUZIEK
MIDDELBURG - Phons Bakx (1956) groeide op in de tijd
dat popmuziek steeds meer aan populariteit won. Maar
het hart van de Sluis/Aardenburger ging vanaf zijn veer
tiende uit naar de volksmuziek. Die interesse mag de basis
genoemd worden voor zijn latere toonkunst: het bespelen
van de mondharp. Kunstenaar, publicist, musicus met gro
te belangstelling voor andere volken en hun culturen. Hoe
noemen we Phons Bakx Antropologisch kunstenaar, dat
lijkt hem het beste.
Gospelkoren
houden sing-in
Prijswinnaars
Fotopuzzel
Drukke tijden voor
sint en zijn pieten
~l
mm "fie Golfbaan''BI
BURG. VAN WOEfBERRftLAAN 3 - VLISSINGEN - TEL. 0113-418653
Scheldebode
WEST-SOUBURG - In het najaar
van 1899 overleed priester-dich
ter Guido Gezelle. Nu, na hon
derd jaar, heeft oudheidkamer Al-
degonde A. Nieuwenhuyse uit
Middelburg bereid gevonden om
Gezelle nog eens in het zonnetje
te zetten.
Dat gebeurt 1 december in Het
Bolwerk, tegenover winkelcen
trum Papegaaienburg vanaf 20.00
uur. De toegang is gratis. De orga
nisatoren laten weten dat 'cham
pagne meebrengen, toegestaan
is'.
MIDDELBURG - De koopzonda
gen en -avonden van de VOM,
Vereniging Ondernemers Mid
delburg.
Wpensdag 1, donderdag 2 en vrij
dag 3 december tot 21.00 uur. Op
19 december van 12.00 tot 17.00
uur; dinsdag 21, woensdag 22 en
donderdag 23 december tot 21.00
uur.
ARNEMUIDEN - De in Arnemui-
den woonachtige verpleeghuis
arts R. Dierkx heeft een scriptie
geschreven over het effect van
verpleeghuisrevalidatie.
De Nederlandse Vereniging Van
Verpleeghuisartsen heeft zijn in
zending uitgeroepen tot scriptie
van het jaar 1999.
Dierkx heeft door onderzoek aan
getoond dat mensen die in ver
pleeghuizen revalideren, meer
functies zelfstandig uit kunnen
voeren. Ze ervaren daarnaast ook
een hogere kwaliteit van leven.
Dierkx werkt sinds maart als ver
pleeghuisarts in 't Gasthuis en op
de verpleegafdeling van Rogge
veen.
VLISSINGEN - Vlissingen had op
31 december 1998 44.530 inwo
ners, Middelburg 44.481.
Dat staat in het Provinciaal Blad
van Zeeland. Daarin wordt de
loop van de bevolking beschre
ven.
Goes telt bijvoorbeeld 35.381,
Veere 22.096 en Borsele 21.816.
VLISSINGEN - Zaterdag 27 no
vember tussen 10.00 en 16.00 uur
houden de röntgenafdeling en de
afdeling nucleaire geneeskunde
van ziekenhuis Walcheren en de
afdeling radiotherapie van het
Zeeuws Radio-therapeutisch In
stituut open huis aan de Koude-
kerkseweg 88 in Vlissingen.
Het thema is 'binnenste buiten'.
Medewerkers van de afdelingen
geven uitleg over hun werk, be
zoekers kunnen van dichtbij be
kijken waar men dagelijks mee
bezig is.
Dat zijn bijvoorbeeld scanappa
raten, gammacamera's en bestra-
lingsapparatuur. Speciale aan
dacht voor het zichtbaar maken
van het inwendige van de mens.
Met name voor scholieren die een
vervolgopleiding willen volgen,
een interessante dag.
MIDDELBURG - Een Middelbur
ger is een ton rijker. Zo maar ge
wonnen met een kraslot. Hij
kocht het als vaste klant bij Prime-
ra Burger toen hij zijn gebruikelij
ke doosje sigaren ging halen.
Anthony Burger van de Primera,
was verrast toen de klant hem za
terdagmiddag belde en het heu
gelijke nieuws vertelde.
„Ik kreeg nog een mooie bos bloe
men van hem."
