IN 2000
Scheldebode adopteert historisch erfgoed
de Golfbaan
Gekleurde bladeren
NU KÓPEN
BETALEN
Z
3^
9H
VEEL RESPONS OP LEZERSACTIE FOTO-PRIJSVRAAG SCHELDEBODE
Vliedbergencomplex in Baarsdorp bestaat al zo n duizend jaar
LD
rsi
O
h-
Z
Q
'n Pifttèe Kerst
beleef ie op
CROENKALENDER
GROOTST! ACTIE
ALLER TUKNÜ
ELKE WEEK HUIS AAN HUIS OP WALCHERE
Sint Claus
DJ
WOENSDAG 3 DECEMBER 1997 M/V
Tel. 418653
'Intralipid is geen doping'
Herinrichting Markt in januari pas
3 jfj 'J 's J iJ 3 li
xemes Swiss watch, nieuw horlogemerk
MIDI-SIZE CD-SPELER
Beste service, laagste prijs!
LMLÏi"
Mariene maakt schilderij
tjes van bijenwas, ze doet
dat, volgens eigen zeggen,
vanuit haar onderbewust
zijn.
John Visser is naar Roe
menië. De Scouting-voor-
zitter gaat er hulpacties
voorbereiden en ervarin
gen uitwisselen.
Hotel Britannia onder
gaat een metamorfose.
Foto's van Peter Buteijn
laten zien hoe het was, is
en wordt.
Prijzen
Veel goede
mmÊÊmmÊiÊm
Hollestellen
Menselijk
Vliedbergen
Baarsdorp
Burg. v. Woelderenlaan 5 - Vlissingen
'Het is een middel dat voeding vervangt, intralipid is geen do
ping. De renners werden ziek omdat het destijds in bedorven
toestand werd toegediend. Niemand van de ploeg was positief
bevonden toen we met de bus vroegtijdig huiswaarts keerden'.
Ex-ploegleider van PDM Jan Gisbers over de beschuldigingen
van dopingggebruik door zijn renners tijdens de Tour de Fran
ce van 1991.
MIDDELBURG - De werkzaamheden voor de herinrichting
van de Markt beginnen in januari, en niet in december zoals
eerder aangekondigd. Het betekent dat de weekmarkten en de
kerstmarkt in december nog
op de Markt gehouden kun
nen worden. De gemeente
raad moet in de vergadering
van 22 december formeel
vastleggen dat de herinrich
ting deels betaald wordt door
de ondernemers die er profijt
van hebben. Dat gebeurt
door een zogeheten baatbe
lasting.
Dirksen van Boven
EINDEJAARSAANBIEDINGEN
zie onze advertentie
in deze krant
Marco en Marjon Dirksen
Walstraat 197 Vlissingen
ZEELAND - Xemes
Swiss Watch is een
nieuw horlogemerk dat
nu al in de etalage staat
van het Museum of Mo
dern Art in New York.
Het is een horlogelij n
voor mannen en vrou
wen. De horlogekasten
zijn uitgevoerd in staal.
Ze zijn gegarandeerd
waterdicht tot 50 meter
en naar keuze leverbaar
met automatisch of
quartz uurwerk. De
bandjes zijn van kalfs
leer of van staal. De
prijzen liggen tussen de
650 en 2.150 gulden, af
hankelijk van model en
uitvoering.
In Nederland wordt het
uurwerk geïmporteerd
door Paul Simons
Watches Design.
Type CDP-M205.
1 Bit D/A convertor. Continu
Play, Shuffle en Program.(
Muziekkalender. J
STICHTING HET ZEEUWSE
LANDSCHAP
Een van de on
derscheidende
kenmerken tus
sen loofbomen en
naaldbomen is
het feit dat naald
bomen het hele
jaar door groen
blijven terwijl
loofbomen, als de
dagen korter
worden en de
winter zich aan
kondigt, hun bladeren laten vallen. Het belangrijkste doel van
dit loslaten van het bladerdak is het vasthouden van vocht.
Loofboombladeren staan vanwege hun grote bladoppervlak via
verdamping grote hoeveelhe
den vocht aan de omgeving
af. In de winter wordt door
bevriezing van de grond de
toevoer van vocht naar de
wortels afgesneden en wordt
het vasthouden van water ui
terst belangrijk; loofbomen
zouden uitdrogen als ze hun
gebladerte zouden behouden.
