woensdag 3 september 1997
Wilhelminaklok wordt onthuld
Opfriscursus vijftigplussers
Zeeuwse emigratie naar Amerika
Oranjezon en Oha naar Tholen
Dick van Biemen in Galerie T
Open avonden North Sea Dancers
Expositie 'Zomers in Zoutelande'
Zaterdag overdekte rommelmarkt
Eenzaamheid en emotie-tv
Oranje Nassau is gestart
Bridgedrive Walcherse dorpen
Rijksarchief elke zaterdag open
Swindle speelt bij Pantha Rhei
Activiteitencentrum voorziet in behoefte
K o e r s b a l
i s
goed
voor
lichaam
e n
geest
Strammer
Zomerstop
Spelvaardigheid
Zwaartepunt
Weinig verloop
Pauze
HIJ VERZAMELT TIJDSCHRIFTEN, SCHELPEN, COUDHAMSTERS EN CHINCHILLA'S MAAR
Geld
Schuld
Probleem
MIDDELBURG - De historische Willhelminaklok, beter be
kend als Seiswegklok, wordt zaterdag 6 september op feestelij
ke wijze onthuld door wethouder/loco-burgemeester Bruin-
ooge. De klok is namelijk in de authentieke staat gerenoveerd.
Destijds (in 1923) werd het uurwerk geplaatst ter ere van het
25-jarig ambtsjubileum van koningin Wilhelmiöa. Al 20 jaar
was de klok uit het straatbeeld verdwenen, uurwerkmakerij Al-
bert de Goeij heeft er met Walcherse werkplaatsen hard aan ge
werkt om de klok in originele staat terug te brengen. De tand
des tijds had namelijk behoorlijk toegeslagen.
Op de kruising Seisweg-Olmenlaan is het zaterdag feest, het
begint om 14.00 uur met onder andere een ballonwedstrijd voor
de kinderen van de Griffioen.
ZEELAND - De afdeling Middelburg en omstreken van Veilig
Verkeer Nederland verzorgt een verkeers-opfriscursus voor 50-
plussers in Westkapelle Herrijst. De data zijn: 8, 15, 22 en 29
september en 6 oktober. Aanvang telkens om 19.00 uur. Aan
melden en inlichtingen telefoon 614496, overigens alleen in de
ochtenduren bereikbaar.
MIDDELBURG - Zaterdag 6 september houdt de werkgroep
Historie en Archeologie van het Zeeuwsch Genootschap samen
met het Roosevelt Study Center, een historische studiedag over
Zeeuwse emigratie naar Amerika in de negentiende eeuw. Het
is inmiddels de elfde keer dat deze 'dag' wordt gehouden. Aan
leiding van de studiedag is het feit dat honderdvijftig jaar gele
den het dorpje Zeeland in de Amerikaanse staat Michigan werd
gesticht door een groep Zeeuwen. Die stonden onder leiding
van Jannes van de Luyster uit Borssele en Cornells van der
Meulen uit Goes. Tussen 1840 en 1920 kozen 32.000 Zeeuwen
ervoor om naar Amerika te gaan.
Inlichtingen over de studiedag via telefoon 638920.
OOSTKAPELLE - Schouwen Duiveland en Tholen zijn het de
cor van het KamermuziekfestivaL Om dat decor beter te leren
kennen houden Oranjezon en Oha (Overleg hedendaagse archi
tectuur) twee middagexcursies en wel op 6 en 13 septermber.
Prijs excursie 30 gulden; diner in Brouwershaven 35 gulden en
concert in Noordgouwe 20 gulden. Aanmelden via telefoon
581507.
MIDDELBURG - Nog tot en
met 27 september is in Galerie
'T'aan dc Turfkaai 25-27 werk
te zien van Middelburger Dick
van Biemen. Hij maakt acryl-
schilderiingen. In de kelder ex
poseert Magda Luttikhuizen
met etsen en gouaches; in de
tuin Lili Willemsen met kera
miek en parterre Juul Korte-
kaas (eveneens uit Middelburg)
met schilderijen en objecten.