WEEKKRANT VOOR WALCHEREN. VOOR BEZORGKLACHTEN KUNT U BELLEN NAAR 0118 652 700, VOOR TIPS EN LEUKE SUGGESTIES KUNT U BELLEN 0118 652 713
Sportinstituut Smid houdt
eind december een
Tal-bo night
Meester-tatoeëerder
wil serieus genomen
worden
Het ZWN-Mannenkoor
bestaat 25 jaar
Mondharp verdrijft gedachten
doorTannie van Eek
"Een instrument, vrij van alle elec-
tronica, ook wel 'de gedachtenver-
drijver' genoemd. Die naam gaven
de Italianen de mondharp in de 18e
eeuw: in Dertiende eeuw hun eigen
taal 'scacciapensien'.
Dertiende eeuw
Getuigenissen over dit instrument
uit de volksmuziek gaan terug tot
de 13e eeuw. In Europa is het ins
trument lang niet voor vol aange
zien. Misschien door het oosterse
karakter. Verondersteld wordt dat
zo'n vierduizend jaar terug het
principe van de mondharp in Zuid-
China is ontstaan," vertelt Fons in
zijn woning in hartje Middelburg,
waar het omvangrijke archief van
allerlei soorten volksmuziek- cd's
direct in het oog springt, niet in de
laatste plaats door de ordelijke
rangschikking in zijn verder be
hoorlijk chaotisch ingerichte woon
kamer. Een omgeving, die net als de
mondharp de gedachten verdrijft;
je voelt je er snel thuis.
Over de mondharp wil hij graag
vertellen en daarna over zijn twee
de cd, die hij samen met Enno Me-
ijers en de medewerking van een
aantal musici, onlangs heeft ge
maakt.
Zoemende grondtoon
"Een boventooninstrument, dat is
de mondharp. In de zoemende
grondtoon moet de speler de bo
ventoonmelodieën berijken. De af
metingen van het instrument lig
gen tussen de vier en de acht centi
meter. In het midden zit een tril-
lingsgevoelige klankveer, die door
de speler met de hand wordt aange-
tokkeld."
„Het vermogen van de mens om
verkleuring aan te brengen, om
klanken aan het instrument te ont
lokken zit in de mens zelf, in zijn
mond. Met ademstoten door de
stemspleet van de mondharp krijg
je het ritmische spel, de melodieuze
boventonen ontstaan door de
spanningsmogelijkheden in de
mondholte zoveel mogelijk te va
riëren." „Dit gebeurt met tong,
adem, keelspieren en lippen." Het
blijft hier bij een droge beschrij
ving.
Horen en zien, daar gaat het om.
Zien hoe Fons het miniscule instru
mentje half tussen zijn voortanden
houdt. Vooral niet bijten De hand
waarmee hij de mondharp vast
houdt, niet beweegt en zeer gecon
centreerd, met de andere hand het
doornachtige uitsteeksel, kleiner
dan een speld, aanslaat. En horen
hoe dan de kamer gevuld wordt met
met een melodie,die ik niet voor
mogelijk hield.
Bijnaam
Hoe komt de mondharp aan zijn
bijnaam 'gedachtenverdrijver'
Fons; "Mondharpklanken worden
dicht bij de hersenen opgewekt en
de vloeiende, lichte inwerking van
de boventonen op de geest en de
ziel beantwoordt aan iets dat van
alle tijden en culturen is. Het spiri
tuele, het teruggrijpen naar de na
tuur. Die golfbeweging is er weer.
Kijk maar naar de toenemende be
langstelling voor klankschalen en
didjeridoo's."
Hoeveel mondharpspelers Zeeland
telt, Fons Bakx weet het niet pre
cies. Een stuk of twintig, schat hij.
Wel groeit het aantal en er komt ook
meer belangstelling voor het spel,
Mondharpspelers Phons Bakx en Enno Meijers maken tweede cd.
de muziek wordt meer beluisterd.
VPRO-radio
In de loop der jaren verzorgde
Phons concerten in West-Europese
landen. Uit die landen bracht hij
opnames van mondharpen mee,
die legde hij bij elkaar en vertelde er
voor de VPRO-radio alles over wat
hij wist. Hij trad op voor de BRT,
voor Radio 4 en Omroep Zeeland.
In 1992 kwam zijn boek 'De ge
dachtenverdrijver. Historie van de
Mondharp' uit. Enkele jaren daarna
maakte hij zijn eerste cd, met musi
ci uit verschillende landen. Voor de
mythologische en historische ach
tergronden van de mondharp, door
Fons in het boek belicht, komt in
ternationaal steeds meer belang
stelling.
Zijn tweede cd heeft naast de Ne
derlandse, ook een Engelse editie.