Daarvan is bij naaldbomen
door hun slank naaldvormin-
ge of klein schubvormige bla
deren met een gering opper
vlak, geen sprake.
Vaak gaat aan die bladval
een schitterend schouwspel
van herfstkleuren vooraf,
Door de vorming van een
wandje van kurkcellen tus
sen de twijg en het blad,
wordt het blad van het circu
latiesysteem afgesloten en
krijgt het geen voedingsstof
fen en vocht meer. Hierdoor
kunnen er in het blad geen
bladgroenkorrels (chlorofyl)
gemaakt worden, de stof die
verantwoordelijk is voor de
groene kleur. Het nog aan
wezige chlorofyl verdwijnt
langzaam, De gele en oranje
pigmenten, dat altijd in het
'•'ad aanwezig zijn rpaar die
door het chlorofyl overheerst
wj,d».n, krijgen ruu de over-
hi ia en zij iijn verantwoor
delijk voor de mooie kleuren.
Alleen deze week, de kans van
uw leven! Nu kopen en pas in de
volgende eeuw betalen.
Donderdagavond geopend tot
21.00 uur, vrijdagavond gesloten
dan vieren wij sinterklaas.
GOEL
RINGBAAN WEST 2B - 0113-216451
SCHELDEBODE
'Lezers bij krant betrekken'
MIDDELBURG - De na-
jaars-fotopuzzelwedstrijd
van De Scheldebode heeft
heel wat inzendingen op
geleverd. Ofschoon de
'puzzel' niet gemakkelijk
was is uit reacties op te
maken dat een dergelijke
actie toch erg op prijs
wordt gesteld.
door Ben Donkers
Vorige week donderdag werden
de drie hoofdprijzen in het kan
toor van De Scheldebode aan de
Vrijlandstraat uitgereikt door
bladmanager Kees Maas.
De waardebon van honderd gul
den was voor Chantal Vergou
wen uit Vlissingen, de tweede
prijs (waardebon van 150 gul
den) ging naar Rika Verstraate -
Van de Ent (Koudekerke) en de
eerste prijs (waardebon van
driehonderd gulden) overhan
digde Maas aan Yvonne Barent-
se-Calliber uit Biggekerke. „Een
winnares van kaliber", liet de
bladmanager weten.
„Advertenties zijn voor een
weekblad belangrijk, maar ook
lezers zijn geïnteresseerd. Bij de
officiële opening van ons kan
toor hebben we niet iedereen uit
kunnen nodigen. Vandaar dat
we met lezersacties onze contac
ten willen verstevigen. We had
den daarom een mooie foto
prijsvraag, waar we in totaal
voor duizend gulden aan prijzen
voor beschikbaar hebben ge
steld. We hebben er veel respons
op gekregen."
„Uiteraard veel goede inzendin
gen, ofschoon de opgaven niet
altijd even gemakkelijk waren.
Uit de goede oplossingen heb
ben we een keuze moeten ma
ken. Geluk komt je niet zo maar
in de schoot vallen, dat verdien
je meestal. Vandaar dat de eer
ste drie winnaars hier zijn. We
hebben er speciale mooie bon
nen voor laten maken." Na de
prijsuitreiking kregen de bezoe
kers een kijkje achter de scher
men van De Scheldebode. De
prijswinnaars op een rijtje: 1: Y.
Barentsen Biggekerke; 2. R. Ver
straate Koudekerke; 3. Chantal
Vergouwen Vlissingen; 4. M. den
Hamer Vlissingen; 5. M. van
Vendeloo Middelburg; 6. Van
Hooydonk Oost Souburg; 7.
Marjan Flipse Westkapelle; 8. L.
Cijsouw Vlissingen; 9. B. van
Heese Vlissingen; 10. M. Way-
boer Middelburg; 11. S. de Rid
der Arnemuiden; 12. J. Zwemer
Gapinge; 14. B. van der Wal; R.
Zijl Oost-Souburg.
De prijswinnaars in het kan
toor van De Scheldebode aan de
Middelburgse Vrijlandstraat.