In Galerie Caesuur (Nieuwe
Wal 4 in Middelburg) laat Le~
ontien Hooij haar acrylschilde-
rijen zien. Deze expo is even
eens tot 27 september open.
VLISSINGEN - Square- en rounddancegroep North Sea Dan
cers houdt een viertal open avonden. Op 4 en 18 september op
het gebied van rounddancing en 12 en 19 september met
squaredancing, aanvang 20.00 uur. Danslokatie Campus De
Ruyter aan de Hogendorpweg 58a in Viissingen.
DOMBURG - F. Hart Nibbrig heeft op zijn schilderijen de 'Zo
mers in Zoutelande' vastgelegd. Hij laat ze zien in het Marie
Tak van Poortvliet Museum in Domburg tot en met 2 november.
Het museum is van dinsdag tot en met zondag open van 13.00
tot 17.00 uur.
ARNEMUIDEN - Zaterdag 6 september houdt de tafeltennis
vereniging Arnemuiden een overdekte rommelmarkt in het ver
enigingsgebouw aan de Korenbioemlaan 3. Tussen 09.30 en
13.00 uur kunnen bezoekers er terecht.
MIDDELBURG - Eenzaamheid en emotie-tv, dat is het thema
van de lezing met discussie die door .Joachim Duijndam, on
langs cum laude gepromoveerd, dinsdag 9 september vanaf
19.00 uur in Huize 's Hertogenbosch aan de Vlasmarkt 51 in
Middelburg verzorgt.
VLISSINGEN - Sinds 1 september zijn de gymlessen van Oran
je Nassau weer begonnen in de volgende gymzalen: De Bran
ding, Paauwenburgschool, Open Hof, Houttuyn en De Vlieger.
Er wordt in leeftijdscategorieën les gegeven. Inlichtingen tele
foon 412130. De gymclub is nog op zoek naar kleuterleidsters,
inlichtingen telefoon 463175 (na 18.00 uur).
WALCHEREN - Bridgeclub Zoutelande houdt zaterdag 13 sep
tember een lustrum-bridgedrive op vijf lokaties: Zoutelande,
Domburg, Westkapelle, Aagtekerke en Meliskerke. Start 09.00
uur, prijsuitreiking om 17.00 uur in zaal Middendorp aan de
Smidsstraat in Zoutelande. Inschrijven (er zijn al tachtig paren)
kan tot 6 september via telefoon 466516. Kosten 25 gulden per
koppel.
MIDDELBURG - Vanaf 6 september is de studiezaal van het
Rijksarchief aan de Sint Pieterstraat 38, weer elke zaterdag
voor het publiek geopend van 09.00 tot 17.00 uur. Men kan er
terecht voor onderzoek naar voorouders of andere wetenswaar
digheden over de Zeeuwse geschiedenis.
VLISSINGEN - Zondag 7 september speelt vanaf 17.00 uur het
punk-rocktrio Swindle uit Middelburg in de strandtent van
Pantha Rhei. Dit in het kader van de Puch-Tomosclub die om
14.00 uur verzamelt voor een rondiit door Walcheren.
MIDDELBURG - Het Activiteitencentrum Middelburg, geves
tigd in ontmoetingscentrum Dauwendaele (winkelcentrum) aan
de Vrijlandstraat 51, voorziet duidelijk in een behoefte. Maan
dag werd tijdens een 'open middag' het nieuwe seizoenpro
gramma gepresenteerd.
Het ACM (ActiviteitenCentrum Middelburg) is bedoeld voor
mensen uit Middelburg en omgeving die uitkeringsgerechtigd
zijn, langdurig werklozen, arbeidsongeschikten, lichamelijk ge
handicapten en vrouwen vanaf 50 jaar.
In het centrum zijn mogelijkheden om mensen te ontmoeten, om
bezig te zijn met activiteiten op spel- en educatief- of creatief
gebied.
Het ACM-programma: maandag handvaardigheid, klaverjas
sen en volksdansen; dinsdag biljarten, Engelse les, handvaar
digheid en Spaans. Donderdag handvaardigheid, vrije lichame
lijke oefeningen en Frans en woensdag bijeenkomsten met een
bepaald thema. Deze worden mettertijd bekend gemaakt.