Vanuit Amerika, Engeland en Oos
tenrijk heeft men interesse ge
toond. 'Muziek rond de gedachten
verdrijver', de titel van de cd, is tot
stand gekomen met naast Phons,
de mondharpspelers Enno Meijers,
John Wright, "woont in Parijs en
wordt gezien als een van de groot
ste mondharpspelers van Europa",
André Houwing en de inmiddels
overleden Koen Kuijpers.
Voor de intrumentale begeleiding
tekenen Jules en Robert Bitter, Iz
van Elk, Banty Rooster, onder
steund door cd-opnames van het
niet meer bestaande Middelburgs
Mondharp ensemble.
Grote massa
Phons: "De mondharp heeft nooit
de grote massa bereikt. Het instru
ment krijgt ook geen waardering uit
de academische wereld. Maar bin
nen het vakgebied van de wereld
muziek is er een opgang te bespeu
ren. In de veertien jaar dat ik nu
met dit instrument bezig ben, zie ik
de interesse groeien.
En de verbazing, ja, ook dat. Verba
zing, ook van mijn kant. Om met zo
weinig middelen, een instrument
je,dat je bijna niet op tafel ziet lig
gen en de mond, zulke melodieuse
klanken voort te brengen. Met de
opkomst van de mondharmonica
in de negentiende eeuw verdween
de mondharp zowat geheel naar de
achtergrond.
Het instrument werd vaak gemi
nacht en misschien kwam dit nog
het meest door het algemene on
vermogen om de gedachtenverdrij
ver te beheersen. Phons Bakx is dat
VLISSINGEN - Wandelsportver
eniging De Vrolijke Tippelaars
houdt zaterdag 27 november een
Sint-Nicolaastocht. Start bij het
clubhuis van Zeeland Sport aan
het Baskensburgplein. De deelne
mers aan de 15 en 25 kilometer
starten om 10.00 uur, de overige
afstanden tussen 10.00 en-13.00
uur. Inschrijfgeld 5 gulden, inlich
tingen via telefoon 464753.
Zondag zijn in het Vlissingse win
kelcentrum de zaken open. Het is
koopzondag, een mooie gelegen
heid voor sinterklaas en zijn pie
ten om winkelcentrum de St. Ja-
cobspassage te bezoeken.
Het Spaanse gezelschap zorgt
voor verrassende kinderactivitei
ten die van 13.00 tot 16.30 uur du
ren.
Dennis van Overbeeke kwam met
deze kijk op Zeeland. Een foto ge
maakt vanaf het viaduct bij Ame-
muiden.
Een andere kijk, dit keer door de ca
mera van Dennis van Overbeeke
vanaf het viaduct bij Arnemuiden.
Het verkeer laat vanwege de lange
sluitertijd, alleen lichtbundels ach
ter. De automobilisten zijn op weg
naar hun werk, of gaan terug naar
huis, het is maar hoe je het bekijkt.
Voor de Scheldebode-uitgave van 1 december,
sluiten wij af op vrijdag 26 november
Mini's dienen om 9.00 uur in ons bezit zijn,
display- advertenties en berichten
voor onze redactie dienen
om 12.00 uur op ons kantoor te zijn.
voor maar ƒ249;
Gratis smokinghemd zolang de voorraad strekt
BOS'MEN -SHOP
Goes, Lange Vorststraat 56,
Middelburg, Lange Delft 1,
Middelburg Lange Delft 37,
gelukt.
Leren
"Je moet het jezelf leren, mondharp
spelen", zegt hij en ook: "het is oe
fenen, oefenen, doorzetten en blij
ven doorzetten. Hij schenkt me een
mondharpje van 4 cm. "Kun je op
de terugweg van Middelburg naar
Vlissingen al vast een beetje oefe
nen", lacht hij. Van alle mondharp
spelers is er, ruw geschat door Fons,
van de tien maar één van het vrou
welijk geslacht. Dat aantal mag ver
anderen. Ik beloof hem niets.
De cd 'Muziek rond de Gedachten
verdrijver' is te koop bij de Drukke
rij, Markt 51 in Middelburg of te be
stellen bij Phons Bakx, telefoon
0118 624934 of E-mail phbakx
wish. net. De cd kost 38,50, ver
zendkosten niet inbegrepen.
WESTKAPELLE - De wielercross die
op zaterdag 27 november in West
kapelle wordt gehouden is de derde
wedstrijd die meetelt voor de
Zeeuwse ATB competitie. Er wordt
gereden op een gevarieerd par
cours, waarin behalve bospaden
ook de beklimming van een dijk is
opgenomen. Het programma
wordt om 13.00 uur geopend.