FOTO: Tannie de Jonge
HEINKENSZAND - Drie in Zeeland opererende be
drijven, waaronder het Nieuwsblad en Scheldebode,
hebben op 25 november een sponsorovereenkomst ge
tekend met de Stichting Het Zeeuwse Landschap. De
ze stichting draagt zorg voor de instandhouding van
een groot aantal gebieden, die van historisch, biolo
gisch of ander belang zijn voor Zeeland. Met de onder
tekening van de overeenkomsten, waar een financiële
bijdrage aan verbonden is, geven de bedrijven aan de
zorg voor het behoud van het Zeeuwse landschap te de
len. en daar verantwoordelijkheid voor te willen dra
gen.
door Peter Urbanus
In totaal zijn er nu 14 bedrijven
die een dergelijke sponsoro
vereenkomst met Het Zeeuwse
Landschap hebben getekend. De
stichting beheert in heel de pro
vincie veertig gebieden en
objecten, variërend van histori
sche vliedbergen tot grote
natuurgebieden zoals het Ver
dronken land van Saeftinge en
de Hooge Platen.
In totaal gaat het om zo'n 7000
hectare. Met behulp van de
sponsorgelden wordt Het
Zeeuwse Landschap in staat ge
steld om in het onderhoud en in
standhouding van het betref
fende gebied of object te voor
van leven en wonen anno 1998."
In heel Zeeland zijn nog histo
rische vliedbergen aanwezig,
sommige duidelijk herkenbaar,
andere verscholen in bosschages
of onzichtbaar vanaf de open
bare weg.
Ze stammen uit de tijd dat het
aanzien van Zeeland nog
grotendeels door krekenland
schappen werd bepaald, zo'n
duizend jaar geleden. De laag
gelegen gedeelten hiervan stroo
mden dagelijks onder water bij
eb en vloed, de hoger liggende
stukken bleven het grootste deel
van de tijd droog. Het landschap
was dooraderd door kreken,
waar de eb- en vloedstromen
zich doorheen bewogen.
Stormvloeden sloegen geregeld
Het gezelschap dat bijeen was voor de ondertekening van de contracten werd op het terrein van de Stichting Het Zeeuwse
Landschap rondgeleid door Chiel Jacobtisse.
Ondertekening van het contract door de voorzitter van het Zeeuwse
Landschap drs. C. Kostense (rechts) en door bladmanager Kees Maas van
De Scheldebode.
De sponsorcontracten worden
afgesloten voor een periode van
drie jaar.
Het Nieuwsblad en de Schelde
bode heeft met Het Zeeuwse
Landschap een sponsorovereen
komst voor het vliedber
gencomplex Baarsdorp gete
kend. Bladmanager Kees Maas
hierover: "Wij vinden het be
houd van de flora en fauna in
Midden-Zeeland van eminent
belang voor het leefklimaat van
de mensen die nu in ons gebied
leven en voor die r.a ons ko
men."
„Omdat we zeer onder de indruk
zijn van het werk ar de Stich
ting Het Zeeuwse I mdschap,
menen we ook een bijdrage te
moeten leveren aan de kwaliteit
stukken land weg, terwijl de ge
tijdestromen elders weer zand
en slib aanvoerden, waardoor
weer nieuw land kon ontstaan.
De Ooster- en Westerschelde
waren toen nog slechts smalle
rivieren, die zich door het grilli
ge landschap kronkelden.
Met de komst van schaapher
ders in deze gebieden, versche
nen ook de eerste tekenen van
menselijk ingrijpen. De herders
legd?n zogenaamde 'stelbergen'
aan. Deze werden ook wel 'hol-
lestdlen' genoemd, in verband
met hun vorm; een door een aar
den wal omringde drinkput.
Hierin werd regen opgevangen
als drinkwater voor het vee, ter
wijl de herders er met hun kud
des een veilig heenkomen
konden zoeken bij storm
of hoog water. Om er al
tijd bij te kunnen komen
legde men ook damme
tjes aan.
Na het jaar 1000 begon
de bevolking te groeien
en verschenen de eerste
nederzettingen, meestal
op of in de directe omge
ving van de stelbergen.
De omhooglopende ker
nen van oude dorpen
kunnen hieruit worden
verklaard.
Een hevige stormvloed in
het jaar 1014 sloeg enor
me stukken land weg,
waardoor een groot aan-
eilanden ontstond. Uit
veiligheidsoverwegingen begon
men dammen aan te leggen in de
geulen en kreken.
Nadat er in 1134 weer een grote
stormvloed plaats had gevon
den, werden de bestaande dam
men opgenomen in ringdijken,
die de eilanden moesten gaan
beschermen. Het initiatief voor
de aanleg van bedijking ging uit
van de adel en de geestelijkheid,
terwijl de uitvoering vaak ge
beurde door monniken.