Bovendien zijn er extra vakantie-activiteiten. De deelnemers
bijdrage is fl,= per activiteit. Het ontmoetingscentrum is overi
gens voor deelnemers van het ACM vrij toegankelijk.
'Het sociale contact is zo belangrijk'
KOUDEKERKE - Eens en voor altijd wil voorzitter L.
Harpe van Koersbal Koudekerke iets uit de wereld
helpen. 'Koersballers zijn geen oudjes', zoals hij on
langs tot zn ergernis las. De zestigers, zeventigers en
zelfs tachtigers die koersbal spelen willen ouderen'
heten. Zo jong voelen ze zich nog wel. En wie op
maandagmiddag in gebouw de Klimop' aan de Kerk
straat de spelers bezig ziet, verbaasd over het gemak
waarmee tachtigers nog door de knieën zakken, kan
niet anders dan Harpe gelijk geven.
door Tannie van Eek
In Koudekerke werd vijf jaar
geleden de eerste koersbalgroep
opgericht. Onder de paraplu van
Welzijnswerk voor Ouderen in
het kader van 'Meer bewegen
voor Ouderen".
Deels bedoeld om het lijf dat,
hoe jong de geest zich ook voelt,
toch wat strammer wordt, zo
soepel mogelijk te houden. Maar
ook, en zeker niet minder be
langrijk, voor de sociale contac
ten. Voorzitter Harpe weet uit
naaste omgeving dat ouderen
door het verlies van familie en
vrienden soms in een isolement
raken.
Na een jaar was er een tweede
groep koersballers en de derde
groep kwam in maart van dit
jaar van de grond.
„Die groep had eerst wat beden
kingen. De spelers vonden drie
weken vakantie te kort. Gewend
om in de zomermaanden andere
aktiviteiten te ontplooien, onder
andere fietsen, wilden ze acht
weken vrij van koersbal zijn.
Maar eenmaal op gang, bleek
het koersbalspel hen al in de
houdgreep te hebben."
„Over die acht weken zomerstop
hebben we ze niet meer gehoord.
Het werd, net als bij de andere
twee groepen, een stop van drie
weken", vertelt Harpe met pre
toogjes.
Het spel Wat is koersbal en
waar komt het vandaan In lan
den als Australië, Japan,
NieuwZeeland Canada en En
geland spelen honderdduizen
den dit balspel. Daar heet het
"Lawn Bowls" en "Indoor
Bowls"
Jaarlijks worden er wereldkam
pioenschappen gespeeld. In de
korte tijd dat het in Nederland
bekend is oefent het spel, zeker
op ouderen, een grote aantrek
kingskracht uit. Tot op hoge
leeftijd is het mogelijk koersbal
te spelen. En dat is een heel
voornaam punt.
Koersbal kan binnen en buiten
worden gespeeld. Voor binnen is
niet meer nodig dan een vlakke
vloer van 10 bij 4 meter en een
viltmat van 8 bij 2 meter.
Koersbal Koudekerke kreeg on
langs een mat van de Rabobank
in die plaats.
Wedstrijdleider L. Verhage:
„Dit spel is heel snel te leren.
Maar net als bij alle sporten
gaat het ook hier om spelvaar
digheid. Des te meer je speelt
des te handiger wordt je. Bij de
een gaat dat wat sneller dan bij
de ander, maar iedereen kan
koersbal leren spelen".
De bedoeling van het spel is om
een bal vanuit een afspeelvak
over de mat zo dicht mogelijk bij
de "jack" te rollen.
Dit is een wit balletje dat vooraf
op de mat is gelegd. Voor elke
bal die dichter bij de jack ligt
dan de beste bal van de tegen
stander krijgt men een punt. In
het algemeen wordt in paren ge
speeld, minimaal vijf en maxi
maal acht paren. Door loting
worden de paren aan het begin
van de wedstrijd ingedeeld.
De moeilijkheidsfactor bij
koersbal is dat het zwaartepunt
van de bruine of de zwarte
speelbal uit het midden ligt,
waardoor de bal altijd een
kromme lijn (=koers) beschrijft.