In actie komen dan de deelnemers
in de B-categorie (renners vanaf 35
jaar), de vrouwen en de jeugd vanaf
12 tot en met 17 jaar. Zij vertrekken
met korte tussentijden. De hoofd
moot wordt gevormd door de deel
nemers in A-categorie (renners van
18 tot en met 34 jaar) die om 14.30
uur de strijd aanbinden.
Met in hun midden onder andere
de tot nu toe toonaangevende ren
ners in de competitie Michel Rom-
mers, Eric Vereecken en Richard
Slabbekoom. Zij zullen ongetwij
feld een stevig robbertje uitvechten
om hun puntentotaal op te vijze
len, maar dat geldt eveneens voor
vele anderen.
Bij de Brenners vertrekt de plaatse
lijke renner Jacob Cijsouw als de
grootste favoriet. Inschrijven vanaf
12.00 uur in sporthal De Belling.
Voor meer informatie kan men tij
dens de avonduren contact opne
men met Edward Koets (0118-
572329).
M/V WOENSDAG 24 NOVEMBER 1999
GOES - Drie gospelkoren organi
seren een sing-in voor de laatste
keer in deze eeuw. Ben(t) u/jij
millenniumproof? Dat is het the
ma waar deze zangavond om
draait. Het wordt ingevuld met
veel samenzang en optredens van
de jongerenkoren Elsafan uit
Goes, Happy Voices uit Borssele
en Worship uit Zoetermeer.Ver
der kunt u onder meer genieten
van drama en een meditatief mo
ment door dhr. Doolaard.De sing-
in is op zaterdagavond 27 novem
ber in de Levensbron aan de
Mansholtlaan in Goes.
Iedereen, jong en oud, is van har
te welkom vanaf 19.30 uur. De
toegang is vrij!
MIDDELBURG - Voor de Fotopuz
zel in de Scheldebode kwamen heel
veel inzendingen binnen. Er moes
ten vijftien vragen beantwoord
worden. De oplossingen: 6 mode
zaken; 3 tweewielerzaken; Bruna
Loek; Beautybusiness; De Klerl
Elektro; Orchidee; Bijou; Marco en
Marjon; Langeviele 69, Middel
burg, Vlissingen en Goes, Vanspar-
rentak; Modehuis Janny; Henk de
Bruyne; 1; Jan Jongepier. De win
naars: Jan Lorier Gapinge (waarde
bon van 300 gulden); J. Jager Oost-
Souburg (150 gulden) en L Goed-
bloed Gapinge (100 gulden). Verder
waardebonnen van 50 en 25 gulden
voor: N. Zijl Gapinge; M. Geschiere
Grijpskerke; M. -Minderhoud Kou-
dekerke; E. Beeke Serooskerke; E.
Franse Vlissingen; C. Bakker Kou-
dekerke; A. Houmes Middelburg;
N. Bommeljé Koudekerke; J. Wiele-
maker Serooskerke; W. Kesseling
Middelburg; M. de Kok Arnemui
den; W. van Keulen Westkapelle.
De prijswinnaars hebben inmid
dels bericht gekregen.
MIDDELBURG - Het zijn drukke
tijden voor sinterklaas met zijn
knechten. De komende dagen
staan nog heel wat bezoekjes en
klauterpartijen op de agenda.
Sinterklaas komt bijvoorbeeld op 1
december naar winkelcentrum
Dauwendaele. Daar is hij van 13.00
tot 17.00 uur. Op 2 en 3 december
zijn er vier pieten in de Lange Delft
en omgeving tijdens de koopavon
den van 18.30 tot 20.30 uur. Op 4
december is sint er zelf bij. Van
11.00 tot 16.00 uurzijnerpresentjes
voor de kinderen. „Natuurlijk ko
men daar de huisbezoeken, ont
moetingen met verenigingen en
buurthuizen nog bij. Drukke tijden,
maar ik heb het er graag voor over",
laat een immer goed gemutste sint
weten. Overigens, weet u dat de sint
zelf zijn mijters maakt? Hij zegt er
over „als ik ze zelf maak, weet ik ze
ker dat ze goed staan."
FOTOSTUDIO
THEO V*H DEE GENÜGTEH
VINIEWENTtUM PMJVEHBAELE
VUJUNDSTmT 75 MIVfElBUia
TU. 0HS-640317