Toch moet het ontsta-n van de
vliedbergen, zoals die van
Baarsdorp, eerder in de
krijgskundige sfeer ?n ge
docht dan in de angst voor over
stromingen. Het waren kasteel-
bergen, die werden opgetrokken
bij de herenhoeve van de zoge
naamde ambachtsheren, die tot
tal
de lagere adel behoorden. Bo
venop deze kunstmatige heuvels
stond een houten of bakstenen
toren. Bij vijandelijke
belegeringen of boerenop
standen konden ze zich hierin
terugtrekken. De steile heuvel
betekende een aanzienlijke
bescherming bij bestormingen
en de door de verdedigers afge
schoten pijlen kwamen verder
dan die van de vijand. Rond de
heuvel werd nog een gracht aan
gelegd. De toren was bereikbaar
via een brug, die werd begrensd
door een afsluitbare poort of
soms zelfs door een poortge
bouw op een afzonderlijke heu
vel.
Een dergelijke kasteelberg was
betrekkelijk eenvoudig en goed
koop aan te leggen. De materia
len waren in de omgeving voor
handen en voor de aanleg kon de
heer een beroep doen op zijn on
derdanen.
Omdat het aantal ambachts
heren in Zeeland relatief groot
was, hebben er vrij veel van de
ze kasteelbergjes gestaan. Ze
dienden niet alleen als verdedi
ging, maar ook als statussym
bool voor de edellieden. Zonder
kasteelberg telde men niet mee.
Tijdens de veertiende eeuw ve*-
l">r:>n de kasteelbergen door de
v u-uitgang van d. militaire
technologie hun waarde
Het complex te Baarsaoi be
staat uit een grote huevel en een
kleine, waarbij nog zichtbaar is
waar vroeger de gracht heeft ge
lopen. Hier was vroeger het kas
teel van de heren Baarsdorp ge
vestigd. Het terrein wordt be
grensd door de muur van het
voormalige kerkhof van Baars
dorp, waar vroeger de dorps
kerk stond. Dit teken van het
verre verleden ligt ironisch ge
noeg langs de drukke snelweg.
In mijn schoen zat vanmorgen een briefje van de Goed
heiligman met de volgende tekst: 'De gedachten van
Sint tijdens zijn voorbereidingen voor de komende da
gen. Horen jullie ze ook al zingen: Sinterklaasje kom
maar binnen met je knecht, want we zitten allemaal
even recht. Ga er maar eens recht voor zitten, ik heb nog
wat zwarte Pieten uit te delen. Ik heb zo'n verre reis uit
Spanje niet alleen gemaakt om te vertellen dat ze het
goed doen en ik zo tevreden ben. Nee, zo is het niet. Het
moet mij van het hart dat de indruk wordt gewekt dat
mijn komst niet meer zo gewaardeerd wordt. Jullie zien
wel om je heen dat de belangstelling meer naar mijn
collega met die arrestee uitgaat en dat steekt mij enorm.
Tenslotte heb ik de oudste heilige rechten. Sinterklaas
en zijn Pieten zijn in Nederland niet meer weg te den
ken. Vele verlangens hebben we mogen vervullen. En ik
pik het niet dat die Kerstman straks de lakens uit gaat
delen wat betreft kado's, winkels en liedjes. Lang gele
den is mijn voorganger symbolisch met de emigranten
mee naar Amerika gereisd. De viering ging van 5 naar
25 december, Breukelen werd Brooklyn en Sint Nico-
laas werd Santa Claus, de kerstman. Jullie begrijpen
nu mijn verbazing, erger nog mijn verontwaardiging,
dat die remigrant Santa Claus hier steeds meer vaste
voet krijgt voor zijn activiteiten. Zo erg zelfs, dat de
voorbereiding en het imago van Sint Nicolaas dreigt te
worden ondergesneeuwd. En Sint vindt dat dat niet
kan. Lieve Pieten en Pietinnen, ik zeg dat niet voor mij
zelf maar voor het oeroude, gezellige, traditionele Sint
Nicolaasfeest. Het kinderfeest bij uitstek in Nederland
moet behouden blijven en wij allemaal kunnen daar
veel aan doen. Eerst Sint Nicolaas en zijn Pieten en dan
pas... t Kerstmannetje'.
Sint! Cameleon
ii I
-t—