Trefwoorden "Gezelligheid" en
"vriendschappelijk" zijn de tref
woorden bij de Koudekerkse
spelers.
De wereldkampioenschappen
staan niet op het verlanglijstje
van deze vrouwen en mannen.
Ook de wedstrijden die in om
ringende plaatsen worden ge
speeld hebben een vriendschap
pelijk karakter.
Wel wordt eenmaal per jaar aan
een wedstrijd voor heel Walche
ren deelgenomen. Per vereni
ging Zeeland heeft in totaal ne
gentig koersbalclubs strijden op
Walcheren zes koppels om een
beker. In het najaar speelt men
in Goes, in het voorjaar in Oost-
kapelle. Koudekerke veroverde
in 1996 in Goes een beker voor
een tweede plaats.
Koersbal Koudekerke kent wei
nig verloop. Wie eenmaal de bal
over de mat heeft laten rollen
laat op maandag of op de twee
Koersbal: wie eenmaal de bal over de mat heeft laten rollen, laat zelden een middag verstek gaan.
FOTO: PIET DAVIDSE
andere spelmiddagen zelden
verstek gaan.
Harpe: "Nee, we hebben geen
wachtlijst en dat is jammer.
Wanneer iemand zich aanmeldt
kan het zijn dat hij/zij op dat
moment de enige is of dat er nog
geen tien aanmeldingen zijn en
we zijn gebonden aan het mini
mum van vijf paren."
„De drie groepen zitten vol, we
kunnen dus alleen verder met
een vierde groep." Gezelligheid
voorop. Contacten leggen en on
derhouden. De voorzitter kan
het niet genoeg benadrukken.
Naast een beetje spanning, want
zegt de wedstrijdleider: „Er
moet natuurlijk wel inzet zijn.
Wie speelt wil toch graag win
nen."
Het blijft allemaal sportief en
genoeglijk onder ons. Dat blijkt
op maandagmiddag als er van
twee tot half vijf wordt ge
speeld.
Rond drie uur is er pauze en kof
fie en kletsen de spelers over
ditjes en datjes en over de koek
jes die na drie weken koersbal-
stop in de trommel toch wel een
beetje oud geworden zijn.
Voor Koersbal Koudekerke
geldt dat belangstellenden in
Koudekerke moeten wonen en
zestig jaar of ouder moeten zijn.
Voor hen die als koppel door het
leven gaan, getrouwd of anders
zins, wordt een uitzondering ge
maakt. Als een van de twee ze
stig jaar is is dat voldoende. Van
de spelers wordt een kleine bij
drage van f 20, per jaar ge
vraagd.
Als het aan voorzitter Harpe ligt
zit er in Koudekerke geen enke
le oudere achter de geraniums te
verpieteren. Zijn motto luidt:
Ga een andere koers varen: ga
koersballen Het telefoonnum
mer van de voorzitter is 0118
551591.
'De buurt is er niet echt blij mee'
MIDDELBURG - Hij woont al een jaar of tien op een flat
je in de Stromenwijk. Volgens de buren is dat lang ge
noeg. De 33-jarige Kees Krijgsman verzamelt namelijk
van alles en nog wat. En hij heeft een opvangcentrum
voor kleindieren zoals goudhamsters, chinchilla's, allerlei
andere knaagdiertjes en vogels.
Dat de buurt hem beu is vindt hij overdreven. „De Wo
ningbouwvereniging is er niet blij mee en een paar buren
ook niet", voegt hij er nadrukkelijk aan toe.
tionale ombudsman geweest,
heb brieven gestuurd naar de
tweede kamer en de minister
president. Er schort namelijk
nogal een en ander aan de wet
geving", weet Krijgsman zeker.
Volgens eigen zeggen is zijn op
vangcentrum al twee keer goed
gekeurd door de Dierenbescher
ming en wordt hij gesteund door
diverse instellingen.
„De media is de enige mogelijk
heid om aandacht voor mijn si
tuatie te vragen. Mijn flat is he
lemaal uitgeleefd, de gevel staat
op instorten. Bijzondere bij
stand krijg ik niet. Dan moet je
weer een advocaat hebben, maar
er is er niet een die mij wil hel
pen. Het wordt botweg gezegd:
'jou helpen we niet', maar dat
zeggen vrijwel alle instanties."
„Ik schrijf me groen en geel van
ergernis, al meer dan 4V2 jaar."
Krijgsman vindt ook dat hem
veel geld wordt onthouden:
huursubsidies, premies voor
vrijwilligerswerk en dergelijke.
„Ze zijn bang voor me omdat ik
alles naar Den Haag stuur."
Kees is eigenlijk arbeidsonge
schikt. Sommigen noemen hem
een 'sociaal probleem'. Volgens
eigen zeggen 'handelt hij in
tweedehands spullen'.
„Ik verzamel nogal een hoop,
heb een paar duizend tijdschrif
ten, wat denk je dat die waard
zijn. Als ik al mijn kooien af-
poets en verkoop brengt dat een
aardig centje op. Hetzelfde geldt
voor mijn collectie schelpen."
Op de bank in de 'kamer' liggen
vuilniszakken vol met kleding.
„Als ik een wasmachine krijg
kan ik alles wassen en verkopen,
wat denk je dat dat opbrengt?
Misschien wel 5-duizend gul
den. Ik zou eigenlijk zeil in mijn
huis moeten hebben. De vloer is
nu enorm vuil, en dat terwijl ik
allergisch ben voor stof.
Er staan tientallen kooien, groot
en klein, allemaal 'bewoond'
door piepkleine huisdieren.
„In een paar jaar tijd heb ik toch
behoorlijk wat opgebouwd. Ik
heb er veel plezier in, maar ik
sta er alleen voor. De buren kla
gen dat ik teveel lawaai zou ma
ken, dat er stankoverlast is. Het
kan bijna niet, je ziet toch dat ik
op tijd lucht, dat het raam en de
deur naar het balkon open
staan. Het ziet er toch redelijk
uit?"
„Het is nu eenmaal niet groter
hier en dan lijkt het vol. Maar
het is wel gezellig en ik begrijp
dat het beter kan."
Vroeger wilde hij wel studeren,
thuis was er geen geld voor. De
dierenverzorging lijkt hem wel
wat, of suppoost bij een biolo
gisch museum. Desnoods post
bode, 'want dat was mijn opa
vroeger ook'.
Vanuit zijn privé-dierenopvang-
centrum zegt hij 'niet agressief
te zijn'. „Ik kan me bij instanties
goed verdedigen. Ik ben wel zo
intelligent dat ik niets onderte
ken, ook niet als het om 7-dui-
zend gulden gaat, de afkoopsom
van de gemeente."
Volgens hem heeft hij nog 'ton
nen' tegoed en wil de gemeente
er met enkele duizenden guldens
vanaf zien te komen.
„Maar dat pik ik niet."
De werkelijkheid is iets anders.
De Woningbouwvereniging
heeft de zaak onderhanden en
zorgt voor de verdere afwikke
lingen.
„Je schrijft het maar, ik word er
niet warm of koud van. Ik ben
door de jaren gesterkt. Kreeg
vroeger overal de schuld van. Ik
ben een ongewenst kind. Leefde
geïsoleerd in een internaat. An
deren worden zwerver door dit
soort situaties, maar dat red ik
niet."
„Wat ik in al die jaren heb opge
bouwd, laat ik door andersden
kenden niet in een paar uur af
breken."
„Soms ben ik heel erg voorzich
tig geworden om zo maar ieder
een te vertrouwen. Er is teveel
gebeurd en ik blijf liever in le
ven, dan vroegtijdig te sterven
omdat je opkomt voor je rech
ten. Eerlijkheid wordt afgestraft
hier in Middelburg."
Bij de Woningbouwvereniging
wordt uit privacy-overwegingen
niet op de zaak gereageerd. Wel
is duidelijk dat de situatie van
Krijgsman de hoogste prioriteit
heeft.
door Ben Donkers
„Een deel van de Stromenwijk
heeft mij gekleed en gevoed toen
ik geen huursubsidie kreeg.
Geen kwaad woord dus over de
wijkbewoners."
Krijgsman heeft heel wat post
zegels, sigarenbandjes en schel
pen, heel veel schelpen zelfs,
want als het even goed weer is
gaat Kees naar het strand.
Krijgsman denkt zelf dat er best
wat geld met zijn spulletjes te
verdienen is, alleen moet ie
mand hem bij de verkoop hel
pen. En die heeft hij nog niet ge
vonden.
Een ander probleem is dat zijn
woning nu al veel te klein is. Hij
wil ruimte, opslagruimte vooral.
Maar het ziet er naar uit dat hij
in no-time elke opslagplaats met
gemak tot de nok toe weet vol te
stouwen.
„Ik vang hier dieren op, maar
heb hulp nodig. Er zijn echter
geen instanties die me willen
helpen. Ik ben zelfs naar de na-
Kees Krijgsman in zijn 'woonkamer' die vol staat met kooien. Voor zijn opvangdieren heeft hij heel wat over.
FOTO BEN DONKERS
HUISARTSEN:
VLISSINGEN: Zaterdag B. Bosch, Badhuisstraat 81, telefoon
412233 Zondag mevr. Termeer en F. van den Berg, Rozenburg
laan 1, telefoon 465253. Spreekuur (zonder afspraak) van 12.30
tot 13.00 uur en van 17.30 tot 18.00 uur. Huisbezoek aanvragen
voor 10.00 uur.
MIDDELBURG: Zaterdag C. Albers, Bellinkplein 3. Zondag R.
Lankhorst, Seisweg 29. Spreekuren 12.30 - 13.00 uur en 17.30 -
18.00 uur. Centraal doorschakelnummer: 639933.
OOST-SOUBURG, MIDDELBURG-ZUID, ARNEMUIDEN.
NEEUW&ST.JOOSLAND Zaterdag J. Ponten, Oude Rijksweg
6, Nieuw&St.Joosland, telefoon 601340. Zondag H. Meeijer, Ka
naalstraat 70, Oost-Souburg, telefoon 461212.
Visites aanvragen vóór 10.00 uur. Spreekuur voor dringende ge
vallen: 12.30 - 13.00 uur en 17.30 - 18,00 uur.
VEERE, GAPINGE, SEROOSKERKE, OOSTKAPELLE EN
VROUWENPOLDER: G. Rullens, telefoon 581276.
KOUDEKERKE, WESTKAPELLEDOMBURG, AAGTEKER
KE, MELISKERKE, BIGGEKERKE. EN ZOUTELANDE: vrij
dag 18.00 tot zondag 24.00 uur: F. van Eede, De Casembroot-
straat 24, Westkapelle, telefoon 571234.
MIDDEN-WALCHEREN - Zaterdag en zondag B. Bouwense,
Valkenisseweg 14, Biggekerke telefoon 552190.
TANDARTSEN
Zaterdag: J. Jansen. J. van Hooftkwartier 90, Middelburg tele
foon 615595. Patiënten-tandartsenpraktijk (alleen eigen patiën
ten) P. van Malland, Tobagolaan 6, Viissingen. Z erdag en zon
dag voor spoedgevallen bellen 478290.
APOTHEEK:
MIDDELBURG: van vrijdag tot en met vrijdag: apot
geling, Lange Delft 133.
VLISSINGEN: van vrijdag tot en met vrijdag: h
Kin-
Souburg, C. van Perestraat 1. telefoon 461593.
VERLOSKUNDIGEN
Van vrijdagmorgen 09.00 uur tot maandagmorgen 09.00 uur, tele
foon: 471140: H.Klompe.
DIERENARTSEN
Zaterdag en zondag: A. Diender, Dr. Stavermanstraat 57. Viiss
ingen, telefoon 410910.
Spreekuren zonder afspraak: zaterdag en zondag van 11.00 tot
12.00 uur en van 17.00 tot 18.00 uur.
VOGELOPVANG MIDDEN-ZEELAND: telefoon 628288
POLITIE NOODHULP: telefoon 112 als elke seconde telt.
ge assistentie aanvragen via telefoon 633333. Voor alle an-
■ihederï zijn de bureaus in Middelburg en Vlissin-
I
